In the name of almighty

Allah
Dr.Mohammad Zubair Anwari
Anatomy
‫‪Body systems‬‬

‫‪Skeletal system: ‬‬

‫‪ ‬سیستم اسکلیتی به دو گروپ فرعی تقسیم گردیده است‪:‬‬
‫❖ سیستم اسکلیتی اصلی‬
‫❖ سیستم اسکلیتی فرعی یا ضمیموی‬
‫در مجموع سیستم اسکلیتی از غضروف و عظم یا استخوان تشکیل شده است‪.‬‬
 ‫غضروف یا ‪Cartilage‬‬

‫‪ ‬غضروف عبارت از قسمت بدون اوعیه نسج منضم استکه دارای فایبر های خارج‬
‫الحجروی بوده که در حجرات اجواف دار جاسازی شده است‪.‬‬
‫‪ ‬این مقدار فایبر خارج الحجروی نظر به نوع غضروف متفاوت است‪.‬‬
‫‪ ‬در جا هایکه وزن بیشتر و فشار وارد میگردد مقدار کوالجن بیشتر بوده و بر عکس در‬
‫قسمت هایکه وزن کمتر را متحمل میگردد مقدار کوالجن کمتر میباشد‪.‬‬
 ‫وظایف غضروف‬

‫‪ ‬استناد انساج نرم‪.‬‬

‫‪ ‬محیا ساختن یک سطح لشم و لخشنده برای در سطوح مفاصل‬
‫‪ ‬اجازه دادن رشد عظام طویله‬
 ‫انواع غضاریف‬

‫‪ ‬در عموم سه نوع غضروف میباشد‪:‬‬

‫‪ ‬غضروف هیالین‪ :‬عام ترین نوع غضروف بوده مترکس ان هاوی رشته های متوسط‬
‫کوالجن میباشد مانند سطوح مختلف مفاصل‪.‬‬
‫‪ ‬غضروف ایالستیک‪ :‬مترکس ان بر عالوه رشته های کوالجن دارای رشته های ایالستیک‬
‫نیز میباشد‪.‬‬
‫‪ ‬غضروف فایبری‪ :‬مترکس ان هاوی تعداد محدود حجرات و رشته های کوالجن میباشد‪.‬‬
‫‪ ‬قابل تذکر است که غضاریف ذریعه انتشار یا ‪ Diffusion‬تغذیه میگردد و دارای عصب‬
‫شریان و ورید نمیباشد‪.‬‬
 ‫عظم یا ‪Bone‬‬

‫‪ ‬عظم عبارت از نسج منضم متراکم و زنده است که بیشترین قسمت اسکلیت را‬
‫ساخته است و دارای مترکس متراکم داخل الحجروی میباشد که دارای کوالجن نیز‬
‫میباشد‪.‬‬
‫‪ ‬وظایف عظام عبارتند از‪ :‬ساختمان استنادی برای بدن‬
‫‪ ‬محافظه ارگان های حیاتی‬
‫‪ ‬ذخیره کننده کلسیم و فاسفورس‬
‫‪ ‬جایگاه برای تولید حجرات سرخ خون‬
 ‫جلد یا ‪skin‬‬

‫‪ ‬جلد عبارت از بزرگترین ارگان وجود بوده و از اپیدرمس و درمس تشکیل شده است‪.‬‬
‫‪ ‬اپیدرمس عبارت از طبقه خارجی حجروی اپیتل خشت فرشی بوده که بدون اروا بوده و‬
‫دارای ضخامت میباشد‪.‬‬
‫‪ ‬طبقه درمس ان یک طبقه متکاثف و وعایی برای نسج منضم میباشد‪.‬‬
‫‪ ‬وظایف جلد میخانیک‪ :‬منحیث یک مانعه قابل نفوذ عمل میکند‬
‫‪ ‬و از لحاظ حسی‪ :‬یک عضو تنظیم کننده حرارت بوده و همچنان از جمله عکس العمل‬
‫معافیتی ابتدایی بشمار میرود‪..‬‬
 ‫صفاق یا ‪Fascia‬‬

‫‪ ‬صفاق عبارت از نسج منضم است که دارای مقدار از شحم بوده و وظیفه ان جدا‬
‫ساختن استناد و ارتباط داخلی ارگان ها و ساختمان های داخلی میباشد‪.‬‬
‫‪ ‬همچنان اجازه تحرکیت یک ساختمان و اجازه عبور اوعیه و اعصاب از یک محیط به محیط‬
‫دیگر میباشد‪.‬‬
‫‪ ‬در مجموع صفاق به دو گروپ تقسیم شده است‪:‬‬
‫‪ .1‬صفاق سطحی‬
‫‪ .2‬صفاق عمیق‬
 ‫سیستم عضلی ‪Muscular system‬‬

