CASE STUDY: DỰ TOÁN LINH HOẠT VÀ PHÂN TÍCH KQHĐ

Công ty ABC tiến hành cuộc họp cuối năm để xem xét, đánh giá tình hình hoạt động ở một số hoạt
động sản xuất kinh doanh. Dưới đây là tài liệu được tổng hợp từ các bộ phận gửi về:

1. Tài liệu về hoạt động sản xuất sản phẩm A

Dự toán được lập cho hoạt động sản xuất sản phẩm A cho năm X

Chỉ tiêu Mức hoạt động Định mức Định mức giá dự Tổng chi phí dự
dự tính (sp) lượng dự tính tính (1000đ/kg) tính (1000đ)
(kg/sp)
Biến phí 1.000 5 400 2.000.000
Định phí 1.000 3.000.000
Tổng chi phí 5.000.000

Hạn mức định phí được xây dựng cho phạm vi từ 800 sp đến 1.700 sp
Kết quả thực tế hoạt động sản xuất sản phẩm A của năm X.
Chỉ tiêu Mức hoạt động Lượng sử dụng Giá thực tế Tổng chi phí
thực tế (sp) thực tế (kg/sp) (1000đ/kg) thực tế (1000đ)
Biến phí 1.200 4,5 500 2.700.000
Định phí 1.200 3.200.000
Tổng chi phí 5.900.000

Báo cáo phân tích thành quả hoạt động của sản phẩm A năm X

Chỉ tiêu Kết quả thực tế Dự toán (1.000đ) Chênh lệch chi phí
(1.000đ) (1000đ)
Biến phí 2.700.000 2.000.000 +700.000
Định phí 3.200.000 3.000.000 +200.000
Tổng chi phí 5.900.000 5.000.000 +900.000

2. Tài liệu về hoạt động sản xuất kinh doanh sản phẩm B
Dự toán được lập cho hoạt động sản xuất sản phẩm B cho năm X

Chỉ tiêu Mức hoạt động Định mức Định mức giá dự Tổng chi phí dự
dự tính (sp) lượng dự tính tính (1000đ/kg) tính (1000đ)
(kg/sp) hoặc (1000đ/sp)
Doanh thu 2.000 4.000 8.000.000
Chi phí 7.000.000
Biến phí 2.000 4 500 4.000.000
Định phí 3.000.000
Lợi nhuận 1.000.000
Hạn mức định phí được xây dựng cho phạm vi từ 1.800 sp đến 3.200 sp.
Kết quả thực tế hoạt động sản xuất sản phẩm B của năm X

Chỉ tiêu Mức hoạt động Lượng sử dụng Giá thực tế Tổng thực tế
thực tế (sp) thực tế (kg/sp) (1000đ/kg) hoặc (1000đ)
(1000đ/sp)
Doanh thu 1.800 4.200 7.560.000
Chi phí 6.763.800
Biến phí 1.800 4,021 520 3.763.800
Định phí 3.000.000
Lợi nhuận 796.200
Báo cáo phân tích thành quả hoạt động của sản phẩm B năm X

Chỉ tiêu Kết quả thực tế Dự toán (1.000đ) Chênh lệch chi phí
(1.000đ) (1000đ)
Doanh thu 7.560.000 8.000.000 -440.000
Chi phí 6.763.800 7.000.000 -236.200
Biến phí 3.763.800 4.000.000 -236.200
Định phí 3.000.000 3.000.000 +00
Lợi nhuận 796.200 1.000.000 -203,800

Tình huống 1. Sau khi xem xét tài liệu sản phẩm A, nhà quản trị M cho rằng, với báo cáo biến
động chi phí của sản phẩm A cho thấy trong kỳ hoạt động sản xuất sản phẩm A không tốt đã
gây nên tăng chi tiêu, lãng phí nguồn lực. Trong khi đó, nhà quản trị K không đồng ý với nhận
định của nhà quản trị M, ông cho rằng với số liệu thể hiện trong dự toán, thực tế rõ ràng
trong kỳ là sự gia tăng chi phí do tăng khách quan của giá biến phí đầu vào. Hãy sử dụng dự
toán linh hoạt phân tích thành quả hoạt động để đưa ra nhận định của anh chị về tình hình
trên và lập báo cáo phân tích biến động chi phí để chứng minh cho những nhận định này.
Tình huống 2. Sau khi xem xét tài liệu sản phẩm B, nhà quản trị M cho rằng với báo cáo phân
tích thành quả hoạt động của sản phẩm B năm X đã cho thấy trong kỳ bộ phận kinh doanh
sản phẩm B đã không hoàn thành nhiệm vụ gây nên giảm doanh thu. Anh chị sử dụng kiến
thức dự toán linh hoạt để trình bày nhận định về tình hình biến động doanh thu, những
nguyên nhân tác động đến tình hình biến động doanh thu và lập báo cáo phân tích thành
quả hoạt động của sản phẩm B để chứng minh cho nhận định này.
Tình huống 3. Nhà quản trị M cho rằng, với tài liệu thể hiện trên báo cáo phân tích thành
quả hoạt động của sản phẩm B, rõ ràng, trong kỳ, bộ phận quản lý chi phí đã có sự kiểm soát
tốt chi tiêu. Trong khi đó, nhà quản trị N lại cho rằng, không có sự quản lý tốt về chi tiêu mà
chi phí chỉ giảm do giảm sản lượng. Hãy sử dụng kiến thức dự toán linh hoạt để trình bày
nhận định và lập lại báo cáo phân tích thành quả hoạt động của sản phẩm B để tranh luận
với 2 nhà quản trị trên.
Tình huống 4. Nhà quản trị M cho rằng, với tài liệu thể hiện trên báo cáo phân tích thành
quả hoạt động của sản phẩm B, mục tiêu lợi nhuận không đạt được là do trách nhiệm của
những nhà quản trị doanh thu không tốt. Hãy sử dụng kiến thức dự toán linh hoạt để trình
bày nhận định của bạn về tình huống trên.
Tình huống 5. Với những tranh luận chủ yếu xoay quanh số liệu trên báo cáo phân tích thành
quả hoạt động của sản phẩm B, kế toán quản trị cho rằng cần phải lập lại báo cáo để giải
thích rõ ràng, hợp lý hơn và kế toán quản trị đã lý giải rằng sự bất hợp lý ở vấn đề phân bổ
định phí nên cần phải phân bổ lại định phí. Với lý giải này, báo cáo phân tích thành quả hoạt
động được lập lại như sau:

Chỉ tiêu Kết quả thực tế Dự toán (1000đ) Chênh lệch (1000đ)
(1000đ)
Doanh thu 7.560.000 8.000.000 -440.000
Chi phí 6.763.800 6.900.000 -136.200
Biến phí 3.763.800 4.200.000 -436.200
Định phí 3.000.000 2.700.000 +300.000
Lợi nhuận 796.200 1.100.000 -303.800
Hãy sử dụng kiến thức dự toán linh hoạt để trình bày nhận định của anh chị về những nhầm
lẫn (lỗi thường gặp trong giả định), lý giải những nhầm lẫn này và trình bày lại báo cáo thành
quả hoạt động của sản phẩm B hợp lý hơn.