Nội dung buổi 5

1. Khái quát về các chủ thể kinh doanh

Buổi 5: PHÁP LUẬT VỀ CÁC MÔ
HÌNH TỔ CHỨC KINH DOANH
ThS. Mai Nguyễn Dũng
2. Cá nhân kinh doanh không phải đăng ký
3. Hộ kinh doanh
4. Doanh nghiệp tư nhân
5. Quá trình thành lập HKD và DNTN
6. Cho thuê và bán DNTN
7. Chủ thể được thành lập doanh nghiệp

Ho Chi Minh City, 2022

1 2

1 2

3 4

3 4

Buổi 5 - Các loại hình kinh doanh - April 24, 2022

 A. KHÁI QUÁT VỀ CÁC
CHỦ THỂ KINH DOANH

5 6

5 6

1. Khái niệm 2. Điều kiện công nhận tư cách chủ thể KD

Chủ thể kinh doanh là bất kỳ tổ chức, cá nhân

nào theo pháp luật thực hiện một, một số hoặc
tất cả các công đoạn của quá trình đầu tư, từ
sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng
dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lợi.

7 8

7 8

Buổi 5 - Các loại hình kinh doanh - April 24, 2022

2. Điều kiện công nhận tư cách chủ thể KD

Điều 74. Pháp nhân

1. Một tổ chức được công nhận là pháp nhân khi có đủ các điều kiện sau
đây:
a) Được thành lập theo quy định của Bộ luật này, luật khác có liên quan;
b) Có cơ cấu tổ chức theo quy định tại Điều 83 của Bộ luật này;
c) Có tài sản độc lập với cá nhân, pháp nhân khác và tự chịu trách nhiệm
bằng tài sản của mình;
d) Nhân danh mình tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập.

9 10

9 10

3. Quyền và nghĩa vụ của chủ thể KD

Quản lý KD &
Trong kinh doanh Đối với tài sản Đối với lao động
quan hệ nội bộ

11 12

11 12

Buổi 5 - Các loại hình kinh doanh - April 24, 2022

3. Quyền và nghĩa vụ của chủ thể KD 4. Các loại chủ thể kinh doanh

Đ/v nhà nước Đ/v đối tác KD Đ/v ng lao động Đ/v khách hàng Đ/v xã hội

Lựa chọn mô hình kinh doanh phù hợp

13 14

13 14

Không cần
2. Các loại chủ thể kinh doanh đăng kí

NĐ 39/2007/
Cá nhân kinh doanh không phải đăng kí NĐ-CP
Kinh doanh
cá nhân NĐ 01/2021/
Hộ Kinh doanh NĐ-CP

Doanh nghiệp tư nhân

Công ty hợp danh Luật doanh
Kinh doanh nghiệp
công ty Công ty TNHH
Phải đăng kí
Công ty cổ phần
Hợp tác xã Luật hợp tác xã

15 16

15 16

Buổi 5 - Các loại hình kinh doanh - April 24, 2022

 1. Khái quát về kinh doanh cá nhân

B. KINH DOANH
CÁ NHÂN

17 18

17 18

1. Khái quát về kinh doanh cá nhân 1. Khái quát về kinh doanh cá nhân

19 20

19 20

Buổi 5 - Các loại hình kinh doanh - April 24, 2022

1. Khái quát về kinh doanh cá nhân 2. Cá nhân kinh doanh không phải đăng ký

21 22

21 22

2. Cá nhân kinh doanh không phải đăng ký 2. Cá nhân kinh doanh không phải đăng ký
Cá nhân hoạt động t ương mại là cá nhân tự mình hàng ngày thực hiện một, một số hoặc toàn bộ các
hoạt động ược pháp luật cho phép về mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ và các hoạt động nhằm
mục đích sinh lợi khác nh ng không thuộc đối ượng phải đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp

Nghị định 39/2007/NĐ-CP về hoạt luật về đăng ký kinh doanh và không gọi là “t ương nhân” theo quy định của Luật Thương mại. Cụ thể
bao gồm những cá nhân thực hiện các hoạt động t ương mại sau đây:

động thương mại một cách độc lập a) Buôn bán rong (buôn bán dạo);
b) Buôn bán vặt;
thường xuyên không phải đăng kí kinh c) Bán quà vặt;

doanh d) Buôn chuyến;

e) Thực hiện các dịch vụ: đánh giày, bán vé số, chữa khóa, sửa chữa xe, trông giữ xe, rửa xe, cắt tóc,
vẽ tranh, chụp ảnh và các dịch vụ khác có hoặc không có địa điểm cố định;
f) Các hoạt động thương mại một cách độc lập, t ường xuyên không phải đăng ký kinh doanh khác.

