NOLI ME TANGERE Ibarra: Ano bang pinagsasabi ko sa’yo noon?

KABANATA 7: SUYUAN SA ASOTEA Maria Clara: Ano pa? E di puro kasinungalingan.

Tagpuan: Sa Asotea (balkonahe) ng bahay ni Kapitan Tiyago. Ito Ibarra: Patingin nga.
ang unang beses na pag-uusap ng dalawa matapos ang pitong taong
paninirahan ni Ibarra sa ibang bansa. Maria Clara: ‘Wag kang malikot at babasahin ko.

Ibarra: Sige

Maria Clara: Ako ba’y lagi mong naaalala? Hindi mo ba ako Maria Clara: Ang sulat na ito ay para sa’yo- (pinutol ang
nalimot sa iyong mga paglalakbay? pagbabasa) Hindi ko na babasahin ang kasunod sapagkat isang
kasinungalingan.
Ibarra: Kailan man ay hindi. Sa Alemanya kung ako ay
naglalakad sa kaniyang kagubatan, tinatawag ‘yong pangalan. Sa Ibarra: Sige tuloy mo.
wari’y ko’y nakikita kita sa ulap. Sa wari’y ko’y nadidinig ko ang
Maria Clara: Ibig ng aking ama na ako’y umalis at ‘di niya
iyong tinig sa lagaslas ng mga dahon. Sa Italya man, ang
pinansin ang aking mga pakiusap. ‘Ikaw ay lalaki’, ang wika niya
magandang langit ng Italya, dahil sa kaniyang kalinisan ay
sa akin. ‘Hindi mo matututuhan sa sariling bayan ang karunungan
nagpapaalala sa akin ng iyong mga mata. At sa masasaya niyang
ng buhay upang mapakinabangan ka niya balang araw. Kung
tanawin, nagugunita ko ang iyong mga ngiti. At ang simo’y ng
mananatili ka sa aking piling maari kang matulad sa sinabi ni
hangin ng may kahalong bango waring nagpapaalala sa akin ng
Balagtas.
iyong pag-ibig.
Para ng halamang lumaki sa tubig
Maria Clara: Ako’y hindi nakapaglakbay na katulad mo. Ang
narating ko ay Antipolo lamang at ang San Diego ngunit mula ng daho’y nalalanta munting ‘di madilig
umalis ka ako’y pumasok sa Beateryo at wala na akong alala kung
hindi… Ikaw. Naaalala ko ang ating mga paglalaro ng tayo’y mga Ikinaluluoy ang sandaling init
bata pa. Minsan ay nagalit ka ng tutuhanan ng dayain kita sa
paglalaro ng sungka gayundin ang pusong sa tuwa’y maniig.

Ibarra: Kaila ‘yun?
Maria Clara: Kailan daw? Hindi ba pinahirapan mo ako noon at
ayaw mong makipagbati? Sa tuwing naaalala ko ang ganoong
pangyayari ay napapangiti ako at inaasam-asam kong magka-
ulayaw tayong muli at upang muling magkagalit.
Ibarra: Magkagalit?
Maria Clara: At pagkatapos ay magkasundo agad.
Ibarra: Natatandaan mo ba ng tayo’y maligo sa batis?
Natatandaan mo ba ang mga dahon ng suha na ginawa kong
korona at pinutong ko sa iyong ulo?
Maria Clara: Hindi ba inagaw sa akin ng nanay mo? Dinikdik at
pagkatapos ay isinama sa gogo. Hindi ba umiyak ka noon at
tinawag na hangal ng iyong ina?
Ibarra: Nagtawa ka noon kaya ako nagalit e.
Maria Clara: Natatandaan mo ba nang pag-uwi natin ay namulot
ako ng mga dahon ng sambong. Inilagay ko sa sombrero mo para
hindi sumakit ang iyong ulo.
Ibarra: Ang mga dahon po ninyo señorita (Inilahad ni Ibarra ang
mga dagon ng sambong)
Ipinagtapat ko sa aking ama ang dahilan ng di ko pag-alis- iniibig
kita. Sandaling di umimik ang aking ama. Makaraang mag-isip,
nagwikang ‘Ikaw ang tangi kong anak at idinaramdam ko ang
iyong paglayo. Ikaw ang kaligayahan ng aking katandaan at sa
iyong pag-alis ay maaaring di na tayo magkita. Ngunit titiisin ko
ang aking pangungulila. Bata ka pa at ang hinaharap ay
nabubuksan pa lang para sa iyo samantalang ako’y palubog na.
Lumuluha ka at di makapagtiis ngayon para sa iyong kinabukasan
at sa iyong bayan’ Paluhod ko siyang niyakap, humingi ng tawad
at sinabi kong ako’y handa nang maglakbay.
(Biglang napatayo si Ibarra. Napatigil sa pagbabasa ng sulat ang
dalaga)
Ibarra: Dahil sa iyo’y nalimutan kong may tungkulin akong dapat
gampanan. Kailangan kong magtungo sa aking bayan. Bukas ay
Araw ng mga Patay.
Maria Clara: Hindi kita pipigilan. Magkikita rin tayong muli.
Ialay mo ang mga bulaklak na ito sa puntod ng iyong mga
magulang. (Iniabot ng dalaga ang ilang pinitas na bulaklak)
Pumasok sa silid dalanginan ang dalaga at umiiyak
Kapitan Tiyago: Magtulos ka ng kandila para kina San Roque at
San Rafael. Ang patron ng mga manlalakbay

Inilabas ni Maria Clara ang isang liham sa tapat ng kaniyang

dibdib at akmang aabutin ito ni Ibarra

Maria Clara: Bawal ang humipo. Ito ay isang sulat ng

pagpapaalam.

Ibarra: Iyan baga ang isunulat ko bago ako umalis?

Maria Clara: At mayroon pa ba kayo ibang isinulat sa akin

señorito?