Professional Documents
Culture Documents
S.I.T.K Draft 2016 Plan
S.I.T.K Draft 2016 Plan
, 2016I.L.L
Samara
1. CULMA
Innoveeshin Kee Teknoloogih Luddal Ni Baaxo Ityoopiya Maddur Kee Ayyuntiino Luddal Fanti Culenta
Leh Tan Baaxooxat Migaq Teetik Akah Xaggiima Innah Abtah Tan Mexxat Le Taamoomi Digital
Maddur Akak Dadlisak Kalah Tan Maddur Ludditel Kaadu Xalu Kee Murtitte Taamomi Dadlisak
Maktabak Faxximtah Tan Doorit Fayyalem Tamixxige.Rakaakay Doolat Kee Innoveeshin Teknoloogih
Ejensi Tu dagnaak Leeda Fanah Kortuh Abtah Tan Taama Gexsit Teknoloogih Taamoomik Duddi
Gablussoh Hangi Yaceenimiiy,Teknoologih Nifaaqi Kee Xalut Antafaquk Baaxoh Caddol Takkuuy,
Rakaakay Fanteenal Maddur Dadal Yamaatuh Wagiita Dagarannah Gacak Ikraarot Miracsinta Abnissoh
Angagoyya Abak sanat 2014 Miizaniyyat Liggidal Tabna Sanatih Daddos Ikraarok Ugutak Biccimte.Ta
Ikraaro Innoveshin Teknoloogih Luddal Daddos Ikraarok Ugtuma Abaanaamay,Ikraarok Rakiiboh Tan
Afkanitte Aracat Haanam Kee Tatre Tabna Sanatah Rakaakay Doolatak Innoveeshin Luddih
Abnissooy,Daddos Ikraaroh Hadaf Kee Wadbaay,Ikraaroh Abnissoh Missoyna Dudda
Gablusaanamaay,Pooliisi Kee Strategiiy, Ikraaroh Abnissoh Maaliyya Kee Seehadayti Caylih Fayxiiy,
Abnissooy, Kattaat Kee Kusaq Seerat Edde Anuk Akah Dalisan Innah Maktab Gulgulut Yan.
Sanat 2022 Rakaakay Ayyuntak Mano Saynisiiy, Teknoologi Kee Information Teknoloogit
Qokkolsimak Aysuuk Yaysiiseenimi.
Farmo
Xalu Le Teknoloogit Antafaquk Taama Gintam Xiqtaah Tanfiqem Xiqta Saynis Kee Teknoologi
Rakaakay Caddol Dadlisaanama.
Nihiri
Qadiinuuy
Ittallih Aaalliyay
Bartiyyay
Bedu
Baxsa Ginaanama
Ayfaafay Yaceenimi
1
1.2. Tatre Sanatih Ikraarok Abnisso Kattaat
Tatre Tabna Sanatih Addat Tekkeh Tan Taamoomi Strategy Wadba Fanteena Abaanama.
Fayya Kee Rammale Abnissoosa Elle Tumbulle Abnisso Kusaqisak Kattat Akak Ahak Gubal
Xayyoowe.Tohih Sabbatah Ikraarol Tan Hadafitte Kee Wadboobi Xalu Akah Bahta Innah Ikraaroh
Abnisso Kusaaqisak Kulli Caddol Akah Bicsan Innah Abaanama.
Tah Nammeyheele Ikraaroh Abnisso Kusaaqisan Uddur Elle Faxxinta Innal Baxaabaxsale Oyta
Gaaboysak Nifaaqil Akahj Asa Innah Abaanama Abaanama. Abnisso Kusaaqal Nifaaqil Ase Oytittek
Fanaak
Ta Oytitte Gaaboysak Qembook Kattata Makaado Kulli Caddol Walal Gudgud Gexisak Faxximta Oytitte
Gaaboysak sanat 2012 Liggidi Sanat Kulli Daqaaral Super Vision Abak Abnisso Kusaaqak Satqo Akah
Takke Innah Ikraarisenim Takkay immay Baxaabaxsale Weeloolal Takkem Maxiqinna. Takkay Immay
Taffaafo Raacah Kusaq Kulli Uddurul Abnissol Taqabi Katasse.
5 Liggidak Dadal Kee Tabaatabsi Ikraarol Daffeyte Wadba Lewannah Tan Abtoota Innah Nan Waqdi
Daffeyte Hadafaay, Qalaamaay Kee Kalah Tan Wonnay Wonnah Tan Abnissoy Kusaq Uddur Hangi Kah
Yaceenim Faxxiima Caagiida.
Maktabal 5 Liggidih Dadal Kee Tabaatabsi Ikraarol Sidiica Strategy Wadba Kee Abnisso Lewannah Tan
Abtoota Daffeysimteh. 5 Liggidih /2008-2012 /Daffeysimte Hadafitte Kee Wadba Ciggiltam Teeti.
1.3.1. Rammate Hadaf Kee Wadba Lewannah Tan Abtoota Abnissok Fixixisso Sanat 2008-
2010 Miizaaniyyat Liggidak Illacaboh Qiden Hadafitte Kee Wadbatitte Aracat Hoonuh
Tekkeh Tan Taamoomi Kulli Caddol Kusaaqisaanama.
2
1.3.2. Teknoloogit Yantifiqeenimiiy, murti Dudda Gablusaanama
Ta Strategy Wadba Rakaakay Doolat Teknoolgit Akah Yantifiqen Innaa Kee Rakaakay Doolat
Teknoloogi Dudda Akah Gablusan Innah Abaanama.
Tatre Koona SanatahRakaakayak Teknoloogit Yantifiqeeni Kee Yaffoofenimih Taama Fayya Haanam
Xiqqimtem Kee Teekeh Tan Taamoomi.
Strategic Liggidal Mehratleelah Yomcoowweh Yan Aydakaakanitte Waginna Wak 2008 Liggidal Bacaar
Takke Kombiiter le Mehratleelah Qedeb Kee Ict Security Aydakaakan Geyaanam Xiqqimtem Kee 2009
I.L.L Lactam Takke Mehratleelah Baxaabaxsale Qasiirittel Aydakaakan Geyaanam Xiqqimte.Wohulluk
Sanat 2010I.L.L 30 Takke Mehratleela Aydakaakan Akah Yaceen Innah Abaanama.Amolladih Strategik
Liggidil 107 Takke Mehratleela Aydakaakan Yamcawayuh Ikraarol Yibbixeenim Takkay Immay 98
Takke Mehratleelah Aydakaakan Akah Geyan Innah Abaanamak Sugtem Takkay immay 91.58% Aracat
Gacam Xiqqimte.
Barrik Shibo sinni Silki Yantifiqeenimih Dudda Gablusaanam Kee Mexxat Bahsiisaanama.
Tatre Strategik Liggidal (GTP1) Shibo Sinni Barri Silki 244(60%) Awdoodil Akah Gufta Innah
Abaanama Kinnuk Nammey Heele Strategy Liggidal (GTP2) Gufne Ilaa 100% Gufsaanam
Ikraarimte.Takkay Immay Strategy Liggida Silki Maade Wee Awdoodil Silki Akah Gufa Innah Abtam
Xiqta Oyti Gaaboysaanam Kee Diggoysaanam Kee Shibo Sinni Silki Fixixisaanamih Taama Cayla Luk
Tekkem Xiqqimte.10 Liggidah Shibo Sinni Silki Gufsaanamih Taama 60% Gufsaanama.
Strategic Ikraarol Rakaakayak Tellemo Luddal Mehrat Assamat Kee Kaanun Aw Xaagoysoh Gita
Bicsaanamaay,Ayyunta Tellemo Gita Yabbixsiseenimiiy, Keenih Faxximta Aydakaakan Keenih
Yaceenimiiy, Addatabu Akah Yaallen Innah Abaanamaay, Abina Fanah Culak Mehrat Assamatih Seerat
Diggoysak Waarisaanam Kee Abnissoh Ikraaro Tintibixximeh Sugtem Takkay Immay Abnisso Kusaqih
Gexsoh Uddur Rakaakayal Tellemo Luddal Mehrat Assamat Yaceenimiy,Bicsaanamaay,Ayyuntah
Tellemok Dudda Le Ixxiga Akah Yaallen Innah Abaanam Ikraarot Culteh Sugtem Takkay Immay Sanat
2008 I.L.L Mehrat Assamatih Dudda Akah Dadlisan Innah Abaanamaay, Rakaakayak Investimenti Biiro
Kee Tellemo Malaaka Innah Gacak Fareey Takke Mehratleelah Aydakaakan Yaceenim
Xiqqimte.Tohulluk Sanat 2009 I.L.L Inki Kombiiteer Aydakaakan Fanteena Biiro Mashiin Qedebitte
Abaanam Xiqqimta.
