‫بررسی پایداری سیستم های قدرت‪...

‬حالتهای گذرا‬
‫بررسی پایداری سیستم های قدرت ( از دید‪:‬کلی‪ ،‬فرکانس‪،‬ولتاژ)‬
‫انواع پديده گذرا در سيستم هاي قدرت‬
‫‪ -1‬اضافه ولتاژهاي موقت ‪)Tran Siant( :‬‬
‫اين اضافه ولتاژها داراي فركانس ‪ 50‬هرتز و زمان سوارشدن اين موج برروي موج‬
‫اصلي حدود ميلي ثانيه است‪ .‬پس در اين حالت چونكه مدت زمان اين حالت گذرا بسيار‬
‫زياد مي باشد از لحاظ انتخاب دستگاههاي حفاظتي بسيار مهم مي باشد‪.‬‬
‫در طراحي كليدهاي قدرت وبرقگير و خازن هاي برقگير حالت ‪ Transiant‬به دليل‬
‫زمان زيادش مد نظر مي باشد‪ .‬براي بررسي بيشتر مي توانيم بگوئيم كه اين نوع پديده از‬
‫تخليه الكتريكي جوي روي خطوط انتقال و قطع و وصلهاي سريعي كه معموال در شبكه‬
‫ايجاد مي گردد ناشي مي شود‪.‬‬
‫اين حالتهاي گذرا سرشتي كامال الكتريكي دارند و تنها در خطوط انتقال سيستم هاي قدرت‬
‫ديده مي شوند‪ .‬از نظر فيزيكي اختاللي از اين نوع منجر به يك سري موج‬
‫الكترومغناطيسي مي شود كه با سرعتي نزديك به سرعت نور در طول خطوط منتشر مي‬
‫شود و موجب افزايش دامنه امواج برگشتي در پايانه هاي خط مي گردد‪ .‬كه بعد از چند‬
‫رفت و برگشت در طول خط در طي چند ثانيه به دليل تلفات موجود در خطوط ‪ ،‬اين‬
‫امواج تضعيف مي شوند و پس ازچند رفت و برگشت اين امواج ميرا مي‌گردند يعني از‬
‫بين مي روند‪.‬‬
‫اندوكتانس بزرگ ترانسفورماتورها در اغلب مواقع به طور موثري مانع از ورود اين‬
‫اختالالت به سيم پيچهاي ژنراتور مي شود ولي برگشت اين اختالالت موجب توليد‬
‫موجهاي با دامنه ولتاژ زياد مي شود ولي برگشت از اين اختالالت موجب توليد موجهاي‬
‫با دامنه ولتاژ زياد مي شود كه قادر است عايق تجهيزات فشار قوي را لطمه بزند‪ .‬بارهاي‬
‫الكتريكي گذرا مي توانند از طريق برقگيرها به زمينه انتقال يابد‪ .‬ولي اگر عايق تجهيزات‬
‫يا خطوط آسيب ببينند اين امواج گذرا منجر به حالتهاي گذراي جديدي از نوع كند مي‬
‫شوند‪.‬‬
‫‪ -2‬اضافه ولتاژهاي ناشي از كليد زني (‪)Fast Transiant‬‬
‫اين اضافه ولتاژها ناشي از قطع ووصل كليدها مي باشد كه فركانسي در حدود ‪ 50‬هرتز‬
‫تا ‪ 20‬كليوهرتز مي باشد كه مدت زمان اثر اين امواج گذراي سريع در حدود ميكروثانيه‬
‫است‪.‬‬
‫‪ -3‬اضافه ولتاژ هاي صاعقه (‪)Fast Transiant‬‬
‫اضافه ولتاژهاي تخليه جوي داراي فركانس بااليي هستند اين فركانس در حدود ‪10‬‬
‫كيلوهرتز تا ‪ 3‬مگاهرتز مي باشند و مدت زمان گذر اين موج در حدود نانوثانيه است‪.‬‬
‫‪-4‬اضافه ولتاژهاي مربوط به پست (‪)Very Fast Transiant  GIS‬‬
‫اين اضافه ولتاژها مربوط به پستهاي (‪ )SF6‬مي باشند و داراي فركانسي در حدود ‪100‬‬
‫كيلو هرتز تا ‪ 5‬مگاهرتز و مدت زمان اثر اين موج نانوثانيه مي شود‪.‬‬
‫دسته بندي حالتهاي گذرا‬
