9

Araling Panlipunan
Ikalawang Markahan – Modyul 5:
Ang Ugnayan ng Pamilihan at
Pamahalaan
Araling Panlipunan – Ikasiyam na Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikalawang Markahan – Modyul 5: Ang Ugnayan ng Pamilihan at Pamahalaan
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: EMELITA G. ABASTA
Editor: Grace C. dela Cruz
Tagasuri: JONATHAN P. MANUBA
Tagaguhit:
Tagalapat:
Tagalapat: Brian Spencer B. Reyes, Heidee F. Ferrer
Tagapamahala: Jenilyn Rose B. Corpuz, CESO VI, SDS
Fredie V. Avendaño, ASDS,
Ebenezer A. Beloy, OIC-CID Chief
Heidee F. Ferrer, EPS – LRMS
Ederlina D. Baleṅa, EPS - AP
Inilimbag sa Pilipinas ng Sangay ng mga Paaralang Panlungsod, Lungsod Quezon
Kagawaran ng Edukasyon, Pambansang Punong Rehiyon
Office Address: Nueva Ecija St., Bago Bantay, Quezon City
Telefax: 3456-0343
E-mail Address: sdoqcactioncenter@gmail.com
 9
Araling Panlipunan
Ikalawang Markahan – Modyul 5:
Ang Ugnayan ng Pamilihan at
Pamahalaan

1 | Page
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:

Malugod na pagtanggap sa asignaturang Araling Panlipunan 9 ng Alternative

Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling Ang Ugnayan ng Pamilihan at
Pamahalaan!

Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador

mula sa pambuliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang gurong
tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda
ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili,
panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at

malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.
Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga
kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga
pangangailangan at kalagayan.

Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong

ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Guro

Ito'y naglalaman ng mga paalala, panulong
o estratehiyang magagamit sa paggabay sa
mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-aaral

kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang
pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling
pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan
ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul.

Para sa mag-aaral:

Malugod na pagtanggap sa Araling Panlipunan 9 ng Alternative Delivery Mode (ADM)

Modyul ukol sa Ang Ugnayan ng Pamilihan at Pamahalaan!

Ang kamay ay madalas gamiting simbolo ng kakayahan, aksyon at layunin. Sa

pamamagitan ng ating mga kamay tayo ay maaaring matuto, lumikha, at
magsakatuparan ng gawain. Ang kamay sa tulong-aral na ito ay sumisimbolo na
ikaw, bilang isang mag-aaral, ay may angking kakayahang matutuhan ang mga
kaugnay na kompetensi at kasanayan. Ang iyong pang-akademikong tagumpay ay
nakasalalay sa iyong sarili o sa iyong mga kamay.

2 | Page
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad
din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.

Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga

dapat mong matutuhan sa modyul.

Subukin Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung

ano na ang kaalaman mo sa aralin ng
modyul. Kung nakuha mo ang lahat ng
tamang sagot (100%), maaari mong laktawan
ang bahaging ito ng modyul.

Balikan Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral

upang matulungan kang maiugnay ang
kasalukuyang aralin sa naunang leksyon.

Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay

ipakikilala sa iyo sa maraming paraan tulad
ng isang kuwento, awitin, tula, pambukas na
suliranin, gawain o isang sitwasyon.

Suriin Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling

pagtalakay sa aralin. Layunin nitong
matulungan kang maunawaan ang bagong
konsepto at mga kasanayan.

Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawaing para sa

malayang pagsasanay upang mapagtibay ang
iyong pang-unawa at mga kasanayan sa
paksa. Maaari mong iwasto ang mga sagot
mo sa pagsasanay gamit ang susi sa
pagwawasto sa huling bahagi ng modyul.

Isaisip Naglalaman ito ng mga katanungan o

pupunan ang patlang ng pangungusap o
talata upang maproseso kung anong
natutuhan mo mula sa aralin.

Isagawa Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong

sa iyo upang maisalin ang bagong kaalaman
o kasanayan sa tunay na sitwasyon o
realidad ng buhay.

Tayahin Ito ay gawain na naglalayong matasa o

masukat ang antas ng pagkatuto sa
pagkamit ng natutuhang kompetensi.

3 | Page
 Karagdagang Gawain Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong
panibagong gawain upang pagyamanin ang
iyong kaalaman o kasanayan sa natutuhang
aralin.

Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat

ng mga gawain sa modyul.

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa

Sanggunian
paglikha o paglinang ng modyul na ito.

