ESC7

175 na wika sa pilipinas

Konstitusyon ng 1987, maraming

magagandang probisyong pangwika ang nakapaloob dito kaugnay sa pagtuturo at paggamit ng Filipino
bilang wikang panturo.

ArtikuloXIV, Seksyon 7:

ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino at hangga’t walang ibang tinatadhana ang batas, Ingles.

Dapat itaguyod nang kusa at opsyunal ang Kastila at Arabic.

Sekyon 7 ng 1987 Konstitusyon, tiniyak ang mga wikang panturo.

DECS Order No. 52, s. 1987 Bilang pagtugon sa batas, naglunsad ang Kagawaran ng Edukasyon (ngayon
DepEd) ng patakaran sa edukasyong bilinggwal na nakasaad na maypamagat na “Ang Patakarang
Edukasyong Bilinggwal ng 1987.

Kautusang Pangkagawaran Blg. 52, malinaw na tinukoy na ang edukasyong bilinggwal ay ang
magkahiwalay na paggamit ng Filipino at Ingles bilang wikang panturo sa mga tiyak na araling (subject)
sa kurikulum.

Gonzales (1998), isa sa pinakaepektibong tagapagpalaganap ng batayang kaalaman sa Filipino ay ang

Sistema ng paaralan.

Elementarya Dalawang tuon ang dapat na pagtuturo ng Filipino sa

elementarya, paglilinaw ni Gonzales.

Una – sa mga nagsasalita na ng

Filipino, dapat silang sanayin sa mabisang pag-aaral ng pagbasa at

pagsulat sa wika.

Ikalawa – sa mga di Tagalog na kailangan pang maging

bihasa sa Filipino, makatutulong ang pagtuturo sa kanila ng Filipino bilang

istandard na wika at sanayin sila sa pakikinig at pagsasalita.

Apat na kaparaanan ng wika

Pagbasa
Pagsusulat

Pakikinig

Pagsasalita

Panonood

pakikinig at pagsasalita (primary)

Pagbasa at Pagsulat (secondary)

Pakikinig at pagbasa (receptive);

pagsasalita at pagsulat (productive);

Smith (1979), ang mga bata ay hindi gumagamit ng iba’t ibang pagproprosesong mental kapag sila ay
nakikinig, nagsasalita, nagbabasa, o nagsusulat.

David Berlo ang nagaral ng teorya ng wika

1.Teoryang Bow-bow/Bow-wow ito ay ang panggagaya ng tao sa mga tunog na nalikha ng kalikasan.

Teoryang Pooh-pooh -Ang tao ang siyang lumikha ng tunog at siya rin ang nagbibigay ng kahulugan nito.

na naging daan upang matutong magsalita ang tao.

Teoryang Ta-ra-ra-boom-de-ay -Mga tunog na galing sa mga ritwal ng mga sinaunang tao na naging daan
upang matutong magsalita ang tao.

Teoryang Tata -Mga kumpas at galaw ng kamay na ginagawa ng mga toa sa mga partikular na okasyon

Teoryang Ding-dong-Ipinalagay sa teoryang ito na lahat ng bagay sa kapaligiran ay may sariling tunog sa
siyang kumakatawan sa nasabing mga partikular na bagay.

Charles Darwin Teoryang Sayantifik(Scientific Basis)

Charles Darwin, ang wika ay nagmula sa mga homo sapiens o mga unang tao.

Lioberman (1975) na may pamagat na “On the Origin of Language”

Wikang Aramean or Aramaic ng Syria ang may paniniwalang ang kauna-unahang wikang ginamit sa
daigdig.

Saligang Batas 1935, Artikulo XIII, Seksyon 3Hanggang hindi nagtatadhana ng iba ang batas, ang Ingles at
Kastila ay patuloy na gagamitin

opisyal”
Pangulong Manuel L. Quezon, Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 noong ika-30 ng Disyembre, 1937
“Ang Wikang Tagalog ang magiging batayan ng Wikang Pambansa”

Saligang Batas 1987, Artikulo XIV, Seksyon 6 “Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino.