‫حالتهاي گذرا را در قبل بر اساس فركانس و زمان اثر آنها برشمرديم حال به بررسي اين‬
 ‫پديده‌ها و علل و بروز آنها و سرعت آنها مي پردازيم‪.‬‬
‫الف) حالتهاي گذرا فوق سريع – ( پديده موج)‬
‫اين نوع پديده هاي گذرا از تخليه الكتريكي جوي روي خطوط انتقال و قطع و وصل هاي‬
‫سريع كه معموال در شبكه ايجاد مي گيرد ناشي مي شود‪ .‬اين حالتهاي گذرا سرشتي كامال‬
‫الكتريكي دارند و تنها در خطوط انتقال ديده مي شوند‪ .‬از نظر فيزيكي اختالل از اين نوع‬
‫منجر به يك موج الكترومغناطيسي مي شود كه با سرعتي نزديك به سرعت نور در طول‬
‫خطوط منتشر مي شود و موجب افزايش دامنه امواج برگشتي در پايانه هاي خط مي گردد‬
‫كه بعد از چند رفت و برگشت در طول خط در طي چند ثانيه به دليل تلفات موجود در‬
‫خطوط اين امواج به صورتي تضعيف مي شوند و پس از چند رفت و برگشت از بين مي‬
‫روند‪.‬‬
‫اين حالتهاي گذرا باعث صدمه رساندن به عايقهاي ترانسها و ژنراتورهاي سنكرون و‬
‫عايق خطوط و همچنين موتورهاي سنكرون مي گردند كه پس از صدمه رساندن به عايق‬
‫ومقره ها باعث مي گردند كه اتصال كوتاهي يا حالت گذرا خطايي در آن نقطه بوجود‬
‫بيايد‪ .‬كه در تست عايقي انواع مقاومت در مقابل اضافه ولتاژها و همچنين اتصال كوتاهها‬
‫و صاعقه ها در آزمايشگاه فشار قوي اين موارد مورد بررسي كافي قرار مي گيرند كه‬
‫براي جلوگيري و يا حتي عدم بروز جنين حالت گذرايي منجر به طراحي مقره ها و يا‬
‫حتي منجر به طراحي فاصله هوايي مناسب و طراحي و ساخت عايقهايي كه قدرت تحمل‬
‫ولتاژهاي گذرا را داشته باشند و حتي در مواردي هم كه بتوانيم صدمه زدن ولتاژهاي‬
‫گذرا به تجهيزات جلوگيري كنيم‪ .‬برقگيرهايي را با توجه به امواج گذراي آن طراحي مي‬
‫كنيم‪ .‬كه براي محافظت از تجهيزاتي مثل ترانس و ژنراتور در كليدهاي قدرت آنها‬
‫برقگيرهايي مناسب نصب مي كنند تا بارهاي الكتريكي گذرا از اين طريق به زمين انتقال‬
‫پيدا كند كه همانطور كه ديديم اين قسمت از حالتهاي گذرا مبنايي براي انتخاب سطح عايق‬
‫بندي و تجهيزات خط خواهد بود‪.‬‬
‫ب) حالتهاي گذراي نيمه سريع «‌پديده اتصال كوتاه »‬
‫تعداد زيادي اتصال كوتاه كه در خطوط انتقال بدون حفاظ روي مي دهند ناشي از شكست‬
‫الكتريكي عايقها براثر موجهاي توليد شده مي باشند‪ .‬و يا خرابي در مقره ها و عواملي‬
‫مثل باران و برف و يخ زدگي مقره ها و همچنين برخورد اجسام خارجي با خطوط و‬
‫ساير عوامل مكانيكي ديگر باعث چنين پديده اي مي گردد‪ .‬بدين منظور است كه در سيستم‬
‫ما انواع و اقسام اتصال كوتاههاي خطوط اتفاق مي افتد كه به بررسي انواع اتصال‬
‫كوتاهها مي پردازيم‪.‬‬
‫‪  -1‬اتصال كوتاه براثر برخورد سه فاز به يكديگر بوجود مي آيد ‪ .‬اتصال سه فاز ممكن‬
‫است مستقيما و با امپدانس صفرصورت„ گيرد و يا از طريق سه آمپدانس مساوي ‪ Zf‬بين‬
‫هر فاز و نقطه صفر(زمين)‌بوقوع„ بپيوندد‪.‬‬
