You are on page 1of 21

10

Edukasyon sa
Pagpapakatao
Ikalawang Markahan – Modyul 6: Mga
Yugto ng Makataong Kilos
(Linggo: Ikaanim)

Pamagat
Edukasyon sa Pagpapakatao – Ika-Sampung Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikalawang Markahan – Modyul 6: Mga Yugto ng Makataong Kilos
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring


magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas.
Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng
pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga
maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang
bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o
brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa
modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang
matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi
inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang
anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga
orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag


sa anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon


Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul


Manunulat: Luz Marie S. Pantoja
Editor:
Tagasuri: Conchita T. Caballes Cita J. Bulangis
Tagaguhit: Luz Marie S. Pantoja
Tagalapat :Luz Marie S. Pantoja
Tagapamahala:Senen Priscillo P. Paulin, CESO V Rosela R. Abiera
Fay C. Luarez, TM, Ed.D., Ph.D. Maricel S. Rasid
Adolf P. Aguilar Elmar L. Cabrera
Donre B. Mira Nilita L. Ragay

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Department of Education –Region VII Schools Division of Negros Oriental

Office Address: Kagawasan, Ave., Daro, Dumaguete City, Negros Oriental


Tel #: (035) 225 2376 / 541 1117
E-mail Address: negros.oriental@deped.gov.ph
10

Edukasyon sa
Pagpapakatao
Ikalawang Markahan–Modyul 6:
Mga Yugto ng Makataong Kilos
(Linggo: Ikaanim)
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Edukasyon sa Pagpapakatao 10 ng
Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling Mga Yugto ng Makataong
Kilos
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador
mula sa pambuliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang gurong
tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda
ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan
at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at
malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.
Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga kasanayang
pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at
kalagayan.
Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong ito
sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Guro


Ito'y naglalaman ng mga paalala, panulong
o estratehiyang magagamit sa paggabay sa
mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-aaral


kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang
pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling
pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan
ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul.

ii
Para sa mag-aaral:
Malugod na pagtanggap sa Edukasyong Pagpapakatao 10 ng Alternative Delivery
Mode (ADM) Modyul ukol sa Mga Yugto ng Makataong Kilos.
Ang kamay ay madalas gamiting simbolo ng kakayahan, aksyon at layunin. Sa
pamamagitan ng ating mga kamay tayo ay maaaring matuto, lumikha, at
magsakatuparan ng gawain. Ang kamay sa tulong-aral na ito ay sumisimbolo na ikaw,
bilang isang mag-aaral, ay may angking kakayahang matutuhan ang mga kaugnay na
kompetensi at kasanayan. Ang iyong pang-akademikong tagumpay ay nakasalalay sa
iyong sarili o sa iyong mga kamay.
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din
nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga


dapat mong matutuhan sa modyul.

Subukin Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung


ano na ang kaalaman mo sa aralin ng
modyul. Kung nakuha mo ang lahat ng
tamang sagot (100%), maaari mong laktawan
ang bahaging ito ng modyul.

Balikan Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral


upang matulungan kang maiugnay ang
kasalukuyang aralin sa naunang leksyon.

Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay


ipakikilala sa iyo sa maraming paraan tulad
ng isang kuwento, awitin, tula, pambukas na
suliranin, gawain o isang sitwasyon.

Suriin Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling


pagtalakay sa aralin. Layunin nitong
matulungan kang maunawaan ang bagong
konsepto at mga kasanayan.

Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawaing para sa


malayang pagsasanay upang mapagtibay ang
iyong pang-unawa at mga kasanayan sa
paksa. Maaari mong iwasto ang mga sagot
mo sa pagsasanay gamit ang susi sa
pagwawasto sa huling bahagi ng modyul.

iii
Isaisip Naglalaman ito ng mga katanungan o
pupunan ang patlang ng pangungusap o
talata upang maproseso kung anong
natutuhan mo mula sa aralin.

Isagawa Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong


sa iyo upang maisalin ang bagong kaalaman
o kasanayan sa tunay na sitwasyon o
realidad ng buhay.

Tayahin Ito ay gawain na naglalayong matasa o


masukat ang antas ng pagkatuto sa
pagkamit ng natutuhang kompetensi.
Karagdagang Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong
Gawain panibagong gawain upang pagyamanin ang
iyong kaalaman o kasanayan sa natutuhang
aralin.

Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat


ng mga gawain sa modyul.

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa


Sanggunian
paglikha o paglinang ng modyul na ito.

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:


1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang
marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay
na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang
gawaing napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga
gawain at sa pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang
pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos
nang sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na
ito, huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy.
Maaari ka rin humingi ng tulong sa iyong mga magulang, sa nakatatanda
mong kapatid o sino man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda
sa iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa.

iv
Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng
makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

v
Mga Yugto ng Makataong Kilos

Alamin

MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO:


Naipaliliwanag na ang bawat yugto ng makataong kilos ay kakikitaan ng
kahalagahan ng deliberasyon ng isip at kilos-loob sa paggawa ng moral na pasya at
kilos. EsP10MK-IIf-7.3

Nakapagsusuri ng sariling kilos at pasya batay sa mga yugto ng makataong kilos at


nakagagawa ng plano upang maitama ang kilos o pasya. EsP10Mk-IIf-7.4

Mga Layunin

Sa modyul na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod na kaalaman,


kakayahan, at pag-unawa:

K- Naipaliliwanag ang bawat yugto ng makataong kilos at mga hakbang sa moral


na pagpapasiya.
S- Nakapagsusuri ng sariling mga kilos at pasiya batay sa mga yugto ng makataong
kilos at nakagagawa ng plano upang maitama ang mga kilos o pasiya.
A- Napagtitibay ang hangarin na makapagsasagawa ng mga hakbang sa moral na
pagpapasiya gamit ang tamang konsensiya.

1
Subukin

PANIMULANG PAGTATAYA:

Panuto: Basahing mabuti ang bawat pangungusap at unawain ang tanong. Piliin ang
pinakaangkop na sagot at isulat ang titik ng iyong napiling sagot sa iyong kuwaderno.

1. Alin sa sumusunod ang unang dapat gawing hakbang sa moral na pagpapasiya?


A. Tingnan ang kalooban
B. Magkalap ng patunay
C. Isaisip ang posibilidad
D. Maghanap ng ibang kaalaman

2. Kung ikaw ay magsasagawa ng pasiya, ano kaya ang pinakahuling hakbang na


iyong gagawin?
A. Isaisip ang mga posibilidad
B. Maghanap ng ibang kaalaman
C. Umasa at magtiwala sa Diyos
D. Tingnan ang kalooban

3. Niyaya si Alfred ng kaniyang mga kamag-aral na huwag pumasok at pumunta na


lamang sa isang computer shop. Hindi kaagad sumagot ng oo si Alfred bagkus ito
ay kaniyang pinag-isipang mabuti kung ito ba ay tama o mali at ano ang sakaling
magiging epekto nito kung sakaling sumama siya. Anong proseso ng pakikinig ang
ginamit ni Alfred?
A. Isaisip ang mga posibilidad
B. Maghanap ng ibang kaalaman
C. Tingnan ang kalooban
D. Magkalap ng patunay

4. Kung sa iyong pagpapasiya ay sinuri mo ang iyong konsensiya at binibigyang


halaga mo kung ang iyong pasiya, makapagpapasaya sa iyo o hindi. Anong bahagi
kaya ito ng Hakbang sa Moral na Pagpapasiya?
A. Magkalap ng patunay
B. Maghanap ng ibang kaalaman
C. Tingnan ang kalooban
D. Umasa at magtiwala sa Diyos

5. Sa tuwing dumarating sa buhay ni Amir ang pagpapasiya palagi niyang tinatanong


ang kaniyang sarili kung ito ba ang nais ng Diyos o naaayon sa Kaniyang kautusan?
Sa iyong palagay, nasaan kayang bahagi ng hakbang ng pagpapasiya si Amir?
A. Tingnan ang kalooban
B. Isaisip ang posibilidad
C. Maghanap ng ibang kaalaman
D. Umasa at magtiwala sa Diyos

2
6. Malapit na ang iyong kaarawan. Pinaghandaan mo ang araw na iyon na bibilhin
mo ang cellphone na gustong-gusto mo bilang regalo sa iyong sarili. Subalit
nalaman mo na kulang ang perang pambayad sa kuryente ng iyong ina. Anong
bahagi ng Hakbang sa Moral na Pagpapasiya ang paiiralin sa sitwasyong ito?
A. Isaisip ang mga posibilidad
B. Tingnan ang kalooban
C. Magsagawa ng pasiya
D. Maghanap ng ibang kaalaman

7. Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa mga salik sa pagpapasya?