3
Poolisi Aliilil Haak xisaanamaay, Aysuuk Yaysiseenim Kee Yangeenimi
Strategi Liggidal Rakaakayak Baxaabaxsale Weeloolal Kaanunuy Abinal ASisoonuh Ikraaro Ikraarimtem
Takkay Immay Angaaraw Information Malaakih Gambik Rakaakay Caddol Madqa Kee Kanuun Gital
Taama Akke Waytem Tunbulle.
Strategic Ikraaroh Liggidal Namma Kombiiter Qedeb Aydakaakan Fanteena Xisoonuh Ikraaro
Ikraarimtem Takkay Immay Rakaakay Caddol Sadar Ayfaafay Kee Ligdo Biiro Inki Aydakaakan
Fanteena Xisak Ayfaafay Akah Tacee Innah Abeenim Takkay Immay Ciggiila Uddur Baxaabaxsale
Daqaar Fanteenal Sitta Celta Xakab Aydakaakan Fanteena Ayfaafay Akah Yacee Innah Abaanama.
Awayih Uddur Sadar Ayfaafay Kee Ligdo Biirok Awaquk Is Xiqak Ejensi Akah Takke Innah Abeenimih
Sabbatah Isi Kombiiter Qedebih Fanteena Mali.
Ta Strategy Wadba Rakaakayak Rakiiboh Yan Daddos Baarisaam Kee Ayyunti Nifaaqi Diggoysaanam
Kinnuk Wadba Aracat Haynuh Ciggilta Hadafitte Daffeysaanam Xiqqimte ፡-
Woreda Net Ayfaafay 100%፣ Woreda Netit Yantifiqeenimih Dudda 40% ፣ Video
Conference Dudda 15%
Schoolnet 100% Gufsaanama
Oyti Girib Barisaanam Kee Missoynaanih Qadad 25 Gufsaanama
Video Conference Ayfaafay Akah Yomcoowe 3500 Gufsaanama kee Host Appilication
Qadad 9 Gufsaanama
Ayyuntri Oytah Fanteena Qadad 15 Gufsaanama
Seeco Fanteenaani Xisak Baaxo Xayloh Nifaaqi Dadlisaanama
Xissimte Raadiyo Fanteenaanih Qadad 3 Gufsaanama
Xissimte Inki Meklah Fanteenah Qada 2 Gufsaanama
Woreda Net Ayfaafay 100% Gufsaanamaay Ikraarol Tintibixximeh Sugtem Tatre Sidiica Sanatih Adddat
29 Daqooritik Oyti Gaaboysaamaay, 5 Daqooritih (Afdeeray,Qammibaxaay,Erebtiiy,Teeruuy, Yallooy,
Yayseh Yan Ayfaafay Akah Yamcoowwe Innah Abnuh Video Conference Elle Aban Handag
Faxxiimaamaay, 4 Daqaar ( Baracleey,Teeruuy,Magaaleey,Abqalaay) Uli Ayfaafay Elle Amcowwe
Waamih Sabbatah Baxsi Taama Abaanam Xiqqunte.Baxsi Taamay Tekkeh Tanik Ugut Abaak 25
Daqarak Ethio Telekoomunah Cattiimak Woreda Net Qedebih Taamah Ayfaafay Yaceenim Xiqqimte.
Video Conference Duddi Ayfaafay Yacsiisem Xiqta Taamoomi Kee Woreda Net Taama Guftam Xiqe
Wayte Sidiica Daqaarl Rakiiboh Tan Daddos Taamomi Barissam Xiqta Takkem Xiqtem Garab Strateegi
Liggital Kusaaqisaanam Xiqqimte. Amolladih Woreda Net 100% Gufsaanam Kee Ayfaafay Aggiriqe
Kalah Ayfaafay mexxatal Akah Tamcoowe Innah Faxxima Addatabu Yaceenim Kee Waroda netit
Antafaquk Gita Malih Tan Awqenta Kak Raaqisak Mango Taama Takkem Xiqqimtam Kusaaqisen.
4
School Net Baarisaanam Kee Nifaaqi Dadlisaanama
School Net Kulli Nammeyhayto Caddoh Barittoh Buxaaxil Gufusak Duma Edde Sugte Ikkek 63% Ilaa
100% Baritto Buxaaxik Teknoloogi Nifaaqih Taamay Ikrarimtem Tatre Garab Strategy Liggidih Addat 5
Baritto Buxaaxi Schoolnetit Akah Yantifiqen Abak5 86% Gufsaanam Xiqqimte.
Oyti Girib Fixixisse Missoynaanih Qadad 15 Missoynaanih Strategic Liggida I;laa 25 Missoynaanih
Fanah Fayya Haanam Xiqqimte.Missoynaani Fayya Haynuh Wadba Sugtem Takkay Immay Maktabitte
Ittannah Cattimak Sinni Duddak Oyti Girib Akah Fixixa Innah Abaanam Xiqqimtem Kee Wohuluk 12
Takke Missoynaani Oyti Giribih Taama Baarisaanam Xiqqimtem Kee Amolladdih Ta Ayfaafay Fayya
Haytam Xiqte Missoynaanih Qadad 27 Fanah Fayya Haanam Xiqqimte.Wohih Bagul 15 Missoynaani
Woreda Net Fanah Akah Culta Innah Ikraarimtem Kee Ikraaro Liggida 6 Missoynaani Woreda Net Fanah
Culsaanam Xiqqimte.
Strategic Liggiga 3500 Muxxi Gabah Agle Video Conference Ayfaafayat Akah Yantifiqen Innah
Aboonuh Ikraarimteeh 3000 Alfi Dada Video Conference Ayfaafay Yaceem Xiqqimte. Wohulluk 9
Appilication Rakaakay Data Fanteenah Hosti Ikraaro Tewqem Takkay Immay Faaticisime Wayteemih
Sabbatah Abinal Ase Kalraqte.
Strategic Liggidal Sidiica Rakaakay Seeco Fanteenaani Xisaanamih Ikraaro Ikraarimtem Takkay Immay
Ta Taama Takkuh Cuggaysok Faxxiima Proposal Akah Xayyowak Rakaakayak Maaliyak Maddur
Daddoosih Biiro Xayyoowak Cuggayso Faaticiseweemih Sabbatah Taama Inkih Gaba Kale Waytem
Tumbulle.
Strategic Liggidal 3 Ayyunti Reediyoh Ayfaafay Tacee Taabiya Akah Tani Innah Ikraarimtem Takkay
Immay Namma Raadiyo Taabiya Samara Kee Qargubba Raadiyo Taabiya Ayfaafay Acayuk Geytiman
Inki Raadiyo Taabiya(Baracle Raadiyo Taabiya) Anakamak Ugutak Xikka Tem Takkay Immay Uxi
Fanah Ayfaafay Ace Waytem Kusaaqimte.
Strategy Liggidal Namma Inki Fanteena Mekla Taabiya Ikraarimtem Takkay Immay Rakaakayak
Maaliyak Maddur Daddoosih Biiro Xayyoowak Cuggayso Faaticiseweemih Sabbatah Taama Inkih Gaba
Kale Waytem Tumbulle.
5
1.3.3. System Daddoosih Dadal Diggoysaanama
Ta Strategy Wadba Rakaakayak System Daddoos Ginaanam Kee Oyti Nifaaqi Dadlisaanmaay,
Ikrarimtem Takkay Immay Wadba Aracat Haynuh Ciggilta Hadafitte Daffeyte፡-
Tatre Koona Sanatih Addat Tekke Taamoomi Wagitna Waqdi Rakaakay Doolatih Caddol Strategy
Liggidal 15 Rattima Xisoonuh Ikraarimtem Kee Abnisso Akak Koona Sanatih Addat Namma
Missoynaani Qafar Micro Finance Kee Agat Kee Agattiinah Koobaahisso Xisak Ayfaafay Yaceenim
Taama 8 Ilaa 10 Fanah Fayya Haanam Xiqqimte. Ikraarimte 10 Rattiimak 8 national data center Host
Abaanamih Taama Takkem Xiqqimte. Doolat Strategic Ikraaro Data Base Daddoosih Qadad 2 Ilaa 4
Fanah Fayya Haanamaay, Open-Source Dados Qadad 1 Ilaa 4 Fanah Gufsaanam Ikraarimte Wak 2 Ilaa 5
Fanah Ikraaro Tekkem Takkay Immay Ta Taama Edde Takke Gidih Proposal Xayyoowem Kee
Rakaakayak Maaliyyah Maddur Daddoosih Biiroh Gambik Faaticise Weenimih Sabbatah Taama Akak
Inkih Makkinna.
