Identyfikacja radiowa w branży odzieżowej

Elektroniczny doradca stylistyczny

Technika identyfikacji obiektów przy pomocy fal radiowych (RFID) w połączeniu z

nowoczesnymi aplikacjami informatycznymi oraz standardami GS1 (szczególnie
EPC) pozwala na uzyskanie niespotykanej do tej pory efektywności procesowej.
Nowoczesne rozwiązanie prawie zawsze przynosi przedsiębiorstwom wymierne
korzyści ekonomiczne, zarówno w zakresie ograniczenia kosztów, wzrostu
wydajności, jak i wzrostu sprzedaży. Takie efekty są szczególnie widoczne w
branży odzieżowej, charakteryzującej się dużą rotacją towarów w punktach
dystrybucji, nieustannie zmieniającym się asortymentem oraz wysokim
zróżnicowaniem oferowanych produktów.

Taki stan rzeczy potwierdzają dostępne kalkulacje zwrotu z nakładó w inwestycyjnych,

któ re w przypadku techniki EPC/RFID mają w zasadzie zawsze bilans pozytywny.
W chwili obecnej na świecie realizowanych jest wiele projektó w „in-store”1 w firmach
branży odzieżowej: Gerry Weber, Galeria Kaufhof, Lemmi Fashion, Marks & Spencer,
American Apparel itp.
Zakres implementacji systemó w EPC/RFID jest ró żny w zależności od firmy. Najbardziej
rozbudowane rozwiązania (Gerry Weber, Galeria Kaufhof itp.) oferują swoim klientom
takie usługi jak:
 elektroniczny doradca stylistyczny (fot. 1), któ ry na bazie technologii RFID
umożliwia identyfikację wybranego przez klienta produktu i jego wzajemne
kojarzenie z innymi towarami, któ re w opinii specjalistó w (stylistó w) uzupełniają
się (np. dobó r odpowiednich butó w do torebki);

1
„in-store”, czyli projektów realizowanych w sklepach.
 Fot. 1. Widok kabiny przymierzalni w sklepie sieci Galeria Kaufhof w Essen z
zaimplementowaną pilotażowo technologią EPC/RFID
(źró dło: materiały prasowe na: http://www.galeria-kaufhof.de/)

 zdalna obsługa klientó w znajdujących się w przymierzalniach. Klient przez

zainstalowany w kabinie ekran dotykowy ma możliwość przesłania prośby o
dostarczenie sztuki odzieży w innym rozmiarze lub kolorze na mobilny terminal
pracownika (PDA), bez konieczności ponownego ubierania się i zwalniania
kabiny (fot. 1);
 tzw. inteligentne lustro, któ re w przeciwień stwie do terminali zainstalowanych w
kabinach pozwala klientom, któ rzy szukają konkretnego typu odzieży, na szybkie
zapoznanie się z ofertą firmy, zlokalizowanie położenia towaru lub też
zapoznanie się z propozycjami elektronicznego stylisty (fot. 2).
Fot. 2. Widok elektronicznego lustra zainstalowanego w sklepie sieci Galeria Kaufhof w
Essen
(źró dło: materiały prasowe na: http://www.galeria-kaufhof.de/)

Oczywiście powyższe zastosowania technologii EPC/RFID nie obejmują wszystkich

obszaró w, w któ rych jest to możliwe. W praktyce można wyró żnić procesy realizowane
na każdym etapie łań cucha dostaw, w któ rych rozwiązanie to może przynieść firmom
odzieżowym wymierne korzyści (tab. 1).

Tabela 1. Lista przykładowych procesó w z podziałem na lokalizacje

(źró dło: opracowanie własne)

Lokalizacja Proces Cel zastosowania RFID

Producent odzieży proces produkcyjny
wydanie towaró w od producenta
Centrum dystrybucji przyjęcie towaró w
/ magazyn
wydanie towaró w
magazynowanie towaró w
przenoszenie towaró w
kompletowanie zamó wień
identyfikacja produktó w
oraz komponentó w odzieży
na każdym etapie procesu
produkcyjnego
monitorowanie postępu i
poprawności procesu
produkcyjnego
identyfikacja towaró w
dostarczonych od
producenta
weryfikacja wydawanych
towaró w na zgodność z
zamó wieniem
weryfikacja
przyjmowanych towaró w
pod względem liczby sztuk
oraz autentyczności
weryfikacja poprawności
adresu wysyłki towaró w
szybka i automatyczna
inwentaryzacja towaró w
znajdujących się w
magazynie
nadzó r nad
przemieszczaniem
towaró w wewnątrz
magazynu
nadzó r nad poprawnością
kompletowanych
zamó wień
Lokalizacja Proces Cel zastosowania RFID
Zaplecze sklepu patrz: procesy w centrum patrz: cele w centrum
dystrybucji / magazynie dystrybucji / magazynie
Sklep wyłożenie towaró w na pó łki informacja o dostępności
poszczegó lnych ubrań w
wybranych kolorach,
rozmiarach
przymierzanie ubrań informacja dla klienta o
kolorach, rozmiarach,
zamiennikach oraz
elementach pasujących do
przymierzanych ubrań
uzyskiwanie informacji o informacja o kolorach,
towarach rozmiarach, cenach,
składzie, pochodzeniu oraz
dostępności szukanych
ubrań
wyszukiwanie ubrań
Kasa kasowanie towaru automatyczna aktualizacja
stanó w magazynowych
automatyczne wystawianie
rachunku koń cowego
zwrot zakupionego towaru identyfikacja towaru i jego
ceny zakupu
propozycja towaró w w
podobnym zakresie
cenowym (w przypadku
zwrotu pieniędzy)

Lista przykładowych procesó w z podziałem na lokalizacje nie wyczerpuje tematu, a jej

celem jest tylko zobrazowanie możliwości zastosowania technologii EPC/RFID w
łań cuchach dostaw branży odzieżowej. W praktyce każdy projekt wdrożeniowy wymaga
ze względu na ró żnorodną specyfikę funkcjonowania poszczegó lnych przedsiębiorstw
indywidualnego podejścia oraz sformułowania spersonalizowanej listy korzyści oraz
celó w, któ re w wyniku zastosowania EPC/RFID, mogą zostać osiągnięte.

Szybki rozwój

EPC/RFID to jedna z najszybciej rozwijających się technik automatycznej identyfikacji i

nie ulega wątpliwości, że jest to rozwiązanie jutra, któ re wprowadza przedsiębiorstwa w
zupełnie nową rzeczywistość, podobnie jak kiedyś przyczyniły się do tego kody
kreskowe. Ustanowienie globalnych standardó w elektronicznego kodu produktó w
(EPC), dalsze doskonalenie technologii RFID oraz obniżenie kosztó w wdrażania
przyspieszyły jej praktyczne wykorzystanie. Zastosowanie EPC/RFID już dzisiaj niesie
ze sobą wiele korzyści. Do zyskó w, jakie przynosi ta technika, należy zaliczyć przede
wszystkim przejrzystość łań cucha dostaw, czyli umożliwienie monitorowania
przepływu towaró w on-line, oraz wzrost szybkości i dokładności identyfikacji obiektó w
przepływających w łań cuchach dostaw. Wysoka jakość łań cuchó w dostaw, czyli
transport właściwych produktó w, we właściwym czasie, we właściwej ilości i do
właściwego miejsca przekłada się na redukcję kosztó w oraz wzrost sprzedaży w
firmach, w tym szczegó lnie w przedsiębiorstwach branży odzieżowej. Poszczegó lne
aspekty realizacji tych celó w przedstawiono na rys. 1.

DO WYKRESU

Wzrost sprzedaży
 redukcja brakó w towaró w na pó łkach dzięki ulepszeniu procesu uzupełniania,
 lepsze śledzenie towaró w wpływające na:
 wzrost średniej wartości zakupó w,
 polepszenie jakości obsługi klienta,
 wzrost ilości sprzedawanych towaró w.

Redukcja kosztów

 oszczędność czasu przy realizowanych procesach logistycznych,

 wzrost produktywności,
 zmniejszenie pracochłonności,
 redukcja brakó w i kradzieży,
 redukcja obrotó w podrobionymi towarami,
 lepsze prognozowanie:
 zmniejszenie wymaganych zapasó w,
 redukcja kosztó w magazynowania.

Polepszenie jakości sieci łańcucha dostaw

 wzrost jakości i dokładności danych,

 poprawa przejrzystości łań cucha dostaw,
 większa dokładność stanó w magazynowych,
 szybka i dokładna inwentaryzacja stanu towaró w w magazynie,
 wsparcie dla śledzenia towaró w.
 Rys. 1. Przykładowe korzyści, wynikające z wdrożenia technologii EPC/RFID w branży
odzieżowej
(źró dło: opracowanie własne ILiM)

Dane z raportów

Badania przeprowadzone przez firmę ABI Research, któ rych wyniki opublikowano w
dokumencie „RFID Item-Level Tagging in Fashion Apparel and Footwear”, jednoznacznie
potwierdzają pozytywne efekty wdrażania technologii EPC/RFID w branży odzieżowej.
Dane zebrane w firmach, któ re zdecydowały się na zastosowanie tego rozwiązania,
wykazują, że w zasadzie każde z przedsiębiorstw zanotowało znaczącą redukcję po
stronie kosztowej działalności operacyjnej przy jednoczesnym zwiększeniu wolumenu
sprzedaży o minimum 4% (w przypadku projektó w o ograniczonym zakresie
funkcjonalnym) do aż 21% (w przypadku rozbudowanych projektó w, tj. Gerry Weber,
Galeria Kaufhof).
Wyniki przeprowadzonych badań przedstawiono w tab. 2.

Tabela 2. Procentowe przedstawienie zyskó w wynikających z wdrożenia EPC/RFID w

branży odzieżowej
(źró dło: ABI Research)

Korzyść Procentowo
Redukcja brakó w na pó łkach od 60% do 80%
Zgodność ze stanami magazynowymi od 98% do 99,9%
 Redukcja czasu przeprowadzania inwentaryzacji
ciągłej od 75% do 92%
Redukcja kosztu przeprowadzenia inwentaryzacji od 30% do 58%
Redukcja czasu przyjęcia towaró w do 91%
Wzrost wskaźnika konwersji (procent odwiedzających
sklep, któ rzy dokonali zakupu) do 92%
Wzrost wskaźnika liczby sprzedanych sztuk podczas
jednej transakcji do 19%
Wzrost wskaźnika wartości sprzedaży podczas jednej
transakcji do 6%
Wzrost sprzedaży od 4% do 21%

Na podstawie danych liczbowych zawartych w tabeli 2 można stwierdzić, że branża

odzieżowa jest sektorem rynku, w któ rym zastosowanie technologii EPC/RFID daje
zdecydowanie wymierne korzyści. Zakres możliwych do uzyskania efektó w, zaró wno
bezpośrednich, jak i pośrednich, jest w zasadzie trudny do zwymiarowania. Można
przyjąć, że w toku prac analitycznych możliwe jest zdefiniowanie tylko ok. 50%
wszystkich korzyści wynikających z zastosowania tej technologii. Powyższy wniosek nie
jest przypadkowy i wynika wprost z doświadczeń , jakie światowe firmy zyskują przy
stosowaniu znanej od wielu lat technologii kodó w kreskowych.

Według raportu McKinseya (rys. 2) w roku 1975 koszty wdrożenia kodó w kreskowych
w sieci handlowej wynosiły średnio 2,5% wartości jej rocznej sprzedaży (dane dla sieci
Ahold). Twarde zyski wynikające z zastosowania tego rozwiązania były natomiast na
poziomie ok. 3,1% wartości rocznej sprzedaży i dotyczyły takich zagadnień jak:
usprawnienie procesu związanego z wysyłką towaru, redukcja błędnych wysyłek,
eliminacja błędó w pracownikó w, rezygnacja z procesu metkowania produktó w itp.,
natomiast korzyści miękkie nie przekraczały wartości 0,2%, a ich zakres był trudny do
zdefiniowania. W praktyce sytuacja wyglądała jednak zupełnie inaczej.

DO RYS.

 automatyzacja,
 kontrola kurczenia się zapasó w,
 przyspieszenie operacji magazynowych,
 redukcja kosztó w inwentaryzacji,
 wzrost sprzedaży.

 szybsza wysyłka,
 redukcja błędnych wysyłek,
 zapobieganie błędom,
  eliminacja stosowania metkownic.

Rys. 2. Udział kosztó w oraz twardych i miękkich efektó w wdrożenia kodó w kreskowych
na przestrzeni lat
(źró dło: opracowanie własne)

Według raportu PwC2 z roku 1997, czyli po ponad 20 latach od czasu rozpoczęcia
procesu wdrażania kodó w kreskowych w Europie, udział twardych oraz miękkich
korzyści w zyskach firm był procentowo bardzo podobny, natomiast realne koszty
technologii okazały się znacznie niższe. Badanie wykazało, że wdrożenie tej technologii
wymagało inwestycji na poziomie ok. 1,3% wartości sprzedaży, zaś twarde i miękkie
korzyści biznesowe wyniosły odpowiednio 3,5% oraz 3,4% wartości rocznej sprzedaży
sieci. Raport zidentyfikował ró wnież niedostrzegane wcześniej obszary biznesowe, tj.
automatyzację procesó w, kontrolę zapasó w, przyśpieszenie i wzrost efektywności
operacji magazynowych, usprawnienia w inwentaryzacji oraz wzrost sprzedaży.

Dr inż. Michał Grabia, kierownik Laboratorium Technologii Identyfikacyjnych,

Instytut Logistyki i Magazynowana

2
PricewaterhouseCoopers – to globalne przedsiębiorstwo świadczące usługi audytorskie i doradcze.