‫‪ ‬سیستم عضلی در مجموع به یک نوع میباشد که عضله اسکلیتی یاد میگردد‪.‬‬

‫‪ ‬بر عالوه ان دو نوع دیگر عضالت نیز وجود دارد که عبارتند از عضله اسکلیتی قلبی و‬
‫عضله لشم‪.‬‬
‫‪ ‬که دو نوع اخیر ان اجزای مهم سایر قسمت ها را شکل میدهد‪.‬‬
‫‪ ‬و نظر به کنترول به ارادی و غیر ارادی تقسیم گردیده است‪.‬‬
 ‫ساختمان عضالت‬

‫‪ ‬عضالت در مجموع از بندل های جوریی طویل چند نوکلیوتاید ها ساخته شده است و‬
‫توانایی تقلص قدرتمند را دارا میباشد و ذریعه رشته های اعصاب سوماتیک حرکی‬
‫تعصیب گردیده است‪.‬‬
‫‪ ‬از اثر تقلص عضالت تحرکیت عظام و سایر ساختمان ها به وجود می اید‪.‬‬
‫‪ ‬عضالت قلبی تنها در جدار های قلب دریافت گردیده و غیر ارادی میباشد‬
‫‪ ‬عضالت لشم در اراده انشان نبوده و در قسمت متوسط اوعیه احشای داخلی دریافت‬
‫میگردد‪.‬‬
‫‪Cardio-vascular system‬‬

‫‪ ‬سیستم قلبی وعایی از قلب و رگ ها تشکیل شده است که قلب منحیث پمپ کننده و‬
‫اوعیه ها مانند تیوب عمل میکند که در رفت و برگشت خون نقش مهم دارد‪.‬‬
 ‫انواع اوعیه‬

‫‪ ‬رگ ها در مجموع به سه نوع تقسیم گردیده اند‪:‬‬

‫‪ ‬شراین‪ :‬شریان ها به رگ گفته میشود که خون اکسیجن دار را انتقال میدهد‬
‫‪ ‬اورده‪ :‬ورید ها به رگ های گفته میشود که خون کاربن دای اکساید دار را انتقال میدهد‬
‫‪ ‬عروق شعریه‪ :‬عبارت از محل است که شریان را با ورید ارتباط میدهد و محل تبادله‬
‫اکسیجن و کاربن دای اکساید و مواد مغذی در انساج میباشد‪.‬‬
 ‫جدار اوعیه‬

‫‪ ‬جدار رگ ها در مجموع از سه طبقه ساخته شده است‪:‬‬

‫‪ .1‬طبقه خارجی یا ‪ :Adventitia‬خارجی ترین طبقه است و از نسج منضم تشکیل گردیده‬
‫است‬
‫‪ .2‬طبقه متوسط یا ‪ :tunica media‬طبقه متوسط بوده که حاوی عضالت لشم میباشد و در‬
‫اوعیه های بزرگ دارای فایبر های ایالستیک نیز میباشد‪.‬‬
‫‪ .3‬طبقه داخلی یا ‪ :Tunica intima‬طبقه اندوتلیل داخلی اوعیه بوده که در تماس حجرات‬
‫خون میباشد‬
 ‫خصوصیات ورید‬

‫طبقه متوسط اورده نازک تر نسبت به شراین میباشد‪.‬‬

‫قطر لومن ورید نسبت به شریات بزرگ میباشد‬
‫د ارگان های محیطی چندین ورید در نزدیکی یک شریان قرار میداشته باشد‪.‬‬
‫ورید دارای وال ها بالخصوص در اورده محیطی تحت قلب و بشکل جوری یی میباشد که در‬
‫برگشت خون به قلب کمک میکند‪.‬‬
‫‪Lymphatic system‬‬

‫‪ ‬سیستم لمفاوی یک شبکه وسیع و مغلق داخلی را تشکیل میدهد‪.‬‬

‫‪ ‬این شبکه یکطرفه بوده و از انساج شروع بالخره در ناحیه عنق با ورید بزرگ یکجا‬
‫میگردد‪.‬‬
‫‪ ‬سیستم لمفاوی در مجموع مایعات که از اثر تبادله عروق شعریه با انساج ضایع میشود‬
‫را دوباره به ورید بازگشت میدهد‪.‬‬
‫‪ ‬همچنان بعضی از مواد که از انساج را انتقال میدهد مولد مرض یا ‪ Pathogen‬میباشد‪.‬‬
‫‪ ‬سیستم لمفاوی در اکثر واقعات مایع بی رنگ و شفاف را انتقال میدهد که بنام لمف یاد‬
‫میگردد‪.‬‬
‫‪ ‬سیستم لمفاوی همچنان انتقال دهنده شحم که از طریق امعا جذب میگردد میباشد‪.‬‬
‫‪...‬‬