‫‪    -2‬اتصال كوتاه دوفاز به همديگر‬
‫در اين صورت بايد دو وضعيت مورد بررسي قرار گيرد‪ .‬در حالت اول دوفاز فقط به‬
‫يكديگر وصل مي شوند‪ .‬ودر حالت دوم دوفاز همزمان به زمين نيز متصل مي گردند‪.‬‬
‫‪    -3‬اتصال كوتاه يك فاز به زمين ‪:‬در حالتي است كه فقط براي يك فاز حطا اتفاق بيافتد‬
 ‫و دو فاز ديگر سالم هستند‪.‬‬
‫‪    -4‬از هم گسيختگي و يا پارگي هاديهاي خط انتقال‬
‫اغلب اتصال كوتاهها در سيستم هاي قدرت بيش از ‪ %75‬از نوع اتصال كوتاه يك فاز به‬
‫زمين مي باشد كه معموال براثر شكست الكتريكي و ايجاد جرقه روي مقره ها پديد مي‬
‫آيند‪ .‬احتمال وقوع اتصال كوتاه دوفاز نيز بيشتر از اتصال كوتاه متقارن مي باشد‪ .‬گرچه‬
‫احتمال وقوع اتصال كوتاه متقارن بسيار كم ( حدود ‪ )%5‬مي باشد ليكن بسياري از‬
‫محاسبات كالسيك سيستم ها نظير انتخاب كليدهاي قدرت بررسي پايداري گذرا و حفاظت‬
‫از سيستم هاي قدرت برمبناي جريانهاي اتصال كوتاه متقارن بنا شده اند‪.‬‬
‫ظرفيت انتقال قدرت يك خط انتقال براثر اتصال كوتاه متقارن به صفر مي رسد در حاليكه‬
‫در اتصال كوتاههاي نامتقارن قسمتي از قدرت قبلي خط منتقل مي گردد‪.‬‬
‫عالوه بركاهش ظرفيت انتقال قدرت ‪ ،‬جريانهاي زياد اتصال كوتاه مي تواند به وسائل و‬
‫تجهيزات سيستم آسيب برساند و لذا محل هاي اتصال كوتاه شده در اسرع وقت بايد از‬
‫سيستم قدرت جدا شوند‪.‬‬
‫بنابر اين مطالعه سيستم قدرت در شرايط اتصال كوتاه براي حفاظت سيستم و تعيين مقادير‬
‫نامي كليدهاي قدرت در رله ها و وسايل حفاظتي و برق گيرها كامال ضروري مي باشد‪.‬‬
‫بسياري از اتصال كوتاهها موقتي بود و بخودي خود برطرف مي گردند‪ .‬بهمين منظور‬
‫در عمل در بعضي نقاط سيستم از كليدهاي وصل مجدد استفاده مي گردد‪ .‬اين كليدها پس‬
‫از وقوع اتصال كوتاه يك يا دوبار و يا بيشتر وصل مي شوند تا از برطرف شدن اتصال‬
‫كوتاه مطمئن شونداگر پس از يك ‪ ،‬دو يا چند باروصل مجدد هنوز اتصال كوتاه برقرار‬
‫باشد كليد به طور دائمي بازخواهند ماند‪ .‬زمان كلي عمل اين كليدها ممكن است تا يك ثانيه‬
‫نيز بطول انجامد‪.‬‬
‫اتصال كوتاه متقارن باعث مي شود تا ظرفيت انتقال توان يك خط به سرعت صفر برسد‪،‬‬
‫اتصال كوتاههاي دوفاز باهم و زمين تكفاز بازمين باعث از كارافتادن خط خواهد شد‪.‬‬
‫اتصال كوتاههايي كه در سيستم روي مي دهند نه تنها باعث قطع كامل شارژ انرژي ‪،‬‬
‫باعث افزايش انرژي در بخشهايي از سيستم مي شوند‪ .‬بلكه دامنه خودآنها ممكن است به‬
‫مراتب بيشتر از جريان نامي ژنراتورها و ترانسفورماتورهاي سيستم باشد‪ .‬كه تداوم‬
‫شارژ چنين جريانهايي باعث باالرفتن دماي تجهيزات و آسيب رساندن به سيستم قدرت‬
‫وتجهيزات و ژنراتورها مي‌باشد‪.‬‬
‫ج) حالتهاي گذراي كند ( پايداري در شرايط گذرا)‬
‫يك اتصال كوتاه باعث فروپاشي ولتاژهاي باس سيستم است‪ .‬با كاهش ناگهاني ولتاژهاي‬