A. Gabule Exxa
Tatre Strateegi Liggida Teknoologi Kee Innoveeshin Taamoomi Miraacisnuh Baaxoh Caddol
Baxsale Hangi Akah Acayuk Ta Hangi sanat 2012 Xayrekteerih Sugeek Ejensi Fanah Koram
Xiqqimte.
Yanih Yan Dagoo Seehadayti Cayla Kee Miizaniyyatat Taamoomi Abak Daffeyte Wadboobi
Aracat Haynuh Fayale Macal Faxxiima.
Federaal Doolattanah Sugeh Yan Daddos Taamoomi Diggoysak Aban Qokol Elle Faxxinta Innal
Abaanama.
Sinni Duddal Appilication Taamoomi Fixixisaanamaay, Taama Dudda Gablusaanama.
B. Qakule Gammi
6
Teknoloogih Satqo Kee Xayyoyso Boola Aw Qaki Yumbulle.
Kulli Caddol Inkittiino Taamah Gexsitih Boola Tumbulle.
Ta Luddal Ittallah Aaalliyi Caagidih Hangi tacee Ixxigaay, Dudda Kee Mabla Baxsa Leh Yan
Seehadayti Caylih Boola.
Ikraaro Aracat Haynuh Faxxinta Gadda Kee Idnisime Gaddi Inki Gide Akke Wayiyyaay,
Ceelalloh Strategic Ikraarol Cuggayso Idnisime Waytem Kee Yanih Yan Dagoo Seehadayti
Cayla Kee Miizaaniyyat Kusaqisak Macal Abaanamih Taama Tekke.
Rakaakay Caddol Yan Taama Luddi Missoynah Anewaamih Sabbatah Elle Dadlam Faxximannal
Dadlam Maxiqinna.
Inki Inki Strategic Wadba Qeedalisoonuh Badaabadisit Tanim Kee Oyti Boola Sugtem Takkay
Immay Wadboobi Cubbusak Tekkeh Tan Taamoomi Elle Faxxintannal Yangeenim Gabbaten.
Diggale Xisne Kee Abnisso Duddi Anewaam Kee Teknoloogit Antifiqeweenim Strateegih
Abnissol Taqabi Ginte.Ta Taqabi Daggoysak Miraaciinu Kee Mehratleela Baxaabaxsale Uddur
Aydakaakan Acayuk Kattaat Kee Qokol Taa Akkuk Waarte.
7
2. Miizaaniyyat Liggidih Ikraarok Ugutma Dudda Kee Gufne.
Gino Gaddi Bilhada
Rakaakayal Mango Gino Gaddi Yanim Kee Ta Gino Gaddak Addat Baxaabaxsale Sanqataay, Qasbooy,
Dahabaay, Pootashaay, OOppal Baarluk Rakaakayal Geytimtam Kinnuk Dacarsittoh Xiinat Doorimta
Ummatta Gambik Culenti Culak Geytimam Kee Toh Kaadu Teknoloogit Antafaquk Ux Uddurut Mexxat
Kee Qadad Le Murti Ginaanama.
Qaada Nihiritte
Rakaakay Takku Barril Taqiishe Ummatta Luk Waaren Qaada Luk Oyti Sittat Tabsaanamih Qaada
Gexsiisak Madduuruuy, Ayyuntaay, Siyaasah Abnisso Teknoologi Fanah Korisak Axum Le Oyta Sittat
Tabsaanamih Daddos Gexsit Waarisaanama.
Sanat Ikraaro Away Tan Weelolal Fooca Fanah Guftu Wayta Caddooy, Meqe Abnissoy Takku
Waytam Kee Ciggilta Ugtuma Roorimtem Teeti,
Baaxoh Caddo Kee Rakaakay Innoveeshiin Teknoologih Ejensik Mabla Kee Kukta Tatre
Tabna Sanatah Dadal Kee Tabaatabsi Ikraraaroh Abnisso.
Rakaakay Doolat Teknoloogit Antafaquk Edde Yan Caddok Fayya Haak Nifaaqi
Yaysukumeenimi.
Tabna Sanatih Ikraaroh Abnisso Kusaaqisak Yumbulle Coocitte Yangeenimi.
Teknoologi Rakiibo Daddos Baarisaanam Kee Dadlisaanama.
Teknologih Dudda Gablusaanam Kee Taama Seerat Akak Miizaanisaanama.
Doorimte Teknologi Taama Ginaanama Kee Diggoysaanama.
Canka Luddal Diggoysaanama.
2.1.1. Ikraarok Gufne
Rakaakay Dubuk Hinna Baaxoh Caddol Dadal Yaybulleenim Kee Teknologih Seeratat
Yantifiqeenim Kee Dadlisaanama.
Buqreek Industirih Seeratih Maddur Fanah Gexso Qembisaanama.
Cayla Rakiibo Aba Miraaciinuh Seerat Kee Teknoloogih Sissikaane Industiril Qikuh
Akah Gacta Innah Abaanama.
Murti Kee Ayfaafay Mascuub Edde Heen Maddur Dadlisaanama.
Diggale Digital Maddur Aracat Haanama
Teknoologi Kee Ixxiga Rakiiboh Tan Ayfaafay Xisaanama.
Teknologi Kee Innoveeshin Dadlisanama.
8
2.2. Ikraaro Hangisso (strategic pillars)
Teknoloogi Daddoosih Tabaatabsi Dudda Gablusaanama
Inkim Maxco Le Taama Seerat Ginaanama.
Teknoologo Murti Kee Murti Xaluh Fayya Haanama
Canka Ludda Gabah Agle Dadlisaanam Kee Miraaciinu Fanah Baahaanama.
Innoveeshin Teknoloogi Baarle Taama Saami Ginaanama
Margaqa Dudda Gablusaanama.
Kusaq Kee Taama Ginoh Dudda Gablusaanama.
Innovation Science Luddal Taama Seerat Kuktak, Edde xintaay, Miracsentaay, Strategy Bicisak
Taama Gexsiisaanama.
Canka Luddih Gabat Agle Dadlisak Dadal Fanah Miraacisa Gexsit Fiirisaanama
Rakaakay Caddol Saynis Kee Teknoolgih Luddal Canka Luddih Gabat Agle Baxxaqisoonuh
Taqabik Addat Geytimta.
Ta Canka Luddal Kulli Abnisso Gexsitta Dagortik Kulli Langi Isi Dirki Kee Qaaqak Awaquk
Science Kee Teknoloogih Taama Mexxatluk Baarisanam Kee Doorit Teetik Fayya Haanama.
9
2.5. Hadafitte
Tabna Sanatih Daddos Ikraaroh Hadafitte Ahak Dumal Rakaakay Doolatah Fayyale
Dooritle.Daddos Ikraaro Ciggilta Hadafitte Le
10
Wadba 3
Yangeenimi.
፡ Teknologih Abnisso Seerat Dadlisaanamaay, Abnisaanamay, Satqo
11
Wadba 2 ፡ Teknoloogih Rakiiboh Tan Cissile Taama Dadlisaanama
Kulli Caddol Tan Ayyuntah Teknoloogih Gufsan Innah Abaanamaay, Ayyunti Oyti
Fanteenaaniiy, Qunxaaneyti Teknoloogit Yantifiqe Innah Abaanamaay, Bussiness encuvation
Fanteenaani Diggoysaanamay, Elle Xissime Wayte Dariifal Akah Geytimta Innah Abaanama.
12
Wadba 1 ፡ Digital Maddurih Daddosi Diggoysaanama.
Digital Maddur Daddos Bical Rakaakay Data Abnisso Yaysiiseenimiiy, Doolat Networkih Addat
Doolat Missoynah Qadad Dadlisaanamaa.
Doolatak Canka Ludda Kee Baaxo Xayloh Fanat Yan Meqe Qalaagat Baarisaanamaay, Hangi
Yaceenimiiy, Digital Maddur Dadlisaanamaay, Doolat Elektronics Ayfaafafay (E-GoV)
Elektronics (E-service) Nifaaqi Ddlisaanamay (ERP System) (High Performance Computing).
Doolatah Yamcoowwe Maddur Ayfaafay Kee Elektronics Ayfaafay Akah Geyta Innah
Abanama.
Digital Ixxiga Rakaakay Doolat Leh YanQaadoodit Antafaquk Oyti Tabaatabuuy, Dayli Qakliiy,
Digitaal Fanah Korisak Ayyunti Ixxiga Teknoologih Fanah Korsaanama.
Qaafiyataay, Buqreey, Wacaysir Kee Dariifak Lewannah Tan Digital Ixxiga Abinal Akah Assa
Innah Abaanama.
13
2.6.4. Angaaraw Diggoysaanama
Fayyale Baritto Missoynaaniiy, Ummatta Langiiy, Minster Malakaay, Ejensi Le Qaaqa Kee
Masquuliyyatak Ugutaak Baxaabaxsale Taama Ginaanamaay, Qokol Taama Kaadu Tonnah
Baarisaanama.