A. Impormasyon
B. Sitwasyon
C. Damdamin
D. Payo

8. Sa hindi inaasahang pangyayari, ang inyong pamilya ay dumaranas ng matinding


pagsubok sa buhay. Ginawa na lahat ng makakaya ng pamilya upang maligtas ang
buhay ng iyong kapatid dahil sa matinding sakit na kanyang dinaranas ngayon.
Awang-awa ka sa iyong kapatid at gusto mong makatulong subalit wala kang
magawa. Anong proseso ng pakikinig ang dapat gamitin ng pamilya?
A. Magsagawa ng pasiya
B. Umasa at magtiwala sa tulong ng Diyos
C. Magkalap ng patunay
D. Isaisip ang mga posibilidad

9. Kung ikaw ay naguguluhan sa iyong pagpapasya dahil sa nagtutunggaliang


katwiran sa iyong isipan, maaaring:
A. Huwag ka nang gumawa ng pasya.
B. Konsultahin ang iyong magulang, kapatid, guro, o pari, pastor o ministro
C. Gayahin ang pasya ng iba.
D. Ituloy pa rin ang pasya at bahala na ang resulta at epekto nito.

10. Sa gitna ng suliranin, pagsubok at alalahanin, mahalagang magkaroon ng


kapanatagan ng loob at tamang pagpapasya. Alin sa sumusunod ang
nagpapakita ng wastong pagharap sa suliranin?
A. Hindi papansinin ang problema
B. Humingi ng payo sa nakakatanda
C. Umiyak na lamang dahil sa problema
D. Manalangin sa Panginoon upang maliwanagan ang isipan

3
Balikan

RIGHT DECISION

WRONG DECISION

Sagutin ang mga tanong:


1. May mga pagkakataon ba na ikaw ay naguguluhan sa iyong pagpapasiya sa
buhay? Bakit?
2. Bakit mahalaga ang pagkakaroon ng tamang pagpapasiya sa buhay?
3. Natatandaan mo pa ba ang mga yugto ng makataong kilos? Saang yugto kaya
nababatay kung pag-uusapan ang tamang pagpapasiya? Bakit?

Tuklasin

Sa isang malikhaing paraan, bumuo ng isa o dalawang saknong (stanza) gamit ang
tula. Ang tema ay magmumula sa mga apat na salita na nasa loob ng kahon sa
ibaba:
Kriterya sa pagwawasto:
Nilalaman – 5 puntos
Organisasyon – 5 puntos
Presentasyon – 5 puntos
Kabuuang Epekto – 5 puntos
Kabuuang Iskor - 20 puntos

4
SALIK SA PAGPAPASYA
Impormasyon
Sitwasyon
Payo
Pagkakataon

Suriin
n

Moral na Pagpapasiya
Ang bawat kilos ng isang tao ay may dahilan, batayan, at pananagutan. Sa
anumang isasagawang pasiya, kinakailangang isaisip at timbangin ang mabuti at
masamang idudulot nito. Ang mabuting pagpapasiya ay isang proseso kung saan
malinaw na nakikilala o nakikita ng isang tao ang pagkakaiba-iba ng mga bagay-
bagay.
Sa anumang isasagawang proseso ng pagpapasiya, mahalaga na mabigyan
ito ng sapat na panahon. Malaki ang maitutulong nito sapagkat mula rito ay
mapagninilayan ang bawat panig ng isasagawang pagpili.

Mga Hakbang sa Moral na Pagpapasiya

Sa yugto ng iyong buhay sa ngayon, napakahalaga na dumaan ka sa proseso


bago ka magsagawa ng pagpapasiya. Makatutulong sa iyo ang proseso ng pakikinig
(listen process). Ito ay isang malalim na pagkaunawa gamit ang tamang konsensiya.
Ito rin ang magsisilbing gabay sa mga sitwasyon na kinakaharap mo sa ngayon at
mula rito matutuhan mo na ang moral na pagpapasiya ay isang kakayahan na may
malaking kontribusyon sa anumang moral na dilemma.

