8

Filipino
Ikalawang Markahan – Modyul 2:
Pagsang-ayon at Pagsalungat
sa Pagpapahayag
ng Opinyon at Katuwiran
Filipino – Ikawalong Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikalawang Markahan – Modyul 2: Pagsang-ayon at Pagsalungat sa Pagpapahayag ng
Opinyon at Katuwiran

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman,
kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng
akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o
tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban
samodyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga
ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

JUNIOR HS MODULE DEVELOPMENT TEAM

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat:Maria Aileen D. Maglente, Nida E. Gavino

Editor:Leny M. Caysido Tagasuri:Eliza M. Bagtas Tagaguhit:Charito S. Ebuen
Tagalapat:Kenneth I. Guanlao Team Leader: Carolyn R. Reyes

Mga Tagapamahala:
Schools Division Superintendent : Romeo M. Alip, PhD, CESO V
OIC - Asst. Schools Division Superintendent : William Roderick R. Fallorin, CESE
Chief Education Supervisor, CID: Education Milagros M. Peñaflor, PhD
Program Supervisor, LRMDS: Education Edgar E. Garcia, MITE Romeo M.
Program Supervisor, AP/ADM: Education Layug
Program Supervisor, Learning Area: Project Mila D. Calma Joan T. Briz Rosita
Development Officer II, LRMDS: Division P. Serrano
Librarian II, LRMDS:

Inilimbag sa Pilipinas ng Department of Education – Schools Division of Bataan

Office Address: Provincial Capitol Compound, Balanga City, Bataan
Telefax: (047) 237-2102
E-mail Address: bataan@deped.gov.ph
 8

Filipino
Ikalawang Markahan – Modyul 2:
Pagsang-ayon at Pagsalungat
sa Pagpapahayag
ng Opinyon at Katuwiran
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Filipino sa Ikawalong Baitang ng
Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling Pagsang-ayon at
Pagsalungat sa Pagpapahayag ng Opinyon at Katuwiran!

Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga

edukador mula sa pampubliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang
gurong tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang
itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili,
panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa

mapatnubay at malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan,
bilis at oras. Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang
mga kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga
pangangailangan at kalagayan.

Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang

kahong ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Guro

Ito'y naglalaman ng mga paalala, panulong o estratehiyang magagamit sa paggabay sa mag-

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang

mag-aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan
at itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang
sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at
gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa
modyul.

ii
Para sa mag-aaral:

Malugod na pagtanggap sa asignaturang Filipino sa Ikawalong Baitang ng

Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul ukol sa Pagsang-ayon at Pagsalungat sa
Pagpapahayag ng Opinyon at Katwiran!

Ang malawak na kasanayan at kaalaman sa paksang ipinahahayag, binabasa

o sinusulat ay mahalaga sa pakikipagkomunikasyon; pasalita man o pasulat. Ang
kasanayan at kaalamang ito ay makatutulong sa paglikha ng iba’t ibang paraan ng
pagpapahayag na ginagamit natin sa pang-araw-araw na buhay at pakikisalamuha
sa ating kapwa at pagkatuto natin sa iba’t ibang larangan o disiplina. Kabilang sa
mga binabasa, sinusulat at binibigkas natin ay iba’t ibang pahayag na maaaring
kuwento, katwiran, paliwanag o kaya’y ay ang paglalarawan ng bagay, lugar, tao o
pangyayari. Ikaw, bilang mag-aaral ay nararapat na magkaroon ng ganitong
kaalaman at kasanayan na makatutulong sa iyong pakikisalamuha sa iyong kapwa.

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan.

Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-
aralan. Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa
pagkatuto.

Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga

Alamin dapat mong matutuhan sa modyul.

Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung

Subukin ano na ang kaalaman mo sa aralin ng
modyul. Kung nakuha mo ang lahat ng
tamang sagot (100%), maaari mong
laktawan ang bahaging ito ng modyul.

Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral

Balikan upang matulungan kang maiugnay ang
kasalukuyang aralin sa naunang leksyon.

Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay

Tuklasin ipakikilala sa iyo sa maraming paraan tulad
ng isang kuwento, awitin, tula, pambukas na
suliranin, gawain o isang sitwasyon.

Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling

Suriin pagtalakay sa aralin. Layunin nitong
matulungan kang maunawaan ang bagong
konsepto at mga kasanayan.

iii
 Binubuo ito ng mga gawaing para sa
Pagyamanin malayang pagsasanay upang mapagtibay
ang iyong pang-unawa at mga kasanayan sa
paksa. Maaari mong iwasto ang mga sagot
mo sa pagsasanay gamit ang susi sa
pagwawasto sa huling bahagi ng modyul.

Naglalaman ito ng mga katanungan o

Isaisip pupunan ang patlang ng pangungusap o
talata upang maproseso kung anong
natutuhan mo mula sa aralin.
Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong
Isagawa sa iyo upang maisalin ang bagong kaalaman
o kasanayan sa tunay na sitwasyon o
realidad ng buhay.
Ito ay Gawain na naglalayong matasa o
Tayahin masukat ang antas ng pagkatuto sa
pagkamit ng natutuhang kompetensi.
Karagdagang Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong
Gawain panibagong gawain upang pagyamanin ang
iyong kaalaman o kasanayan sa natutuhang
aralin.
Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat
Susi sa Pagwawasto ng mga gawain sa modyul.

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa

Sanggunian
paglikha o paglinang ng modyul na ito.

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:

1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang
marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel
sa pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing
napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at
sa pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito,
huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka

iv
rin humingi ng tulong sa iyong mga magulang, sa nakatatanda mong kapatid o sino
man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa
iyong isipang hindi ka nag-iisa.

Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng

makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

v
 Alamin

Ang modyul na ito ay idinisenyo at isinulat upang tulungan kang gumamit ng iba’t
ibang teknik na magpapalawak ng paksang iyong isusulat o ipapahayag.

Matapos ang modyul na ito, inaasahang matutuhan mo ang:

1. Naibibigay ang opinyon at katuwiran tungkol sa paksa ng balagtasan. F8PB-IIc-

d-25

2. Nakapaglalahad sa paraang pasulat ng pagsang-ayon at pagsalungat sa isang

argumento. F8PU-IIc-d-25

3. Nagagamit ang mga hudyat ng pagsang-ayon at pagsalungat sa paghahayag ng

opinyon. F8WG-IIc-d-25
 Subukin
Magandang araw sa iyo mahal kong mag-aaral.
Binabati kita sa pagtatapos mo sa unang
aralin.Subukin na sagutin ang unang gawain para sa
araw na ito.

Panuto. Basahin ang mga pangungusap at suriin kung ang mga salitang may
salungguhit ay nagpapahayag ng pagsang-ayon o pagsalungat. Isulat ang PA kung
pagsang-ayon at PS kung pagsalungat.

