ქალი და ომი✨

შესავალი

ისტორიის მანძილზე ქალები და გოგონები ხშირად ხდებოდნენ ომის დროს ძალადობის,

განსაკუთრებ ით სექსუალური ძალადობის სამიზნე. მიუხედავად ადგილობრივ და საერთაშორისო
დონეზე გაზრდილი ინფორმირებულობისა და მობილიზაციისა, კონფლიქტში მყოფი ქალები და
გოგონები კვლავაც მრავა ლი გამოწვევის წინაშე დგანან. თანამედროვე სამართლებრივი
პერსპექტივიდან ომის სისასტიკე უნდა განიხილებოდეს, როგორც ადა მიანის უფლებების
მასობრივი დარღვევა. ისინი გავლენას ახდენენ საზოგადოების ყველა წევრზე, გან ურჩევლად
მათი სქესის, ასაკის, კანის ფერის, ეროვნებისა თუ ეთნიკური წარმომავლობისა. თუმცა ქალ
ები იყვნენ და არიან განსაკუთრებით დაუცველები ასეთი დარღვევების ყველა ფორმის
მიმართ, კერძო დ - გახდნენ ძალადობის სხვადასხვა ფორმის მსხვერპლნი.

ისტორიის მანძილზე ომებს თან ახლდა სისასტიკით, უზარმაზარი სისასტიკით და ძალადობით,

რაც თანამედროვე სამართლებრივი პერსპექტივიდან უნდა განიხილებოდეს როგორც ადამიანის
უფლებებ ის მასობრივი დარღვევა. მიუხედავად იმისა, რომ ყოველი შეიარაღებული კონფლიქტი
სასტიკ ზარალ ს ავლენს საზოგადოების ყველა წევრზე, განურჩევლად მათი სქესის, ასაკის,
კანის ფერის, ეროვნებისა თუ ეთნიკური წარმომავლობისა, ქალები იყვნენ და არიან
განსაკუთრებით დაუცველები ასეთი დარღვ ევების ყველა ფორმის მიმართ, კერძოდ - ხდებიან
სხვადასხვა სახის მსხვერპლნი. ძალადობის ფორმებ ი. ქალებს განიხილავდნენ როგორც ომის
ნადავლად გამარჯვებული არმიებისთვის და გაუპატიურება განიხილებოდა, როგორც ომის
სასტიკ, მაგრამ ასევე გარდაუვალი შედეგი, ერთგვარი თანმხლები ზიანი.

კვლევამ აჩვენა, რომ ქალების კულტურული პოზიციიდან გამომ დინარე, მშვიდობის დროსაც
ისინი განსაკუთრებით დაუცველები არიან ძალადობის მიმართ და ფაქტ ობრივად უფრო ხშირად
ხდებიან ძალადობის მსხვერპლნი, ვიდრე მამაკაცები. მთელ მსოფლიოში გავ რცელებული
კულტურულად განპირობებული სტერეოტიპებისა და ადათ-წესების გამო, ქალები განიხ ილება
როგორც უთანასწორო, სუსტი და მამაკაცებისადმი მორჩილი. საზოგადოებაში ქალის პოზიციი ს
ასეთი აღქმა არის მთავარი ფაქტორი, რომელიც გავლენას ახდენს ქალთა მიმართ ძალადობის
გავრცე ლებულ პრობლემაზე.

ეს ფე ნომენი, რაც გასაკვირი არ არის, ომის დროს ძლიერდება. ქალთა მიმართ ძალადობა
ხდება ყველა თანა მედროვე შეიარაღებულ კონფლიქტში (ბერნარდი, 2014). ის იღებს
ქმედებების მრავალ ფორმას, რომლე ბიც ხშირად ერთობლივად სრულდება და თანაარსებობს
ერთმანეთთან. ესენია, მათ შორის: სამოქალაქ ო ქალების განზრახ მკვლელობა, წამება,
სამედიცინო ექსპერიმენტები, ტრეფიკინგი, გაუპატიურება, იძ ულებითი პროსტიტუცია ან
სექსუალური შეღავათების იძულებითი გაცვლა გადამწყვეტი ნივთებისთ ვის ან ბავშვების
დაბრუნება, იძულებითი თანაცხოვრება ან ქორწინება, იძულებითი ორსულობა, აივ-ი თ
განზრახ ინფექცია, იძულებითი აბორტი, იძულებითი სტერილიზაცია (Alawemo and Muterera,
2010, Gardam, 1997, Gardam and Jarvis, 2000 წ. -2001, ჰანკინსი და სხვ., 2002).
ძალზე მნიშვნელოვანია, რომ სექ სუალური ძალადობა - განსაკუთრებით გაუპატიურების სახით
- ქალების წინააღმდეგ კანონის სერიო ზული დარღვევის ყველაზე გავრცელებული და
გაბატონებული ფორმაა (კოენ და ნორდასი, 2013; გაერ ოს მიმოხილვა, 2010; გარდამი,
1997; რაშიდი, 2003 წ. ) მარტივად შეიძლება ითქვას, რომ ფაქტიურად ა რ არსებობს
უსაფრთხო ადგილი, არ არის თავშესაფარი ძალადობისგან და პოტენციური მოძალადეები სგან.
ქალები ხდებიან ძალადობის, განსაკუთრებით სექსუალური ძალადობის მსხვერპლნი, არა მხოლ
ოდ ბრძოლების დროს, არამედ უშუალოდ ბრძოლის შემდეგ ან ჯარების ლაშქრობის ან მტრული
ოკუპ აციის დროს. გარდა ამისა, მათ თავს დაესხნენ პოლიციის განყოფილებებში,
დაკავებისას, სასაზღვრო პ უნქტებში, ლტოლვილთა ბანაკებში, სახლებში ან სექსუალური
ექსპლუატაციის მიზნით შექმნილ დაკა ვების ბანაკებში

