BALIK-ARAL

Panuto: tukuyin ang isinasaad ng pangungusap at piliin ang titik ng tamang

sagot.

1. Gumagamit ng pagtutulad at metapora upang bigyan diin ang

kahulugan. Ito ay madalas na hango sa banal na kasulatan na layuning
magbigay aral.

a. pabula
b. alamat
c. parabula
d. epiko

Sagot: c. parabula
2. Tawag sa pagpapahayag na ginawang matalinhaga at kaakit-akit ang
mga salita upang mas maging mabisa ito sa mga mambabasa.

a.metapora
b.literal na kahulugan
c. salita
d. pangungusap

Sagot: a. metapora
3. Ano ang metaporang kahulugan ng “butas ang bulsa”?

a. natanggal ng sinulid ang bulsa

b. maraming pera
c. walang pera
d. butas ang short

Sagot: c. walang pera

4. Ano ang metaporang kahulugan ng “di mahulugang karayom”?

a. mabait
b. masinop
c. maalaga
d. maraming tao

Sagot: d. maraming
tao
5. Ano ang metaporang kahulugan ng “matalim ang dila”?

a. mapagpatawad
b. mapagkakatiwalaan
c. masakit magsalita
d. mabait

Sagot: c. masakit magsalita

Hanapin sa word search ang apat na
literal na kahulugan ng nasa larawan.

T A I B L C S D

A E M F A G I H

P I B J L K S L

A M A N A O I P

Y Q K R G S D T

A U A V Y W L X

N Y N Z A W A X

S Y X A N B N C
Panuto: tignan ng mabuti ang larawan, sa bawat larawan isalaysay
kung ano ang nangyari sa kwentong “Parabula ng Banga”.

1 2
3 4
5
Ang Moral na hatid ng “Parabula ng Banga”.

Panuto: Magbigay ng payo sa mga kabataang tulad mo hinggil sa:

Sa pakikipagkaibigan Sa mga payo ng magulang

___________________
_____________________
_____________________
_____________________
____________________
___________________
_____________________
_____________________
_____________________
____________________
Layunin:

a. nailalahad ang kaligirang kasaysayan sa bansang Bhutan.

b. nakikilala ang kulturang sumasalamin sa bansang Bhutan.
c.Nasusuri ang elemento ng elehiya batay sa:
-Tema
-Mga Tauhan
-Tagpuan
-Mga mahihiwatigang kaugalian o tradisyon
-Wikang ginamit
-Pahiwatig o simbolo
-Damdamin
Trivia:

•Druk Yul ang lokal na pangalan para sa Bhutan ito ay

nangangahulugang "Land of the Thunder Dragon.“

•Ang pamana (lupain, bahay, at hayop) ay karaniwang ipinasa

sa pinakamatanda na anak na babae.

•Ang mga Bhutan ay ipinagbabawal na pakasalan ang mga

dayuhan.

•Ang homosexuality ay ipinagbabawal sa bansang ito.

•Ang poligamya ay legal sa Bhutan.