Ang Kalikasan ng Wika Ang wika ay masistemang pag-aayaw-ayaw ng lipon ng mga salita na ginagamit
sa paghahatid ng mga kaisipan, damdamin at mga hangarin na tangi sa isang pangkat ng tao sa isang
pamayanan o bansa.

Fortunato at Valdez (1995) “Makapangyarihan at pangunahing kodigo sa komunikasyon ang wika

Carroll (1973) “Ang wika ay isang may kaayusang sistema ng mga tunog na gamit sa interpersonal na
komunikasyon

Webster New Internationational Dictionary, 1961 “Ang wika ay sistematikong paraan ng

pakikipagkomunikasyon ng mga ideya o damdamin

Pineda (2004) “Ang wika ay isang kasangkapan ng isang manunulat sa paglikha ng kanyang sining.

Ayon kay Archibald A. Hill “Ang wika ay ang pangunahin at pinakaelaboreyt sa anyo ng simbolikong
gawaing pantao.

Dr. Jose Villa Panganiban “Ang wika ay paraan ng pagpapahayag ng kuru-kuro at damdamin sa
pamamagitan ng mga salita upang makipag-unawaan sa kapwa tao.

Henry Gleason “Ang wika ay masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinili at isinaayos paraang
arbitraryo upang magamit ng mga taong kabilang sa kultura.

Rene Descartes “Ang wika ay nagpapatunay na ang tao ay kakaiba..

Plato/Plateau “Ang wika ay nabuo ayon sa batas ng pangangailangan at may mahiwagang kaugnayan at
kalikasan ang mga bagay at kinatawan nito.

Edward Sapir “Ang wika ay isang likas at makataong pamamaraan ng paghahatid ng mga kaisipan,
damdamin at mithiin.

1935 “Ang kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang
Wikang Pambansa na mula sa isa sa mga umiiral na katutubong wika.

Hanggat hindiipinag-utos ng batas; Mananatili ang Ingles at Kastila bilang mga opisyal na wika. (Seksyon
3, artikulo XIII).

1936 – (OKTUBRE 27).Mayroon itong layuning mapaunlad at mapatibay ang isang wikang panlahat na
batay sa isang umiiral na wika.

1936 – (NOBYEMBRE 13) – Pinagtibay ng Batasang Pambansa ang Batas Komonwelt

Blg. 184

1937 – (ENERO 12) – Hinirang ng PangulongManuel Luis Molina Quezon ang kagawad na bubuo sa
Surian ng Wikang Pambansa, alinsunod sa tadhana ng Seksyon 1, Batas Komonwelt Blg. 184.

Batas Komonwelt Blg. 333 nagsasabing Tagalog ang lubos na nakatugon sa ginawa nilang pag-aaral, ang
Tagalog ay batayan ng wikang pambansa.

1937 – (DISYEMBRE 30) – Iprinoklama ni Pangulong Manuel Luis Molina Quezon na ang Wikang Tagalog

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134. Tagalog ang naging batayan ng wikang pambansa sapagkat
isinaalang-alang ang mga pamantayan.

BE Circular No. 71, s. 1939 – Ipinag-utos nang noo’y Kalihim Jorge Bocobo na Paturuang Bayan na
gamitin ang mga Katutubong Diyalekto bilang mga pantulong na wikang panturo sa primary simula
taong panuruan 1939-1940.

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263 – Noong Abril 1, 1940 ay nilagdaan ni Pangulong Manuel Luis
Molina Quezon ang kautusan at dito’y ipinag-utos ang pagtuturo ng wikang pambansa sa lahat ng
paaralang pampubliko at pribado sa bansa.

