FIL REVIEWER L1-L6
L1: KALIGIRAN NG ASIGNATURANG KONTEKSTWALISADONG
KOMUNIKASYON SA FILIPINO
Wika - ay pasalita o pasulat na instrumentong ginagamit sa
pakikipagtalastasan.
Ang wika ay komunikasyon
o Nangangahulugan itong ang tunog na binibigkas sa wika ay pinili
sa layunin ng mga gumagamit. Isinaayos ang mga tunog sa
paraang pinagkasunduan nang di sinasadya ng pangkat ng mga
taong gumagamit nito.
CMO No. 4, s. 2018
o Itinakda ng CMO No. 4, s. 2018 ang pagsama ng Filipino at
Panitikan bilang asignatura sa kolehiyo.
CMO No. 57, s. 2017
o binalangkas ang yunit na ilalaan sa asignatura sa Filipino at
Panitikan.
5 bagong asignaturang Filipino at Panitikan sa kolehiyo:
1) KOMFIL (Kontektstwalisadong Komunikasyon sa Filipino)
2) FILDIS (Filipino sa Iba't Ibang Disiplina)
3) DALUMATFIL (Dalumat ng/sa Filipino)
4) SOSLIT (Sosyedad at Literatura/Panitikang Panlipunan);
5) SINESOS (SineSosyedad/Pelikulang Panlipunan).
CMO No. 57, s. 2017
o Ipinag-uutos ng pagkakaroon ng 6-9 yunit sa asignaturang
Filipino bilang bahagi ng General Education Curriculum (GEC) ng
mga mag-aaral sa kolehiyo simula 2018.
CHED Memorandum Order No. 57, series of 2017 enjoined all higher
education institutions (HEIs) to continue Implementing CHED Memos
mandating three to nine units of Filipino subjects as part of the
general education curriculum in college. It was issued and signed on
June 16, 2017.
TANGGOL WIKA (2014)
o Nagkaroon ng katuparan ang mga ito dahil sa pagpupursige ng
mga nasa samahan ng Tanggol Wika na naitatag noong 2014.
IBA’T IBANG URI NG KONTEKSTO:
 Kontekstong Relesyunal - nabibigyang fokus dito ang reaksyon
ng isang tao sa ibang tao.
 Kontekstong Sikolohikal - tumutukoy ito sa kung sino ka at kung
ano ang iyong naiambag sa interaksyon. (pangangailangan, nais,
mga kaugalian, personalidad)
 Kontekstong Sitwasyunal - nababanggit dito ang pakikiangkop
sa mga pangyayari ng mga taong kabilang sa
pakikipagkomunikasyon.
 Kontekstong Environmental - tumutukoy ito sa pisikal na
kapaligiran kung saan nangyayari ang pakikipagtalastasan.
(muwebles, lokasyon, antas ng ingay, panahon, oras)
 Kontekstong Kultural - naiuugnay rito ang lahat ng mga
natutunang bagay at tuntunin na nakaaapekto sa interaksyon.
L2: MGA GAWAING PANGKOMUNIKASYON NG MGA PILIPINO
(BERBAL)
komunikasyong berbal - ay uri ng pakikipagtalastasang isinasagawa
sa paraang pasalita at pasulat.
wikang pasalita - ay paraan ng paglalahad na isinasagawa sa
pamamagitan ng pagsasalita o pagbikas ng ideya o impormasyon.
wikang pasulat - ay paraan ng paglalahad na isinusulat sa
pamamagitan ng babasahin o teksto.
Mga Gawaing Pangkomunikasyon ng mga Pilipino (Berbal)
 Tsismis - ay tinukoy bilang pinag-uusapan at sinusuri ang isang
tao kapag hindi sila naroroon.
 Umpukan - ay ang paggawa ng tao ng isang maliit na grupo o
pangkat, o pagtitipon ng mga tao para sa isang okasyon o
pangyayari.
 Talakayan - ito ay isang karaniwang gawain sa loob ng klase.
 Pagbabahay-bahay - ay isang gawain na nagpupunta sa iba’t
ibang lugar at tirahan upang magsiyasat ng mga bagay-bagay na
upang makakuha ng impormasyon.
 Pulong Bayan - ito ay pagpupulong ng mga taong naninirahan sa
isang bayan upang pag-usapan ang mga suliranin, hakbang, at
maging ang mga inaasahang pagbabago.
L3: MGA GAWAING PANGKOMUNIKASYON NG MGA PILIPINO
(DI-BERBAL)
Di-berbal na Komunikasyon - ito ay tumutukoy sa paggamit ng kilos
o kahit anong bagay sa pagpapahayag ng saloobin, kaisipan,
pangarap, likhang-isip, pananaw, at pilosopiya ng isang tao.
iba’t ibang klasipikasyon ng di-berbal na komunikasyon:
 Oras (Chronemics) - Ito ay napatutungkol sa paggamit ng oras o
panahon sa paghahatid ng mensahe.
 Espasyo (Proxemics) - Ito ay ang agwat o distansya na kung saan
ang lapit at layo ay maaaring makapagbigay ng mensahe.
 Katawan (Kinesics) - Ito ay pagpapahayag na ginagamitan ng
iba’t ibang kilos ng katawan.
 Pandama (Haptics) - Ito ay tumutukoy sa pagpapadama gamit
ang paghaplos o paghawak sa taong kausap.
 Simbulo (Iconics) - Ito ay tumutukoy sa paggamit ng icon
(simbolo, larawan, representasyon) upang maipahayag ang
nararamdaman sa isang tao.
 Kulay (Colorics) - Ito ay tumutukoy sa paggamit ng kulay sa
paghahatid ng mensahe.
 Paralanguage - Ito ay tumutukoy sa gamit ng iba’t ibang tono o
intonasyon upang mabago ang mensaheng nais iparating sa
kausap.
 Oculesis -Ito ay tumutukoy sa gamit ng mata.
 Olfactories - Ito ay tumutukoy sa paggamit ng ating pang-amoy
sa paglalahad ng mensahe.
 Pictic / Ekspresyon ng Mukha - Matatagpuan sa ating mukha ang
maraming muscle kaya’t hindi natin maiiwasang makakita tayo
ng iba’t ibang paggalaw (facial expression) na maaaring
magbigay ng iba’t ibang mensahe.
 FIL REVIEWER L1-L6
 Vocalics - Ito ay napatutungkol sa iba’t ibang tunog na kayang squatter iskwater
likhain ng tao. auditorium awditoryum
colegiala kolehiyala
L5: TUNTUNIN SA PAGBABAYBAY AT PANGHIHIRAM NG WIKANG infierno impiyerno
FILIPINO diagnosis dayagnosis
Ang panghihiram ay isang paraan ng pagsasalin ng salita mula sa shopping syaping
isang wika patungo sa isa pang wika. bulletin buletin
cinematography sinematograpiya
Ano-ano ang hakbang sa panghihiram?
uniform uniporme
Ang panghihiram ay may iba’t ibang hakbang.
notebook notbuk
Ang ilan ay ang panghihiram sa wikang Kastila, Ingles at iba pa.
tonsillitis tonsilaytis

