‫‪1‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫‪5‬اوتکرب‪2023،‬ءوکاپاتسکنےکہتفہواراامتجاعتںیموہےنواالایبن‬

‫یکرباکت‬ ‫ہْیَلَع َو ِ ٖ‬
‫آِل َوَّلَس)‬ ‫(یَّلَصاُہلل ِ‬
‫انممُحُمُدُ‬
‫ِ‬
‫اسایبنںیمآپاجنںیکسےگ‪...‬‬
‫‪...‬شعِروسلںیماوگنھٹوچنمیکرباکت‬

‫‪...‬ربقےکوُساالتےساکٹھچرالمیگ‬

‫ظفلمُحُمُدےکا َْعدادںیمبیجعراز‬
‫‪ِ ...‬‬

‫ظفلمُحُمُدےکرہرحفیکدُجایتمکح‬
‫‪ِ ...‬‬

‫‪...‬ٹیباکانممُحُمُدرھکتاسیکزعترکو‬

‫شکشیپ‬
‫ِ‬
‫(االسمررسیچرٹنس)‬ ‫اَلَمَدَیَنَۃَالَ َعلَمَ َیۃ‬
‫ایبانت ِ‬
‫دوعتاالسیم)‬ ‫(ہبعش ِ‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪2‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫الصلُوۃُوُالسُ ُلمُعُلُیُخاتمُالنبیّٖنُط ُ‬
‫اُلُحُمُدُہلِلُرُبُالُعُلُمُ ُینُوُ ُ‬
‫ُط ُ‬
‫اُمُاُبُعُدُ!ُفُاُعُوُذُبُاللُمُنُالشُیُطُنُالرجُیُمُطُبُسُمُاللُالرحُمُنُالرحُیُمُ‬
‫لل ُ‬
‫احبُ ُیبُ ُا ُ‬
‫وُعُ ُلیُ آلُکُ ُوُ ُاصُحُبُکُ ُیُ ُ‬ ‫لل ُ‬
‫الس ُلمُ ُعُ ُلیُکُ ُیُارُسُ ُولُ ُا ُ‬
‫لصلُوۃُ ُوُ ُ‬
‫ُا ُ‬
‫وُعُ ُلیُ آلُکُ ُوُ ُاصُحُبُکُ ُیُانو ُر ُالل ُ‬ ‫لصلُوۃُ ُوُالسُ ُلمُ ُعُ ُلیُکُ ُیُانبیُ ُالل ُ‬
‫ُا ُ‬
‫نِ ت‬ ‫َّن ت‬
‫نیک)‬ ‫سااکتعفیک َّ ی‬ ‫(رتہمج‪:‬ںیمےن ُ‬ ‫نویتُسنتُاْلعتکافُ ُ‬
‫درو ِداپکیکتلیضف‬
‫رضحت وہبُبنُمنب ُہ َر ُ‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَع ےس رواتی ےہ‪ ،‬ینب ارسالیئ ںیم اکی صخش اھت‪،‬‬
‫اہلل اپک ےن اےس ‪ 200‬اسل یک زِدنیگ اطع رفامیئ رگم اوسفس! اس ےن اینت یبملزدنیگ اہلل‬
‫اپکیکانرفاماینںرکےتوہےئزگاردی۔‬
‫ن‬
‫(اب وُچہکن اس ےن اےنت ُ َگاہ ےئک ےھت‪ ،‬اس ےئل ینب ارسالیئ اس ےس رفنت ایک رکےت‬
‫ےھت‪)،‬انچہچن ایس احتل ںیم بج اُس اک ااقتنل وہ یگ ت ولوگں ےن(ہناسوکلسغدای‪،‬ہننفک‬
‫انہپای‪،‬ہنامنزِانجزہڑپیھکلب)اس ےک رُم َدہ سج(‪ )Dead Body‬وک ٹیسھگ رک دنگیگ ےک ڈریھ‬
‫رپڈالدای۔‬
‫ا ِ َدرھ ینب ارسالیئ ےن ہی ادناز اانپای‪،‬اُدرھ َر ِّ‬
‫باکانئتےنرضحت ومٰیسہْیَلَعِال َّس َلامیک‬
‫رطف ویح یجیھب (اوررفامای‪:‬اےومٰیس!امہرااکیدنبہااقتنلرکیگےہ)آپ اس وک لسغ دےئجی‪،‬‬
‫اےس نفک انہپےیئ اور اس یک امنزِ انجزہ ڑپھ رک اس یک دتنیف ےئجیک!(انچہچن ِ‬
‫مکح َر َّباینےنلمرپ‬
‫رضحت ومٰیس ہْیَلَعِال َّس َلام اس اقمم رپ ےچنہپ‪ ،‬ینب ارسالیئ ےس اسےکابرےںیموُپاھچہکآرخاےسدنگیگ‬
‫ےکڈریھرپویکںڈاالیگےہ؟ینبارسالیئےناتبای‪:‬اےاہللاپکےکیبنہْیَلَعِال َّس َلام!ہیڑبااگہنگردنبہےہ‪،‬‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪3‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬
‫ن‬
‫اسےناینپ‪200‬اسہلزِدنیگ ُ َگاوہںںیمزگاردی۔)ہی نُس رک رضحت ومٰیس ہْیَلَعِالَّسلم وک ریحاین‬
‫ب رکمی! ینب ارسالیئ ت وگایہ دے رےہ‬
‫وہیئ‪ ،‬اہلل اپک یک ابراگہ ںیم رعض ایک‪ :‬اے َر ِّ‬
‫ںیہہکہیڑبااگہنگردنبہےہ‪،‬اسےن‪200‬اسہلزِدنیگانگوہںںیمزگاردیےہ؟اہللاپک‬
‫ےن رفامای‪ :‬اے ومٰیس ہْیَلَعِالَّسلم! ینب ارسالیئ چس ےتہک ںیہ‪ ،‬وایعق ہی دنبہ ڑبا اگہنگر اھت رگم ان ٗہُ‬
‫ت‬
‫کانُکلماُنَشُالتوراۃُبج دنبہ ہی َتورات رشفی ھکاتل اھت وُنظرُالیُاسمُمحمدُصلیُاللُعلیہُ‬

‫وُآل ّٖہُوُسل ُمُاور امہرےوبحمب یبن رضحت ُم ُح ُم ُد ٰےفطصم یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ےک ان ِم اپک وک‬
‫داتھکی ت قبل ٗہُوُوضع ٗہُعلیُعینیہُوُصلّٰیُعلیہُامہرے وبحمب یَّلَص اُہلل ہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َو َّلَس ےک ان ِم‬
‫اپکوکاَ َدبےسوچاتم‪،‬اےسآوھکنںرپاگلاتاوردرو ِداپکےکذنراےناجیھبرکاتاھت۔‬
‫اے ومٰیس! اس یک ہی ادا ںیمہ تہب دنسپ آیئ‪ ،‬سب اس ےک ایس کین لَمَع یک ربتک‬
‫ن‬
‫ےس ںیم ےن اس ےک اسرے ُ َگاہ شخب دےیئ اور وُزوجت ٗہُسبعینُحوراءُںیم ےن اس اک‬
‫(‪)1‬‬
‫اکِنح‪ُ 70‬حوروںےکاسھترکدای۔‬
‫داھکی وبحمب ےک وُکےچ اک ےہ دگا‬ ‫ی‬ ‫دےھکی‬ ‫ہن‬ ‫اَامعل‬
‫الل ُ! ُ‬ ‫ُسبحُنُ‬ ‫الل!ُ‬ ‫دی سبحُنُ‬ ‫شخب‬ ‫ویں‬ ‫ےھجم‬ ‫ےن‬ ‫ومال‬
‫سبحنُالل!ُایپرےاالسیماھبویئ!ایک اشن ےہ َد ُرو ِد اپک یک‪ !!...‬ادنازہ ےئجیک! دنبہ‬
‫ن‬ ‫ُن‬
‫وبحمب ُخدا‪،‬مُحُمُدُٰےفطصم‬
‫ِ‬ ‫وہ‬ ‫نکیل‬ ‫ںیہ‬ ‫زگارے‬ ‫ںیم‬ ‫اوہں‬ ‫گ‬
‫اگہنگرےہ‪،‬اسےن‪200‬اسل َ‬
‫یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ےس تّبحم رکات اھت‪ ،‬ایس تّبحم ںیم رساشر وہ رک درو ِد اپک ڑپاھ رکات اھت اور‬
‫درودرشفییھبانتکڑپاتھاھت‪...‬؟؟رواایتںیمہیںیہنایبنوہاہک ہیدنبہروزاہن زہارابر‬
‫درود ڑپاتھ اھت‪ ،‬روزاہن ‪ 500‬ابر درود ڑپاتھ اھت‪ 400 ،300 ،200،‬ابر درودڑپاتھ اھت‪،‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪...1‬ۃیلحاالوایلء‪،‬دلج‪،4:‬ہحفص‪،45:‬رمق‪4695:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪4‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫ںیہن‪،!...‬ںیہن‪،‬روزاہندرو ِداپکڑپےنھاک ِذ ْکرںیہنےہکلببجتراترشفیھکاتلاھت‪،‬‬

‫ب اکانئت‬
‫اُس وتق درود رشفی ڑپاھ رکات اھت‪ ،‬اہلل اپک وک اس یک یہی ادا دنسپ آ یئگ اور َر ِّ‬
‫ن‬
‫ُماف رفام دےیئ‪ ،‬اےس تّنج یھباطع رفامدی اورزمدی‬ ‫ےن اس ےک ‪ 200‬اسل ےک ُ َگ ناہ تیھب ُ َ‬
‫َّ‬
‫ج ُحوروںےکاسھتاساکاکِنحرفامدای۔‬ ‫رکمابالےئرکمہیایکہک‪70‬‬
‫ن‬
‫اامن‬
‫ابذراوغررفامےیئ!ہیتینبارسالیئاکاکیصخشاھت‪،‬اسرپاانترکموہاتمہ ُغ ِ‬
‫ت‬
‫ٰےفطصم‪ ،‬مہ ایپرے آاق‪ ،‬یکم دمین ٰےفطصم یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ےک ا ُّّم ارگ درود رشفی‬
‫َث‬
‫کرت ےک اسھت‬ ‫ڑپںیھ اور یھبک اھبکر ںیہن کلب روزاہن ڑپںیھ‪ ،‬اکی آدھ ابر ںیہن کلب ْ‬
‫ڑپںیھ ت مہ رپ اہلل اپک یک یسیک یسیک رںیتمح ربںیس یگ‪...‬؟ اس ےئل ںیمہ اچےئہ ہک‬
‫َث‬
‫کرتدرودرشفیڑپےنھیکاع َدت(‪)Habit‬انبںیل۔‬ ‫روزاہناپدنبیےکاسھتہب ْ‬
‫(‪)1‬‬
‫اعدت اکِنل دو‬ ‫ف ُض‬
‫رہ َدم رِمی زابں ہپ ُد ُرود و السم ہ ریمی ُول وگیئ یک َ‬
‫(‪)2‬‬
‫ہں ُد ُرود و َسلام ریمے بل رپ دُمام رہ ڑھگی َدم دَبم‪ ،‬اتدجا ِر رحم‬
‫شعِروسلںیماوگنھٹوچنمیکرباکت‬
‫ایپرےاالسیماھبویئ!زمدی اس رواتی ےس ہی یھب ولعمم وہا ہک شع و تّبحم ںیم‬
‫ایپرے آاق‪ ،‬یکم دمین ٰےفطصم یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ےک ان ِم انیم وک وُچم انیل یھب اہلل اپک یک راض‬
‫ےنلم اک ذرہعی ےہ‪ A‬اقمدص اہنسحلںیم ےہ‪ :‬اکی رمہبت اَذان وہ ریہ یھت‪ ،‬بج ؤم ّ ِذنےن‬
‫ن‬
‫اشہدُانُمحم ًداُرسولُاللُڑپاھ ت اعقشِ اربک رضحت اوبرکب ِ ّ ِد‬
‫صقی َر ِ َ‬
‫ضاُہللنع ےن اےس‬
‫ُدرہاای (ینعیےسیجؤم ّ ِذنےناہکاھت‪،‬وےسییہاہک)‪،‬رھِپ اےنپ دوونں اوگنھٹ وُچم رک آوھکنں ےس‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪...1‬واسلئِشخب‪،‬ہحفص‪305:‬۔‬
‫‪...2‬واسلئِشخب‪،‬ہحفص‪249:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪5‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫اگل ےئل‪ ،‬رساکرِ اعیل واقر‪ ،‬یکم دمین اتدجار یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ےن اےنپایرِ اغریک ہی ادادیھکی ت‬
‫رفامای‪:‬منُفعلُمثلُماُفعلُخلیلیُفقدُحلتُعلیہُشفاعتیُینعی ریمے ایپرے دوس‬
‫ثن‬
‫شاتع الحل وہ یئگ(‪A)1‬اام ِم‬
‫ےن ےسیج ایک‪ ،‬وج دنبہ اےسی یہ رکے‪ ،‬اس ےک ےئل ریمی َ َ‬
‫ن‬
‫لل‪ ،‬وج دنبہ ہی‬
‫ضاُہللنع رفامےت ںیہ‪ :‬بج ؤم ّ ِذن ےہک‪ :‬اشہدُانُمحم ًداُرسولُا ُ‬
‫نَسَح ٰیبتجم َر ِ َ‬

‫نُس رک ےہک‪:‬مرح ًباُبحبیبیُوُُقۃُعینیُمحمدُبنُعبدُاللُرھِپ دوونں اوگنھٹ وُچم رک‬

‫( ‪)2‬‬
‫آوھکنںرپرےھک‪،‬وہیھبکادناھ(‪)Blind‬ہنوہاگ‪،‬ہناسیکآںیھکن ُدںیھکیگ۔‬
‫سبحنُالل!ُاےاعاقشنِ روسل!ںیمہ یھب اچےئہ ہک ِدل ںیم شع روسل وک زمدی‬
‫ڑباھںیئ‪ ،‬بج یھب ان ِم اپک ُم ُح ُمدُیَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ںینُس‪ ،‬اچےہ اذان ںیم‪ ،‬ااقتم ںیم‪،‬‬
‫اعموبلاچلںیمبجیھبںینُستتّبحمِروسلںیماوگنھٹوُچم رک‪،‬آوھکنںرپاگلرکادب‬
‫ےسدرو ِداپکڑپھایلرکںی‪،‬انُشآءُاللُالَکیم!ُاسیکےبامُشرربںیتکبیصنوہںیگ۔‬
‫بل رپ آاجات ےہ بج ِ‬
‫انم انجب‪ ،‬ہنم ںیم لھگ اجات ےہ دہشِ انیب‬
‫(‪)3‬‬
‫َو ْجد ںیم ہےک مہ اے اجں اتیبب اےنپ بل وُچم ایل رکےت یہ‬
‫آِل َوَّلَس! اک ِ‬
‫انم انیم امس رگایم‬ ‫وضاحت‪ :‬امہرے ایپرے آاق‪،‬یکم دمین ٰےفطصم یَّلَصاُہلل ِ‬
‫ہْیَلَع َو ِ ٖ‬

