BASAHIN AT UNAWAIN ANG KABANATA 5 AT 6 ( pakibasa mga bunso )
DUGTUNGAN KUWENTO
PANUTO: Basahin at unawain. Ibigay sa bawat pangkat ang nakaatang sa kanila. Maaaring isa o dalawang
miymebro mula sa pangkat ang magsasalita
UNANG PANGKAT
IKALAWANG PANGKAT
IKATLONG PANGKAT
IKA-APAT NA PANGKAT
IKALIMANG PANGKAT
Isang di kilalang lalaking ang tumulong sa kanya, binigyan siya ng salapi at
iniutos na lumayo sa bayan na iyon. Na ulila ng lubusan si Basilio –
walangmga magulang at kapatid. Lumuwas siyang Maynila na may sakit at
gusot-gulanitang damit. Natagpuan niya sina Kapitan Tiyago at Tiya Isabel,
kapapasok lang ni Maria Clara sa monasteryo. Dahil dito, lungkot na
lungkot si Kapitan Tiyago kaya tinanggap na utusan si Basilio - walang
bayad ngunit pinag-aral siya sa San Juan de Letran.
Noong unang taon niya sa paaralan, ang tanging maibigkas niya ay "adsum"
o "narito po" at ang kanyang pangalan. Dahil sa kanyang pananamit,
nilalayuan siya ng kanyang mga kaklase maging ang kanyang gurong
Dominiko ay hindi siya tinatanong sa klase. Sa kabila ng pang-aapi na
kanyang naranasan, hindi siya nagpapadala sa mga ito, nasaulo ni Basilio
ang kanilang mga liksyon kahit hindi niya nauunawaan ang karamihan
doon. Nang nagkaroon sila ng pasulit, natugon niya ang kaisa-isang tanong
nang walang kagatol-gatol. Sa huli, nakamit ni Basilio ang markang
aprobado.
Nang tumungtong si Basilio sa ikatlong taon ng kanyang pag-aaral ay
bumuti-buti ang kanyang kalagayan. Naging guro niya ang isang
Dominikong masayahin, palabiro at magpatawa. Naisipan ng propesor na
magtanong kay Basilio upang lituhin ito sa pagtatanong ng liksyon. Subalit,
nasagot siya ni Basilio nang tuloy-tuloy, parang loro siyakung sumagot.
Binigyan pa ng guro si Basilio ng ilang katanungan para magkaroon ng
katatawan sa klase ngunitnasagot ni Basilio ang mga katanungangito, kaya
napahiya ang gurong Dominiko.
Isang propesor naman niya ang nagkaroon ng alitan ng ilang mga kadete at
naghamunan sa labanan gamit ang sable at baston. Nangako ang guro na
kung sino man ang sasali ay bibigyan ng malaking marka. Isa si Basilio sa
mga sumali at nanalo sa labanan. Dahil dito, nakamit niya ang
pinakamahusay na marka. Sa nakitang pagsisikap sa pag-aaral ni Basilio,
inilipat siya ni Kapitan Tiyago sa Ateneo Municipal. Gusto sana ni Kapitan
Tiyago na abogasya ang pipiliin ni Basilio sa pag-aaral pero pinili niya ang
medisina dahil sa sariling hilig at pag-uugali.
Lalong pinagbutihan ni Basilio sa pag-aaral, noong nasa ikatlongtaon pa
lamang sa medisina ay nanggagamot na siya. Ang kanyang perasa
panggagamot ay pinagbili niya ng mga damit upang mabihis ng mabuti at
nakapag-ipon nang kaunti. Dalawang buwan na lamang at doktor na siya.
Makakauwi na siya sa kanyang bayan upang magpakasal kay Juli.
Nagkamit ng markang sobresaliente marka si Basilio dahil sa kanyang
pagtitiyagaa, kasipagan at hindi pagsukosa pagsubok na kanyang hinaharap
sa paaralan
 SAGUTIN AT UNAWAIN ANG MGA TANONG

Balik-aral ( mga Tanong) – Kabanata 5 Noche Buena

1. Ano ang tinlakay natin noong nakaraang araw?

2. Sino ang pangunahing tauhsan sa kabanatang ito?
3. Ano ang nais iparating o aral na inyong natamo sa kabanata 5?

Talasalitaan
Hanay A Hanay B

B 1. Pinagkaisahan si Kabesang Tales ng kanyang mga kanayon

upang maging cabeza de barangay. a. Simbang Gabi

A 2. Nagising si Basilio sa ripeke ng kampana sa pag-uumpisa ng
misade gallo.
D 3. Nagtapos si Basilio na may markang sobresaliente at mga
medalya.
E 4. Naantala ang pagdating ni Basilio sa San Diego nang harangin
ng guwardiya sibil ang carromata.
C 5. Limang taon ang inukol ni Basilio sa segunda enseñanza bago
siya tumungtung ng kolehiyo.
b. Sya ang namumuno ng isang bayan o nayon
c. katumbas na pag-aaral sa mataas na paaralan
o hayskul
d. Markang akademiko / Napakahusay
e. Sasakyang may dalawang gulo at hinihila ng
kabayo

Gabay na tanong sa Talakayan: Kabanata 6 Si Basilio

1. Maaari mo bang ilarawan si Basilio: Isa-isahin ang mga katangian niyang nagpaunlad sa kaniyang sarili.
2. Bakit palihim ang pagtungo ni Basilio sa libingan ng kaniyang Ina?
3. Ano ang dahilan ng batang Basilio nang siya ay magtungo sa Maynila?
4. Paano niyang natagpuan si Kapitan Tiago sa Maynila? Paano nakapagtapos si Basilio sa kabila ng pagiging
maralita?
5. Bakit nagkamit ng sobresaliente marka at mga medalya si Basilio ng siya ay magtapos ng segunda
enseñanza?
6. Anong aral ang nais iparating ni Rizal mula sa kabanatang ito?

Pokus na Tanong
1. Bilang isang mag-aaral, gaano sayo kahalaga ang inyong pangarap? Ano ang mga hakbang na inyong
gagawin upang makamit ito?
2. Tutularan mo ba si Basilio na sa kabila ng pagiging maralita ay natagpos niya ang kursong medisina?
3. Saan mo maiiugnay sa reyalidad ng buhay ang karanasan ni Basilio na inilahad sa kabanata 6?
4. Paano mo maiiugnay sa buhay ni Basilio ang kasabihang ito, “Ang taong nagsisikap ay may mabuting
hinaharap”?
5. Edukasyon ang puhunan ni Basilio upang kilalanin ng kapwa estudyante at ng lipunang ginagalawan.
Ipaliwanag ito.