PAGBASA AT PAGSUSURI NG IBA'T IBANG TEKSTO

Kuwarter 3 - Modyul 2: Tekstong Deskriptibo

ALAMIN
Narito ang mga kasanayang pampagkatuto na dapat malinang mo bilang
isang mag-aaral:
1. Natutukoy ang kahulugan at katangian ng mahalagang salitang ginamit ng
tekstong deskriptibo (FIIPT-IIIa-88);
2. Naibabahagi ang katangian at kalikasan ng tekstong deskriptibo (FIIPS-
IIIb-91);
3. Nakasusulat ng ilang halimbawa ng tekstong tekstong deskriptibo (F11PU –
IIIb – 89);
4. Naiuugnay ang mga kaisipang nakapaloob sa binasang tekstong deskriptibo o
sa sarili, pamilya, komunidad, bansa at daigdig ( F11PB – IIId – 99);

SUBUKIN

PANIMULANG PAGTATAYA
PANUTO: Tama o Mali. Batay sa sariling paghihinuha, tukuyin kung ang pahayag
ay tama o mali. Isulat sa inilaang patlang ang salitang MATA kung ito ay tama, at
LIMA naman kung ang pahayag ay mali.
_____ 1. Ang tekstong deskriptibo ay maihahalintulad sa isang larawang ipininta o
iginuhit kung saan kapag nakita ito ng iba ay parang nakita na rin nila ang orihinal na
pinagmulan ng larawan.
_____ 2. Gumagamit ang manunulat ng mga salita upang mabuo sa isipan ng
mambabasa ang paglalarawan sa tekstong deskriptibo.
_____ 3. Ang pangunahing layunin ng tekstong deskriptibo ay ipakita at iparamdam
sa mambabasa ang bagay o anumang paksa na inilalarawan.
_____ 4. Mga pang-uri at pang-abay ang karaniwang ginagamit ng manunulat upang
mailarawan ang bawat tauhan, tagpuan, mga kilos o galaw na nais na bigyang-
buhay.
_____ 5. Ang pagsulat ng paglalarawan ay maaaring karaniwan o malikhain.
_____ 6. Sinasabing ang tekstong deskriptibo ay karaniwang bahagi lang ng iba
pang uri ng teksto lalong-lalo na ng tekstong naratibo.
_____ 7. Ang maikling kwento ay isang direktang halimbawa ng tekstong deskriptibo.
_____ 8. Ang paningin, na isa sa mga limang pandama ay isa lamang sa
mahalagang pumupukaw sa paglalarawan.
_____ 9. Ang malikhaing paglalarawan ay ginagamitan ng mga matalinghagang
salita.
_____ 10. Sa karaniwang paglalarawan, subhektibo ang paglalahad ng kongkretong
katangiang inilalarawan.
_____ 11. Simpleng salita lamang ang kailangan sa malikhaing paglalarawan.
_____ 12. Nagbibigay ng impormasyong may kinalaman sa limang pandama ang
tekstong deskriptibo.
_____ 13. Kay tangkad mo na animo’y isang kapre. Ito ay isang halimbawa ng
karaniwang paglalarawan sa tekstong deskriptibo.
_____ 14. Ang paggamit ng mga tayutay ay isang paraan ng karaniwang
paglalarawan.
_____ 15. Ang karaniwang paraan ng paglalarawan ay naglalayong mapagalaw ang
guniguni ng mga mambabasa upang maipakita ang larawan ayon sa limang
pandama.
YUGTO NG PAGKATUTO

BALIKAN

Kung iyong maaalala sa Modyul 1 ( Tekstong Impormatibo ), may mga

elementong taglay ang tekstong impormatibo gaya ng layunin ng may-akda,
pangunahing ideya, pantulong na kaisipan at istilo. Tukuyin ang mga ito mula sa
tekstong mababasa sa kahon.