‫( ُم ُح ُم ُدیَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس)بج امہرے وبلں ہپ آات ےہ ت اخصل دہش یک رطح ہنم ںیمھگ‬
‫رک وپرے سج وک راتح ووکسن اچنہپات ےہ‪ ،‬ایس وخیش ںیم وہٹن آسپ ںیم اکی دورسے‬
‫ےسلمرکاکیدورسےوکوچمےتیلںیہ۔‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬ ‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬‬
‫‪...1‬ااقملدصاہنسحل‪،‬رحفامیمل‪،‬ہحفص‪،440:‬تحتادحلثی‪1019:‬۔‬
‫‪...2‬ااقملدصاہنسحل‪،‬رحمامیمل‪،‬ہحفص‪،441:‬تحتادحلثی‪1019:‬۔‬
‫‪...3‬دحاقئِشخب‪،‬ہحفص‪114:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪6‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬
‫نت‬ ‫ن‬ ‫ت‬
‫رقآن اپک یک ِتاوت اور خطب اۂ ہعمج ُُس وتق ان ِم اپک‬
‫اید رےہ! امنز ےک دوران‪ِ ،‬‬
‫ُم ُح ُم ُد یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس آےئ ت اس وتق اوگنھٹ ںیہن وچنم اچںیئہ۔ امنز ںیم اس ےک‬
‫رقآناپکاورہبطخےتنسوتقاسےئلاوگنھٹںیہنوچمتکس‬ ‫اظہےہ‪ِ ،‬‬ ‫عنموہےنیکوہجت ِ ر‬
‫ت‬
‫ویکہکن اس وتق امتم اکم اکج روک رک لمکم َ َ وت ُّج(‪ )Full Attention‬ےک اسھت ہبطخ ای‬
‫(‪)1‬‬ ‫ت‬
‫ِتاوتےننساکمکحےہ۔اوگنھٹوچنمںیمہیاایتحطیھبےئجیکہکوُچنمیکآوازہنےلکن۔‬
‫ُصلیُاللُعلیُمحم ُد‬ ‫ص ُّلواُعلیُالحبیب ُ! ُ‬
‫ایبنےننسیکںیتین‬
‫( ‪)2‬‬
‫دحثیِاپکںیمےہ‪:‬اِ نَّّ َّما ااْل َّ اع َّما ُل ِبال ِّن ّیاتا ْ َ‬
‫َْعالاکدارودماروتینںرپےہ۔‬
‫اےاعاقشنِ روسل! ایھچ ایھچ وتینں ےس لمع اک وثاب ڑبھ اجات ےہ۔ آےیئ! ایبن‬
‫ےننس ےس ےلہپ ھچک ایھچ ایھچ ںیتین رک ےتیل ںیہ‪،‬الثم تین ےئجیک!۞راضےئ ایہٰل ےک ےئل‬
‫ن‬ ‫ت‬ ‫ن‬
‫َ‬
‫وپراایبن ُسوںاگ ۞اباَ َدبوھٹیبںاگ۞وخب َ وت ُّجےسایبن ُسوںاگ۞وجونسںاگ‪،‬اےس‬
‫ایدرےنھک‪،‬وُخدلمعرکےناوردورسوںکتاچنہپےنیکوکششرکوںاگ۔‬
‫ُصُلُیُاللُعُلُیُمُحُم ُد ُ‬ ‫ص ُُّلوُاُعلیُالحبیب!ُ‬
‫ربقےکوُساالتےساکٹھچرالمیگ‬
‫وقنمل ےہ‪( :‬رماشکےکرہش)افس ںیم اکی کین وعرت ریتہ یھت‪ ،‬اس یک اع َدت‬
‫یھتہکبجاےسوکیئیگنتایرپاشیین َد ْرشیپوہیتتوہدوونںاہھتاےنپرہچےرپریتھکاور‬
‫د یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِ‬
‫آِلٖ َوَّلَس۔(سبان ِم ُم ُح ُم ُدیکربتکےساسیکرپاشیین‬ ‫آںیھکن دنب رک ےک یتہک‪ُ :‬م ُح ُم ُ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬ ‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬‬
‫روضہی‪،‬دلج‪،22:‬ہحفص‪316:‬الخًۃص۔‬ ‫‪ٰ ...1‬‬
‫اتفوی ت‬
‫الیح‪،‬ہحفص‪،65:‬دحثی‪1:‬۔‬ ‫‪...2‬اخبری‪َ ِ ،‬کاب ُ‬
‫دَبء ْ َ و‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪7‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫ُدوروہاجیت)۔ بج اس وعرت اک ااقتنل وہا ت یسک رےتش دار(‪ )Relative‬ےن اےس وخاب‬
‫ںیم دھکی رک وپاھچ‪ :‬آپ ےن ربق ںیم وُسال رکےن واےل ‪ 2‬رفتشں منَکُنکیرُوک داھکی؟ اس‬
‫ےن وجاب دای‪ :‬اہں! وہ ریمے اپس آےئ ےھت۔ اںیہن دھکی رک ںیم ےن اینپ اع َدت ےک‬
‫ُماقب دوونں اہھت اےنپ رہچے رپ رھک رک اہک‪ُ :‬م ُح ُم ُد یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس۔ بج ںیم ےن‬
‫َُ‬
‫(‪)1‬‬
‫رہچےےساہھتاٹہےئتدوونںرفےتشاجےکچےھت۔‬
‫اگہنگروں یک اس ےس ںیلکشم آاسن ہیت یہ‬
‫ہن ویکرکن بس ےس ڑبھ رک انم ہ ایپرا مُحُمُد اک‬
‫ُصلیُاللُعلیُمحم ُد‬ ‫ص ُّلواُعلیُالحبیب!ُ‬
‫ایھچاعدںیتاانپےنیکرتیغ‬
‫ایپرےاالسیماھبویئ!اس اامین ارفوز واےعق ںیم اہجں امہرے آاق وومٰیل‪ ،‬یکم دمین‬
‫ٰےفطصم یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ےک ایپرے ایپرے انمُ ُم ُح ُمدُیَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس یک رباکت اک ِذ ْکر‬
‫ےہ‪ ،‬اسھت یہ اس ےس ہی یھب ےنھکیس وک لم راہ ےہ ہک ںیمہ اچےئہ ُداین ںیم ایھچ‬
‫اعدات(‪ )Good Habits‬اانپںیئ‪ ،‬انُشآءُاللُالَکیم!ُہی ایھچ اعدںیت ربق و رشح ںیم‬
‫اجنت اک ذرہعی نب اجںیئ یگ۔ الثم ‪ A‬تّنُسِ ٰےفطصمرپ لَمَع رکےت وہےئرہ زیچ دیسےھ اہھت‬
‫ےس ےنیل اور دےنی یک اع َدت اانپںیئ‪ ،‬انُشآءُاللُالَکیم!ُرو ِز ایقتم بج ا َْْعال انہم ِدای‬
‫َْعالانہملمیگ‪،‬وہتّنج‬ ‫اجےئاگتدیساھیہاہھتآےگڑبےھاگاورےسجدیسےھاہھتںیما ْ‬
‫َ ن‬
‫ںیم اجےئ اگ ‪ A‬ایس رطح ُداین ںیم لکشم ورپاشیین ےک وتق اَ ْول َفوْل وبےنل یک اجبےئ‬
‫ن‬
‫اےھچ ےلمج ُُم ےس اکنےنل یک اع َدت انبںیئ‪ ،‬الثم وکیئ لکشم آےئ‪ ،‬رپاشیین آےئ ت اناُہلِلُوُاناُ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ت‬
‫‪...1‬وشادہاقحل‪،‬اابلبااسلدس‪،‬الصفلااثلینیفذرکنمااغتسثہب‪...‬اخل‪،‬ہحفص‪230:‬ملتق ًطاا۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪8‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫الیہُراجعونُڑپےنھ یک اع َدت انبےیئ‪ ،‬حسبیُاللُ(ےھجم اہلل اپک اکیف ےہ) ےئہک! یارسولُ‬
‫الل!ُدمد‪ !!...‬ےئہک‪ ،‬یُتوں اےھچ اےھچ ےلمج ےنہک یک اع َدت انبںیئ ےگ ت بج ربق و رشح یک‬
‫ربھگاہ اک اسانم وہ اگ‪ ،‬انُشآءُاللُالَکیم!ُاع َدت ےک ُ َ‬
‫ُماقب زابن ےس یہی ےلمج ںیلکن‬
‫ےگاوراہللاپکےناچاہتلکشمآاسنوہاجےئیگ۔‬
‫اہلل!‬ ‫مُحُمُد اک فطل و اطع اہلل! اہلل! رمی ُروح و ِدل رپ ُہوا اہلل!‬
‫اہلل!‬ ‫مُ ُحمُد ُمحُمُد وہفیظ ےہ ریما مُحُمُد یک رہ َدم ن ِدا اہلل!‬
‫ُصلیُاللُعلیُمحم ُد‬ ‫ص ُّلواُعلیُالحبیب!ُ‬
‫ایپرےانومںیکیتنگنکممںیہن‬
‫اعاقشنروسل!امہرے آاق و ومٰیل‪ ،‬یکم دمین ٰےفطصم یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَسیک دنلب‬
‫اے ِ‬
‫اشونں ںیم اکی اشن ہی یھب ےہ ہک آپ ےک انم تہب زایدہ ںیہ‪ ،‬ایپرے آاق یک ایپری‬
‫ریست رپ یھکل یئگ تکب مواہبُاللدنیہُںیم آپ یَّلَصاُہلل ِ‬
‫ہْیَلَع َو ِآِلٖ َوَّلَسےک ‪ 800‬انم ابمرک‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَعرفامےت ںیہ‪ :‬ںیم ےن بج یقحت(‪)Research‬یک‬
‫ےھکل ںیہ۔دیسی اٰیلع رضحت َر ُ‬
‫ِْ‬
‫لِم‪ ،‬زمدی رفامےت ںیہ‪( :‬ہیتوہںیہوجریمےلِعںیمآےئگ‪،‬ورہن)آپ یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو‬
‫ت ‪ 1400‬انم ِ‬
‫(‪)1‬‬
‫ِآِلٖ َوَّلَسےکابمرکانومںیکیتنگ(‪)Counting‬اننکممےہ۔‬
‫فلتخماقمامترپفلتخمانم‬
‫امہرے ایپرے آاق‪ ،‬یکم دمین ٰےفطصم یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس وچہکن امتم ولخمق ےک یبن ںیہ‪،‬‬
‫اسےئلرہ ولخمقںیم رہہگجآپےکایپرے ایپرے ابمرکانومںیک ُدوھم ےہ۔ اتیعب‬
‫ن‬
‫َہ تّنج ےک اہں آپ اک ان ِم اپک‬
‫ِ‬ ‫ْ‬ ‫ا‬ ‫‪A‬‬ ‫ںیہ‪:‬‬ ‫رفامےت‬ ‫نع‬ ‫اُہلل‬‫ض‬‫َ‬ ‫الَابحر ر ِ‬
‫َ‬ ‫زبرگ رضحت بعکُ ْ ا‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪ٰ ...1‬‬
‫اتفویروضہی‪،‬دلج‪،28:‬ہحفص‪366-365:‬الخًۃص۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪9‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫َہ دوزخ ےک اہں ُع ُبدُ ُال ُج ُبارُےہ ‪ A‬ا ْ ِ‬

‫َہ رعش ےک اہں ُع ُبدُ‬ ‫َک ُیمُےہ ‪ A‬ا ْ ِ‬
‫ُع ُبدُ ُال ُ‬
‫ج ُیدُےہ ‪A‬اایبنےئ رکام مہیلع ُ‬
‫الَّسلم ےک اہں ُع ُبدُ‬ ‫ُال ُح ُم ُیدُےہ ‪ A‬رفتشں ےک اہں ُع ُبدُ ُال ُم ُ‬
‫ن‬
‫ےتہک ںیہ ‪ A‬یکشخ‬ ‫ُ‬
‫ق‬ ‫ال‬
‫ُ‬ ‫خ‬
‫ُ‬ ‫ال‬
‫ُ‬ ‫ُ‬
‫د‬ ‫ب‬
‫ُ‬ ‫ع‬
‫ُ‬ ‫‪ A‬اہپڑ آپ وک‬ ‫ُ‬
‫م‬ ‫حی‬
‫ُ‬ ‫الر‬
‫ُ‬ ‫ُ‬
‫د‬ ‫ب‬
‫ُ‬ ‫ع‬
‫ُ‬ ‫ُال ُو ُہابُےہ ‪ّ A‬جات ےک اہں‬
‫ادرُےہ ‪A‬دنمسروں ںیم ُع ُبدُالمہی ُمنُےہ ‪ A‬ایلھچمں آپ‬
‫ںیم آپ اک ان ِم اپک ُع ُبدُ ُال ُق ُ‬
‫الر ُزاقُےتہک ںیہ‪ A‬اطیشونں ےک‬
‫وک ُع ُبدُالق ُّدوسُیتہک ںیہ ‪َ A‬ویشح اجونر آپ وک ُع ُبدُ ُ‬
‫ُالس ُلمُےتہک‬
‫اہں عبدُالقہارُےہ ‪A‬دردنے (ینعی ریچ اھپڑ رکےن واےل اجونر) آپ وک ُع ُبد ُ‬
‫ںیہ ‪ A‬وچاپےئ (الثماگےئ‪،‬سنیھبرکبیوریغہ) آپ وک ُع ُبدُ ُال ُم ُؤ ُمنُےک انم ےس اچہپےتن ںیہ‬
‫‪ A‬رپدنے ُع ُبد ُُال ُغ ُفارُےک انم ےس اکُپرےت ںیہ ‪ A‬اہلل اپک ےک اہں آپ اک ان ِم ابمرک‬
‫ح ُمدُیَّلَص‬
‫َمُوف(‪ )Famous‬انم ُم ُ‬
‫طہُےہ اور ؤمونمں ےک اہں آپ اک بس ےس وہشمر و َ ْ ر‬
‫ن ت‬
‫اُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ےہ اور آپ یک ابمرک ُکنت یت‪ :‬ابو ُُال ُقاسمُےہ ویکہکن آپ تّنج میسقت‬
‫(‪)1‬‬
‫رفامےنواےلںیہ۔یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِ‬
‫آِلٖ َوَّلَس۔‬