‫ژنراتور توان خروجي آن بي آن نيز به سرعت كاهش مي يابد‪ .‬چون در لحظاتي پيش از‬
‫آنكه كنترل كننده هاي مكانيكي توربين وارد عمل شوند‪ .‬توان ورودي به ژنراتور ثابت‬
‫ميماند‪ .‬در نتيجه هر كدام از ژنراتورها در معرض يك گشتاور شتاب دهنده واقع مي شوند‬
‫كه در صورت تداوم ميتواند به خطرناك ترين حالتهاي گذاري يك سيستم قدرت يعني‬
‫نوسانات مكانيكي روتور ماشين سنكرون منجر مي شود‪ )SSR(  ‬كه چنين اتفاقي باعث‬
‫خاموشي بخشي از سيستم قدرت يا تمامي آن مي‌شود‪.‬‬
‫پایداری دینامیکی سیستم های قدرت‬
‫پايداري ديناميكي سيستمهاي قدرت بهم پيوسته از اهميت زيادي برخوردار است ‪ .‬يكي از‬
‫عواملي كه پايداري اين سيستمها را تهديد مي‌كند نوسانات الكترومكانيكي„ ژنراتورهاي بهم‬
‫پيوسته مي‌باشند‪ .‬فركانس اين نوسانات در حدود كسري از يك تا چند هرتز بوده و‬
‫فاكتورهاي متعددي از جمله شرايط كار‪ ،‬مشخصات بار‪ ،‬امپدانس و قدرت عبوري از‬
‫خطوط ارتباطي‪ ،‬خازنهاي سري و تنظيم كننده‌هاي ولتاژ در ناپايداري اين نوسانات مؤثر‬
‫مي‌باشند‪ .‬از طرف ديگر وقتي كه سيستمهاي بزرگ مورد مطالعه و بررسي قرار‬
‫مي‌گيرند‪ ،‬ابعاد مسائلي نظير مدلسازي‪ ،‬شبيه‌سازي و كنترل همراه با افزايش ابعاد سيستم‬
‫افزايش مي‌يابد‪ .‬افزايش پايداري ديناميكي سيستمهاي قدرت در رژيمهاي كاري مختلف‬
‫توسط روشهاي كنترل سيستم مورد تحقيق بسياري بوده‌است و بعضا" كاربرد اين روشها‬
‫باعث پايداري و افزايش كارائي شبكه‌هاي قدرت شده‌است ‪ .‬اما در مواردي نيز بعلت‬
‫اقتصادي نبودن و پيچيده بودن استراتژي كنترل اين روشها بكار گرفته نشده‌است ‪ .‬از‬
‫جمله روشهاي كنترل بهينه كه گرچه در افزايش پايداري سيستم بسيار مؤثر مي‌باشد ليكن‬
‫بعلت پيچيدگي ناشي از دخالت متغيرهاي زياد و گران بودن ايجاد حلقه‌هاي متعدد فيدبك‬
‫كه اكثرا" با تخمين زننده‌هاي متغير حالت همراه مي‌باشد كاربرد آنها محدود مانده‌است ‪.‬‬
‫در روشهاي كنترل زير بهينه با كاهش منطقي و صحيح متغيرهاي موجود و فقط استفاده‬
‫از حلقه‌هاي فيدبك مؤثر مي‌توان از پيچيدگي و گراني سيستم كنترل بمقدار زياد كاست و‬
‫در نتيجه عملي بودن آن را تضمين نمود‪ .‬در رساله حاضر پايداري ديناميكي يك سيستم‬
‫چند ماشينه با استفاده از تحليل مقادير ويژه مورد بررسي قرار گرفته‌است ‪ .‬به منظور‬
‫ميرانمودن نوسانات ناپايدار و يا افزايش پايداري ديناميكي از كنترل كننده‌هاي بهينه و‬
‫زيربهينه براساس روشي مبتني بر تعيين حساسيت مقادير ويژه استفاده شده‌است ‪ .‬پاسخ‬
‫ديناميكي سيستم در هنگام ايجاد اغتشاش با استفاده از اين كنترل كننده‌ها توسط كامپيوتر‬
‫محاسبه شده و مقايسه گرديده‌است ‪ .‬الزم به يادآوري است كه براي مدلسازي شبكه از‬
‫روش پيوستن اجزاء استفاده شده‌است كه براي بدست آوردن معادالت نهائي يك سيستم‬
