Professional Documents
Culture Documents
Safilak CM4
Safilak CM4
Pagsasaalang-alang ng etika sa
binubuong akademikong sulatin.
2
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
Ilang aralin na rin ang iyong natapos
pag-aralan patungkol sa akademikong
pagsulat. Ngunit hindi pa riyan natatapos ang
mga dapat mong malaman.
Padayon!
3
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
Tingnan ang larawan na makikita sa iyong
kanan. Batay sa iyong nakikita suriin ang
nilalaman ng nito sa pamamagitan ng
pagsagot sa mga sumusunod na katanungan.
4
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
Nakailang beses ka na bang sumulat
ng sanaysay? Naging madali ba sa iyo ang
proseso ng pagsulat nito o naging malaking
hamon ba para iyo ang pagsisimula sa
pagsulat ng sanaysay? Ano nga ba muli
ang pagsulat ng sanaysay?
5
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
Ang replektibong
sanaysay ay pumapaksa sa mga
pangkaraniwang isyu,pangyayari, o karanasan
na hindi na nangangailanagn pa ng
mahabang pag-aaral. May kalayaan ang
pagtalakay sa mga puntong nilalaman nito na
karaniwan ay mula sa karanasan ng
manunulat o pangyayaring kanyang
nasaksihan (Baello, Garcia, Valmonte 1997).
6
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
Ngayong nalaman at naunawaan mo na ang
kahulugan ng isang replektibong sanaysay,
hindi pa riyan natatapos ang ating talakayan
dahil upang lubos pang maunawaan ito, narito
ang mga nilalaman ng bahagi ng
Replektibong Sanaysay.
1. Panimula
malaking bahagi ng salaysay, obserbasyon, rito.. Dito na rin niya masasabi kung ano ang
dito kung anong mga bagay ang nais ng mga pagpapabuti ng katauhan at kaalaman
kapaligiran, o sistema.
7
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
Finish Line
Sa dami nga niyon, hindi ako napagod sa
Abril 2005 nang makapagtapos ako ng paghabol upang marating ang finish line.
kolehiyo, BSE, nagpakadalubhasa sa Filipino. Hindi sa pagmamalaki ay nakapagkamit
May titser na sina Aling Auring at Mang Primo. ako ng karangalan—ang diploma ko.
Tandang-tanda ko pa ang butas ng karayom Binalikan ko rin ang PUP para sa aking
na aking pinasok sa pag-aaral. Labis man, programang master at doktorado. Doon
sinuong ko ang bagyong signal kuwatro. ay nagpakapantas at nakipaghabulan sa
isa pang laban.
Kung hihilahin pabalik ang nakaraan, ako’y
karaniwang mag-aaral lamang noon na Isang hapon iyon nang ikuwento ko sa
nagsikap makapasa sa entrance exam sa RTU. aking mga mag-aaral na
Hindi kasi ako nakapasa sa EARIST. Isa rin ako sa nagpapakadalubhasa rin sa Filipino ang
kasamaang-palad na hindi umabot sa quota aking paghahabol. “Sir, kaya pala lagi
course ng PUP. Banta ko sa unibersidad na kang pawisan sa harap ng klase,” biro pa
iyon, babalik ako ngunit wala akong ng mga mambobolang Filipino major.
duduruging anuman (may himig yata iyon ng
pagka-GMA telebabad). “Parati tayong may hinahabol. lyon ay
dahil sa may gusto tayong makamit. Ang
Nakapasa ako. Namuhay nga ako ng apat na mahalaga matapos ng paghahabol na
taon sa RTU. Nakipaghabulan ako sa mga iyon, alam mo kung kailan at saan ka
propesor para sa ulat at grado. Naghabol din babalik. Ako ay inyong guro pero babalik
ako sa pasahan ng mga proyekto. Marami at babalik ako sa pagiging mag-aaral ko.
akong hinabol. Hinabol ko ang pagbubukas at May mga pagkakataong ako ang inyong
pagsasara ng cashier at registrar. Maikli pa mag-aaral. Natututo ako sa mga
naman ang pila noon. Humahabol ako sa mga pinagdadaanan ninyo. Nakikita ko ang
kasamang kadete sa ROTC tuwing mahuhuli sa aking sarili,” dagdag-hirit ko sa kanila.
formation. Hinabol ko ang aking mga kamag-
aral. Lahat sila ay aking hinabol at ako’y “Ok, klase, inabot na natin ang finish line.
8
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
Matapos mong basahin ang halimbawa
ng replektibong sanaysay, suriin naman
natin ang nilalaman nito.
9
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
Tungkol nga ba kanino o saan ang lakbay-
lugar na iyo nang narating. Ipaliwanag kung “The art of the travel essay,” ang isang
It’s more fun in the Philippines. Ito ang islogang Ang lakbay-sanaysay ay nagtataglay ng
sa ating turismo. Ano nga ba ang mambabasa ang mga nakita at natuklasan sa
10
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
Narito ang ilang mungkahi sa pagsulat ng lakbay-
sanaysay na maaari mong maging gabay.
