PANULAANG PILIPINO – MGA URI, SANGKAP KATANGIAN AT BALANGKAS SA PAGSUSURI NG TULA KAHULUGAN AT KAANYUAN NG TULA
Ang TULA ay pagsasama-sama ng mga piling salita na
may tugma, sukat, talinghaga at kaisipan. Ang sumusulat o humahabi ng tula ay tinatawag na makata. Ang makata ay punong-puno ng imahinasyon, may matayog na damdamin at kaisipan. ANYO NG TULA • TRADISYUNAL – Tugma, sukat, talinghaga, kaisipan • MALAYANG TALUTURAN – Talinghaga, kaisipan MGA SANGKAP NG TULA
Mga Sangkap ng Tula
-tugma -sukat -paksa o kaisipang taglay ng tula -talinghaga -imahen o larawang diwa -Aliw-iw -tono -persona MGA URI NG TULA
Mga uri ng tula
1. Tulang Liriko - Awit (damdamin, kaugalian, karanasan, at iba pa) - Soneto (binubuo ng 14 na taludtod, aral sa buhay) - Elehiya (nagpapahayag ng panimdim sa isang minamahal na namatay) - Oda (Paghanga o papuri sa isang bagay) - Dalit (papuri sa Diyos o santo) 2. Tulang pasalaysay (Epiko, Awit(FA-12 at Korido (IA-8) 3. Tulang Patnigan (Duplo, Balagtasan) 1. TULANG LIRIKO
Elehiya para kay Renato Constatino
Lahat ng akda mo ay tungkol sa
Lipunan Ilaw na nagbukas sa daming pintuan Ang pinasok name;y bulwagan ng araw Sumanib sa amin ang Kaliwanagan
Itong Sambayanang itinanikala
Binigyan ng dila’t pinagpagsalita Kanilang himagsik at mithiing paglaya Bingyan ng puwang ng diwa mo’t salita 1. TULANG LIRIKO 1. TULANG LIRIKO 3. T. PATNIGAN: DUPLO AT BALAGTASAN MGA HALIMBAWA NG MGA KAISIPAN, DAMDAMIN O PAKSANG TINATALAKAY SA MGA TULA MGA KAISIPAN KAUGNAY SA KALAGAYAN SA PANAHON NI BONIFACIO AT RIZAL 1. Maraming labanan at digmaang naranasan ang mga Pilipino kung kaya’t natatakot silang magtrabaho dahil sa kanilang seguridad. 2. Hindi tinutulungan ng gobyerno ang mga Pilipino. 3. Ang mga sugal at bisyo ay lumalaganap. 4. Walang sapat na kasanayan at edukasyon ang mga Pilipino. 5. Hindi binabayaran ang mga Pilipino kung sila ay nagtatrabaho sa gobyerno. 6. Malaki ang binabayarang buwis ng mga Pilipino. 7. Kakulangan sa lupa na pagmamay-ari na ng mga Prayle at ilang Tsino Mga Kaisipan Kaugnay sa Kasalukuyan 3.