სექსუალური ძალადობის აქტები ხშირად ხდება საჯარო ადგილებში, ოჯახის ან ადგილობრივი

საზოგადოების წევრ ების თვალწინ. ასევე მნიშვნელოვანია, რომ სამხედრო ჩართულობის
დასრულება, როგორც წესი, არ ნი შნავს ქალებზე ძალადობის დასრულებას. პირიქით, ძალიან
ხშირად ის გრძელდება საომარი მოქმედებ ების დასრულების შემდეგ (

სექსუალური ძალადობის გამოყენების მეთოდი თანამედროვე კონფლიქ ტების უმეტესობაში

გულისხმობს მიზანმიმართულ, შეგნებულ და მიზანმიმართულ ძალისხმევას, დამ ცირდეს და
დააშინოს არა მხოლოდ ქალები, არამედ საზოგადოების ან ეთნიკური ჯგუფის ყველა წევრ ი,
რათა მასზე დომინირება და უკიდურეს შემთხვევაში - ეთნიკური წმენდისა და წმენდის
მიღწევა

ფაქტები

მეორე მსოფლიო ომის დროს ქალთა უფლებების დარღვევამ მეორე მსოფლიო ომმა მოუტანა
სისასტიკ ე და უზარმაზარი ტანჯვა ყველა ასაკის, ეთნიკური და ორივე სქესის მშვიდობიანი
მოქალაქეებისთვის. ნებისმიერი წინა შეიარაღებული კონფლიქტის მსგავსად, სამოქალაქო
მსხვერპლთა უმეტესობა ქალებ ი იყვნენ (სეილერი, 2011–2012). მიუხედავად იმისა, რომ
მეორე მსოფლიო ომის დროს ქალების წინააღმ დეგ ჩადენილი დანაშაულების მასშტაბებზე
გარკვეული კვლევა ჩატარდა, საერთაშორისო საზოგადოე ბას ჯერ კიდევ აკლია ზუსტი და
სანდო მონაცემები ზუსტი შემთხვევების შესახებ. (Moodrick-Even Khe n, A. Hagay-Frey,
2013). მეორე მსოფლიო ომის დროს ქალთა მიმართ ძალადობის სიდიდის ზოგადი მტ კიცებულება
სრულად არის გამოხატული ომის მსხვერპლთა დაცვის კონვენციის შესწავლის სამთავრო ბო
ექსპერტთა კომისიის მიერ (1947). ამ მოხსენების ნაწილი უდავოდ ღირს ციტირება: „როცა
ყველა ას აკის უთვალავი ქალი და ბავშვებიც კი, ექვემდებარებოდნენ ყველაზე უარესი
სახის შეურაცხყოფას: ოკ უპირებულ ტერიტორიებზე ჩადენილი გაუპატიურება, ყოველგვარი
სასტიკი მოპყრობა, დასახიჩრება და ა.შ. იმ ადგილებში, სადაც ჯარები იყვნენ
განლაგებული, ან სადაც ისინი გადიოდნენ, ათასობით ქა ლს აიძულებდნენ შევიდნენ
ბორდელებში მათი ნების საწინააღმდეგოდ. დაბინძურებული ვენერიულ ი დაავადებებით,
რომელთა სიხშირე ხშირად იზრდებოდა საგანგაშო მასშტაბით