‫یلم رامنہیئ مُحُمُد ےک دصق ینب ےہ ُجدایئ مُحُمُد ےک دصق‬

‫ی سمش و رمق‪ ،‬اشکہکں اور اترے ی لفحم اجسیئ مُحُمُد ےک دصق‬
‫ینب ےہ یسک یک وج ڑگبی یسک ےس ُجدا ےن انبیئ مُحُمُد ےک دصق‬
‫یھبس ںیلکشم ان یک آاسن ہں گ وج َدںی ےگ ُداہیئ مُحُمُد ےک دصق‬
‫رقآنرکمیںیمان ِممُحُمُد‬
‫ِ‬
‫ایپرےاالسیماھبویئ!ایپرے آاق‪ ،‬یکم دمین ٰےفطصم یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَسےک ایپرے‬
‫ایپرے انم ُم ُح ُم ُد یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ےک انم ےس ِ‬
‫رقآن رکمی یک اکی وُپری وُسرت یھب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ت‬
‫‪...1‬اوقللادبلعی‪،‬اابلباالول‪،‬الصفلارلاعبیفایبناامسئ‪،‬ہحفص‪84:‬ملتق ًطاا۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪10‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫رقآن رکمیںیم ُُک ‪ 4‬رمہبت ان ِم‬

‫وموجد ےہ‪ ،‬وج ہک ‪َ 26‬وںی اپرے ںیم ےہ۔ اس ےک الِعوہ ِ‬
‫مُحُ ُم ُد آای ےہ؛ (‪:)1‬اپرہ‪ ،4:‬وسرۂ آل ُُع ُمرُا ُن‪ ،‬آتی‪ 144:‬ںیم (‪ :)2‬اپرہ‪ ،22:‬وسرۂ‬
‫احزاب‪ ،‬آتی‪ 40:‬ںیم (‪ :)3‬اپرہ‪ ،26:‬وسرۂ مُحُمُد‪ ،‬آتی‪ 2 :‬ںیم اور (‪:)4‬اپرہ‪،26:‬وسرۂ‬
‫ُح ِول ربتک ےک ےئل ان ںیم ےس اکی آِتی رکہمی نُس‬ ‫فُتُح‪ ،‬آتی‪ 29 :‬ںیم۔ آےیئ! ُ ُ‬
‫ےتیلںیہ‪،‬اہللاپکرفاماتےہ‪:‬‬
‫َترجمہ ََک َنَز َال ِعر َفا َن َ‪ُ :‬م ُح ُم ُد اہمترے َمدوں ںیم‬ ‫‪‬‬
‫یسک ےک ابپ ںیہن ںیہ نکیل اہلل ےک روسل‬ ‫‪‬‬
‫ںیہاوربسویبنںےکآرخںیمرشتفیالےن‬ ‫‪‬‬
‫(اپرہ‪،22:‬االزحاب‪ )40:‬واےلںیہاوراہللبسھچکاجےننواالےہ۔‬

‫ٰیبتجم! بس ےس آرخی یبن!‬ ‫ٰےفطصم! بسےسآرخییبن! ادمحِ‬ ‫مُحُمُدُ‬

‫الڈال! بس ےس آرخی یبن! اش ِہ رہ دورسا! بس ےس آرخی یبن!‬ ‫اک‬ ‫آہنم‬
‫اایبن! بس ےس آرخی یبن! یہ بیبحِ ربکی! بس ےس آرخی یبن!‬ ‫اتدجا ِر‬
‫(‪)1‬‬
‫دیقعہ بس احصہب اک! بس ےس آرخی یبن! دیقعہ اَہ ِْل تیب اک! بس ےس آرخی یبن!‬
‫آپیَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَساکان ِماپکبکراھکیگ؟‬
‫روسل اہیمش یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس یک وِالدت ابمرک(‪ )Birth‬وہ‬
‫ایپرے اور آرخی یبن‪ِ ،‬‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَعےن آپ اک ان ِم اپک ُم ُح ُم ُد راھک اور‬
‫یئگ ت آپ ےک دادا اجن رضحت دبع ابلطمل َر ُ‬

‫اسابرےںیمیئک رواایتیھبںیہہکآپےناکیوخابداھکی‪،‬سجیکریبعتںیماتباییگ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ت‬
‫‪...1‬واسلئِرفدوس‪،‬ہحفص‪51:‬ملتق ًطاا۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪11‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫ہک آپ یک اَ ْوالد ںیم اکی صخش وہ اگ‪ ،‬نج یک رشمق و رغمب واےل بس ولگ ریپوی‬
‫رکںی ےگ اورزنیمو آامسن ںیم اُنیک رعتفی(‪ )Praise‬یک اجےئ یگ‪ ،‬ایس رطح ایپرے‬
‫ن‬
‫آاق یک ایپری ا ِ َّّم اجن دیسہ آہنم َر ِ َ‬
‫ضاُہللہنع ےن یھب اکی وخاب داھکی‪:‬وکیئ ےنہک واال ہہک راہ‬
‫ت‬
‫اھت‪:‬اےآہنم!آپےکاپساسا َُّمےکرسدارآےنواےلںیہ‪،‬بجاُنیکوِالدتوہ‬
‫ت اُن اک انم ُم ُح ُم ُد رےئھک!۔ انچہچن بج آپ یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس یک وِ ِ‬
‫الدت اب َس َعاادت وہیئ ت‬
‫( ‪)1‬‬
‫آپاکان ِماپکمُحُمُدراھکیگ۔‬
‫اظہری ُداین ےک اِابتعر ےس ںیہ‪ ،‬ورہن آپ یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس اک ان ِم‬ ‫ہی بس ابںیت اس ِ‬
‫ن‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَعےتھکل ںیہ‪ :‬بج اہلل اپک ےن اےنپ‬ ‫ب وجزی َر ُ‬ ‫اپک ُم ُح ُم ُد بک راھک یگ اھت‪ ،‬اّلعہم ا ِ ْ ِ‬
‫ن‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫ب رکمی یک ابراگہ ںیم‬ ‫َ ِّ‬‫ر‬ ‫ےن‬ ‫ور‬ ‫ت‬ ‫ُ‬ ‫اپک‬ ‫اس‬ ‫ت‬ ‫رفامای‬ ‫دیپا‬ ‫وک‬ ‫َّلَس‬‫و‬ ‫ٖ‬
‫َ َ‬ ‫ِ‬
‫آِل‬‫و‬ ‫ہْیَلَع‬
‫ِ‬ ‫اُہلل‬‫یَّلَص‬ ‫ٰےفطصم‬ ‫ِ‬ ‫ر‬‫ت‬
‫و‬ ‫ُ‬ ‫ےس‬ ‫ور‬
‫ت‬ ‫ُ‬
‫دجسہ ایک‪ ،‬رھِپ بج دجسے ےس رَس اُاھٹای ت اہک‪ :‬الحمدُہلِلُ(بسرعتںیفیاہللاپکیکںیہ)۔ اس‬
‫ب اکانئت ےن رفامای‪ :‬لذلکُخلقتکُوُسمیتکُمحم ًداُینعی اے ایپرے وبحمب!‬
‫وتق َر ِّ‬
‫(‪)2‬‬
‫ںیمےنآپوکایسےئلانبایاورآپاکانممُحُمُدراھک۔‬
‫مُحُمُد‬ ‫ِ‬
‫انم‬ ‫ُااجال‬ ‫اک‬ ‫مُحُمُد ِدل‬ ‫ِ‬
‫انم‬ ‫اترا‬ ‫اک‬ ‫آوھکنں‬
‫مُحُمُد‬ ‫ِ‬
‫انم‬ ‫اھکل‬ ‫ہپ‬
‫اربک َر ُب‬ ‫شَے‬
‫اُہلل‬ ‫ےن رہ‬ ‫االعل‬
‫یہ ی ُوں وت رثکت ےس انم نکیل بس ےس ےہ ایپرا ِ‬
‫انم مُحُمُ ُد‬
‫( ‪)3‬‬
‫انم مُحُمُد‬
‫دیشا ہن ویکں ہں اس رپ املسمں رب وک ےہ ایپرا ِ‬
‫َ‬
‫ت‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬ ‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬‬
‫‪...1‬ومابہادللہین‪،‬ادصقملااثلین‪،‬الصفلاالولیفذرکاامسئارشلہفی…اخل‪،‬دلج‪،1:‬ہحفص‪364:‬ملتق ًطاا۔‬
‫انمدمحم‪،‬ہحفص‪29-28:‬۔‬‫‪...2‬دہشےساھٹیم ِ‬
‫ت‬
‫‪...3‬ابقۂلشخب‪،‬ہحفص‪133:‬ملتق ًطاا۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪12‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫ان ِمُمُحُمُداکٰینعم‬
‫نن‬
‫ال ُْنںیمےہ‪:‬انم ُم ُح ُمد‬
‫ِ‬ ‫ض ْا‬
‫ہْیَلَع َو ِآِلٖ َوَّلَسیکتہبربتعمتکب َر ْو ُ‬ ‫ِ‬
‫ریستٰےفطصمیَّلَصاُہلل ِ‬
‫(‪)1‬‬
‫اکیظفلینعمےہ‪:‬الذیُیحمدُحم ًداُبعدُحمدُینعیوہذاتنجیکرعتفیابرابریکاجےئ۔‬
‫سبحنُالل!ُولعمم وہا؛ رضحت ُم ُح ُم ُد یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس وہ دنلب ُرہبت یتسہ ںیہ نج‬
‫یکابرابررعتفییکاجیتےہ‪،‬زہارابررعتفییکاجیتےہاوربکےسہیرعتفییکاجریہ‬
‫ےہ؟ بج ےس آپ یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس اک ان ِم اپک ُم ُح ُم ُد راھک یگ ےہ‪ ،‬ہی ان ِم اپک بک ےس‬
‫راھکیگ؟ امتمولخماقتیکدیپاشئ ےس یھب زہاروںاسلےلہپراھکیگ‪ ،‬اس ےسولعمم وہا‬
‫ہک بج زنیم و آامسن‪ ،‬رعش و رکیس‪ ،‬ولح و ملق‪ ،‬نج‪ ،‬ااسنن اور رفےتش ھچک یھب ںیہن اھت‪،‬‬
‫دٰےفطصم یَّلَصاُہلل ِ‬
‫ہْیَلَع َو ِآِلٖ َوَّلَس یک رعتفی یک اج ریہ یھت‪ ،‬اب یھب ہی رعتفی‬ ‫اس وتق یھب ُم ُح ُم ُ‬
‫یک اج ریہ ےہ اور انُشآءُاللُالَکیم!ُایقتم کت کلب ایقتم ےک دعب بج یتّنج تّنج ںیم‬
‫ےلچاجںیئےگ‪،‬اسوتقیھبآپیَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَسیکںیتعناجریواسریرںیہیگ۔‬
‫مُحُمُد‬ ‫ِ‬
‫انم‬ ‫وہفیظ‬ ‫ول‬ ‫دوتل وج اچہ دوونں اہجں یک رک‬
‫(‪)2‬‬
‫مُحُمُد‬ ‫ِ‬
‫انم‬ ‫واال‬ ‫واال َدم ںیم انب دے اہلل‬ ‫اہلل‬
‫امگنصقناہجںںیہن‬
‫ِ‬
‫ایپرےاالسیماھبویئ!اب اہیں اکی ابت رپ وغر ےئجیک! اثمل ےک وطر(‪)For Example‬‬
‫سج دنبے یک زہار وُخایبں وہں‪ ،‬اسھت ںیم ھچک بیع یھب وہں ت اس یک ِ ْ ر‬
‫صف رعتفی‬
‫ںیہنوہیتکس‪،‬وجاسیکوخایبںدےھکیاگترعتفیرکےاگ‪،‬وجاسےکوبیعںرپرظنرکے‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫نن‬
‫‪...1‬ارلوضاال ُُن‪،‬والدۃروسلاہلل‪،‬دلج‪،1:‬ہحفص‪310:‬۔‬
‫‪...2‬ابقۂلشخب‪،‬ہحفص‪133:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪13‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫اگ‪ ،‬وہ اس یک رُبایئ ایبن رکے اگ‪ ،‬ااسی صخش سج ںیم اچےہ الھک وخایبں(‪)Qualities‬‬
‫وہں رگم اسھت ںیم ھچک بیع یھب وہں ت اس یک ِ ْ ر‬
‫صف رعتفی ںیہن وہ یتکس‪ ،‬رُباایئں یھب‬
‫وہں یگ رگم رقابن اجےیئ! اہلل اپک ےن اےنپ وبحمب یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس وک ُم ُح ُم ُد انبای ےہ‪،‬‬
‫ت‬
‫صرف‬ ‫ِ‬
‫ینعیوہیتسہنجیکرہرہہحمل‪،‬رہزامےنںیم‪،‬رہہگجرپ‪،‬زنیموآامسنیک ُو ْْسوںںیم ْ‬
‫دیَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو‬
‫رعتفی یہ رعتفی یک اجیت ےہ‪ ،‬ذٰہلااسان ِماپکیہےسولعمموہیگہک ُم ُح ُم ُ‬
‫ِآِلٖ َوَّلَسوہیتسہںیہوجرہصقناوربیعےساپکںیہ۔‬
‫ح‬
‫امکل ُسْ ِ‬
‫ن ُحضُور ےہ ہک امگنِ صقن اہجں یہن‬ ‫ِ‬ ‫وہ‬
‫( ‪)1‬‬
‫ویہ وھپل اخر ےس ُدور ےہ‪ ،‬یہی عمش ےہ ہک ُدوھاں یہن‬
‫وضاحت‪:‬نسحِ ٰےفطصمااسی ےب اثمل ےہ ہکاس ںیمیسک مسقاک بیعوہان تدوریکابت‪،‬بیع‬
‫اک امگن کت ںیہن ےہ‪ ،‬ہی وہ رناال وھپل ےہ سج ےک اسھت اکاٹن ںیہن ےہ‪ ،‬ہی وہ ےب اثمل عمش‬
‫ےہسجیکروینشتےہرگمدوھاںںیہنےہ۔‬
‫ُدنمشیھبرعتفیرکےنرپوبجمر‬
‫وبحمب رکمی یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِ‬
‫آِلٖ َو‬ ‫ِ‬ ‫ایپرےاالسیماھبویئ!ادنازہ اگلےیئ! اہلل اپک ےن اےنپ‬
‫َّلَس وک ےسیک ایپرے ایپرے ےبلثم و ےباثمل انم اپک ےس ونازا ےہ۔ رواایت ںیم ےہ‪:‬‬
‫اّفُکر ںیہنج وُخایبں دانھکی بیصن یہ ںیہن ےہ‪ ،‬وہ ِ ْ ر‬
‫صف بیع یہ بیع دےتھکی ےھت‪ ،‬اوہنں‬
‫وبحمب رنٰمح‪ ،‬یکم دمین اطلسن یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس یک رُبایئ ایبن رکان اچیہ ت اس‬
‫ےن یھب بج ِ‬
‫اپکذاتںیموکیئیھبعَ ْتیترظنہنآاینکیلرھِپیھبوہرُبایئرکےنےسابزہنآےئ‪،‬انچہچن‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪...1‬دحاقئِشخب‪،‬ہحفص‪107:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪14‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫بج وہ معاذُالل!ُآپ یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس یک رُبایئ رکےت ت ےتہک‪ُ :‬م ُح ُم ُد اےسی ںیہ‪ُ ،‬م ُح ُم ُد‬
‫د (ینعینجیکرعتفییہ‬
‫وےسی ںیہ۔ اب اںیہن وُخد ےس رشم آیت یھت ہک مہ ےتہک ںیہ ُمحُ ُم ُ‬
‫رعتفییکاجےئ)اور رکےت رُبایئ ںیہ‪ ،‬انچہچن اوہنں ےن وُخد ےس آپ یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس اک‬
‫اکی ڑھگا وہا انم رھک ایل‪ ،‬اب اوہنں ےن بج یھب رُبایئ رکین وہیت ت ےتہک‪ :‬مذممُ(ینعیسج‬
‫یکرُبایئیہرُبایئیکاجےئ)وہ اےسی ںیہ۔ بج اوہنں ےن ہی ادناز اایتخر ایک ت اخبری رشفییک‬
‫دحثیِ اپک ےہ‪ ،‬رساکرِ اعیل واقر‪ ،‬یکم دمین اتدجار یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِ‬
‫آِلٖ َوَّلَس ےن رفامای‪( :‬اے‬
‫ریمےاحصہب!)ایک مت بجعت ںیہن رکےت ہک اہلل اپک ےنےھجم ےسیک اّفُکریکاگویلں ےس وفحمظ‬
‫راھک ےہ‪ ،‬وہ مذممُوک اگایلں دےتی ںیہ وُاناُمحمدُصلیُاللُعلیہُوُآل ّٖہُوُسل ُمُہکبج ںیم مذممُ‬
‫(‪)1‬‬
‫ںیہنکلبمُحُمُدیَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَسوہں۔‬
‫رۃمحاہللِہْیَلَعےنینتکایپریابتیہک‪:‬‬
‫اصح ُ‬‫سبحنُالل!ُومالاننسَحراضاخن ِ‬
‫اذاں ایک اہجں دوھکی اامین واول سپِ ِذکْ ِر قح ِذرک ےہ ٰےفطصم اک‬
‫( ‪)2‬‬
‫ہک ےلہپ زابں دمح ےس اپک ہ ل وت رھِپ انم ل وہ بیبحِ ُجدا اک‬
‫وضاحت‪ :‬اےاامینواول!ذرا دوھکی ت اذان وہ‪ ،‬ہبطخ وہ‪ ،‬ہملک وہ‪ ،‬رغض رہ ہگج ےلہپ اہلل اپک اک‬
‫کِاپک آات ےہ‪،‬اس ںیمتمکحایک ےہ؟ ہی‬ ‫آِل َوَّلَساک ِذ ْ ر‬ ‫ِذ ْکر آات ےہ‪ ،‬رھِپ ِ‬
‫وبحمب رکمی یَّلَصاُہلل ِ‬
‫ہْیَلَع َو ِ ٖ‬