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263 – Noong Abril 1, 1940 ay nilagdaan ni Pangulong Manuel Luis
Molina Quezon ang kautusan at dito’y ipinag-utos ang pagtuturo ng wikang pambansa sa lahat ng
paaralang pampubliko at pribado sa bansa

Order Militar Blg. 13 – Ibinaba noong panahon ng pananakop ng Hapon, ginagawang opisyal ng mga
wika ng Pilipinas ang wikang Hapon at Tagalog.

Executive Order No.10 – Noong Nobyembre 30, 1943 wikang pambansa ay ituturo sa lahat ng mataas na
paaralang pampubliko at pampribado, kolehiyo at unibersidad

Memorandum Pangkagawaran Blg. 6, s. 1945 Sa kurikulum na ito ang wikang pambansa ay binibigyan ng
araw-araw na pagkaklase, 15 minuto sa primarya at 30 minuto sa intermedya.

Batas ng Komonwelt Blg. 570 (Hulyo 4, 1946) – Ang wikang pambansa ay tatawaging Wikang
Pambansang Pilipino ay maging isa nang wikang opisyal ng Pilipinas.

Proklama Blg. 12 (Marso 26, 1954) –Nilagdaan ni Pangulong Ramon magsaysay ang pagpapahayag ng
pagdiriwang ng Linggo ng Wika,

Proklama Blg. 186 (Setyembre 23, 1955) – Nilagdaan ni Pangulong Ramon Magsaysay ang susog sa
Proklama bilang 12 na inililipat ang panahon ng pagdiriwang ng Linggo ng Wikang Pambansa taon-taon
simula sa ika-13 hanggang ika-19 ng Agosto

Agosto 13, 1959 – pinalitan ang tawag sa wikang pambansa. Mula sa Tagalog ay naging Pilipino sa bisa
ng Kautusang Pangkagawaran Blg. 7 na ipinalabas ni Jose E. Romero, ang Kalihim ng Edukasyon noon.
Kautusang Pangkagawaran Blg. 24 (NOBYEMBRE 14, 1962) – Ang mga sertipiko at diploma ng pagtatapos
simula sa taong-aralan 1963-1964

Kautusang Pangkagawaran Blg. 96 (OKTUBRE 24, 1967) – Ang lahat ng edipisyo, gusali at tanggapan ng
pamahalaan ay pangalanan sa Pilipino.

Kautusang Pangkagawaran Blg. 25 – Noong Hunyo 19, 1974 ang Kagawaran ng Edukasyon at Kultura ay
naglagda sa pamamagitan ng Kautusang Pangkagawaran Blg. 25, s. 1974 ng mga panuntunan sa
pagpapatupad ng Patakarang Edukasyong Bilingguwal.

Kautusang Pangkagawaran Blg. 50. s. 1975 Simula sa taong panuruan 1979 – 1980, isasama sa
kurikulum ang lahat ng mga institusyong tersiyarya ang anim (6) na yunit ng Pilipino.

Artikulo XIV, Seksiyon 6 “Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang, ito ay
dapat payabungin at pagyamanin sa salig sa umiiral na mga wika ng Pilipinas at sa iba pang mga wika”

Saligang Batas ng 1987 ay pinagtibay ng Komisyong Kontitusyunal na binuo ni dating Pangulong Corazon
C. Aquino

Saligang Batas ng 1987, Artikulo XIV, Seksiyon 8 –“Ang konstitusyon, ito ay dapat ipahayag sa Filipino at
Ingles at dapat isalin sa mga pangunahing wikang panrehiyon, Arabic at Kastila.

Kautusang Pangkagawaran Blg. 52. s. 1987 – Ang Filipino at Ingles ay gagamiting mga midyum sa
pagtuturo.

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 117 (ENERO, 1987) – Nilagdaan ng Pangulong Corazon C. Aquino ang
paglikha ng Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP) bilang pamalit sa dating SWP at makatugon sa
panibagong iniatas na gawain nitong patuloy na pagsasaliksik at pagpapaunlad ng wikang pambansa.