მიუხედავად იმისა, რომ ზუსტი სტატისტიკური მონაცემების მოპო ვება ჯერ კიდევ რთულია,
არასამთავრობო ორგანიზაციების ერთობლივი ძალისხმევით,2 GO's3 შედეგ ად მოჰყვა სანდო
კვლევები თანამედროვე ომის დროს ქალთა მიმართ ძალადობის შესახებ. ეს კვლევებ ი
ითვალისწინებს, რომ ძალადობა, განსაკუთრებით სექსუალური, ყველგან არის გავრცელებული
ყვე ლა შეიარაღებულ კონფლიქტში მთელ მსოფლიოში და ის აბსოლუტურია. ყოფილ იუგოსლავიაში
ომი ს დროს (1992–1995) გააუპატიურეს 60 000-მდე ქალი. მიუხედავად იმისა, რომ
მსხვერპლთა ზუსტი რა ოდენობის სტატისტიკური მონაცემები ცვალებადია (Amnesty
International, 2010), გაეროს მოხსენებამ გ ამოავლინა, რომ ყველაზე დაუცველი ხასიათის
დანაშაულები ჩადენილი იყო ომის დროს (გაეროს სამშ ვიდობო ოპერაციების დეპარტამენტი,
2010)

სამოქალაქო ომი სირიაში არის კონფლიქტთან დაკავშირებული ძალადობის კიდევ ე რთი

შემზარავი მაგალითი მშვიდობიანი მოსახლეობის, მათ შორის ქალების მიმართ. კონფლიქტის
ყვე ლა მხარის თავდასხმები გამიზნულია სირიელი ქალების წინააღმდეგ. ისინი ხდებიან
მშვიდობიანი მო სახლეობის წინააღმდეგ დაბომბვის, ტერორისტების რეიდების და ხოცვა-
ჟლეტის, სამთავრობო ძალებ ის და მათი მხარდამჭერი მილიციის მიერ თვითნებური
დაპატიმრებებისა და იძულებითი გაუჩინარე ბის, წამების, მათ შორის სექსუალური
ძალადობის მსხვერპლნი დაკავების ცენტრებში აღიარების მისა ღებად (ზეღიჩე, 2014)

ერაყსა და სირიაში კონფლიქტის დროს Daesh-ის ტერორისტებმა5 გააუპატიურეს და გაიტაცეს

ათასობით ქალი და აქციეს ისინი სექს-მონებად. ყველაზე საშინელი იეზიდი მოსახლეობ ის
შემთხვევაა, რომლის მიმართაც მასიური ძალადობის სისტემატური ქმედებები ხდება. იეზიდ
ქალე ბს ფულზე ყიდიან, იარაღზე ცვლიან ან ჩუქნიან. ის ქალები და გოგოები, რომლებიც
ისლამს მიიღებენ, პატარძლად ყიდიან დაეშის მებრძოლებს 25-150 დოლარად. ვინც არა -
გააუპატიურეს

შედეგები, პრობლემები

სექსუალური ძალადობა პირველ რიგში გავლენას ახ დენს ქალების ფიზიკურ მდგომარეობაზე,

ხშირად იწვევს სხეულის მძიმე და ხანგრძლივ დაზიანებებს , განსაკუთრებით ჯგუფური
გაუპატიურების მსხვერპლთა. მაგრამ ის ასევე ძალიან ღრმა გავლენას ახ დენს ქალის
ფსიქიკურ და ფსიქოლოგიურ მდგომარეობაზე (Josse, 2010). ქალები განიცდიან დამცირება ს,
სირცხვილს, სირცხვილს, უსარგებლობას და უსამართლობას, რომლებიც შერწყმულია სოციალური
პოზიციის დაკარგვასთან და ოჯახის რღვევასთან

თუ სექსუალური ძალად ობის შედეგად იბადებიან ბავშვები, დედები ძალადობის მსხვერპლნი

და მათი შვილები ხშირად გარიყ ულნი არიან საზოგადოებისგან. აღსანიშნავია ისიც, რომ
ომის დროს გაუპატიურების შედეგები ამცირე ბს ქალთა ეკონომიკურ მდგომარეობას ქონების
ჩამორთმევით, საზოგადოებისგან გარიყვით და, რასაც მოჰყვება, უბიძგებს მათ სიღარიბეში
ცხოვრებისკენ (ტურშენი, 2001). ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს, რომ მოძალადეთა დაუსჯელობა
არის დამატებითი, შორსმიმავალი ფაქტორი, რომელიც აძლიერებს შეიარ აღებული
კონფლიქტების ქალთა მიმართ ძალადობის უარყოფით ეფექტს

