You are on page 1of 4

KHUTBAH IDUL ADHA

Nuladhani Sifat Nabiyulloh Ibrohim AS, Dening : Kang Yanu

9 × ‫اهللُاَكِبَُر‬

‫هللا َو ْحدَ ُه َو َضدَ َق‬ ُ َّ‫ َال ا َ ََل اال‬، ‫هللا َو َال ه َ ْع ُبدُ االَّ ا ََّّي ُه ُم ْخ ِل ِط ْ َْي َ َُل ا ِّليْ ُن َومَ ْو َن ِر َه ْام ََك ِف ُر ْو َن‬ ِ ‫ َوامْ َح ْمدُ ِِهلل َن ِث ْ ًْيا َو ُس ْب َح َان‬، ‫هللا اَ ْن َ َُب َنب ْ ًِْيا‬
ُ َّ‫ َال ا َ ََل اال‬، ‫هللا بُ ْك َر ًة َوأ َِض ْي ًال‬
ِ ِ ِ ِْ ِ ِ ِ
ُ‫هللا اَ ْن َ َُب َو ِهلل ام َح ْمد‬
ُ ، ‫هللا اَ ْن َ َُب‬ ُ َّ‫ َال ا َ ََل اال‬، ‫ََص َع ْبدَ ُه َوى ََز َم ْ َاْل ْح َز َاب َو ْحدَ ُه‬
ُ ‫هللا َو‬ َ َ ‫َو ْعدَ ُه َوه‬
ِ ِ
ُ َّ‫ َأ ْشيَدُ َأ ْن َال ا َ ََل اال‬.‫احلَ ْمدُ ِ ِلِل َّ ِاَّل ْي َخلَ َق ّامز َم َان َوفَضَّ َل ب َ ْعضَ ُو عَ ََل ب َ ْع ٍظ فَخ ََّص ب َ ْع ُظ امشُّ ي ُْو ِر َوا َْل ََّّي ِم َوانَل َي ِاِل ِب َم َزا ََّي َوفَضَ ائِ َل ًُ َع َّظ ُم ِفْيْ َا ا َْل ْج ُر واحل ََس َن ُات‬
‫هللا‬
ِ ِ
‫َشًْ َم َ َُل َو َأ ْشيَدُ َأ َّن َس يِّدَ ان ُم َح َّمدً ا َع ْبدُ ُه َو َر ُس ْو ُ َُل الَّا ِعى ِب َل ْو ِ َِل َو ِف ْع ِ ِِل ا ََل َّامرشَ ا ِد‬ ِ َ ‫ َو ْحدَ ُه َال‬. ‫وس ِ ّ ّْل َعَل َع ْب ِدكَ َو َر ُس ْو ِ َِل ُم َح ّم ٍد ِوعَ ََل أ ٓ َِل و ٔأ ْْصَا ِب ِو ىُدَ ا ِة‬ ّ ‫انلّيُ َّم َض ّل‬
ِ ِ َ‫امطاع‬
‫ات‬ َّ ِ‫هللا تَ َع َاَل ِب ِف ْعل‬َ ‫ ف َيا َأُّيُّ َا امنَّ ُاس ات َّ ُلوا‬، ُ‫ ٔأ َّما ب ْعد‬.‫ا َْلانَ ِم يف َأ ْْنَا ِء ام ِب َال ِد‬
َُ َ ْ‫ ا َّن شَ ا ِه ََ َم ى َُو ْ َاْلب‬.‫ فَ َط ِ ّل ِم َرب ّ َِم َو ْاْن َْر‬.‫ اانَّ َأع َْط ْي َناكَ ْام َك ْوث ََر‬:‫هللا تَ َع َاَل ِيف ِن َتا ِب ِو ْام َك ِر ْ ِْي‬
ُ ‫فَلَدْ كَا َل‬
ِ ِ

Alhamdulillah, puji syukur wonten ngarsanipun Gusti Allah, dening punapa gusti
Allah taksih paring kesehatan dumateng kita, sehingga kita mampu makempal
wonten Masjid niki, nglampahi ibadah sholat Idul Adha.

Allahu Akbar 3x Walillahil Hamd


Lewat mimbar meniko kawulo ngajak dateng diri kulo pribadi lan ugi dumateng
hadirin sedoyo; monggo kito Taqwa dateng ngarso gusti Allah ingkang Moho
Agung, kita lampahi sedanten perintahipun Gusti Allah lan kita tabihi sedanten
larangan e gusti Allah.

