Quản trị chuỗi cung ứng

SCM TS. Lục Thị Thu Hường

(Bộ môn Logistics & CCU, Khoa K.tế & KD quốc tế) 2023

Qu¶n trÞ chuçi cung øng

1 Tổng quan

2 Hoạch định CCU & mô hình SX

3 Mua & quản lý nguồn cung

4 Giao hàng, thu hồi & QLQHKH

5 Quản lý thông tin & cộng tác CCU

6 Đánh giá & đo lường CCƯ

1
1 Tæng quan qu¶n trÞ chuçi cung øng
1.1 Khái quát về chuỗi cung ứng
 Khái niệm, thành viên và phạm vi CCU
 Cấu hình và các thành phần cơ bản
 Các dòng chảy và liên kết trong CCU
1.2 Khái quát về quản trị CCU
 K.niệm, mục tiêu và bản chất QTCCU
 Các nhân tố động năng trong QTCCU
 Lợi ích quản trị chuỗi cung ứng
1.3 Các dạng chuỗi cung ứng phổ biến
 CCU d vụ/hh; đẩy/kéo; p.thông/đổi mới
 CCU tinh gọn/nhanh nhạy
1.4 Yếu tố thúc đẩy sự tăng trưởng CCU
 Toàn cầu hóa/Cung ứng đúng thời điểm
 Sự phát triển của bán lẻ/ TM điện tử

1 .1 Kh¸i qu¸t vÒ chuçi cung øng

một loại sản phẩm
Kh¸i niÖm nào đó
cho thị trường

 Tập hợp các doanh nghiệp/tổ chức

 tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp
 vào các quá trình tạo ra, duy trì & phân phối

Dòng thông tin

Nhà Công ty Khách
Dòng vật chất
cung cấp SX - KD hàng Dòng tài chính

2
1 .1 Kh¸i qu¸t vÒ chuçi cung øng

Dòng thông tin

Nhà Công ty Khách
Dòng vật chất
cung cấp SX - KD hàng Dòng tài chính

VËt liÖu S¶n xuÊt - KD Ph©n phèi

Trµ, ®ưêng, hư¬ng liÖu T©n HiÖp Ph¸t Phó Th¸i

1 .1 Kh¸i qu¸t vÒ chuçi cung øng

C¸c CCU rÊt kh¸c nhau, tïy thuéc ®®iÓm sp-t 2

quy m« DN & møc ®é liªn kÕt gi÷a c¸c TV

3
1 .1 Chuçi cung øng – C¸c thµnh viªn
 Gåm tÊt c¶ c¸c TV, tham gia tõ ®.xuÊt xø ®Õn ®.td cuèi cïng
 KH lµ mét bé phËn tÝch hîp cña chuçi cung øng

NCC Nhà Công ty Trung gian KH

đầu tiên cung cấp sản xuất phân phối cuối cùng

Dịch vụ

C¸c thµnh viªn trong chuçi cung øng

1 .1 Chuçi cung øng – C¸c thµnh viªn

 Mỗi thành viên chịu trách nhiệm cho 1 hoặc 1 vài
nhiệm vụ/công đoạn khác nhau trong CCU
 Liên kết với nhau thành mạng lưới, chia sẻ & cùng nhau
lập kế hoạch, tổ chức hành động

Vật liệu Vật liệu Lắp ráp, Cân bằng Cá nhân,

thô & phụ tùng chế biến cung cầu tổ chức

Vận chuyển,
lưu kho, tư vấn,
tài chính, CNTT

C¸c thµnh viªn trong chuçi cung øng 8

4
1 .1 Chuçi cung øng – C¸c thµnh viªn

M« h×nh chuçi cung øng tæng qu¸t 9

1.1 Chuçi cung øng – C¸c dßng ch¶y trong CCU

Dòng ...............:
Con đường lưu thông & chuyển hóa về vật chất
Vật liệu thô – bán thành phẩm – sp cuối cùng
NCC đầu tiên tới NTD, đúng & đủ về số lượng, chất lượng, t

Dòng ...............:
Dịch chuyển dữ liệu cung, cầu, đđh, chứng từ...
Thể hiện sự tương tác 2 chiều & đa chiều
Dòng TT hoạch định & dòng TT tác nghiệp