ერთის მხრივ, შეიარა ღებული კონფლიქტების დროს ქალთა მიმართ ძალადობა აღარ იმალება და
საერთაშორისო საზოგადო ება ამაზე ღიად საუბრობს. საკანონმდებლო ბაზის პოზიტიური
ევოლუცია ასევე უდავოა. საკანონმდებ ლო თვალსაზრისით, ქალების პოზიცია შეიარაღებულ
კონფლიქტებში მკვეთრად გაუმჯობესდა მეორე მსოფლიო ომის დასრულების შემდეგ ბოლო
ათწლეულების განმავლობაში. თუმცა, ქალთა სამართლე ბრივი მდგომარეობის
გაუმჯობესებისგან განსხვავებით, მათი ფაქტობრივი მდგომარეობა მნიშვნელოვ ნად
გაუარესდა. ქალთა მიმართ ძალადობა არამარტო არ აღმოიფხვრა, არამედ სულ უფრო და უფრო
გა ვრცელებულია.

ამავდროულად, მისი ჩადენის მეთოდები და მიზნები უკიდურესად შეიცვალა უარესი საკენ.

ყველაზე მნიშვნელოვანი ცვლილება, რომელიც შეიძლება შეინიშნოს დღევანდელ შეიარაღებულ
კონფლიქტებში სექსუალური ძალადობის გამოყენების თვალსაზრისით, არის ის, რომ ის აღარ
არის ო მის გარდაუვალი გვერდითი ეფექტი, არამედ იგი გამოიყენება განზრახ, როგორც ომის
იარაღად. შეიძ ლება დავასკვნათ, რომ სხვადასხვა საერთაშორისო აქტორების ერთობლივი
ძალისხმევა უაღრესად არა ეფექტურია, რადგან XXI საუკუნეში ომები და შეიარაღებული
კონფლიქტები კვლავ რჩება უკანონობის ყველაზე სუფთა და უმაღლეს ფორმებად

ოკუპირებულ ტერიტორიებზე ქალები განსაკუთრებით დაუცველები იყვნენ და, როგორც წესი,

იყვ ნენ საოკუპაციო ძალების სამიზნე, რომლებიც მათ აღიქვამდნენ მტრის დამცირების,
დატერორებისა დ ა ომის ტაქტიკის ნაწილად გამოყენებას. ასეთ სიტუაციებში მყოფ ქალებს
აიძულებდნენ ჩაეტარებინათ დამამცირებელი ქმედებები, აიძულებდნენ სექსუალურ მონობასა
და პროსტიტუციას, ექვემდებარებო დნენ იძულებით ქორწინებას ან ორსულობას, აწამებდნენ
ან კლავდნენ. მათ ხშირად აშორებდნენ ოჯახ ებს და მათ ქონებას ართმევდნენ.

სექსუალ ური ძალადობა. გაუპატიურება, იძულებითი პროსტიტუცია, სექსუალური მონობა და

იძულებითი გან აყოფიერება არის ომის ყველა დანაშაულებრივი საშუალება და მეთოდები,
რომლებიც სულ უფრო მეტ ყურადღებას იპყრობს ბოლო წლებში, ძირითადად ბოლო კონფლიქტებში
მსგავსი ქმედებების ფართო დ გავრცელების გამო. სექსუალური ძალადობა ფაქტობრივად
ყოველთვის გამოიყენებოდა ქალებისა დ ა გოგონების მიმართ - და ნაკლებად კაცებისა და
ბიჭების მიმართ - როგორც წამების ფორმა, რომელიც გამოიყენება მიზნობრივი მოსახლეობის
დასამცირებლად, დასაშინებლად და საბოლოოდ დასამარცხე ბლად და განდევნის მიზნით.
სექსუალური ძალადობა, მათ შორის გაუპატიურება, არის სასტიკი და შე მზარავი მისი
მსხვერპლისთვის და მთელი საზოგადოებისთვის. ეს წარმოადგენს საერთაშორისო ჰუმა
ნიტარული სამართლის სერიოზულ დარღვევას.