1. Sumasang-ayon ang karamihan sa pahayag sa Banal na Kasulatan na “Ang

Diyos ang nagbigay ng buhay sa tao at Siya lamang ang may karapatang bumawi
nito.”

2. Hindi dapat gawing legal ang diborsyo sa Pilipinas sapagkat ayon pa rin sa
Bibliya, “Ang pinagsama ng Diyos ay huwag paghiwalayin ng tao.”

3. Nararapat nating sundin ang Konstitusyon ng 1987 na nagbibigay-

karapatan sa mga bata na makapag-aral at makapaglaro.”

4. Tama lamang na bigyan ng karampatang parusa ang mga nagkasala sa batas

ngunit hindi sa paraang pagkitil ng kanilang mga buhay.

5. Ikinalulungkot ko na marami sa mga tao ngayon ang hindi na

nagmamalasakit sa kabutihan ng kanilang kapwa ngunit sa halip ay kapariwaraan
ng kanilang kapwa ang sa tuwina’y kanilang hinahangad.

6. Hindi masamang magpayo ang mga magulang sa kanilang mga anak sa mga
dapat at di-dapat nilang gawin sa kanilang mga buhay ngunit dapat ding tandaan
ng mga magulang na may sariling isip at damdamin ang mga ito sa kung ano ang
nais nilang gawin sa kanilang buhay.

7. Sa aking palagay, bawat tao ay nararapat-bigyan ng pagkakataong

magpamalas ng kani-kanilang kakayahan na makatutulong sa kanilang mga sarili
at kapwa.

8. Nauunawaan kita ngunit bigyan mo pa rin ang iyong kaibigan ng

pagkakataong magpahayag ng kanyang saloobin kung bakit niya nagawa ang bagay
na labag sa iyong kalooban.

9. Sa buhay ng tao lalo ngayon, hindi dapat na salapi ang maging sukatan ng
kaligayahan kundi ang makasama ang mga mahal sa buhay sa hirap man o ginhawa.
 10. Tunay na kahanga-hanga ang mga taong sa kabila ng kahirapang dinaranas
sa buhay ay nagagawa pa ri nilang magmalasakit sa kapwa nila na higit na
nangangailangan.

11. Hindi laging umaayon ang panahon sa mga mayayaman dahil darating din
ang panahon ng paghihirap kung hindi nila papahalagahan ang mga bagay na
mayroon sila ngayon.

12. Sa totoo lang, napakaraming tao ngayon ang doble-kara sa kanilang kapwa.
Mabuti kapag kaharap ka pero masama na kapag nakalikod ka na.

13. Tunayna kapuri-puri ang mga taong sa kabila ng kanilang kahirapan ay

nagagawa pa rin nilang maging tapat sa kanilang kapwa.

14. Salungat ako sa paniniwala ng ibang mga magulang na dahil sa sobrang

pagmamahal sa anak ay hinahayaan na lamang ang mga ito na gawin ang mga
bagay na gustong gawin kahit lihis na sa utos ng Diyos.

15. Nararapat na tumanaw ng utang na loob ang mga anak sa kanilang mga
magulang dahil naghandog sila ng sariling buhay upang mabuhay lamang kanilang
mga anak gaano man kahirap ang kanilang dinanas.

Sa ating pang-araw-araw na buhay ay hindi natin maiiwasan na

makipagtalastasan sa ating kapwa sa pamamagitan ng pasalita o pasulat na paraan
upang maipahayag natin ang ating mga kaisipan at damdamin sa isang paksa o isyu
o maging sa isang argumento na ating nabasa, narinig o napanood. Tayo ay
nakapaglalahad ng ating pagsang-ayon o pagsalungat man sa mga paksa o isyu na
nagaganap sa kasalukuyan o magaganap pa lamang o maaari rin naming mga
panukalang batas na nangangailangan ng malalim na pagsusuri kung dapat bang
ipatupad o hindi, maaari rin naming isang desisyon na dapat isakatuparan o hindi
ng mga taong sangkot.
 Balikan

Mahusay! Pagkatapos sa unang gawain ngayon naman ay

masusubukan kung may nakintal ba sa iyong isipan sa
nakaraang aralin.

I. Basahin at unawain ang teksto.

AKASYA O KALABASA?

May isang ama sa lalawigan na ayaw mahirapan ang kanyang anak sa pag-
aaral kaya’t napagpasiyahan niya na ilipat ng paaralan sa lungsod ang kanyang
anak. Nang naipasok ang anak sa paaralan sa lungsod ay kinausap ng ama ang
punong-guro at nakiusap ang ama na kung maari ay huwag naman pahirapan ang
anak niya sa pag-aaral. Sumagot ang punong-guro na “Ano ho ba ng gusto ninyong
maging sa anak ninyo paglaki, maging kalabasa o akasya?”

Ipinaliwanag ng punong-guro sa ama na kung gusto niyang maging

kalabasa ang anak niya paglaki ay gaya ng kalabasa na mabilis lumaki ngunit
habang lumalaki ay laging nakakapit sa baging ang mga sanga nito dahil kapag
umulan at humangin nang malakas ay mabilis itong masisira o mabubuwal, hindi
gaya ng isang akasya na unti-unti lang ang paglaki ngunit kapag lumaki at
humangin at umulan ng malakas ay mamanatiling nakatayo at matatag.

Panuto. Sagutan ang mga katanungan:

1. Kung ikaw ay magiging magulang sa susunod na panahon, sang-ayon ka ba o

salungat sa kagustuhan ng ama na huwag mahirapan ang kanyang anak lalo sa
pag-aaral? Pangatwiranan ang sagot.

2. Batay sa sarili mong pagkakaunawa at opinyon, ano ang nais ipahayag ng

punong-guro sa ama para sa kanyang anak na may kaugnayan sa magiging
kinabukasan nito nang ihalintulad ng punong guro ang pag-aaral ng anak sa
kalabasa at akasya?

3. Ikaw, bilang mag-aaral sa kasalukuyan, sino ang papanigan mo sa dalawa: ang

iyong ama o ang punong- guro at bakit?

4. Para sa iyo, ano ang sinisimbolo ng kalabasa at akasya sa iyong buhay?

Ipaliwanag.

4. Sa sarili mong palagay, anu-anong mahahalagang aral sa tunay na buhay ang

maiaangkop natin sa tekstong ito at bakit?

5. Bakit mahalaga sa buhay ng tao na magsuri, magpahayag at makinig sa katwiran

o isyung inilalahad ng ibang tao?
PAGGANYAK:

1. Paano kaya kung sakaling hindi na pantay ang hustisya sa pagitan ng mayaman
at mahirap lalo na paggagawad ng batas dito sa Pilipinas? Isulat sa maikling
pananalita, ang iyong opinyon ukol dito gaya ng mamamasid sa larawan.