‫بزرگ با جزء كردن و استفاده از ماتريسهاي ارتباطي‪ ،‬كار مدلسازي را بمقدار زيادي‬
‫تسهيل مي‌نمايد‪.‬‬
‫مطالعه بهنگام و سريع حالت گذراي سيستم‌هاي قدرت يكي از وظايف ضروري مراكز‬
‫كنترل شبكه مي‌باشد تا در صورت پديد آمدن اغتشاش‌هايي همچون اتصال كوتاه‪ ،‬باز شدن‬
‫خط‪ ،‬قطع ناگهاني توليد و ‪ ...‬ضمن بررسي پايداري گذراي سيستم راه حل مناسب جهت‬
‫جلوگيري از ناپايداري آنرا ارائه داده و بدينوسيله قابليت اطمينان سيستم را افزايش دهد‪.‬‬
‫همچنين اين مطالعه مي‌تواند ابزار مناسبي براي طراحي شبكه‌هاي پايدارتر و مطمئن‌تر‬
‫باشد‪ .‬روش‌هاي معمول مطالعه پايداري گذرا پس از بدست آوردن مدل رياضي سيستم در‬
‫حالت گذرا كه يك دستگاه معادالت ديفرانسيل بشدت غيرخطي‪ ،‬تزويج شده و با ابعا‬
‫بزرگ مي‌باشد به حل عددي آن پرداخته و پس از تجزيه و تحليل نتايج آن پايداري گذراي‬
‫سيستم را تشخيص مي‌دهد‪ .‬اين روش براي سيستم‌هاي قدرت واقعي اتالف وقت زيادي را‬
‫در بر دارد بطوريكه رسيدن به اهداف فوق را غيرممكن مي‌سازد‪ .‬بدين علت سعي بر آن‬
‫است از روش‌هايي استفادهشود كه بدون نياز به حل معادالت مربوطه‪ ،‬مستقيما‪ ،‬پايداري‬
‫سيستم را تشخيص دهد‪ .‬يكي از اين روشها كه براساس تئوري پايداري سيستم‌هاي‬
 ‫غيرخطي شكل گرفته است ‪ ،‬روش تابع انرژي مي‌باشد‪ .‬اين روش پس از تعيين يك تابع‬
‫انرژي مناسب كه انرژي گذراي سيستم را بخوبي توصيف مي‌كند به محاسبه تابع در‬
‫لحظه برطرف شدن اغتشاش در شبكه مي‌پردازد تا بدينوسيله مقدار انرژي تزريق شده به‬
‫شبكه در حين اغتشاش را بدست آورد‪ .‬حال چنانچه مقدار اين انرژي از حد معيني كه‬
‫انرژي بحراني ناميده مي‌شود كمتر باشد حالتهاي سيستم درون ناحيه پايداري يا دامنه‬
‫جذب نقطه تعادل پايدار پس از اغتشاش قرار داشته و سيستم بصورت مجانبي پايدار‬
‫مي‌باشد و پس از طي شدن حالت گذرا به نقطه تعادل پايدار پس از اغتشاش نشست خواهد‬
‫كرد ولي آنچه انرژي تزريق شده به شبكه در حين اغتشاش بيش از انرژي بحراني باشد‬
‫سيستم ناپايدار خواهد شد‪ .‬تا اين حد روش تابع انرژي بسيار سريع و موفق مي‌باشد ولي‬
‫قسمتي كه هنوز تحقيق بيشتري را مي‌طلبد تعيين انرژي بحراني سيستم مي‌باشد‪ .‬انرژي‬
‫بحراني سيستم در واقع مقدار تابع انرژي سيستم در نقطه تعادل ناپايدار كنترل كننده (‬
‫‪ )Controlling Unstable Equilibrium Point‬سيستم پس از اغتشاش مي‌باشد‪.‬‬
‫روشهاي مستقيم محاسبه اين نقطه تعادل (مثل روش نيوتن رافسن) اگر چه سريع هستند‬
‫ولي قدرت همگرايي خوبي ندارند و روش‌هاي غيرمستقيم كه در واقع تكنيك‌هاي‬
‫حداقل‌يابي مي‌باشند (همچون تكنيك حداقل‌يابي نيوتن) اگر چه داراي قدرت همگرايي‬
‫مناسبي هستند ولي نسبتا" وقت‌گير مي‌باشند‪ .‬در اين پايان نامه استفاده از روش تكه‌اي‬
