‫التین‬ ‫نام متداول‬ ‫سم نمونه‬

‫)خانواده گیاهی(‬
‫)‪Convallaria majalis (Lilliacae‬‬ ‫لیلی از دره‬ ‫گلیکوزیدها و ساپونین های قلبی‬
‫ساپونین ها‬

‫گلیکوزی‪..‬دهای اس‪..‬تروئیدها‪ ،‬آلکالوئی‪..‬دهای اس‪..‬تروئیدی‬

‫(استروئیدهایی با عملکرد نیتروژن) یا ت‪..‬ری ت‪..‬رپن ه‪..‬ا‬
‫هس‪..‬تند ک‪..‬ه در گیاه‪..‬ان ی‪..‬افت می ش‪..‬وند‪ ،‬ب‪..‬ه وی‪..‬ژه در‬
‫پوست گیاهان جایی که پوشش محافظ مومی ش‪..‬کل می‬
‫دهند‪ .‬آنها عوامل فعال غش‪..‬ایی هس‪..‬تند ک‪..‬ه گلب‪..‬ول ه‪..‬ای‬
‫قرمز یا سایر سلول های بدون دیواره را لیز می کنن‪..‬د‪.‬‬
‫آنه‪..‬ا توس‪..‬ط چن‪..‬دین گی‪..‬اه تولی‪..‬د می ش‪..‬وند و تص‪.‬ور می‬
‫شود ک‪..‬ه ب‪..‬ه عن‪..‬وان ترکیب‪..‬ات مق‪..‬اوم در براب‪..‬ر پ‪..‬اتوژن‬
‫‪.‬های گیاهی عمل می کنند‬

‫‪http://helios.bto.ed.ac.uk/bto/microbes/saponins.ht‬‬
‫‪m‬‬

‫‪Cotoneaster odysseus ( Rosaceae‬‬ ‫کوتونیستر‬

‫)‬
‫‪Datura stramonium‬‬ ‫جیمسون علف هرز‬
‫)‪(Solonaceae‬‬ ‫‪OH‬‬

‫‪O‬‬

‫‪O‬‬ ‫‪N‬‬

‫آتروپین‬

‫‪N‬‬ ‫‪O‬‬

‫‪O‬‬ ‫‪OH‬‬

‫هیوسیامین‬

‫‪HO‬‬ ‫‪O‬‬

‫‪O‬‬ ‫‪N‬‬ ‫‪O‬‬

‫اسکوپوالمین‬

‫دلفینیوم‬ ‫اردک ماهی‬ ‫متیل لیکاکونیتین‬

‫)‪(Banunculaceae‬‬

‫یک آلکالوئید گیاهی است که در ماهی )‪(MLA‬‬

‫خرچنگ یافت می شود و به عنوان آنتاگونیست گیرنده‬
 ‫در ماهیچه و )‪ (nAChrs‬های نیکوتین استیل کولین‬
‫‪.‬مغز شناخته شده است‬

‫‪http://en.wikipedia.org/wiki/Methyllycaconiti‬‬
‫‪ne‬‬
‫( ‪Dianthus caryophyllus‬‬ ‫میخک‬ ‫ساپونین های تری ترپنوئیدی آن در صورت بلعیده‬
‫) ‪Caryophyllaceae‬‬ ‫‪.‬شدن گیاه کمی سمی هستند‬

‫)‪Dicentra formosa (Fumariaceae‬‬ ‫خونریزی قلب‬ ‫این گیاه حاوی آلکالوئید سمی پروتوپین است‬

‫و‬
‫سای‬
‫ر‬
‫آلکالوئیدها‬
‫درجه سمیت ‪ :‬به ندرت یا بالقوه سمی‪ .‬چند مورد‬
‫گزارش شده از مسمومیت فصل ‪ :‬ناشناخته زمانی که‬
‫گیاه سمی خطرناک ترین است‬
‫نحوه عمل ‪ :‬سم موجود در گونه ها پس از مصرف‬
‫عمل می کند‬
‫‪http://linnet.geog.ubc.ca/Atlas/Atlas.aspx?scin‬‬
‫‪ame=Dicentra+formosa‬‬
 ‫دیژیتالیس پورپوره‬ ‫دستکش روباهی‬
‫)‪(Plantaginaceae‬‬

‫دیجی توکسین باعث بی اشتهایی‪ ،‬تهوع‪ ،‬استفراغ‪،‬‬

‫اسهال‪ ،‬گیجی‪ ،‬اختالالت بینایی و آریتمی قلبی می‬
‫‪.‬شود‬
‫ادریسیا ‪Hydrangea macrophylla Hydrangeaceae‬‬ ‫هیدراژین‪ ،‬یک گلیکوزید سیانوژنتیک‪ ،‬مسئول‬
‫مسمومیت است زیرا می تواند اسید هیدروسیانیک را‬
‫‪.‬پس از هیدرولیز آزاد کند‬

‫‪H‬‬ ‫‪CN‬‬
‫اسید هیدروسیانیک‬

‫گرم ‪ Roia (1976) 3‬و ‪Der Marderosian‬‬

‫عصاره گیاهی را تجویز کردند‬
‫داخل صفاقی‪ ،‬در ‪ 10‬میلی لیتر مایع‬
‫‪.‬تعلیق به ازای هر ‪ 100‬گرم وزن بدن‬
‫همه موش‌ها با عصاره‌گیری از گل‌ها و برگ‌های‬
‫ادریسی جان خود را از دست دادند‪ .‬خیر‬
‫موش‌ها با تغذیه خوراکی ‪ 100‬میلی‌گرم جان خود را‬
‫از دست دادند‬
‫‪.‬ماده گل در هر ‪ 35‬گرم وزن بدن‬

‫_‪http://www.cbif.gc.ca/pls/pp/ppack.info?p‬‬
‫‪psn=181&p_type=all&p_sci=sci&p_x=pp‬‬
‫‪Ipomoea carnea Convolvulaceae‬‬ ‫جالل صبح‬ ‫باعث ایجاد سموم توکسیکوز ‪Ipomoea carnea‬‬
‫در دام می شود که از نظر بافت شناسی با سلول های‬
‫واکوئله در اندام های مختلف مشخص می شود‪ .‬اصول‬
‫آلکالوئیدهای سواینسونین هستند ‪ I. carnea‬سمی‬

‫‪and calystegines‬‬
‫‪B1, B2, B3 and Cl.‬‬

‫با این حال‪ ،‬مشخص نشده است که آیا اثرات مشاهده‬

‫شده در موش های تحت درمان با این گیاه فقط به دلیل‬
‫سواینسونین است یا اینکه کالیستژین ها دارای اثر‬
‫‪.‬سمی افزایشی هستند‬

‫اوت؛ ‪1: Exp Toxicol Pathol. 2005 8-53 :)1( 57‬‬

‫‪Iris versicolor Iridacea‬‬ ‫‪Iris versicolor‬‬ ‫اصل سمی‪ :‬ایریسین‪ ،‬ایریدین یا ایریسین و اسید‬
‫)پرچم آبی(‬ ‫‪ .‬ایزوفتالیک‬

‫‪HO‬‬ ‫‪OH‬‬

‫‪O‬‬ ‫‪O‬‬
‫بنزن‪-1،3-‬دی کربوکسیلیک اسید‬
‫)اسید ایزوفتالیک(‬
‫عالئم شامل تهوع‪ ،‬استفراغ‪ ،‬درد شکم‪ ،‬اسهال‪ ،‬افزایش‬
‫دما پس از مصرف‬