2. Maglahad ng iyong pagsang-ayon at pagsalungat sa paggawad ng katarungan ng

mga may-kapangyarihan sa mga inaakala nilang mga nagkasala sa batas at sa bayan
lalo sa isyu ng “illegal drugs”.

Mga Tala para sa Guro

Ang modyul na ito ay naghahanda sa mga mag-aaral upang makapagbigay ng opinyon at katuwiran tun
pagsang-ayon at pagsalungat sa paghahayag ng opinyon.
 Tuklasin

Magaling! Nakompleto mo na ang iyong gawain.

Upang lubos mo pang maunawaan ang aralin
narito ang isa pang gawain na makatutulong sa
iyo.

I. Basahin at pag-aralan ang mga sumusunod na katanungan tungkol sa akda na

pinamagatang “SWERTE O MALAS?”.

a. Suriin kung bakit mahalagang maging positibo lagi ang pagtingin ng isang tao sa
mga nangyayari sa kanyang buhay sa kasalukuyan gaya ng mga nangyari sa
buhay ng isang ama sa kwento. Pangatwiranan.

b. Sa paanong paraan mo maiuugnay ang akda sa iyong tunay na buhay?

c. Naniniwala ka ba sa “Swerte”? sa “Malas”? Pangatwiranan ang sagot.

d. Sumasang-ayon ka ba sa paniniwala ng ama na “Hindi ako naniniwala sa swerte

o malas kundi naniniwala ako sa Diyos.” Bakit?

II. Basahin at unawaain ang teksto.

SWERTE O MALAS?

Sa isang kanugnog na probinsya ng Albay ay may isang amang naninirahan na

kasama ang bugtong na anak na lalaki. Minsan ang anak ay umakyat sa puno at sa
‘di inaasahang pangyayari ay nahulog at napilay. Sinabi ng kapitbahay sa ama na
kay malas mo naman, kaisa-isa mo na nga lang anak ay ‘di pa makalakad ng
maayos. Sinabi ng ama na “Hindi ako naniniwala sa swerte o malas kundi
naniniwala ako sa Diyos.”

Isang araw, may mga hindi kilalang mga lalaki ang pumunta sa kanilang
bayan at pinagkukuha ang mga anak na lalaki at isinama. Nagdadalamhati na sinabi
ng kapitbahay sa ama na “Kay swerte mo naman dahil pilay ang iyong kaisa-isang
anak na lalaki kaya hindi naisama ng mga kalalakihang kumuha sa aming mga
anak.” Muli ay sinabi ng ama na “Hindi ako naniniwala sa swerte o malas kundi
naniniwala ako sa Diyos.”

Isang araw ay nawala ang kaisa-isang kabayo ng ama na siyang tanging

katulong niya sa kanyang paghahanap-buhay. Sinabi na naman sa kanya ng
kanyang kapitbahay na “Kamalas mo naman, kaisa-isang kabayo mo at kayamanang
maituturing ay nawala pa.” Lumipas ang maraming araw, galak na galak ang ama
dahil bumalik ang kaisa-isa niyang kabayo at marami pang kasamang iba pang
kabayo. Nakita iyon ng kanyang kapitbhay, kaya sinabi nito sa ama, “Kay swerte
mo naman, bumalik ang kabayo mong nawala at marami pang kasamang kabayo.”
Sumagot ang ama na “Hindi ako naniniwala sa swerte o malas kundi nanainiwala
ako sa Diyos.”
III. Pagpapalawak ng Talasalitaan

Panuto. Piliin sa loob ng kahon ang titik ng kasingkahulugan ng mga sumusunod

na salita at gamitin ang mga ito sa sariling pangungusap.

1. kanugnog na bayan 6. kayamanang maituturing

2. naninirahan 7. nagdadalamhati
3. bugtong na anak 8. galak na galak
4. malas 9. Mabait
5. swerte 10. Pananampalataya sa Dios

IV.A.Pagpapalawak
Nananahan ng Kaisipan. Sagutan B. kulang-palad o walangna
ang mga sumusunod magandang kapalaran
tanong batay sa
C. Maihahambing sa kayamanan D. kalapit-bayan
ginawang pagsusuri sa akdang “SWERTE O MALAS?”
E. Kaisa-isang anak F. Magandang
”. kapalaran
G. Nalulungkot H. Tuwang-tuwa
1. I. Piliin
Mabuting
ang kalooban J. Pananalig
mga salitang may salungguhit sa Diyos
at suriin kung ang mga ito ba ay
sumasang-ayon o sumasalungat sa paniniwala ng iba.

2. Sa paanong paraan maiuugnay ang teksto sa iyo bilang mag-aaral?

3. Ano ang iyong pananaw sa pahayag na “Hindi ako naniniwala sa swerte o malas
Kundi nanainiwala ako sa Diyos.”

4. Husgahan ang paniniwala ng kapitbahay ng ama sa “swerte at malas” na

nangyayari sa isang tao o mga tao.

5. Sang-ayon ka ba o hindi sa pahayag na “Ang lahat nang nangyayari sa buhay ng

isang tao o mga tao ay may dahilan ang Diyos kung bakit Niya ito hinahayaang
mangyari, tanging Siya lamang ang nakaaalam,” na maiaangkop sa akdang binasa.
 Suriin
Bawat isa sa atin ay nangangailangang magpahayag ng
ating opinyon o katuwiran tungkol sa iba’t ibang kaalaman,
paksa o isyu upang higit tayong makilala at maunawaan ng
ating kapwa at nang sa gayon ay magkaroon tayo ng
mabisang pakikipagtalastasan at mabuting pagsasamahan.
Ngayon naman, ikaw naman ang inaasahang magpahayag ng
iyong pagsang-ayon at pagsalungat sa iba’t ibang kaalaman
o isyu.

“No man is an island.” Iyan ay isang kataga sa wikang Ingles na

nagpapatunay na ang isang tao ay hindi mabubuhay nang nag-iisa lamang.
Kailangan niya ang kanyang kapwa upang mabuhay. At upang mabuhay siya nang
maayos ay kailangan niyang makipag-ugnayan at makipagtalastasan sa kanyang
kapwa. Bahagi ng kanyang pakikipagtalastasan ay ang pagpapahayag niya ng
kanyang mga kaalaman, kaisipan, damdamin, karanasan, mga pangarap, opinyon o
kuru-kuro tungkol sa isang paksa o isyu na batay sa kanyang mga karanasan,
napag-aralan, nabasa, narinig, napanood o maaaring namasid o nasaksihan.