Hadirini jamaah ingkang dipun mulyaaken Allah


Idul Adha tanggal sedoso Dzul Hijjah meniko ugi dipun kenal kanti sebutan Hari
Raya Haji, sebab kaum muslimin ingkang nindaaken ibadah haji nembe wukuf
wonteng Arofah. Sedoyo jamaah haji ngagem pakaian ihrom ingkang sarwo
pethak lan boten jahitan, ingkang disebat pakaian ihrom. Meniko nglambangaken
bilih kaum muslimin meniko sami akidahipun lan anggadhahi derajat ingkang
sami, wonten ngarsanipun gusti Allah. Mulai Presiden, menteri hingga rakyat
biasa sedanten sami wonten ngarsane gusti Allah. Bedane tingkat taqwa masing-
masing.

Kejawi dipun wastani riyadin haji ugi disebat ”idul qurban” utawi riyadin kurban.
Keranten Idul adha meniko setunggaling riyadin ingkang kangge mangertosi artos
berkurban. Arti kurban inggih meniko kito paring peparingan minongko raos
remen dan tresno dateng tiyang sanes sesami tiyang muslim. Kados ingkang
sampun dipun tuladhaaken dening Kanjeng Nabi Ibrahim as.

Hadirin kaum muslimin muslimat ingkang dipun mulyaaken Allah SWT


‫َوتَ َر ْن َنا عَلَ ْي ِو ِيف ْاْل ٓ ِخ ِر َين‬
”Ingsun abadiaken kanggene Ibrohim (sebutan kang apik) ing kalangane wong-
wong kang keri” (Q.S. Ash-Shoffat: 108)
Ing dalem ayat meniko, cetho sanget bilih sak yektosipun Gusti Allah sanget
mulyaaken dateng Nabi Ibrohim, sahinggo Nabi Ibrohim lah ingkang dipun juluki
bapake poro Nabi, ugi bapakipun ummatipun kanjeng Nabi Muhammad SAW.
1
Page
KHUTBAH IDUL ADHA
Nuladhani Sifat Nabiyulloh Ibrohim AS, Dening : Kang Yanu
Wonten nopo kok Gusti Allah ngantos semanten agenge anggenipun mulyaaken
kanjeng Nabi Ibrohim ?
Nopo keranten bondo? keturunan ? kekuatan?
Boten niku......

Nabi Ibrohim dipun kenang ngantos akhir zaman keranten keteguhan ipun
nggondheli amanah Allah lan keikhlasanipun ngorbanaken sedoyo nopo kemawon
demi Allah SWT.

Hadirin Rohimakulullah
Nabi Ibrohim naliko dakwah manggihi rintangan lan cobaan ingkang amrat
(berat). Panjenenganipun ngadepi musuh ingkang kiat, inggih meniko penguwaos
ingkang dholim. Panjenenganipun kedah nglampahi hukuman ingkang boten
enteng lan boten mungkin saget slamet menawi boten pikantuk izinipun Allah
SWT.
Setia anjagi garwanipun ingkang nembe ngandut putranipun. Ngrencangi
garwanipun ngantos dumugi daerah ingkang tebih sanget. Sedoyo meniko
keranten naderek dhawuhipun gusti Allah SWT, senahoso mekaten
panjenenganipun Nabi Ibrahim taksih tetep dakwah ngajak ummat manungso
supados tetep wonten margi ingkang leres ingkang dipun ridloi Allah SWT.

Hadirini jamaah ingkang dipun mulyaaken Allah...


Cobaan kados mekaten meniko dereng sepinten ageng menggahipun kanjeng
Nabi Ibrohim. Sebab cobaan ingkang langkung amrat inggih meniko naliko
nglampahi perintahipun Allah kedah ngorbanaken putranipun ingkang paling
dipun sayangi, inggih meniko Ismail. Ismail kedah dipun dadosaken korban kagem
Allah kanthi dipun sembelih. Kerelaan lan keikhlasan Nabi Ibrohim menyembelih
putranipun meniko lah ingkang terus kito peringati ngantos sak mangke ing dalem
wulan Idul Adha.