(6) სამ ედიცინო დახმარების ხელმისაწვდომობა. შეიარაღებული კონფლიქტები სერიოზულად

აისახება მთე ლი მოსახლეობის - ქალების, კაცების და ბავშვების ჯანმრთელობაზე.
კონფლიქტის ან შიდა არეულობ ის ზონებში გაბატონებული არასაიმედო გარემო ართულებს
მშვიდობიანი მოსახლეობისთვის ჯანდაც ვის სერვისების მიღწევას და შესაბამისი
სამედიცინო დახმარებისა და მედიკამენტების მიღებას. ადგი ლობრივი სამედიცინო
სერვისები და ინფრასტრუქტურა შეიძლება სერიოზულად დაზიანდეს და ნაწი ლობრივ ან
მთლიანად განადგურდეს. რეპროდუქციული ჯანმრთელობის დაცვა სასიცოცხლოდ მნიშვ ნელოვანია
სიცოცხლის გადასარჩენად, ორსულობისა და მშობიარობის დროს და მშობიარობის შემდეგ
გართულებების გამო გამოწვეული დაავადებებისა და ინვალიდობის თავიდან ასაცილებლად და
შესა მცირებლად. ომის დროს, ქალებს ხშირად უჭირთ წვდომა სპეციალიზებულ სამედიცინო
სერვისებზე, როგორიცაა რეპროდუქციული ჯანმრთელობის დაცვა, როდესაც რაიმე სახის
სამედიცინო დახმარების ტრადიციული სისტემები შეიძლება ძლივს ფუნქციონირებდეს. საკუთარ
თავზე ზრუნვის გარდა, ქალ ებს მნიშვნელოვანი როლი აქვთ ოჯახისა და საზოგადოების
ჯანმრთელობის ხელშეწყობასა და შენარჩ უნებაში. მათ იციან, ან შეიძლება მათ ასწავლონ,
როგორ აიცილონ ავადმყოფობა და იზრუნონ ავადმყო ფი ოჯახის წევრებზე და მათ უნდა
დაეხმარონ და დაეხმარონ ამ ძალისხმევაში.

აღმოფხრვის გზები

რა ქმედებები შეგვიძლია მივიღოთ ყველას?

იმისათვის, რომ ბოლო მოეღოს კონფლიქტურ პირობებში გენდერულ უთანასწორობას, ომიც და

ძალა დობაც უნდა დასრულდეს. იმავდროულად, ქალთა და გოგონების უფლებები პრიორიტეტული
უნდა იყოს ყველა მიმდინარე კონფლიქტებში, ომებსა და ჰუმანიტარულ კრიზისებში, ისევე
როგორც ამ მოვ ლენების შემდგომ. თქვენ შეგიძლიათ შემოგვიერთდეთ აქ მოქმედებებში, რათა
დავრწმუნდეთ, რომ ქა ლები და გოგონები, რომლებიც განიცდიან ომსა და კონფლიქტს
გლობალურად, პრიორიტეტად აქცევე ნ და მათი მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებას.

ამიტომ, როგორც ჩანს, საკანონმდებლო ბაზის დანერგვის წი ნსვლისა და ქალების

ფაქტობრივი პოზიციის გასაუმჯობესებლად შეიარაღებულ კონფლიქტში და პოს ტკონფლიქტურ
სიტუაციებში, საერთაშორისო საზოგადოების ძალისხმევა სამი მიმართულებით უნდა იყოს
მოზიდული, ანუ პრევენცია, დაცვა და სისხლისსამართლებრივი დევნა. საერთაშორისო საზოგა
დოებისთვის ძალზე მნიშვნელოვანია კონფლიქტების პრევენციის მნიშვნელობა. ამგვარად,
კონფლიქტ ების გაჩენის ხელშემწყობი საკითხები, კერძოდ, სიღარიბე, არათანაბარი
განვითარება, კორუფცია, არას ტაბილური მთავრობები და დიქტატურები, ექსტრემისტული
მოძრაობები და ნაციონალიზმის აღზევე ბა ეფექტურად უნდა მოგვარდეს. გაცილებით მეტი
ძალისხმევაა საჭირო, რათა გააუმჯობესოს ქალები ს რეალური მდგომარეობა მშვიდობიან
პერიოდში, მათ შორის ქალებზე მავნე სტერეოტიპების შეცვლი თ.

ძალადობის საშინელი, გრძელვადიანი შედეგების შესახებ ცნობიერების ამაღლება

აუცილებელია. გ არდა ამისა, საკმარისი სამედიცინო, ფსიქოლოგიური, ეკონომიკური და
სამართლებრივი დახმარება უ ნდა გაუწიონ კონფლიქტთან დაკავშირებული მსხვერპლთა
მსხვერპლს.

უნდა არსებობდეს სამართლიანობა ქალების მიმართ და უნდა შეიქმნას მუდმივი საერთაშორისო

ს ისხლის სამართლის სასამართლო, რომელიც ამ დანაშაულის ჩამდენი პირებს დევნის.

გაუპატიურ ება, რომელიც სტრატეგიულ იარაღად იქცა, გავრცელებული იყო ლტოლვილთა

ბანაკებში. შემდეგ მან ხაზი გაუსვა უსაფრთხოების ძალების სწავლების მნიშვნელობას მათი
როლის შესახებ უფრო დემოკრა ტიული საზოგადოების განვითარებაში. საჭირო იყო პოლიციელ
ქალთა ტრენინგი. გაერთიანებული ე რების ორგანიზაციამ და მთავრობებმა მთელ მსოფლიოში
უნდა გააკეთონ ქალთა თანაბარი მონაწილე ობა სამშვიდობო პროცესებში, ლტოლვილთა
ბანაკების ადმინისტრირებაში და კონფლიქტების მოგვარ ებისა და მოლაპარაკებების
პროცესში. გენერალურმა მდივანმა უნდა დანიშნოს მეტი ქალი სპეციალურ წარმომადგენლებად.
გარდა ამისა, უფრო მეტი ქალი უნდა დაკომპლექტდეს ხელმძღვანელ პოზიციებ ზე სამდივნოში
და სამშვიდობო და სამოქალაქო ოპერაციებში.