Sa pagpapahayag ng mga ito, pasalita man o pasulat ay isinasagawa niya ang

kasanayan sa pangangatwiran at kaugnay ng pangangatwiran ay ang kasanayan din
sa pakikipagbalagtasan, pakikipagtalo, pakikipagdebate o pakikipag-argumento.
Ang kanyang pangangatwiran ay maaaring kapalooban ng mga pahayag na may
pagsang-ayon o pagsalungat. Ang kanyang pagsang-ayon o pagsalungat sa isang
kaalaman, pahayag, isyu, paksa o batas ay nilalakipan niya ng mga patunay o
ebidensya at katwiran mula sa iba’t ibang sanggunian upang higit na maging
kapani- paniwala at katanggap-tanggap para sa kanyang kausap, tagapakinig o
mambabasa.

Upang maisagawa ang mabisang pangangatwiran, nararapat na malaman

muna niya ang mga kahulugan at layunin ng pangangatwiran, balagtasan,
pakikipagtalo o pakikipagdebate o argumentasyon. Nararapat niya ring malaman
ang mga panandang salita na ginagamit sa pangangatwiran na may pagsang-ayon
at pagsalungat.

PANGANGATWIRAN

- Ito ay isang pagpapahayag na nagbibigay ng sapat na katibayan o patunay upang

ang isang panukala ay maging katanggap - tanggap o kapani-paniwala. Layunin nito
na hikayatin ang mga tagapakinig na tanggapin ang kawastuhan ang kanilang
pananalig o paniniwala sa pamamagitan ng makatwirang pagpapahayag. (Badayos)

- Sa pangangatwiran, ang katotohaanan ay pinagtitibay o pinatutunayan sa

pamamagitan ng mga katwiran o rason. (Arogante)

- Ang pangangatwiran ay maaaring tawaging pagmamatuwid o argumentasyon. Ito

ay isang anyo ng pagpapahayag ng kaisipan na naglalayong makahikayat o
mapaniwala ang nakikinig o bumabasa. Ito’y nagagawa sa pamamagitan ng
pananalita o pagsulat ng mga matuwid o katwiran upang mapaniwala o mapakilos
ang iba ayon sa kagustuhan ng nagmamatuwid o nangangatwiran. Ginagamit dito
ang sistematiko at pa-baitang na katwiran upang patunayan ang isang bagay. Ang
ganitong pamamaraan ay sadyang isinaayos nang mabigyang gabay ang mga
mambabasa sa pagsusuri.
LAYUNIN NG PANGANGATWIRAN:

1. Mahikayat ang mga tagapakinig na tanggapin ang kawastuhan ng kanilang

pananalig o paniniwala sa pamamagitan ng makatuwirang pagpapahayag.
2. Mabigyang - linaw ang isang mahalagang usapin o isyu.
3. Maipagtanggaol ang sarili sa mali o masamang propaganda laban sa kanya.
4. Makapagbahagi ng kanyang kaalaman sa ibang tao
5. Makapagpahayag ng kanyang saloobin
6. Mapanatili ang magandang relasyon sa kanyang kapwa

BALAGTASAN - isang pagtatalo sa pamamagitan ng pagtula. Nakilala ito noong

panahon ng Amerikano sa Pilipinas na batay sa mga lumang tradisyon ng patulang
pagtatalo gaya ng KARAGATAN at DUPLO.

Sa pangangatwiran, pakikipagbalagtasan, pakikipagdebate, pakikipag-

argumento o pakikipagtalo ay kinakailangang gumamit ng mga pahayag ng
pagsang
- ayon at pagsalungat. Ito ay isang pahayag na nagbibigay ng sapat na katibayan
o patunay upang ang isang panukala ay maging katanggap- tanggap o kapani-
paniwala.

Tayo ay nakikipag-ugnayan sa ating kapwa sa kahit anumang paraan;

maaring pasalita o pasulat at ipinahahayag natin sa pamamagitan nito ang ating
mga paniniwala, opinyon at katwiran tungkol sa isang paksa o isyu. Maaring tayo
ay sang-ayon o salungat dito at upang mahikayat natin na maniwala sa atin ang
ating kapwa ay sinasamahan natin ito nga patunay o ebidensya.

MGA HUDYAT NG PAGSANG-AYON:

Sang-ayon ako, Tama, Iyan ay nararapat, pareho tayo ng iniisip, Ganyan din ang
palagay ko, Oo, Tunay, Tumpak, talaga, tama, sumasang-ayon

MGA HUDYAT NG PAGSALUNGAT:

Hindi ako sang-ayon, Sumasalungat ako, Mabuti sana ngunit, Ikinalulungkot ko,
ngunit, Nauunawaan kita subalit, Bakit di natin, Ayaw, Hindi, ngunit, subalit, ayaw,
mali

MGA PAHAYAG SA PAGBIBIGAY NG MGA PATUNAY

(Mula sa Daluyan: MODYUL SA FILIPINO at
https://www.slideshare.net/cli4d/mga-37194330)

1. Nagpapahiwatig - ang tawag sa pahayag na hindî direktang makikita, maririnig

o mahihipo ang ebidensiya subalit sa pamamagitan nitó ay masasalamin ang
katotohanan.

Halimbawa:

Ang pagtulong ng St. Agnes Academy sa mga nasalanta ng bagyong Yolanda ay

nagpapahiwatig ng pagiging Benedictine School nitó .
2. Nagpapakita - nagsasaad na ang isang bagay na pinatutunayan ay tunay o totoo.

Halimbawa:
Ang mga nag-alay ng buhay lalo na ng mga doktor, nars, mga pulis at iba pang
“frontliner” ay nagpapakita na marami pa rin ang mga mabubuting samaritano sa
ating kapanahunan.

3. Mga Dokumentaryong Ebidensiya - ito ay mga patunay na maaaring nakasulat,

larawan, o video.

Halimbawa:

Ang ginawang pagmamalasakit ng mga ilang mayayaman sa mga biktima ng “covid-

19 virus” ay naibalita sa pahayagan, nakuhanan ng larawan at video.

4. Nagpapatunay/Katunayan – ito ang mga salitang naglalahad ng paniniwala o

paninidigan sa ipinahahayag ng kapwa.

5. Taglay ang Matibay na Kongklusyon – ito’y mga katunayang ipinapakita ng

ebidensiya, patunay o impormasyon.

Halimbawa:

Taglay ang matibay na kongklusyon, ipinatupad na ng mga may-kapangyarihan ang

mga batas tungkol sa pagsusuot ng “face mask” at “face shield” sa mga
pampublikong lugar at sasakyan.

6. Kapani-paniwala – nagpapakita ng ang ebidensiya ay makatotohanan at

maaaring makapagpatunay.

Halimbawa:

Kapani-paniwala ang mga ipinahayag ng mga manggagawa na kailangan ng itaas

ang sahod lalo na sa mga lalawigan.

7. Pinatutunayan ng mga Detalye - Makikita mulâ sa mga detalye ang patunay ng

isang pahayag.