23 24

23 24

Buổi 5 - Các loại hình kinh doanh - April 24, 2022

đ­
h­
ư­
h­
h­
t­
h­
2. Cá nhân kinh doanh không phải đăng ký
25
25
3. Hộ kinh doanh
Điều 79. Hộ kinh doanh
1. Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia
đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài
sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ. Trường hợp
các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh thì ủy quyền
cho một thành viên làm đại diện hộ kinh doanh. Cá nhân đăng ký
hộ kinh doanh, người được các thành viên hộ gia đình ủy quyền
làm đại diện hộ kinh doanh là chủ hộ kinh doanh.
27
27
3. Hộ kinh doanh
26
26
3. Hộ kinh doanh
- Chủ thể thành lập: Ai cũng có thể thành lập?
- Về số lượng hộ kinh doanh được thành lập?
- Tư cách pháp lý: Có là pháp nhân không?
- Trách nhiệm tài sản: Hữu hạn hay vô hạn?
- Đặt tên: Gì cũng được?
- Địa điểm hoạt động: Nhiều hay một địa điểm?
- Ngành, nghề kinh doanh: Gì cũng được?
28
28
Buổi 5 - Các loại hình kinh doanh - April 24, 2022

3. Hộ kinh doanh
Điều 80. Quyền thành lập hộ kinh doanh và nghĩa vụ đăng ký hộ kinh doanh
1. Cá nhân, thành viên hộ gia đình là công dân Việt Nam có năng lực hành vi dân
sự đầy đủ theo quy định của Bộ luật Dân sự có quyền thành lập hộ kinh doanh
theo quy định tại Chương này, trừ các trường hợp sau đây:
a) Người chưa thành niên, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự; người bị
mất năng lực hành vi dân sự; người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi;
b) Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị tạm giam, đang chấp hành hình
phạt tù, đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở cai nghiện bắt buộc,
cơ sở giáo dục bắt buộc hoặc đang bị Tòa án cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành
nghề hoặc làm công việc nhất định;
c) Các trường hợp khác theo quy định của pháp luật có liên quan.
29
29
3. Hộ kinh doanh
- Chủ thể thực hiện nghĩa vụ: Hộ KD hay chủ hộ KD?
- Trong vụ kiện, ai là người yêu cầu giải quyết?
- Có quyền thuê người khác điều hành không?
- Chủ thể chịu trách nhiệm đối với các hoạt động KD?
31
31
3. Hộ kinh doanh
Điều 80. Quyền thành lập hộ kinh doanh và nghĩa vụ đăng ký hộ kinh
doanh
2. Cá nhân, thành viên hộ gia đình quy định tại khoản 1 Điều này chỉ được
đăng ký một hộ kinh doanh trong phạm vi toàn quốc và được quyền góp vốn,
mua cổ phần, mua phần vốn góp trong doanh nghiệp với tư cách cá nhân.
3. Cá nhân, thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh không được đồng
thời là chủ doanh nghiệp tư nhân, thành viên hợp danh của công ty hợp
danh trừ trường hợp được sự nhất trí của các thành viên hợp danh còn lại.
30
30
3. Hộ kinh doanh
Điều 81. Quyền và nghĩa vụ của chủ hộ kinh doanh, thành viên hộ gia
đình tham gia đăng ký hộ kinh doanh
1. Chủ hộ kinh doanh thực hiện các nghĩa vụ về thuế, các nghĩa vụ tài chính
và các hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh theo quy định của pháp
luật.
2. Chủ hộ kinh doanh đại diện cho hộ kinh doanh với tư cách người yêu cầu
giải quyết việc dân sự, nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ
liên quan trước Trọng tài, Tòa án và các quyền và nghĩa vụ khác theo quy
định của pháp luật.
32
32
Buổi 5 - Các loại hình kinh doanh - April 24, 2022

 Không cần
3. Hộ kinh doanh đăng kí

NĐ 39/2007/
Cá nhân kinh doanh không phải đăng kí NĐ-CP
Kinh doanh
Điều 81. Quyền và nghĩa vụ của chủ hộ kinh doanh, thành viên hộ gia cá nhân NĐ 01/2021/
Hộ Kinh doanh NĐ-CP
đình tham gia đăng ký hộ kinh doanh
3. Chủ hộ kinh doanh có thể thuê người khác quản lý, điều hành hoạt động Doanh nghiệp tư nhân
kinh doanh của hộ kinh doanh. Trong trường hợp này, chủ hộ kinh doanh, Công ty hợp danh Luật doanh
nghiệp
các thành viên hộ gia đình tham gia đăng ký hộ kinh doanh vẫn chịu trách Kinh doanh
Công ty TNHH
công ty
nhiệm đối với các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác phát sinh từ hoạt động Phải đăng kí
Công ty cổ phần
kinh doanh.
4. Chủ hộ kinh doanh, các thành viên hộ gia đình tham gia đăng ký hộ kinh Hợp tác xã Luật hợp tác xã

doanh chịu trách nhiệm đối với các hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh.

33 34

33 34

4. Doanh nghiệp tư nhân 4. Doanh nghiệp tư nhân

Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một DOANH DOANH

cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng NGHIỆP ≠ NGHIỆP
toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của
TƯ NHÂN TƯ NHÂN
doanh nghiệp.