‫خطي كردن معادالت جهت محاسبه نقاط تعادل سيستم قدرت پيشنهاد شده است كه داراي‬
‫قدرت همگرايي خوب و سرعت مناسب مي‌باشد‪ .‬استفاده از روش تابع انرژي منحصر به‬
‫تشخيص مستقيم پايداري گذرا نمي‌شود بلكه از آن مي‌توان جهت يافتن ماشين‌هاي همسان (‬
‫‪ )Coherent‬در سيستم قدرت استفاده نموده و پس از شناسائي دقيق دسته ماشين‌هاي‬
‫همسان‪ ،‬هر يك را با ماشين معادل مربوطه جايگزين نمود‪ .‬بدين ترتيب ابعاد سيستم قدرت‬
‫در مطالعاالت ديناميكي‪ ،‬بطور مؤثري كاسته شد و زمان و حجم حافظه كمتري در شبيه‬
‫سازي مربوطه استفاده خواهد شد‪.‬‬
‫تحليل مسايل مهندسي در ابعاد بزرگ و پيچيده بسيار فراتر از توانايي انسان است‪.‬بسياري‬
‫از مسايل مهندسي در عمل در گروهي قرار ميگيرند كه نمي توان براي آنها راه حل‬
‫تحليلي بدست آورد‪.‬يك چنين مشكلي باعث گرديد كه كامپيوتر و تكنيكهاي عددي بعنوان‬
‫يك ابزار قوي محاسباتي راه خود را دربررسي مسايل مهندسي باز كنند‪.‬‬
‫‪ ‬‬
‫پيشرفت بسيار سريع در سرعت كامپيوترها كه منجر به افزايش سرعت محاسبات شده‬
‫است باعث گرديد كه آناليز عددي نقش مهمي در شبيه سازي مدلهاي عناصر قدرت در‬
‫حالت گذرا پيدا نمايند‪ .‬در حقيقت بكارگيري و اعمال مؤثر تكنيكهاي عددي در برنامه هاي‬
‫كامپيوتري ما را قادر ساخت مسائلي را كه قبأل حل آنها امكان پذير نبود بتوان با دقت‬
‫بسيار بااليي حل نمود‪ .‬يكي از مسايل عمده مهندسي قدرت كه اينگونه پيشرفتها به حل و‬
‫بررسي آن بسيار كمك نمود مطالعه حالت گذرا در شبكه هاي قدرت بود‪.‬در اين ميان با‬
‫توجه به وجود عناصر غير خطي و تاثير آنها در مقادير ولتاژ و جريان در شبكه هاي‬
‫الكتريكي از آناليز حوزه زمان بجاي حوزه فركانس استفاده مي شود‪.‬‬
‫آناليز هر مسئله در مهندسي برق در حالت گذرا و بخصوص در گرايش قدرت در ابعاد‬
 ‫بزرگ با مدلسازي عناصر قدرت شروع ميگردد‪ .‬مدل هرعنصر الكتريكي در حوزه‬
‫زمان معموأل شامل يك دسته معادله ديفرانسيل است كه درآن متغيير مستقل زمان و‬
‫متغييروابسته يك پارامتر فيزيكي مانند ولتاژ‪،‬جريان ‪،‬توان و يا انرژي است‪.‬‬
‫‪ ‬‬
‫بسياري از افراديكه با بررسي حالت گذرا در شبكه هاي قدرت رودررو هستند به تنوع‬
‫روشهاي حل معادالت ديفرانسيل آگاه هستند وجود چنين تنوع بزرگي از روشها كه هر‬
‫كدام داراي مزايا و معايبي نسبت به يكديگر مي باشند باعث ايجاد سر در گمي در انتخاب‬
‫روش مناسب ميگردد‪ .‬در اين گزارش روشن سازي بعضي از مزايا و معايب روشها ما‬
‫را در تهيه برنامه اي عمومي كه قادر به شبيه سازي هر شبكه الكتريكي ( تمامي تجهيزات‬
‫در يك پست ) باشد ياري مي رساند‪.‬در حقيقت هدف اصلي ايجاد يكسري قواعد براي‬
‫انتخاب روش حل است‪ .‬چون عمده تجهيزات در سيستمهاي قدرت بصورت خطي رفتار‬
‫ميكنند تاكيد اصلي بر حل شبكه در حالت خطي ميباشد ليكن چگونكي حل سيستم با وجود‬