Batas Republika Blg. 7104 (AGOSTO 14, 1991)– Itinatag ang Komisyon sa Wikang Filipino (KWF), bilang
pagsunod sa itnatadhana ngSaligang Batas 1987, Seksiyon 9. Ito rin ang pamalit sa dating SWP at LWP.

Proklamasyon Blg. 1041 (1997) – Ang taunang pagdiriwang ng Buwan ng Wikang Pambansa, Agosto 1-
31. Nilagdaan ito ni Pangulong Fidel V. Ramos.

Kautusang Pangkagawaran Blg. 60. s. 2008 Ang Filipino at Ingles ang mananatiling mga wika sa
pagtuturo at ang mga lokal na wika ay gagamitin bilang pantulong na wika ng pagtuturo pasa sa pormal
na edukasyon at para sa alternatibong sistema na pagkatuto

. Kautusang Pangkagawaran Blg. 74. s. 2009 Ito ay may pamagat na Institutionalizing Mother Tongue-
Based Multilingual Education (MTBMLE).

PSLLF – (Pambansang Samahan sa Lingguwistika at Literaturang Filipino) – ay isang propesyonal na

organisasyong nagtataguyod ng mahusay na paggamit ng wikang Filipino,

Tagapagtanggol ng Wikang Filipino (Tanggol Wika) na nangunguna sa matagumpay na pakikibaka para

mapanatili ang mga asignaturang Filipino at panitikan sa Kolehiyo.
NCCA (National Commission for Culture and the Arts) o Pambansang Komisyon para sa Kultura at mga
Sining – isang organisasyon na nagtataguyod sa kahalagahan ng Wikang Filipino.

1.Filipino.

Pangunahing wika ng mga naninirahan sa Katimugang bahagi ng Luzon, CALABARZON (Cavite, Laguna,
Bataan, Batangas, Rizal, Quezon), MIMAROPA (Mindoro, Marinduque, Romblon, Palawan) at ng buong
Metro Manila

2. Tagalog Kilala rin sa tawag na Iloko. Pangunahing wika ng mga naninirahan sa Hilagang Luzon at
ginagamit sa Rehiyon 1 at 2.

3. Ilocano Kilala rin sa tawag na Iloko. Pangunahing wika ng mga naninirahan sa Hilagang Luzon at
ginagamit sa Rehiyon 1 at 2..

4. Pangasinan/Pangasinense Gamit sa lalawigan ng Pangasinan at ilang bahagi ng Hilagang Luzon at

Gitnang Luzon.

5. Kapampangan Pangunahing wika ng mga naniniraahan sa Gitnang Luzon.

6. Bikolanon Pangunahing wika ng mga naninirahan sa Timog- Silangang Luzon.

7. Sebwano/Cebuano Tinatawag ding Bisaya. Pangunahing wila ng lalawigan ng Cebu, Silangang Negros,
Bohol at malaking bahagi ng Mindanao.

8. Hiligaynon Tinatawag ding Ilonggo. Gamit sa mga lalawigan sa pulo ng Panay at Kanlurang Negros.

9.Waray-Waray Gamit sa Silangang Visayas tulad ng mga lalawigan sa mga pulo ng Samar at Leyte.

10.e Sorot pa Dumaghet Sinaunang wika na may kaugnayan sa halos lahat ng pagbigkas sa Luzon at
Bisaya dahil sa katandaan nito. Isa itong salita ng mga Dumagat na mga Agta o Tawo sa lalawigan ng
Rizal, bahagi ng Bulakan at Quezon. Ang salitang ito ay may dalawang kaurian, una ang “Mangnah” at
ang ikalawa ay “Baybay”

Samantala, mayroong 175

wika/katutubong wika sa Pilipinas,

171 dito ay nananatiling gamit pa at

4 ay tuluyang lumipas sapagkat

patay ang mga taong gumagamit

.