 Ang Kaligirang Pangkasaysayan ng Bhutan

Ang Pagpapanatili ng Bhutan

Ang Bhutan ay isang tradisyon at Kultura ay kilala
Ang Bhutanese music
bansang napapaligiran bilang Driglamnamza. Ito ay
ang may tradisyonal na
ng lupain. Ito ay isang paraan at tuntunin ng
gentres tulad ng
nakalatag sa silangang magandang asal, tamang
Zhungdra, Boedra at
dulong hanay ng pagsuot ng damit, paano
modern gentres tulad ng
Himalaya sa pagitan ng kumain, makipag-usap at
Rigzar. Ang pangunahing
Tibet sa hilaga at India gumalang sa mga opisyal ng
pagkain ay red rice. Ang
sa timog, silangan, at gobyerno at ang mga
archery ang pambansang
timog kanlurang bahagi saserdote. Ang Bhutanese
palaro sa Bhutan at taon
nito. Ang kabuuang na kababaihan na ayon sa
taon ang may paligsahan
sukat nitong 47,000 kaugalian ay mayroong higit
dito.
kilometro kuwadrado. pa sa mga karapatan ng
mga lalaki.
 Ang sinaunang kasaysayan ng
Ang Thimphu ay ang
Bhutan ay patungkol sa mga
kabisera ng bansang Ang Budismo o
alamat ngunit ito ay
Bhutan. Ang Thimphu ay Budhismo (Sanskrit:
nananatiling nakatago.
matatagpuan sa sentro ng Buddha Dharma,
Maaaring ang Bhutan ay
kanlurang Bhutan, ito at nangangahulugang:
pinaninirahan na noong 2000
ang mga nakapalibot na "Ang Daan ng
BC.
libis ay bahagi ng Naliwanagan") ay
Ang Bhutan ay ang tanging
dzongkhag Thimphu. Ang isang relihiyon o
bansa na kung saan ay naging
lungsod ay itinatag bilang pilosopiya na nakatuon
independyenteng sa kanilang
ang kabisera noong 1955, sa mga aral ni Buddha
buong kasaysayan, hindi
at sa kalaunan ay Śākyamuni
kailanman nasakop, naging
ipinahayag ang kabisera (Siddhārtha Gautama),
kolonya o pinamamahalaan ng
ng Bhutan noong 1961 ng na marahil namuhay
isa pang bansa sa
pangatlong Druk Gyalpo noong ika-5 siglo BCE.
pamamagitan ng isang
Jigme Dorji Wangchuck.
panlabas na kapangyarihan.
Ang dalawang mga pangunahing sangay ng Budismo ay
pangkalahatang kinikilala: ang Theravada ("Ang Paaralan
ng mga Nakatatanda") at Mahayana ("Ang Dakilang
Sasakyan"). Ang Theravada ay may malawakang mga
tagasunod sa Sri Lanka, Timog Silangang Asya. Ang
Mahayana ay matatagpuan sa buong Silangang Asya
(Tsina, Korea, Hapon, Vietnam, Singapore, Taiwan etc.) at
kinabibilangan ng mga tradisyon ng Dalisay na Lupain, Zen,
Budismong Nichiren, Budismong Tibetan, Shingon, at
Tiantai (Tendai).
Ang literacy rate ng bansang Bhutan ay humigit-kumulang
53% (2005). Noong Hunyo 2003, ang unang pamantasan
ay naitatag, ang Royal University of Bhutan. Nakatuon ito
sa bokasyonal at teknikal na edukasyon upang matugunan
ang mga pangangailangan ng komunidad. Ang
pambansang damit para sa Bhutanese na mga lalaki ay
ang gho at sa mga babae naman ay ang Kira
Isa ang Bhutan bilang sa pinakabukod at pinakahuli sa mga
sumusulong na mga bansa sa mundo. Labis na nililimitahan
ng pamahalaan ang turismo at impluwensiyang banyaga
upang mapanatili ang tradisyunal na kultura. Thimphu ang
kapital at pinakamalaking bayan.

Mahayana Budismo ang relihiyon ng estado at

kinabibilangan ng kalahati ng populasyon ng bansang ito.
Ang Mahayana ay isa sa mga sekta ng relihiyong Budismo.
Kasalukuyang namamayagpag ang sektang ito sa mga
bansa sa malayong silangan, tulad ng bansang Tsina,
Hapon, Korea, at iba pa.
Panuto: Tukuyin ang tamang sagot sa isinasaad na mga katanungan.

2. Ang ____ 3.___ ay isang relihiyon o

1. ____ay isang
pambansang palaro pilosopiya na nakatuon
bansang
sa Bhutan. sa mga aral ni Buddha.
napapaligiran ng
Archery Budismo
lupain.
Bhutan

BHUTAN 5. ____ ang tawag sa

pambansang damit ng
4. Ang ____ ay ang Bhutanese na babae.
kabisera ng bansang
Bhutan. Kira
Thimphu 5. Ang pambansang
damit para sa
Bhutanese na mga
lalaki ay ang ___ .
Gho
ANO ANG ELEHIYA?