Inilunsad ni Mark E. Zuckerberg ang Facebook mula sa kanyang

dormitoryo sa Harvard noong ika-4 ng Pebrero 2004. Ang sapantaha ng
Facebook ay galing sa kanyang mga araw sa Phillips Exeter Academy kung saan
gaya ng karamihan sa mga dalubhasa at mga paaaralan ay mayroong
nakagawiang taunang sanggunian ng mga mag-aaral na mayroong mga larawan
ng mga guro at lahat ng mga kawani na tinatawag na "Facebook". Noong siya ay
nasa dalubhasaan pa, ang Facebook ni Zuckerberg ay nagsimula lang bilang
isang bagay na pang-Harvard lamang. Hanggang ninais ni Zuckerberg na
palawigin ang Facebook sa iba pang mga paaralan at inarkila sa tulong ng
kasama niya sa kuwarto na si Dustin Moskovitz.
Una nila itong pinalawig sa Stanford, Dalubhasaan ng
Dartmouth, Pamantasan ng Columbia, Cornel at Yale, at sa lahat ng mga
paaralang may koneksiyong panlipunan sa Harvard.
https://tl.wikipedia.org/wiki/Mark_Zuckerberg

Layunin ng May-akda: _________________________________________________

___________________________________________________________________

Pangunahing Ideya: ___________________________________________________

___________________________________________________________________

Pantulong na Kaisipan: ________________________________________________

___________________________________________________________________

Istilo: _____________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

TUKLASIN
PANUTO: Basahin ang mga pahayag na nasa loob ng kahon at sagutin
ang mga katanungan.
A. Dahil umuulan, B. Dahil umuulan, nakisukob si
nakisilong si Dodoy sa ilalim
Dodoy sa ilalim ng payong ni
ng makapal na berdeng
Ningning na animo’y madahon
payong ni Ningning na
pinalamutian ng mga pulang ng punongkahoy na
beads. Ito na marahil ang pinalamutian ng mga pulang
pinakamasayang sandali niya bunga. Abot-langit ang ngiti sa
sa piling ng kanyang kanyang mga labi sa
kasintahan. pagkakataong ito kasama ang
nagpapatibok ng kanyang puso.
1. Alin sa dalawang pahayag ang madaling unawain?
______________________________________________________________
2. Alin sa dalawang pahayag ang pumukaw sa iyong pang-unawa at damdamin?
______________________________________________________________
3. Alin sa dalawang paraan ng paglalarawan ang mas nanaisin mong gamitin?
_____________________________________________________________________
 SURIIN
TEKSTONG DESKRIPTIBO

KAHULUGAN
Ang tekstong deskriptibo ay isang pagpapahayag ng mga
impresyon at kakintalang likha ng pandama. Sa pamamagitan ng pang-
amoy, panlasa, pandinig, paningin, at panlasa, itinatala ng sumusulat ang
paglalarawan ng mga detalye na kanyang nararanasan.
LAYUNIN
Ito ay naglalayong makapaglahad ng kabuuang larawan ng isang
bagay, pangyayari o kaya naman ay makapagbigay ng isang konseptong
biswal ng mga bagay, pook, tao, o pangyayari.
MGA ELEMENTO (DALAWANG PARAAN NG PAGLALARAWAN)

1. Karaniwang Paglalarawan – tahasang inilalarawan ang paksa

sa pamamagitan ng pagbanggit sa mga katangian nito gamit ang mga
pang-uri at pang-abay. Inilalahad sa tekstong ito ang mga pisikal na
katangian ng inilalarawan sa pamamagitan ng obserbasyon.

2. Masining na Paglalarawan – ito ang malikhaing paggamit ng wika

upang makabuo ng kongkretong imahe tungkol sa inilalarawan.
Tinatangka nitong ipakita, iparinig, ipaamoy, ipalasa at ipadama ang
isang bagay, karanasan o pangyayari.
PAGGAMIT NG TAYUTAY UPANG MAGING MALIKHAIN SA PAGGAMIT NG WIKA
SA MASINING NA PAGLALARAWAN.

a. Simile o Pagtutulad – paghahambing ng dalawang magkaibang

bagay, tao at pangyayari sa pamamagitan ng mga salitang tulad ng,
parang, kagaya, kasing, kawangis, kapara, animo’y at katulad.

Halimbawa:

b. Metapora o Pagwawangis – tuwirang paghahambing kaya’t hindi na

kailangang gamitan ng mga salitang nagpapahayag ng pagtutulad.
 Halimbawa:

c. Personipikasyon o Pagsasatao – tumutukoy sa paglalapat ng mga

katangiang pantao sa mga bagay na abstrakto o walang buhay.

Halimbawa:

d. Hayperboli o Pagmamalabis – eksaherado o sobra sa mahinahong

katotohanan at hindi dapat kunin ang literal na pagpapakahulugan.

