Bài tập 1

KINH TẾ HỌC KINH DOANH NÂNG CAO

Bài tập 1

Ngày nộp bài: Thứ Ba, 14/02/2023

Câu 1. Các nguyên lý kinh tế học.

Các câu dưới đây thuộc nguyên lý nào của kinh tế học? Giải thích.
(Anh/chị chỉ chọn một nguyên lý phù hợp nhất cho mỗi câu).
1. Nhiều nước trên thế giới có tỷ lệ lạm phát năm 2022 rất cao
- Nguyên lý kinh tế học: Giá cả tăng khi Chính phủ in nhiều tiền.
- Giải thích: Vào năm 2022 do tình hình ảnh hưởng nghiêm trọng của đại dịch Covid 19, ở
Hoa Kỳ và các nước trên thế giới in tiền trợ cấp phát cho dân, ngoài ra chính phủ các nước cũng
ban hành các gói kích thích kinh tế.
2. UBND các địa phương chỉ đạo kiểm tra việc phòng cháy ở các siêu thị, trường học,
quán bar, quán karaoke… rất gắt gao. Nơi nào không bảo đảm việc phòng cháy đều bị
tạm dừng hoạt động.
- Không liên quan tới kinh tế.
3. Trong hai năm rưỡi vừa qua (01/2020 đến 06/2022) gần 40.000 công chức, viên chức
nghỉ việc. Trong đó ngành giáo dục và y tế có 28.500 người.
- Nguyên lý kinh tế: Con người phải đối mặt với sự đánh đổi
- Giải thích: Khi công sức bỏ ra quá nhiều nhưng mức thu nhập thấp không đủ trang trải
cho cuộc sống, và cũng như đối mặt với các áp lực, rủi ro cao trong công việc.
4. Hầu hết các nước xã hội chủ nghĩa trước đây đã chuyển đổi mô hình kinh tế từ những
năm 1990.
5. Nguyên lý kinh tế: Thị trường thường là phương thức tốt để tổ chức hoạt động kinh tế
- Giải thích: Vì chế độ kinh tế cũ không còn phù hợp nữa. Nửa cuối Thế kỷ XX với sự sụp
đổ của hệ thống các nước xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu làm ảnh hưởng lớn tới
nền kinh tế thị trường.
6. Mức chiết khấu cho các công ty bán lẻ xăng dầu quá thấp, gây ra tình trạng thiếu xăng
dầu tại Tp.HCM và Hà Nội trong tháng 10 và tháng 11/2022
 Bài tập 1

Nguyên lý kinh tế: Con người đáp lại các kích thích
- Giải thích: Từ giữa tháng 7 đến đầu tháng 10, giá xăng dầu thế giới lại có xu hướng giảm,
theo đó, giá bán lẻ xăng dầu trong nước cũng liên tục đi xuống. Nhiều doanh nghiệp bị
thua lỗ lớn nên đã thu hẹp hoạt động kinh doanh và nhập khẩu cầm chừng. Do thua lỗ nên
nhiều doanh nghiệp đã giảm mạnh chiết khấu bán hàng để hạn chế việc lấy nhiều hàng
của các đại lý bán lẻ, dẫn đến doanh nghiệp bán lẻ kinh doanh thua lỗ và cắt giảm sản
lượng kinh doanh. Trong khi đó, tín dụng bị thắt chặt trong bối cảnh giá xăng dầu tăng, tỷ
giá USD/VND đều tăng và khó tiếp cận nguồn ngoại tệ khiến các doanh nghiệp đầu mối
không có đủ nguồn tài chính để nhập hàng với khối lượng như các năm trước (do giá tăng
gấp 2- 3 lần giá các năm trước) nên chỉ chủ yếu duy trì lượng hàng đủ để cung cấp cho hệ
thống phân phối trực thuộc của doanh nghiệp mình và duy trì lượng dự trữ tồn kho điện
tử theo quy định. Hơn nữa, Chính phủ xử lý mạnh tay và quản lý chặt các vấn đề tình
trạng nhập khẩu xăng lậu trái quy định.

Câu 2. Chi phí cơ hội.

1. Giả sử, anh/chị có việc làm hiện tại với mức thu nhập 200 triệu/năm. Anh/chị đang
xem xét một lời mời làm việc ở công ty khác, xa nhà hơn và với mức thu nhập 300
triệu/năm. Anh/chị hãy giải thích trong năm yếu tố dưới đây, yếu tố nào
thuộc/không thuộc về chi phí cơ hội của việc chấp nhận công việc mới?
a. Mất nhiều thời gian hơn để đi lại,
b. Văn phòng làm việc ở công ty mới rộng rãi hơn
c. Mức thu nhập 200 triệu/năm của công việc cũ
d. Tiền xăng và tiền ăn trưa cao hơn
e. Được làm việc gần bạn thân.
Trước hết ta định nghĩa về chi phí cơ hội:
- Chi phí cơ hội của một thứ là cái mà bạn phải từ bỏ để có được nó.
- Chi phí cơ hội chính là loại chi phí cần cân nhắc khi ra quyết định.
Các yếu tố không thuộc chi phí cơ hội là: b, e
Các yếu tố thuộc chi phí cơ hội là: a, c, d
Giải thích:

2. Anh/ chị hãy dùng khái niệm chi phí cơ hội để giải thích vì sao nhiều người mua
 Bài tập 1

hàng ở các cửa hàng tiện lợi gần nhà mặc dù họ biết mua hàng ở siêu thị lớn giá rẻ
hơn.
Giải thích: Chi phí cơ hội của một thứ là cái mà bạn phải từ bỏ để có được nó. Chi phí cơ
hội chính là loại chi phí cần cân nhắc khi ra quyết định. Vì vậy chọn mua ở cửa hang tiện
lợi sẽ nhanh chóng, tiết kiệm được thời gian công sức, chi phí xăng xe đi lại và tránh
được các rủi ro về điều kiện thời tiết.
3. Chi phí cơ hội của anh, chị khi học chương trình thạc sỹ Quản trị kinh doanh tại
Trường đại học Hùng Vương là gì?
- Mất nhiều thời gian công sức, chi phí cho đi lại học tập.
- Mất khoảng thời gian học online buổi tối và 2 ngày cuối tuần cho bản thân và gia đình
- Mất một số cơ hội và các mối quan hệ bên ngoài.
Câu 3. Lựa chọn trong điều kiện không chắc chắn (Biên soạn theo câu 8, Bài tập C.5, P&R)
Một chủ trang trại có tài sản W0= 250.000 đô la. Chủ trang trại đứng trước ba lựa chọn
cho vụ mùa sắp đến:
(i) Ngồi chơi mùa này và đầu tư 200.000 đô la vào một quỹ phi rủi ro với lãi suất 5%.
(ii) Trồng ngô giống truyền thống với chi phí 200.000 đô la. Nếu thời tiết tốt, mưa thuận
gió hòa, thì doanh thu đạt 500.000 đô la; nếu thời tiết xấu, khô hạn, thì doanh thu chỉ
đạt 50.000 đô la.
(iii) Trồng ngô giống mới, chịu được khô hạn, với chi phí 250.000 đô la. Nếu thời tiết tốt
thì doanh thu đạt 500.000 đô la; nếu thời tiết khô hạn thì doanh thu đạt 350.000 đô la.

Xác suất vụ mùa sắp đến có thời tiết tốt là 70%. Chủ trang trại là người sợ rủi ro, hàm
hữu dụng về tài sản của người này được ước lượng: U(W) = W1/2.
Chủ trang trại sẽ chọn phương án nào? Tính toán và giải thích.
Bài giải: Hàm hữu dụng: U(W) = W1/2
1) Đầu tư 200.000$ lãi suất 5%
Lợi nhuận kì vọng thu về: WF = W0*(1+rF) = 200.000*(1+5%)= 210.000$
Mức thoả dụng đạt được: U(W)=W1/2 = 210.0001/2 = 458,26
2) Đầu tư 200.000$ trồng ngô truyền thống, điều kiện thời tiết tốt 70%.
Ta có:
 Bài tập 1

Tình hình Doanh Tổng doanh Xác xuất Lợi nhuận kỳ vọng
thời tiết thu thu đạt được
Thuận lợi 500.000 550.000 P = 70% EV1 = 500.000*70% = 350.000
Khô hạn 50.000 100.000 (1-P)=30% EV2 = 50.000*30% = 15.000

Mức thoả dụng đạt được: E{U(W2’)= P*U(W1) + (1-P)*U(W2)

= 70%*707,107 + 30%*223,607 = 562,057
Đo lường rủi ro của phương án 2:

√
n
Độ lệch chuẩn σ = ∑ P(V −EMV )2 =
i=1

√ 70 %∗( 500.000−350.000 ) +30 %∗(50.000−15.000)

2 2
= 126.954,7
σ 126.954,7
Hệ số biến thiên: CV= = = 0,348
EMV 365.000
3) Đầu tư 250.000$ trồng ngô giống mới
Ta có:
Tình hình Doanh Tổng doanh Xác xuất Lợi nhuận kỳ vọng
thời tiết thu thu đạt được
Thuận lợi 500.000 500.000 P = 70% EV1 = 500.000*70% = 350.000
Khô hạn 350.000 350.000 (1-P)=30% EV2 = 350.000*30% = 105.000
Mức thoả dụng đạt được: E{U(W3)= P*U(W1) + (1-P)*U(W2)
= 70%*707,107 + 30%*519,608 = 610.852
Đo lường rủi ro của phương án 3:

√∑
n
Độ lệch chuẩn σ = P(V −EMV )2 =
i=1

√ 70 %∗( 500.000−350.000 ) +30 %∗(350.000−105.000)

2 2
= 183.732,142
σ 183.732,142
Hệ số biến thiên: CV= = =0,404
EMV 455.000
Giải thích:
- (1)Trước tiên ta so sánh Mức thoả dụng đạt được ở cả 3 phương án 1,2,3 ta thấy:
Phương án 1: U(W)= E(U(W)=458,26
Phương án 2: E{U(W2’) = 562,057
 Bài tập 1

Phương án 3: E{U(W3) = 610,852

 (U(W) < E{U(W2’) < E{U(W3) Dựa theo mức thoả dụng ta sẽ chọn phương án 3 là
phương án tối ưu.
Tuy nhiên vì đề bài cho chủ trang trại là người sợ rủi ro, vì thế khi đưa ra các quyết định họ sẽ sử
dụng tới tiêu thức mức độ rủi ro và sẽ chọn phương án có mức độ rủi ro thấp nhất.
- (2) Ta xét tới độ lệch chuẩn của phương án 2 và 3 như sau:
Phương án 2: σ = 126.954,7
Phương án 3: σ = 183.732,142
 Phương án 3 sẽ được chọn vì độ rủi ro thấp hơn.
Từ (1) và (2) ta thấy chủ trang trại sẽ chọn phương án 3 là phương án tối ưu.