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:

1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang
marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay
na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang
gawaing napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga
gawain at sa pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang
pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos
nang sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito, huwag
mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka rin
humingi ng tulong sa iyong mga magulang, sa nakatatanda mong kapatid o sino
man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa
iyong isipang hindi ka nag-iisa.

Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng

makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

4 | Page
 Alamin:

YUNIT 2- MAYKROEKONOMIKS

Sa araling ito, inaasahan na ikaw ay magkaroon ng lubos na pag-unawa sa mga paksang

tatalakayin, mabuksan ang iyong kritikal na isipan, at mahasa ang kakayahan at kasanayang
magdesisyon sa mga gawaing inihanda sa mga pagsubok sa kaalaman sa bawat pagtatapos ng
pagtalakay sa bawat aralin.

A. INTRODUKSIYON
Araling Panlipunan 9- Ekonomiks, Yunit 2 Aralin 5

Ang Ugnayan ng Pamilihan at Pamahalaan at mga kaugnay na paksa:

1. Papel na Ginagampanan ng Pamahalaan sa Pagkontrol ng Presyo sa Pamilihan
2. Proteksyon ng Pamahalaan sa mga Konsyumer at Prodyuser
B. MGA INAASAHANG MATUTUNAN SA MODYUL
Pamantayang Pangnilalaman Pamantayang Pagganap Kasanayan Sa Pagkatuto:

Ang mag-aaral ay may pag- Ang mga mag-aaral ay Napahahalagahan ang

unawa sa mga pangunahing
kaalaman sa ugnayan ng
pwersa ng demand at
suplay, at sa sistema ng
pamilihan bilang batayan ng
matalinong pagdedesisyon ng
sambahayan at bahay kalakal
tungo sa pambansang
kaunlaran.
kritikal na nakapagsusuri bahaging
sa mga pangunahing ginagampanan ng
kaalaman sa ugnayan ng pamahalaan sa
pwersa ng demand at regulasyon ng mga
suplay, at sistema ng gawaing
pamilihan bilang batayan
pangkabuhayan.
ng matalinong
pagdedesisyon ng
sambahayan at bahay-
kalakal tungo sa
pambansang kaunlaran

LAMP CODE AP9MYKllh-11, AP9MYKll1-12. AP9mykllj-1

MGA TIYAK NA LAYUNIN: Pagkatapos ng iyong pag-aaral sa modyul na ito
inaasahan na iyong:
1.Naipaliliwanag ang kahulugan ng pamilihan at
pamahalaan
2. Natatalakay ang ugnayan ng pamilihan at
pamahalan
3. Nasusuri ang pagkontrol ng pamahalaan sa
presyo sa pamilihan
4.Napapahalagahan ang bahaging
ginagampanan ng pamahalaan sa regulasyon ng
mga gawaing pangkabuhayan

5 | Page
 Subukin:

Panuto: Piliin ang letra ng tamang sagot. Isulat sa papel ang iyong sagot.

1. Nararanasan ang surplus kapag ang dami ng demand ay mas mababa kaysa dami ng
______.
a. supply c. prodyuser
b. konsyumer d. pangangailangan

2. Kapag mas malaki ang dami ng demand kaysa sa dami suplay ng produkto, magkakaroon
ng _______
a. surplus c. shortage
b. ekwilibriyo d. disekwilibriyo

3. Ang pinakamababang presyong itinakda ng pamahalaan upang bilhin ang mga produkto ay
tinatawag na _____.
price floor c. price freeze
price ceiling d. price Adjustment

4. Ang pananalanta ng bagyong Marilyn ang dahilan ng pagpapatigil ng pagtaas ng presyo ng

mga pangunahing bilihin tulad ng bigas. Ito ay tinatawag na ______.
a. price freeze c. panic buying
b. hoarding d. pag pagluluwas ng mga produkto

5. Mahalaga ang papel na ginagampanan ng pamahalaan upang mapanatili ang katatatagan

ng presyo ng pamilihan. Ito ay tumutukoy sa _____.
a. price stabilization policy c. oligopolyo
b. monosopnyo d. monopolistiko

6. Binibigyang proteksyon ng pamahalaan ang kapakanan ng mga magsasaka upang

maiwasan ang pang-aabuso ng mga negosyante
a. subsidy c. price floor
b. price ceiling d. price freeze

7. Kung ang pamahalaan ay nagsasagawa ng price control para proteksiyunan ang mga ang
mga prodyuser, samantala binibigyang proteksiyon ang mga mamimili ng pagpapatupad ng
a. price floor c. subsidy
b. price ceiling d. price freeze