‫ب رکمی اک ِذ ْکر وہ‪ ،‬اس ےس زابن اپک وہ اجےئ‪ ،‬رھِپ اپک زابن ےس‬
‫ہک زابن ےس ےلہپ َر ِّ‬
‫آِل َوَّلَساکانمایلاجےئ۔‬ ‫وبحمبرنٰمحیَّلَصاُہلل ِ‬
‫ہْیَلَع َو ِ ٖ‬ ‫ِ‬
‫ُصلیُاللُعلیُمحم ُد‬ ‫ص ُّلواُعلیُالحبیب ُ! ُ‬
‫ت‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪...1‬اخبری‪،‬تکباانملبق‪،‬ابباماجءیفاامسءروسلاہلل‪،‬ہحفص‪،903:‬دحثی‪3533:‬ملتق ًطاا۔‬
‫‪...2‬ذوقتعن‪،‬ہحفص‪56:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪15‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫ریحاںوہںریمےاشہںیمایکایکوہکںےھجت!‬
‫ایپرےاالسیماھبویئ!ینعم(‪ )Meaning‬ےک احلظ ےس ایپرے ایپرے انم ُم ُح ُم ُد یک‬
‫اکی اور وصختیص ےہ۔ وغر رفامےیئ! سج دنبے یک وخایبں دحمُود(‪ )Limited‬وہں‪،‬‬
‫اسیکرعتفییھبدحمُودوہیگ‪،‬الثماکیدنبےیک‪100‬وُخایبںںیہ‪،‬اباسیکرعتفی‬
‫رشوع رکںی‪ ،‬اکی وُخیب ایبن وہیئ‪ ،‬دورسی ایبن وہیئ‪ ،‬رسیتی ایبن وہیئ‪ ،‬آرخ ‪ 100‬یک‬
‫‪ 100‬وُخایبںایبنوہاجںیئیگترعتفییھبمتخوہاجےئیگ‪،‬ایسرطحیسکیکالھکوُخایبں‬
‫وہں‪،‬اسیکرعتفیرشوعرکںی‪،‬آرخوہرعتفییھبمتخوہاجےئیگ۔‬
‫رگم رقابن اجےیئ! امہرے آاق و ومٰیل‪ ،‬یکم دمین ٰےفطصم یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس اک ایپرا انم‬
‫مُحُمُدےہ‪،‬سج اکٰینعمےہ‪:‬وہ ذاتسجیکسبرعتفییہرعتفییکاجےئ۔بلطمہی‬
‫ہک ُم ُح ُم ُد یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس وہ ذات ںیہ ہک بج ےس زنیم ینب‪ ،‬بج ےس آامسن انب‪ ،‬بج‬
‫ےس ہی اچدن‪ ،‬اتسرے‪ ،‬وُسرج ےنب‪ ،‬بج ےس ااسنن‪ ،‬نجّ اور رفےتش ےنب‪ ،‬اس ےس یھب‬
‫زہاروںاسلےلہپےساُنیکرعتفییکاج ریہےہاورایقتمکت وہیتیہیلچاجےئ یگ‪،‬‬
‫ن تت‬
‫ینعی ہی وہ ذات ںیہ ہک نج یک رعتفی اک وکیئ ا ِ ْخام ںیہن ےہ بج رعتفی اک وکیئ ااتتخم‬
‫ن تت‬
‫ںیہنتْاتپالچانیکوُخویبںاکیھبوکیئا ِ ْخامںیہنےہ۔‬
‫ارگدنمسرایسیہنباجںیئتیھب‪!!...‬‬
‫رقآنرکمیںیماراشدرفاماتےہ‪:‬‬
‫اہللاپک ِ‬
‫َترجمہ ََک َنزَ َال ِعر َفا َن َ‪:‬مت رفامدو‪ :‬ارگ دنمسر ریمے‬
‫رب یک ابوتں ےک ےیل ایسیہ وہ اجات وت رضور‬ ‫‪‬‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪16‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫دنمسرمتخ وہاجاتاورریمے ربیک ابںیتمتخ‬ ‫‪‬‬

‫(اپرہ‪،16:‬افہکل‪ )109:‬ہنوہںیت‪،‬ارگہچمہاسیکدمدےئلیکاُیسدنمسر‬
‫اسیجاورےلآےت۔‬
‫اس آِتی رکہمی ںیم ظفلِ کلماتُےس ایک رُماد ےہ‪ ،‬اس ابرے ںیم مفِّسینُرکامُ‬
‫ت‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَع رفامےت ںیہ‪ :‬ا ْ ِ‬
‫َہ‬ ‫ےک فلتخم ا َْفوال ںیہ‪ ،‬خیش دبع اقحل ُ َ ّ‬
‫مدِث دولہی َر ُ‬

‫ب ےک کلماتُےس رُماد امہرے آاق و ومٰیل‪ ،‬یکم‬

‫یقحت(‪ )Researchers‬ےک زندکی َر ّ‬
‫دمین ٰےفطصم یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ںیہ‪ ،‬اب آِتی رکہمی اک بلطم ہی ےنب اگ ہک ارگ دنمسر اک اپین‬
‫ایسیہ نب اجےئ اور ُداین رھب ےک ےنھکل واےل ملق ےل رک اس اپین ےک ذرےعی اَ ْو ِ‬
‫اصف ٰےفطصم‬
‫یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس انھکل رشوع رکںی‪ ،‬ارگہچ اس دنمسر ےک ربارب اُانت یہ اپین زمدی اُس ںیم‬
‫وبحمب رکمی یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِ‬
‫آِلٖ َو‬ ‫اشِم رک دای اجےئ‪ ،‬رھِپ یھب وہ ایسیہ(‪ )Ink‬متخ وہ اجےئ یگ رگم ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)1‬‬
‫َّلَسےکاَ ْواصفوامکالتمتخںیہنوہںےگ۔‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَعےنینتکایپریابتیہک‪:‬‬
‫دیسیاٰیلعرضحت َر ُ‬
‫(‪)2‬‬
‫ریتے یَو َو ْصف بیعِ انتیہ ےس یہ رَبی َحیْراںہںریمےاشہںیمایکایکوہکںےھجت‬
‫وضاحت‪ :‬یسکزیچیکاکمتخوہاجانیھباکیرطحبیعوہاتےہ۔اہللاپکےناےنپوبحمبوک‬
‫رہ بیع ےساپک راھکےہتاٰیلع رضحترعضرکرےہںیہ‪:‬اےایپرےوبحمبیَّلَصاُہللہْیَلَعِ‬

‫آِلٖ َوَّلَس! آپ ےک وفص‪ ،‬آپ یک وخایبں متخ وہاجےن ےک بیع ےس یھب اپک ںیہ ںیم‬
‫َو ِ‬

‫ریحانوہںہکآپیکایکایکوخایبںایبنرکوں۔‬
‫ت‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬ ‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬‬
‫‪ِ ...1‬‬
‫دمارجاوبنلہ‪،‬اببوسم‪،‬درایبنلضفورشاتف‪،‬زج‪،1:‬ہحفص‪73:‬ملتق ًطاا۔‬
‫‪...2‬دحاقئِشخب‪،‬ہحفص‪175:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪17‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫ظفلِمُحُمُدُےکا َْعدادںیمبیجعراز‬
‫ایپرےاالسیماھبویئ!اشدی مہ بس اجےتن وہں ےگ ہک ظفلِ ُم ُح ُم ُد ےک ا َْعداد ےنتک‬
‫ںیہ؟ ‪92‬۔ اید رےئھک اگ! ہی وج ‪ 92‬ا َْعداد ںیہ‪ ،‬ہی علمُا ُب ُجدُےک اابتعر ےس ںیہ۔ ا َْعداد اکِنےنل‬
‫ُماقب ان ِم ُم ُح ُم ُد ےک ا َْعداد‬
‫اک اکی اور یھب رطہقی ےہ‪ ،‬ےسج علمُالبسطُےتہک ںیہ‪ ،‬اس ےک ُ َ‬
‫(‪)1‬‬
‫‪92‬ںیہنکلب‪313‬ےتنبںیہ۔‬
‫َُ‬
‫لُعاےئرکام رفامےتںیہ‪ :‬اہلل اپک ےنمک وشیب اکی الھک‪ 24‬زہار اایبنےئ رکام مہیلع‬

‫الَّسلم ےجیھب ںیہ‪ ،‬ان ںیم وج روسل ںیہ‪ ،‬ان یک دعتاد ‪ 313‬ےہ اور ظفلِ ُم ُح ُم ُد ےک علمُبسطُ‬
‫ث‬
‫د یَّلَصاُہلل ِ‬
‫ہْیَلَع َو ِآِلٖ َوَّلَس اُن ‪313‬‬ ‫ےک اابتعر ےس ا َْعداد یھب‪ 313‬ںیہ‪ ،‬اس ںیم ا ِ َشارہ ےہ ہک ُم ُح ُم ُ‬
‫روسولںےکاَ ْواصف‪،‬انےکامکالت‪،‬دنلباقمامتاوروُخویبںےکاجعِمںیہ۔‬
‫بسوبینںےکاَ ْواصفےکاجعم‬
‫ایپرےاالسیماھبویئ!ہی ت اکی اِاشرہ اھت‪ ،‬ورہن یچس ابت ہی ےہ ہک ےلہپ ےنتج اایبن اور‬
‫روسل زگرے ںیہ‪ ،‬ان بس وک ینتج وخایبں‪ ،‬ےنتج امکالت اطع ےئک ےئگ ےھت‪ ،‬امہرے آاق‬
‫وومٰیل‪ ،‬یکم دمین ٰےفطصم یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس وک وہ اسرے ےک اسرے اواصف و امکالت اطع‬
‫ےئک ےئگ ںیہ کلب قح ت ہی ےہ ہک اُنوکیھبوج ِِما اھت ِ‬
‫وبحمب رنٰمح‪ ،‬ویبنںےک اطلسن یَّلَصاُہلل‬

‫رقآن رکمی ںیم تہب اسرےویبنںاک‬

‫ہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ےک دصےق یہ ںیم الم اھت۔ اہلل اپک ےن ِ‬
‫کرکےنےکدعبرفامای‪:‬‬ ‫ِذ ْ ر‬
‫َترجمہ ََک َنَز َال ِعر َفا َن َ‪ :‬یہی وہ (دقمس) ایتسہں ںیہ‬ ‫‪‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬ ‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬‬
‫‪...1‬اۃقیقحلادمحملہی‪،‬ونموجارہااعلرفابہللاخیشلیلع…اخل‪،‬ہحفص‪632:‬الخًۃص۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪18‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫(اپرہ‪،7:‬االاعنم‪ )90:‬ںیہنجاہللےندہاتییکتمتانیکدہاتییک‬ ‫‪‬‬

‫ریپویرکو۔‬
‫ت‬
‫وہشمر رسفمِ رقآن‪ ،‬میکح اال َُّم یتفم ادمح ایر اخن یمیعن َر ُ‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَعاسآتییکریسفت‬
‫ںیم ےتھکل ںیہ‪ :‬ینعی اے وبحمب یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس! مہ ےن ےلہپ اایبنےئ رکام مہیلعالَّسلم وک‬
‫تہب اسرے اَ ْواصف وامکالتاطع رفامےئ ےھت‪،‬آپان امتم اَ ْواصف وامکالتےک اجعِم‬
‫نب اجےیئ ہک وج امکالت ان ںیم اکی اکی ‪ ،‬دو دو ےھت‪ ،‬وہ بس ےک بس آپ ںیم عمج‬
‫ن‬
‫ُحور یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس یک اپزیکہ زِدنیگ اس آتی یک یتیج اجیتگ ریسفت ےہ۔ اس ےس‬ ‫وہں‪ُ ،‬‬
‫ن‬
‫صات انبای ےہ ینعی امتم‬ ‫ولعمم وہا؛ اہلل اپک ےن اےنپ وبحمب یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس وک اجعمِ َ‬
‫( ‪)1‬‬
‫ویبنںےکاَ ْواصفوامکالتآپںیمعمجرفامدےیئ۔‬
‫انم مُحُمُد‬ ‫ِ‬ ‫ونح و لیلخ و ومٰیس و یسیع بس اک ےہ آاق‬
‫انم مُحُمُ ُد‬ ‫ِ‬ ‫اسرے نمچ ںیم الوھکں ولگں ںیم لگ ےہ زہارا‬
‫( ‪) 2‬‬
‫انم مُحُمُد‬
‫اپںیئ رمادںی دوونں اہجں ںیم سج ےن اکُپرا ِ‬

