KLASIKAL NA RETORIKA:

1) Homer – ama ng oratoryo

2) Sophist - pangkat ng mga guro na nagsikap upang gawing higit na mabubuting

RETORIKA tagapagsalita ang mga tao sa pamamagitan ng tuntuning pansining.

• salitang Griyego na rhetor na nangangahulugang guro o isang mahusay na
orador/mananalumpati
• Proseso ng paggamit ng wika upang mag-organisa ng karanasan at maikomunika ayon
sa iba. Pag-aaral ng paraan gamit ang wika ng tao sa pag-oorganisa at pagkokomunika
ng mga karanasan.
• Pag-aaral kung paano ginagamit ng tao ang wika at iba pang simbolo upang
isakatotohanan ang mga layuning pantao.
• Estratedyik na paggamit ng komunikasyon, pasalita o pasulat, upang makamit ang tiyak
na layunin.
DEPENISYON NG RETORIKA AYON KINA:
3) Protagoras - kauna-unahang Sophist, nagsagawa ng pag-aaral sa wika at nagturo
kung paanong ang mahihinang argumento ay magagawang malakas sa isang pahayag
o talakayan.
4) Corax ng Syracuse - tagapagtatag ng retorika bilang isang agham. May akda ng unang
handbook hinggil sa sining ng retorika.
5) Antiphon - kauna-unahang nagsanib ng teorya at praktika ng retorika, itinuturing na
una sa Ten Attic Orators
6) Iscocrates - nagpalawak sa sining ng retorika upang maging isang pag-aaral ng
kultura at isang pilosopiya na may layuning praktikal.

Pakulti ng pagtuklas ng lahat ng abeylabol na paraan ng panghihikayat sa 7) Plato - tinutulan ang teknikal na pagdulog sa retorika. Binigyang-diin ang panghihikayat
Aristotle ano mang partikular na kaso. kaysa sa katotohanan.

Art of winning soul sa pamamagitan ng diskurso. 8) Aristotle - inilarawan sa kanyang akdang rhetoric ang pagtatagumpay ng argumento
Plato
sa pamamagitan ng katotohanan sa pamamagitan ng pag-apila sa emosyon.
Pagpapahayag na dinisenyo upang makapanghikayat. Sining ng mahusay na
Cicero pagsasalita. 9) Cicero - umakda ng On the Orator, Institutio Oratoria at The Training of an Orator na
ipinapalagay na masusing pagdulog sa mga simulain ng retorika.
Disiplinang nakatuon sa pag-aaral ng lahat ng mga paraang ginagamit ng
mga tao upang makaimpluwensya ng pag-iisip at gawi ng iba sa
Ehninger GITNANG PANAHON / MIDYIBAL:
pamamagitan ng estratedyik na paggamit ng mga simbolo.
Ang retorika ay sabdyek ng trivium o tatlong sabdyek na preliminary ng pitong liberal na
Instrumental na paggamit ng wika. Komunikasyon na nagtatangkang i- sining sa mga unibersidad, kasama ang grammar at lohika
koordineyt ang mga panlipunang pagkilos. Dahil dito, ang retorikal na
Gerard A. komunikasyon ay lantarang pragmatic. Ang layunin nito ay impluwensiyahan 1) Martianus Capella - awtor ng ensayklopidya ng pitong liberal na sining
Hauser ang pagpapasya ng mga tao hinggil sa mga ispesipikong bagay na
nangangailangan ng agarang atensyon. 2) Flavius Magnus Aurelius Cassiodorus - historyan at tagapagtatag ng mga monasteryo
na umakda ng Institutiones Divinarum et Humanarum Lectionum

1|P age
3) San Isidore ng Seville - nagkompayl ng isang akdang ensayklopedik tungkol sa ancient MGA KANON NG RETORIKA:
world. Ang retorika ay nakasumpong ng praktikal na aplikasyon sa tinawag na tatlong
artes: paggawa ng sulat, pagsesermon at paglikha ng tula.
Imbensyon • Salitang Latin na invenire, ibig sabihin ay “to find”
• Topics of invention o topoi sa Griyego tulad ng sanhi at epekto,
RENASIMYENTO: comparison.
Ang pag-aaral ng RETORIKA ay muling ibinatay sa mga akda ng mga klasikal na manunulat • Nakatuon sa ano ang sasabihin ng isang awtor at hindi sa kung paano
tulad ni Aristotle, Cicero, at Quintillian. iyon sasabihin.
• Pagtuklas sa pinakamabuting abeylabol na paraan ng panghihikayat
1) Thomas Wilson - Ingglaterong punong guro at manunulat, isinulat ang disertasyong
(stasis)
“The Art or Crafte of Thethoryke”
Pagsasaayos Paano pagsusunud-sunurin ang isang pahayag o akda:
2) Pierre de Courcelles at Andre de Tonquelin - mga retorisyanong Pranses na nakilala
noong ika -16 na siglo a. Introduksyon (exordium)
b. Paglalahad ng mga katotohanan (narratio)
Ang RETORIKA ay itinakdang sabdyek sa mga kolehiyo at unibersidad na may kalakip na c. Dibisyon (partitio)
pagsasanay sa publiko at mga kompetisyon d. Patunay (confirmatio)
e. Reputasyon (refutation)
f. Kongklusyon (peroratio)
MODERNONG RETORIKA:
• Sa INTRODUKSYON, kailangang ma establish ng isang orador ang
1) Simula ng Ika-18 siglo - nabawasan ang importansya ng retorika, bagama’t sa kanyang awtoridad sa pamamagitan ng etikal na panghihikayat o
teoretikal na aspekto lamang at hindi sa praktikal. apila.
• Sa apat na kasunod na bahagi ay kailangang gumamit ng lohikal na
2) Ikalawang hati ng siglo - patuloy na nabawasan ang eksponent ng retorika. argumento.
• Lectures on Rhetoric (Hugh Blair, 1783) • Sa KONGKLUSYON, gumagamit ng mga emosyonal na panghikayat o
• Philosophy of Rhetoric (George Campbell, 1776) apila.
• Rhetoric (Richard Whately, 1828)
Estilo • Masining na ekspresyon ng ideya.
3) Unang hati ng ika–20 siglo - nagkaroon ng muling pagsilang ng pag-aaral ng pormal • Nauukol sa kung paano sasabihin ang ideya.
na retorika bunga ng pagganyak ng mga eksponent ng semantics.
• Hindi insidental, superpisyal o suplementari sapagkat tinutukoy nito
paano ipinapaloob sa wika ang mga ideya.
• Hindi rin opsyonal na aspekto ng diskurso, sapagkat ang kaanyuan ng
paglalahad ng isang bagay ay bahagi ng mensahe.