8. Ang sangay ng pamahalaang nagtatala ng minimum wage ng mga manggagawa

a. DOLE c. DTI
b. BFAD d. OWWA

9. Ang pamahalaan ay may kapangyarihang ipatupad ang Price Stabilization Policy sa

panahon na may krisis batay sa __________.
a. artikulo 12 seksyon 5 ng 1987 konstitusyon
b. artikulo 4 seksyon 11 ng 1987 konstitusyon
c. artikulo I seksyon 4 ng 1987 konstitusyon
d. artikulo II seksyon 4 ng 1987 konstitusyon

6 | Page
10. Sa panahon ng krisis ang nagtatakda ng SRP o Suggested Retail Price sa
pangunahing pangangailangan tulad ng bigas, asukal, kape,harina at noodles.
a. DTI
b. BFAD
c. DOLE
d. OWWA

11. Gamit ang graph suriin ang bilang 11-15:

11. Ang punto C ay tinatawag na?

a. demand curve c. supply curve
b. punto ng ekwilibriyo d. shortage

12. Ang mensahe ng punto ng C ay __________.

a. Ang dami ng demand ay mataas kaysa dami ng supply.
b. Ang presyo ay nagpapahiwatig na stable o matatag
c. Kalabisan sa supply na naging dahilan ng pagbaba ng presyo
d. Di sapat ang supply ng produkto ang dahilan ng pagtaas ng presyo.

13. Anong presyo nagkaroon ng surplus o kalabisan?

a. 40 b. 30 c. 20 d. 10

14. Sa Graph, anong presyo nagkaroon shortage o kakulangan?

a.10 b. 20 c. 30 d. 40

15. Ilan ang surplus o kalabisan ng presyong 50?

a. 20 b. 40 c. 60 d. 80

7 | Page
 Ang Ugnayan ng Pamilihan at
Aralin
Pamahalaan
5

BALIKAN

Panuto: Suriin ang mga larawan at sagutin ang

mga pamprosesong tanong.
Pamprosesong Tanong:
1. Namamalengke ka ba?
2. Ano ang pagkakaiba ng palengke sa pamilihan?
3. Bakit nagbabago ang presyo ng mga produkto sa
pamilihan?
4.Nakaaapekto ba ang dami ng pangangailangan ng
konsyumer sa presyo ng mga produkto?
5.Naipagkakaloob ba ng pamilihan ang iyong mga
pangangailangan? Ipaliwanag.

Pamprosesong Tanong:
1. Ano ano ang mga produkto ang binibili ng pamilya
sa panahon ng pandemya? Ipaliwanag ang iyong
kasagutan
2. Bakit tumaas ng presyo ng mga bilihin sa panahon ng
pandemya?
3. Paano isinasagawa ng pamahalaan ang bantay
presyo sa ating pamilihan sa panahon ng pandemya?

Pamprosesong Tanong:
1. Kilalanin ang logo ng mga ahensiya ng
pamahalaan

1_ 2_ 3_ 4_

2. Ipaliwanag ang tungkulin ng bawat

ahensiya ng pamahalaan.

3. Paano nagkakaroon ng ugnayan ang

pamilihan at pamahalaan?

Pamprosesong Tanong:
1. Itala ang 5 konsepto sa tulong ng
jumbled letters
2. Ipaliwanag ang kahulugan ng 5
konsepto na nabuo mula sa jumbled
letters
3. Batay sa 5 nabuong konsepto, tungkol
saan ang paksa natatalakayin sa
kabanata 5?

8 | Page
 Tuklasin:

ANG KAHULUGAN NG PAMILIHAN AT PAMAHALAAN

Matapos mong matutuhan ang ukol sa konsepto ng Pamilihan at ibat ibang estraktura
nito. Tutuklasin naman natin ang ugnayan ng pamahalaan at pamilihan.

PAMILIHAN
Ang pamilihan o merkado ay isang
pook kung saan pumupunta ang mga
tao at kung saan nagaganap ang
mekanismo na nagtatagpo ang
konsyumer at prodyuser. Kapag may
mga bagay na nais ipagbili, nagtatatag
sila ng isang pook pamilihan o pook
pakyawan, katulad
ng palengke, tiyangge, talipapa, baraka, tindahan, kabyawan, paryan, perya, at emporyum.

PAMAHALAAN
Nag-ugat ang terminong "pamahalaan" mula sa salitang bahala na may kahulugang pag-
aako o responsabilidad, na dinagdagan ng mga panlaping pang- at -an.
Ang pamahalaan o gobyerno ay isang organisasyon na may kakayahang gumawa at
magpatupad ng batas sa isang nasasakupang teritoryo. Ito rin ay may kapangyarihan na
magbigay ng mga pangangailangan ng mga mamamayan sa nasasakupang teritoryo.