Hadirin, jamaah ingkang dipun rahmati Alloh….


Wonten ing zaman sak meniko, pengorbanan Nabi Ibrohom kasebat kedah
tetep kito apresiasi, kito wujudaken, kanthi nglampahi ibadah haji kagem
ingkang sampun mampu, lan nyembelih hewan kurban kagem tiyang ingkang
kagungan kecukupan bondo kagem kurban. Kejawi meniko kito ugi tetep
kedah terus menerus meniru kisah keteguhan, ketaatan lan ketabahan Nabi
Ibrohim kasebat wonten pagesangan kito.
Ketabahan Nabi Ibrohim ngorbanaken putranipun saget kito wujudaken
wonten kerelaan kita ambagi kasenengan kalian tetanggi, lingkungan lan sederek-
sederek umat Islam lintunipun.

Gusti Alloh ngendikan wonten ing Al-Qur’an :


‫امطا ِب ِر َين‬ ِ ّ ِ ‫َوف َوامْ ُجوعِ َوه َ ْل ٍص ِ ّم َن ا َْل َم َوالِ َوا ْٔله ُف ِس َوامث َّ َم َر ِات َوب‬
َّ ‫َّش‬ ْ َ ‫َومَنَ ْبلُ َونَّ ُ ُْك ب‬
ْ ‫َِش ٍء ِ ّم َن امْخ‬
2
Page
KHUTBAH IDUL ADHA
Nuladhani Sifat Nabiyulloh Ibrohim AS, Dening : Kang Yanu
“Yekti temen Ingsun mesthi nyoba ing sira kabeh kelawan Swiji-wiji saka kuwatir,
lan luwe, lan kekurangan bandha, lan kelangan nyawa, lan kekurangan woh-
wohan. Lan sira mbebungaha marang wong-wong kang padha sabar” (QS Al
Baqoroh: 155)
Pesen ingkang saget kito pahami saking ayat kasebat inggih menika, bilih tiyang
ingkang beriman mesti badhe dipun uji keimananipun kanthi ujian ingkang
bermacam- macam, dipun uji dengan rasa ketakutan, kelaparan, kekurangan harta
lan dipun uji dengan kehilangan tiyang ingkang dipun tresnani.
Jamaah sholat Idul Adha ingkang dipun rohmati Allah…
Yektosipun kathah sanget hikmah ing salebeting Syareat Qurban menika.
Keparengo kita aturaken kalih bab hikmah ipun, sageta kita tindakaken.
Hikmah Sepisan: Sumangga kita ugi tansah nyembelih sifat-sifat hewan
ingkang mbok bilih tumanduk wonten ing manah kita.
Hewan menika gesangipun mboten mawi tuntunan, Mboten wonten dhawuh lan
larangan.
Sifat hewan ingkeng mekaten menika kedah kita sembelih, kita icali saking manah
kita. Bilih kita gesang menika mboten saget sak kajengipun piyambak kados
hewan...ananging kedah mawi tuntunan inggih punika aturan saking al qur’an lan
hadits ingkang sampun didawuhaken para ulama.
Salah setunggaling ciri tetiyang ingkang mbenjang badhe dados penghuni neraka
jahanam, inggih menika tiang ingkang manahe, mripate lan telinganipun kados
dene gadhahanipun hewan...mboten pun ginakaken kangge nampi ayat-ayatipun
gusti Allah.
ْ
َّ ‫اى ال‬ ِ ‫ًس لَهُ ْن قُلُىةٌ الَّ يَ ْفقَهُىىَ بِهَب َولَهُ ْن أَ ْعي ٌُي الَّ يُب‬
ٌ ‫ْصرُوىَ بِهَب َولَهُ ْن آ َذ‬ ِ ‫َولَقَ ْد َذ َرأًَب لِ َجهٌََّ َن َكثِيراً ِّهيَ ْال ِجيِّ َوا ِإل‬
َ‫ضلُّ أُوْ لَـئِكَ هُ ُن ْالغَبفِلُىى‬
َ َ‫يَ ْس َوعُىىَ بِهَب أُوْ لَـئِكَ َكبألَ ًْ َع ِبم بَلْ هُ ْن أ‬
“Lan saktemene bakal ingsun dadekake isining neraka jahanam, akeh-akkehe
saka jin lan manungsa. Dheweke nduweni ati, ananging ora kanggo
ngrasakake, dheweke nduweni mripat ananging ora kanggo ndeleng, dhewekke
nduweni kuping ananging ora kanggo ngrungokake. Dhewekke iku mau kaya
kewan ternak, bahkan luwih asor maneh. Dhewekke klebu wong-wong sing pada
kelalen” (QS Al A’rof:179)
Hikmah kaping kalih:
Hewan menika menawi sampun cekap kebetahan biologisipun, nggih menika
pakan lan kandang, maka sampun rumaos remen lan cekap gesangipun.
Nanging menawi manungsa, mboten namung cekap betahipun dunya kemawon...
ugi kedah pados cekapipun kampung akherat, keslametan ing kampung
akherat...kados dhawuhipun Allah:

‫ََِ ه‬
ۖ َ‫ٱَّللُ ِِلَ ۡيك‬ َ ۡۡ ََ ٓ‫َ َما‬ ِ ۡۡ ََ‫ِيََكَ ََِِ ٱلد ۡنَيَاۖ َو‬
َ َِ َ ‫هار ۡٱۡلَ ِخ َرةَۖ َو ََ ت‬
ِ ََ َ‫َس‬ ‫َو ۡٱبت َِغ فِي َمآ َءاتَ ٰٮكَ ه‬
َ ‫ٱَّللُ ٱلد‬
ۡ ۡ
ِ ‫ٱَّللَ ََ ُُ ِِ ن ُّ ٱل ُمف‬
ََُ‫ِ ِد‬ ِ ‫ِا َد فِى ۡٱۡلَ ۡر‬
‫ضۖ ِِ َّه ه‬ َ َ‫َو ََ ت ََۡ ِغ ۡٱلف‬
3
Page
‫‪KHUTBAH IDUL ADHA‬‬
‫‪Nuladhani Sifat Nabiyulloh Ibrohim AS,‬‬ ‫‪Dening : Kang Yanu‬‬
‫‪Artosipun : “Lan padha golekana apa-apa kang den angugrahke Allah marang sira‬‬
‫‪(kabegjan ing kampung akherat) lan aja nglalekake bageanmu saka‬‬
‫”‪dunyamu...‬‬

‫‪Ing pramila sumangga kita ampun ngantos gesang kita kados dene hewan namung‬‬
‫‪mburu‬‬ ‫‪kabetahan‬‬ ‫‪dunya,‬‬ ‫)‪(Hubuddunya‬‬ ‫‪nglirwakaken‬‬ ‫‪kabetahan‬‬
‫‪akherat......ngibadah wegah, sholat ora kuwat, pasa ora kuwasa, sehat kangge‬‬
‫‪maksiat, duwe bandha kangge nguja hawa, qurban eman-eman...Naudzubilahi min‬‬
‫‪dzalik.‬‬
‫‪Mugi kita tansah kaparingan kekiyatan, hidayah maunah saget ngathah-ngathah‬‬
‫‪aken pengibadahan nilar sedaya kemaksiatan ing saengga kita saget kagolongaken‬‬
‫‪tiang ingkang kaparingan kawilujengan fidunnya illal akhirah. Amin ya robbbal‬‬
‫‪alamin‬‬

‫هللا َّامر ْْح ِن َّامر ِح ِْي‪.‬‬


‫طن َّامرجِ ْ ِْي‪ .‬ب ِْس ِم ِ‬ ‫امش ْي ِ‬ ‫ٔأع ُْو ُذ ِِب ِهلل ِم َن َّ‬
‫اانَّ َأع َْط ْينَاكَ امْ َك ْوث ََر فَ َط ِ ّل ِم َرب ّ َِم َو ْاْن َْر ا َّن شَ ا ِهََ َم ى َُو ْ َاْلبْ َ َُ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫هللا ِِل َومَ ُ ُْك ِيف امْ ُل ْرأ ٓ ِن امْ َع ِظ ْ ِْي ‪َ .‬وه َ َف َع ِِن َوا َِِّّي ُ ُْك مبا فيو ِم َن اْل ٓ ََّي ِت َو ِّاَّل ْن ِر امْ َح ِك ْ ِْي ‪َ .‬وتَلَبَّ ْل ِم ِ ّ ِْن َو ِمنْ ُ ُْك ِتال َوت َ ُو ِاه ّ ُو ى َُو َّ‬
‫امس ِم ْي ُُ ْام َع ِل ْ ُْي‪ .‬فَ ْاس تَ ْْ ِف ُر ْوا‬ ‫َِب َركَ ُ‬
‫ِاه َّ ُو ى َُو ْام َْ ُف ْو ُر َّامر ِح ْ ُْي‬