Ahak Dumal Fayyale Baritto Missoyna Ummatta Langik, Mmalakitteh Malaakaannah Cattimak
Ittin Gey Diggoysaanamaay, Le Qaaqa Kee Masquuliyyatak Ugutak Rakaakay Kee Rakakayak
Iroh Tan Baxaabaxsale Caagidal Inki Maxco Yaalleenimi.
Mango Langil Abnisso Diggoysak Wagiita Dagarannah Gacak Taama Abaanam Xiqqimte.
3. Abnissoh Cogdaadi
Sugte Poolisi Ikraroh Aracat Gactuh Doorit Digraanamaay, Elle Faxxinta Innal Abinal
Asisaanama.
Ahak Dumal Bicsimte Poolisih Abnisso Kee Strateegiiy, Faanoota Kartaay, Faxximtek
Ken Massoysaanam Kee Ikraaroh abnissol Akah Assa Innah Abaanama.
14
Teknoloogil Akah Ayffafay Tece Murti Kee Ayfafay Mexxat Aysaasuk Yaysiiseenimi.
Rakaakayak Saynis Kee Teknologih Missoynaaniiy, Fayyale Baritto Aydakaakan
Missoynaaniiy Kalah Tan Qaaqa Le Dagorti Akah Diggowta Innah Abaanama.
Hangi Akah Yomcoowwe Murti Kee Ayfafay Ittin Gey Ayyuntah Assamat Akah Takke
Innah Abaanama.
15
4. Ikraaro Hadafittek Lewannah Tan Wadba Baxxaqisooy, Keexissoy Abnisso Sandugu
Diteli Ximol Qu. K.G Nah Cigg Agda Caxah Qado Qasa Laqin Way
i Gara arabl arsi ilta Baxis Alsa Dirri Dirri i su
blu u Kud Kud so
o o
Teknoologit Cattiimak Gexsit Qeedalisak Seehadayti Cayla Aw Dudda Gablusaanama
የቴ Kusaqaay, Daddos Kee Nifaaqi Dadlssaaanama Murti Kee Murti Xalu Baarissa Teknoloogih Qadad 1 1
Murti Qadad Qagsaanama.
Xalitteh Teknoloogi Daddos Kee Murti Xalu Boolul 10 1 1 1 1 2 1 2 1
Teknoloogi Yaymaggeenimi.
Wagitaanam
a
የምርምር Tabaatabta Teknooligih Qadad Fayya Qadad 1 1
Kusaq Haanama.
Teknoloogit Qokkoltimte Kusaq Qadad Qadad 1 1
Qokkolsima
Abnissol Asse Kusaaq Qadad Qadad 5 1 1 1 2
anama
Ayyunti Teknoloogit Abe Nifaaqi Boolul 25 5 10 20 25
Boolul
Biirok Biirok Dudda Gablusaanama. Doorimte Daffeynaa Kee Murti Xaagoyso Qadad 1 1
Abak raag Qadad
Baarisaana
ma
የቴክኖሎጂ Abnisso Seerat Dadlissa Satqo Baarisaanama. Mehrat Yomcoowwe Duddi Asmatih Qadad Qadad 15 5 5 5
Dudda
Tellemo Yomcoowwe Tellemoh Idnissoh Qadad 5 1 1 1 2
Idnisso Kee
Asqasaabe Qadad
Yaceenimi. Yomcowwe Tellemoh Idnissoh Qadad 15 2 2 5 1 2 3
Qadad
Culenti Bicsime Cuggayso Proposal Qadad Qadad 3 1 1 1
Akah
Geysiisan
Innah Gaddi Dadalih Raceyna Milyoonul Qadad 10 2 2 6
Cuggaysoos
a
Baarisaana
ma.
16
የኢኖቬሽን Kusaq Teknolooginnah Ambalal Abak Dudda Seehadayti Teknoloogih Nifaaqi Aydakaakan Qadad 50 20 30
Gablusaanama. Caylah Geyte Ayyunti Luddih Qadad
Dudda
Gablusaana Advanced Aydakaakan Geyte Qadad 20
ma. Mehratleela Qadad
Qaalam Caddol Aydakaakaniseh Qadad 30
Aydakaakan Beyte ummattah Qadad
Innoveshin Kee Dadal F a n t e e n a n i Xisaanam Kee Teknoloogi Qusubih Xissimte Barri Angaaraw Boolul 20
Diggoysaanama. h Kee Oyti Fanteenaanih Qadad.
Fanteenaani
Diggoysaan Diggowte Angaaraw Oytitteh Ixxima 20 2 5 5 6 2
17
Tuh Ixxiga kee Teknoloogih Xalu Baarisaanama. Rakaakay Teknoloogit Cattiimak Dadalte Qaada -
Ixxigat Fanteenaanih Qadad
Antafaquk
Xaagoyso Qadadih Ixxima 1 1
Baarisaana
m Kee
Keexisaana
ma.
Innoveshin Teknoloojjih Fayi Taamoomi Dadlisaanama. Utta Qokol Akah Yekke Fanteenaani 2 1 1
Xaagoysoh Qadad
Fanteenaani
Qokolih Qokol Akah Yekke Bussiness 1 1
Maaliyyah
Qokol
Abaanama.
18
Baarisaanama Warle Le Internet Ayufaafay Tacee Daqar 18
Woreda Net Qadad
የመንግስት Electronics Ayfaafay Baarisaanam Kee Doolat Automate Tekke System Qadad Ixximal 1 1
Gufsaanama. Elektronics
mobile Appilication Qadad Ixximal 1 1
Ayfaafay
Ginaanama. Website Qadad Ixximal 10 2 2 2 4
Xissimte Doolat Sad Ayfaafay Qadad Ixximal 1 1
Doolat Website Qadad Ixximak Ixximal 10 2 2 2 2 2
Appilication Daddoosuh Xaagoyso Ixximal 1 1
Qadad
19
Doolatak E-Ayfaafay Taceem Qembisse Ixximal 1 1
Elektronics Missoynaani Qadad
Ayfaafayitte
Ayfaafay Taceem Qembissemih Ixxima;l 10 2 2 2 4
Baarisaanam
Qadad
Kee
Gufsaanama. Appilication Elle Baarimte Boolul 25 5 5 5 10
Missoynaani Qadad
20
Kusaq Qokkolsimte Fanteenaani Qadad Ixximal 7 2 2 3
Abaanama.
Fulale Abtotak Abnisso Dadlisaanama HIV/AID EEdis Kalalul Tekke Taamah Qadad Ixximal 2 1 1
Cattinuh
Addatabu
Ginaanama.
Nado Kee Teknoloogit Antafaquk Tekke Ixximal
Ummattah Taamoomi Kee Walal Gudgudih
Teknoloogit Qadad
Qokkolsimta Teknoloogih Aydakaakan Geyte Ixximal 10 2 2 2 2 2
Ayfaafay Sayyo Qadad
Yaceenimi. TeknoologiAydakaakan Geyte Ixximal 10 2 2 2 4
Aymale Dagorti.
21
Maktabak Milaagi Taamoomi
1 Maktabak
4 Milaagi
Taamoomih
Gexsit Xaagoyso
Bicsaanama.
Ix
BPR Kusaaq xi 10‚00
1 1
Gexsaanama ma 0
l
Ix
BSC Kusaaq
xi 10‚00
Xaagoyso 1 1
ma 0
Bicsaanama
l
Milaagi
Qandeh
Xisneey,
Miraaciini
Makaadooy,
Kobahissa
Ergaay, W.W.
Xisaanama.
Marde Gaaboyso
Soolisaanamaay, በቁ
Baaxo Xayloh 20‚00
ጥ 4 2 2
Charteeriiy,Meqe 0
Xiinissoy,Xaago ር
yso Bicsaanama.
22
Ayfaafay
Xaagoyso
Missoynaaniiy,
Quick wins/ 15‚00
Abto Diggoysak 0
Akah Abnisan
Innah
Abaanama.
Oyti Xeskih × × × × × × × × × × ×
Ayfaafayay,Alil
Kee Taranbeeza
Baaj Aracat
Haanama Aw
Yangeenimi.
Kulli Uddurul × × × × × × × × × × ×
Tiyay Ilaa
Koonooyul
Ku
Kurruumak Ud
lli
Mablaay, du
Als
Duddaay,Yan rul
al
Taqabil
Walalaanam Kee
Kusaaqisaana
Sittat Qalalta
Ud 15
Mexxat Le
du Ay
Taama Abeenit
rul rol
Ginaanama
Bicsen × ×
Xaagoysol
Ummatta Langi M Ma
Kee Taffaafo ak kul
Innah Walal ul 2
Gudgud
Gexsaanama.