Dòng ...............:
Thanh toán, tín dụng, ủy thác & sở hữu

10

5
1.1 Chuçi cung øng – C¸c dßng ch¶y trong CCU
Dòng ...............:
Gia tăng giá trị ở mỗi bước chuyển hóa về vật chất
Các hoạt động logistics cơ bản (vận chuyển, kho bãi, dự trữ)
đảm bảo hợp lý hóa cho hđ lưu thông giữa các TV

Dòng ...............:
Tạo sự liên kết & phối hợp nhịp nhàng
Giữa các quy trình tác nghiệp & hoạch định trong DN
Chia sẻ dữ liệu giữa các thành viên

Dòng ...............:
Dòng ngược chiều, chuyển giao quyền sở hữu

1 .1 Chuçi cung øng – Ph¹m vi

CCU nội bộ Xác định
theo số bậc
Ph¹m vi CCU đơn giản quan hệ
& số lượng
CCU mở rộng TV tham gia

CCU ............ Chuỗi các hoạt động, các BP chức năng trong DN
(mua hàng, sản xuất, phân phối, marketing, logistics…)
được tích hợp tốt bên trong DN, tạo tiền đề để tích hợp
với bên ngoài, với các thành viên ở thượng nguồn và hạ nguồn

6
1 .1 Chuçi cung øng – Ph¹m vi
CCU đơn giản Bậc .................?
Ph¹m vi
Nhà Công ty Trung gian
cung cấp sản xuất phân phối

1 .1 Chuçi cung øng – Ph¹m vi

Ph¹m vi CCU mở rộng Bậc ...................?

Thượng nguồn DN Hạ nguồn

Bậc 2 Bậc 1 trung tâm Bậc 1 Bậc 2

Dịch vụ
Thầu phụ
Tài chính

NCC Nhà Công ty Trung gian KH

đầu tiên cung cấp sản xuất phân phối cuối cùng

Thiết kế Dịch vụ Nghiên cứu

sản phẩm logistics thị trường

7
1 .1 Chuçi cung øng – Ph¹m vi
CCU mở rộng Bậc 3, bậc 4
Ph¹m vi
NCC NCC NCC NCC KH KH KH NTD
đầu tiên bậc 3 bậc 2 bậc 1 bậc 1 bậc 2 bậc 3 cuối cùng

Khách hàng/Người tiêu dùng cuối cùng

NCC bậc 3, từ 1 đến n
NCC vật liệu thô đầu tiên

Doanh nghiệp
trung tâm

KH bậc 3, từ 1 đến n
Thượng nguồn Nội bộ Hạ nguồn

1 .2 Qu¶n trÞ chuçi cung øng

Kh¸i niÖm
 Quá trình tích hợp (cộng tác) nhằm đáp ứng
nhu cầu KH
 các DN & các hoạt động khác nhau & mang lại lợi ích
 vào các QT tạo ra, duy trì & phân phối cho các thành viên
 một loại sản phẩm nhất định tới thị trường trong CCU

8
1 .2 Qu¶n trÞ chuçi cung øng

B¶n chÊt
 ®Þnh hưíng quy tr×nh
 phèi hîp, céng t¸c & ®ång bé
 tÝch hîp c¸c dßng ch¶y
 xuyªn suèt ®Çu cuèi
 néi bé & bªn ngoµi

1 .2 Qu¶n trÞ chuçi cung øng

B¶n chÊt

Chøc n¨ng tÝch hîp Quản trị cung cầu bên trong
& kÕt nèi; DN & giữa các cty với nhau,
QT c¸c qu¸ tr×nh & thành mô hình kd gắn kết &
c¸c mèi quan hÖ hiệu quả cao

9
1 .2 Qu¶n trÞ chuçi cung øng

Môc tiªu

Tèi ®a hãa Giá trị chuỗi cung ứng

gi¸ trÞ t¹o ra cho = Giá trị khách hàng
toµn hÖ thèng – Chi phí chuỗi cung ứng

 Giá trị có liên quan chặt chẽ với

lợi nhuận của chuỗi
 KH cuối cùng là
nguồn doanh thu duy nhất của CCU
TV thẩm định giá trị của toàn chuỗi

This image cannot currently be displayed.

