PAGBASA AT PAGSUSURI | Aralin 1 : Pagsulat ng Pananaliksik (Pagpili ng Paksa)

Sulating Pananaliksik
➔ ay malalim ang pagtalakay sa isang tiyak at naiibang paksa.
➔ hindi ito basta pagsasama-sama ng mga datos na nasaliksik mula sa iba’t ibang primary at sekundaryang mapagkukunan ng
impormasyon kundi taglay nito ang ang obhetibong interpretasyon ng manunulat sa impormasyong nakalap
➔ Bago makabuo ng isang mabisang pananaliksik kinakailangang maisaalang-alang ang mabusising pagpili ng paksa.
➔ Isa sa pinakamahamong bahagi ng pagsulat ng pananaliksik

Spalding Constantino at Zafra

(2005) (2010)

- Ang interpretasyong ito ang pinakamahalagang - Ang pananaliksik ay isang masusing pagsisiyasat at
elemento ng isang tunay na sulating pananaliksik pagsusuri sa mga ideya, konsepto, lagay, tao at isyu
at iba pang ibig bigyang-linaw, patunayan o
pasubalian.

➔ Bago makabuo ng isang mabisang pananaliksik kinakailangang maisaalang-alang ang mabusising pagpili ng paksa. Isa sa
pinakamahamong bahagi ng pagsulat ng pananaliksik ay ang ang pagpili ng paksa.
➔ Ang pagpili ng mabisang paksa ang magsisilbing pundasyon ng isang pananaliksik.
➔ Kung mag-iisip at magiging mapanuri ang mananaliksik ay marami pang maaaring mapagkunan ng paksa, isang bago at
naiibang paksa na tiyak na makatutulong sa mambabasa dahil maaaring gamitin ang nagging resulta ng pananaliksik. Makikita
sa ibaba ang ilan sa mga ito:

` Naging bahagi na ng buhay ng tao ang internet at social media. Hindi matatawaran ang
Internet at Social kontribusyonng naihatid nito sa tao, mula sa pangyayari sa loob at labas ng bansa ay maaaring
Media makita rito. Ito ang karaniwang tinitingnan mula sa paggising sa umaga hanggang bago matulog sa
gabi. Napakaraming impormasyong taglay ang internet kung magiging mapanuri.

` Maliban sa internet, ang telebisyon ay isa pa sa mga uri ng media nalaganap lalo na sapanahon ng
cable at digital television. Sa panonood ng mga balita, mga programang pantanghali, teleserye, talk
Telebisyon
shows at iba pa ay maaaring mapagkunan ng paksang maaaring gawan ng pananaliksik

` Pag-ukulan ng pansin ang mga nangungunang balita, maging ang mga opinion, editoryal at mga
Diyaryo at Magasin
artikulo. Suriin at baka naririto ang mga paksang aakit sa iyong atensyon.

Mga Pangyayari sa ` Ang pagiging mapanuri sa mga pangyayari o bagong kalakaran sa paligid ay maaaring maging
Paligid paksa ng pananaliksik.

` Kung may tanong kang naghahanap ng kasagutan subalit hindi mo naman maihanap ng
kasagutan. O kaya’y may interes ka o mga bagay na “curious” ka at gusto mo pang mapalawak ang
Sa sarili iyong kaalaman kaugnay nito.
` Maaaring Mula sa mga tanong na ito mula sa iyong sarili ay makbuo ka ng makabuluhang paksa.

` Dahil ang kalikasan ng pananaliksik ay ang aktuwal na pagsasagawa nito, mahalagang gusto mo
Interes at kakayahan ang iyong ginagawa o may kaugnayan sa hilig mo ang paksang nais saliksikin. Sa ganitong paraan
mas mabilis ang daloy ng pagsasagawa ng pananaliksik dahil gusto mo ang iyong ginagawa.

➔ Mahalagang masuri ang pagkakaroon ng mga materyal
na magagamit na sanggunian. Kahit gaano man kaganda
ang napiling paksa, mahirap pa ring maisakatuparan
dahil sa kakulangan ng materyales na gagamitin bilang
sanggunian.
➔ Isaalang-alang ang kabuluhan ng paksa. Magagamit ba
ito sa hinaharap? O maaari bang maging daan upang
magkaroon ng panibagong pananaliksik?
➔ Isaalang-alang ang kakayahang pinansyal. Sapagkat ang
pananaliksik ay hindi gawang biro bukod sa kahandaan
ng mananaliksik sa pagsusuri at pangangalap ng mga
tala ay kinakailangan handa rin ang pinansyal na aspekto
para matapis ang isinagawang pananaliksik.
➔ Hangga’t maari iwasan ang mga paksang may
kaugnayan sa sumusunod:
◆ handa rin ang pinansyal na aspekto para matapis ang
isinagawang pananaliksik. Hangga’t maari iwasan ang
mga paksang may kaugnayan sa sumusunod:
◆ Mga usaping may kinalaman sa relihiyon at moralidad
na mahirap hanapan ng obhektibong pananaw at
nangangailangan ng maselang pagtalakay.
◆ Mga kasalukuyang kaganapan o isyu dahil maaaring
wala pang gaanong materyal na magagamit bilang
saligan ng pag-aaral.
◆ Mga paksang itinuturing nang “gasgas” o gamit na
gamit sa pananaliksik.
 PAANO BUMUO NG PAKSA SA PANANALIKSIK?
Narito ang mga gabay na tanong upang makatulong sa pagbubuo ng paksa
❖ Ano-anong paksa ang maaaring pag-usapan?
❖ Ano ang kawili-wili at mahalagang aspekto ng
paksa?
❖ Ano ang aking pananaw hinggil sa paksa?
❖ Ano-anong suliranin tungkol sa sarili, komunidad,
bansa, at daigdig ang
❖ ipinapakita o kaugnay na paksa?
MGA HAKBANG SA PAGPILI NG PAKSA
01. Alamin kung ano ang inaasahan o layunin ng
susulatin.
- Isa sa mga bagay nakinakailangang isaisip bago simulan
ang pagpili ng paksa ay ang pag-alam sa layunin sa
pagbuo ng sulating pananaliksik nang sa gayun ay
maihanay o maiugnay mo sa mga layuning ito ang iyong
mga gagawin.
02. Pagtatala ng mga posibleng maging paksa para sa
sulating pananaliksik
- Ang mga paksang mapipili ay kinakailangang nakaugnay
sa layunin. May mga pagkakataon na ang guro ang
magbibigay ng mga paksa ngunit kung sakaling wala
kang magustuhan mula sa mga paksang pagpipilian ay
maaari kang magtala ng mga paksang ayon sa iyong
Narito ang ating pwedeng pagbatayan sa paglilimita ng
interes. Tandaan na kinakailangang iugnay ito sa iyong
ating paksa:
layunin sa pagsulat ng paksa.
03. Pagbuo ng Tentabong Paksa
- Muli, tingnan at suriing mabuti ang mga napili,
magdesisyon ka at itanong ito sa sarili.
- Alin kaya sa mga ito ang pinakagusto ko o pinakamalapit
sa aking puso, pinakamadali kong maihahanap ng
kasagutan, pinakamadaling maiugnay salayuunin at tiyak
na matatapos ko sa limitadong oras naibinigay para
tapusin ang gawain?
04. Pagsusuri sa mga itinalang ideya
- Suriin at isa-isahin ang mga isinulat mong ideya.
- Piliin ang mga paksang kawili-wiling gawin o saliksikin,
interesado kang talakayin at mga paksang alam na alam
mo na at nais pang palawakin. Isaalang-alang ang
kagamitang mapagkukunan ng impormasyon at tayain
ang angkop sa iyong antas at kakayanan na matapos sa
takdang panahon ang isinasagawang pananaliksik.
- Batay sa sagot na ibibigay mo sa tanong na ito ay
mapipili mo na ang tentatibong paksa. Handa ka na sa
pagbuo ng paksa.
05. Paglilimita ng Paksa
- Hindi maiiwasan na sa una’y malawakang paksa ang
mabubuo mo kaya kinakailanganin mong limitahan ito
upang magkaroon ng pokus ang gagawin mong
pananaliksik.
❖ Bakit kailangang saliksikin at palalimin ang
pagtalakay sa ganitong mga suliranin?
❖ Anong panahon ang sinasaklawan ng paksa?
❖ Paano ko ipahahayag ang paksa sa mas malinaw
at tiyak na paraan?
❖ Paano ko pag-uugnayin at pagsunud-sunurin ang
mga ideyang ito?
- Tandaang hindi dapat maging masyadong malawak o
masaklaw ang paksa na sa dami ng impormasyong
gusto nitong patunayan ay hindi matatapos sa takdang
panahon.
TANDAAN na sa pagpili ng paksa nararapat na isaalang
alang ang mga sumusunod:
01. Nakahihikayat na paksa.
02. Napapanahon at maaaring mapakinabangan ang
kalalabasan ng pananaliksik
03. May sapat na mapagkukunan ng impormasyon
04. Interesado ka sa paksang iyong tatalakayin.
05. Iwasan ang masyadong malawak na paksa ganun din
ang mga paksang limitado
Paksa: Droga – Epekto ng Droga
● Paglilimita ng Panahon - sa paglilimita ng panahon,
pipili tayong taon kung hanggang saan lamang ang sakop
ng ating pag-aaralan
○ Epekto ng Droga noong taong 2017-2018.
● Kasarian - lalaki o babae ang target na respondent ng
iyong gagawing pag- aaral
○ Epekto ng Droga sa kalalakihang nakagamit
nito.
● Edad - edad ng mga gagawan mo ng pag-aaral.
○ Epekto ng Droga sa mga kabataang may edad
na 15-18.
● Tiyak na uri o anyo
○ Epekto ng Droga sa kalusugan.
● Lugar - saan isasagawa ang pananaliksik
○ Epekto ng Droga sa Unibersidad ng Manila.
● Propesyon o grupong kinabibilangan
○ Epekto ng Droga sa mga mag-aaral
● Kombinasyon - para mas maging tiyak o partikular ang
ating paksa, maaari pa nating pagsama-samahin ang
mga batayan
○ Halimbawa: Paksa + Pangkat + Lugar +
Panahon
○ Epekto ng Droga sa mga mag-aaral ng
Unibersidad ng Manila sa taong 2017 - 2018
PAGBASA AT PAGSUSURI | Aralin 2 : Pagsulat ng Pananaliksik (Pagsulat ng
Tentatibong Balangkas)