Naririto ang mga Hakbang sa Moral na Pagpapasiya:

1. Magkalap ng patunay (Look for the facts). Mahalaga na sa unang hakbang pa


lamang ay tanungin mo na agad ang iyong sarili.

1. Anong patunay ang aking kailangang malaman upang makagawa ng


mabuting pasya?

5
2. Ano ba ang nangyayari sa sitwasyon?
3. Bakit ito nangyayari?
4. Sino-sino ang taong kasali o kasangkot?
5. Bakit sila napasali sa sitwasyon?
6. Saan nangyari ang sitwasyon?

2. Isaisip ang mga posibilidad ( Imagine possibilities). Mahalaga na tingnang mabuti


ang mga posibilidad na mga pagpipiliang magagawa para sa sitwasyon. Dito ay
kailangang makita kung ano ang mabuti at masamang kalalabasan nito. Ano ang
maaaring maging epekto nito hindi lamang sa sarili kundi para sa ibang tao.

3. Maghanap ng ibang kaalaman ( Seek insight beyond your own). Hindi sa lahat ng
oras o pagkakataon ay alam mo ang mabuti. Kailangan mo pa ring maghanap ng
mga magagandang kaalaman na maaaring makapagbigay sa iyo ng inspirasyong
makagawa ng tamang pagpapasiya. Halimbawa, maaari mong tanungin ang iyong
sarili. Ito ba ang nais ng Diyos na gawin ko? Ito ba ay naaayon sa kaniyang
kautusan?

4. Tingnan ang kalooban (Turn inward). Ano ang sinasabi sa iyo ng iyong kalooban
tungkol sa sitwasyon? Ano ang sinasabi ng iyong konsensiya? Ano ang personal
mong nararamdaman ukol sa sitwasyon? Ang lahat ng katanungan ay kailangan
mong sagutin sapagkat sa anumang pasiya na iyong gagawin, kailangan na ikaw
ay magiging masaya.

5. Umasa at magtiwala sa tulong ng Diyos (Expect and trust in God’s help). Tanging
Diyos lamang ang nakaaalam ng pinakamabuti para sa atin, kaya’t napakahalaga
na tumawag sa Kaniya sa pamamagitan ng panalangin. Ito ang pinakamabisang
paraan upang malaman kung ano ang magandang plano Niya para sa atin. Ito rin
ang magsisilbing lakas na magagamit sa sandaling dumaranas sa mahirap na
sitwasyon.

6. Magsagawa ng pasiya (Name your decision). Dito ay magsasagawa ka na ng


pagpapasiya. Maaari mong tanungin ang iyong sarili kung bakit mo ito pinili. Ano
ang iyong mga plano sa iyong ginawang pagpili? Ikaw ba ay masaya rito? Ito ba
ay batay sa moral na pamantayan? Makatutulong ang mga tanong na ito upang
kung mayroon ka pang agam-agam o pagkalito sa iyong pipiliin, ay mapagnilayan
mo itong mabuti.

Lagi mong tatandaan na sa lahat ng nilikha ng Diyos, ang tao lamang ang binigyan
Niya ng isip at kilos-loob. Ito ay para gamitin sa pagsasagawa ng mabuting pasiya at
kilos. At dahil may isip at kilos-loob ang tao, magagamit niya ito sa pagsasagawa ng
mabuting kilos na nagpapakita ng pagmamahal hindi lamang sa kapuwa kundi lalo’t
higit sa Diyos.

6
Sa magulong mundo na iyong ginagalawan, makatutulong para sa iyo na kung ikaw
ay magpapasiya, ikaw ay manahimik. Damhin mo ang presensiya ng Diyos upang
ikaw ay makapag-isip mabuti at matimbang ang mga bagay-bagay. Makatutulong ito
sa iyo upang lubusan mong malaman at mapagnilayan kung ano ang makabubuti para
sa iyo, sa kapuwa at sa lipunan.

Pagyamanin

Panuto:
1. Isipin ang mga maling pasya o kilos na naisagawa sa sumusunod:
pamilya, kaibigan, pag-aaral. Isulat ito sa unang hanay.
2. Isulat naman sa pangalawang hanay kung paano mo ito iwawasto.
3. Isulat ang sagot sa iyong kuwaderno.

Maling kilos o pasya na naisagawa Plano paano iwawasto

a. Pamilya -

b. Kaibigan -

c. Pag-aaral -

Isaisip

Napag - alaman ko na ____________________________________.