Ayon kay Gregory Mankiw isang ekonomista,

bagama’t ang pamilihan ay isang organisadong
sistemang pang-ekonomiya, may mga
pagkakataong nagkakaroon ng market failure o
pagkabigo. Ang halimbawa ng mga ito ay ang
paglaganap ng externalities tulad ng ng polusyon
at pagkakaroon ng monopolyong nagdudulot ng
pagkawala ng kompetisyon sa pagitan ng mga
mga negosyante.

9 | Page
 SURIIN
Ang Republic Act 7581 o Price Control Act ay
ipinatupad upang maisagawa ng pamahalaan
ang pagkontrol ng presyo ng mga bilihin. Ang
National Coordinating Council ng naatasang
bumuo ng Price Act. Na layuning mabantayan
ang presyo ng mga produkto pagkatapos
magpalabas ng price ceiling at price floor ang
pamahalaan
Ang Pagkontrol ng Pamahalaan ng Presyo ng
Pamilihan
10 | Page
Sa Panahong nakakaranas o katatapos pa
lamang ng kalamidad, ang pamahalaan ay
mahigpit na nagpapatupad ng price freeze o
pagbabawal ng pagtaas ng presyo ng
produkto. Ipinatutupad ng pamahalaan ang
price freeze upang mapigilan ang
pananamantala ng mga negosyante sa labis
na pagpapataw ng mataas na presyo ng
kanilang produkto. Kaugnay nito, hindi
nakaiiwas ang Pilipinas at ibang mga bansa
na mapasailalim ang pamilihan sa
panghihimasok ng pamahalaan. Maliban sa
pagtatakda ng buwis at pagbibigay ng
subsidy, nagtatalaga ang pamahalaan ng
presyo ng mga produkto at serbisyo upang
mapatatag ang presyo sa pamilihan.
Ipinatutupad ang Price Stabilization Policy
upang maiwasan ang implasyon
Price Floor – Ito ay kilala rin bilang price
support o minimum price policy, ang
pinakamababang presyo ng mga produkto
at serbisyong ipinapataw ng pamahalaan
ang mataas na presyong ekwilibriyo o
price ceiling. Isinasagawa ito ng
pamahalaan upang matulungan ang mga
prodyuser. Kabilang ang pagkakaloob ng
price support sa sektor ng agrikultura at
ang batas na nagtatakda ng minimum
wage.

Batay sa graph, ang ekwilibriyong
presyo na Php 1.00 ay mas mababa
sa itinalagang price floor na Php1.25.
Magdudulot ito ng pagtaas ng
Quantity supplied at magbubunga ng
kalabisan (surplus) sa pamilihan. Higit
na marami ang supply na isandaan
(100) kung ihahambing sa dami ng
dalawampu (20 na Quantity
demanded).Kapag may kalabisan.
Maaaring ib aba ang presyo dahil ito
ang itinatakda ng batas. Ang price
floor ay nagdudulot ng kalabisan
(surplus) sa pamilihan.
11 | Page
Price Ceiling - ito ay kilala bilang
maximum price policy o ang
pinakamataas na presyo ipinapataw sa
produkto na maaring ipagbili ng prodyuser
ang kaniyang produkto.
Mahigpit na binabantayan ang mga
produkto na kabilang sa pangunahing
pangangailangan gaya ng bigas, asukal,
kape, harina, tinapay, itlog maging ang
mga instant noodles na minamarkahan ng
pamahalaan ng tinatawag na suggested
retail price (SRP)
Ang Pamahalaan ang tagabili ng mga aning
palay ng mga magsasaka upang mataas ang
kanilang kikitain at maiwasan ang kakulangan
ng supply.
Ang ekonomiya ng bansa ay hindi magiging
mabuti ang kalagayang kaya’t ang
pamahalaan ay magtatakda ng price
support/price floor o ang pinakamababang
presyong maaaring bilhin ang kanilang ani.
Kung masyadong magiging mababa ang
presyo sa ekwilibryo ng mga produkto.
Ang mga magsasaka ay maaaring mawalan
ng interes namagtanim dahil kakaunti ang
kanilang kabayaran matatanggap. Kung
magaganap ang sitwasyong, magdudulot ito
ng kakulangan ng supply ng produkto.
Inilalarawan ng graph sa halagang 1.00
ang ekwilibriyong presyo, Subalit, ang
presyong ito ay maaring mataas sa
tingin ng mga konsyumer. Dahil dito
ang pamahalaan ay makikialam sa
pamamagitan ng pagpapataw ng P.75
bilang price ceiling ng mga prodyuser.
Dahil ang presyo magdudulot ng
pagtaas ng quantity demanded
sapagkat mas mahihikayat ang
konsyumer na bumili ng produkto at
serbisyo sa mababang presyo sa
pamilihan kumpara sa ekwilibriyo na
1.00 sa 300 lamang na kabuuang dami.
 Di Mabuti
Mabuti