PAGBABALANGKAS

● Ang pagbabalangkas ay sistema ng isang maayos sa paghahati-hati ng mga kaisipan ayon sa tataluntuning lohikal na
pagkasunud-sunod bago ganapin ang paunlad napagsulat. Mahalagang bahagi lamang ang nakapaloob dito upang
magsilbing patnubay sa gagamitin ukol sa magiging nilalaman ng isang pananaliksik.
● Nakatutulong ito sa paglilimita sa paksang isusulat, sa mga dapat at hindi dapat tandaan.

TENTATIBONG PAGBABALANGKAS

● Karaniwan itong binubuo ng tatlong-pahinang papel na naglalaman ng mga plano at tunguhin ukol sa pananaliksik ng
isang tiyak na paksa.
● Ito rin ang pinakapundasyon ng sulatin na nagsisilbing hulmahan ng kalalabasang porma ng isang katha.
● Ang tentatibong balangkas ay marapat na magkaroon ng mga sumusunod na bahagi:
1. Rasyunal 7. Katangian ng Mahusay na Haypotesis
2. Pangkalahatang Layunin 8. Saklaw at Delimitasyon
3. Mga Tiyak na Layunin 9. Kahalagahan ng Pag-aaral
4. Mga Suliranin sa Pag-aaral 10. Katuturan ng mga Terminong Ginamit
5. Mga Haypotesis 11. Tentatibong Talasangguni
6. Uri ng Haypotesis
➔ Sinasagot nito ang tanong na: Ano-ano ang
makatwirang pagpapalagay ng mananaliksik ukol sa
01. RASYUNAL
kanyang paksa?
➔ siyentipiko at malinaw na paglalahad ng batayang 06. URI NG HAYPOTESIS
saligan kung bakit kailangang pag-aralan ang nasabing
paksa. ➔ Haypotesis na Deklaratibo - nakatuon sa paglalahad ng
➔ Binibigyang linaw nito ang tanong na: Ano ang saysay positibong ugnayan ng dalawang salik sa pananaliksik.
ng pag-aaral at pananaliksik? Ang unang salik o bahagi bilang siyang sanhi at ang
pangalawa bilang siyang bunga. Kilala din sa tawag na
02. PANGKALAHATANG LAYUNIN
direksyunal nahaypotesis.
➔ ang malawak na pambungad na paglalatag ng nais na ➔ Haypotesis na Prediktibo - Ito ay may kaugnayan sa
tunguhin ng pag-aaral kaugnay ng rasyunal na pagbibigay ng isang kondisyunal na sitwasyon sa
pananaliksik. paksa. Matutukoy at masusuri matapos
➔ Nagbibigay kasagutan ito sa tanong na: Ano ang maisakatuparan ang panukala o rekomendasyon ng
mayroon sa pananaliksik na ito? pananaliksik.
➔ Haypotesis na patanong - maaari ding magsilbing
03. MGA TIYAK NA LAYUNIN haypotesis ang mga lohikal na tanong na inilalahad sa
➔ dito iniisa-isa ang mga tiyak at iba-ibang aspekto ng isang pananaliksik. Masusuri an gang kahalagahan at
dahilan sa pag-aaral ng paksa ng pananaliksik. ang mga sagot sa patanong na haypotesis na ito sa
Maaaring may tatlo o higit pang layunin sa isang pagtatapos ng pananaliksik.
pananaliksik. ➔ Haypotesis na Null - walang direktang ugnayang
➔ Sinasagot nito ang tanong na: Ano-ano ang mga umiiral sa mga salik na naitalakaugnay ng problemang
gustong matuklasan ng pananaliksik na ito? pinapaksa ng pananaliksik. Ginagamit to sa
pananaliksik na kwantitatibo o gumagamit ng isang
04. RASYUNAL tiyak na estadistikal pagsusuri sa pananaliksik.
➔ nilalaman ng bahaging ito ang mga batayang suliranin, 07. KATANGIAN NG MAHUSAY NA HAYPOTESIS
isyu, mga pangyayari, haka-haka at kasalukuyang
kalagayang paksa na siyang nagbibigay-saysay upang ➔ Ito’y dapat na makatwiran.
ito ay bigyan ng pansin at paglaanan ng pananaliksik. ➔ Dapat nitong ipahayag ang relasyon o
➔ Sinasagot nito ang tanong na: Ano-ano ang mga isyu pagkakaugnay-ugnay ng mga baryabol.
at suliraning lulutasin ng pannanaliksik na ito? ➔ Ito’y pwedeng subukin at suriin.
➔ Ito’y dapat na batay sa datihang mga resulta.
05. MGA HAYPOTESIS
08. SAKLAW AT DELIMITASYON
➔ ito ang pinakalohikal o pinakamakatwirang mga
palagay ukol sa isyu na inilalagay sa unang bahagi ng ➔ tinitiyak ng bahaging ito ng pananaliksik ang magiging
pananaliksik nang sa huli ay mapatunayan, mapatibay, tunguhin ng pag-aaral at ang pangunahing pokus ng
masusugan o mapasubalian. paksa. Malinaw na inilalahad dito kung sino-sino at
ano-ano ang kabahagi ng pananaliksik, mula at
 hanggang kailan ito gagawin maging ang lugar kung
saan ito isasagawa at kun ano-ano pa ang mga bagay
na tatalakayin at hindi na tatalakayin ng pananaliksik.
➔ Sinasagot nito ang mga tanong na: mula saan,
hanggang kalian at sino-sino ang kabahagi ang
pananaliksik na ito?
09. KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL
➔ mga tiyak na kahalagahanng pananaliksik sa iba’t
ibang mambabasa ng pag- aaral. Maaaring ito ay
mahalaga sa: mag-aaral, magulang, guro, paaralan,
kababaihan, kapwa mananaliksik, iba pang sektor ng
lipunan - pribado o pampubliko.