‫ان ِممُحُمُداوردیقعۂمتخِوبنت‬
‫ایپرے االسیم اھبویئ! امہرے ایپرے آاق‪ ،‬یکم دمین ٰےفطصم یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ےک‬
‫وخبورت ہتکن ایبن ایک‬ ‫ایپرے ایپرے انم مُحُمُد ےس قلعتم ُ َلُعاےئ رکام ےن اکی ڑبا ُ‬
‫ےہ‪ ،‬رفامےت ںیہ‪ :‬ظفلِ مُحُمُد َ َْحد ےس انب ےہ اور َ َْحد ہشیمہ آرخ ںیم یک اجیت ےہ‪ ،‬ےسیج َ‬
‫۞مہ‬
‫۞ بج اپین ںیئپ ت آرخ ںیم ےتہک ںیہ‪ :‬ادمحل ہلل!‬ ‫اھکان اھکںیئ ت آرخ ںیم ےتہک ںیہ‪ :‬ادمحل ہلل! َ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ت‬
‫‪...1‬ریسفتِیمیعن‪،‬اپرہ‪،7:‬االاعنم‪،‬زریِآتی‪،90:‬دلج‪،7:‬ہحفص‪614-613:‬ملتق ًطاا۔‬
‫‪...2‬ابقۂلشخب‪،‬ہحفص‪134:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪19‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫ایسرطحوکیئیھباکموہ‪،‬وہرکےنےکدعبدمحیکاجیتےہ‪،‬اہیںکتہکاہللاپکےنا ْ ِ‬
‫َہ‬
‫تّنجےسقلعتمرفامای‪:‬‬
‫َترجمہ ََک َنَز َال ِعر َفا َن َ‪:‬اور ان یک داع اک اخہمت ہی ےہ‬ ‫‪‬‬
‫ہک امتم رعتںیفی اس اہلل ےک ےئل ںیہ وج امتم‬ ‫‪‬‬
‫(اپرہ‪،11:‬ویسن‪ )10:‬اہجونںاکاپےنلواالےہ۔‬
‫ولعمموہا؛دمحہشیمہآرخںیمیہیکاجیتےہ‪،‬ابےلھچپاسرےویبنںےکانمدھکیےئجیل!‬
‫اُنںیم ےسیسکاک انم مُحُمُد ںیہن اھت‪ ،‬ویکں؟ اسےئل ہک ایھبۂلسلسوبنت اجری اھت‪ ،‬اہلل‬
‫ہْیَلَع َو ِآِلٖ َوَّلَس وک اجیھب‪ ،‬ان اک ِ‬
‫انم اپک‬ ‫اپک ےن بس ےس آرخ ںیم ُم ُح ُم ُد ٰےفطصم‪ ،‬ا ِ‬
‫دمح ٰیبتجم یَّلَصاُہلل ِ‬

‫مُحُمُدرھکرکہیاتبدایہکابدمحوہیئگ‪،‬ذٰہلاابانےکدعبوکیئاینیبنںیہنآےئاگ۔‬
‫(‪)1‬‬
‫دعب آپ ےک رہ زگ ہن آےئ اگ یبن این َواہلل! اامیں ےہ رما‪ ،‬اے آرخی یبن‬
‫ٰیبتجم! بس ےس آرخی یبن!‬ ‫ٰےفطصم! بسےسآرخییبن! ادمحِ‬ ‫مُحُمُدُ‬
‫الڈال! بس ےس آرخی یبن! اش ِہ رہ دورسا! بس ےس آرخی یبن!‬ ‫اک‬ ‫آہنم‬
‫اایبن! بس ےس آرخی یبن! یہ بیبحِ ربکی! بس ےس آرخی یبن!‬ ‫اتدجا ِر‬
‫(‪)2‬‬
‫دیقعہ بس احصہب اک! بس ےس آرخی یبن! دیقعہ اَہ ِْل تیب اک! بس ےس آرخی یبن!‬

‫ظفلِمُحُمُدےکرہرحفیکدُجایتمکح‬
‫ن‬
‫ایپرےاالسیماھبویئ!ایپرے آاق اک ایپرا انم ُم ُح ُم ُد تہب یہ ِنراال(‪ )Unique‬ےہ۔ اس‬
‫ےک رہ رہ رحف ںیم دُجا دُجا یتمکح ںیہ۔ اکی رمہبت وخاہج مقُ ادلنی ایسولی َر ُ‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَع‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪...1‬واسلئِرفدوس‪،‬ہحفص‪21:‬۔‬
‫ت‬
‫‪...2‬واسلئِرفدوس‪،‬ہحفص‪51:‬ملتق ًطاا۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪20‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫رشتفیرفامےھتاورتعنوخاینوہریہیھت‪،‬اسدوراناکیتعنوخاںےنہیرعشڑپاھ‪:‬‬
‫االسلم! اے میم‪ ،‬احء اور میم دال االسلم اے ےبریظن و ےباثمل‬
‫ن‬
‫اسرپاکیصخشےنرعضایک‪ُ ُ :‬‬
‫ُحور!اسرعشںیمایپرےآاق‪،‬یکمدمین ٰےفطصمیَّلَص‬
‫ت‬
‫اُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ےک ان ِم اپک وک َتوڑ رک ڑپاھ یگ ےہ‪ ،‬ہی ت اتسگیخ ےہ؟ وخاہج مقُ ادلنیایسولی‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَع ےن رفامای‪ :‬ںیہن ‪ !!...‬ہی اتسگیخ ںیہن ےہ ویکہکن ان ِم ُم ُح ُم ُد ےک رہ رہ رحف یک‬ ‫َر ُ‬

‫ےبامشر رباکت ںیہ‪ ،‬اس ےئل ا ْ ِ‬

‫َہ شع رہ رہ رحف یک دُجا دُجا ربںیتک ےنیل ےک ےئل ان وک‬
‫دُجادُجایھبڑپےتھںیہ۔رھِپآپےنرعیباکاکیرعشڑپاھ‪:‬‬
‫ُبُحُاہُ ُ‬ ‫ُلُلُمُؤُمُنُ‬ ‫ُالُقُلُبُ‬ ‫ُلُکُفُ ُ حُیُاۃُ‬ ‫ُمُوُتُ‬ ‫ُمُیُمُ ٗہُ‬ ‫مُحُمُدُ‬
‫ب ُ وُ ُدُالُ ُخُ ُیرُ ُدُالُ ُْلُ اُ ُش ُتبُاهُ ُ‬
‫ُالُمُوُاہُ ُ‬ ‫مُوُجُ‬ ‫ُثُانُیُ‬ ‫وُمُیُمُ‬
‫ینعیظفلِمُحُمُدیکیلہپمیمرفکےکےئلومتےہاوراسیکاحںیماملسمونںےک ِدل‬
‫یک ایحت (ینعیزدنیگ) ےہ‪ ،‬اس یک دورسی میم ومابہ ینعی آپ یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس یک‬
‫انعایت اور اطعؤںیک ومج (ینعیرہل)ےہ اور اس یک دال رہ الھبیئ یک دال (ینعیراامنہ)ےہ۔‬
‫(‪)1‬‬
‫اسںیموکیئکشیکاجنگشئںیہن۔‬
‫مُحُمُد‬ ‫ِ‬
‫انم‬ ‫وہلیس‬ ‫دوونں اہجں ںیم ُداین و ِدںی ںیم ےہ‬
‫اک‬
‫انم مُحُمُ ُد‬ ‫ِ‬ ‫ؤمنم وک ویکں ہ رطخہ ںیہک رپ ِدل رپ ےہ کَ ْن َدہ‬
‫( ‪) 2‬‬
‫انم مُحُ ُمد‬
‫ِ‬ ‫رو ِز ایقتم زیمان و لُپ رپ دے اگ اہسرا‬
‫ُصلیُاللُعلیُمحم ُد‬ ‫ص ُّلواُعلیُالحبیب ُ! ُ‬
‫‪323‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ت‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪...1‬واسلئِرفدوس‪،‬ہحفص‪ 51:‬تق ًطاا۔‬
‫مل‬
‫‪...2‬اونارِمقہی‪،‬ہحفص‪106:‬ریغتبلیلق۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪21‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫مُحُمُددواہجںےکامکِلواتخمرںیہ‬
‫سبحنُالل!ُایک ایپرا انم ےہ‪ ،‬اس ےک رہ رہ رحف ںیم یتمکح وپدیشہ ںیہ۔ درو ِد اپک‬
‫یک وہشمر و رعموف تکب داللئ اریخلات رشفی ںیم ےہ‪ :‬ظفلِ مُحُمُد یک دوونں ومیمں اک‬
‫ک (ینعیابداشیہ)‪ ،‬اح اک بلطم ےہ‪ُ :‬ر ُح ُمتُاور دال اک بلطم ےہ‪ُ :‬د ُوامُ‬
‫بلطم ےہ‪ :‬مل ُ‬
‫(ینعییگشیمہ)۔‬
‫بلطم ہی ےہ ہک ملکُ(ینعی ابداشںیتہ) ‪2‬ںیہ‪ :)1( ،‬اکی ُداین یک ابداشیہ اور‬
‫(‪:)2‬دورسی آرخت یک ابداشیہ‪ ،‬ذٰہلا ظفلِ مُحُمُد ےک ان ‪4‬رحوف ںیم ااشرہ ےہ ہک اہلل‬
‫اپک ےن دوونں اہجونں یک رتمح رھبی‪ ،‬تقفش و انعتی رھبی ابداشیہ ہشیمہ ےک ےئل‬
‫مُحُمُدیَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَسوکاطعرفامدیےہ۔‬
‫ِنلاےئ اور اح قح ےس آ ےک ِملاےئ‬ ‫وتدیح‬ ‫ےئم‬ ‫میم‬
‫یرو‬ ‫مُحُمُ ُد‬ ‫ِ‬
‫دال‬ ‫ی‬ ‫ِدالےئ اور‬ ‫رماد‬ ‫میم‬ ‫دورسی‬
‫دور رکے آالم‪ ،‬دہش ےس اھٹیم مُحُمُد انم‬
‫اچیبرہ‬ ‫رہ‬ ‫احئم‬ ‫ےہ‬ ‫میم ےس ےہ رہ دھک اک دماوا اح‬
‫ےس‬ ‫دوزخ‬ ‫رک‬ ‫اچب‬ ‫اجلمء دال‬ ‫یک‬ ‫میتی‬ ‫میم‬ ‫دورسی‬
‫رفدوس اک دے اغیپم‪ ،‬دہش ےس اھٹیم مُحُمُدُ انم‬
‫میم ےس یہ وبحمب وہ َرب ےک اح ےس احمک رعب و مجع ےک‬
‫دورسی میم ےس امکِل بس ےک دال ےس داات دوونں اہجں ےک‬
‫وجد ےہ ان اک اعم‪ ،‬دہش ےس اھٹیم مُحُمُد انم‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪22‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫ان ِممحمدُیکربںیتک‬
‫روسل ارکم‪ ،‬ونرِ ُم ُج ُسمُیَّلَص اُہلل ہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس اک ایپرا ایپرا انم‬
‫ایپرےاالسیماھبویئ! ِ‬
‫مُحُمُدااہتنیئوخوصبرت وہےنےکاسھت اسھت تہبیہ ابربتک یھبےہ‪،‬اسان ِماپکیک‬
‫ربتک ےس ُداین اور آرخت ںیم الھبایئں یتلم ںیہ‪ ،‬دہاتی بیصن وہیت ےہ‪،‬‬
‫الکشمت(‪)Difficulties‬یتلٹاورڑگبینباجیتےہ۔‬
‫رہاِکاکاہسراان ِمُمحمد‬
‫مواهبُاللدن ُی ُۃ ںیم ےہ‪ :‬اہلل اپک ےن بج ِ‬
‫رعش امظع وک قیلخت رفامایت رعش رپ‬
‫اہلل اپک ےک الجل یک وہج ےس تبیہ اطری یھت‪،‬رعش اکپن راہ اھت‪،‬رھپ اس رپ ْلالہُاْلُاللُ‬
‫اھکلیگ‪،‬اسےسرعشیکتبیہزمدیڑبھیئگ‪،‬زمدییپکپک(‪)Trembling‬اطریوہیئگ‪،‬اب‬
‫اس رپ محمدرسولُاللُاھکلیگ‪ ،‬رتمحِ ُُک اہجن‪ِ ،‬‬
‫وبحمب رنٰمح یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ےک ان ِم‬
‫یئگ‪،‬رعشامظعوکراتح‬
‫ِ‬ ‫رعشامظعیکوہتبیہوایلتیفیک ُدوروہ‬
‫اپکیکربتکیھتہک ِ‬
‫(‪)1‬‬
‫لمیئگ۔‬
‫مُحُمُد‬ ‫ِ‬
‫انم‬ ‫ااشرہ‬ ‫دے‬ ‫مغ یک اٹھگںیئ اھچیئ یہ رس رپ رک‬
‫مُحُمُد‬ ‫ِ‬
‫انم‬ ‫ااشرہ‬ ‫دے‬ ‫رجن و امل ںیم یہ انم ویلا رک‬
‫مُحُمُ ُد‬ ‫ِ‬
‫انم‬ ‫اہسرا‬ ‫ےہ ددیے‬
‫ڑیبا ابتیہ ںیم آ ایگ‬
‫‪) 2‬‬ ‫(‬
‫انم ُمحُمُد‬
‫ِ‬ ‫زیمخ رگج رپ رجموح ِدل رپ رممہ اگل اج‬
‫ُصلیُاللُعلیُمحم ُد‬ ‫ص ُّلواُعلیُالحبیب ُ! ُ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪...1‬ومابہادللہین‪،‬ادصقملااخلسم‪:‬االرساءوارعملاج‪،‬دلج‪،2:‬ہحفص‪388:‬۔‬
‫‪...2‬ابقۂلشخب‪،‬ہحفص‪135:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪23‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫درتخرپان ِمُمحمد‬
‫ن‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَعرفامےت‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَعےتھکل ںیہ‪ :‬اکی زبرگ َر ُ‬
‫ویس نب اامسلیع اہبنین َر ُ‬
‫اّلعہم ُ‬
‫ںیہ‪ :‬ںیم اکی رمہبت دنہ یگ‪ ،‬واہں اکی رہش(‪ )City‬ںیم اچنہپ‪ ،‬ںیم ےن واہں اکی‬
‫درتخ(‪ )Tree‬داھکی سج ےک لھپ ابدام(‪ )Almond‬ےسیج ےھت‪ ،‬اس ےک ‪2‬ےکلھچ ےھت‪،‬‬
‫بج ان وک ھکال اجات ت ادنر ےس اکی زبس رگن اک ہتپ اتلکن‪ ،‬سج رپ دقریت وَطر رپ ْلُالہُاْلُللُ‬
‫احِص رکےت‪،‬‬ ‫محمدُرسولُاللُاھکل وہات اھت‪ ،‬اس رہش ےک ولگ اس درتخ ےس ربتک ِ‬
‫(‪)1‬‬
‫طحق(‪)Famine‬ےک ِدونںںیماسےکوےلیسےس ُداعامےتگنتابرشوہاجایرکیتیھت۔‬
‫ایس رطح یک اکی رواتی ُس ُی ُرتُ ُح ُل ُب ُیہُںیم یھب ےہ‪ ،‬اس ںیم اھکل ےہ‪ :‬دنہ ےک‬
‫العےق ںیم اکی درتخ اھت‪ ،‬سج ےک ےتپ ےکلہ زبس رگن ےک ےھت‪ ،‬اس ےک رہ ےّتپ رپ‬
‫رہگے رگن ےس ْلُالہُاْلُللُمحمدُرسولُاللُاھکل وہات اھت۔ اس رہش ےک رےنہ واےل‬
‫وچہکنریغملسمےھت‪،‬ذٰہلاوہاسدرتخوکاکٹدےتیرگماہللاپکیکدقرتہکہیدرتخ‬
‫رھِپ رہا رھبا(‪ )Lush Green‬وہ اجات‪ ،‬اکی رمہبت اوہنں ےن درتخ وک اکٹ رک‪ ،‬اس یک‬
‫ب رنٰمح یک میظعُ ااشلن دقرت ےک‬
‫ڑجوں(‪ )Roots‬ںیم ہسیس(‪ )Lead‬رھب دای رگم َر ِّ‬
‫رقابن اجےیئ! ھچک یہ ِدن ےک دعب اس ےسیس ےک ادنر ےس دوابرہ اس درتخ یک ‪ 4‬اشںیخ‬
‫لکن آںیئ اور رہ اشخ رپ ہملک ہبیط اھکل وہا اھت۔(ہیریحتانکرظنمدھکیرکوہبساملسمنوہ‬
‫ےئگ‪ )،‬اس ےک دعب ےس وہ ولگ اس درتخ ےس ربتک ےتیل‪ ،‬امیبری ںیم اس یک اشںیخ‬
‫(‪)2‬‬
‫اامعتسلرکےتتاںیہنافشلماجیتیھت۔‬
‫مُحُمُد یہ مُحُمُد یہ اہجں ںیم مُحُمُد ےک یہ ولجے رہ زامں ںیم‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬ ‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬‬
‫‪...1‬ۃجحاہللیلعااعلنیمل‪،‬اابلبااثلنمیفضعبامودج ً‬
‫وتکمبا…اخل‪،‬ہحفص‪158:‬۔‬
‫‪...2‬اریسلۃالحلنب یۂ‪،‬ابباماجءنمارمروسلاہلل…اخل‪،‬دلج‪،1:‬ہحفص‪318:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪24‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬
‫مُحُمُد یہ زنیم و آامسں ںیم مُحُمُد یہ اکمن و الاکمں ںیم‬
‫اعَل مُ ُحمُد یہ ُجدا ےک رہ اشنں ںیم‬ ‫ااجی ِد‬ ‫ث‬‫ابع ِ ِ‬ ‫مُحُمُد‬
‫ےہ اھٹیم دہش ےس یھب انم ُان اک اہبرںی وہ یہ الےت یہ زخاں ںیم‬
‫ان ِممحمدتنجںیمےلاجےنواالےہ‬
‫ایپرےاالسیماھبویئ!ہی ت ایپرے آاق‪ ،‬یکم دمین ٰےفطصم یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ےک ان ِم‬
‫مُحُمُدیکربںیتکںیہ‪،‬ارگوکیئدنبہاسان ِماپکےسربتکےنیلےکےئلاانپایاےنپوچبںاک‬
‫انم مُحُمُد رھک ےل ت اس وک یھب تہب ربںیتک بیصن وہیت ںیہ‪ A :‬ایپرے آاق‪ ،‬مُحُمُد‬
‫وصحل‬
‫ِ‬ ‫ٰےفطصم یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَس ےن رفامای‪ :‬سج ےک اہں اٹیب دیپا وہ اور ریمی تبحم اور‬
‫(‪)1‬‬
‫َرَبتک ےک ےئل اس اک انم ُم ُح ُم ُد رےھک ت وہ اور اس اک اٹیب دوونں تنج ںیم اجںیئ ےگ‬
‫‪A‬اکی دحثی رشفی ںیم ےہ‪:‬سج ےن ریمے انم ےس َرَبتک یک اُدیم رکےت وہےئ‬
‫(‪)2‬‬
‫ریمےانمرپانمراھک‪،‬ایقتمکتحبصواشماسرپَرَبتکانزلوہیترےہیگ۔‬
‫مُحُمُ ُد‬ ‫ِ‬
‫انم‬ ‫انسان‬ ‫وک‬
‫روھک دحل ںیم سج َدم زعزیو ھجم‬
‫انم مُحُمُد‬‫ِ‬ ‫درودںی‪ ،‬دوڑںی گ وحرںی الہش وج ل اگ‬
‫َ‬ ‫ڑپیتھ‬
‫انم مُحُمُ ُد‬
‫ِ‬ ‫وپےھچ اگ ومٰیل الی ےہ ایک ایک ںیم ی وہکں اگ‬
‫( ‪) 3‬‬
‫انم مُ ُحمُد‬
‫اجؤں سج ےن اھکسی ِ‬ ‫رقابن‬ ‫ےک‬ ‫راض‬ ‫اےنپ‬
‫ُصلیُاللُعلیُمحم ُد‬ ‫ص ُّلواُعلیُالحبیب ُ! ُ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اامعلل‪،‬تکبااکنلح‪،‬اابلبااسلعب‪،‬الصفلاالول‪،‬زج‪،16:‬دلج‪،8:‬ہحفص‪،175:‬دحثی‪45215:‬۔‬
‫ن‬ ‫‪...1‬زنک‬
‫وااثملنالنبایباعمص‪،‬دلج‪،5:‬ہحفص‪،275:‬دحثی‪2800:‬۔‬
‫ی‬ ‫‪...2‬اآلاحد‬
‫ت‬
‫‪...3‬ابقۂلشخب‪،‬ہحفص‪135-134:‬ملتق ًطاا۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪25‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫رزقںیمَرَبتکوہاجیت‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَعرفامےت ںیہ ‪ :‬الہِ ہکم آسپ ںیمہی وگتفگایکرکےت ےھتہک‬
‫رضحت اامم امکل َر ُ‬