Halimbawa:

e. Onomatopeya o Paghihimig – paggamit ng salitang may

pagkakatulad sa tunog ng bagay na inilalarawan.

Halimbawa:
 URI NG PAGLALARAWAN
1. Subhektibo – ang manunulat ay nakabatay lamang sa kanyang mayamang
imahinasyon at hindi nakabatay sa katotohanan.
Halimbawa:
Sa gulang na dalawampu ay maaaninag sa binata ang kasipagan
dahil sa matipunong pangangatawan at magaspang na palad na pinanday ng
kahirapan.
2. Obhektibo – may pinagbabatayang katotohanan.
Halimbawa:
Ang perpektong kono ng Bulkang Mayon ay isang
tanawing binabalik-balikan ng mga turistang nagmumula pa sa iba’t ibang
panig ng bansa at mundo. Itinuturing itong pinakaaktibong bulkan sa bansa.

Gamit ang Venn Diagram, tukuyin ang pagkakaiba at pagkakapareho ng mga

uri at paraan ng paglalarawan batay sa iyong naunawaan sa bagong aralin tungkol
sa tekstong deskriptibo.

SUBHEKTIBO OBHEKTIBO

KARANIWAN MALIKHAIN

PAGYAMANIN
Basahin ang isang halimbawa ng tekstong deskriptibo.
 Ang Karanasang ‘Di Ko Malilimutan
Jheru Alselmo Mendoza

Lahat tayo ay may karanasang di makakalimutan - karanasan sa pag-ibig, sa

kaibigan, at sa pamilya. Kailan nga ba tayo unang umibig? Kailan ba tayo unang nasaktan?
Ano bang alaala ang lubos na nagdulot ng sakit sa atin? Kailan ba tayo naging masaya?
Naalala mo pa ba? Sa dami ng mga bagay na aking naranasan, kulang pa yata ang isang
libro para maikuwento ko nang buo ang simpleng buhay ko.
Ang aking pamilya ay malaki pero simple lang ang aming pamumuhay. Lagi kaming
magkakasama noon. Nagtatawanan at nagkukulitan kahit may problemang nararanasan.
Kinakaya namin anumang unos ang dumating dahil lagi kaming magkakasama. Sabi pa ng
aking mahal na ina noon, ayos lang daw maghirap kami at magdildil ng asin basta kompleto
at magkakasama kaming lahat. Nasabi niya ito dahil maaga siyang nahiwalay sa kanyang
pamilya noon. Bata pa lamang siya ay naranasan na niyang mabuhay nang mag-isa.
Mahirap daw ang nag-iisa sa buhay. Malungkot daw. Kaya para sa akin, siya ang
pinakamagaling na ina sa buong mundo kasi maayos niya kaming napalaki kahit nag-iisa na
lamang siya ngayon. Ang aking ama naman ay siyang mabait at mabuting ama. Mahal na
mahal ko siya kahit minsan napapalo niya ako dahil nakakainom siya ng alak.
Lumipas ang ilang taon na palaging masaya ang aking pamilya. Ngunit lingid sa
aming kaalaman, isang malaking problema ang parating sa aming buhay na ganap na
sumubok sa aming katatagan. Sampung taong gulang pa lamang ako noon at nasa ikaanim
na baitang, nang malaman ng manggagamot na may kanser sa atay ang aking ama.
Nagulat kami sa nalaman naming balita. Gayunpaman, pinilit naming maging masaya para
sa aming ama dahil ayaw naming makita niyang nalulungkot kami para sa kaniya. Kahit
paano ay mabawasan ang nararanasan niyang paghihirap at kalungkutan.
Ilang buwan na ang lumipas pero hindi namin siya maipagamot dahil sa kakulangan
sa pera. Lumala nang lumala ang sakit niya at bumagsak ang dating masigla niyang
katawan dahil nangayayat siya nang husto. Ika-tatlumpu ng Hunyo 2004, ipinagdiriwang
namin ang kaniyang kaarawan. Nagluto ang aking ina. Kaunti lang ang handa, kami lang
ang nagdiwang at nagsalu-salo. Ang ama ko ay masaya noong araw na iyon ngunit
nararamdaman ko na parang malungkot siya. Hindi niya pinapakita sa amin iyon dahil gusto
niyang maging masaya kami sa araw na iyon.
Ang saya talaga ng araw na iyon para sa akin ngunit iyon na pala ang huling kaarawan
ng aking ama. Tatlong araw ang lumipas, iniwan na niya kami. Wala na siya. Namatay na ang
aking ama. Napaluha na lang ako habang tinitingnan ko ang bangkay niya. Pero naalala ko ang
sabi niya sa akin noon; “Anak, huwag kang iiyak kapag nawala na ako, ha.” Kaya noong libing
niya ay hindi na ako umiyak at tinanggap ko na lang na wala na siya at hindi na siya mahihirapan
dahil kung saan man siya naroon ay masaya na siya sa piling ng Dakilang Ama.
https://www.wattpad.com/9047403-essay-ang-karanasang-di-ko-malilimutan