‫عناصرغير خطي نيز مورد توجه قرار خواهد گرفت كه در گزارشهاي بعدي عناصر غير‬
‫خطي و روش حل در سيستمهايي كه عناصر غير خطي مانند برقگير يا منحني اشباع‬
‫ترانسفورماتور الزم است شبيه سازي گردند مورد توجه قرار مي گيرند‪.‬‬
‫همچنانكه مشخص است تحليل شبكه‌هاي قدرت مي‌تواند در دو حالت مختلف صورت‬
‫گيرد‪ .‬يكي در حالت مانا و ديگري در حالت گذرا ‪ .‬در تحليل حالت مانا فرض براين است‬
‫كه سيستم به حالت دائمي خود رسيده است اما در حالت گذرا همانطوري كه از نام آن‬
‫پيداست به تحليل لحظه به لحظه پارامترها در حوزه زمان پرداخته مي‌شود‪.‬‬
‫‪ ‬‬
‫همانطور كه مشخص است پديدة حالت گذرا يكي از مسائل مهم در سيستم‌هاي قدرت مي‬
‫باشد‪ ،‬چراكه ممكن است بروز يك حالت گذرا نهايتا ً منجر به اضافه ولتاژهايي گردد كه بر‬
‫روي تجهيزات بخصوص تجهيزات نصب شده در پستها تاثير نامطلوبي بگذاردو يا باعث‬
‫آسيب‌هاي جدي در ديگر تجهيزات گردد‪ .‬در اين راستا شبيه سازي اين حالتهاي گذرا‬
‫مي‌تواند كمك بسيار بزرگي در تحليل شبكه‌هاي قدرت و مبحث هماهنگي عايقي در پستها‬
‫باشد‪.‬‬
‫از سوي ديگر براي تحليل حاالت گذرا مي‌بايستي مدل دقيق عناصر استفاده گردد در‬
‫حالي كه در تحليل حالت مانا بسياري از عناصر با مدل ساده شدة جايگزين مي‌گردند‪.‬‬
‫بسياري از نرم افزارهاي موجوددر شبكه براساس نياز شبكه هاي قدرت معموال به‬
‫بررسي حاالت پايدار مي‌پردازند كه از آن جمله مي‌توان به نرم افزارهاي پخش بار (‬
‫‪ )Load flow‬اشاره كرد در حاليكه نرم افزارهاي موجود براي شبيه سازي سيستمهاي‬
‫قدرت در حالت گذرا اندك مي باشند ‪.‬‬
‫يكي ازنرم افزارهاي بسيار كارآمد در حل حاالت گذرا نرم افزار ‪ EMTP‬مي‌باشد‪ .‬اين‬
‫نرم افزار با دقت بسيار باال قادر به شبيه سازي حاالت گذرا مي باشد‪ ،‬اما اين نرم افزار‬
‫جعبه ابزاري جهت محاسبة استفاده از بانكهاي اطالعاتي و نيز حل تكراري در مبحث‬
‫هماهنگي عايقي پستها را ندارد‪ .‬به همين دليل الزم است برنامه اي با تاكيد بر امكان‬
‫مدلسازي تجهيزات پستها در شرايط گذرا تهيه گردد تا بتوان مبحث هماهنگي عايقي در‬
 ‫پستها را براحتي و با سرعت باال انجام داد‪ .‬از سوي ديگر با توجه به اينكه اين نتايج نياز‬
‫به تجزيه تحليل و پردازش آماري دارند لذا اين موارد در تهيه برنامه نيز ديده خواهد شد تا‬
‫ابزار كاملي در اختيار طراحان و تحليلگران سيستم قرار داده شود‪.‬‬
‫در اين گزارش ابتدا روشهاي حل معادلة ديفرانسيل ذكر شده سپس مختصري از چگونگي‬
‫مدل‌سازي عناصر توضيح داده مي‌شود‪ .‬سپس در گزارش ديگري چگونگي مدل سازي‬
‫عناصر غيرخطي توضيح داده مي‌شود‪ ،‬چراكه در اين پروژه بررسي اثر برقگير بعنوان‬
‫يك عنصر غير خطي در كاهش اضافه ولتاژ ها در پستها و نيز تاثير آن در انتخاب‬
‫‪ BIL ,BSL‬تجهيزات و نيز فواصل عايقي مورد بررسي قرار ميگيرد‪.‬‬