Halimbawa:

Pinatutunayan lá mang ng nabanggit na mga detalye na ang Caritas Manila ay

isang samahan na tunay na lingkod ng Diyos.
I. Isulat ang PAGSANG-AYON kung ang pahayag ay nagsasaad ng pagsang-ayon at
kung sumasalungat ay isulat naman ang PAGSALUNGAT.

1. Ayon kay Marcelo H. Del Pilar, “Di kailangan, kapatid ko ang

magbukas ka’t bumasa nang pilosopiya o ng teolohiya at iba pang karunungan
upang maranasan mo ang kadakilaan ng Diyos.”

2. Tunay na nasa kamay ng mga pinuno ng bayan at

pakikipagtulungan ng mga mamamayan ang susi sa pag-unlad ng bayan.

3. Tama lamang na bawat isa sa atin ay may tungkulin sa ating

sarili at kapwa na pangalagaan ang ating kalusugan at kalikasan upang masugpo
na ang pandemyang “covid 19”.

4. Tumpak ang sinabi ng mga “Frontliner” na kung ang ibang tao

ay hindi makikiisa at susunod sa mga inuutos ng pamahalaan tungkol sa
lumalaganap na virus ngayon sa buong mundo ay matatagalan pa ang paghihirap
na ating dinranas sa kasalukuyan.

5. Bakit ‘di natin bigyan ng pagkakataong magbago ang mga taong

naligaw ng landas kaysa sila’y laitin at parusahan ng kamatayan?
6. Huwag ka nang mag-atubiling tumulong sa mga naghihirap
kahit hindi ka nila hinihingan ng tulong.

7. Nararapat na lagi tayong maging postibo sa lahat ng mga

nangyayari sa ating buhay sa kasalukuyan.

8. Talagang marami pa ring mga tao sa ngayon ang handang

mag- alay ng kanilang buhay, mailigtas lamang ang kanilang kapwa sa
kapahamakan.
9. Huwag kang mawawalan ng pag-asa na matatapos din ang
lahat ng iyong kapighatian sa buhay.

10. Tunay na payapa ang kalooban ng mga taong mapagpatawad

sa mga taong nagkasala sa kanila kahit ang mga ito ay hindi nanghihingi ng
kanilang kapatawaran.

II. Suriin ang isang halimbawa ng balagtasan.

“SIPAG o TALINO?”
LAKANDIWA:

Ako itong lakandiwang nagbuhat pa sa Bulacan.

Buong galang na sa inyo’y bumabati’t nagpupugay.
Taglay ko din ang pag-asang, naway maging matagumpay.
Patimpalak sa bigkasang, kung tawagi’y balagtasan.
Paksang aking ilalatag, pakiwari’y mahalaga.
Pagkat nasasangkot dito’y bayan nating sinisinta.

Sa pag-unlad nitong bayan, puhunan ay ano baga,

Ang SIPAG ba o TALINO, alin ang mas mahalaga?
Kaya’t inyong lakandiwa ay muling nag-aanyaya
ng dalawang mambibigkas na mahusa’y at kilala.
Ang hiling ko’y, salubungin ng palakpak ang dalawa.
Panig nilang ihaharap ay suriin at magpasya.

SIPAG:
Kapag baya’y umunlad. Ang pag-ako’y pinupukol.
Sa gobyerno at mga tao, sama-sama’t tulong-tulong.
Kung ang lahat ay tinatamad, bayan nati’y ano ngayon?
Wala na ngang pagbabago. Kabuhaya’y urong-sulong.
Kasipaga’y puhunan nating lahat sa gawain,
Maliit man o malaki, mahirap man ang gampanin.
Kung ang ating kasipagan, itatabi’t magmamaliw.

TALINO:
Akong aba’y inyong lingkod, isinilang na mahirap,
at ni walang kayamanan, maaaring mailantad.
Pamana ng magulang ko ay talinong hinahangad,
Pamanang magtatanghal, puhunan sa pag-unlad.
Sa gobyerno at lipunan, mga tao’y may puhunan
Na kanilang tataglayin, habang sila’y nabubuhay.
Ang talino’y nagbubuklod, sa pambansang kalayaan,
Nagbibigkis sa damdamin, makayao’t makabayan.

LAKANDIWA:
Matapos maipahayag ang panig ng magtatalo,
Ngayo’y aming ihahanda, tayog ng inyong talino
Bawat isa’y papalaot sa napapanahong isyu
Kaya’t inyong timbangin upang inyong mapagsino.

SIPAG:
Sa tuwing may magaganap na halalan sa’ting bayan,
Sinusuring kandidata, may nagawang kabutihan,
Kung anong kursong natapos ay hindi na inaalam.
Kakayahan n’ya at sipag, tanging pinag-uusapan,
Aanhin mo ang talino kung di naman nagagamit,
Mga tao’y umaasa, lalo’t sila’y nagigipit.
Matalinong naturingan, tamad naman walang bait.
Kawawa lang itong bansa, mga luha ang kapalit.

TALINO:
Nalimutan ng kantalo, mga bayaning namatay,
Na nagtanggol sa ‘ting bayan , ng laya ay makamtan.
Kung di dahil sa talino, taglay nila nung araw,
Hanggang ngayon, tayong lahat, alipin pa ng dayuhan.
Mga naging presidente o senador at kongresman.
Lahat sila ang talino ay di natin matawaran.
Mga batas na ginawa’t pinatupad sa ‘ting bayan,
pinuhunan ay talino , kaya’t sila’y naging gabay.

SIPAG:
Sa dami ng matalino, namumumuno sa ating bansa,
Ibat-ibang pagpapasya at maging paniniwala.
Utos dito, utos doon, sila’y di gumagawa,
kaya’t laging nababalang kapakanan naming dukha.
Samantalang kung masipag itong mga punong halal,
Sa problema’t kalamidad, sila’y laging naririyan,
Hindi na kailangang tawagin sila kung saan,
Sapagkat pagtulong nila ay kambal ng kasipagan.

TALINO:
Tila yata nalimutan nitong aking katunggali,
Sa pagtulong ay talino ang gamit palagi,
Pag mayroong kalamidad, manloloko’y nariyan lagi,
Kaya’t anong mahalaga, Talino’y ipagbunyi.
Matataas na gusali, Super market, public mall,
Fly overs, sky ways at iba’t ibang komunikasyon.
Lahat ng ‘yan ay nagawa, talino ang naging puhon,
Kaya’t bayan ay umunlad, ang biyaya’y tuloy-tuloy.

SIPAG:
Sipag ang kailangan!

TALINO:
Talino ang puhunan!

SIPAG:
Matalino nga, tamad naman!

TALINO:
Ang taong tamad ginagamit ang talino para sumipag.

SIPAG:
Sipag!

TALINO:
Talino!