23
BBR Kusaaq × × × × × × × × × ×
Rakiibo Abak
Ayfaafal Acwal
Standard Rakiibo
Abak Yaceenimi.
Maktabal
Tambulle
Ik/Bi/Kattaat
24
Ikraaro Langih Taama
1
1 1
1
25
Ummattah Angaarawih Taamah Ludda
1 1
Luddal Addatabi Tama Abak Haada Waraakit
Ixximal 300 2‚000 5 5
Bicsaanama.
0 0
26
Missoynaani Milaagih Taamoomih Ayfafay Migda Yaysissikeenimi
Qusba Ejensi Kinniimih Sabbatah Sanat 2014I.L.L Milaagi Taamoomiiy, Xaagoysooy, Bsc sad
marde,Baaxo Xayloh Charteriiy,Abnissoh Hangi Yaceenimi.
Maktabak Xisneey, Milaagi Qandeey, Miraaciini Makaadooy, Horaay, Wonnay, Wonnah Tanim
Xisaanama.
Maktabak Sissik Ayfaafayat Missos Taamoomi Bicsaanama.
Massoynaanik Milaagi Taamoomi IIlaa Daqar Fan Oobisaanam Kee Abnisaanama.
Missoynaanit Abnimta Taamomiy Katayleeh, Kattaat Kee Qokol Abak Xalu Le Taama
Abaanama.
Xayrekter Qarit Reformi Taamoomi Qeedalisak Model Taama Xayrektooretih Mamaxxaga
Yaceenimi.
27
4. Ikraarp Kattat Kee Kusaaqa
Taamomi Inkih Ikraarot Akah Miracsimta Innah Seearat Baarisaanamaay, Diggoysaanamaay,
Missoynaanik Abnisso Dadlisaanama.
Faaticisen Sanat 2014 I.L.L Ikraaro Xaagoyso Bicisak Kulli Xayrektoret Akah Maadda Innah
Abaanama.
Kappital Cuggayso Madab Taamoomi Kulli Abnissoh Uddur Daffeysen Ikrarok Kattaatanamay,
Kusaqisaanamaay, Qokolaanamaa.
Maktabal Tambulle Ikraraaro Bicsaay, Gabbaaqi Bicsaay, Ikraarot Miracsimta Taamal Yumbulle
Coocah Calli Abaanam Kee Aydakaakan Yaceenimi
Kulli Taamah Gexsitil Tumbulle Taama Abnisso Oyti Gaaboysaanamaay, Xisaanama.
Biiroh Ikraroh Abnissol Tunkuttube Physical Kee Financial Nussi Sanatak Taama Gabbaaqu
Bicsaanama.
Feederal Kee Cuggaane Rakaakayannah Takke Taamoomi Elle Faxximta Innal Miracisaanamaay,
Koobahisaanamaay, Miizaniyyat Koram Korsa Abaanam Kee Faaticisaanama.
5. Ummattah Angaarawa
Hadafa
Xiqtaah Gufussam Xiqtaah Saynis Kee Teknologi Oyti Seerat Baarisak Taamah Angagoyya
Yaybulle Ummattah Angaarawih Taama Abaanama.
Rorti Abtoota
o Ejensik Saqala Kee Qaaqa Le Dagar Xaagi Qawaay, Kee Saynis Taamaay,
Qunxaneyti Angagoyya Akah Aba Innah Abaanamaay/
o Silayti Warakit Kee Majjalat Bicsaanama.
o Documentary Filmi Bicsaanam Kee Fixixisaanama.
28
6. Maktabak Li/Ma/Uw/Ik/Xi/Xay Seerat Gablusaanama
Uwwayti Qarih Addal Qedeb Faxxaah, Kalti Faxxaah, Woonnah Haanam Faxximta wonnah
Akah Gactannah Abaanama.
Kulli Taamah Luddal Tan Maytanih Uwwaytite Le Weelo Kee Qadadal Gabbaaqu
Xayyoysaanama.
Lon Uwwaytih Weelol Miracsenta Kee Edde Xinta Fanteena Abak Baahan Wak model 19 Kee
Awqentah Mdel 22 Antafaquk Absiisaanama.
Maytanih Uwwaytu Kee Tambaxe Uwwayti Bin Card model 70/B Maysarraqa Abak
Daffeysaanama.
Kulli Uwwaytu Dagnal Sanatak Addat Inki Adda Akah Loowan Innah Abaanama.
Ejensi Gubat Tan Makaayin Kattaatanamaay Qedeb Le Uddurul Akah Abta Innah Abaanama.
29
Makaayinik Sanat insurance Aw Manoh Caabi Yayqussubeenimiiy, Nagayna Dacrisanamaay,
Kusaq Abaanama.
Sansi cibta Aracat Akah Haak Awqenta Kaanunu Elle Yafsice Innah Abaanama.
8. Sayyoy፣ Qunxaaneytaa Kee Ayma LE Marih Gabah Agle Kee Maaqiddi Maaqoh Maysaraaraca.
Ikraarimte Abtoota
Sayyo Kee Qunxaaneyta Nifaaqih Akah Geyan Innah Poolisi Kee Miracsenta Abinal Assaanama.
Sayyo Kee Qunxaaneyta Saynis Ginaanamih Luddal Baxsale Hangi Yaceenimi.
Nadoh Kaadu Baxsale Hangi Yaceenimi.
Dagar Rike Raq lemaral Takke Teknoloogi Ginaanama.
Taqbitte Foyyaysaanam Kee Hangi Akah Yaceenimi.
30
Rakakayak Siyaasaay, Ayyunta Kee Maddur Dadalah Dooritle Ayyunti Taqabi Aracat
Haanama.
Rakaakayal Qagaaqagitak Yadudduure Qabaara
Ikraaro Ejensih Caddol Kusaaqisak Elle Cabo Caddo Maadee Geera Nussi Sanatak Ikraaro
Mizaniyyatat Qokkolsimak Taama Kusaq Elle Kateelem Tamixxige.Tohulluk Nussi Sanatay,
Lica Alssay Sanat Axcuk Taama Edde Akkele.
Ikraarol Elle Daffeyte Innal Lewannah Tan Hadafitte Kee Abnissoosa Kulli Alsalay, Nussi
Sanataay, Lica Alsaay, Sanatal Rakaakay Doolat Kee Innoveeshin Teknoloogih Malaakannah
Xayyoowak Taamak Kusaq Akak Akkele.