35 36

35 36

Buổi 5 - Các loại hình kinh doanh - April 24, 2022

4. Doanh nghiệp tư nhân 4. Doanh nghiệp tư nhân

- Mấy cá nhân làm chủ?
- Trách nhiệm vô hạn hay hữu hạn?
- Có tư cách pháp nhân hay không?
- Được phát hành chứng khoán? Thế nào là chứng khoán?
CÁ
- Một cá nhân được thành lập bao nhiêu DNTN? Tại sao? DNTN
- Chủ DNTN là chủ hộ KD hay thành viên của CTHD được
NHÂN
không? Tại sao?
- Góp vốn để tham gia công ty CP, CT TNHH hay CTHD?
37 38

37 38

4. Doanh nghiệp tư nhân 4. Doanh nghiệp tư nhân

Điều 190. Quản lý doanh nghiệp tư nhân
Điều 190. Quản lý doanh nghiệp tư nhân
1. Chủ doanh nghiệp tư nhân có toàn quyền quyết định đối với tất cả hoạt
động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân, việc sử dụng lợi nhuận sau
3. Chủ doanh nghiệp tư nhân là người đại diện theo pháp luật,
khi đã nộp thuế và thực hiện nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của đại diện cho doanh nghiệp tư nhân với tư cách người yêu cầu
pháp luật. giải quyết việc dân sự, nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi,
2. Chủ doanh nghiệp tư nhân có thể trực tiếp hoặc thuê người khác làm nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án, đại diện cho doanh
Giám đốc hoặc Tổng giám đốc để quản lý, điều hành hoạt động kinh
nghiệp tư nhân thực hiện quyền và nghĩa vụ khác theo quy định
doanh; trường hợp này, chủ doanh nghiệp tư nhân vẫn phải chịu trách
nhiệm về mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân.
của pháp luật.
39 40

39 40

Buổi 5 - Các loại hình kinh doanh - April 24, 2022

 5. Quá trình thành lập HKD và DNTN 5. Quá trình thành lập HKD và DNTN

Lý giải vì sao quy định về doanh nghiệp

Ý TƯỞNG CHUẨN BỊ NỘP CẤP GIẤY
KINH DOANH HỒ SƠ HỒ SƠ CHỨNG NHẬN
tư nhân (thành lập, hoạt động) lại đơn
giản hơn nhiều so với các loại hình
doanh nghiệp khác?

41 42

41 42

5. Quá trình thành lập HKD và DNTN 6. Cho thuê và bán DNTN

Trong trường hợp nào nhà kinh doanh

nên chọn loại hình doanh nghiệp tư nhân CHO
DNTN BÁN?
mà không phải hộ kinh doanh? Ưu và THUÊ?

nhược điểm của doanh nghiệp tư nhân?

43 44

43 44

Buổi 5 - Các loại hình kinh doanh - April 24, 2022

6. Cho thuê và bán DNTN 6. Cho thuê và bán DNTN

Điều 192. Bán DNTN
Điều 191. Cho thuê doanh nghiệp tư nhân
1. Chủ DNTN có quyền bán DNTN của mình cho cá nhân, tổ chức khác.
Chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền cho thuê toàn bộ doanh nghiệp tư nhân
2. Sau khi bán DNTN, chủ DNTN vẫn phải chịu trách nhiệm về các khoản nợ và
của mình nhưng phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao hợp đồng
nghĩa vụ tài sản khác của DNTN phát sinh trong thời gian trước ngày chuyển
cho thuê có công chứng đến Cơ quan đăng ký kinh doanh, cơ quan thuế
giao doanh nghiệp, trừ trường hợp chủ DNTN, người mua và chủ nợ của
trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày hợp đồng cho thuê có hiệu lực.
DNTN có thỏa thuận khác.
Trong thời hạn cho thuê, chủ doanh nghiệp tư nhân vẫn phải chịu trách nhiệm
3. Chủ DNTN, người mua DNTN phải tuân thủ quy định của pháp luật về lao
trước pháp luật với tư cách là chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân. Quyền,
động.
nghĩa vụ và trách nhiệm của chủ sở hữu và người thuê đối với hoạt động kinh
4. Người mua DNTN phải đăng ký thay đổi chủ DNTN theo quy định của Luật
doanh của doanh nghiệp tư nhân được quy định trong hợp đồng cho thuê.
này.
45 46

45 46

7. Chủ thể được thành lập doanh nghiệp
- Theo dõi Điều 17 Luật Doanh nghiệp, Tổ chức, cá nhân
có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam
theo quy định của Luật này, trừ trường hợp quy định tại
khoản 2 Điều 17. Có 4 nhóm người bị cấm thành lập
doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về doanh
7. Chủ thể được thành lập doanh nghiệp
Điều 17. Quyền thành lập, góp vốn, mua cổ phần, mua
phần vốn góp và quản lý doanh nghiệp
1. Tổ chức, cá nhân có quyền thành lập và quản lý doanh
nghiệp tại Việt Nam theo quy định của Luật này, trừ trường
hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
2. Tổ chức, cá nhân sau đây không có quyền thành lập và quản

nghiệp. lý doanh nghiệp tại Việt Nam:

a) b) c) d) đ) e) g)
47 48

47 48

Buổi 5 - Các loại hình kinh doanh - April 24, 2022

TỔNG KẾT Buổi 5

49 50

49 50

Buổi 5 - Các loại hình kinh doanh - April 24, 2022