LAKANDIWA:
Saglit munang pinipigil, inyo itong lakandiwa.
Pagtatalo nitong dalwang mahuhusay na makata,
Pagkat tila nag-iinit, at kapwa di masawata.
Inilahad na katwiran, nakatatak sa ating diwa,
Ang talino ay biyaya’t kayamanang handog ng Dyos,
Lagi nating nagagamit, sa mabubuting gawa’t loob.
Kasipagan at talino, pagsamahing walang toos,

Kaya’t dapat ng magsanib, pag-isahing lubos-lubos.

Ang talino’y siyang utak sa balangkas ng paggawa.
Ang sipag nama’y s’yang bisig sa planong binabadya.
Kung ang isa’y mawawala, walang silbing magagawa.
Kaya’t kapwa mahalaga.
Panalo silang kapwa.
II. Sagutan ang katanungan.

1. Bakit sinabi ni SIPAG na “Kung ang lahat ay tinatamad, bayan nati’y ano
ngayon? Wala na ngang pagbabago. Kabuhaya’y urong-sulong. Kasipaga’y
puhunan nating lahat sa gawain”?

2. Ano naman ang nais sabihin ni TALINO na “ Pamana ng magulang ko ay

talinong hinahangad. Pamanang magtatanghal, puhunan sa pag-unlad,”
bilang pagsalungat sa ipinahayag ni SIPAG.

3. Sang-ayon ka ba sa binigkas ni SIPAG na:

“Sa tuwing may magaganap na halalan sa’ting bayan,
Sinusuring kandidata, may nagawang kabutihan,
Kung anong kursong natapos ay hindi na inaalam.
Kakayahan n’ya at sipag, tanging pinag-uusapan,
Aanhin mo ang talino kung di naman nagagamit,
Mga tao’y umaasa, lalo’t sila’y nagigipit.
Matalinong naturingan, tamad naman walang bait.
Kawawa lang itong bansa, mga luha ang kapalit.”? Pangatwiranan.

4. Batay sa sarili mong pagsusuri, totoo ba ang pahayag ni TALINO na:

Nalimutan ng kantalo, mga bayaning namatay,
Na nagtanggol sa ‘ting bayan, ng laya ay makamtan
Kung di dahil sa talino, taglay nila nung araw,
Hanggang ngayon, tayong lahat, alipin pa ng dayuhan? Ipaliwanag ang
kasagutan.

5. Sa sarili mong pananaw, sa paanong paraan maiuugnay sa kasalukuyang

pangyayari ang ipinahayag ni SIPAG:
“Sa dami ng matalino, namumumuno sa ating bansa,
Ibat-ibang pagpapasya at maging paniniwala.
Utos dito, utos doon, sila’y di gumagawa,
kaya’t laging nababalang kapakanan naming dukha.
Samantalang kung masipag itong mga punong halal,
Sa problema’t kalamidad, sila’y laging naririyan,
Hindi na kailangang tawagin sila kung saan,
Sapagkat pagtulong nila ay kambal ng kasipagan”?

6. Kung ikaw ang tatanungin, sang-ayon ka ba na tanging talino lamang ang

puhunan upang makatulong sa pagpapaunlad ng bayan gaya ng pagtatayo
ng matataas na gusali, Super Market, Public Mall, Fly Overs, Sky Ways at
iba’t ibang komunikasyon”? Bakit?

7. Pangatwiran ang pahayag ni Lakandiwa na:

“Ang talino’y siyang utak sa balangkas ng paggawa.
Ang sipag nama’y s’yang bisig sa planong binabadya.
Kung ang isa’y mawawala, walang silbing magagawa.
Kaya’t kapwa mahalaga.
Panalo silang kapwa.”

8. Ibigay ang iyong sariling opinyon at katuwiran tungkol sa paksa ng balagtasang

“SIPAG o TALINO”.
9. Magsalaysay ng isang pangyayari sa tunay na buhay na sumasanag-ayon na
ang sipag at talino ay kapwa mahalaga sa pagpapaunlad sa buhay ng isang tao
at sa bayan.

Pagyamanin

Bahagi ng araw araw na pakikipag-ugnayan ng tao ang pagsang-ayon o

pagsalungat sa paksang pinag-uusapan. Hindi lahat ng mga detalye o mensahe
ng pahayag ng kausap ay sinasang-ayunan o tinututulan. Sa pagsasaad ng pagsang-
ayon o pagtutol, mahalagang maunawaan nang lubos ang pahayag upang
makapagbigay ng katuwiran na magpapatibay sa ginawang pagtutol o pagsang-
ayon.

Panuto. Maglahad ng pagsang-ayon o pagsalungat sa mga sumusunod na isyu o

paksa sa pamamagitan ng maikling pangungusap na ginagamitan ng iba’t ibang
hudyat ng pagsang-ayon at pagsalungat. Limang puntos bawat sagot.

Pamantayan sa Pagmamarka:

5 - Higit na nailahad ang pagsang-ayon o pagsalungat sa isyu o paksa na ginamitan

ng iba’t ibang hudyat sa pagsang-ayon at pagsalungat

4 - Mas nailahad ang pagsang-ayon o pagsalungat sa isyu o paksa na ginamitan ng

iba’t ibang hudyat sa pagsang-ayon at pagsalungat

3 - Nailahad ang pagsang-ayon o pagsalungat sa isyu o paksa na ginamitan ng iba’t

ibang hudyat sa pagsang-ayon at pagsalungat

2 - Hindi gaanong nailahad ang pagsang-ayon o pagsalungat sa isyu o paksa na

ginamitan ng iba’t ibang hudyat sa pagsang-ayon at pagsalungat

1. Pagpapatupad at pagsasagawa ng “Blended Learning” o pag-aaral sa

pamamagitan ng mga modyul, aklat at mga kagamitang elektroniko o “gadgets”
ngayong may pandemik sa mga pampublikong paaralan
2. Pagpapatupad ng “No Face Mask, No Entry” sa mga pampublikong lugar at
sasakyan
3. Pagpapatupad ng “Anti- Bullying Act” sa mga pampubliko at pampribadong
lugar at paaralan
 Isaisip

“No man is an island,” ayon kay John Donne (1572-1631). Bawat isa sa atin
ay bahagi ng isang lipunan at bilang bahagi nito ay kinakailangan nating
magpahayag sa paraang pasalita at pasulat ng ating mga kaalaman, kaisipan,
kanasayan, damdamin, karanasan, mga pangarap, katuwiran, opinion o kuru-kuro
sa isang paksa o isyu na ating naririnig, nababasa, napanonood, nararanasan o
maaaring namamasid din. Sa pagpapahayag ng mga ito ay isinasagawa natin ang
mga kasanayan sa pagpapahayag at isa sa mga kasanayang ito ay ang
pangangatwiran.