31
32
2015 Miizaniyyat Liggidak Taama Gexso
6213 Matbaqa
R.I Uwwayti Weelo Maali Qadad
Mamaxxaga Kee Alil Baaj 220,000.00
Ittat limo/
6218
R.I Uwwayti Weelo Maali Qadad
1 Kalah Tan Tambaxe Uwwaytitte 15‚000.00
Ittat limo/ 15‚000.00
6233. Qibnaytiino
R.I Uwwayti Weelo Maali Qadad
1 Qibnaytiino 130,000
Ittat limo/ 130,000
2 350,927.00
6243. Baxabaxsale
R.I Qadad Maali Qadad
1 Baxabaxsale mekela 40,000.00
40,000.00
33
6251. Mehrat Ambalal
R.I Weelo Maali Qadad
1 Ambalal Mekkeltimtam 450,000.00
Ittat limo/ 450,000.00
6256.Ayfaafay Mekla
R.I Ayfaafay Weelo Maali Qadad
1 Banki Qeedalisso
2,000.00
2,000.00
Ittat limo/
6417
R.I Uwwayti Weelo Maali Qadad
1
100,000
Ittat limo/ 100,000
Qafar Agattiinoh Rakaakayih Doolatak Innovation Teknoloojih Ejensik 2015 Sanatih baajetik Aweqenti Ekraaro
34
Cisab Mudenta Mawqâ Qaynat Lakqo Caddo/Birri
Ittat 7,767,827
6100 Adamiinoh Ayfaafaya
6111 Raagta Taamitah Qasbi 2,987,496.00
6121 Raagta Taamita Laqnah Assenta 896,248.80
6131 Dadqo Mekla 328,624.56
6200 Duyyeeya kee Ayfaafay Limo
6211 Rasmi Sara
6212 Tanbaxe Duyye
6213 Matbaqa
6217 Kokobeena Sansi
6218 Gersi Tanbaxe Duyye
6231 Assenta
6232 Tranisporti Mekla
6233 Qibnaytiino
35
Innoveshin Kee Teknologih Ejensik Sanat 2015 Miizaniyyat Ikraaro (Cash Follow)
6131
6211
6212
6213
6217
6218
6231
6232
6233
6241
6243
6251
6254
6255
6256
6257
6258
6313
6417
Ittat
36
Innovation and technology Agency employers’ position and monthly salary
37
Doolat maktabih /amo-tabu/ Projekti
Innoveeshin
Seeceena teknoloogi
2016 yih xayyoowe baajeti Baxsa
Alsi alsiita
Taama medebih
R/I Taama medebi Mudenti ixxima Migaaqa Ayfaafaya Caddo Sanat alsiita Qusba medebi
manga
Retta Xiinisso Kee Woreda net Daddos Kee Xiinisso Xayrekter 0.00
8 Do/Ik/Network Da/Xi/Xayrekter 46/19 Qbdu cantuuta XVIII 1 13,252.00 159,024.00
9 Information Tek/Ra/Da/Xi/Horah Saqala 46/28 Tawalde Birhaan G/Hiywat XV1 1 11305.00 135660.00
10 Inf/Tek/Ra/Da/Design Horah Saqaa 46/21 Zahara Macammad XV 1 10150.00 121800.00
11 Network enginer Cussen Acmad salic 6193.00 74316.00
12 5358.00
Electrical enginer Macmmad Qusman 64296.00
15
In/Tek/Da/Ku/Xay 46/37 Macammad Ibraahim Qabdalla XVIII 1 13,252.00 159,024.00
16 3934.00
የምልስ ምህንድስና ቴክኖሎጂ Yusuf mohammed Ahm 47208.00
38
17
Ikraaro Kee Miizaniyyat Kattaatay, 11,305.00
Qali cammadu Qali XVI 1 135,660.00
Kusaaqaay, Xayrektoo
18
Ikraaro Buttah merac Gooshu shefraw XVI 11305.00 135660.00
Ummatah Angaaraw
29 Ummatah angaaraw Acmad cussen 8017 96204.00
30 odiyovisual Qali qabedela macammad 3333 39996.00
39
41 fyne Sqada Qbdu 1100.00 13200.00
42 fyne Zhara hummad callato 1100.00 13200.00
43 Kedja Abubakar 1100.00
fyne 13200.00
40
Innoveshin Kee Teknoologih Ejensi Sanat 2015 I.L.L Madab Kee Kappital Cuggaysok Miizaniyyat Fayxik Rorti Ikraaro
Madab Miizaniyyat
Ittat
7,767,827.00
Kappital Cuggayso
Amolladi Miizaniyyat
41
42
በአፋር ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት
የኢኖቬሽን እና ቴክኖሎጂ ኤጀንሲ
የመንግስት ኤሌክትሮኒክስ፣ አፕሊኬሽኖች እና
ሰርቪሶች ልማትና አስተዳደር ዳይሬክቶሬት
የ 2016 በጀት ዓመት የሲስተም ልማት ፕሮጀክት
እቅድ
ሚያዚያ/2016 ዓ.ም
43
የ 2016 በጀት ዓመት የሲስተም ልማት ፕሮጀክት እቅድ
1. መግቢያ
በክልሉ እየተካሄደ ያለውን የልማት እንቅስቃሴ ውጤታማ ለማድረግ የመስሪያ ቤቶችን አሰራር በቴክኖሎጂው የታገዘ
በማድረግ ከቴክኖሎጂው ጋር እኩል የሚራመድ ዘመናዊና ቀልጣፋ አገልግሎት መስጠትና መልካም አስተዳደርን ማስፈን
ነው፡፡ በዚህ ዘርፍ ባለፉት 5 ዓመታት በፒስካፕ ፕሮጀክት ለክልሉ የፖርታል ልማት፣ የዳታ ቤዝ ልማት እንዲሁም የደረ-
ገጽ ልማት የተሰራ ሲሆን የፒስካፕ ፕሮጀክት ሲያቆም ግን ስራው ሊቆም ችሏል፡፡ ስለዚህ ይህንን ስራ ሊያስቀጥል
የሚችልና በክልሉ ላይ የመልካም አስተዳደር ችግሮችን ለመፍታት፣ የመረጃ ተደራሽነተን ለማጠናከር፣ አገልግሎትን
ለማቀላጠፍ ፣ የፋይናንስ ስርዓትን ለማስተካከል እና የማጅመንት ስርዓቱን ለመደገፍ ሲባል ይህ የሲስተም ልማት
ፕሮጀክት ተቀርጻል፡፡
2. የፕሮጀክቱ አስፈላጊነት
የፕሮጀክቱ አስፈላጊነት በክልሉ የመልካም አስተዳደርን ለመስፈን እና የአገልግሎት አሰጣጥን ለማሻሻል፣ የሀብት
ብክነትን ለመቀነስና የህብረተሰብ የመረጃ ተጠቃሚነትን እና የቀጥታ ተሳታፊነትን ለማሳደግ የሲስተም ልማት በክልሉ
ላይ መስፋትና መጠናከር አለበት ይሁንና እነዚህ ከታች የተዘረዘሩት በክልሉ ላይ ያልዳበሩ እና ያልተስፋፉ ናቸው፡፡
ችግሮቹን ለመጥቀስ፡-
44
ኦፕንሶርስን በመጠቀም የመረጃ አያያዝና ተደራሽነትን ከማጠናከር አኳያ የሚፈለገዉን ያህል መሄድ
አለመቻል፣
ክልሉ ከሚያደርገዉ የልማት እንቅስቃሴ አኳያ አሰራሩን ሊያቀላጥፉ የሚችሉ አፕሊኬሽን በስፋት