EPEKTO NG FLOOR PRICE

Ang produkto
Malaki ang ay ang
tubo ng mga mataas na
nagtitinda presyo

Labis ang
Mataas ang
sahod ng mga Mababa ang suplay ng
manggagawa demand ng produkto
mga produkto

Mabuti
Di mabuti
EPEKTO NG CEILING PRICE

Mababang Pagbaba
presyo ng ng
bilihin suplay

Nagiging
dahilan ng
Natatamo ang Nagiging kakulangan
pangangailangan
ng mga
dahilan ng
konsyumer black
market

Ang pamahalaan ay isang mahalagang

institusyon ng pagsasaayos ng pamilihan.
Ayon Kay John Maynard Keynes, Ang
ekonomiya ng isang bansa ay di maiiwasang
patakbuhin ng isang mixed economy. May
partisipasyon ang pribadong sektor ng
pangangasiwa ng ekonomiya. Sa panahon ng
krisis pang ekonomiya, tulad ng pagtaas ng
presyo ng mga pangunahing pangangailangan
ay maaring makialam ang pamahalaan upang
maiayos ang pamilihan at ang buong
ekonomiya.

12 | Page
 Pagyamanin

Ang paliwanag ni Atty. Noel Del Prado

\ sa “Usapang De Campanilla” na
alinsunod ang pagbibigay ng dagdag-
umento sa cost of living o ang halagang
kailangan para mamuhay sa kada
rehiyon. Maaari iba-iba ang presyo ng
bilihin ng bawat lugar.

"Sinasabing bawat rehiyon, iba-iba ang

kondisyong ekonomiya. Ibig sabihin, ang
NCR, halimbawa, may mga malalaking
kompanya, ang mga probinsiya, iba ang
cost of living, at iba ang epekto ng
inflation. Isa rin itong tinugunan ng batas
na dapat akma ang [taas-sahod] sa living
conditions ng rehiyon”. Binuo ang
Republic Act 6727 o ang "Wage
Rationalization Act."Ang nasabing batas
rin itinatag ang RTWPBs, mayroon ang
bawat rehiyon ng bansa.

Binubuo ang mga RTWPB ng mga

kinatawan ng gobyerno, employer, at
labor group— at sila-sila ang nag-uusap
sa laki o dagdag sahod o umento sa
kanilang rehiyon.

Mga negosyante ang magtatakda ng ‘suggested retail

price’ (SRP) ng mga pangunahing bilihin, sa halip
na gobyerno, kung maaaprubahan ang bagong
patakarang pinaplantsa ng Department of Trade and
Industry (DTI).

Ang bagong patakaran, di kailangang ipaalam sa

DTI ang pagtatakda ng SRP sa mga pangunahing
produkto. Kailangan mag-ipabatid ng negosyante sa
DTI, 30 araw bago ang palit-presyo.

Pero paliwanag ng DTI, puwede pa rin naman nilang

puwersahin ang manufacturer na ideklara ang
basehan ng dagdag-presyo.Palalakasin din ng DTI
ang paglalansag sa mga madadayang negosyante sa
pamamagitan ng Project E.T. o Execution Team na
tututok sa mga nanamantala sa presyo, paglalagay
ng label, timbang at kalidad ng produkto.

Pati mga di makatotohanang advertisement,

tututukan din ng project E.T. Puwede ring
imbestigahan ng DTI maging ang pagpo-post sa
social media ng umano’y ‘fake rice’. Kahit pa
saklaw ng National Food Authority ang produktong
bigas, puwede pa rin daw tumulong ang DTI dahil
apektado nitong isyu ang consumers.--Ulat ni Alvin
Elchico, ABS-CBN News