‫‪KHUTBAH KEDUA:‬‬
‫هللا اَ ْن َ َْب‬
‫هللا َو ُ‬ ‫هللا َو ُ‬ ‫هللا اَ ْن َ َْب هبْيا َو ْاحلَ ْمدُ ِهلل َن ِث ْ ًْيا َو ُس ْب َح َان هللا بُ ْك َر ًة َو َأ ْض ْي ًال َال ِا َ ََل ِاالَّ ُ‬ ‫هللا اَ ْن َ َْب )×‪ُ (4‬‬ ‫هللا اَ ْن َ َْب (‪ُ )×3‬‬ ‫ُ‬
‫هللا اَ ْن َ َْب َو ِهلل ْاحلَ ْمدُ‬
‫ُ‬
‫َشًْ َم َُل َو َا ْشيَدُ َا َّن َس ِ ّيدَ انَ ُم َح َّمدً ا َع ْبدُ ُه‬ ‫َ‬ ‫هللا َو ْحدَ ُه َال َ ِ‬ ‫هللا َو ُ‬ ‫َ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫َ‬ ‫ِ‬
‫َامْ َح ْمدُ ِهلل عَ ََل ا ْح َسا ِهو َوامشُّ ك ُر َُل عَ ََل ت َْو ِف ْي ِلو َو ِا ْمتنَا ِهو‪َ .‬و َا ْشيَدُ َا ْن َال ا ََل االَّ ُ‬
‫ِ‬ ‫ْ‬ ‫ِ‬
‫َو َر ُس ْو ُ َُل الَّ ا ِعى ِا ََل ِرضْ َوا ِه ِو‪ .‬انلي َُّم َض ِ ّل عَ ََل َس ِيّ ِدانَ ُم َح َّم ٍد ِوعَ ََل َا ِ َِل َو َا ْْصَا ِب ِو َو َس ِ ّ ّْل ت َ ْس ِل ْي ًما ِن ْ ً‬
‫ثْيا‬
‫اهللا ِف ْي َما َا َم َر َوا ْنَتَ ُ ْوا َ َّعا َنَ َىى‬ ‫َا َّما ب َ ْعدُ فَي َا َاُّيُّ َا امنَّ ُاس ِات َّ ُلو َ‬
‫هللا َو َملٓ ئِ َكتَ ُو ًُ َطل ُّ ْو َن عَ ََل امنَّ ِِب ًآ ٓ َاُّيُّ َا َّ ِاَّل ْي َن أ ٓ َمنُ ْوا َضل ُّ ْوا‬ ‫هللا َا َم َرُ ُْك ِ َِب ْم ٍر بَدَ َأ ِف ْي ِو ِبنَ ْف ِس ِو َوث َ َـَن ِب َملٓ ئِ َك ِت ِو ِب ُلدْ ِس ِو َوكَا َل ت َع َا ََل ِا َّن َ‬ ‫َواعْل َ ُم ْوا َا َّن ّ‬
‫ِ َو َملٓئِ َك ِِ ْاُمُلَ َّرب ْ َِْي‬ ‫هللا عَلَ ْي ِو َو َس ِ ّ ّْل َوعَ ََل أٓلِ َس ِ ّي ِد َان ُم َح َّم ٍد َوعَ ََل َاهْ ِبيآ ٓ ِئ َم َو ُر ُس ِ َ‬ ‫عَل َ ْي ِو َو َس ِل ّ ُم ْوا ت َ ْس ِل ْي ًما‪ .‬انلي َُّم َض ِ ّل عَ ََل َس ِ ّي ِدانَ ُم َح َّم ٍد َض ََّل ُ‬
‫امط َحاب َ ِِ َوامتَّا ِب ِع ْ َْي َوَتَ ِب ِعي امتَّا ِب ِع ْ َْي مَي ُْم ِ ِِب ْح َس ٍان ِامَى َي ْو ِم ّ ِال ْي ِن َوا ْر َض َعنَّا‬ ‫َو ْار َض انلّي َُّم َع ِن ْاخلُل َ َفا ِء َّامر ِاش ِد ْي َن َا ِِب بَ ْك ٍر َو ُ َع َرو ُعثْ َمان َوعَ َِل َو َع ْن ب َ ِليَّ ِِ َّ‬