PANUTO:Batay sa tekstong binasa sa Gawain 1, tukuyin kung anong uri ng

paglalarawan ang ginamit sa mga siniping pahayag sa ibaba. Isulat sa patlang ang
letrang S kung ito ay subhektibo at O naman kung ito ay obhektibo.
_____ 1. Ang aking pamilya ay malaki pero simple lang ang aming pamumuhay.
_____ 2. Nagtatawanan at nagkukulitan kahit may problemang nararanasan, at
kinakaya namin ang anumang unos na dumating dahil lagi kaming magkakasama.
_____ 3. Kaya para sa akin, siya ang pinakamagaling na ina sa buong mundo kasi
maayos niya kaming napalaki kahit nag-iisa na lamang siya ngayon.
_____ 4. Sampung taong gulang pa lamang ako noon at nasa ikaanim na baitang,
nang malaman ng manggagamot na may kanser sa atay ang aking ama.
_____ 5. Ika-tatlumpu ng Hunyo 2004, ipinagdiriwang namin ang kaniyang kaarawan.
nagluto ang aking ina. Kaunti lang ang handa at kami lang ang nagsalu-salo.
 Muling balikan ang tekstong binasa, sumipi ng bahagi ng sanaysay na sa tingin mo ay
Karaniwan o Malikhain ang paraan ng paglalarawan. Magbigay lamang ng isang
halimbawa na may 1-3 pangungusap lamang.
KARANIWAN MALIKHAIN
______________________________ ______________________________
______________________________ ______________________________
______________________________ ______________________________
______________________________ ______________________________
______________________________ ______________________________
______________________________ ______________________________
______________________________ ______________________________
______________________________ ______________________________

______________________________ ______________________________
______________________________ ______________________________
______________________________ ______________________________
______________________________ ______________________________

ISAISIP

Mahusay! Binabati kita sa panibagong biyaya ng kaalaman na

iyong natutunan mula sa modyul na ito.
May dalawang uri ng paglalarawan. Una ay ang ___________ na nakabatay sa
mayamang imahinasyon at ang ikalawa ay ang ____________ na nakabatay sa
katotohanan. Kung nais mong mas simpleng paglalarawan, gumamit ng
_____________ paraan at kung nais mo namang paggalawin ang imahinasyon ay
gumamit ng ___________ paraan.

ISAGAWA

Sumulat ng isang tekstong deskriptibo batay sa sumunod na sitwasyon.

Ikaw ay isang mahusay na

manunulat ng isang Advertising
Company. Naatasan ka ng iyong
boss na gumawa ng brochure na
Maaaring kang kumuha ng
may kaugnayan sa mga larong
dagdag na papel na magsisilbing
pambata sa Pilipinas. Ang mga
burador. Saka na isulat sa inilaang
brochures ay ipamumudmod sa
mga magulang sa subdibisyon activity sheets kung pinal na ang
kung saan bibihira na lang ang tekstong sinulat.
mga batang naglalaro sa kalye.
Maari mo ring dikitan ng mga
larawan o guhitan ng mga imahe
upang mas magiging kawili-wili ang iyong brochure.
 PAMANTAYAN SA PAGBIBIGAY NG PUNTOS

Batayan Kaukulang Puntos Nakuhang

Puntos
Angkop ang pagpili ng larawan sa nais
iparating na mensahe ng brochure 10
Malinaw at masining ang paglalarawan sa
mga kalakip na larawan 10
Napapanahon at kapaki-pakinabang ang
napiling paksa 10
Malikhain at nakatatawag ng atensyon ang 10
kabuuan ng brochure
Malinaw, may kaugnayan ang mga detalye at 10
at mabisa ang paglalarawan
Kabuuan: 50 puntos