13 | Page
 Isaisip
Itinatadhana ng Artikulo II
seksyon 4 ng konstitusyon ng Pilipinas,
pangunahing tungkulin ng pamahalaan
na paglingkuran ang mamamayan
Ang presyo ng kalakal ay itinatakda
ng pamahalaan upang maiwasan ang
pang-aabuso sa panig ng nagtitinda o ng
mamimili.
• Price Ceiling- ang pinakamataas
na presyo na maaring ibenta ang
produkto
• Floor Price- ang pinaka
mababang presyo ng maaaring
ibenta ang produkto
• Suggested Retail Price (SRP)
presyong itinatakda ng
pamahalaan para sa isang
produkto
• Price Freeze-pagbabawal sa
pagtatas ng presyo sa pamilihan
Isagawa
I. Panuto: Sagutin ang katanungan sa ibaba mula sa Simula, Gitna at sa Wakas.
WAKAS
I. Paano nagkakaroon ng
ugnayan ang Pamilihan at
Pamahalaan?
14 | Page
Ang Department of Trade and Industry
(DTI) ang nag-uutos ng 60 days Price Freeze
sa mga lugar na idiniklarang nasa state of
calamity.
Ang paglabag sa Price Freeze ay
pagmumultahin ng Php na 5,000 hanggang
1,000,000 o pagkakakulong na isa hanggang
sampung taon.
• Labag sa Anti –Profitering Law ang
labis na pagpapataw ng mataas na
presyo
• Price Support- ito ay paraan ng
pamahalaan na bigyan ng tulong ang
mga negosyante upang maiwasan
ang pagkalugi, kabilang dito ang tax
exemption o tax deduction, discount
at bonus
Ang layunin ng pakikipag ugnayan ng
pamahalaan sa pamilihan ay mapanatili na
mababa ang halaga ng produkto at maiwasan
ang pagtaas ng presyo ng bilihin
GITNA
SIMULA
 II.Panuto: Ipaliwanag ang kahulugan ng mga konsepto
1. Ceiling
2. Floor
Ang National Capital Region (NCR)
ay lubhang naapektuhan ng
Pandemya dulot ng Covid 19.
Nagpakita ng bayanihan ang mga
Pilipino. Maraming canned goods,
noodles, kape at bigas ang
nagsilbing ayuda para mga
mahihirap.
Ang mga OFW’s ay nalagay sa
mahirap na sitwasyon sa gitna ng
Pandemya. Natigil ang kanilang
trabaho at naantala ang
pagpapadala sa mga kaanak dito sa
Pilipinas. Nalimitahan ang
kakayahang makabili ng produkto at
serbisyo
15 | Page
4. FREEZE
5. SUPPORT
3. Standard
Retail
III. Pamprosesong Tanong
Ano ano ang mga hakbang ang
ginawa ng pamahalaan sa panahon ng
Pandemya. Kung ang pangunahing
pangangailangan ay patuloy ang
pagtaas ng presyo.
_____________________________
________________________
2 Paano tinulungan ng pamahalaan
ang mga magsasaka laban sa mga
negosyante na binibili ang kanilang ani sa
napakababang presyo?
_______________________________
_
_______________________________
_
_______________________________
_
IV. Panuto: Piliin ang letra ng tamang pahayag kaugnay ng ugnayan ng pamilihan at
pamahalaan.
1. X. Ang ekwilibriyo ay kalagayang ang dami ng demand ay katapat ng kaunting demand lamang.
Y. Ang ekwilibriyo ay kalagayang ang dami ng demand ay katapat ng dami ng suplay.

2. X. Tinatawag ang presyong ekwilibriyo ang napagkasunduan upang ang dami ng suplay ay
magkapantay ng dami ng demand.
Y. Tinatawag ang presyong disekwilibriyo ang pagkasunduan upang ang dami ng suplay ay
makapantay ng dami ng demand.

3. X. Ang ng paglipat ang kurba ng demand at suplay ay di naapektuhan ang ekwilibriyo.

Y. Naaapektuhan ang ekwilibriyo kapag nagkaroon ng paglipat ng kurba ng demand at suplay

4. X. Ang pagtaas ng suplay ay nagbubunga ng mababang presyong ekwilibriyo at mababa ang

daming ekwilibriyo.
Y. Ang pagtaas ng suplay ay nagbubunga ng mataas ang presyong ekwilibriyo at mataas ang
daming ekwilibriyo.

5. X. Ang floor price ay ang pinakamababang presyo maaring ipagbili ang produkto.
Y. Ang floor price ay ang pinakamataas na presyong maaring ipagbili ang produkto

6. X. May mababang presyo, labis ang suplay at mababa ang demand.

Y. May mataas na presyo, mababa ang demand at labis ang suplay.

7. X. Tinatawag ang shortage, mababa ang demand at mataas ang suplay

Y. Tinatawag ang surplus, mataas ang suplay at mababa ang demand.

8. X. Ang mataas na demand ay nagpapataas ng presyo.

Y. Ang labis ang suplay ay nagpapataas ng presyo.

9. X. May disekwilibriyo kapag labis ang demand o labis ang suplay

Y. May ekwilibriyo kapag labis ang demand o labis ang suplay.

10. X. Nasisiyahan ang mga konsyumer kapag may disekwilibriyo.

Y. Nasisiyahan ang konsyumer kapag may ekwilibriyo.

16 | Page
 V. Pagsusuri ng Kurba ng Kakulangan, Kalabisan at Ekwilibriyo

Panuto: Gamitin ang kurba sa pagbuo ng talahanayan at suriin kung may kakulangan, kalabisan
at ekwilibriyo ang interaksyon ng dami ng demand o Qd at dami ng suplay Qs

Q Q KAKULANGAN / KALABISAN
D S /EKWILIBRIYO

A. Price Ceiling

B. Price Floor

C. Ekwilibriyo

D. Dis
Ekwilibriyo

17 | Page
 VI. Panuto: Itala ang mga mahalagang
batas, ahensiya at konseptong tinutukoy ng
pangungusap
Sa panahon ng kalamidad ang
pamahalaan ay nagbabawal sa
pagtaas ng presyo____
2. Ang Ahensiya ng pamahalaaan na
ang layunin ay pasiglahin ang kalakalan
at industriya ng bansa ay ___
VII. LETTER TILES
VII. LETTER TILES
18 | Page
3. Ang kakulangan ng suplay
ng produkto ng pamilihan ay
tinatawag na___
4. Ang Minimum Wage ay itinatakda
ng batas bilang__
5. Ang anumang lugar ang masasalanta ng
bagyo, lidol, pagsabog ng bulkan at suliraning
pangkalusugan, ang itinatakda ng pamahalaan
ang presyo ng mga pangunahing
pangangailangan _____________
Pamprosesong Tanong:
Itala ang 5 mga produktong pinapatawan ng
SRP sa tulong ng letter tiles
1
2
Iayos ang letter tiles batay sa mga
halimbawa ng mga produkto na
pinapatawan ng SRP
 Tayahin:
Panuto: Piliin ang letra ng tamang sagot

1. Ang Batas na nagbibigay kapangyarihan ang 8. Nararanasan ang surplus pag ang dami ng demand ay mas
pamahalaan na ipatupad ang Price Stabilization mababa kaysa dami ng
a. supply c. prodyuser
Policy sa panahon ng kalamidad b. konsyumer d. pangangailanagn
a. artikulo 12
b. artikulo 4 9. Kapag mas malaki ang dami ng suplay kaysa dami ng
c. artikulo I demand ng produkto, magkakaroon ng
d. artikulo II seksyon 4 ng 1987 konstitusyon a. shortage c. surplus
b. ekwilibriyo d. Disekwilibriyo
2. Sa panahon ng krisis ang nagtatakda ng SRP o
Suggested Retail Price sa pangunahing pangangailangan
10. Ang pinakamababang presyong itinakda ng pamahalaan
tulad ng bigas, asukal, kape,harina at noodles.
upang bilhin ang mga produkto?
a.DTI a. price adjustment c. price freeze
b.BFAD b. price ceiling d. price floor
c.DOLE
d.OWWA
11. Ang pagputok ng Bulkang Taal ang dahilan ng pagpapatigil
ng pagtaas ng presyo ng mga pangunahing bilihin tulad ng
Suriin ang graph at saguting ang bilang 3-7 bigas.
a panic buying c. price freeze
b. hoarding d. pagluluwas ng mga produkto

12. Ang pangunahing layunin ng pag-uugnayang ng

pamahalaaan at pamilhan ay
a. mapanatili na matatag ang halaga ng
produkto at serbisyo
b. proteksyunan ang mga negosyante
c. magbigay sa subsiya sa konsyumer
d. magtakda ng minimum wage

13. Binibigyang proteksyon ng pamahalaan ang kapakanan ng

mga magsasaka upang maiwasan ang pang-aabuso ng mga
3. Ang presyong 1.00 ay tinatawag negosyante:
a. price floor c. subsidy
Demand Curve c. Supply Curve b. price ceiling d. price freeze
Punto ng Ekwilibriyo d. Shortage