➔ Sinasagot nito ang tanong na; ano ang saysay ng
pananaliksik nito sa kasalukuyan at hinaharap?
Pansinin ang mga sumusunod na halimbawa:
A. RASYUNAL
Paksa: Information technology: Daan sa makabagong
Panahon
Bago sumapit ang information katakut-takot na
pasakit at paghihirap ang dinaranas upang makatanggap at
makapagpadala ng mensahe. Ilang araw o ilang buwan ang
kailangang lumipas bago matanggap ang liham. Kuntento na
rin sa isang beses na makapag-usap dahil mahalang
overseas long distance. Samakatwid mabagal ang
komunikasyon.
Sa paglipas ng panahon, nagiging madali at mabilis
na ang pagpapadala ng mensahe saan mang panig ng
mundo, nagawa ng teknolohiya na paglapitin ang mga taong
magkalayo sa pamamagitan ng teknolohiya.
B. PANGHALAHATANG LAYUNIN - Malalaman ang
tungkuling ginagampanan ng wikang Filipino sa
larangan ng text messaging.
Paksa: Ang Wikang Filipino sa Larangan ng Text Messaging
Mga tiyak na layunin:
01. Natutukoy ang lawak at hangganan sa paggamit ng
Filipino sa larangan ng text messaging
02. Naibibigay ang mga paraan ng paggamit ng
mensahe sa Filipino gamit ang text messaging;
03. Nailalahad ang implikasyon ng pagpapaikli ng
pahayag sa Filipino gamit ang text messaging.
C. MGA SULIRANIN SA PAG-AARAL
Ang pananaliksik na ito ay naglalayong tugunan ang mga
sumusunod;
01. Maipakita ang tungkuling ginagampanan ng wikang
Filipino sa larangan ng text messaging.
02. Matukoy ang lawakat hangganan sa paggamit ng
Filipino sa larangan ng text messaging.
03. Mailahad ang implikasyon ng pagpapaikli ng
pahayag sa Filipino gamit ang text messaging.
10. KATUTURAN NG MGA TERMINONG GINAMIT
➔ kalipunan ng mga terminong ginamit sa pananaliksik.
Binibigyang-kahulugan ang termino batay sa kung
paano ito ginamit sa pananaliksik. Nakaayos
paalpabeto ang mga termino.
11. TENTATIBONG TALASANGGUNIAN
➔ pansamantalang listahan ng mga sangguniang ginamit
sa inisyal na pag-aaral ng paksa ng pananaliksik. Ang
mga ginagamit sa talasanggunian ay maaaring mga
mateyal na teksbuk, diksyunaryo, ensayklopedia,
pananaliksik at tesis, pahayagan, magasin, journal at
mga artikulo at iba pang sulatin na nagmula sa
Internet.
D. MGA HAYPOTESIS
Paksa: Epekto ng Paninigarilyo sa Akademik Performans ng
Mag-aaral
Ang pag-aaral na ito ay naglalayong imbestigahan
ang haypotesis na mayroong kaugnayan ang paninigarilyo
sa akademikong performans ng mag-aaral.
E. SAKLAW AT DELIMITASYON
Paksa: Epekto ng DOTA at Pananaw ng mga Mag-aaral
Ang pag-aaral na ito ay ukol sa paglalahad ng
epekto ng paglalaro ng DOTa at sumasaklaw sa pananaw ng
mga mag-aaral sa paglalaro nito. Ang mga mananaliksik ay
nagbigay ng sampung (10) katanungan para sa mga
mag-aaral ng San Pedro National High School.
F. KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL
Ang pananaliksik na ito ay magsisilbing gabay at
makakatulong sa mga sumusunod:
➢ Sa mga mag-aaral – makatutulong ang
pananaliksik na ito upang lalong mapalawak ang
kanilang kaalaman kung paano maging mahusay
na mag-aaral. Magsisilbing gabay ito upang
malinang ang kanilang kaisipan at kakayanan sa
kanilang pag-aaral.
➢ Sa mga guro – magkakaroon ng kaalaman sa mga
dapat gawin ng kanilang mga estudyante nang sa
gayon ay magabayn at matulungan ang mga
mag-aaral sa tamang pamamaraan ng kanilang
pag-aaral.
➢ Sa mga magulang – ang mga magulang bilang
unang guro ng kanilang mga anak ay makapag
–isip-isip ng mga bagay na maipapayo at
makakatulong sa kanilang mga anak, kasabay ng
paggabay tungo sa maayos at magandang
pamamaraan ng kanilang pag-aaral.
G. KATUTURAN NG MGA TERMINONG GINAGAMIT
(Tandaan: Paalpabeto ang pagsasaayos sa mga terminong
ginamit sa pananaliksik)
H. TENTATIBONG TALASANGGUNIAN
PAGBASA AT PAGSUSURI | Aralin 3 : Pagbuo ng Tentatibong Biograpi
Biograpi ➔ Sinusuportahan nito ang kredibilidad ng ginagawang
pananaliksik dahil nagiging malay ang mag-aaral sa
➔ Tinatawag din itong talaaklatan, listahan ng mga
pagsangguni sa mga awtoridad sa paggawa ng kanyang
sanggunian o talasanggunian.
pag-aaral upang maiwasan ang kaso ng Plagiarism.
➔ Listahan ng mga ginamit na sanggunian bilang batayan
➔ Kakikitaan ng lawak at lalim ng pananaliksik na
sa pananaliksik.
naisagawa ng tagapagsaliksik.
➔ Ang mga ginagamit sa talasanggunian ay maaaring mga
➔ Nagpapakita ng kalidad o uri ng mga ideyang isinasama
◆ Aklat ◆ Dokumento ng tagapagsaliksik sa kanyang pag-aaral.