Ang ating pangangatwiran ay maaaring pagsang-ayon o pagsalungat. Ang

ating pagsang-ayon o pagsalungat sa isang kaalaman, paksa, batas o isyu ay
nilalakipan natin ng mga patunay o ebidensya upang higit na kapani-paniwala at
katanggap- tanggap ang ating mga katwiran para sa ating kausap o mambabasa.
 Isagawa

Panuto. Basahin at unawain ang parabula.

ANG TALINGHAGA SA MAY-ARI NG UBASAN

Mateo 20: 1-16

Ang paghahari ng Diyos ay katulad nito: lumabas nang umagang-umaga
ang may-ari ng ubasan upang humanap ng mga manggagawa. Nang magkasundo
na sila sa upa na isang denaryo, maghapon, sila’y pinapunta niya sa kanyang
ubasan. Lumabas siyang muli nang mag-iikasiyam ng umaga at nakakita siya ng
iba pang tatayu-tayo lamang sa liwasang-bayan. Sinabi niya sa kanila, “Pumaroon
din kayo at magtrabaho sa aking ubasan at bibigyan ko kayo ng karampatang upa.”

At pumaroon nga sila. Lumabas na naman siya nang mag-iikalabindalawa

ng tanghali at nang mag-iikatlo ng hapon at gayon din ang ginawa niya. Nang mag-
iikalima ng hapon, siya’y lumabas uli at nakakita pa ng mga ibang wala ring
ginagawa. Sinabi niya sa kanila, “Bakit kayo tatayu-tayo lang dito sa buong
maghapon?” “Wala pong magbigay sa amin ng trabaho, e,” sagot nila. “Kung gayon,
pumaroon kayo at gumawa sa aking ubasan.”

Pagtatakip-silim, sinabi ng may-ari ng ubasan sa kanyang katiwala,

“Tawagin mo na ang mga manggagawa at sila’y upahan, magmula sa huli hanggang
sa unang nagtrabaho.” Ang mga nagsimula nang mag-iikalima ng hapon ay
tumanggap ng tig-iisang denaryo.

At nang lumapit ang mga nauna, inakala nilang tatanggap sila nang higit
doon ngunit ang bawat isa’y tumanggap din ng isang denaryo. Pagkatanggap nito,
nagreklamo sila sa may-ari ng ubasan. Sabi nila, “Isang oras lang pong gumawa ang
mga huling dumating samantalang maghapon kaming nagpagal at nagtiis ng
nakapapasong init ng araw. Bakit naman po ninyo pinagpare-pareho ang upa sa
amin?” At sinabi niya sa isa kanila, “Kaibigan, hindi kita dinadaya. Hindi ba’t
nagkasundo tayo sa isang denaryo? Kunin mo ang ganang sa iyo at umalis ka na.
Maano kung ibig kong upahan ang mga nahuli nang tulad ng upa ko sa iyo. Wala
ba akong karapatang gawin ang aking maibigan sa ari-arian ko? O, naiinggit ka lang
sa aking kabutihang loob?

Kaya’t ang nahuhuli ay mauuna at ang nauuna ay mahuhuli!

Gawain:

Gamit ang mga hudyat sa pagsang-ayon at pagsalungat at sa mga pahayag sa

pagbibigay-patunay, sagutin ang mga katanungan. Isulat ang sagot sa sagutang
papel. (5 PUNTOS BAWAT ISA)

1. Bilang mag-aaral, sang-ayon ka ba sa may-ari ng ubasan na binigyan ng

pagkakataon ang mga manggagawang walang magbigay ng hanapbuhay
kahit sa huling oras na lamang ng paggawa at binigyan niya pa ang mga ito ng
patas na upa? Pangatwiranan.

2. Sa sarili mong opinyon, may katuwiran bang magreklamo sa kanyang upa ang
unang manggagawa sa may-ari ng ubasan?

3. Batay sa sinabi ng mga naunang nagtrabaho at ang tugon ng may-ari, kanino

ang iyong simpatiya? Sino ang higit na may katuwiran? Ipaliwanag.

4. Kung ikaw ang tatanungin, anong uri ng pagkatao mayroon ang may-ari ng
ubasan? Patunayan.

5. Sang-ayon ka ba na sa kasalukuyan ay mayroon pa ring kagaya ng may-ari ng

ubasan kung magbigay ng upa sa kanyang mga manggagawa? Ilahad.

6. Magbigay ng mga patunay na ang mga naganap sa parabula ay nagaganap pa

rin sa kasalukuyan gaya ng mga sumusunod:

a. Kawalan ng hanapbuhay sa kasalukuyan

b. Hindi patas na pagbibigay ng upa at iba pang benipisyo sa mga
manggagawa
c. Pagiging mainggitin sa magagandang kapalaran o buhay ng kapwa
d. Pagbibigay ng oportunidad ng mga may-ari ng kompanya sa mga
manggagawa na gamitin ang kanilang buong kakayahan at oras sa paggawa
at pagbibigay ng patas na upa at benipisyo sa kanila
e. Mga taong nauubos ang oras sa maghapon nang walang ginagawang
makabuluhan

7. Sa iyong palagay, tama ba na ang lahat ng mga nagtrabaho ay tumanggap ng

pare-parehong halaga?

8. Kung ikaw ay isa sa mga nahuling nagtrabaho, ano ang iyong magiging
reaksyon sa iyong tinanggap na bayad? Bakit?

9. Batay sa kabuuan ng talinghaga ano ang kahulugan ng “Ang mga nahuhuli’y

mauuna; ang mga nauna ay mahuhuli?”

10. Bakit hindi dapat magsayang ng oras ang mga manggagawa lalo na sa ngayon?

11. Anong aral ang natutuhan mo sa parabula kung sa susunod na panahon ay isa
ka na ring manggagawa?
 PAMANTAYAN SA PAGMAMARKA:

5 PUNTOS – HIGIT NA MABISANG NAGAMIT ANG MGA HUDYAT SA PAGSANG-

AYON AT PAGSALUNGAT AT MGA PAHAYAG SA PAGBIBIGAY-PATUNAY

4 PUNTOS – MAS MABISANG NAGAMIT ANG MGA HUDYAT SA PAGSANG-AYON

AT PAGSALUNGAT AT MGA PAHAYAG SA PAGBIBIGAY-PATUNAY

3 PUNTOS – MABISANG NAGAMIT ANG MGA HUDYAT SA PAGSANG-AYON AT

PAGSALUNGAT AT MGA PAHAYAG SA PAGBIBIGAY-PATUNAY

2 PUNTOS - DI GAANONG MABISANG NAGAMIT ANG MGA HUDYAT SA

PAGSANG-AYON AT PAGSALUNGAT AT MGA PAHAYAG SA PAGBIBIGAY-
PATUNAY
 Tayahin

I. Basahin ang parabula at sagutan ang mga katanungan. (5 puntos bawat isa)

Ang Talinghaga Tungkol sa Dalawang Anak

Mateo 21: 28-30

Ano ang palagay ninyo rito? May isang matanda na may dalawang anak na
lalaki. Lumapit siya sa nakatatanda at sinabi, “Anak, pumunta ka ngayon sa ubasan
at magtrabaho ka roon.” “Ayoko po,” tugon nito, ngunit nagbago ito ng pasya at
nagtrabaho sa ubasan. Lumapit din ang ama sa bunso at ganoon din ang kanyang
sinabi. At tumugon ito, ‘Opo,’ ngunit hindi naman pumunta sa ubasan.

