‫مدارک برق قدرت (‪ Load List‬و ‪)Single-Line Diagram‬‬

‫مریم آقاسیدقاسم‬
‫‪ 7‬دقیقه مطالعه‬

‫‪ load list‬و دیاگرام تک خطی تابلو برق‬

‫‪ .1‬مدرک لیست بار مصرفی (‪)Load List‬‬

‫م‪33‬درک ‪ Load List‬خ ود ب ه عن وان مجموع ه اطالع ات ورودی پ روژه م ورد اس تفاده ق رار می گ یرد‪ .‬در‬
‫صورتی که این مدرک‪ ،‬اطالعات صحیح و کاملی ارائه دهد‪ ،‬استخراج سایر مدارک بر اس اس آن قاب ل امک ان‬
‫پذیر می باشد‪ .‬از سوی دیگر با توجه به نیاز به آگ اهی از وض عیت باره ای پ روژه‪ ،‬خ ود ب ه عن وان م درکی‬
‫مستقل نیز تولید می گردد‪ .‬پس می توان در نظر داشت که ‪ Load List‬مدرکی مورد نیاز و بسیار مهم است‪،‬‬
‫که با توجه به اطالعات موجود در آن امکان دست یابی به کل بار و جریان مصرفی پروژه و ضریب ت وان آن‬
‫وجود دارد‪ .‬هم چنین در صورت مش خص ب ودن تابلوه ای تغذی ه کنن ده‪ ،‬ه ر ت ابلو ن یز می توان د ب ه ص ورت‬
‫مستقل‪ ،‬اطالعاتی هم چون توان مصرفی‪ ،‬جریان و ضریب توان خود را ارائه دهد‪.‬‬

‫در یک مدرک مستقل‪ ،‬اطالعات ساده بار ش امل تع داد باره ای مص رفی ب ا جزئی ات ح داقلی‪ ،‬مانن د‪P&ID :‬‬
‫‪Code, Equipment‬‬ ‫‪Description, Power‬‬ ‫‪(kW), Pf‬‬ ‫‪(Power‬‬
‫‪ ،Factor), Efficiency, Normal/Emergency, Service or Standby‬تولی د می ش ود و در ف رم‬
‫های پیشرفته تر بر اساس درخواست مشتری‪ ،‬می توان اطالعات اختصاصی تری نیز تهیه کرد‪.‬‬

‫اطالعاتی هم چون جریان مصرفی‪ ،‬ولتاژ کار‪ ،‬نوع راه انداز‪ ،‬جریان لحظه استارت موتور و حتی تابلو تغذی ه‬
‫کننده‪ ،‬می تواند سایر اطالعات را تکمیل کند‪:‬‬

‫‪ .1.1‬اطالعات ورودی بارهای مصرفی و فرآیندی‬

 ‫‪ :P&ID tag‬کد بار مصرفی در سیستم فرآیندی‬ ‫‪‬‬
‫‪ :Description‬شرح یک بار و مشخص کننده وظیفه و عملکرد آن‬ ‫‪‬‬
‫‪ :Supply Panel‬تابلو تغذیه کننده مشخص کننده بار مصرفی‬ ‫‪‬‬
‫‪ :Power‬توان مصرفی بار بر حسب ‪KW‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ :PF‬ضریب توان موتور (تعیین بر اساس استاندارد و مشخصات موتور خریداری شده)‬ ‫‪‬‬
‫‪ :EFF‬راندمان موتور (تعیین بر اساس استاندارد و مشخصات موتور خریداری شده)‬ ‫‪‬‬
‫‪ :Voltage‬اعالم ولتاژ خط بار مصرفی‬ ‫‪‬‬
‫‪ :Start Mode‬تع یین روش راه ان دازی ب ار مص رفی؛ ش امل راه ان دازی مس تقیم‪ ،‬س‪333‬تاره –‬ ‫‪‬‬
‫مثلث‪ ،‬سافت استارتر یا اینورتر درایو و ‪. . .‬‬
‫‪ :NOR/EMG‬تعیین کننده وضعیت بار‪ ،‬تغذیه هم از طریق برق شهر و هم دیزل ژنرات‪33‬ور (ح روف‬ ‫‪‬‬
‫اختصاری آن ‪ = N‬نرمال و ‪ = E‬اضطراری)‬
‫‪ :Ser/StBy‬نشان دهنده روش استفاده از آن در هنگ ام ک ار (ح روف اختص اری آن ‪ SR،‬ب ه معن ای‬ ‫‪‬‬
‫سرویس و ‪ SB‬به معنای رزرو)‬

‫‪ .1.2‬اطالعات ورودی بارهای عمومی‬

‫‪ :Tag‬مشخص کننده نام مصرف کننده و یا تابلو برق‬ ‫‪‬‬

‫‪ :Description‬شرح شرایط مصرف کننده که مش خص کنن ده عملک رد آن می باش د‪ .‬ب ه ط ور مث ال‬ ‫‪‬‬
‫موضوع روشنایی در یک ساختمان اداری‬
‫‪ :Supply Panel‬تابلو تغذیه کننده مصرف کننده‬ ‫‪‬‬
‫‪ :Power‬توان مصرفی مصرف کننده عمومی‬ ‫‪‬‬
‫‪ :PF‬ضریب توان مربوط به مصرف کننده عمومی (به صورت معمول مقدار ‪)8‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ :Voltage‬ولتاژ کار مصرف کننده‬ ‫‪‬‬
‫‪ :Nor/Emg‬در وضعیت نرمال و یا اض طراری ب ودن ب ار مص رف کنن ده (‪ N=Normal‬و = ‪E‬‬ ‫‪‬‬
‫‪)Emergency‬‬
‫‪ :Ser/StBy‬بیان گر نحوه استفاده آن در هنگام کار (ح روف اختص اری آن ‪ SR‬ب ه معن ای س رویس‬ ‫‪‬‬
‫و ‪ SB‬به معنای رزرو)‬