‫سج رھگ ںیم یھب مُحُمُد انم اک وکیئ رفدوہات ےہ تاس رھگ ںیم ریخوَرَبتک وہیت ےہ اور ان‬
‫(‪)1‬‬
‫ےکرِزْ قںیمرثکتوہیتےہ۔‬
‫انُشآءُاللُالَکیم!ڑلاکدیپاوہاگ‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَعرفامےت ںیہ‪ :‬ہکوجہی اچےہ ہک اس یکوعرتےکلمحںیمڑلاکوہ‬
‫اامم اطعء َر ُ‬

‫رکاُفقدُسمیت ٗہُمحم ًداُ‬

‫ت اےس اچےیہ ہک اانپ اہھت وعرت ےک ٹیپ رپ رھک رک ےہک انُکانُذ ً‬
‫( ‪)2‬‬
‫ینعیارگہیڑلاکوہاتںیمےناساکانممُحُمُدراھک۔انُشآءُاللُالَکیم!ُڑلاکوہاگ۔‬
‫ےبادیبہنوہےناپےئ‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَعےتھکل ںیہ‪ُ :‬م ُح ُمد تہب‬
‫دصر ارشلہعی دبرارطلہقی یتفم دمحم ادجم یلع امظع َر ُ‬
‫ایپرا انم ےہ‪ ،‬اس انم یک ڑبی رعتفی دحوثیں ںیم آیئ ےہ۔ ارگ تصغیرُ(ینعیانمڑگبےن)اک‬
‫ادنہشی ہنوہ تہی انمراھک اجےئ اور اکی وصرتہی ےہ ہک ہقیقع اک ہی انموہ اوراکپرےن ےک‬
‫( ‪)3‬‬
‫ےئلوکیئدورساانموجتزی(‪)Suggest‬رکایلاجےئاورتصغیرُےسیھبچباجںیئےگ۔‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَعاکرطہقیاکر‬
‫اٰیلعرضحت َر ُ‬
‫ن ت‬
‫اٰیلع رضحت‪ ،‬اام ِم اہل ِ ّ‬
‫سنت‪ ،‬دجمِّ ِد دنی وتّلم ‪ ،‬ومالان اشہ اامم ادمح راضاخن َر ُ‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَع‬

‫رفامےت ںیہ‪ :‬ںیم ےن اےنپ بس وٹیبں وجیتھبں اکےقیقع ںیم رصف مُحُمُد انم راھک رھپان ِم‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪...1‬ایقتنملرشحؤماطااممامکل‪،‬تکبااجلعم‪،‬امرکیہنماالامسء‪،‬دلج‪،9:‬ہحفص‪456:‬۔‬
‫ن‬
‫‪...2‬اوجۃبارملۃیضللسحااوی‪،‬زج‪،1:‬ہحفص‪،381:‬تحتادحلثی‪100:‬۔‬
‫‪...3‬اہبرِرشتعی‪،‬دلج‪،3:‬ہحفص‪،356:‬ہصح‪15:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪26‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬
‫(‪)1‬‬
‫اَدقسےکادباوراچہپنےکےئلرعیفانمدُجادُجارےھک۔‬
‫اعقشِاٰیلعرضحتاکرطہقیاکر‬
‫ہل ِ ن ت‬
‫سنت ابین ِ‬
‫دوعت االسیم رضحت العہم ومالان اوب البل دمحم‬ ‫بج خیشِ رطتقی اریمِ ا ّ‬
‫ت‬
‫طعار اقدری روضی داتمَرَباکتُہ ُمااعلیلےس یسک اک انم رےنھک یک دروخاس(‪)Request‬‬
‫اایلس ّ‬
‫ت‬
‫یک اجیت ےہ ت عُمُووًامآپ داتمَرَباک مااعلیل اس ےچب اک انم‪ُ ُ:‬م ُح ُم ُداور اکپرےن ےک ےئل رُعف‬
‫ُ‬ ‫تُہ‬

‫الثم‪َ :‬ر َحرےتھکںیہ۔‬

‫ٹیباکانممُحُمُ ُدرھکتاسیکزعترکو‬
‫بجوکیئصخشاےنپ ٹیباکانممُحُمُدرےھکتاےساچےیہاِسان ِماپکیکتبسنےک‬
‫ببساسےکاسھتنسُحِولسکرکےاوراسیکزعت(‪)Respect‬رکے۔وماللکشم‬
‫ن‬ ‫ث‬
‫ُوف ّرَیح یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِ‬
‫آِلٖ َو‬ ‫ء‬
‫َ ٌ‬ ‫ر‬ ‫رکمی‬ ‫یبن‬ ‫ہک‬ ‫ےہ‬ ‫ی‬‫ِ‬ ‫و‬‫َم‬
‫ْ‬ ‫ےس‬ ‫نع‬‫اُہلل‬‫ض‬‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ ا‬
‫ک رضحت یلع ارملٰیضت ر ِ‬

‫َّلَسےناراشدرفامای‪:‬بجمتٹیباک انممُحُمُد رھکتاسیکّزعترکو اورسلجمںیماسےک‬

‫ےئل ہگج اشکدہ رکو اور اس یک تبسن ربایئ یک رطف ہن رکو ۔(‪)2‬اکی اور دحثی اپک ںیم‬
‫روسل اﷲ یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَسےن رفامای ‪ :‬بج ڑلےک اک انم ُم ُح ُم ُد رھک ت اےس ہن امرو‬
‫ےہ ہک ُ‬
‫(‪)3‬‬
‫اورہنرحمومرکو۔‬
‫وغثاپکےنان ِممُحُ ُمداکاَ َدبرفامای‬
‫ِ‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَعاک ا َِْص ان ِم‬ ‫مدِث خیش دبع اقحل ُ َ ّ‬
‫مدِث دولہی َر ُ‬ ‫ن ِریغص ےک بس ےس ڑبے ُ َ ّ‬ ‫َ ّر‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪ٰ ...1‬‬
‫اتفویروضہی‪،‬دلج‪،24:‬ہحفص‪689:‬۔‬
‫‪...2‬اترخیِدغباد‪،‬دلج‪،3:‬ہحفص‪،305:‬رمق‪1398:‬۔‬
‫‪...3‬دنسمِزبّار‪،‬دلج‪،9:‬ہحفص‪،327:‬دحثی‪3883:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪27‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫اپک مُحُمُد ےہ۔ آپ رفامےت ںیہ‪ :‬اکی رمہبت ںیم ےن وخاب داھکی ہک ِ‬
‫وغث امظع خیش‬
‫ن‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫وغثاپک‬ ‫احصِنیںیمےسیسکےن ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ختمںیم احصر وہا۔ ر‬ ‫دبع ااقل ِدر الیجین َر ُ‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَعیک ِ ْ د‬
‫نت‬
‫ۃمحاہللِہْیَلَعےس رعض ایک‪ :‬دمحم دبع اقحل آےئ ںیہ اور السم رعض رک رےہ ںیہ۔ ہی ُُس یہ‬ ‫َر ُ‬

‫ۃمحاہللِہْیَلَعڑھکے وہ ےئگ اور ےھجم ےلگ اگلای‪ ،‬رھِپ رفامای‪ :‬مت رپ مّنہج یک آگ رحام‬ ‫ِ‬
‫وغث اپک َر ُ‬