2|P age
 Memori • Higit sa pagmememorya ng inihandang talumpati. Limitadong • Hindi lahat ng bagay ay magagawa ng retorika.
Sining
• Nakapaloob ang pag-iimbak ng iba pang materyales sa isipan ng mga • Kung sa imahinasyon ay walang limitasyon ang retorika, sa
paksa ng imbensyon upang magamit sa isang partikular na okasyon. reyalidad ay limitado ang kayang gawin nito.
• Kinakailangan sa pangangailangang improbisyunal ng ispiker. May-kabiguang • Hindi lahat ng tao ay magaling sa paghawak ng wika.
Sining
• Kairos, o sensitibiti sa konsteksto ng isang sitwasyong • Ang wika ay likas na komplikado.
pangkomunikasyon.
• Hindi lahat ay nagtatagumpay sa layunin sa lahat ng
pagkakataon.
Deliberi • Napakahalaga sa retorikal na pedagohiya.
• Ang retorika ay nagiging isang frustrating na karanasan.
• Naipapakita sa mga deklamasyon ng mga retorikal na edukasyon.
Nagsusupling na • Ang ideya ay nagsusupling ng akda.
• Unang tinawag na pasalitang retorika na ginagamit sa pampublikong
Sining
konteksto. • Ang akda ay nagsusupling ng kaalaman sa mambabasa.
• Aspekto ng retorika na nakatuon sa pampublikong presentasyon ng • Hangga’t may nagsasalita-nakikinig, nagsusulat-nagbabasa,
diskurso, pasalita man o pasulat. patuloy ang pagpapasa ng kaalaman.

RETORIKA BILANG PANSIBIKONG SISING:

RETORIKA BILANG ISANG SISING:
May kapangyarihang humubog ng komunidad ang retorika.
Kooperatibong • Hindi ito maaaring gawin ng nag-iisa
Sining May kapangyarihang humubog ng karakter ng mamamayan at magbigay hugis sa opinyon
• Sa reaksyon ng iba ito nagkakaroon ng kaganapan
ng madla.
• Napagbubuklod ang manunulat, mambabasa, tagapagsalita-
tagapakinig Maaari itong gamitin upang manlinlang o magmanipula na may negatibong epekto sa
lipunan.
Pantaong Sining • WIKA ang midyum ng retorika.
• Ekslusibong pag-aari ng tao ang wika, kaya’t eksklusibo rin itong
sining ng tao para sa tao.
Temporal na • Nakabatay sa panahon ang retorika.
Sining
• Ang gumagamit nito ay nangungusap sa lengguwahe ng ngayon.
• Naiimpluwensiyahan ng kasalukuyan ang iba pang sangkap ng
retorika tulad ng paksa at paraan ng pagpapahayag.
• Baguhin mo ang panahon at magbabago rin ang retorika.
3|P age
 SAKLAW NG RETORIKA:
1) Wika • Ang kultura ay muling nalilikha sa pamamagitan ng wika
2) Sining
• Naiimpluwensyahan ng wika ang tao kung paanong
3) Pilosopiya naiimpluwensiyahan din ng tao ang wika.
4) Lipunan
• Ang wika ay nalilikha ng lipunan at nakabatay ito sa
5) Iba Pang Larangan kahulugang inilalapat ng mga tao sa wika.

• Dahil ang wika ay dinamiko at nagbabago depende sa

sitwasyon, ang pangunahing gamit ng wika ay retorikal

GAMPANIN NG RETORIKA:

1) Nagbibigay-daan sa komunikasyon
2) Nagdidistrak
3) Nagpapalawak ng pananaw
4) Nagbibigay-ngalan
5) Nagbibigay-kapangyarihan

4|P age