1 .2 Môc tiªu qu¶n trÞ chuçi cung øng

Chiến lược
tối giản hóa Chiến lược cạnh tranh
linh kiện
ko cần thiết
Chiến lược CCU

Cấu trúc chuỗi cung ứng

............? HiÖu suÊt §¸p øng .............?

Efficiency Effectiveness
SD nguồn lực với tạo nên giá trị
CP thấp nhất có thể cao nhất cho KH

10
1 .2 Môc tiªu qu¶n trÞ chuçi cung øng
Lu«n cã sù ®¸nh ®æi
(Trade-off)

HiÖu suÊt §¸p øng

Efficiency Effectiveness

• Tæng chi phÝ thÊp • ChÊt lưîng

• Lùa chän ®a d¹ng • S¸ng t¹o
• Mua s¾m sè lưîng lín • Míi mÎ
• Ýt dÞch vô • §éc ®¸o
• KÐm tiÖn lîi... • Tèc ®é...

KH t×m kiÕm møc gi¸ hêi nhÊt KH s½n sµng tr¶ gi¸ cao h¬n
& s½n sµng tù phôc vô cho gi¸ trÞ sp & dvô tèt

1 .2 Môc tiªu qu¶n trÞ chuçi cung øng

Đường cong
hiệu suất-đáp ứng
cho biết điểm
chi phí thấp nhất
để được mức độ
đáp ứng xác định

Những giải pháp đột phá

(công nghệ, quy trình...)
sẽ tạo ra đg cong vượt trội
cả về hiệu suất & đáp ứng
§ùêng cong hiÖu suÊt - ®¸p øng CCU
Để đạt mức độ đáp ứng cao về
Quan hệ tỉ lệ nghịch giữa
chất lượng, tốc độ, tính thuận tiện...
hiệu suất & đáp ứng
cần đầu tư nhiều hơn, CP cao hơn

11
1 .2 Môc tiªu qu¶n trÞ chuçi cung øng
Giá trị CCU được phân phối ntn giữa các TV?

Khi nông dân trồng cacao nhận được phần ít nhất trong CCU sôcôla thì
có công bằng & được coi là phát triển bền vững hay ko?

1 .2 Qu¶n trÞ chuçi cung øng

Dự trữ Địa điểm

Thông
tin
Sản xuất Vận chuyển

§éng n¨ng trong QTCCU - C¸c yÕu tè dÉn d¾t

t¹o nªn n¨ng lùc cña chuçi cung øng

12
1 .2 §éng n¨ng cña chuçi cung øng

S¶n xuÊt

 C«ng suÊt chÕ t¹o & DT SP

 C©n ®èi gi÷a chi phÝ,
gi¸ trÞ & sù ®a d¹ng sp
 M« h×nh s¶n xuÊt
 Thø tù ưu tiªn t2 & KH
 X©y dùng ®Þnh møc & gi¸m s¸t
 Kh¶ n¨ng truy nguyªn nguån gèc
 TÝch hîp víi c¸c quy tr×nh KD kh¸c

1 .2 §éng n¨ng cña chuçi cung øng

Dù tr÷ Mức dự trữ
Tốc độ
 CÇn thiÕt kh¸ch quan cung ứng
Đệm lót, giảm xóc
 Chi phÝ lín, dvô kh¸c biÖt cho dao động
Mức dự trữ giữa cung ứng &
 Khèi lưîng DT tiêu thụ

 Thêi gian DT Tốc độ

 C¬ cÊu mÆt hµng cÇn DT tiêu thụ

 Ko thõa, ko thiÕu ?!?

o MÊt c©n ®èi cung-cÇu
o Qui m« ®ñ lín míi cã hiÖu qu¶
o BiÕn ®éng bÊt thưêng
o Nhu cÇu c¹nh tranh
o §Çu c¬, khèng chÕ thÞ trưêng...
“Tồn kho là cội nguồn của tội ác”

13
1 .2 §éng n¨ng cña chuçi cung øng

§Þa ®iÓm

 Nhµ m¸y, kho b·i, t.t©m pp

 Liªn kÕt chÆt chÏ
 Vai trß & chøc n¨ng
 Sè lưîng & vÞ trÝ
 Quy m« & thiÕt bÞ o QuyÕt ®Þnh chiÕn lưîc
 §Æc ®iÓm t2 & ngµnh hµng o §Çu tư lín vµo bÊt ®éng s¶n
o Khã thay ®æi, ko ®c sai lÇm
 Sù hîp t¸c cña NCC
o T¸c ®éng m¹nh mÏ, l©u dµi
 N¨ng lùc cña vËn t¶i

