Các nguyên tắc cơ bản

 1. Chất lượng được xem như một tập hợp các

Chương 3: tính chất, đặc biệt là các tính chất mà người tiêu
thụ quan tâm – thể hiện bằng một hệ thống các
Đánh giá chất lượng chỉ tiêu.
 2. Mỗi tính chất trong tập hợp tính chất tạo thành
chất lượng được đặc trưng không chỉ bằng giá trị
chỉ tiêu chất lượng mà còn bởi một hệ số trọng
lượng thể hiện mức độ quan trọng của tính chất
đó.
 3. Đo <> Đánh giá

1 2

c¸c chØ tiªu chÊt lîng hÖ thèng c¸c chØ tiªu

cña s¶n phÈm chÊt lîng cña s¶n phÈm

+ Nhãm chØ tiªu vÒ c«ng dông: t¸c dông, vai trß, tÝnh h÷u Ých... cña s¶n phÈm

lîng ho¸ + Nhãm chØ tiªu vÒ c«ng nghÖ: t¸c dông, vai trß, tÝnh h÷u Ých... cña s¶n phÈm
C¸c thuéc tÝnh C¸c chØ tiªu chÊt l-
cña s¶n phÈm îng cña s¶n phÈm + Nhãm chØ tiªu vÒ kinh tÕ - kü thuËt: c¸c ®Æc tÝnh, th«ng sè cô thÓ... cña s¶n phÈm
+ Nhãm chØ tiªu vÒ sinh th¸i vµ ergonomic: yªu cÇu m«i sinh... cña s¶n phÈm
+ Nhãm chØ tiªu vÒ thÈm mü vµ thô c¶m: kÕt cÊu, h×nh d¸ng, mµu s¾c, vµ c¸c c¶m
s¶n phÈm : chÊt lîng s¶n phÈm : nhËn, tÝnh gîi c¶m... cña s¶n phÈm
®¸p øng nhu cÇu møc ®é ®¸p øng nhu cÇu
cña ngêi sö dông + Nhãm chØ tiªu vÒ kinh tÕ - x· héi: ®¾t rÎ, cã thÝch hîp víi x· héi hay kh«ng ?
cña con ngêi

3 4

1
 §¸nh gi¸ chÊt lîng cña s¶n phÈm Các phương pháp xác định –
đánh giá chất lượng sản phẩm
TCVN ISO - 8402 : “§¸nh gi¸, lîng ho¸ chÊt lîng s¶n phÈm lµ viÖc x¸c ®Þnh, xem xÐt mét c¸ch hÖ

thèng møc ®é mµ mét s¶n phÈm hoÆc mét ®èi tîng cã kh¶ n¨ng tho¶ m·n c¸c nhu cÇu quy ®Þnh.”  Phương pháp phòng thí nghiệm
Môc ®Ých
X¸c ®Þnh vÒ mÆt ®Þnh lîng c¸c chØ tiªu chÊt lîng cña s¶n phÈm. Tæ  Phương pháp ghi chép
hîp c¸c gi¸ trÞ ®o. Tõ ®ã ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh :
 Phương pháp tính toán
®o so s¸nh
§o c¸c chØ tiªu chÊt lîng b»ng gi¸ trÞ So s¸nh c¸c chØ tiªu chÊt lîng víi chØ tiªu chuÈn t¬ng
øng ®Ó t¹o mét gi¸ trÞ t¬ng ®èi kh«ng cã thø nguyªn
 Phương pháp cảm quan
tuyÖt ®èi víi ®¬n vÞ ®o thÝch hîp

C¬ së ®Ó ®o vµ so s¸nh
 Phương pháp xã hội học
ISO, EN, TCVN, TCN, TCXN...
Cam kÕt trong hîp ®ång, yªu cÇu cña XH  Phương pháp chuyên gia
Thùc hiÖn ®¸nh gi¸ ë kh©u
5 6
+ ThiÕt kÕ + S¶n xuÊt + Sö dông