Napagtanto ko na _______________________________________

Ang aking gagawin ay ___________________________________

7
Isagawa

1. Pumili ng isa sa mga Hakbang sa Moral na Pagpapasiya na nais mong isaloob at


isagawa.
2. Gumawa ng plano kung paano mo ito regular na maisasabuhay.
3. Itala sa sumusunod na “Forever Plan” ang iyong mga kasagutan.

Forever Plan

Para sa _______________________________________________
(Napiling Hakbang sa Moral na Pagpapasiya)
Pangalan: _____________________________________________
Edad: _____________________

Mga Tiyak na Gawain Petsa ng pagsasagawa

Nilagdaan ngayong ika- _________ ng taong _____________.

Tayahin

PANGWAKAS NA PAGTATAYA:

A. Panuto: Basahing mabuti ang bawat pangungusap at unawain ang tanong. Piliin
ang pinakaangkop na sagot at isulat ang titik ng iyong napiling sagot sa iyong
kuwaderno.

1. Alin sa sumusunod ang unang dapat gawing hakbang sa moral na pagpapasiya?


A. Tingnan ang kalooban
B. Magkalap ng patunay
C. Isaisip ang posibilidad
D. Maghanap ng ibang kaalaman

2. Kung ikaw ay magsasagawa ng pasiya, ano kaya ang pinakahuling hakbang na


iyong gagawin?
A. Isaisip ang mga posibilidad
B. Maghanap ng ibang kaalaman
C. Umasa at magtiwala sa Diyos
D. Tingnan ang kalooban

8
3. Niyaya si Alfred ng kaniyang mga kamag-aral na huwag pumasok at pumunta na
lamang sa isang computer shop. Hindi kaagad sumagot ng oo si Alfred bagkus ito
ay kaniyang pinag-isipang mabuti kung ito ba ay tama o mali at ano ang sakaling
magiging epekto nito kung sakaling sumama siya. Anong proseso ng pakikinig ang
ginamit ni Alfred?
A. Isaisip ang mga posibilidad
B. Maghanap ng ibang kaalaman
C. Tingnan ang kalooban
D. Magkalap ng patunay

4. Kung sa iyong pagpapasiya ay sinuri mo ang iyong konsensiya at binibigyang


halaga mo kung ang iyong pasiya, makapagpapasaya sa iyo o hindi. Anong bahagi
kaya ito ng Hakbang sa Moral na Pagpapasiya?
A. Magkalap ng patunay
B. Maghanap ng ibang kaalaman
C. Tingnan ang kalooban
D. Umasa at magtiwala sa Diyos

5. Sa tuwing dumarating sa buhay ni Amir ang pagpapasiya palagi niyang tinatanong


ang kaniyang sarili kung ito ba ang nais ng Diyos o naaayon sa Kaniyang kautusan?
Sa iyong palagay, nasaan kayang bahagi ng hakbang ng pagpapasiya si Amir?
A. Tingnan ang kalooban
B. Isaisip ang posibilidad
C. Maghanap ng ibang kaalaman
D. Umasa at magtiwala sa Diyos

6. Malapit na ang iyong kaarawan. Pinaghandaan mo ang araw na iyon na bibilhin


mo ang cellphone na gustong-gusto mo bilang regalo sa iyong sarili. Subalit
nalaman mo na kulang ang perang pambayad sa kuryente ng iyong ina. Anong
bahagi ng Hakbang sa Moral na Pagpapasiya ang paiiralin sa sitwasyong ito?
A. Isaisip ang mga posibilidad
B. Tingnan ang kalooban
C. Magsagawa ng pasiya
D. Maghanap ng ibang kaalaman

7. Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa mga salik sa pagpapasya?