1 .2 §éng n¨ng cña chuçi cung øng

VËn chuyÓn

 KÕt nèi m¹ng lưíi

 §¶m b¶o dù tr÷ Ng.gửi
Dòng thông tin
Ng.nhận
Cao Thấp
 Tèc ®é, æn ®Þnh, l.ho¹t Dòng sp
Thủy
 CP & dvô kh¸c nhau Sắt
Khối lượng

Chi phí

 Kho¶ng c¸ch, khèi lg

Bộ
 §Æc ®iÓm sp
 Phù¬ng tiÖn VC Đ.vị vận tải Hàng
không
 Phù¬ng thøc VC Thấp Cao
Thấp Tốc độ Cao
 §¬n vÞ VC

14
1 .2 §éng n¨ng cña chuçi cung øng
o Dù b¸o & ho¹ch ®Þnh chiÕn lưîc
o LËp kÕ ho¹ch SX, dù tr÷, vchuyÓn, mua hµng
Th«ng tin
o Phèi hîp t¸c nghiÖp hµng ngµy

 §Çu tư h¹ tÇng CNTT

 Thèng nhÊt øng dông CNTT trong CCU
 Møc ®é hîp t¸c & chia sÎ th«ng tin

YÕu tè duy nhÊt

cã tiÒm n¨ng ®ång thêi t¨ng
....................................?

1 .2 §éng n¨ng cña chuçi cung øng

Động năng ? ?
- Ít cơ sở - Nhiều cơ sở nhỏ
Sản xuất - Mỗi cơ sở quy mô lớn - Vị trí phân tán
- Công suất vừa đủ - Công suất dư thừa
- Lượng dự trữ thấp - Lượng dữ trữ lớn
Dự trữ
- Ít mặt hàng - Đa dạng chủng loại

Ít địa điểm, tập trung quy mô Nhiều địa điểm gần KH

Địa điểm lớn, phục vụ k.vực rộng

- Tần số thấp, k.lượng lớn - Giao hàng thường xuyên

Vận chuyển - P.tiện chậm & rẻ - Linh hoạt & tốc độ cao

Hạ tầng & hệ thống thông tin được thiết kế & vận hành
Thông tin
tùy thuộc vào mục tiêu của chuỗi cung ứng

15
1 .2 §éng n¨ng cña chuçi cung øng
Động năng ? ?

Khai thác lợi thế nhờ qui mô; Đáp ứng tt về sp đa dạng,
Sản xuất
CF từng đv sp thấp đổi mới & c.ứng thuận tiện

Dự trữ Chi phí thấp cho DT hàng hóa Mức độ sẵn sàng của DT để
nhanh chóng đáp ứng NC

Địa điểm Tập trung Phân tán

Phối hợp VC đầy xe, đầy toa Tập trung vào tốc độ & thời
Vận chuyển để giảm chi phí gian giao hàng

Đầu tư thỏa đáng vào hạ tầng & hệ thống thông tin

Thông tin Thu thập, xử lý & chia sẻ thông tin chính xác, kịp thời

1 .2 Qu¶n trÞ chuçi cung øng

Lîi Ých T¹i sao cÇn ph¶i qu¶n trÞ CCU ?

 Tốc độ
 Tính chính xác
 Nhanh nhạy
 Chi phí

Gia t¨ng n¨ng lùc c¹nh tranh

16
1 .2 Qu¶n trÞ chuçi cung øng

Th¸ch thøc T¹i sao QTCCU l¹i khã ®Õn thÕ?

 Cân bằng cung & cầu
 Khả năng dự báo chính xác
 Môi trường luôn biến động
 Tối ưu hóa mạng lưới nhà cung cấp
 Quản lý điểm tiếp xúc với KH
 Biến động mức dự trữ & đặt hàng

§èi mÆt víi th¸ch thøc thÕ nµo?