‫‪ ‬سیستم لمفاوی در اکثر قسمت های وجود بدون اعصاب مغز استخوان و انساج بدون‬
‫اوعیه مانند اپیتل و غضروف موقیعت دارد‪.‬‬
‫‪ ‬حرکت مواد در داخل سیستم لمفاوی به شکل غیر مستقیم از اثر حرکت اعضا بوجود‬
‫می اید و بعضا از اثر وال های داخل ورید حرکت نیز میکند‬
 ‫‪ Lymph nodes‬یا عقدات لمفاوی‬

‫‪ ‬عقدات لمفاوی عبارت از عقده های کوچک در حدود ‪ 2.5-0.1‬سانتی متر و ساختمان‬
‫داخل کپسولی میباشد و در جریان یا مسیر سیستم لمفاوی موقیعت داشته و حاوی‬
‫اجزای دفاعی وجود انسان میباشد مانند‪ :‬لمفوسایت ها و مکروفاژ‪.‬‬
‫‪ ‬اسنها مانند یک فلتر عمل نموده و اشیای که یه صحت ضرر داشته باشند ‪ .‬همچنان‬
‫انتی جین ها را از بین میبرند‪.‬‬
‫‪ ‬مسیر نهایی عقدات لمفاوی در قسمت عنق داخل اورده کبیر گردیده و متباقی مسیر‬
‫ورید را طی میکند‪.‬‬
‫سیستم عصبی ‪Nervous system‬‬

‫‪ ‬سیستم عصبی از لحاظ وظیه و ساختمان به قسمت های ذیل تقسیم گردیده است‪:‬‬
‫‪ ‬از لحاظ ساختمان به ‪ CNS‬یا سیستم عصب مرکزی و ‪ PNS‬یا سیستم عصب محیطی‬
‫تقسیم گردیده است‪.‬‬
‫‪ ‬از لحاظ وظیفه به عصب سوماتیک یا جسمی و عصب حشوی تقسیم گردیده است‪.‬‬
‫‪ ‬سیستم عصب مرکزی از مغز و نخاع ساخته شده که در حیات داخل رحمی از ‪neural‬‬
‫‪ tube‬منشا میگیرد‬
‫‪ ‬سیستم عصب محیطی عبارت از تمام رشته های عصبی است که قسمت های‬
‫مختلف عضویت را با عصب مرکزی وصل مینماید‪.‬‬
 ‫سیستم عصب محیطی‬

‫‪ ‬سیستم عصب محیطی از رشته های عصب نخاعی و ازواج قحفی تشکیل گردیده‬
‫است‪.‬‬
 ‫سیستم عصب مرکزی‬

‫‪ ‬مغز‪ :‬قسمت های مغز را بنام ‪ brainstem , cerebellum , cerebral hemispheres‬یاد‬

‫میکند و از قسمت های ذیل تشکیل گردیده است‪.‬‬
‫‪ :Cerebral hemispheres ‬از طبقه بیرونی تشکیل گردیده است که بنام ماده خاکستری‬
‫یا ‪ gray matter‬نیز یاد میگردد و دارای جسم حجرات میباشد‪ .‬طبقه داخلی ان بنام ماده‬
‫سفید یا ‪ white matter‬یاد میشود که دارای اکسون ها که مسیر ها را ساخته است‬
‫تشکیل گردیده است‪ .‬همچنان دارای بطینات نیز بوده که فاصله ان ذریعه ‪ CSF‬پر گردیده‬
‫است‪.‬‬
‫‪ ‬مغز دارای دو لوب وحشی و یک قسمت متوسط میباشد‪.‬‬
‫‪ ‬اجزای ساقه دماغ را بطور عام میتواند دای اینسیفالون گفت که عبارت از مغز متوسط‬
‫پونز و میدوال تشکیل داده است‪.‬‬
 ‫نخاع شوکی‬

‫‪ ‬نخاع شوکی یک قسمت از عصب مرکزی را تشکیل در علوی در دو بر سه قسمت کانال‬

‫نخاع شوکی میباشد و شکل استوانه یی را دارد‪.‬‬
‫سحایا یا ‪Meninges‬‬

‫‪ ‬عبارت از یک پوش‬