Phương pháp phòng thí nghiệm Các phương pháp xác định chất
lượng sản phẩm

 Sử dụng trong trường hợp chỉ tiêu kinh tế, kỹ thuật cơ
bản; cũng là các thông số về chất lượng sản phẩm hoặc
chất lượng sản phẩm được đánh giá gián tiếp qua các
chỉ tiêu này
 Được tiến hành trong phòng thí nghiệm với các thiết bị
máy móc chuyên dùng; kết quả là các số liệu rõ ràng
 Đòi hỏi chi phí cao và không phải lúc nào cũng thực hiện
được
 Các loại phương pháp phòng thí nghiệm:
 Phương pháp đo
 Phương pháp phân tích hoá lý
7 8
 Phương pháp ghi chép: dựa trên các số liệu thống kê về
các biến số chất lượng nhất định
 Phương pháp tính toán: dựa trên việc sử dụng các thông
tin nhận được nhờ các mối quan hệ lý thuyết hay nội suy
 Phương pháp cảm quan: dựa trên việc xử lý các thông tin
về cảm quan. Phương pháp này phụ thuộc rất nhiều vào:
 Trình độ, kinh nghiệm, thói quen và khả năng của các chuyên viên
giám định
 Mang tính chủ quan, phụ thuộc vào trạng thái tinh thần của chuyên
viên
 Phương pháp xã hội học: đánh giá chất lượng thông qua
thu thập thông tin và xử lý ý kiến khách hàng

2
 9 10

Các biến thể của phương

Phương pháp chuyên gia
pháp chuyên gia (PPCG)

 Dựa trên cơ sở của các phương pháp thí
nghiệm, cảm quan, ... tổng hợp xử lý ý kiến giám
định của các chuyên gia rồi tiên hành cho điểm.
 Trong trường hợp không thể có số liệu chính xác
(tính bất định của tình huống, tính xác suất…)
 Giải pháp từ kinh nghiệm chuyên gia trong điều
kiện bất định
 Áp dụng: dự báo khoa học – kỹ thuật, nghiên
cứu thuật toán – phương pháp; áp dụng giải
pháp quản lý – kinh tế; giám định chất lượng…
11
 Phương pháp Delphi:
 Các chuyên gia đưa ra ý kiến độc lập
 Có thể tìm hiểu nhận xét của các chuyên gia khác sau
đó cho ý kiến ở các vòng tiếp theo
 Phương pháp Pattern
 Các chuyên gia tham gia thảo luận ý kiến với nhau
 Nhất trí về mức độ đạt được của các chỉ tiêu chất lượng
12

3
 ác định đối tượng, mục đích, phạm vi đánh giá

Phương pháp chuyên gia Phương pháp chuyên gia Xây dựng hệ thống chỉ tiêu chất lượng phù hợp

ác định trọng số các chỉ tiêu chất lượng

 Giai đoạn chuẩn bị:
 Lập tổ công tác và nhóm chuyên gia Lựa chọn thang điểm và phương pháp thử
 Phân loại đối tượng và người tiêu dùng
 Lập sơ đồ cấu trúc các chỉ tiêu chất lượng Đánh giá, lựa chọn chuyên gia giám định

 Giai đoạn thu nhận ý kiến giám định của từng chuyên gia:
Tổ chức hội đồng giám định, các tổ chuyên viên, tổ chức
 Lựa chọn phương thức giám định cho các chuyên gia năng, chọn phương pháp đánh giá

 Lựa chọn phương pháp lấy thông tin từ các chuyên gia và chuẩn bị lấy ý
kiến Thu thập, phân tích kết quả, giám định, xử lý, tính toán
 Lấy ý kiến của các chuyên gia n
ci vi S
K ma   K mas   K maj   j
 Giai đoạn thu nhận ý kiến tập thể của các chuyên gia: i 1 c0i vi j 1