◆ Diksyunaryo ◆ Bulletin Pagbuo ng Tentatibong Bibliograpi

★ Sa pagbuo ng tentatibong bibliograpi,
◆ Ensayklopedia ◆ Artikulo mahalagang itala ang mga impormasyong
kakailanganin sa pinal na talasanggunian.
◆ Pananaliksik at tesis ◆ at iba pang sulatin 01. Una, ang buong pangalan ng may-akda o awtor,
na nagmula sa kasama ang mga iba pang may-akda, at maging ang
internet (website patnugot kung ito ay antolohiya, bolyum o iba pang
pages) katulad na koleksyon.
02. Pangalawa, ang buong pamagat ng aklat o koleksyon
◆ Pahayagan ◆ at iba pang di limbag ng mga sanggunian. Marapat ding bigyang-pokus ang
na batis o sorses bolyum at edisyon nito.
tulad ng pelikula 03. Ang lugar (lungsod) kung saan ang pananaliksik ay
inilathala at ang tagapaglathala at/o tagalimbag kung
◆ Magasin ◆ programa sa
walang tagapaglathala ay kailangan ding itala.
telebisyon at radyo
sa pagkuha ng mga Mga halimbawang talasanggunian:
mahahalagang
impormasyon at
datos.

◆ Journal
➔ Mababasa rito ang mga:
● pangalan ng awtor
● pamagat ng aklat o anumang ginamit na reprensya
● Publikasyon
● lugar at petsa ng pagkakalimbag.
➔ Makikita sa bandang hulihan ng aklat o anumang
proyektong isinusulat gaya ng pananaliksik sa Ingles,
Filipino, Agham at Agham-Panlipunan.
➔ Isinusulat at inihahanay nang paalpabeto batay sa
apelyido ng awtor upang madaling hanapin at makita 01. APA na Pormat
ang sangguniang ginamit. - ang estilo na ito ay madalas na ginagamit sa
➔ Kailangang tiyaking tama ang mga bantas na gagamitin mga pag-aaral tungkol sa Agham-Panlipunan
sa pagbuo nito tulad ng tuldok, tutuldok, kuwit, gaya ng Sikolohiya, Sosyolohiya at iba pang
panaklong at hanging indention. kaugnay na larangan. Binuo at pinaunlad ito ng
American Psychological Association o APA.
Kahalagahan ng Bibliograpi
Binibigyang-diin ang petsa.
➔ Ginagamit ng taong nagsasaliksik.
Sa paggamit nito, mahalagang tandaan ang mga
➔ Napapadali at napapagaan ang gawain dahil nabibigyan
sumusunod:
sila ng mayamang ideya kung saan maaaring
➔ Sa pagbanggit ng isang pinagmulang sanggunian,
umpisahan ang pagbabasa.
ilalagay ang apelyido ng may-akda at ang taon
➔ Una itong isinasagawa bago pa man ang pamagat
kung kailan nailathala ang teksto sa loob ng isang
upang masigurado ng mananaliksik na may
panaklong.
mapagkukunan siya ng mga datos o may nabuo at
➔ Ayon kay (Pacay 2016), ang pagbasa ay
nagawang pag-aaral na magkatulad ang paksa.
pag-unawa. Walang magaganap na pagbasa, kung
➔ Patunay ng nagsasaliksik na ang lahat ng kanyang
walang natamong pag-unawa.
ideya o konseptong binanggit sa kanyang pag-aaral ay
kakikitaan ng katotohanan, katumpakan o katiyakan ng A. Aklat C. Artikulo sa Magasin
mga impormasyon.
➔ Inilalatag ito upang maipakita ang lugar ng ginagawang B. Artikulo sa mga D. Social media o Internet
pananaliksik sa mas malawak na larangang Pahayagan
kinabibilangan nito.
 A. Aklat
Sa pangkalahatan, ang pagtukoy sa aklat bilang
sanggunian ay dapat maglaman ng mga sumusunod na
elemento: pangalan ng may-akda o editor (nauuna ang
apelyido na sinusundan ng inisyal lang ng unang pangalan),
taon ng pagkakalimbag, pamagat ng aklat, pook na
pinaglimbagan, at pangalan ng kompanyang naglimbag.

B. Artikulo sa mga Pahayagan

C. Artikulo sa Magasin
Villanueva, J. (SY 2010-2011). Ang mga Pagkaing
Tsino. Alitaptap, 22(4), 8-10
D. Social media o Internet

02. MLA na Pormat

- mula naman ito sa pagbuo at pagpapaunlad ng
Modern Language Association or MLA. Ang
estilo naming ito ay karaniwang ginamit sa mga
pag-aaral na nauukol sa mga Wika at
Humanidades gaya ng mga pananaliksik tungkol
sa Filipino o Ingles, at Sining.
➔ Sa kasalukuyan, MLA 7th edition siyang
pinakahuling edisyong ginagamit.

Sa pangkalahatan, ang pagtukoy sa aklat bilang

sanggunian ay dapat maglaman ng mga sumusunod na
elemento: pangalan ng may-akda o editor (nauuna ang
apelyido na sinusundan ng unang pangalan), pamagat ng
aklat, lungsod na pinaglimbagan, pangalan ng kompanyang
pinaglimbagan, pangalan ng kompanyang naglimbag, taon
ng pagkakalimbag, at paraan ng pagkakalimbag.
Binibigyang-pokus ang awtor at mas simpleng gamitin kaysa
APA.
PAGBASA AT PAGSUSURI | Aralin 4 : Pagbuo ng Konseptong Papel
Konseptong Papel
➔ Tinatawag din itong Panukalang Papel
➔ Isa sa mga pangunahing kailangan bago ang aktwal na
pagsulat ng isang Papel-Pananaliksik
➔ Nagsisilbing proposal para maihanda ang isang
pananaliksik.
➔ Unang hakbang sa pagsasagawa ng pagsisiyasat.
➔ Maikling akademikong papel na nagbibigay ng
pangkalahatang impormasyon tungkol sa isang
panukalang saliksik.
➔ Naging gabay sa mga hakbanging naisisagawa mula
sa simula hanggang sa katapusan ng pagsisiyasat.
➔ Nagsisilbing outline o istruktura ng kabuuang
pag-aaral.
➔ Tinitiyak ng konseptong Papel ang pagkakaroon ng
isang komprehensibong plano at awtput ng
pananaliksik ukol sa isang paksa, isang kabuuuang
ideya na nabuo mula sa isang balangkas ng paksang
bubuuin\
Kahalagahan ng Pagsulat ng Konseptong Papel
➔ Ito ay ginagawa upang maging salalayan ng gagawing
panukalang saliksik
➔ Makabubuo ng mga potensyal na solusyon sa binabalak
na saliksik
➔ Makumbinsi ang mga organisasyon o institusyon na
tanggapin ang konsepto o ideya, proyekto o anumang
proposal para sa tesis, disertasyon o pananaliksik.
➔ Masubok at mapatunayan na maaaring pondohan ang
isang saliksik
➔ Makukuha ang napakaraming benepisyo tulad ng tulong
pinansyal, paglilimbag, pagkilala sa sarili o di kaya ay
maaari ding bahagi ng pagtatapos.
Mga Bahagi ng Konseptong Papel
01. Rasyunal 02. Layunin
03. Metodolohiya 04. Inaasahang bunga/
atwput
05. Balangkas 06. Balangkas
Konseptwal Teoretikal
07. Datos Empirikal
01. Rasyunal
➔ Unang bahagi ng papel.
➔ Nakatala ang mga mahahalagang impormasyon tungkol
sa paksa.
➔ Tinatalakay dito ang kabuuang kaisipan ng paksa.
➔ Kakikitaan din ng pagpapaliwanag sa dahilan ng
gagawing pananaliksik.
02. Layunin
➔ Inilalahad at inilalarawan ang suliraning nais tutukan.
Nagkakaroon ng direksyon na nagsisilbing gabay sa
daloy ng pagtalakay ng isang pananaliksik.
03. Metodolohiya
➔ Pangkalahatang istratehiya nais gamitin upang
maisakatuparan ang mga proyekto. Kasama din ang
pagtatakda ng panahon/iskedyul. Gumagamit ng sarbey,
case study, obserbasyon, interbyu, o talatanungan.
04. Inaasahang bunga/ atwput
➔ pangkalahatang anyo ng konseptong papel. Tatlo
hanggang limang pangungusap na nagpapaliwanag ng
resulta sa pagtatapos ng pananaliksik.case study,
obserbasyon, interbyu, o talatanungan.
05. Balangkas Konseptwal
- Naglalaman ng mga konsepto ng mananaliksik
ukol sa isinasagawang pag-aaral.
➔ Ipinapakita sa pamamagitan ng isang presentasyon ng
paradigma upang malinaw at maayos na maipaliwanag..
06. Balangkas Teoretikal
- Tumutukoy naman sa pangkalahatang
paglalarawan ng mga konseptong susuriin sa
isang pananaliksik.
➔ Ginagamitan ng mga teorya na akma at susuporta sa
iyong pananaliksik na nagiging batayan ng pagbibigay
kahulugan sa mga mahahalagang datos na nakalap.
07. Datos Empirikal
➔ Naglalaman ng mga mahahalagang nakalap na mga
impormasyon mula sa mga pamamaraan o metodo ng
pananaliksik tulad panayam, eksperimento, sarbey at
obserbasyon na masusing sinuri para mapatunayang
makatotohanan o hindi o di kaya makabuluhan o hindi
ang isang datos.
Mga Hakbang sa Pagbuo ng Isang Konseptong Papel
01. Magdesisyon kung ano ang gustong gawin sa
pamagitan ng pagpili ng paksa. Isaalang-alang ang
mga hilig o interes, karanasan at mga nakahandang
sanggunian.
02. Kapag may paksa na, mainam na magbasa ng mga
halimbawang pananaliksik na naisulat na.
03. Konseptwalays (conceptualize) ang proposal o
proyekto.
★ Ano ang titulo ng iyong proyekto? Suliranin?
Layunin? Metodo? Resulta?
★ Sino ang mga tagatugon o kalahok?
★ Anong modelo ang gagamitin na teoretikal
at konseptwal ?
★ Magtipon nga mga sanggunian upang
matukoy ang mga gagamiting modelo
★ Gumawa ng badyet para sa proyekto/pondo
★ Mga benipisyo ng mga taong kasangkot sa
proyekto
★ Kagamitan/materyales na gagamitin
★ Haba ng panahong gugugulin para sa
gawain
★ Ilang araw sa pagpirma sa kinauukulan
kung ito ay isang proyekto
★ Detalye kung paano makontak ang
mananaliksik
04. Maglista ng mga pangalan ng mga tao at resorses
na nakahanda na tumulong, kung may mga
kinakailangang papel, ihanda pati ang mga
dokumentong hinihingi.
PAGBASA AT PAGSUSURI | Aralin 5 : Pangangalap ng Datos
Pangangalap ng Datos
➔ Ang katuparan ng isang mahusay at maayos na
pananaliksik ay nakasalalay sa mga datos o
impormasyong iyong nakukuha.
➔ Kaya naman ito’y kailangang maingat, komprehensibo
at nasuring mabuti nang sa gayon ay maging
mapapanalogan ang mabubuo mong pananaliksik.
➔ Nasa impormasyong makakalap nakasasalalay ang
maaring maging kalalabasan ng iyong pag-aaral;
➔ ito ang pinaka sentral na component na tutukoy sa
katibayan at bilang mananaliksik ay kailangang
gumamit ka din ng tamang metodo sa pagsagawa
nito.
★ Mga Uri ng Datos
- Sa kabuuan may dalawang uri ng
pinagmumulan ng datos;
0 Pangunahing pinagmumulan ng datos
1 - kung saan ang mga datos ay buhat sa mga
. sagot sa panayam na hindi pa nalalathala,
naipakita o naparnig sa radio at telebisyon,
0 Sekondaryang pinagmumulan ng datos
2 - kung datos ay mula sa mga nalathalang
. artikulo, aklat, magasin, tesis, at iba pang mga
pag-aaral.
★ Mga Uri ng Pinagmulan ng Datos
- May tatlong uri ng datos na ginagamit
pananaliksik :
People trail
➔ Sinumang eskperto o participant na may malaking
naiambag na datos sa papel pananaliksik. Ito’y
tuwiran o di- tuwirang pagsagot sa tanong ngisang
indibidwal na maaring paghanguan ng
impormasyon sa paraang panayam.
Paper trail
➔ Ito’y mga opisyal na papel at dokumento, pribado
man o pampubliko.
E-trail
➔ Mga datos na nagmumula sa digital storage at
media, mobile platform at online. Mga impormasyon
na nagmumula sa e-mail, google drives, social
media at iba pang gadgets.
Interbyu/ Panayam
➔ pasalitang diskurso na binubuo ng kakapanayamin
at tagapanyam, maaring itinakda- ang araw, petsa,
oras at lugar o maaring nakaayon sa oras ng
kapapanayamin.
Electronic trail o e-mail trail
➔ pinakabagong pinagmumulan ng datos at
tradisyunal naman ang people trail at paper trail.
★ Mga Paraan sa Pangangalap ng Datos
Tuwiran
➔ mananaliksik mismo ang aktwal na mangangalap
ng datos
Di- tuwiran
➔ ang mananaliksik ay maaring magkaroon ng mga
katuwang na mangangalap ng impormasyon o kaya
ay buhat sa mga aklat , artikulo, o iba pang
pananaligang babasahin na maaring mapagkunan
ng impormasyon may kinalaman sa pag-aaral.
Tandaan !
- Marapat din na igalang ng mananaliksik ang
confidentiality , lalo na ang mga impormasyong
may kinalaman sa identidad at mga
impormasyong sensitibo.
★ Iba’t Ibang Treatment sa Datos
- Ang mga datos na nakalap ay maaring
suriin sa dalawang paraan, ito’y maaring
kwantitatibo at kwalitatibo.
Kwantitatibo
➔ uri ng pagsusuri na gumagamit ng mga estadistikal
na pagsusuri at kompyutasyon.
Kwalitatibo
➔ gumagamit ng pagsusuri sa mga dokumento at mga
datos gamit ang lohikal na paraan at hindi
gumagamit ng estadistikal na formula.
★ Pagbuo ng Tesis Statement o Pahayag ng
Tesis
➔ Ang pahayag na tesis ay ang pinakasentral na
ideya ng isang sulating pananaliksik. Ito’y
naglalahad ng isang mapananaligang ideya kung
saan pinatutunayanng mga nakalap na datos at
anumang ebidensiya.
★ Mga Kailangang Tandaan sa Pagbuo ng
isang Mahusay na Pahayag ng Tesis
➔ Sa pagbuo ng mahusay na pahayag o tesis ay
mainam na magsimula sa paunang pangangalap ng
datos o impormasyon. Mahalaga ding nasuring
mabuti ang bawat detalye at maorganisa ang
kaisahan ng iyong paksa nang sa gayon ay
matukoy mo kung sapat na ba ng mga datos na
nakalap upang makapagsimula ka sa iyong
pananaliksik. Maaring masubok kung mahusay nga
ba ang nabupong pahayag ng tesis sa
pamamagitan ng pagsagot sa sumusunod :
● Nakasasagot ba ito sa isang tiyak na
tanong?
● Tumutugma ba ito sa sakop ng pag-aaral?
● Nakapokus ba ito sa isang ideya lang?
 ● Maari bang patunayan ang posisyong
pinaninindigan nito sa pamamagitan ng
● pananaliksik?
★ Paraan ng Paglalahad sa Pahayag ng Tesis
➔ Ayon kay Samuel (2004), maaring ilahad ang
panukalang pahayag sa alinman sa sumusunod na
paraan:
● Isulat sa pamamagitan ng isang suliranin at isama
rito ang iyong opinion o posisyon.
● Talakayin ang kasalukuyang kalagayan ng isang
isyu o suliranin at maghinuha kung paano ito
maaring malutas.
● Mag-isip ng maaring maging solusyon sa isang
suliranin.
● Tingnan ang isyu o paksa sa isang bago at naiibang
perspektibo o pananaw.
● Pagkomparahin ang dalawang bagay na halos
magkapareho at bigyan ang mga ito ng marka.
● Maglahad ng iyong mga ideya kung paanong
naimpluwensiyahan ang isang paksa kaya ito
nagging ganito o ganoon.
Halimbawa ng paksa at pahayag na tesis:
Paksa: Pangunahing dahilan kung bakit tinatangkilik ang
isang awiting isinalin sa ibang lengguwahe.
Tesis : Bukod sa himig at ritmo, tinatangkilik ang isinaling
awit kung naisalin ang ideya ng orihinal na awit nang hindi
hinahabol o isinisiksik ang titik ng pinagsalinang
lengguwahe sa tono ng orihinal na awit.
PAGBASA AT PAGSUSURI | Aralin 6 : Pagbuo ng Unang Draft/ Burador
Pagbuo ng Burador
➔ Kilala sa tawag na draft, ang burador. Malimit itong
gamitin lalo pa kung hindi Filipino ang asignatura.
➔ Ito’y paraan ng pagbabalangkas kung saan hindi
pinal at maaring magbago kapag ito ay isinusulat
mo na.
➔ Sa pagbuo ng draft o burador ay kailangang may
sapat ka nang kaalaman sa pananaliksik na iyong
gagawin.
◆ Mas magiging tuloy-tuloy ang pagdaloy ng
mga kaisipan kung sapat na ang mga
datos at tala na mayroon ka.
➔ Ito rin ang nagsisilbing overview mo kung may
nakaligtaang detalye ka sa iyong pananaliksik, kaya
mainam na magkaroon ng pagtatala ng iyong mga
puna, karagdagang impormasyon at mga
mapananaligang datos na magagamit mo sa
pag-aaral.
➔ Ang burador ay maaring pasulat o kaya ay
ginagamitan ng kompyuter.
◆ Sa panahon ngayon ay mas mainam ang
paggamit ng kompyuter sa pagsususulat
dahil maari mo na itong maiimbak at
mabuksan anumang oras mo gustuhin.
Panuntunan sa Pagbuo ng Draft/ Burador
01. Layunin
➔ sa pagbuo ng pananaliksik ay mainam na matukoy
simula pa lang kung ano ba talaga ang dahilan
kung bakit mo isasagawa ang nasabing pag-aaral.
Laging isipin kung ano ba ang gusto mong
malaman o matutuhan sa pananaliksik. Sunod ay
ang gusto mong matuklasan kung bakit mo
isasagawa ang pananaliksik, ano nga ba ang nais
mong makalap upang ito’y maibahagi sa iba.
Gawing payak, impormatibo at matapat ang
paglalahad ng anumang impomasyong iyong
nakalap.
02. Prinsipyo ng Pagsulat
➔ kinakailangang malinaw ang pagbabalangkas ng
mga ideya na iyong gagawin. Iwasang gumamit ng
mga maligoy na salita sa paghahabi ng mga ideya,
huwag kaligtaang banggitin ang mga pinagkunang
sipi lalo pa’t ito’y sulating teknikal. Gawing masigla
ngunit direkta ang paglalahad ng mga kaisipan
upang ito’y makapukaw sa interes ng mambabasa.
Mahalaga rin ang paggamit ng mga angkop na
salita sa lalong madaling pag-unawa ng mga
mamababasa.
03. Prinsipyo ng Pagsulat
➔ sa pagsulat ng pananaliksik, ang mga pinagkunan
mo ng datos ay tulay lamang. Ikaw ang nagsasalita
kung kaya’t gawin itong malinaw at masigla.
Gamitin ang sariling tinig sa pagsusulat, maging
malinaw upang lubos na maunawaan.
04. Prinsipyo ng Pagsulat
➔ gawing payak at malinaw ang pagtatala.
Magsisilbing gabay ito sa pag-aaral mo at hindi
para gawing malabo para sa mambabasa. Isaayos
ang mga tala sa notecard upang ito’y magamit mo
nang maayos at maging puntos ang mga ideya sa
paksa. Maari kang magbigay ng karagdagang
halimbawa upang maging malinaw ang paglalahad.
05. Prinsipyo ng Pagsulat
➔ mainam sa pananaliksik ang pagkakaroon ng
maraming sanggunian. Ang isa o dalawang
sanggunian ay maituturing na isang kakulangan sa
pagbuo ng pananaliksik, kailangang marami kang
napaghanguan at pinagkunan ng mga
impormasyon. Tandaan na ang iyong papel ay
kabuuan ng mga nakatipon mong kaalaman o datos
at hindi pag-uulit ng iilan lamang na kaisipan.
Istratehiya sa Pagsulat ng Papel
Panimula
01. Magsimula nang may kakintalan, maaring
kahulugan ng salita, buhat sa kasaysayan,
kahulugan ng mga susing salita o mga ideya ukol
sa paksa ng pag-aaral.
02. Ilahad kung bakit napili ang paksa at kung bakit
tinatalakay ang paksa.
03. Ibigay ang layunin at kung ano inaasahang
matuklasan sa paksa.
Konklusyon
01. Ibuod ang mga tala na nakalap at magbigay ng mga
panibagong kaalaman.
02. Tukuyin din ang mga kadahilan kung bakit napili
ang papel at ang maari nitong kalalabasan.
03. Ang katuparan ng pananaliksik ay mananatiling
nasa kamay ng mananaliksik.
MGA KARAGDAGANG KAALAMAN:
Pagpapalawig ng paksa – nililimitahan ang paksa sa pagbuo
ng pananaliksik ngunit pinapalawig naman ito sa pagatatalakay
ng mahahalang datos o puntos nang sa gayon ay mailahad ng
komprehensibo.
➢ Sa pagpapalawig sa paksa, mainam na isaisip ang mga
sumusunod:
❖ Pagtalakay sa pinagmulan ng paksa
❖ Pagbabanggit sa mga kaugnay na konsepto o mga
pag-aaral
❖ Pagkilala sa mga kilalang awtoridad kaugnay sa
paksa
Ilan sa mga kailangan tandaan sa pagsulat ng unang
burador:
● Pagpili ng paksa (kailangang kawili-wili)
● Delimitasyon ng paksa
● Paglalahad ng Suliranin
● Pgatatala ng datos at mga pinagkunan
● Paglalahad ng layunin at rasyunal
● Pag-iisa-isa ng mga mahahalagang terminolohiya
● Pagsulat ng mga Kaugnay na Literatura
● Pagbibigay ng Katuturan sa mga terminolohiyang ginamit
● Pagbuo ng lagom at konklusyon
PAGBASA AT PAGSUSURI | Aralin 7 : Pagsasaayos ng Dokumentasyon at
Pagbuo ng Pinal na Burador

Draft
➔ “burador” ★ Ang pagwawasto sa nilalaman ng sulatin ay ginagawa
★ Ang pagsulat ng pinal na burador ang sa lebel ng rebisyon at editing. Ngunit tandaan na
pinakamahalagang hamon sa buhay ng mga mahalaga din ang porma.
mananaliksik. ★ Dapat sumunod sa tamang porma ang iyong sulating
★ Isa ito sa napakahalagang bahagi sa proseso ng pananaliksik.
paggawa ng pananaliksik.
★ Dito inaalam kung kompleto na ang mga datos,
ideyang inilakip at kung ito ba ay nakasunod sa
inilahad na pamantayan.
★ Sa unang burador pa lamang, inaasahang pinal na
ang mga impormasyong kinakailangan at dumaan
na sa rebisyon.
○ Tiyakin din na ang sinulat na saliksik ay
sumailalim na sa pagwawasto sa balarila,
pagbabaybay, pagbabantas at iba pa

★ Bago tayo magpatuloy, aalamin muna natin ang mahahalagang bagay na makatutulong sa pagsasagawa ng pag-aaral sa
Pag-aayos ng Dokumentasyon at Pagbuo ng Pinal na Burador.

● Sa paglalahad ng resulta ng pananaliksik, nararapat na ● Kinakailangan magsagawa ng dokumentasyon sa

ilahad ang resulta sa pamamagitan ng paghahanay ng
mga katuwirang lohikal. Upang mas maging matibay
ang ginawang paglalahad sa resulta, dapat maglahad
rin ng mga kaugnay na pag-aaral .
● Nararapat na maging maingat sa pagkilala sa hiram na
ideya sa pamamagitan ng talababa, talang parentetikal,
bibliograpiya at listahan ng mga sanggunian.
paglalahad ng mga kaugnay na literatura sa pag-aaral
at paglalahad ng resulta upang makilala ang
pinagmulan ng datos o impormasyon, mailalatag ang
katotohanan ng ebidensiya, magbigay ng
cross-reference sa loob ng papel at magpalawig ng
ideya.

Sistema ng Dokumentasyon

★ Talababa-Bibliograpiya ★ Parentetikal-Sanggunian

➔ Matatagpuan sa ibabang bahagi ng pahina at literal na
nangangahulugang mga tala “sa ibaba”.
➔ Gumagamit ng numero sa anyong superscript sa dulo ng
pahayag upang maging batayan ng talababa.
➔ Gumagamit ng paraang Ibid. Ideam, Op.cit, Loc. cit.
➔ Ang pinakasimpleng paraan sa pagbanggit ng mga
sanggunian ay ang paggamit ng parentetikal na
sanggunian o parentikal na dokumentasyo
➔ Ginagamit ang ganitong pagkilala kung binabanggit sa
loob ng teksto ang pinaghanguan ng ideya
➔ Ang pangalan ng may-akda at pahina o petsa ay
ikinukulong sa loob ng panaklong upang bigyan ng
kaukulang pagkilala ang pinaghanguan ng tala.

HALIMBAWA NG SISTEMANG TALABABA:

Ang resulta ng mean analysis bago ng pag-aaral ay nagpapakita na ang mga antas
ng bokabularyo ng mga mag-aaral na itinalaga na gumamit ng crossword puzzle (M=11.43,
sd= 2.17) at tradisyunal na metodo ng pagtuturo ( M=11.31, sd=2.77) ay may na antas na
“mababa”.
Pagkatapos ng pagkakahantad sa crossword puzzle (M=19.5143 ,sd=2.37) at
tradisyunal na pagtuturo (M=16.89, sd= 3.45 ), makikitang ang mga mag-aaral ay may
“mataas” at “ katamtaman” na antas ng pagganap sa bokabularyo.
Makikitang ang dalawang pangkat ng mga mag-aaral ay tumaas ang antas ng
kakayahan sa bokabularyo. Ang mga datos na nakuha ay nagbibigay nang sapat na sagot na
ang paggamit ng crossword puzzle ay nakapagpapabuti ng pagkatuto sa bokabularyo.
Itinuturong sanhi nito ay dahil sa kalikasan ng crossword puzzle na isang laro.1 Ang paggawa
ng crossword puzzle ay nakapagdudulot ng kasiyahan at kapanabikan at mas natututo ang
mga mag-aaral ng bokabularyo sa ganitong gawain. 2
Makikita sa Manghad 1 ang mga datos.
Manghad 1
Ang Resulta ng Mean at Standard Deviation sa Antas ng Bokabularyo ng mga Mag-aaral
Bago at Pagkatapos na Maihantad sa Crossword Puzzle

Pagdulog Mean Bago sd Mean Pagkatapos sd

Paglalarawan Paglalarawan

Crossword 11.43 Mababa 2.17 19.51 Mataas 3.45

Puzzle

Tradisyunal 11.31 Mababa 2.17 16.89 Katamtaman 2.37

na Metodo

Paalala: Ang interpretasyon ay nakatabatay sa: Napakataas ( 24.01- 30.00), Mataas (

18.01-24.00), Katamtaman ( 12.01- 18.00), Mababa (6.01-12.00), at Napakababa (0-6.00)
_____________________
1
Talen Weisskirch, ”An analysis of instructor-created crossword puzzles for student review,” College
Teaching 54, no. 1 ( April 2003): 198
2
Theo Whisenand & Shan Dunphy, ”Accelerating Student Learning of Technology Terms: The Cross
Word Exercise, ” Journal of Information Systems Education 21, no. 2 (Summer, 2010): 141.

HALIMBAWA NG PARENTHETICAL-SANGGUNIAN:

Ang resulta ng mean analysis bago ng pag-aaral ay nagpapakita na ang mga antas
ng bokabularyo ng mga mag-aaral na itinalaga na gumamit ng crossword puzzle (M=11.43,
sd= 2.17) at tradisyunal na metodo ng pagtuturo ( M=11.31, sd=2.77) ay may na antas na
“mababa”.
Pagkatapos ng pagkakahantad sa crossword puzzle (M=19.5143 ,sd=2.37) at
tradisyunal na pagtuturo (M=16.89, sd= 3.45 ), makikitang ang mga mag-aaral ay may
“mataas” at “ katamtaman” na antas ng pagganap sa bokabularyo.
Makikitang ang dalawang pangkat ng mga mag-aaral ay tumaas ang antas ng
kakayahan sa bokabularyo. Ang mga datos na nakuha ay nagbibigay nang sapat na sagot na
ang paggamit ng crossword puzzle ay nakapagpapabuti ng pagkatuto sa bokabularyo.
Itinuturong sanhi nito ay dahil sa kalikasan ng crossword puzzle na isang laro ayon din sa
katulad na pag-aaral ni Orawiwatnakul (2013). Ang paggawa ng crossword puzzle ay
nakapagdudulot ng kasiyahan at kapanabikan at mas natututo ang mga mag-aaral ng
bokabularyo sa ganitong gawain (Weissrick, 2006).
Makikita sa Manghad 1 ang mga datos.
Manghad 1
Ang Resulta ng Mean at Standard Deviation sa Antas ng Bokabularyo ng mga Mag-aaral
Bago at Pagkatapos na Maihantad sa Crossword Puzzle

Pagdulog Mean Bago sd Mean Pagkatapos sd

Paglalarawan Paglalarawan

Crossword 11.43 Mababa 2.17 19.51 Mataas 3.45

Puzzle

Tradisyunal 11.31 Mababa 2.17 16.89 Katamtaman 2.37

na Metodo
Paalala: Ang interpretasyon ay nakatabatay sa: Napakataas ( 24.01- 30.00), Mataas ( 18.01- 24.00),
Katamtaman ( 12.01-18.00), Mababa (6.01-12.00), at Napakababa (0-6.00)

Sanggunian
Orawiwatnakul, W. (2011). Impacts of vocabulary acquisition techniques instructions on
students’ learning. College of Teaching and Learning, 8(1) 47-53.
Weisskirch, T. (2003). An analysis of instructor-created crossword puzzles for student
review. College Teaching, 54(1),198-201.
 Mga Dapat Isaalang-alang sa Anyo ng Akademikong Sulatin

A. Porma

MLA APA
(Modern Language Association) (American PsychologicalAssociation)

Papel ● 8.5 x 11” (short bond paper) ● 8.5 x 11” (short bond paper)
● Gumamit ng malinis at magandang ● Gumamit ng malinis at magandang
puting papel na may sukat na 8 1⁄2” x puting papel na may sukat na 8 1⁄2” x
11” (short bond paper) 11” (short bond paper)

Margin ng Pahina ● 1” (2.5 cm) sa itaas, ibaba, kaliwa at ● 1” (2.5 cm) sa itaas, ibaba, kaliwa at
kanang bahagi ng bawat pahina. kanang bahagi ng bawat pahina.

Font ● 12 – pt. (TNR, Arial, Courier) ● 12 – pt. (TNR, Arial, Courier)

Espasyo ● Dobleng espasyo sa lahat ng bahagi ● Dobleng espasyo sa lahat ng bahagi

ng kabuuang papel ng kabuuang papel

Paghahanay ng ● Kaliwa ● Kaliwa

Teksto

Indensiyon ng ● Ang simula ng bawat talata, ito ay ● Ang simula ng bawat talata, ito ay
bawat talata may lima hanggang pitong guhit na may lima hanggang pitong guhit na
indensiyon. indensiyon.

Numero ng Pahina ● Makikita sa kanang itaas ng papel
ang bilang ng pahina na sinundan ng
apelyedo
● Makikita sa kanang itaas ng papel
ang bilang nga pahina.
● Iwasang gawin ang sumusunod sa
paglalagay ng bilang sa pahina:
● PAGE 4, Page 4, Pg. $, P 4, pg.4,
p.4, #4, ~ 4 ~, - 4 -, *4*, (4), “4”, 4, or
4.

B. Pahina ng Pamagat
● Maaaring isama at maaaring hindi ang pahina para sa pamagat.
● Kung hindi kinailangang isama, isulat sa kaliwang itaas na bahagi ng papel ang iyong pangalan, sa sunod na linya ang
pangalan ng guro, at sa ibaba nito sumunod ang asignatura, at petsa.
● Isulat sa gitna ng papel ang pamagat.
● Dobleng espasyo ang ilalagay sa bawat tala. Siguraduhing isang pulgada ang palugit sa bawat pahina ng papel.
Tandaan:
● Isulat sa malaking titik ang mga pangalan ng tao, lugar, at mga mahahalagang salita maliban sa mga pangatnig at
pang-ukol.
● Ang pamagat ay hindi dapat isulat sa malalaking titik.
● Ang dulo ng pamagat ay huwag lagyan ng tuldok, salungguhit, o panipi.
● Ang buong kahulugan ng mga titik ay dapat banggitin sa umpisa ng talata, kapag ang pamagat ay may daglat.

Halimbawa ng isang pahina ng pamagat:

C. Paglalagay ng Pamagat
➔ Kung ang pamagat ng mga aklat ay babanggitin sa loob ng teksto,
dapat salungguhitan ito o isulat na nakahilig.
➔ Halimbawa: Lakbay ng Lahing Pilipino 2. Kung ang pamagat naman
ng mga akda mula sa mga pahayagan, dyornal, mga magasin, o
sanaysay ang babanggitin sa loob ng teksto, dapat lagyan lamang ito
ng panipi, halimbawa ay “Tremors from the Computer” (ni Gannes
mula sa pahayagan na Fortune).

MGA BAHAGI NG PANANALIKSIK

I. Mga Paunang Pahina III. Kabanata 2 – Mga kaugnay na pag-aaral o

● Fly Leaf Literatura
● Pahina ng Pamagat IV. Kabanata 3 – Disenyo at Paraan ng Pananaliksik
● Pahina ng Pagpapatibay ● Disenyo ng Pananaliksik
● Pasasalamat ● Mga Tinanong/Tumugon sa Talatanungan
● Talaan ng Nilalaman ● Instrumento ng Pananaliksik
● Talaan ng mga Talahanayan ● Pagsusuri ng Datos
● Abstrack V. Kabanata 4 – Presentasyon at Interpretasyon ng
II. Kabanata 1 – Ang Suliranin o Saligan Nito mga Datos
● Introduksiyon VI. Kabanata 5 – Lagom, Kongklusyon at
● Paglalahad ng Suliranin recomendasyon
● Layunin ng Pag-aaral ● Bibliograpiya
● Kahalagahan ng Pag-aaral ● Apendiks
● Saklaw at limitasyon
● Teoretikal/Konseptuwal na Balangkas