‫اْح ْ َْي‬ ‫َم َعيُ ْم ِب َر ْ َْح ِت َم ََّي َا ْر َح َم َّامر ِ ِ‬
‫َْص‬‫ّش ِن ْ َْي َواه ُ ْ‬ ‫امّشكَ َو ْاُم ُ ْ ِ‬‫ات َا َال ْحيآ ٓ ُء ِمْنْ ُ ْم َو ْا َال ْم َو ِات انلي َُّم َا ِع َّز ْا ِال ْس َال َم َو ْاُم ُ ْس ِل ِم ْ َْي َو َأ ِذ َّل ِ ّ ْ‬ ‫ات َو ْاُم ُ ْس ِل ِم ْ َْي َو ْاُم ُ ْس ِل َم ِ‬ ‫َانلي َُّم ا ْغ ِف ْر ِنلْ ُم ْؤ ِم ِن ْ َْي َو ْاُم ُ ْؤ ِمنَ ِ‬
‫ََص ّ ِال ْي َن َواخ ُْذ ْل َم ْن َخ َذ َل ْاُم ُ ْس ِل ِم ْ َْي َو َد ِ ّم ْر َاعْدَ َاء ّ ِاليْ ِن َواعْلِ َ َِك َما ِت َم ِا ََل ً َ ْو َم ّ ِاليْ ِن‪ .‬انلي َُّم ا ْدفَ ُْ َعنَّا ْام َب َال َء‬ ‫َْص َم ْن ه َ َ‬ ‫ِع َبادَكَ ْاُم ُ َو ِّح ِدً َّ َِ َواه ُ ْ‬
‫َو ْا َمو َِب َء َو َّامز َال ِز َل َو ْا ُِم َح َن َو ُس ْو َء ْام ِف ْتنَ ِِ َو ْا ُِم َح َن َما َظي ََر ِمْنْ َا َو َما ب َ َط َن َع ْن ب َ َ َِلانَ ِاهْدُ و ِهْ ِْس َّيا خآ ٓ َّض ًِ َو َسائِ ِر ْام ُب ْ ََل ِان ْاُم ُ ْس ِل ِم ْ َْي عآ ٓ َّم ًِ ََّي َر َّب ْام َعام َ ِم ْ َْي‪.‬‬
‫َهللا ! ِا َّن‬ ‫َاسْي َن‪ِ .‬ع َباد ِ‬ ‫َربَّنَا أ ٓ ِتن َا ِِف الُّ هْ َيا َح َس نَ ًِ َو ِِف ْاْلٓ ِخ َر ِة َح َس نَ ًِ َو ِكنَا عَ َذ َاب امنَّ ِار ‪َ .‬ربَّنَا َظل َ ْمنَا َاهْ ُف َس نَ َاوا ِْن م َ ْم تَ ْْ ِف ْر مَنَا َوتَ ْر َ ْْحنَا مَنَ ُك ْونَ َّن ِم َن ْاخل ِ ِ‬
‫واهللا ْام َع ِظ ْ َْي ً َ ْذ ُن ْرُ ُْك َو ْاش ُك ُر ْو ُه‬ ‫هللا ًَآْ ُم ُرانَ ِ ِْبم َعدْ لِ َو ْا ِال ْح َس ِان َواًْتآ ٓ ِء ِذى ْام ُل ْر َِب َويَْنْ َىى َع ِن ْام َف ْحشآ ٓ ِء َو ْاُم ُ ْن َك ِر َو ْام َبْْي ً َ ِع ُظ ُ ُْك م َ َعل َّ ُ ُْك ت ََذنَّ ُر ْو َن َو ْاذ ُن ُر َ‬ ‫َ‬
‫هللا اَ ْن َ َْب ِ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ِ‬
‫عَ ََل ِه َع ِمو يَ ِزد ُْْك َو َِّل ْن ُر ِ‬
‫‪4‬‬
‫‪Page‬‬

You might also like