Chon 1 đơn vị Cho s đơn vị

 Tổng hợp ý kiến của các chuyên gia
 Xác định mức trùng hợp các ý kiến
Nhận xét, kết luận
 Xác định mức độ khách quan của ý kiến tập thể
13 14 Điều chỉnh

c¸c chØ tiªu chÊt lîng cña s¶n phÈm HÖ sè chÊt lîng cña s¶n phÈm - KA

n
1. HÖ sè chÊt lîng cña s¶n phÈm
 Ci *Vi Trong ®ã:
2. Møc chÊt lîng cña s¶n phÈm Ka  i 1
n
+ Ci lµ ®iÓm sè ®¸nh gi¸ cña chØ tiªu chÊt lîng thø i ;

 Vi
3. Tr×nh ®é chÊt lîng cña s¶n phÈm + Vi lµ träng sè cña chØ tiªu chÊt lîng thø i ;
+ n lµ sè chØ tiªu chÊt lîng cña s¶n phÈm
4. ChÊt lîng toµn phÇn cña s¶n phÈm i 1

5. HÖ sè hiÖu suÊt sö dông cña s¶n phÈm

6. HÖ sè ®é tin cËy cña s¶n phÈm
Møc chÊt lîng cña s¶n phÈm – Kma
7. HÖ sè s½n sµng cña s¶n phÈm n Trong ®ã:
8. HÖ sè ph©n h¹ng s¶n phÈm  Ci *Vi + Ci lµ ®iÓm sè ®¸nh gi¸ cña chØ tiªu chÊt lîng thø i;

9. HÖ sè h÷u Ých t¬ng ®èi cña s¶n phÈm Kma  i 1

n
+ Coi lµ thang ®iÓm cao nhÊt cña chØ tiªu chÊt lîng thø i;

10. Nhãm chØ tiªu chÊt chÊt lîng tæng hîp cña nhiÒu lo¹i s¶n phÈm  Coi *Vi
i 1
+ Vi lµ träng sè cña chØ tiªu chÊt lîng thø i ;
+ n lµ sè chØ tiªu chÊt lîng cña s¶n phÈm
...

15 16

4
Tr×nh ®é chÊt lîng cña s¶n phÈm - Tc ChÊt lîng toµn phÇn cña s¶n phÈm - QT

Lnc Lnc Lnctt Lnctt

Tc   Qt  
Gnc Gsx  Gsd Gnctt Gsxtt  Gsdtt
Trong ®ã: Trong ®ã:
+ Lnc lµ lîng nhu cÇu mong muèn ( gi¸ trÞ sö dông mong muèn); + Lnctt lµ lîng nhu cÇu mµ thùc tÕ ®· thu ®îc;
+ Gnc lµ tæng chi phÝ bá ra ®Ó cã thÓ cã ®îc lîng nhu cÇu mong muèn theo thiÕt kÕ; + Gnctt lµ tæng chi phÝ thùc tÕ bá ra ®Ó cã thÓ cã ®îc lîng nhu cÇu trªn;
+ Gsx lµ chi phÝ bá ra ®Ó cã chÕ t¹o s¶n phÈm; + Gsxtt lµ chi phÝ thùc tÕ bá ®· ra ®Ó chÕ t¹o s¶n phÈm;
+ Gsd lµ chi phÝ bá ra ®Ó sö dông s¶n phÈm cho ®Õn hÕt tuæi thä cña nã. + Gsdtt lµ chi phÝ thùc tÕ ®· bá ra ®Ó sö dông s¶n phÈm cho ®Õn hÕt tuæi thä cña nã.

HÖ sè hiÖu suÊt sö dông s¶n phÈm -Hsp

Qt Trong ®ã:
Hsp  *100% + Qt lµ chÊt lîng toµn phÇn cña s¶n phÈm;
Tc + Tc lµ tr×nh ®é chÊt lîng cña s¶n phÈm.

17 18