1 .3 C¸c d¹ng chuçi cung øng phæ biÕn

Ph©n lo¹i theo nhiÒu tiªu thøc

Tính chất Đặc điểm Nguyên tắc Cơ chế Mđộ phức

................... ................... ................... ................... tạp của qlý

 SP dịch vụ  Phổ thông  Do 1 DN qlý  Đẩy  Tinh gọn

 SP vật chất  Đổi mới  Tự phát  Kéo  Nhanh nhạy
Thực phẩm  Phối hợp  Phối hợp
Phi thực phẩm

17
1.3 Sù kh¸c nhau gi÷a sp vËt chÊt & sp dÞch vô

SP vật chất SP dịch vụ

Hữu hình Vô hình

D¶i quang phæ sp vËn chÊt – sp dÞch vô

1 .3 CCU s¶n phÈm dÞch vô

Khách
Nhà hàng
cung cấp
Cung ứng Khách
Dự trữ dịch vụ hàng
Nhà
cung cấp Khách
hàng

CCU cã ®Æc ®iÓm ntn ?...................?

18
1 .3 CCU s¶n phÈm vËt chÊt
Nhà Khách
cung cấp hàng

Nhà Dự Sản Dự Phân Bán Khách

cung cấp trữ xuất trữ phối lẻ hàng

Nhà Khách
cung cấp hàng

CCU cã ®Æc ®iÓm ntn ?...................?

1 .3 CCU s¶n phÈm phæ th«ng

• SP phổ thông:
– Nhu cầu thiết yếu, dễ dự báo
– Quy mô tiêu thụ cao
– Chu kỳ sống dài
– Tính # biệt thấp, nhiều sp thay thế
• Chuỗi cung ứng nên h.động ntn?
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................

19
1 .3 CCU s¶n phÈm ®æi míi
• SP đổi mới:
– Nhu cầu ko chắc chắn
– Quy mô tiêu thụ khó xđịnh
– Chu kỳ sống ngắn
– Rủi ro bị lỗi thời, tỷ xuất LN cao
• Chuỗi cung ứng nên h.động ntn?
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................

1 .3 CCU ®Èy & CCU kÐo

Chuçi cung øng ®Èy Chuçi cung øng kÐo

SX & PP dùa theo dù b¸o NC Phèi hîp SX, PP theo NC thùc
NC dao ®éng thÊp NC dao ®éng lín
SP cã tÝnh tiªu chuÈn hãa cao SP cã tÝnh c¸ nh©n hãa cao
Lîi thÕ nhê quy m« cao Lîi thÕ nhê quy m« thÊp

CCU phèi hîp ®Èy & kÐo ???

20
1 .3 CCU tinh gän & CCU nhanh nh¹y

CCU tinh gän CCU nhanh nh¹y

Gia tăng giá trị cho KH Nắm bắt và đáp ứng
bằng việc liên tục loại bỏ thay đổi nhu cầu t2 một
lãng phí trong suốt quá cách nhanh chóng, dễ
trình sx & cung ứng sp/dvụ dàng với chất lượng cao

TËp trung vµo hiÖu suÊt TËp trung vµo ®¸p øng

CCU phèi hîp tinh gän & nhanh nh¹y ???

1 .3 CCU tù ph¸t & CCU do DN qu¶n lý

CCU tù ph¸t CCU do DN qu¶n lý

Tối ưu hóa chi phí DN
Liên kết ngắn hạn
Chia sẻ thông tin theo giao dịch
Mỗi TV tự ngừa rủi ro
Ko cần/ko có lãnh đạo chuỗi
Tối ưu hóa CP toàn chuỗi
Liên kết dài hạn
Mở rộng hđ hoạch định, giám sát
Cùng chia sẻ rủi ro trong t dài
Có lãnh đạo chuỗi

Cã thÓ chuyÓn hãa tõ CCU tù ph¸t sang cã qu¶n lý ?

21
1 .3 C¸c d¹ng CCU theo nguyªn t¾c qu¶n lý
CCU tự phát CCU do DN quản lý
Qđiểm qlý chi phí
Quản trị dự trữ
Thời gian liên kết
Chia sẻ thông tin
Chia rủi ro, lợi ích
Hoạch định chung
Tương thích văn hóa
Lãnh đạo chuỗi

Cã thÓ chuyÓn hãa tõ CCU tù ph¸t sang cã qu¶n lý ?

