QUY LUẬT THỐNG NHẤT VÀ ĐẤU TRANH GIỮA CÁC MẶT

ĐỐI LẬP

Hạt nhân của phép biện chứng

Tính khách quan: Bất kỳ một sự vật hiện tượng đều là một thể thống
nhất của những mặt, những thuộc tính, khuynh hướng đối lập nhau
-> Bất kỳ sv, ht nào đều bao hàm mâu thuẫn bên trong
-> Mâu thuẫn là cái vốn có của sự vật, hiện tượng, tồn tại không phụ
thuộc vào ý thức chủ quan của con người.

Bên trong con người luôn có vô vàn mâu thuẫn, có thiện có ác, có dũng
cảm, hèn nhát, có chăm chỉ lẫn lười biếng
-> Trong một thời điểm nhất định, một thuộc tính, khuynh hướng chiếm
ưu thế hơn khuynh hướng đối lập với nó

Nguyên tử: Hạt nhân>< Electron

Giai cấp thống trị ><Giai cấp bị trị
Tính phổ biến
Tính phổ biến: diễn ra trong mọi sự vật, hiện tượng, trong mọi giai đoạn
tồn tại và phát triển của sự vật

Lực đẩy và lực hút, giữa điện tích dương và điện tích âm, sự cho và nhận
electron lớp ngoài cùng của các chất qua pư oxh khử, quá trình đồng hóa
-dị hóa(tổng hợp và phân giải các chất)

Mâu thuẫn cơ học, mâu thuẫn vật lý, mâu thuẫn hóa học, mâu thuẫn sinh
học
Các giai đoạn phát triển của xã hội loài người
Quá trình phát triển của lịch sử Việt Nam cũng ẩn chứa nhiều mâu thuẫn:
Ở từng triều đại, các thế lực vẫn không ngừng ngấm ngầm tranh giành
ảnh hưởng, quyền lực và mâu thuẫn sẵn sàng bùng nổ thành chiến tranh
trong điều kiện nhất định

Thời kỳ sau khi Ngô Quyền dẹp loạn quân Nam Hán, triều đình nhà Ngô
lục đục, quản lý nhà nước lỏng lẻo
-> các thế lực cát cứ ở địa phương vùng lên vì lợi ích kinh tế
-> Đất nước Nếu như 2 tập đoàn phong kiến Trịnh, Nguyễn từng đấu
tranh dẫn tới sự chia cắt giữa Đàng Trong và Đàng Ngoài thì sau đó

có trong tự nhiên,xã hội và tư duy. Sư vật ht nào cũng có mâu thuẫn, có

rất nhiều mâu thuẫn. Không có mâu thuẫn này thì sẽ có mâu thuẫn khác

Trong khoa học, không tồn tại chân lý tuyệt đối, hầu hết mọi người đều
nghĩ rằng chim được tiến hóa từ Khủng long
. Phát hiện mới đây của các nhà khoa học Nga khi nghiên cứu một
số mẫu hóa thạch thuộc loài chim cổ đại cho thấy chúng có tuổi
lớn hơn nhiều so với tuổi hóa thạch của khủng long, tức là xuất
hiện trước loài khủng long. Điều này đảo ngược hoàn toàn quan
niệm hiện hành về quá trình tiến hóa của các loài chim.

Tính đa dạng phong phú

sự vật hiện tượng khác nhau sẽ có mâu thuẫn khác nhau. Trong một
sự vật hiện tượng có thể tồn tại nhiều mâu thuẫn khác nhau và có vị
trí, vai trò khác nhau đối với sự vận động, phát triển của sự vật hiện
tượng.

Con người: Ở một số vấn đề: Bảo thủ>< Tiến bộ ở một vài vấn đề

mỗi cá nhân trong xã hội đều có thể có các mâu thuẫn: MT giữa cá nhân
đó với tự nhiên bên ngoài, MT giữa cá nhân đó với các cá nhân khác
trong gia đình và xã hội trên phương diện tình cảm, nhận thức, kinh tế,
chính trị, văn hoá, và ngay trong nội tại của cá nhân có các mâu thuẫn về
phương diện tư duy, đạo đức và nhu cầu, 

“Nếu bản thân sự di động một cách máy móc đơn giản đã chứa đựng mâu
thuẫn,…” - Ăngghen
Thống nhất - tương đối, đấu tranh - tuyệt đối
Thống nhất : thoáng qua, tạm thời -> đứng yên tương đối

Ý nghĩa phương pháp luận :

+ Nhận biết mâu thuẫn, ko tránh mâu thuẫn , khi giải quyết tránh bệnh tả
khuynh(nóng vội) &hữu khuynh(bảo thủ, trì trệ)
+ Mâu thuẫn có tính đa dạng, phong phú -> Cần có quan điểm lịch sử, cụ
thể

Giải quyết mâu thuẫn: ưu tiên mâu thuẫn bên trong

Theo Hồ Chí Minh thì:

“ Khi việc gì có mâu thuẫn, khi phải tìm cách giải quyết tức là có vấn đề.
Khi đã có vấn đề, ta phải nghiên cứu cho rõ cái gốc của mâu thuẫn là
vấn đề gì. Phải điều tra, phải nghiên cứu các mâu thuẫn đó. Phải phân
tách rõ ràng và có hệ thống, phải biết rõ cái nào là mâu thuẫn chính,
cái nào là mâu thuẫn phụ. Phải đề ra cách giải quyết

-> Trong hoàn cảnh rối rắm của xã hội đương thời, lãnh tụ Nguyễn Ái
Quốc tổ chức hội nghị thống nhất 3 đảng cộng sản
-> Có Đảng thống nhất đại diện cho nhân dân, đặt ra tiền đề cho sự phát
triển và công cuộc đấu tranh
· Sự phát triển là cuộc đấu tranh các mặt đối lập.
Ta đã thấy rằng khi có thống nhất của các mặt đối lập thì sẽ có
đấu tranh, đấu tranh và thống nhất các mặt đối lập thì không thể
tách rời khỏi nhau đối với mâu thuẫn biện chứng.
·

Sự phát triển là cuộc đấu tranh các mặt đối lập.

Ta đã thấy rằng khi có thống nhất của các mặt đối lập thì sẽ có đấu tranh,
đấu tranh và thống nhất các mặt đối lập thì không thể tách rời khỏi nhau
đối với mâu thuẫn biện chứng.
* Dẫn chứng: Trong lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến (12/12/1946 )
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết : “ Chúng ta muốn hòa bình, chúng ta phải
nhân nhượng nhưng chúng ta càng nhân nhượng, thực dân Pháp càng
lấn tới. Không! Chúng ta thà hi sinh tất cả chứ không chịu mất nước,
không chịu làm nô lệ.’’
Sự vận động, phát triển là sự thống nhất trong tính ổn định và tính
thay đổi, đấu tranh và thống nhất các mặt đối lập quy định về tính
thay đổi và tính ổn định sự vật. Do đó, mâu thuẫn là nguồn gốc
của sự vận động và phát triển.