‫به طور کلی می توان گفت ‪ Load List‬مدرکی است که می تواند به صورت تقریبی‪ ،‬بارهای اکتیو‪ ،‬پسیو و‬
‫ظاهری به همراه ضریب توان کل یک طرح را محاسبه می کند‪.‬‬
‫نکته‪ :‬لیست بار‪ ،‬شامل تجهیزات گوناگون از جمله انواع موتورها‪ ،‬پمپ ها‪ ،‬میکسرها‪ ،‬تابلوهای توزیع‪ ،‬من‪33‬ابع‬
‫تغذیه بی وقفه (‪ )UPS‬و کمپرسورها می باشد‪.‬‬

‫کاربرد منحنی عملکرد بار‬

‫به منظور محاسبه راندمان و ضریب توان‪ ،‬از منحنی عملکرد بار استفاده می کنیم‪ .‬برای استفاده از این منحنی‬
‫باید درصد خروجی محاسبه کرده و بار را روی محور ‪ X‬مشخص کنیم‪ .‬همان گونه که در شکل زی ر مش اهده‬
‫می کنید‪ ،‬هر کدام از مقادیر راندمان‪ ،‬ضریب توان و سایر متغیرها از روی محور ‪ Y‬قابل محاسبه می باشند‪.‬‬

‫شکل (‪ )1‬منحنی عملکرد بار‬

‫در شکل زیر یک نمونه مدرک ‪ Load List‬نمایش داده شده است‪:‬‬
 ‫‪ .2‬مدرک دیاگرام تک خطی (‪)SINGLE LINE DIAGRAM‬‬

‫هدف از تولید این م درک‪ ،‬ارائ ه دی‪33‬اگرام ت‪33‬ک خطی از تم امی تابلوه ای ط رح‪ ،‬جهت تجزی ه و تحلی ل سیس تم‬
‫الکتریکی می باشد‪ .‬که به صورت معمول با فرمت ‪ DWG‬ارائه می گردد‪ .‬چنین مدرکی امکان کام ل آش نایی‬
‫با طراحی سیستم توزیع برق در تاسیسات سیستم های گوناگون را فراهم می کن د‪ .‬این م درک از اساس ی ت رین‬
‫مدارک طرح در آینده به خصوص در بخش سرویس و نگهداری می باشد‪.‬‬

‫مدرک ‪ Single Line‬دارای ویژگی های زیر می باشد‪:‬‬

‫اطالعات ورودی تابلو برق از قبیل قدرت (توان) مصرفی‪ ،‬جری ان مص رفی‪ ،‬جری ان کلی د ورودی و‬ ‫‪.1‬‬
‫تجهیزات ورودی تابلو هم چون ولت متر‪ ،‬آمپرمتر‪ ،‬چراغ سیگنال و ‪. . .‬‬
‫اطالعات راه انداز مصرف کننده ها شامل جریان کلید ورودی‪ ،‬نوع و دامن ه حف اظت‪ ،‬ن وع راه ان داز‬ ‫‪.2‬‬
‫(مستقیم‪ ،‬ستاره ‪ -‬مثلث‪ ،‬سافت استارتر‪ ،‬اینورتر درایو و ‪ ). . .‬و تجهیزات جانبی‬
‫اطالعات مصرف کننده از قبیل توان‪ ،‬جریان‪ ،‬و تجهیزات مرتبط با آن مانند ‪Local Box‬‬ ‫‪.3‬‬
‫سایز کابل ارتباطی با مصرف کننده‬ ‫‪.4‬‬

‫(در نمودار تک خطی‪ ،‬تابلو برق به صورت مستطیل با خط و نقطه ترسیم می گردد)‬

‫استاندارد عالئم و نمادهای الکتریکی‬

‫نمادهای الکتریکی نمایش داده شده در نقشه های تک خطی‪ ،‬از استاندارد بین المللی ‪ IEC 60617‬پیروی می‬
‫کند‪ .‬این استاندارد به شرح زیر به بخش های گوناگونی تقسیم می شود‪:‬‬

‫هادی ها ‪ ،‬اجزای پسیو‪ ،‬عناصر کنترلی و حفاظتی اصلی‬

‫رله ها‪ ،‬کنتاکت ها و کلیدهای قدرت‬ ‫‪‬‬

‫ابزارهای اندازه گیری و سیگنالینگ‬ ‫‪‬‬
‫دستگاه های تولید و تبدیل انرژی الکتریکی‬ ‫‪‬‬
‫نیمه هادی ها‬ ‫‪‬‬
‫اپراتورهای آنالوگ‬ ‫‪‬‬
‫عملگرهای منطق دودویی‬ ‫‪‬‬
‫شکل (‪ .)2‬استاندارد عالئم و نمادهای الکتریکی‬

‫در زیر چند نمونه از نقشه های ‪ Single Line‬نمایش داده شده است‪:‬‬
‫شکل (‪ .)4‬نمونه ای از دیاگرام تک خطی (‪)Single Line Diagram‬‬
‫شکل (‪ .)5‬نمونه ای از نمودار تک خطی (‪)Single Line Diagram‬‬
‫شکل (‪ .)6‬نمونه ای دیگر از دیاگرام تک خطی (‪)Single Line Diagram‬‬