1 .4 YÕu tè thóc ®Èy sù t¨ng trùëng CCU

Toàn cầu hóa &
Cuối 1970 Phát triển CL sản xuất

Đầu 1980 Cung ứng & sx đúng thời điểm

Chất lượng dịch vụ, năng suất LĐ

Giữa 1980 & sự lớn mạnh của DN bán lẻ

Đầu 1990 QT chất lượng & 6-Sigma

Giữa 1990 Tái thiết kế quy trình KD

Cuối 1990 Thương mại điện tử

Đầu 2000 Khoa học dịch vụ

Giữa 2010 P.tích dữ liệu KD

YÕu tè t¸c ®éng CCU trªn ph¹m vi toµn cÇu

22
1.4 Toµn cÇu hãa & sù chuyÓn ®éng cña CCU
Qu¸ trinh toµn cÇu ho¸
ngµy cµng s©u réng & ko thÓ ®¶o nguîc
 1552: Magellan thám hiểm vòng quanh thế giới
 1947: GATT, Hiệp ước chung về thuế quan & TM
 1970 - 80: Sự lớn mạnh của các cty đa quốc gia
 1995: WTO, Tổ chức TM Thế giới
 2000: EU & liên minh đồng tiền chung châu Âu
 2015: BRICS, AEC
 2018: CPTPP
 2020: EVFTA v.v...

Võa hç trî, thóc ®Èy,

võa ®ßi hái ho¹t ®éng CCU
vưît ra ngoµi khu«n khæ
cña mét quèc gia

1 .4 Cung øng & s¶n xuÊt ®óng thêi ®iÓm

SX quá nhiều

Phế phẩm Chờ đợi &

& sửa chữa QT gián đoạn

Thao tác Di chuyển

thừa ko hợp lý

Sai sót & Dự trữ

khuyết tật dư thừa

Hđộng cung ứng, SX & giao hàng được lập

kế hoạch & thực hiện sao cho qtrình tiếp theo
có thể thực hiện ngay sau khi qtrình hiện thời
chấm dứt & loại bỏ các lãng phí

23
1 .4 Sù lín m¹nh cña DN b¸n lÎ

C¸c nhµ b¸n lÎ lín nhÊt

ViÖt Nam hiÖn nay?

• Trước kia, nhà sản xuất là người kiểm soát CCU

• Ngày nay, nhà bán lẻ lớn có khả năng tổ chức lại
các mối quan hệ trong CCU, phù hợp hơn với
lợi ích của DN bán lẻ và người tiêu dùng

1.4 C«ng nghÖ th«ng tin & thù¬ng m¹i ®iÖn tö

C¸ch m¹ng th«ng tin
Khi con người có tiếng nói

Khi có chữ viết

Sự ra đời kỹ thuật in

Các tbị truyền thông điện, đtử

(điện thoại, điện báo, radio, TV)

Máy tính & mạng Internet

Trí tuệ nhân tạo v.v.

Thay ®æi s©u s¾c mäi khÝa c¹nh ®êi sèng kinh tÕ, v¾n hãa, x· héi

24
1 .4 Thù¬ng m¹i ®iÖn tö

TMĐT tạo thêm nhiều cơ hội & thách thức mới

tới CCU: bỏ bớt một số trung gian, hình thành một số
trung gian trực tuyến, tăng tính minh bạch, thông tin,
tương tác, linh hoạt, tối ưu....

1 Tæng quan Qu¶n trÞ chuçi cung øng

MẠNG LƯỚI
B¸n hµng & qu¶n trÞ quan hÖ kh¸ch hµng

CUNG CẤP
DN LÃNH ĐẠO CHUỖI
MẠNG LƯỚI
Mua hµng & qu¶n trÞ cung øng

KHÁCH HÀNG CUỐI CÙNG

PHÂN PHỐI
VẬT LIỆU THÔ

Dự trữ Địa điểm

Thông
tin

Sản xuất Vận chuyển

Dòng vật chất, dòng thông tin, dòng thanh toán

25
1 Tæng quan Qu¶n trÞ chuçi cung øng
QTCC¦ = qu¶n trÞ ®a chøc n¨ng ???

1 Tæng quan qu¶n trÞ chuçi cung øng

SCM 2023

26