Sino sa kanilang dalawa ang sumunod sa kalooban ng ama? Sinabi nila sa

kaniya, “Ang nakatatanda po.”

Sinabi ni Hesus sa kanila, “Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ang mga

maniningil ng buwis at mga masasamang babae’y mauuna pa sa inyong pasakop sa
paghahari ng Diyos.

Sapagkat naparito sa inyo si Juan at ipinakilala ang matuwid na pamumuhay

at hindi ninyo siya pinaniwalaan ng katuwiran at hindi ninyo siya pinaniwalaan.
Ngunit pinaniwalaan siya ng mga maniningil ng buwis at ng mga masasamang
babae. Nakita ninyo ito ngunit hindi pa rin kayo nagsisi at naniwala sa kanya.

PANUTO: Sagutan ang mga sumusunod na tanong.

1. Sino-sino ang pangunahing tauhan sa kuwento?

2. Ano ang ipinag-uutos ng tatay sa kanyang mga anak?

3. Sa iyong palagay, bakit nagbago ng pasya ang nakatatandang kapatid?

Pangatwiranan

4. Anong aral ang nais ipabatid sa iyo ng binasang akda:

a. bilang anak
b. bilang manggagawa
c. bilang tagasunod

5. Tukuyin ang mga salitang gimamit na nagpapahayag ng pagsang-ayon at

pagsalungat?

6. Bilang isang kabataan, pangatwiranan mo ang pahayag:

“Kung gusto may paraan, kung ayaw maraming dahilan.”
 PAMANTAYAN SA PAGMAMARKA:

5 PUNTOS – HIGIT NA MABISA AT HIGIT NA MAAYOS NA NAILAHAD ANG

SARILING KAALAMAN, OPINYON AT KATUWIRAN BATAY SA PARABULANG
BINASA

4 PUNTOS – MAS MABISA AT MAS MAAYOS NA NAILAHAD ANG SARILING

KAALAMAN, OPINYON AT KATUWIRAN BATAY SA PARABULANG BINASA

3 PUNTOS – MABISA AT MAAYOS NA NAILAHAD ANG SARILING KAALAMAN,

OPINYON AT KATUWIRAN BATAY SA PARABULANG BINASA

2 PUNTOS - DI GAANONG MABISA AT DI-MAAYOS NA NAILAHAD ANG SARILING

KAALAMAN, OPINYON AT KATUWIRAN BATAY SA PARABULANG BINASA
 Karagdagang Gawain

Panuto. Ilahad ang iyong pagsang-ayon at pagsalungat sa mga sumusunod na

paksa/isyu, gamit ang mga hudyat ng pagsang-ayon at pagsalungat sa
pagpapahayag. (Pumili lamang ng tatlong isyung nais pangatwiranan)

1. Gawing legal ang aborsyon sa Pilipinas

2. Payagan nang makapagpakasal ang parehong kasarian

3. Pakikialam ng mga magulang sa pagpili ng kurso sa kolehiyo ng kanilang mga

anak

4. Pagpapatupad ng “contractualization” sa mga manggagawang Pilipino sa

Pilipinas o pagtatrabaho lamang ng ilang buwan sa kompanya at pagkatapos ay
tatanggalin na sila at panibagong “apply” uli at hindi pagbibigay sa mga
manggagawa ng mga benipisyo at maayos na pasahod

5. Pagpapatupad ng “Anti- Terrorism Law

PAMANTAYAN SA PAGMAMARKA:

5 PUNTOS – HIGIT NA MABISANG NAGAMIT ANG MGA HUDYAT SA PAGSANG-

AYON AT PAGSALUNGAT AT MGA PAHAYAG SA PAGBIBIGAY-PATUNAY

4 PUNTOS – MAS MABISANG NAGAMIT ANG MGA HUDYAT SA PAGSANG-AYON

AT PAGSALUNGAT AT MGA PAHAYAG SA PAGBIBIGAY-PATUNAY

3 PUNTOS – MABISANG NAGAMIT ANG MGA HUDYAT SA PAGSANG-AYON AT

PAGSALUNGAT AT MGA PAHAYAG SA PAGBIBIGAY-PATUNAY

2 PUNTOS - DI GAANONG MABISANG NAGAMIT ANG MGA HUDYAT SA

PAGSANG-AYON AT PAGSALUNGAT AT MGA PAHAYAG SA PAGBIBIGAY
PATUNAY
Susi sa Pagwawasto
Sanggunian
Agnes, Wilma D. Ruiz Florian L. Tiongson Pat C. Batikan 8, 2013.

Daluyan: MODYUL SA FILIPINO – GRADE 7 (SALIG SA KURIKULUM NG K-12).

(2015). Sharon Ansay - Villarde

DepEd. Gabay Pang-Kurikulum sa Filipino 8. 2016.

Avena, Lorenza P. Gintong Pamana III (Wika at Panitikan). Kagawaran ng Edukasyon.

Kagawaran ng Edukasyon. Panitikang Pilipino – Ikawalong Baitang (Modyul para sa

Mag-aaral). 2013.

https://web.facebook.com/f1l1p1n0y/posts/mga-pahayag-sa-pagbibigay-ng-mga-
patunay1-nagpapahiwatig-ang-tawag-sa- pahayagna/759036844138867/?
_rdc=1&_rdr

https://lecdiv.wordpress.com/bibliya-tagala/ang-mga-naunat-nahuli-mateo-201-
16a/

https://biblesharingonline.wordpress.com/2011/07/10/ang-talinghaga-
patungkol-sa-manghahasik-ang-ating-ebanghelyo-para-sa-hulyo-10-2011/

https://www.bible.com/tl/bible/399/MAT.21.28-29.RTPV05

https://www.biblegateway.com/passage/?search=Mateo+21&version=SND

https://gabay.ph/sipag-o-talino/

https://www.phrases.org.uk/meanings/no-man-is-an-island.html

https://www.youtube.com/watch?v=Qt2w-ca8nAo-

https://brainly.ph/question/130930

https://www.slideshare.net/cli4d/mga-37194330
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education – Region III,

Schools Division of Bataan - Curriculum Implementation Division Learning Resources Manage
Provincial Capitol Compound, Balanga City, Bataan Telefax: (047) 237-2102
Email Address: