KẾT BÀI HAY CHO NHỮNG TÁC PHẨM CÓ

TRONG KÌ THI THPTQG 2022

1. VỢ CHỒNG A PHỦ- Tô Hoài
NÂNG CAO + NGHỆ THUẬT + KẾT BÀI NHÂN VẬT MỊ

Quay trở lại với nhân vật Mị và đề tài Miền núi trước giải phóng. Có thể
thấy , tâm trạng của Mị trong đêm tình mùa xuân ấy , lập tức Ilàm ta nhớ đến
tâm trạng đợi tàu của chị em Liên trong truyện ngắn HĐT của TL. Dù khác
nhau về không gian , thời gian và cả số phận nhưng ở họ cảm xúc lại đồng cảm
lạ kỳ. Cô gái vùng cao xa xôi kia từ một chiếc bóng lặng câm , lạnh lẽo và trợ lý
trong đêm tình ấy đã phục sinh tâm hồn để trào tuôn niềm khát sống , khát yêu
đến mãnh liệt , bất diệt , đi xuyên qua cả cường quyền và cái chết . Thì đây , hai
đứa trẻ nghèo ở phố huyện như “ một miền đời bị quên lãng“ ấy , từ trong bóng
tối và hư vô , từ trong tịch mịch ghê người vẫn không ngừng khát mơ ánh sáng ,
hạnh phúc cùng sự đổi thay tốt đẹp của cuộc đời . Thế đấy , cuộc sống tăm tối
hay tàn bạo có thể trói buộc họ , đè chết họ , nhưng không thể nào tước đoạt
được khát vọng chân chính , nhân bản trong trái tim họ. Chưa hết , cô gái vùng
cao với số phận bi thảm ấy còn gợi ta nhớ tới những người dân tộc koong hoa
của tây nguyên anh hùng đã vùng lên từ bóng tối để chiến đấu chống những kẻ
ngoại xâm mang tên thực dân | Pháp . Tất cả họ đã làm nên một tư thế Đất nước
đứng lên hào hùng và bất diệt. Giá trị nhân sinh sâu sắc của các tác phẩm là ở
chỗ đó .
Trở lại với đoạn trích của tác phẩm. Có thể nói : tác phẩm văn học chính là sự
khắc họa và tôn vinh cuộc sống và con người thông qua các hình thức nghệ
thuật độc đáo Truyện ngắn VCẬP không chỉ là một khám phá về nội dung mà
còn là sự hội tụ những sáng tạo nghệ thuật hấp dẫn . Đầu tiên là nghệ thuật xây
dựng nhân vật điển hình trong hoàn cảnh điển hình , để từ những lát cắt ấy ,
cuộc sống muôn màu sẽ tỏa ra . Nếu nói nhân vật là trụ cột là linh hồn của tác
phẩm , thì đoạn trích đêm tình mùa .. chính là linh hồn của câu chuyện.
Đoạn văn cũng là một “dấu triện riêng" trong nghệ thuật miêu tả tâm lý đến
biện chứng tâm hồn đạt trình độ bậc thầy của tác giả Tâm lý - cái địa hạt hiện
thực cuối cùng ấy thực sự đã được TH nắm bắt , chiếm lĩnh trọn vẹn qua nv Mị .
Đoạn trích còn lôi cuốn bởi những hình ảnh giàu biểu tượng ( tiếng sáo , ngọn
lửa , cột trói ..) đem lại những hiệu ứng cảm xúc mãnh liệt , ảm ảnh ..Nghệ thuật
trần thuật cũng vô cùng tự nhiên , sinh động hấp dẫn. Thật thiếu sót nếu ta ko
nhắc đến vẻ đẹp đặc trưng của vùng cao được hiện lên hấp dẫn , giàu chất thơ
như trở thành niềm say mê dưới ngòi bút cuat nhà văn phong tục số 1 TH.
Có thể nói, thời gian vẫn chảy trôi nhưng có những giá trị đã thực sự chạm khắc
được vào thời gian và lòng người qua những lời thơ câu hát và qua cả những
áng văn ở lại. Cô gái Mèo của bản làng Tây Bắc xa xôi ấy từ trong cuộc đời cũ
kì diệu thay đến hôm nay vẫn gần gũi và lay động vô cùng. Có lẽ không chỉ bởi
Tô Hoài đã bất tử hóa được nỗi thống khổ của cô gái ấy mà bởi chính bản hùng
ca” khát vọng sống khát vọng hạnh phúc của cô gái Mèo vẫn mãi là một khát
vọng chân chính nhân bản có sức đồng cảm rộng rãi đối với con người hôm nay
và mai hậu .
“Không có chính câu chuyện cổ tích nào đẹp bằng chính câu chuyện mình viết
ra” . Không còn nghi ngờ gì nữa , VCAP chính là câu chuyện cổ tích thời đại
còn mãi với thời gian và lòng người.
2. VỢ NHẶT – Kim Lân
NÂNG CAO NGHỆ THUẬT KẾT BÀI

Trở lại với những vấn đề mang ý nghĩa nhân sinh của tác phẩm , cụ thể là
nhân vật. Câu chuyện về một chàng trai ( hay mỗi gia đình , tùy vào đề bài là
Trung hay bà cụ Tứ ) với một cuộc hôn nhân kỷ lại có 102 giữa cuộc đời như một
bãi tha mà không lô , lập tức khiến ta nhở đến nội tich đoạn trong một tác phẩm
như một lần trò đời * đại hài kịch ca vũ trọng Phụng - trích đoạn IPCMTG. Một
bên là một đám cưới ( nếu là Tràng , còn đề bài là bà cụ Tứ thì lại Ở một bên là
một người mẹ , một gia đình đang diễn ra cuộc hôn nhân đặc biệt mà vật chất lại
đền tột cùng khổn quân. Việc Hỷ ,việc cưới xin mủ đến có tân hôn chỉ là nồi cháo
cám, nhill người trong cuộc thậm chí chỉ lặng lẽ củi gằm mặt vì xót xa tuit hờn
Còn cái đám ma, Kia thi chao ôi, lo tát hoành trung hơn cả hội chợ và đám rước
Ở đó người ta biến đảm ma - sự kiện buồn nhất của cõi sống ở thành sàn diễn ,
thành dịp để phè phỡn, và diễn trỏ " đạo đức 1. Thế nhưng đến tận cùng của
những mảng miếng cuộc đời ấy, lại hiện ra những giá trị nhân hinh nhật ham thía,
sâu xa: Đám cưới đến tột cùng thiếu thốn vật chất nhưng tình người và Khát vọng
sống lại chan chứa dạt dào. Còn cái đám Hiếu kia, quả thừa mứa xa hoa vật chất,
nhưng lại thiếu một thứ cần nhất , duy nhất : tình người và niềm tiếc thương
người chết . Nếu Chi nhìn vào bề mặt bên ngoài , những con người trong Vợ nhặt
trống đói khát đến chúng còn à người nữa , còn bên kia , nhìn thật lung linh , hào
nhoáng và quý tộc thượng lưu ý. Nhưng ý nghĩa nhân sinh của 2 tác phẩm này
đem đến là: lên án , khinh tởm , cần phải thanh trừng những kẻ hào nhoáng quý
tộc nhưng bị tha hóa đạo đức , nhân cách và thật đáng trân trọng , có niềm tin vào
con người biết bao , ở những con người dù tận cùng khốn quần , đói khát tả tơi
nhưng vẫn sống xứng đáng với hai chữ CON NGƯỜI !.
Quay lại trích đoạn của tác phẩm. Có thể thấy “Một tp văn học chân chính bao
giờ cũng là sự tôn vinh con người qua những hình thức nghệ thuật độc đáo ”.
Truyện ngắn VN, cũng như trích đoạn nêu trên đã hội tụ khả nhiều những đặc
dọc nghệ thuật , góp phần quan trọng vào giá trị và sức sống mãnh liệt của tác
phâm
Trước hết là nghệ thuật khắc họa nhân vật qua những hoàn cảnh điển hình.
Thông qua hoàn cảnh điển hình , tính cách và những vấn đề đa chiều sẽ được
bộc lộ trọn vẹn , tự nhiên Đoạn trích cũng khẳng định trình độ miêu tả tâm lý
bậc thầy của KL. Nếu coi tâm lý là địa hạt hiện thực cuối cùng mà nhà văn cần
nắm bắt , khám phá thi KL quả đã đạt đến độ biện chứng tâm hồn trong sự thấu
hiểu tâm lý nhân vật Trang ( hoặc bà cụ Tứ ). m nhạc sống bởi giai điệu , cũng
như hội họa đặc sắc bởi đường nét thông qua màu sắc Thi văn chương chính là
nghệ thuật ngôn từ. Đoạn trích và tác phẩm thực sự hấp dẫn bởi ngỔn. ngữ gần
gũi, đời thường , đậm chất nông thôn được trần thuật vô cùng tự nhiên, lôi cuốn
nân. trang sách rồi vẫn còn vấn vương
Và tất nhiên , chúng ta không thể k nhắc đến nghệ thuật xây dựng chi tiết vô
cùng độc đáo giàu ý nghĩa ( nêu đề thi có đoạn cháo cám ). Nếu “ Chi tiết là hạt
bụi vàng của tác phim Nguyên Khai ) , thì chi tiết nồi cháo cám chính là hạt bụi
vàng ấy cuả câu chuyện thi I đẫm tình người.
Ai đó đã khẳng định: “Nhân vật là linh hồn , là trụ cột của tác phẩm * Thông
qua nhân vật ( ở đây là ..) nhà văn sẽ bộc lộ trọn vẹn chiều sâu của nội dung tư
tưởng cũng như tài năng nghệ thuật độc đáo. Thế nên Thời gian vẫn không
ngừng chảy trôi - Sự kiện kinh hoàng vào mùa xuân năm 1945 đã lùi rất xa
những nỗi ám ảnh về nạn đói năm Ất Dậu- nơi thực dân , phát xít đã biến nước
ta thành một bãi tha ma khổng lồ thì vẫn chưa bao giờ bị thời gian che phủ
Không chỉ vì tác phẩm đã khắc họa đến tận cùng sự khốn quần thông khô của
người dân mà bởi vì những con người trong câu chuyện cười ra nước mắt ấy ,
với vẻ đẹp của tình người và khát vọng sống , khát vọng hạnh phúc bất diệt đã
trở thành “khúc ca bi tráng có sức đồng cảm rộng rãi , quảng đại với chúng ta
hôm nay và mai hậu.
“Không có câu chuyện cổ tích nào đẹp bằng chính câu chyện mình viết ra” Có
thể nói rằng “ Vợ Nhặt” của Kim Lân là một bức tranh sống động về người
nông dân trong nạn đói năm 1945. Tuy rằng ở đó con người chìm trong bóng tối
, đói nghèo , chết chóc ,nhưng với con mắt tinh tường , nhà văn KL đã phát hiện
ra chiều sâu tâm hồn ẩn chứa bên trong họ. Đó là tình yêu thương , ý thức trách
nhiệm của mình đối với gia đình và xã hội . Trên cái nền đen tối ấy , con người
đã vượt lên và tỏa sáng những vẻ đẹp rực rỡ nhất. Đó cũng chính và giá trị nhân
bản, nhân văn sâu sắc mà KL muốn gửi tới người đọc. Thật đúng như ai đó đã
nói rằng: “Văn chương chân chính có thể biến những điều tốt đẹp nhất trên đời
thành bất tử”.

3. NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ – Nguyễn Tuân

Quay trở lại với thể loại tùy bút và đề tài dòng sông. Có thể nói , trong sáng
tác văn chương , tùy bút là thể loại cùng “kén “tác giả .. Nhưng nếu để chọn một
cái tên đủ sức đặt cạnh “nhà tùy bút số 1 NT thì đó chính là nhà văn HPNT.
Điều thú vị là cả hai nhà tùy bút là tâm hồn mình trên những dòng sông quê hươ
sông hương xứ huế . Nếu dòng đà giang - 1 phát hiện vô cùng táo bạo , mang “
dấu triệu cuộc hành trình đi tìm kiếm cái đẹp chưa bao giang xứ Huế là kết quả
của một tình yêu dưỡng tâm hồn và tài năng người nghệ sỹ ây thì viết về sông
Hương , không chỉ là từ nhà văn trao gửi những ân tình với xứ Huế. Nếu ở NT
là sự tài hoa uyên bác đặc biệt , nhìn sự vật , diện thẩm mỹ, táo bạo .. thì ở
HPNT là một tâm hồn tài hoa , vô cùng mê đắm và hướng nội. Và hơn tất cả
chính tình yêu và niềm tự hào quê hương đất nước của 2 nhà tùy bút lớn đã lan
tỏa rộng rãi đến bạn đọc nhiều thế hệ.

Trở lại với đoạn trích trong tùy bút NLĐSĐ của NT . Nhà văn Gazatop từng
nói:“ Giống như ngọn lửa thần bốc lên từ những cành cây khô , 8 Cnan chính
thường bắt nguồn từ những tình cảm mãnh liệt của con", lại cũng có người cho
rằng : một nhà văn độc đáo , vô song thì mỗi dòng mỗi chữ tuôn ra đầu ngọn bút
đều như có đóng một dấu triện riêng .. Có lẽ NT đã hội tụ được tất cả . Bởi đến
với văn chương của ông , người đọc đâu chỉ được chiêm ngưỡng một tòa lâu đài
chữ nghĩa mà còn là một bể thẳm tâm hồn, nhất là khi ta đọc tùy bút NLĐSĐ.