MGATUNTUNIN SA PAGBABAYBAY AT PANGHIHIRAM

L6: PAGSUSURI BATAY SA IMPORMASYONG MULA SA ISYUNG
1) Hiramin ang salitang Ingles. Tumbasan sa wikang Kastila.
LOKAL
Pagkatapos, isulat ayon sa palabaybayang Filipino.
Dula - ay isang akdang pampanitikan na ang layunin ay itanghal sa
pamamagitan ng pananalita, kilos at galaw ang kaisipan ng may-akda.
Mga Halimbawa:
English Spanish Filipino
Pagsusuri - Ito ay tumutukoy sa detalyadong eksaminasyon ng mga
liquid liquido likido
elemento o istruktura ng isang bagay o kaisipan. Ito ay karaniwang
electricity electricidad elektrisidad
basehan ng interpretasyon o talakayan.

2) Kung hindi maaari ang Paraan 1 (walang katumbas sa Kastila),

Mga Pagdulog o Pananaw sa Pagsusuring Panitikan
hiramin ang salitang Ingles at baybayin sa Filipino.

1) Moralistiko - pagpapahalaga sa disiplina, moralidad, at

Mga Halimbawa:
kaayusang nararapat at inaasahan ng madla.
English Filipino
tricycle traysikel
2) Pormalistiko - Pagsusuri tungkol sa uri ng kayarian ng akda kung
Christmas tree Krismas tri
itoy kumbensyunal o tradisyunal

3) Kapag hindi maaari ang Paraan 1 at Paraan 2, hiramin ang

3) Sosyolohikal - kalagayan ng lipunan; uri ng mga taong
salitang Ingles at walang pagbabagong gagawin sa baybay.
namayagpag sa panahong ito.

Mga Halimbawa:
4) Sikolohikal - Pinapahalagahan ang nasa isip at damdamin ng
chess sandwich shampoo
pangunahing tauhan.
x-ray laptop ice cream

5) Formalismo - kaisahan ng mga bahagi at ang kabuoan ng akda

Tandaan: Nangyayari lamang ang panghihiram ng salita kapag walang
nang malayo sa pinagmulang kapaligiran, era, at maging sa
magamit na salitang Filipino.
pagkatao ng may akda.

Salitang Ingles Baybay-Filipino

6) Arketipal/Imahismo - Naglalayong magpahayag ng mensahe
Mathematics matematika
gamit ang mga simbolo.
analysis analisis
system sistema 7) Marxismo - pagbibigay-halaga sa tunggalian sa pagitan ng
sensitive sensitibo dalawang malalakas at magkasalungat na puwersa; implikasyon
climate klima ng sistemang kapitalista.
global global
develop debelop 8) Feminismo - . Nagpapahalaga sa karapatan ng mga babae sa
data datos lipunan.
satellites satelayts
atmosphere atmospera 9) Eksistensyalismo - ang tao ay malayang magpasiya para
appendix apendiks sakanyang sarili upang mapalutang ang pagiging indibidwal nito
fertilizer pertilayser at nang sa gayon ay hindi maikahon ng lipunan.
hospital ospital
downtown dawntawn