አለመለማቱ፣
የለሙ አፕሊኬሽኖችን የመጠቀም ዉስንነት፣
ተለምተዉ በየተቋማቱ አገልግሎት በመስጠት ላይ ያሉ አፕሊኬሽኖች የሚፈለገዉን ያህል
አለመስፋፋት እና ነባር አፕሊኬሽኖችን በመጠቀም የመረጃ አያያዝና ተደራሽነት ኣናሳ መሆን፡፡
3. የፕሮጀክቱ ዓላማ
ወቅታዊ፣ ጠቃሚና ተናባቢ የቴክኖሎጂ ልማትን በክልሉ ላይ በማልማትና በማስፋፋት የክልሉን የህብረተሰብ ተኮር
አገልግሎት አሰጣጥን ማሻሻል፡፡
4. የፕሮጅክቱ ግቦች
1. የድረገጽና ፖርታል ልማትና አጠቃቀም ከክልል አስከ ወረዳ ድረስ በማጠናከር አገልግሎት አሰጣጡን ውጤታማና
ቀልጣፋ ማድረግ፣
2. የዳታቤዝ ልማት- የአገልግሎት አሰጣጥ፣ የመረጃ አያያዝና አጠቃቀም ተደራሽነትን ማጠናከር፣
3. የኦፕን ሶርስ ልማት - የአገልግሎት አሰጣጥ፣ የመረጃ አያያዝና ተደራሽነት ማጠናከር፣
4. የአፕሊኬሽን ልማት- የአገልግሎት አሰጣጥ፣ የመረጃ አያያዝና ተደራሽነት ማመጠናከር፣
5. የመንግሥትና የህዝብ አገልግሎቶችን ዘመናዊ፣ ቀልጣፋና ውጤታማ በማድረግ መልካም አስተዳደርን
ማስፈንና የሀብት ብክነትን መቀነስ፣ለዚህም BPR, BSC ኦቶሜት ማድረግ
6. የኮምፒውተር የርስ በርስ መገናኘትና የመሥራት (Interconnectivity and interoperability) ደረጃዎችን
ማውጣት፣
7. ክልሉ ግንኙነቱን በኤሌክትሮኒክስ ሚዲያ በማድረግ ስራው የተቀላጠፈና ውጤታማ ማድረግ፣
በየደረጃዉ ስልጠና በመስጠት፣ ድጋፍ በማድረግና በቅንጅት በመስራት የድረ ገጽ ልማትን ማጠናከር፣
የተለያዩ መድረኮችን በማዘጋጀት የፖርታልና ድረ ገጽ አጠቃቀም ግንዛቤ መፍጠርና የመረጃ ተደራሽነትን
ማስፋት፣
በየደረጃዉ ካሉ ተቋማት ጋር በመወያየት የለሙ ድረ ገጾችና ፖርታል የተሟላ መረጃ እንዲይዝ ክትትል
ማድረግ፣
በዳታቤዝ ልማትና አስተዳደር አቅም የማጎልበት ስራ በመስራት የማልማት ስራዉን ማጠናከር፣
የለሙ ዳታቤዞችን በማስፋፋት የመረጃ አያያዝና ተደራሽነትን ማጠናከር፣
ከክልሉ ፍላጎት አንጻር ተግባራዊ ሊሆኑ የሚችሉ ኦፕንሶርስ አፕሊኬሽኖች በስፋት ማልማት፣
45
በየደረጃዉ በኦፕንሶርስ ምንነት፣ ማልማትና መጠቀም ላይ ግንዛቤ መፍጠር፣
የለሙ ኦፕንሶርስ አፕሊኬሽኖችን በማስፋፋትና ጥቅም ላይ በማዋል የመረጃ አያያዝና ተደራሽነትን ማጠናከር
፣
ክልሉ ከሚያደርገዉ የልማት እንቅስቃሴ አኳያ አሰራሩን ሊያቀላጥፉ የሚችሉ አፕሊኬሽኖችን ማልማት፣
የለሙ አፕሊኬሽኖችን ማሳፋፋት፣ መጠቀምና የመረጃ አያያዝና ተደራሽነትን ማጠናከር፣
ተለምተዉ በየተቋማቱ አገልግሎት በመስጠት ላይ ያሉ አፕሊኬሽኖች ማመስፋፋት፣
በየደረጃዉ ነባር አፕሊኬሽኖች ላይ ግንዛቤ በመፍጠር የመጠቀምና የመረጃ አያያዝና ተደራሽነት ማጠናከር፣
6. የፕሮጀክቱ ውጤት
ለሁሉም በደረጃዉ የድረገጽ ልማት የሚፈለገዉን ያህል ማልማት፣
ፖርታልን በመጠቀም መረጃን ለዜጎች ተደራሽ ማድረግ
ድረ ገጽን በመጠቀም የመረጃ ተደራሽነትን ማረጋገጥ ፣
የለሙ ድረገጾችና ፖርታል የተሟላ መረጃ መያዝና የተሸለ አጠቃቀም መኖር፣
የዳታቤዝ ልማት የሚፈለገዉን ያህል ማደግ፣
የለሙ ዳታቤዞችን የመጠቀም ልምድ መዳበርና የተሸለ አገልግሎት መኖር፣
ዳታቤዝ ልማት ላይ በቂ ክህሎት ያለዉ የሰለጠነ የሰዉ ሀይል መኖር፣
ከክልሉ ፍላጎት አንጻር ተግባራዊ ሊሆኑ የሚችሉ ኦፕንሶርስ አፕሊኬሽኖች በስፋት መልማት
ኦፕንሶርስን በመጠቀም የመረጃ አያያዝና ተደራሽነትን ከማጠናከር አኳያ የሚፈለገዉን ያህል ማድረስ፣
ክልሉ ከሚያደርገዉ የልማት እንቅስቃሴ አኳያ አሰራሩን ሊያቀላጥፉ የሚችሉ አፕሊኬሽን በስፋት
ማሟላት እንደ ማናጅመንት ኢንፎርሜሽን ሲስተም አይነት በክልሉ ተግባራዊ መሆን፣
የለሙ አፕሊኬሽኖችን በስፋት መጠቀም እና አገልግሎትን ማሻሻል፣
46
የፕሮጀክቱ መርሀ ግብር
የሚፈፀምበት
ተ ፕሮጀክቱ ስም ዋና ዋና ቁልፍ ተግባራት ጊዜ (በሩብ በጀት በብር
ቁ አመት)
ፈፃሚ አካል
1 2 3 4
ኛ ኛ ኛ ኛ
የፍላጎት ጥናት ማድረግ 600,000.00
1 (Requirement Analysis)
መረጃዎችን መሰብሰብና መለየት
(Information Gathering)
ሳይት ማፕ ማዘጋጀት (Planning: 300,000.00
ክልላዊ ፖርታል Sitemap and Wireframe/Mock-
ማዘጋጀት እና የክልል up Creation)
መስሪያ ቤቶች አንድ የድረገጽ ሌይአውት እና የፕሮሰስ
የመንግስት
አድሬስ(DNS index) ዲዛይን (Design-Page Layouts ኤላክትሮኒክ
ተቋማት and Process) ስ
አገልግሎታቸውን የውብሳይት ኮንቴንት ማዘጋጀት አገሌግልት፣
ለደንበኞች ተደራሽ (Content Writing)
ማድረግ አፕሉኬሽን
በዲዛይን መሰረት ኮድ ማድረግ ሶፍትዌር
(Coding)
ሌማትና
መሞከርና ማጠናቀቅ (Testing አስተዲዯር
and Review)
ዲይሬክቶሬ
ሆስት ማድረግና ለትግበራ ት
ማዘጋጀት (Hosting
(Launching))
ክልላዊ ፖርታሉ ላይ ለተካተቱ
ተቋማት ለድረ-ገጽ
አስተዳዳሪዎች እና ለ ህዝብ
ግንኙነት ባለሙያዎች ስልጠና
መስጠት
2 ክልላዊ ባህላዊ እውቀቶችን፣ 400,000.00
የሸምግልና ስርዓቶችን፣
ክልላዊ እውቀቶችን ህክምናዎችን ማጠናትና መረዳት
እና የባህል እሴቶችን (Software Business Analysis
በማሰባሰብ እና and Understanding and
በመቀመር ወደ Requirement Definition)፣
ዳታቤዝ እንዲገቡ
በማድረግ እነዲስፋፉ ባህላዊ እውቀቶችን፣ የሸምግልና
የመንግስት
ማድረግ ስርዓቶችን፣ ህክምናዎችን 200,000
ኤላክትሮኒክስ
በምስል፣ በድምፅ እና በጽሁፍ አገሌግልት፣
Regional ማጠናቀር አፕሉኬሽን
Knowledge ሶፍትዌር
ክልላዊ ባህላዊ እውቀቶችን፣
Management ሌማትና
የሸምግልና ስርዓቶችን፣ በሶስት
System (ACE-KMS) አስተዲዯር
ቋንቋ በመተየብ ማጠናቀር እና
ዲይሬክቶሬት
በዶክመንት ማስቀመጥ
(Documenting and Framework
design Understanding)፣
Regional Knowledge
Management System (C-
Medicine, C-arbitration, C-
Valuse) የሶሉሽን አርክቴክቸር
200,000
ዲዛይን መስራት/መገንባት
47
(Generate solution
architecture)፣ ተስማሚ
ቴክኖሎጂዎችን መምረጥ (Select
Suitable Technology)፣
ሶሉዩሽን አርክቴክቸር (Solution
Architecture) ማዘጋጀት፣
48
በአፋር ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት
የሳይንስ ኢኖቬሽንና ቴክኖሎጂ ኮሚሽን
የመንግስት ኢኮቴ ኔትወርክ ልማትና አስተዳደር
ዳይሬክቶሬት
የ 2016 በጀት ዓመት የአዳዲስ ወረዳዎች
የወረዳኔት ልማት ፕሮጀክት እቅድ
49
የ 2016 በጀት ዓመት የወረዳኔት ልማት ፕሮጀክት እቅድ
1. መግቢያ
በክልሉ እየተካሄደ ያለውን የልማት እንቅስቃሴ ውጤታማ ለማድረግ የመስሪያ ቤቶችን አሰራር በቴክኖሎጂው የታገዘ
በማድረግ ከቴክኖሎጂው ጋር እኩል የሚራመድ ዘመናዊና ቀልጣፋ አገልግሎት መስጠትና መልካም አስተዳደርን ማስፈን