Đoạn trích nói riêng và văn Văn Nguyễn Tuân nói chung , mang vẻ đẹp của sự
tổng hòa văn hóa. Nàng văn của ông thật quảng giao đón du khách từ bốn
phương trời kiến thức: lịch sử, địa lí, quân sự, Vũ " điêu khắc, âm nhạc... Những
kiến thức liên ngành đa dạng ấy tạo bề dày uyên bác của nhà văn, nâng cho đôi
cánh tài hoa bay bổng. Đoạn trích cũng cho thấy nghệ thuật nhân hóa , so sánh ,
liên tưởng vô quen thuộc của tùy bút được NT sử dụng rất tài tình , gây ấn
tượng mạnh.
Ai đó đã nói “Quê hương ai cũng có một dòng sông để thương để nhớ cũng như
đời người ai cũng có một cuộc tình để mãi mãi đem theo “Cám ơn người nghệ
sỹ ây đã ko chỉ cho người đọc thưởng lãm tài năng mà còn truyền vào chúng ta
cảm xúc tình yêu với những dòng sông của quê hương đất Việt , những dòng
sông than yêu mà có thể ta chưa một lần được trực tiếp ghé thăm .. Bởi cũng có
lẽ rằng “ Văn chương chân chính có thể biến những điều tốt đẹp trên đời thành
bất tử”

4. CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA – Nguyễn Minh Châu

Như ta đã biết “một tác phẩm văn học chân chính bao giờ cũng là sự khắc họa
tôn vinh cuộc sống và con người thông qua các hình thức nghệ thuật độc đáo”
Đoạn trích này đã hội tụ được những điều đặc sắc nghệ thuật khác nhau. Trước
hết là nghệ thuật khắc họa nhân vật qua các hình tượng độc đáo( chính tình
huống bất ngờ tại tòa án huyện vẻ đẹp khuất lấp của người đàn bà đã được bộc
lộ rõ nét).Truyện cũng cũng thêm hấp dẫn và ấn tượng bởi việc xây dựng được
nhiều hình ảnh giàu ý nghĩa biểu tượng ảnh đem đến những suy tư như đồng
sáng tạo với người đọc( như hình ảnh chiếc thuyền hình ảnh cỗ xe tăng đã
hỏng). Tiếp nữa là nghệ thuật trần thuật hấp dẫn tự nhiên sinh động ngôn ngữ
giọng điệu vẫn luôn là thế mạnh là thương hiệu của Nguyễn Minh Châu . Ở đây
là dạng suy tư vào triết lý chiêm nghiệm . Và tất nhiên không thể để quên nhắc
đến nghệ thuật tạo hình tình huống nhận thức vô cùng độc đáo ở đây sự vỡ lẽ
đường Nguyễn Minh Châu đạt ở mức cao nhất của sự nhận thức tất cả đã góp
phần quan trọng để nhà văn không chỉ khẳng định tài năng mà còn bộc lộ những
quan niệm những suy tư sâu sắc về cuộc sống con người
Có thể nói thông qua hình tượng người đàn bà hàng chài Nguyễn Minh Châu
đã dứt khoát nói không với tới nghệ thuật tơ hồng ảo diệu hiện thực khước từ
những thứ văn chương chỉ là ánh trăng lừa dối . Nhà văn đã dùng ngòi bút của
mình để nói lên những mối trăn trở Quan Hoài thường trực về số phận con
người đồng thời miệt mài đi tìm kiếm vẻ đẹp khuất khuất lấp trong ,để người
đọc được lan tỏa niềm vui bát ngát và cuộc sống và con người . Để rồi cũng từ
truyện ngắn ăn “Chiếc thuyền ngoài xa”, Nguyễn Minh Châu đã làm sáng tỏ
thêm một nhận định có giá trị và thông điệp sâu sắc : Văn học chân chính không
quan tâm đến những câu trả lời do nhà đem lại mà quan tâm đến những câu hỏi
do nhà văn đặt ra. ra những câu hỏi ấy bao giờ cũng rộng rãi và sâu sắc hơn bất
cứ câu trả lời cần kể nào.
Nguồn : Tiktok Quỳnh Bii Daily sưu tầm
Thanks all !!!