‫ۃمحاہللِہْیَلَع یک ہی انِعتی ایس ببس ےس‬ ‫ۃمحاہللِہْیَلَع رفامےت ںیہ‪ِ :‬‬

‫وغث اپک َر ُ‬ ‫ےہ۔ خیشِ ققحم َر ُ‬
‫( ‪)1‬‬
‫یھتہکریماانمُمُحُمُدےہ۔‬
‫رقنی‬ ‫ہشیمہ ادب اک اچےئہ ےلہپ‬ ‫مُحُمُد انم ےنیل وک‬
‫ابمرک ےہ رفدوسِ ربںی اک صِرْف زنی‬ ‫ان ےک انم اک ِذکْر‬
‫انیم ُجدا یک روتمحں اک ےہ زخنی‬ ‫ِ‬
‫انم‬ ‫اک‬ ‫ربکی‬ ‫ِ‬
‫روسل‬
‫فلتخم االسیم انومں ےک ابرےںیم ولعمامت احلص رکےن اور وچبں ےک االسیم انم‬
‫اجےننےکےئلۃبتکمادملہنییکتکبانمرےنھکےکااکحمتکباک اطمہعلرفامںیئ۔اہللاپک‬
‫انم ُم ُح ُم ُدےسربںیتکےنیل‪،‬اساکاَدبرکےناورزِدنیگرھباساپزیکہانموک ِو ْردانبےئ‬
‫ںیمہ ِ‬
‫َ‬
‫ہْیَلَع َو ِآِلٖ َوَّلَس۔‬ ‫نصل ّی ُ‬
‫رےنھکیکتقیفبیصنرفامےئ۔ ُآمینُبجاہُُخاتمُالنب ّٖی ُ‬
‫ت‬ ‫اہلل ِ‬

‫‪12‬دینیاکومںںیمےساکیدینیاکم‪:‬ہتفہوارا ِ ْ ِجاع‬
‫ن‬
‫ایپرےاالسیماھبویئ! ِدل ںیم شع دمہنی ڑباھےن‪ ،‬ای ِد دمہنی‪ِ ،‬ذ ْ ر‬
‫کِ دمہنی رکےن‪َ ُ ،‬گاوہں‬
‫اور وضفایلت ےس ےنچب‪ ،‬ایھچ‪ ،‬ابدصقم‪ ،‬وتنسں رھبی اور ویکینں وایل زدنیگ زگارےن ےک‬
‫دوعت االسیم ےک دینی اموحل ےس واہتسب وہ اجےیئ اور‬ ‫اعاقشن روسل یک دینی رحتکی ِ‬ ‫ِ‬ ‫ےئل‬
‫صِح ےئجیل‪ ،‬انُشآءُاللُالَکی ُم! ُداین اور آرخت ںیم اس یک‬ ‫‪ 12‬دینی اکومں ںیم یھب وخب ِ َّ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪...1‬دمارجاوبنلت‪،‬اببمجنپ‪،‬وذرکاضفلئآرضحنت‪،‬دلج‪،1:‬ہحفص‪133:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪28‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫دوعتاالسیمےک‪12‬دینیاکومںںیمےساکیاکمےہ‪:‬‬ ‫ےبامُشرربںیتکبیصنوہںیگ۔ ِ‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫اضیفندمہنی) ںیم ِ‬
‫دوعت‬ ‫ِ‬ ‫(الثم‬ ‫اقمم‬ ‫اں‬
‫ف‬ ‫ُ‬ ‫رغمب‬ ‫ِ‬
‫ز‬ ‫امن‬ ‫دعب‬ ‫رعمجات‬ ‫رہ‬ ‫‪A‬‬ ‫اع۔‬ ‫ج‬ ‫ہتفہ وار ا ِ ْ ِ‬
‫تت‬ ‫ت‬ ‫ن‬ ‫ت‬
‫ک اور ر َِّق‬
‫االسیم اک ہتفہ وار اامتجع وہات ےہ‪ ،‬اس ںیم ِتاوت‪ ،‬تعن‪ُ ،‬سوں رھبا ایبن‪ِ ،‬ذ ْ ر‬
‫ازیگن ُداعرکوایئ اجیتےہ‪A‬آپ ےس ااجتلءےہ۞آپیھبہتفہوار اامتجعںیماپدنبی ےک‬
‫کرکےنواولںیکاینپتایکاشنوہیگ!‬ ‫اسھت رشتک ایک ےئجیک! ۞ ِدینیاامتجعںیمےنھٹیباور ِذ ْ ر‬
‫ثیاپکےکاطمقبوجانےک اپسھٹیباجےئ‪،‬وہ یھبدبتخبںیہنرتہ(‪A)1‬ادمحلہلل!‬ ‫دح ِ‬
‫لِع ِدنیےنھکیسوکاتلمےہ۞کینتبحصںیمانھٹیباور۞دجسم‬ ‫کوہاتےہ۞ ِ ْ ِ‬ ‫ہتفہواراامتجعںیم ِذ ْ ر‬
‫ںیم وتق زگاران بیصن وہات ےہ ۞اکی ا ََہ ربتک ہی ہک ِدینی اامتجع ےکےئلاجانیھبرا ِہ‬
‫ن‬
‫ُخداںیم انلکن ےہ‪ ،‬ہتفہ وار اامتجع ںیم رشتفی الںیئ ےگ ت انُشآءُاللُالَکی ُم! رھگ ےس ےنلکن ےس‬
‫ن‬
‫ےلرکواسپولےنٹکتاسراوتقرا ِہ ُخداںیمامُشروہاگ‪A‬رہرعمجاتاپدنبی ےس ہتفہ وار‬
‫اامتجع ںیم اَ ّوَل ات آرخ رشتک یک یکپ تّین رفامےیئ ہک انُشآءُاللُالَکی ُم! رہ رعمجات‬
‫اپدنبی ےک اسھت وخد یھب ہتفہ وار اامتجع ںیم رشتک رکوں اگ اور یکین یک دوعت دے رک‬
‫دورسوںوکیھباسھتالایرکوںاگ۔‬
‫لبیٹسنیٹاکوشنیقےسیکدُسرھا‪...‬؟‬
‫رکایچےکرےنہواےلاکیاالسیماھبیئےکقلعتمایبنایکیگےہہکوہذمیبہ ِذنہ‬
‫(‪)Religious Mindset‬ہن وہےن یک وہج ےس وضفایلت ںیم اےنپ ِدن رات زگار رےہ‬
‫ن‬
‫ےھت ‪َ ُ ،‬گاوہں اک یھب ہلسلس اھت‪ ،‬اور اںیہن لبیٹ سنیٹ اک ےبدح وشق اھت‪،‬اشم وہےت یہ لبیٹ‬
‫َمرُوف وہ اجےت اور ضعب اَ ْواقت ہی ہلسلس رات ےئگ کت اجرِی رتہ‪،‬‬ ‫سنیٹ ےنلیھک ںیم َ ْ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪...1‬ملسم‪،‬تکباذلرکوادلّاع‪...‬اخل‪،‬اببلضفاجمسلاذلرک‪،‬ہحفص‪،1037:‬دحثی‪2689:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪29‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬
‫اکی رمہبت ِ‬
‫دوعت االسیم ےک دینی اموحل ےس واہتسب اکی االسیم اھبیئ ےن اںیہن اور ان‬
‫ےک اسھت ےنلیھک واولں وک امنز ڑپےنھ اور ہتفہ وار اامتجع ںیم رشتک رکےن یک دوعت شیپ‬
‫یک‪ ،‬االسیم اھبیئ اںیہن لسلسم یکین یک دوعت شیپ رکےت رےہ‪ ،‬آرخ ہی لبیٹ سنیٹ ےک‬
‫وشنیق ہتفہ وار وتنسں رھبے اامتجع ںیم رشتک رکےن ےگل‪ ،‬ادمحل ہلل! ہتفہ وار اامتجع یک‬
‫اکَل اُرتےن یگل‪ ،‬اوہنں‬ ‫ربتک ےس آہتسہ آہتسہ ان اک ِدل رنم وہ یگ‪ ،‬ان ےک ایسہ ِدل یک َ‬
‫ن‬
‫دوعت االسیم ےک اپزیکہ دینی‬‫ےن اےنپ امتم ُ َگاوہں ےس تہب یک اور وضفایلت وک وھچڑ رک ِ‬
‫اموحلےسواہتسبوہےئگ۔‬
‫وخف ُخدا دمین اموح ی‬
‫لی‬ ‫ِ‬ ‫گ ی ِدالےئ اگ‬
‫اہیں ںیتنس ےنھکیس وک ںیلم ی‬
‫ی ی ُخدا ےک رکم ےس بَ َنا دمین اموح ی‬
‫لی‬ ‫تُو آےبامنزی‪ ،‬ےہ داتی امنز ی‬
‫ُصلیُاللُعلیُمحم ُد ُ‬ ‫ص ُّلواُعلیُالحبیب ُ! ُ‬
‫”اضیفندحثی“ومابلئایلپیشیک‬
‫ِ‬
‫دوعت االسیم دجدی انکیٹولیج ےک ذرےعی یھب فلتخم‬ ‫ایپرےاالسیماھبویئی! ادمحل ہلل! ِ‬
‫وف لَمَعےہ‪،‬اس ےلسلسںیم ادمحلہلل! ِ‬
‫دوعت‬ ‫ادناز ےسیکینیکدوعتاعمرکےنںیم َ ْ ر‬
‫َم ُ ِ‬
‫ن‬
‫االسیم ےک ‪ I.T‬ڈاپیرٹنمٹ یک رطف تہب یہ ایپری‪ِ ،‬نرایل اور تہب افدئہ دنم ومابلئ‬
‫”اضیفن دحثی“ ‪ Play Store‬اور‪ App Store‬رپ شیپ رکدی یئگ‬
‫ِ‬ ‫ایلپی شیک انبم‬
‫ےہ۔ ےلہپ لہپ اس ایلپی شیک ںیم دحثیِ اپک یک زایدہ ڑپیھ اجےن وایل تکب ُم ُش ُکوۃُ‬
‫اشِم یک یئگ ےہ‪ ،‬رقنعبی اس ںیم‬ ‫اج ُی ُح ِ‬
‫ُال ُم ُص ُاب ُی ُحاور اس یک آاسن اُردو رشح ُم ُر ُآۃُ ُال ُم ُن ُ‬
‫۞اس‬ ‫دحثیِ اپک یک زمدی تکںیب یھب ِ‬
‫اشِم یک اجںیئ یگ۔چنداہمخصوصیات‪َ :‬‬
‫ایلپی شیک یک دمد ےس آپ اَاحدثیِ رکہمی وک تکیب ُصورت ںیم (ینعیدلجوںےکاابتعرےس)‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪30‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫یھب ڑپھ تکس ںیہ اور فلتخم وموضاعت ےک اابتعر ےس اےنپ ولطمہب وموضع اک یھب اطمہعل‬
‫رک تکس ںیہ ۞رسچ آنشپ یھب وموجد ےہ‪ ،‬سج یک دمد ےس آپ لمکم تکب ںیم ای اکی‬
‫دحثیںیم فلتخم اافلظ اورلمکم ہلمج یھب رسچ رک تکس ںیہ ۞ایس رطح دحثیِ اپک ےک‬
‫رعیباافلظ‪،‬اسےکرتےمجاوررشحںیم اگلاگلیھبرسچیکاج یتکسےہ ۞ابلطو ُ َ ا‬
‫لُعےک‬
‫ےئل اس ںیم دحثیِ اپک اک رعیب نتم ارعاب ےک اسھت اور ارعاب ےک ریغب‪ ،‬دوونں‬
‫رطح دےنھکی یک وہستل ریھک یئگ ےہ ۞اطمہعل ےک ونسٹ وفحمظ رکےن ےک ےئل دنسپدیہ‬
‫۞ایس رطح اس ایلپی شیک ںیم‬
‫اَاحدثی وک ‪ Favorite‬رکےن اک آنشپ یھب دای یگ ےہ َ‬
‫فلتخمافؤسٹناور۞ااحدثیرئیشگنیکوہستلیھبدییئگےہ۔‬
‫آج یہ اےنپ ومابلئ ںیم ہی ایلپی شیکڈاؤن ولڈ ےئجیک! وخد یھب دحثیِ اپکاک اضیفن‬
‫ولےئیٹ!اوردورسوںوکیھبرتیغدالےیئ!‬
‫ُ ُص ُلیُاللُ ُع ُلی ُُم ُحم ُد‬ ‫ص ُُّل ُواُعلیُالحبیب ُ! ُ‬
‫ایپرےاالسیماھبویئ!ایبن وک ااتتخم یک رطف الےت وہےئ تّنُس یک تلیضف اور دنچ‬
‫ِ‬
‫آداب زدنیگ ایبن رکےن یک َس َعاادت احِص رکاتوہں۔اتدجا ِرراستل‪،‬اشنہش ِہوبنت َصلّیاُہلل‬ ‫ِ‬
‫وآِل وَّلَس ےن رفامای‪ُ ُ:‬منُ ُا ُحبُسنتیُفقدُ ُاحبنیُومنُ ُاحبنیُکانُمعیُفیُال ُجنۃُسج ےن‬
‫ہْیَلَع ِ‬