ბანაკებში, სადაც ა თასობით ლტოლვილი იყო, უნდა შეიქმნას ქალაქებისა და ქალაქების

მსგავსი სტრუქტურები, როგორ იცაა პოლიციის განყოფილებები, სკოლები და სხვა სოციალური
სტრუქტურები. უნდა იყოს გაცნობიე რებული იმ საფრთხეების შესახებ, რომლებსაც ქალები
აწყდებიან კონფლიქტურ სიტუაციებში. უნდა ა რსებობდეს კანონები, რომლებიც
მართლმსაჯულების წინაშე დადგებიან ქალების მიმართ ძალადობის ჩამდენი ადამიანების
წინაშე. მისი თქმით, ბრძოლის დროს სექსუალური ძალადობა კაცობრიობის წინ ააღმდეგ
დანაშაულად უნდა იქნას აღიარებული
Additional

n შეიარაღებულ კონფლიქტში ქალებისა და გოგოების ბევრი გამოცდილება მსგავსია

მამაკაცებისა და ბ იჭების გამოცდილებასთან. ისინი განიცდიან იმავე ტრამვას, იძულებით
დევნილები არიან, დაშავებუ ლები და მოკლული არიან და უჭირთ საარსებო წყარო კონფლიქტის
დროს და მის შემდეგ. მაგრამ არი ს მნიშვნელოვანი განსხვავებები. ქალები და გოგონები
გახდნენ შეიარაღებული კონფლიქტის მთავარი სამიზნეები და განიცადეს მისი გავლენა
არაპროპორციულად - განსაკუთრებით მას შემდეგ, რაც გენდე რული და სექსუალური ძალადობა
გახდა ომის იარაღი და თანამედროვე შეიარაღებული კონფლიქტის განმსაზღვრელი
მახასიათებლები. ქალები და ბავშვები ასევე შეადგენენ მსოფლიოს ლტოლვილთა და იძულებით
გადაადგილებულ პირთა უმრავლესობას

. n ქალები და გოგონები დაუცველები არიან ყველა სახის ძალადობის, მაგრამ

განსაკუთრებით სექსუა ლური ძალადობისა და ექსპლუატაციის მიმართ, მათ შორის წამება,
გაუპატიურება, მასობრივი გაუპატ იურება, იძულებითი ორსულობა, სექსუალური მონობა,
იძულებითი პროსტიტუცია, და ტრეფიკინგი. იარაღზე მარტივი ხელმისაწვდომობა ზრდის
ინტერპერსონალურ ძალადობას, მათ შორის ოჯახურ ძა ლადობას, რომელიც ხშირად გრძელდება
და შეიძლება გაიზარდოს კონფლიქტის შემდეგაც.

n შეიარაღებული კონფლიქტი ამძაფრებს უთანასწორობას ქალებსა და მამაკაცებს შორის და

დისკრიმი ნაციას ქალებისა და გოგონების მიმართ. თუ ქალები არ მონაწილეობენ
გადაწყვეტილების მიღებაში, ნა კლებად სავარაუდოა, რომ ისინი ჩაერთვებიან კონფლიქტის
ან სამშვიდობო პროცესის შესახებ გადაწყ ვეტილებებში.

n კონფლიქტის დროს ქალებისა და გოგონების ჯანმრთელობის შედეგები უზარმაზარია. ქალები

და გ ოგონები ძალიან დაუცველები არიან მათი სექსუალური და რეპროდუქციული როლების
გამო. გენდე რულმა დისკრიმინაციამ შეიძლება გამოიწვიოს საკვების არათანაბარი
განაწილება ქალებსა და გოგონე ბზე, რამაც გამოიწვიოს არასწორი კვება და ჯანმრთელობის
სხვა პრობლემები. განიცადე ან შეესწრო სი კვდილს, განცალკევებას, გაუპატიურებას,
წამებას, განადგურებას, საარსებო წყაროს დაკარგვამ და მატ ერიალურმა სიმცირემ
შეიძლება გამოიწვიოს მძიმე ფსიქიკური და სოციალური სტრესი.