11
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
KAWASAN FALLS
Lakbay-Sanaysay na isinulat ni Jan Moises
Estrada sa Moalboal, Cebu
Ang daming taong nagagandahan sa lugar na
Ang masasabi ko lang dito bilang isang dayuhan ay
tinatawag na Kawasan Falls sa Badian. Ano ba
sobrang ganda talaga ng mga tanawin dito sa
tagala ang meron sa lugar na ito? Bakit kaya
Kawasan Falls. At sa paglakbay ko marami din
dinarayo ito nang mga dayuhan? Bakit
akong nakitang magandang lugar tulad nang
tinatawag nila ito na Beautiful Natural Wonders
Moalboal isa din siya dinarayo ng mga dayuhan
sa Cebu? Paano makakapunta sa Kawasan?
katulad namin. At dito ko din nalalaman ang lugar
na Moalboal ay isang sikat na atraksyong
panturista. Natuklasan ko sa aking sarili habang ako
ay naglalakbay na dapat tangkilikin ang mga lugar
na maipapagmamalaki natin sa iba.
12
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
Nagustuhan mo ba ang isinulat na Lakbay-
sanaysay ni Jan Moises Estrada? Malapit na
tayong matapos sa ating paksang tatalakayin.
Ang huling uri ng sanaysay na ating pag-
uusapan ay tungkol sa Larawang-sanaysay o
Pictorial Essay.
13
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
Ang larawang-sanaysay ay gaya rin ng iba
pang uri ng sanaysay na gumagamit ng mga
pamamaraan sa pagsasalaysay. Sa
pagsasalaysay, maaaring gamitin mismo ang
mga binuong larawan o dili kaya’y mga
larawang may maiikling teksto o caption. Narito ang mga dapat mong isaalang-aiang sa
pagsulat ng larawang-sanaysay:
Malaki ang naitutulong ng larawang may
teksto sapagkat nakatutulong ang mga ito sa
1. Pumili ng paksa ayon sa iyong interes.
mga ideya kaisipang ipinakikita ng larawan.
2. Magsagawa ng pananaliksik sa iyong
paksang gagawin.
Ang mahalagang katangian ng larawang-
3. Isaalang-alang ang kawilihan at uri ng
sanaysay ay ang mismong paggamit ng iyong mambabasa.
larawan sa pagsasalaysay. Layunin nitong 4. Tandaan na ang isang istoryang nakatuon
magbigay ng kasiyahan o aliw sa taong sa mga pagpapahalaga o emosyon ay
madaling nakapupukaw sa damdamin ng
gumagawa ng salaysay, magbigay ng
mambabasa.
mahalagang impormasyon, at malinang ang
5. Kung nahihirapan ka sa pagsusunod-sunod
pagiging malikhain. ng pangyayari gamit ang larawan,
mabuting sumulat ka muna ng kuwento
at ibatay rito ang mga larawan.
14
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
PAGMAMAHAL SA ISANG INA
Palagi tayong pinapagalitan dahil sa mga
kamalian natin. Papaluin kapag hindi natin
masagutan ang mga takdang aralin o di
kaya ay sisigawan kapag umuwi na nang
gabi. Siguro nga ay iniisip natin sa
panahong iyon na tama ang ating
ginagawa ngunit atin ring maiinitindihan sa
huli na kabutihan lamang ang ninanais nila
para sa atin.
Katibayan at katapangan ang palagi
nating nakikita sa mukha nila ngunit ang
hindi natin alam ay may kahinaan rin sila.
Habang tayo’y nagsasaya sa labas kasama
ang mga kaibigan ay maaaring iyon din
ang oras kung saan iniiyak nila lahat ng
bigat na naiipon sa kanilang dibdib.
Gagawin nila ang lahat upang maibigay
ang lahat ng kagustuhan natin kahit pa na
wala nang matitira para sa kanila. Ganyan
sila magmahal. Iniisip muna ang kapakanan
ng anak bago ang sarili. Kadalasan nga ay
nalilimutan na nila ang sariling kapakanan
dahil iniisip lamang nila kung paano tayo
mapapabuti.
15
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
Mula sa iyong pagsasanay at
mga pagsusuring ginawa, handang-
handa ka na upang magsulat ng
sarili mong Sanaysay.
Panuto:
16
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina
Tandaan sa paggsulat ng
sanaysay, mayroon din itong iba’t ibang
uri at paraan na kung saan ay
magagamit sa iba’t ibang estilo. Mainam
na mas maunawaan ang proseso ng
pagsulat nito na naayon sa iyong interes o
pokus ng pagsulat. Narito muli ang mga
uri ng sanaysay na dapat mong tandaan.
Austero, C. S., et Al. (2013) Pagbasa at Pagsulat Tungo sa Pananaliksik. Manila: Rajah
Publishing House.
Garcia, F. C., (2017) Filipino sa Piling Larang (Akademik). Quezon City: Sibs Publishing
House
Villafuerte, P.V., et. Al. (2014) Komunikasyon sa Akademikong Filipino, Quezon City:
Lorimar Publishing Company, Inc.
Online:
18
Termino 2, A.Y. 2021-2022 Filipino sa Piling Larangan (Akademik) Pahina