Halimbawa:

https://www.google.com.ph/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fronancapistrano.wordpress.com%2F2013%2F12%2F03%2
Fbrochure-mga-sikat-na-larong-pinoy-sa-san-jose-batangas%2F&psig=AOvVaw2-xopv3ipCnWir-
rMtqfps&ust=1591260123066000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCNjj04eg5ekCFQAAAAAdAAAAABAD
 TAYAHIN

PANUTO:Tukuyin kung ano ang hinihingi ng bawat aytem. Pumili ng sagot mula sa
kahon sa ibaba at isulat ang katumbas na titik sa patlang bago ang bilang ng bawat
aytem. Maaaring ulitin ang sagot kung kinakailangan.

A. Deskriptibo B. Karaniwan C. Pang-uri D. Tama

E. Pang-abay F. Naratibo G. Malikhain H. Layunin
I. Obhektibo J. Subhektibo K. Impormatibo L. Mali

_____ 1. Ang tekstong ______ ay maihahalintulad sa isang larawang ipininta

o iginuhit kung saan kapag nakita ito ng iba ay parang nakita na rin
nila ang orihinal na pinagmulan ng larawan.
_____ 2. Ang _____ at pang-abay ay mga uri ng pananalita na ginagamit sa
paglalarawan.
_____ 3. Ang ipakita at iparamdam sa mga mambabasa ang bagay o anumang
paksa na inilalarawan ang siyang pangunahing _____ ng tekstong
deskriptibo.
_____ 4. Mga pang-uri at ______ ang karaniwang ginagamit ng manunulat
upang mailarawan ang bawat tauhan, tagpuan, mga kilos o galaw na
nais bigyang-buhay.
_____ 5. Ang pagsulat ng paglalarawan ay maaaring ____ o malikhain.
_____ 6. Sinasabing ang tekstong deskriptibo ay karaniwang bahagi lang ng
iba pang uri ng teksto lalong-lalo na ng ____.
_____ 7. Ang talaarawan ay isang direktang halimbawa ng tekstong
deskriptibo. Tama o Mali?
_____ 8. Mahalagang mapukaw ang limang pandama sa paglalarawan.Tama
o Mali?
_____ 9. Sa ____ paglalarawan, ginagamit ang mga matalinghagang mga
salita.
_____10. Sa karaniwang paglalarawan, ____ uri ang paglalahad ng
kongkretong katangian ng nilalarawan.
_____11. Simpleng salita lang ang kailangan sa _____ paglalarawan.
_____12. Nagbibigay ng impormasyong may kinalaman sa limang pandama
ang tekstong _____.
_____13. Kay tangkad mo na animo’y isang kapre. Ito ay isang halimbawa
ng____ paglalarawan sa tekstong deskriptibo.
_____14. Ang paggamit ng mga tayutay ay isang paraan ng
____paglalarawan.
_____15. Ang ____ paraan ng paglalarawan ay naglalayong mapagalaw ang
guniguni ng mga mambabasa upang maipakita ang larawan ayon sa
limang pandama.
 KARAGDAGANG GAWAIN

Unawain nang mabuti ang sitwasyon at ibigay ang hinihingi nitong paglalarawan.

1. Mahaba ang itinagal ng Community Quarantine sa bansa dahil sa COVID-19. Marahil

samut-saring emosyon ang iyong naramdaman sa panahon ng krisis na ito. Ilahad
ang mga ito sa pamamagitan ng isang masining na paglalarawan. Pagkatapos ng
huling pangungusap ng paglalarawan, isulat ang #quarantinestories.

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

2. Sumulat ng paglalarawan tungkol sa mga katangian na sa palagay mo ay dapat

taglayin ng hihiranging Binibining Pilipinas at susunod sa yapak ni Catriona Gray.
Isaalang-alang ang kulay ng balat, kulay ng buhok, taas, timbang, kabuuang
personalidad bukod pa sa mga panloob na katangiang dapat niyang taglayin bilang
kinatawan ng Pilipinas sa paligsahang pandaigdig.

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

Batayan ng Grado Kaukulang Puntos Nakuhang

Puntos
Malinaw at masining na paglalarawan 5
Kahusayan sa paggamit ng wika 5
Kalinawan, kaugnayan ng mga detalye at 5
bisa sa paglalarawan
Kabuuan: 15 puntos
SUSI NG PAGWAWASTO