ነው፡፡ በዚህ ዘርፍ ባለፉት 7 ዓመታት በፊት በፒስካፕ ፕሮጀክት ከክልል እስከ ወረዳ ያለውን የግንኙነት መስመር
ለማሳለጥ እና መረጃን በሁሉም የአስተዳደር እርከኖች ላማዳረስ በክልሉ ባሉ 29 ወረዳዎች ላይ የወረዳኔት ተከላ
በማድረግ የቪዲዮ ኮንፈረንስ እና የዳታ ልውውጥ ማድረግ ተችሉዋል ፡፡ ስለዚህ ይህንን ስራ ሊማስቀጥልና ለማስፋፋት
እንዲሁም በቶርነት የተጎዱ ወረዳዎችን የወደሙ የወረዳኔት ማተሪያሎች ለማሟላት የሚያስችልና በክልሉ ላይ
የመልካም አስተዳደር ችግሮችን ለመፍታት፣ የመረጃ ተደራሽነተን ለማጠናከር፣ አገልግሎትን ለማቀላጠፍ ፣ የፋይናንስ
ስረዓቱን ለማዘመን እና የማኔጅመንት ስርዓቱን ለመደገፍ ሲባል ይህ የወረዳኔት ፕሮጀክት ተቀርጿል፡፡
7. የፕሮጀክቱ አስፈላጊነት
የፕሮጀክቱ አስፈላጊነት በክልሉ የመልካም አስተዳደርን ለመስፈን እና የአገልግሎት አሰጣጥን ለማሻሻል፣ የሀብት
ብክነትን ለመቀነስና የህብረተሰብ የመረጃ ተጠቃሚነትን እና የቀጥታ ተሳታፊነትን ለማሳደግ የወረዳኔት አገልግሎትን
ሳይቆራረጥ ለማስቀጠል እንዲሁም በጦርነቱ የወደሙ ወረዳዎችን ማቴሪያሎቻቸውን ለመተካትና ስራ ለማስጀመር
እንዲሁም አዳድስ ወረዳዎችን ወደ ወረዳኔት አገልግሎት ለማስገባት የወረዳኔት ተከላ ለማድረግ እና የመረጃ ልውውጥን
ለማስቀጠል፡፡
የፕሮጀክቱ ዓላማ
በክልሉ በሁሉም አስተዳደር እርከኖች ላይ ወጥ የሆነ የመረጃ መስመር በማስቀጠል እና የሀብት ብክነትን በመቀነስ
የመንግስት ተቋማት የአገልግሎቱ ተጠቃሚ እንዲሆኑ ማስቻል፡፡
8. የፕሮጅክቱ ግቦች
1. ከክልል እስከ ወረዳ ድረስ የወረዳኔት፣ እና የቀበሌ ኔት መሰረተ ልማትን በመዘርጋት የመረጃ ተደራሽነትን በማፋጠን ትስስርን ማሳደግ
2. የወረዳኔት አገልግሎቶችን የሆኑትን የሜይል ኢክስጀንጅ አገልግሎት፣ የቪድዮ ኮንፈረንስ፣ እና የችሎት አገልግሎት ማስቀጠል
50
3. ለመንድስት ተቋማት የዳታዌርሀውስ እና የሆስቲንግ አገልግሎት ተጠቃሚነትን መጨመር፤
4. የኢንተርኔት አገልግሎትና አይሲቲ ላብ በማሟላት፣ መሰረተ ልማቱ የመልካም አስተዳድር ችግርንና የፍትህ ተደራሽነቱን በአግባቡ
እንዲወጣ ማድረግ፣
5. ሴክተር መስሪያ ቤቶችን ከወረዳ ኔት ጋር ማስተሳሰር፣
51
11. የፕሮጀክቱ መርሀ ግብር
የሚፈፀምበት ጊዜ
ተ ምርመራ ዋና ዋና ቁልፍ ተግባራት (በሩብ አመት) በጀት በብር
ቁ 1 2 3 4 ፈፃሚ አካል
ኛ ኛ ኛ ኛ
የመ
1 አዳድስ ወረዳዎችን የተለያዩ ማቴርያ ግዥ ማሟላት
ፕላዝማ፣ካሜራ፣ሚክሰር፣ስውች፣ 4,250,000.00
የወረዳኔት ተጠቃሚ ቱነር፣ኮምፒውተር
እንዲሆኑ ማድረግ እና የሳይት መረጣ ማድረግ 165,000.00
ንግስ
በጦሩነት የተጎዱ ተከላ ማካሄድ 280,000.00
ወረዳዎችን መልሶ የወረዳ ባለሙያ ስልጠና መስጠት 540,000.00
ት
ማቋቋም ክትትልና ግምገማ ማካሄድ 110,000.00
ኢኮ
ቴ
ኔት
ወር
ክ
ልማ
ትና
አስ
ተዳ
ደር
ዳይ
ሬክ
ቶሬ
ት
ድምር
52
5,345,000
53
በአፋር ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት
የሳይንስ ኢኖቬሽንና ቴክኖሎጂ ኮሚሽን
የመንግስት ኢኮቴ ኔትወርክ ልማትና አስተዳደር ዳይሬክቶሬት
የ 2016 በጀት ዓመት የወረዳኔት ልማት ፕሮጀክት እቅድ
54
መጋቢት 2016 ዓ.ም
2. መግቢያ
በክልሉ እየተካሄደ ያለውን የልማት እንቅስቃሴ ውጤታማ ለማድረግ የመስሪያ ቤቶችን አሰራር በቴክኖሎጂው የታገዘ በማድረግ ከቴክኖሎጂው ጋር እኩል የሚራመድ
ዘመናዊና ቀልጣፋ አገልግሎት መስጠትና መልካም አስተዳደርን ማስፈን ነው፡፡ በዚህ ዘርፍ ባለፉት 7 ዓመታት በፊት በፒስካፕ ፕሮጀክት ከክልል እስከ ወረዳ ያለውን
የግንኙነት መስመር ለማሳለጥ እና መረጃን በሁሉም የአስተዳደር እርከኖች ላማዳረስ በክልሉ ባሉ 29 ወረዳዎች ላይ የወረዳኔት ተከላ በማድረግ የቪዲዮ ኮንፈረንስ እና
የዳታ ልውውጥ ማድረግ ተችሉዋል ፡፡ ስለዚህ ይህንን ስራ ሊማስቀጥልና ለማስፋፋት እንዲሁም በቶርነት የተጎዱ ወረዳዎችን የወደሙ የወረዳኔት ማተሪያሎች
ለማሟላት የሚያስችልና በክልሉ ላይ የመልካም አስተዳደር ችግሮችን ለመፍታት፣ የመረጃ ተደራሽነተን ለማጠናከር፣ አገልግሎትን ለማቀላጠፍ ፣ የፋይናንስ ስረዓቱን
ለማዘመን እና የማኔጅመንት ስርዓቱን ለመደገፍ ሲባል ይህ የወረዳኔት ፕሮጀክት ተቀርጿል፡፡
የፕሮጀክቱ አስፈላጊነት በክልሉ የመልካም አስተዳደርን ለመስፈን እና የአገልግሎት አሰጣጥን ለማሻሻል፣ የሀብት ብክነትን ለመቀነስና የህብረተሰብ የመረጃ
ተጠቃሚነትን እና የቀጥታ ተሳታፊነትን ለማሳደግ የወረዳኔት አገልግሎትን ሳይቆራረጥ ለማስቀጠል እንዲሁም በጦርነቱ የወደሙ ወረዳዎችን ማተሪሎቻቸውን
ለመተካትና ስራ ለማስጀመር እንዲሁም አዳድስ ወረዳዎችን ወደ ወረዳኔት አገልግሎት ለማስገባት የወረዳኔት ተከላ ለማድረግ እና የመረጃ ልውውጥን ለማስቀጠል፡፡
የፕሮጀክቱ ዓላማ
በክልሉ በሁሉም አስተዳደር እርከኖች ላይ ወጥ የሆነ የመረጃ መስመር በማስቀጠል እና የሀብት ብክነትን በመቀነስ የመንግስት ተቋማት የአገልግሎቱ ተጠቃሚ
እንዲሆኑ ማስቻል፡፡
55
13. የፕሮጅክቱ ግቦች
6. ከክልል እስከ ወረዳ ድረስ የወረዳኔት፣ እና የቀበሌ ኔት መሰረተ ልማትን በመዘርጋት የመረጃ ተደራሽነትን በማፋጠን ትስስርን ማሳደግ
7. የወረዳኔት አገልግሎቶችን የሆኑትን የሜይል ኢክስጀንጅ አገልግሎት፣ የቪድዮ ኮንፈረንስ፣ እና የችሎት አገልግሎት ማስቀጠል
8. ለመንድስት ተቋማት የዳታዌርሀውስ እና የሆስቲንግ አገልግሎት ተጠቃሚነትን መጨመር፤
9. የኢንተርኔት አገልግሎትና አይሲቲ ላብ በማሟላት፣ መሰረተ ልማቱ የመልካም አስተዳድር ችግርንና የፍትህ ተደራሽነቱን በአግባቡ እንዲወጣ ማድረግ፣
10. ሴክተር መስሪያ ቤቶችን ከወረዳ ኔት ጋር ማስተሳሰር፣
56
ተ.ቁ ዋና ዋና ተግባራት የስራው ቦታ ስራው በጀት
ድግግሞሽ
1. የወረዳኔት መሰረተ ልማት ጥገና 31 ወረዳዎች ላይ 3 1,158,000
2. የተጓደሉ የወረዳኔት እቃዎችን ማሟላት 31 ወረዳዎች ላይ 1 3,350,000
3. ለ 32 ወረዳኔት ባለሞያዎች ሥልጠና መስጠት ሰመራ 1 560,000
( woredanet operation, maintenance and
network troubleshooting)
4. ለክልል የኮሚሽን ባለሞያዎች የ( server Data center 1 240,000
administration, firewall system, server security
and storage area network training)
5. ዳታሴንተርን በማቴሪያል እና በሶፍተዌር Data center 1 370,000
ማጠናከር(Licensed VMware software, Licensed
Server software, Licensed mail exchange server
software , Licensed server based antivirus
software) and AC 6000Btu
5,678,000
57
31 ቱን ወረዳ ኔትወርክ ማዕከላትን በቴክኖሎጂ መሳሪያዎች ማደራጀት
ብር ሳቲ ብር ሳቲ
58
2. ስካነር በቁጥር 29 11,000 00 319‚000 00
3. 29 00
ፕሪንተር በቁጥር 40,000 00 1,160,000
59
60