4. Ang mensahe ng punto ng 1.00 ay 14. Kung ang pamahalaan ay nagtatakda ng floor price para
a. Ang dami ng demand ay mataas ang dami proteksiyunan ang mga prodyuser at ang konsyumer ay
ng supply. pinoprotektahan sa pagtatakda ng mataas na presyo ng mga
b. Ang presyo ay stable o matatag negosyante
c. Ang kalabisan ng supply ang nagiging dahilan a. price floor c. subsidy
ng pagbaba ng presyo b. price ceiling d. price freeze
d. Ang kakulangan ng supply ng produkto ang
dahilan ng pagtaas ng presyo.
15. Ang sangay ng pamahalaang nagtatala ng minimum wage
ng mga manggagawa
5. Anong presyo nagkaroon ng surplus o kalabisan? a. DOLE
a.1.00 b. 1.25 c. 0.75 d. 0.50 b. BTI
c. BFAD
6. Sa anong presyo nagkaroon ng mataas na shortage o d. OWWA
kakulangan?
a.1.00 b. 1.25 c. 0.75 d.
0.50

7. Ilan ang surplus o kalabisan ng presyong 1.25?

a.100 b. 200 c. 300 d. 400

19 | Page
 Karagdagang Gawain

RUBRICS PARA SA PAGGAWA NG KOMIKS

Gawain: KOMIKS
Pamantayan Diskripsyon Puntos Natamong Bumuo ng KOMIKS sa na
Puntos
nagpapakita ng 5 sitwasyon
Nilalaman Naipakita an gang 20
kaangkupan sa
ng kung kailan at paano
tema ng komiks nagkakaroon ng ugnayan ang
Pagkamalikhain Maliwanag at 15 pamilihan at pamahalaan.
0 angkop ng
Pagkamasining mensahe sa Gamitin ang Rubrics sa
paglalarawan ng
konsepto paggawa ng Komiks at
Kahusayan sa Malinis, maayos at 15 pamantayan sa pagmamarka
pagpapaliwanad may kahusayan sa o pagbibigay ng grado
sa comic strip pagpagpapaliwanag
ng larawan ng
Komiks
50
KABUUANG PRESENTASYON

20 | Page
 21 | Page
Gawain 1
Gawain: 2 Gawain: 3
1. Ayon sa Tuklasin
pananaw ng mag- 1. Ayon sa 1. Punong Ehekutibo
pagka-unawa ng 2. Department of
aaral sa 1. Presyo
mag-aaralsa Trade and Industry
katanungan 2. Pamilihan
katanungan 3. Department of
Labor and 3. Pamahalaan
2. Batay sa Employment 4. Price Ceiling
2. Ayon sa 5. Price Floor
pagsusuri ng mag- 4. Buraeu of Food
pagsusuri ng mag-
aaral aaral sa and Drugs
katanungan
3. Ayon sa
pananaw ng mag-
aaral
sa katanungan
Ipaliwanag ang Kahulugan ng mga Konsepto
1. Price Ceiling ang pinakamataas maaring itakdang
presyo ng produkto
2. Price Floor ang pinaka mababang presyo ng maaaring
ibenta ng produkto
Once Upon a Time
3. Suggested Retail Price (SRP) presyo na itinatakda sa
produkto ng pamahalaan
1. ayon sa pananaw ng mga
mag-aaral sa katanungan
4. Price Freeze pagbabawal ng pagtataas ng presyo ng
produkto sa pamilihan 2. ayon sa pananaw ng mga
mag-aaral sa katanungan
5. Price Support ay paraan ng pamahalaan tulungan ang
mga negosyante upang maiwasan ang pagkalugi, tulad ng
tax exemption o tax deduction at discounts
Susi ng Pagwawasto
 22 | Page
Gng. Emelita G. Abasta
Inihanda ni:
Google.com for the images
ADM Module Template
Angeles, Baluyot et al.
Modyul Daily Lesson Log for Second Quarter
Ekonomiks: Modyul ng mga Mag- aaral
Mga Sanggunian
Tayahin
1. d 6.d 11.c
2. a 7.b 12. a Pagsusuri sa Kurba ng Kakulangan,
3. d 8.a 13. a Kalabisan at Ekwilibriyo
4. b 9.c 14. b
1. QD 120 QS 80 =Kakulangan
5. b 10. a 15. a
2. QD 90 QS 120 = Kalabisan
3. QD 100 QS 100 = Ekwilibriyo
4. a. QD 90 QS 120 = Kalabisan
b. QD 120 QS 80 = Kakulangan
Panuto: Itala ang mahalagang
konsepto, ahensiya at batas ayon
sa nilalaman ng pangungusap
Panuto: Piliin ang titik ng
tamang pahayag 1. Price Freeze
2. Department of Trade and
1. Y 6.X Industry
2 .X 7.Y 3. Shortage
3. Y 8.X 4. Suggested Retail Price
4. Y 9. X 5. Price Ceiling
5. X 10.Y