‫ریمیتّنُسےستبحمیکاسےنھجمےستبحمیکاورسجےنھجمےستبحمیکوہتّنجںیم‬
‫(‪)1‬‬
‫ریمےاسھتوہاگ۔‬
‫ہنیس ریتی تّنُس اک دمنی ےنب آاق! تنج ںیم ڑپویس ےھجم مت اانپ انبان‬
‫ُ ُص ُلیُاللُ ُع ُلی ُُم ُحم ُد‬ ‫ص ُُّل ُواُعلیُالحبیب ُ! ُ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪...1‬اترخیدقشم‪،‬دلج‪،9:‬ہحفص‪343:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪31‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬
‫َّن ت‬
‫سٰےفطصمےہ‬
‫وہمیلرکان ُ ِ‬
‫روسل اہیمش یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َوا ِِٰلٖ َوَّلَسُ‪:)1( :‬وہمیل رکو ارگہچ اکی رکبی‬
‫‪2‬رفانیمِ آرخی یبن‪ِ ،‬‬
‫ےس یہ وہ(‪:)2( )1‬رُبااھکاناُسوےمیلاکےہسجںیمامدلار الُبےئاجںیئاوررغبیوھچڑدےیئ‬
‫( ‪)2‬‬
‫اجںیئ۔‬
‫اعاقشنروسل!وہمیل رکان تّنُسِ ٰےفطصم یَّلَصاُہللہْیَلَعِ َو ِآِلٖ َوَّلَسےہ ‪A‬امہرے آاق‪ ،‬یکم‬
‫اے ِ‬
‫ن‬
‫ن رضحت ہیفص َر ِ َ‬
‫ضاُہللہنع‬ ‫ہْیَلَع َو ِآِلٖ َوَّلَسوہمیل ایک رکےت ےھت ‪A‬ا ُّمُالمؤمنی ُ‬
‫دمین ٰےفطصم یلصاُہلل ِ‬
‫(‪)3‬‬ ‫ن‬
‫آِل َوَّلَسےن وےمیل ںیم َحی ُسہُالھکای۔‬ ‫روسل ُخدا یلصاُہلل ِ‬
‫ہْیَلَع َو ِ ٖ‬ ‫ےس اکِنح ےک وتق ایپرے آاق‪ِ ،‬‬
‫َ ْ‬
‫ح ِریسہکیوضاحت‪ :‬وجھکر(‪ ،)Dates‬ھکم(‪ ،)Butter‬وھچاہرے (‪)Dried Dates‬‬
‫اور یھگ الم رک انبےئ ےئگ اھکےن وک َحیسہُاہک اجات ےہ‪ ،‬اسیک تہب یس ااسقمںیہ اورفلتخم‬
‫ن‬
‫رطوقیں ےس انبای اجات ےہ‪A‬ایس رطح ا ُّمُالمؤمنینُرضحت زنی َر ِ َ‬
‫ضاُہللہنعےس اکنح‬
‫آِل ٖ َوَّلَسےن وےمیل ںیم اکی رکبی ذحب رفامیئ‪ ،‬ہی آپ یلصاُہللہْیَلَعِ َو‬
‫ےک وتق آپ یلصاُہللہْیَلَعِ َو ِ‬
‫(‪)4‬‬
‫ِآِلٖ َوَّلَسیکرطفےسےئکےئگوومیلںںیمےسبسڑباوہمیلاھت۔‬
‫ِ‬
‫دوعت وہمیل ےس قلعتم دمین وھپل‪A :‬وہمیل رمد یک تیثیح ےک اطمقب ےہ‪ ،‬الثم‬
‫(‪)5‬‬
‫رغبیےہتاینپتیثیحےکاطمقبدوعتاکاامتہمرکے‪،‬اریماینپتیثیحےکاطمقب‬
‫‪ A‬وہمیل بشِ رعویس ےک دعب رکان تّنُس ےہ‪ ،‬ضعب ولگ اکنح ےس ےلہپ یہ وہمیل رک دےتی‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ت‬
‫‪...1‬اخبری‪،‬تکب‪:‬ااکنلح‪،‬ابب‪:‬اوللییمۂاوولاشبۃ‪،‬ہحفص‪،1329:‬دحثی‪5167:‬۔‬
‫‪...2‬اخبری‪،‬تکبااکنلح‪،‬اببنمرتکادلوعۃ‪،‬ہحفص‪،1331:‬دحثی‪5177:‬۔‬
‫ت‬
‫‪...3‬اخبری‪،‬تکب‪:‬ااکنلح‪،‬ابب‪:‬اوللییمۂاوولاشبۃ‪،‬ہحفص‪،1330:‬دحثی‪5169:‬۔‬
‫ت‬
‫‪...4‬اخبری‪،‬تکب‪:‬ااکنلح‪،‬ابب‪:‬اوللییمۂاوولاشبۃ‪،‬ہحفص‪،1330:‬دحثی‪5168:‬۔‬
‫ت‬
‫‪...5‬حتفاابلری‪،‬تکب‪:‬ااکنلح‪،‬ابب‪:‬اوللییمۂاوولاشبۃ‪،‬دلج‪،9:‬ہحفص‪،293:‬تحتادحلثی‪5167:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪32‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬
‫ِ‬
‫دوعت وہمیل وبقل رکان تنس ےہ‪ ،‬اہتبل‬ ‫ںیہ‪ ،‬اس رطح رکےن ےس تّنُس ادا ہن وہ یگ ‪A‬‬
‫سج وےمیل ای دوعت ےک ابرےںیم ولعمم وہ ہک واہں رخاافت(الثمانچاگانوہاگ‪،‬ایوعرںیتاور‬
‫(‪)1‬‬
‫رمداےھٹکوہںےگ)تواہںہناجےئ۔‬
‫فلتخم ںیتنس ےنھکیس ےک ےئل ۃبتکمادملہنی یک اہبررشتعی دلج‪ ،3:‬ن تہصح‪ ،16:‬اور خیش‬
‫ت‬
‫سن‬
‫اْل ِ یَل اک‪ 91‬حفصت اک راسہل ‪ّ 550‬بنیں اور آداب‬ ‫ت ْتہ‬
‫رطتقی‪ ،‬اریمِ اتنسلہ َد َ ْ‬
‫امَرَب َ اک ُ ُم ْ َ ا‬
‫دوعت االسیمےکدمین اقولفںںیم‬ ‫رخدیےیئاورڑپےئھ‪،‬ںیتنسےنھکیس اکاکیرتہبنیذرہعی ِ‬
‫اعاقشن روسلےکاسھتوتنسںرھبارفسیھبےہ۔‬ ‫ِ‬
‫ےبلمع ابلمع نب ےئگ اخص رک آپ یھب دھکی یل اقےلف ںیم لچ‬
‫( ‪)2‬‬
‫وخب ہ اگ وثاب اور ےلٹ اگ ذعاب اپؤ ےگ یششخب اقےلف ںیم لچ‬
‫آِل َوَّلَس۔‬ ‫اہللاپکںیمہلمعیکتقیفاطعرفامےئ۔آمُ ُینُبُجُاہُخاتمُالنبیّٖنیلصاُہلل ِ‬
‫ہْیَلَع َو ِ ٖ‬

‫دوعتاالسیمےکہتفہواراامتجعںیمڑپےھاجےنواےل‬ ‫ِ‬
‫‪ُ 6‬درو ِداپکاور‪ُ 2‬داعںیئ‬
‫بش ُمُجاک ُد ُرود‬‫﴿‪ِ ﴾1‬‬
‫ال ّٰلہمُصلُوسلمُوبارکُعلیُسیدناُمحمدُنالنبیُاْلم ِّیُ ُ‬
‫اہ وعلیُٰال ّٖہُوصحب ّٖہُوسل ُم‬ ‫الحبیبُالعالیُال ثقدرالعظیمُالج ُ‬
‫ن‬
‫رماینرات) ہی ُد ُرود‬ ‫(مُجاور ُُجراتیک َد ِ ی‬ ‫بش ُمُج ُ‬ ‫ش رہ ِ‬ ‫ننرروگں ےن رفامای ہک وج َ ْ‬
‫ُ‬
‫ْت ت‬
‫آِل َوَّلَسُ‬ ‫متےک َوق رساک ِردمہنییَّلَصاُہلل ِ‬
‫ہْیَلَع َو ِ ٖ‬ ‫رشفی اپدنبی ےسمک از مک اکی رمہبتڑپےھ‪ ْ َ ،‬و‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪...1‬اہبرِرشتعی‪،‬دلج‪،3:‬ہحفص‪،392:‬ہصح‪16:‬الخًۃص۔‬
‫‪...2‬واسلئِشخب‪،‬ہحفص‪672:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪33‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬
‫ت ت‬ ‫ت‬
‫یک زِایرت رکے اگ َ ْ ر‬
‫اورق تںیم دالخ وہےت َو ْق یھب‪،‬اہیں کت ہک وہ دےھکی اگ ہک رساک ِر‬
‫ت‬
‫(‪)1‬‬
‫قںیماےنپ َر ْْحرھبےاہوھتںےساُاتررےہںیہ۔‬ ‫آِل َوَّلَساُےس َ ْ ر‬ ‫دمہنییَّلَصاُہلل ِ‬
‫ہْیَلَع َو ِ ٖ‬

‫﴿‪﴾2‬امتمانُگہاعُمف‬
‫ال ّٰلہمُصلُعلیُسیدُناُوموْلناُمحمدُوعلیُٰال ّٖہُوسل ُم ُ‬
‫ن‬
‫آِل َوَّلَسُےن رفامای‪:‬‬
‫ہْیَلَع َو ِ ٖ‬ ‫رضحت اسن َر ِ َ‬
‫ضاُہللنعےس رواتی ےہ ہک اتدجارِ دمہنی یَّلَصاُہلل ِ‬ ‫ِ‬ ‫ثن‬
‫ش ہی ُد ُرو ِد اپک ڑپےھ ارگ ڑھکا اھت ت ےنھٹیب ےس ےلہپ اور اھٹیب اھت ت ڑھکے وہےن ےس‬ ‫وج َ ْ‬
‫(‪)2‬‬
‫ےلہپاُسےکانُگہاعُمف ی‬
‫رکدیاجںیئےگ۔‬
‫ت‬
‫﴿‪َ ﴾3‬ر ْْحےکّتس(‪)70‬دروازے‬
‫صلیُاللُعلیُمحم ُد ُ‬
‫(‪)3‬‬ ‫ت‬
‫وجہی ُد ُرو ِداپکڑپاتھےہاُسرپ َر ْْحےک‪70‬دروازےھکلدےیئاجےتںیہ۔‬
‫﴿‪﴾4‬چ(‪)6‬الھک ُد ُرودرشفیاکوثاب‬
‫ال ّٰلھمُصلُعلیُسیدنامحمدعددمافیُعلم نُاللُ صل ًۃُدآئم ًۃ ُۢبدوامُملکُا ُ‬
‫لل ُ‬
‫ت‬ ‫َْ ن ن‬
‫ِ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫رۃمحا ِہللہْیَلَعب ُنرروگںےسنرکےتںیہ‪:‬اس ُد ُرودرشفی وک اکی‬ ‫َ ّغاہما ْ د‬
‫ََح اص ِوی ُ‬
‫(‪)4‬‬ ‫چالھکدرودرشفیڑپےنھاکوثاب ِ‬
‫احِصوہاتےہ۔‬ ‫ابرڑپےنھےس ‪ُ ُ ۶‬‬
‫ُ ْص َطف ٰےیَّلَصاُہلل ِ‬
‫﴿‪﴾5‬رُقبم‬
‫ہْیَلَع َو ِ‬
‫آِلٖ َوَّلَس‪:‬‬
‫ن ِ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ن‬
‫ْ‬
‫َفال َّصلاۃ‪،‬ہحفص‪،151:‬الخًۃص۔‬‫‪...1‬ا ن َن ُ‬
‫ْ‬
‫َفال َّصلاۃ‪،‬ہحفص‪65:‬۔‬ ‫‪...2‬ا ت َ ُ‬
‫الد ْ یِی‪،‬ابباثین‪،‬ہحفص‪277:‬۔‬
‫‪ْْ َ ...3‬وفن ن ُل َ‬
‫َفاالصلۃ‪،‬ہحفص‪149:‬۔‬ ‫‪...4‬ا َ ُ‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪34‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬

‫ال ّٰلہمُصلُعلیُمحمدکماُتح ُّبُوترضیُل ُٗہ ُ‬

‫ن‬ ‫ت‬ ‫ن ن‬ ‫َث ن‬
‫َّلَسےن اُےس اےنپ اور ِ ّ ِد‬ ‫ُح ِر ا َْتور یَّلَصاُہلل ِ‬
‫اکی دن اکی ْ‬
‫ضاُہلل‬ ‫ص ْی ِ‬
‫ی اربک َر ِ َ‬ ‫آِل َو ُ‬
‫ہْیَلَع َو ِ ٖ‬ ‫ش آای ت ُ ُ و‬
‫لَی ن‬ ‫ھ‬
‫ِصان وکریحتوہیئہکہیوکنڑبےرمبتواال‬ ‫ہبرکام َع ْی ِہ ُما ّرل ْ َ و‬ ‫َص ٔ‬‫ب ِ یلا۔اِسےس َ ا‬ ‫نع ےک ِ ی‬
‫درمان ِ ا‬
‫َّلَسےن رفامای‪:‬ہی بج ھجمرپ ُد ُرو ِد اپک ڑپاتھ ےہ ت‬ ‫آِل َو ُ‬ ‫صخش ےہ ! بج وہ الچ یگ ت رساکر یَّلَصاُہلل ِ‬
‫ہْیَلَع َو ِ ٖ‬
‫(‪)1‬‬
‫ویںڑپاتھےہ۔‬
‫ثن‬
‫﴿‪ُ ﴾6‬د ُرو ِد َشاتع‬
‫ن ال ّٰلہمُصلُعلیُمحمدُوانزلہُالمقعدُالمَقب ثُع نندکُیومُالقیام ُۃ ُ‬
‫ش یُتوں ُدرو ِد اپک ڑپےھ‪،‬اُس‬‫َّلَساکتمظع واال رفامن ےہ‪ :‬وج َ ْ‬
‫آِل َو ُ‬ ‫ِ‬
‫اشف ا َُم یَّلَصاُہلل ِ‬
‫ہْیَلَع َو ِ ٖ‬ ‫ِ‬
‫(‪)2‬‬
‫واحوہاجیتےہ۔‬ ‫ےکےیلریمیافشتع ِ‬
‫﴿‪﴾1‬اکیزہاردنکتایکینں‬
‫جزیُاللُعناُمحم ًداُماُھوُاھل ُٗہ ُ‬
‫ن‬
‫آِل َو ُ‬
‫َّلَسےن رفامای ‪:‬اس‬ ‫ہْیَلَع َو ِ ٖ‬ ‫رضحت اِنب بعس َر ِ َ‬
‫ضاُہللنع ےس ِرواتی ےہ ہک رساکرِدمہنی یَّلَصاُہلل ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)3‬‬
‫وکڑپےنھواےلےکےئل‪70‬رِفِےتشاکیزہاردنکتایکینںےتھکلںیہ۔‬
‫ث‬
‫﴿‪﴾2‬وگای َ ِ‬
‫شدَقْراحلصرکیل‬
‫َلُالہُاْلاللُالحلیمُالـَکیمُ‪،‬سبحنُاللُُربُالسموتُالسبعُوربُالعرشُالعظی ُم ُ‬
‫حل ْ‬
‫( ِ ماوررکمرفامےنواےلاہللاپکےکوِساوکیئبعدتےکالقئںیہن‪،‬اہللاپکےہ‪،‬استآامسونں‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬ ‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬‬
‫ت‬
‫‪ َ ...1‬وفل ْ ی‬
‫َل‪،‬ہحفص‪125:‬۔‬ ‫الدِی‪،‬ابباَ ّو ت‬ ‫ْ ُ َ‬
‫اباذل ِْکروادلُّ َعا‪،‬دلج‪،2:‬ہحفص‪،329:‬دحثی‪30:‬۔‬
‫ُ‬ ‫ک‬‫َ‬ ‫وارتلبیہ‪ِ ،‬‬
‫ت‬ ‫ارتلیغ‬ ‫‪...2‬‬
‫ِ‬
‫‪ ...3‬جَم ْ جم ُع الزجوائد‪َ ،‬ک ُ‬
‫ابالْ اَ ْدعِ َبیۂ‪،‬دلج‪،10:‬ہحفص‪،254:‬دحثی‪17305:‬۔‬ ‫ِ‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪35‬‬ ‫ان ِممُحُمُدیکرباکت‬
‫رب)‬
‫اورتمظعواےلرعشاک ّ‬
‫ث‬
‫وآِلوَّلَسُ‪:‬سج ےن اس ُداع وک‪3‬رمہبت ڑپاھ‪ ،‬وگای اُس ےن َ ِ‬
‫ش‬ ‫رفامن ٰےفطصم َصلّیاُہللہْیَلَع ِ‬
‫ِ‬
‫(‪)1‬‬
‫دَقْراحلصرکیل۔‬

‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬ ‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‪323‬‬
‫ن‬
‫‪...1‬اترخیا ِ ْ ِ‬
‫بع ََساارِک‪،‬دلج‪،19:‬ہحفص‪،155:‬دحثی‪4415:‬۔‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