A. Impormasyon
B. Sitwasyon
C. Damdamin
D. Payo

8. Sa hindi inaasahang pangyayari, ang inyong pamilya ay dumaranas ng matinding


pagsubok sa buhay. Ginawa na lahat ng makakaya ng pamilya upang maligtas ang
buhay ng iyong kapatid dahil sa matinding sakit na kanyang dinaranas ngayon.
Awang-awa ka sa iyong kapatid at gusto mong makatulong subalit wala kang
magawa. Anong proseso ng pakikinig ang dapat gamitin ng pamilya?
A. Magsagawa ng pasiya
B. Umasa at magtiwala sa tulong ng Diyos
C. Magkalap ng patunay
D. Isaisip ang mga posibilidad

9
9. Kung ikaw ay naguguluhan sa iyong pagpapasya dahil sa nagtutunggaliang
katwiran sa iyong isipan, maaaring:
A. Huwag ka nang gumawa ng pasya.
B. Konsultahin ang iyong magulang, kapatid, guro, o pari, pastor o ministro.
C. Gayahin ang pasya ng iba.
D. Ituloy pa rin ang pasya at bahala na ang resulta at epekto nito.

10. Sa gitna ng suliranin, pagsubok at alalahanin, mahalagang magkaroon ng


kapanatagan ng loob at tamang pagpapasya. Alin sa sumusunod ang
nagpapakita ng wastong pagharap sa suliranin?
A. Hindi papansinin ang problema
B. Humingi ng payo sa nakakatanda
C. Umiyak na lamang dahil sa problema
D. Manalangin sa Panginoon upang maliwanagan ang isipan

B. Lagyan ng angkop na salita/parirala ang bawat patlang. Piliin ang mga sagot sa
loob ng kahon.

Impormasyon
panahon
L.I.S.T.E.N Process
Yugto ng Makataong Kilos
sanhi at bunga
Pagpapasiya

1. Ang mabuting ________________ ay isang proseso kung saan malinaw na


nakikilala ang pagkakaiba-iba ng mga bagay.
2. Sa anumang isasagawang proseso ng pagpapasiya, mahalaga na mabigyan ito
ng sapat na __________________.
3. Sa pagpapasya iniisip ng tao ang magiging _______________ ng kanyang pasya.
4. Ang pagkakataon, payo, sitwasyon at ______________ ang mga salik sa
pagpapasya.
5. Ang _______________ ay mga hakbang sa moral na pagpapasiya bilang isang
malalim na pagkaunawa gamit ang tamang konsensiya na magsisilbing gabay sa
mga sitwasyon na kinakaharap mo sa ngayon.

10
Karagdagang
Gawain

Bilang pagpapahalaga at pasasalamat sa mga aral na natutunan


sa matalinong pagpapasya na may gabay ng Panginoon, gumawa
ng sulat sa Panginoon. Ano ang mga dapat Niyang asahan sa
iyo? Ano ang iyong mga ihahandog sa Kanya? Isulat ito sa iyong
kuwaderno.

Dear God,

11
12
Subukin
Paunang Pagtataya:
. . 1. B
2. C
3. A
4. C
5. C
6. A
7. C
8. B
9. B
10. D
Tuklasin
Maaaring magkakaiba-iba ang sagot.
Pagyamanin
Maaaring magkakaiba-iba ang sagot.
Tayahin
Pangwakas na Pagtataya
A. 1. B
2. C
3. A
4. C
5. C
6. A
7. C
8. B
9. B
10. D
B. 1. Pagpapasiya
2. panahon
3. sanhi at bunga
4. impormasyon
5. L.I.S.T.E.N Process
5. B
4. E i
Pagwawasto
Susi sa
Sanggunian
Edukasyon sa Pagpapakatao 10 Modyul para sa Mag-aaral
Unang Edisyon 2015
Division of Negros Oriental ESP DLP Initiated
Maylalang: IV Handugan ng Kabutihan (Edukasyon sa Pagpapahalaga)

Prepared by:

May-akda: LUZ MARIE S. PANTOJA, nagtapos ng Bachelor of


Secondary Education, double majors in Catechetics and Social
Studies sa Pius XII Institute of Catechetics and Social Studies sa
Jaro, Iloilo City. Complete Academic requirements (CAR)
in Master of Arts in History sa Negros Oriental State University, Dumaguete City.
Kasalukuyang nagtuturo sa Ong Che Tee- Bacong High School, Sacsac, Bacong,
Negros Oriental sa mga asignaturang Araling Panlipunan at Edukasyon sa
Pagpapakatao.
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education – Schools Division of Negros Oriental


Kagawasan, Avenue, Daro, Dumaguete City, Negros Oriental

Tel #: (035) 225 2376 / 541 1117


Email Address: negros.oriental@deped.gov.ph
Website: lrmds.depednodis.net

You might also like