n ქალთა ყოველდღიური დავალებები, როგორც პროვაიდერები და მომვლელები, სულ უფრო რთული

და საშიში ხდება, განსაკუთრებით მაშინ, როცა საჯარო სერვისები და საყოფაცხოვრებო
საქონელი სუ ლ უფრო და უფრო ნაკლებად ხელმისაწვდომი ხდება. შეიარაღებული კონფლიქტი
აიძულებს ქალებს მეტი პასუხისმგებლობა აიღონ ოჯახის უსაფრთხოებისა და საარსებო
წყაროსთვის. მაგრამ მიწისა და ს აკუთრების უფლებების ნაკლებობა ზღუდავს მათ
ძალისხმევას. ქალები და გოგონები იღებენ ახალ ან არატრადიციულ პროფესიებს. იძულებით
გასული ფორმალური სექტორიდან და არაფორმალურ სექტ ორში მზარდი კონკურენციით, ისინი
შეიძლება აიძულონ სახიფათო უკანონო ქმედებებში.

n შეიარაღებული კონფლიქტი ასევე ცვლის სოციალურ სტრუქტურებსა და ურთიერთობებს.

ქალებიც და მამაკაცებიც არიან დაკავების და „გაქრობის“ მსხვერპლნი. მამრობითი სქესის
ნათესავების „გაქრობა “ განსაკუთრებით ეხება ქალებს იმ საზოგადოებებში, სადაც მათი
სტატუსი პირდაპირ არის დაკავშირე ბული მამაკაცებთან ურთიერთობასთან. ქალები
ტრავმირებული არიან და ვერ პოულობენ დახურვას, სანამ ახლობლების დაბრუნების იმედი
აქვთ. n გოგონები განსაკუთრებულ სირთულეებს აწყდებიან. ისინი შეიძლება აიძულონ
ადრეული ქორწინებ ა, როგორც დაძლევის სტრატეგია ეკონომიკურად სასოწარკვეთილ ოჯახებში.
ომის დროს გოგონების ს კოლაში ჩარიცხვა ხშირად იკლებს. როდესაც იძულებულნი არიან
გახდნენ ოჯახის უფროსები, გოგონე ბი განსაკუთრებით მარგინალიზებულები არიან,
განიცდიან სოციალურ სტიგმას და ემუქრებათ ძალა დობისა და სექსუალური ძალადობის
გაზრდილი რისკი.

n ლტოლვილი, დაბრუნებული და იძულებით გადაადგილებული ქალები და გოგონები განიცდიან ად

ამიანის უფლებების დარღვევას მათი დევნილების ფრენის დროს, ბანაკებში და განსახლების
დროს. დ ასუსტებული ან დაკარგული სოციალური მხარდაჭერის სტრუქტურები იწვევს ნაკლებ
უსაფრთხოებას , შევიწროების ან ძალადობის მაღალი რისკი და გადარჩენისთვის საჭირო
დახმარებაზე წვდომის პრობ ლემები. სირთულეები, რომლებსაც ქალები და გოგონები
აწყდებიან, ყოველთვის არ არის იდენტიფიც ირებული და არ განიხილება ბანაკის დაგეგმვისა
და მართვის დროს. ქალთა გაზრდილი მონაწილეობა გადაწყვეტილებებში ბანაკების
ორგანიზებასთან დაკავშირებით, თავშესაფრებისა და ობიექტების გან ლაგებასა და მარაგის
განაწილებასთან დაკავშირებით გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს ქალებისა და გო
გონებისთვის რისკების შესამცირებლად.

n ქალები და გოგონები არ არიან მხოლოდ მსხვერპლნი შეიარაღებულ კონფლიქტში: ისინი

ასევე არიან აქტიური აგენტები. მათ შეუძლიათ აირჩიონ მონაწილეობა კონფლიქტში ან
გაუწიონ არასამხედრო მხ არდაჭერა; ან შეიძლება მათი მანიპულირება ან აიძულონ
სხვადასხვა როლები. ქალები და გოგონები შ ეიძლება აიძულონ სექსუალურ მონობაში ან
აიძულონ იმუშაონ შინაურ მსახურებად მებრძოლ ჯგუფე ბში. ბევრი ქალი ორგანიზებას უწევს
კონფლიქტების გადაწყვეტას, მშვიდობის დამყარებასა და განიარ აღებას. ისინი ჩართულნი
არიან თავიანთი საზოგადოებების სოციალური, კულტურული, ეკონომიკურ ი და პოლიტიკური
ქსოვილის აღდგენაში. მაგრამ მაშინაც კი, როდესაც ქალები იყვნენ ჩართულნი არა ფორმალურ
სამშვიდობო პროცესებში, ისინი ჩვეულებრივ უკანა პლანზე გადადიან, როდესაც ოფიცია ლური
სამშვიდობო მოლაპარაკებები იწყება.