•Ito ay malungkot na tula o anumang katha na

ipinatutungkol sa namatay.

•isang tulang liriko na naglalarawan ng pagbubulay-

bulay o guni-guni hinggil sa kamatayan.
 “Elehiya sa Kamatayan ni Kuya”
Isinalin sa Filipino ni Pat V. Villafuerte
PANUTO: Sagutin ang mga tanong. Ipaliwanag batay sa iyong
konsepto o pananaw sa buhay.

Paano ipinadama ng may- Bakit mahalaga sa sumulat

akda ang labis niyang ng tula ang mga alaalang
pagdadalamhati sa tula? iniwan ng kaniyang kapatid?
 “Elehiya sa Kamatayan ni Kuya”
Isinalin sa Filipino ni Pat V. Villafuerte

•Tema
- Pagpanaw ng mahal sa buhay.
“Mga mata’y nawalan ng luha, ang lakas ay nawala O’ ano ang naganap,
Ang buhay ay saglit na nawala…”

•Mahihiwatigang kaugalian/tradisyon
- Pagsasakripisyo ng magulang sa pagpapaaral sa mga anak.
“Mula sa maraming taon ng paghihirap Sa pag-aaral at paghahanap ng
magpapaaral …”
•Wikang ginamit
-pormal ang ginamit na mga salita.
“Ang lahat ay nagluksa,ang burol ay bumaba,ang bukid ay dinaanan ng unos
Malungkot na lumisan ang tag-araw…”

•Pahiwatig o Simbolo
-paggamit ng mga matatalinghagang pagpapahayag ang ginamit sa
pagbibigay pahiwatig o simbolo.
“Sa edad na dalawampu’tisa, isinugo ang buhay Ang kaniyang malungkot na
paglalakbay na hindi na matanaw…”

•Damdamin
-kalungkutan at dalamahati ang namayaning damdamin sa kabuuan ng tula.
“Ang masaklap na pangyayari, nagwakas na Sa pamamagitan ng luha
naglandas ang hangganan, gaya ng paggunita…”
Pumili ng emoticon na nagpapakita ng iyong damdamin batay
sa Elehiya.

2 3
1

4 5 6
PANUTO: Dugtungan ang sumusunod na parirala.

Natutuhan ko na _____________________________________
____________________________________________________
Naramdaman ko na______________________________
_____________________________________________________
Masasabi ko na _______________________________________
______________________________________________________.
Maikling Pagsusulit

Tanong:
Kilala rin ito bilang isang tulang liriko.

Sagot: Elehiya
Ano ang pambansang damit para sa
Bhutanese na mga babae?

Sagot: Kira
Ano ang kabisera ng bansang Bhutan?

Sagot: Thimphu
Ano ang relihiyong kinabibilangan ng
kalahati ng populasyon ng bansang
Bhutan?

Sagot: Mahayana Budismo

Ano itong uri ng tula kung saan nabibilang ang
elehiya?

Sagot: pandamdamin
Ano ang bansang walang pampang na nasa mga
bundok ng Himalaya, sa pagitan ng India at Tsina
sa Timog Asya?

Sagot: Bhutan
Ang Bhutanese na kababaihan na ayon sa kaugalian ay
mayroong higit na _______ kumpara sa mga kalalakihan.

Sagot: Karapatan
Malungkot na lumisan ang tag-araw sa kaniyang buhay.
Ang ibig sabihin ng lumisan ay ______________.

Sagot: umalis
Ang nagsalin sa Filipino ng “Elehiya sa
Kamatayan ni Kuya” ay si __________

Sagot: Pat V. Villafuerte