n კონფლიქტის კონკრეტული გავლენა ქალებსა და გოგონებზე მოითხოვს საერთაშორისო

თანამეგობრ ობის კონკრეტულ რეაგირებას. გენდერზე დაფუძნებული განსხვავებები და
უთანასწორობა უნდა მოგვ არდეს პოლიტიკაში, დაგეგმვასა და განხორციელებაში ყველა
სამშვიდობო ოპერაციებში, ჰუმანიტარუ ლ აქტივობებში და აღდგენის მცდელობებში.

n კონფლიქტის კონკრეტული გავლენა ქალებსა და გოგონებზე მოითხოვს საერთაშორისო

თანამეგობრ ობის კონკრეტულ რეაგირებას. გენდერზე დაფუძნებული განსხვავებები და
უთანასწორობა უნდა მოგვ არდეს პოლიტიკაში, დაგეგმვასა და განხორციელებაში ყველა
სამშვიდობო ოპერაციებში, ჰუმანიტარუ ლ აქტივობებში და აღდგენის მცდელობებში.

n კონფლიქტის კონკრეტული გავლენა ქალებსა და გოგონებზე მოითხოვს საერთაშორისო

თანამეგობრ ობის კონკრეტულ რეაგირებას. გენდერზე დაფუძნებული განსხვავებები და
უთანასწორობა უნდა მოგვ არდეს პოლიტიკაში, დაგეგმვასა და განხორციელებაში ყველა
სამშვიდობო ოპერაციებში, ჰუმანიტარუ ლ აქტივობებში და აღდგენის მცდელობებში.

უკ რაინაში მიმდინარე ომი, როგორც მოსალოდნელია, უფრო მეტად დააზარალებს ქალებსა და

გოგოებს, ვიდრე ნებისმიერი სხვა მოსახლეობა, როგორც მოკლევადიან, ისე გრძელვადიან
პერიოდში. ეს იმიტომ , რომ იგივე იყო ისტორიაში თითქმის ყველა ომსა და კონფლიქტზე; ეს
არის ის, რაც ჩვენ ვნახეთ ძალა დობაში, რომელიც ამჟამად მიმდინარეობს მსოფლიოს სხვა
ნაწილებში, როგორიცაა საჰელი, ტიგრეი დ ა ავღანეთი. მხოლოდ სქესის გამო, ომის
შუაგულში ჩავარდნილი ქალები და გოგონები განიცდიან სექს უალურ ძალადობას, ფიზიკურ და
სიტყვიერ შეურაცხყოფას და ბარიერებს რესურსებზე წვდომისა და მათი უფლებების დაცვაში;
ეს, რა თქმა უნდა, გარდა იმისა, რომ უშუალოდ ექვემდებარება კონფლიქტ ს ფრონტის ხაზზე
და სიცოცხლისთვის საშიში პირობების წინაშე. მთლიანობაში, ომი პროგრესის მტე რია და
ემუქრება ხალხისა და ერების უკიდურეს სიღარიბეს. მოქალაქეები ტოვებენ სახლებს
გაურკვევ ელი გადაადგილებისკენ; მწირი ხდება საკვები და კეთილდღეობისთვის საჭირო სხვა
პროდუქტები; ეკ ონომიკა დიდ ზარალს განიცდის; და ერები ხედავენ ინფრასტრუქტურის
მასობრივ განადგურებას. თქ ვენ შეგიძლიათ გაიგოთ მეტი იმის შესახებ, თუ როგორ იწვევს
ომი სიღარიბეს ჩვენი ახსნა-განმარტები ს წაკითხვით აქ. თუმცა, ქალები და გოგონები
აწყდებიან ყველაზე უარეს ომს და კონფლიქტს, ხშირად აღიქმებიან არა როგორც ადამიანები,
არამედ როგორც ომის იარაღები - ისინი საშინლად ობიექტივდებ იან ისე, რომ მათი
საჭიროებები, ემოციები და უფლებები ამოუცნობი იყოს ძალადობის ჩამდენითათვი ს. ეს
რეალობაც ღრმავდება, მაგალითად, თუ ისინი ლგბტქ+ თემის წევრები არიან, ან თუ აქვთ
შეზღუ დული შესაძლებლობის მქონე. მოქალაქეები ტოვებენ სახლებს გაურკვეველი
გადაადგილებისკენ; მწი რი ხდება საკვები და კეთილდღეობისთვის საჭირო სხვა პროდუქტები;
ეკონომიკა დიდ ზარალს განიც დის; და ერები ხედავენ ინფრასტრუქტურის მასობრივ
განადგურებას.