You are on page 1of 8

Photomath:

Ένα εκπαιδευτικό εργαλείο ή το νέο λυσάρι;


Βαλσαμάκη Ξανθούλα,
valsamath@gmail.com

Περίληψη
Αναμφίβολα, οι «μαθητές του σήμερα» είναι εξοικειωμένοι με τη χρήση
ψηφιακών τεχνολογιών, τις οποίες και χρησιμοποιούν ως βοηθήματα για τα
σχολικά τους μαθήματα. Πιο συγκεκριμένα, οι αριθμομηχανές κάμερας,
όπως το Photomath, είναι ευρέως διαδεδομένες καθώς επιλύουν σε
δευτερόλεπτα μαθηματικές εξισώσεις. Στόχος της εργασίας αυτής είναι να
αναδείξει, πώς το Photomath μπορεί να αποτελέσει εκπαιδευτικό εργαλείο
και παράλληλα να σημειώσει τους κινδύνους που ελλοχεύει η μη
ορθολογική χρήση του. Πραγματοποιήθηκε αναζήτηση επιστημονικών
άρθρων και βιβλιογραφικών ανασκοπήσεων στις μηχανές αναζήτησης
Scopus και GoogleScolar.
Λέξεις κλειδιά: Photomath, ψηφιακές τεχνολογίες στην εκπαίδευση,
κινητές εφαρμογές
Abstract
Undoubtedly, «today's students» are familiar with the use of digital
technologies, which they use as aids for their school lessons. In particular,
camera calculators, such as Photomath, are widely used as they solve
mathematical equations in seconds. The aim of this paper is to highlight
how Photomath can be an educational tool and to note the dangers of its
irrational use. Literature review was conducted via the search engines:
Scopus and Google Scholar.
Key words: Photomath, digital technologies in education, mobile
applications

38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας © Ε.Μ.Ε. - 2023


38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας 105

Οι ψηφιακές τεχνολογίες στην εκπαίδευση


Η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει αλλάξει σταδιακά πολλές πτυχές της
ζωής των ανθρώπων. Ο τομέας της εκπαίδευσης δεν θα μπορούσε να μείνει
ανεπηρέαστος από τα αναβαθμισμένα τεχνολογικά μέσα και τις διάχυτες
πληροφορίες που κατακλύζουν την καθημερινότητα (1). Η ένταξη των νέων
τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασία έχει επιφέρει πολλά οφέλη. Πιο
συγκεκριμένα οι ψηφιακές τεχνολογίες μπορούν:
 να δημιουργήσουν μια καινοτόμα εκπαιδευτική διαδικασία και να
ενισχύσουν το ενδιαφέρον των μαθητών
 να εισάγουν νέες εκπαιδευτικές μεθόδους (ανεστραμμένη τάξη,
συνεργατική μάθηση, gamification, επαυξημένη πραγματικότητα)
 να διευκολύνουν την κατανόηση φαινομένων και θεωρητικών
θεμάτων με μεθόδους οπτικοποίησης
 και να βοηθήσουν τους εκπαιδευτικούς να διεξάγουν
αποτελεσματικότερα το μάθημα (2,3).
Εξάλλου, οι μαθητές του «σήμερα» έχουν γεννηθεί στην εποχή της
πληροφορίας όπου όλες οι ψηφιακές τεχνολογίες αποτελούν αναπόσπαστο
κομμάτι της καθημερινότητας τους. Για την επίλυση των αποριών τους δεν
στηρίζονται αποκλειστικά σε έντυπα βιβλία ή τις προφορικές παραδόσεις
των εκπαιδευτικών. Αντιθέτως, αναζητούν πληροφορίες σε μηχανές
αναζήτησης, παρακολουθούν σχετικά βίντεο-μαθήματα που υπάρχουν σε
αφθονία στο YouTube και εγκαθιστούν εφαρμογές στο κινητό τους
τηλέφωνο που τους βοηθούν να επιλύσουν ασκήσεις (1).
Αξίζει να σημειωθεί πως σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2022 σε
30 φοιτητές του Universita Negeri Gorontalo έδειξε πως αναζητούν βοήθεια
για την επίλυση των εργασιών
 σε σχετικά βίντεο στο YouTube (50%)
 σε πανεπιστημιακά συγγράμματα (43%)
 σε μαθηματικές εφαρμογές κινητού τηλεφώνου (6,67 %)
 σε συζητήσεις με τους συμφοιτητές τους (0,33%).
Παρόλο που οι φοιτητές τείνουν να προτιμούν μια συγκεκριμένη μέθοδο,
όλοι δήλωσαν πως έχουν χρησιμοποιήσει έναν συνδυασμό των παραπάνω
τρόπων για να οδηγηθούν στη λύση. Το γεγονός αυτό οφείλεται στη
διαφορετική φύση των προβλημάτων και ασκήσεων που καλούνται να
επιλύσουν (1).
106 38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας

Οι κινητές εφαρμογές ως εκπαιδευτικά εργαλεία Μαθηματικών


Οι κινητές εφαρμογές επίλυσης μαθηματικών ασκήσεων είναι διαθέσιμες
από κάθε σύγχρονη κινητή συσκευή, είναι απλές στη χρήση τους και
εγκαθίστανται με μεγάλη ευκολία. Κατά συνέπεια, είναι ευρέως
διαδεδομένες σε κύκλους μαθητών εφηβικής, ακόμη και προ-εφηβικής
ηλικίας. Αναφορικά με το βαθμό σαφήνειας και ορθότητας των λύσεων που
προτείνουν οι εφαρμογές, χαρακτηρίζεται ως υψηλός. Ακόμη, παρέχουν
αναλυτικές επεξηγήσεις, οι οποίες αυξάνουν το βαθμό κατανόησης της
άσκησης. Τέλος, με την προϋπόθεση ότι γίνεται συνετή χρήση τους, οι
εφαρμογές αυτές είναι ιδιαίτερα ωφέλιμες, χαρακτηρίζονται ως εργαλεία
ανεξάρτητης μάθησης και παρακινούν τους μαθητές να καλλιεργήσουν το
ενδιαφέρον τους για τα μαθηματικά (4).
Τέτοιες εφαρμογές είναι το Photomath, το Google’s Socratic καθώς και
το Microsoft Math Solver. Τα εργαλεία αυτά είναι γνωστά και ως
«αριθμομηχανές κάμερας», καθώς έχουν τη δυνατότητα ενισχυμένης
αναγνώρισης της εικόνας, ανάλυσης χαρακτήρων-συμβόλων και χρήσης
αλγορίθμων που βασίζονται στο deep learning με στόχο να επιλύσουν
μαθηματικές παραστάσεις και εξισώσεις (5).
H εφαρμογή Photomath
Το 2014 κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το Photomath, μια εφαρμογή
κινητού τηλεφώνου που επιτρέπει στο χρήστη να εστιάσει σε μια
μαθηματική παράσταση ή εξίσωση με την κάμερα του κινητού του και να
λάβει σε δευτερόλεπτα τη λύση στην οθόνη του. Η εφαρμογή μπορεί να
αναγνωρίσει τον τύπο γραφής της άσκησης, έντυπο, ψηφιακό ή ακόμη και
χειρόγραφο και να προσφέρει λεπτομερή επίλυση της. Ταυτόχρονα,
περιγράφει αναλυτικά τη μεθοδολογία και αιτιολογεί πλήρως τα βήματα για
την επίλυση της άσκησης. Τέλος, είναι εφικτή η επίδειξη εναλλακτικών
τρόπων επίλυσης της άσκησης, εφόσον το επιθυμεί ο χρήστης (5).
Παράδειγμα επίλυσης εξίσωσης μέσω του Photomath
O μαθητής εντοπίζει την άσκηση που θέλει να
επιλύσει και ρυθμίζει την κάμερα του κινητού του έτσι
ώστε να οριοθετήσει την εξίσωση ή παράσταση στο
ορθογώνιο πλαίσιο που εμφανίζεται στην οθόνη. Η
κάμερα του κινητού του χρήστη ανοίγει μέσω της
εφαρμογής.

Εικόνα1: Η οριοθέτηση της άσκησης


Εικόνα 1
38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας 107

Μετά τον εντοπισμό της εξίσωσης από την


εφαρμογή, λαμβάνεται η εικόνα 2. Παρατηρείται,
πως η εφαρμογή έχει αντιγράψει την εξίσωση που
δέχθηκε, χωρίς καμία παρερμηνεία και παρέθεσε την
τιμή που την επαληθεύει. Ταυτόχρονα, προτρέπει το
χρήστη να ελέγξει τα αναλυτικά βήματα της
επίλυσης της.

Εικόνα 2: Η λήψη της εξίσωσης και η τιμή που την


Εικόνα 2 επαληθεύει
Σε περίπτωση που επιλεγεί, παρατίθεται
αναλυτικά η επίλυση της εξίσωσης. Ο χρήστης
μπορεί να διαλέξει όποιο από τα βήματα
επιθυμεί, και να λάβει επεξηγήσεις για το πώς
πραγματοποιήθηκε η μετάβαση από τη μια
μορφή της εξίσωσης στην άλλη.

Εικόνα 3: Η αναλυτική επίλυση της άσκησης με


επεξηγήσεις
Εικόνα 3

Τα οφέλη της χρήσης του Photomath


Παρόλο που το Photomath χαρακτηρίζεται ευρέως ως εργαλείο
αντιγραφής, μπορεί να αποτελέσει καινοτόμο εργαλείο μάθησης στα χέρια
συνειδητοποιημένων μαθητών υπό την καθοδήγηση των εκπαιδευτών τους
(6). Οι μαθητές που χρησιμοποιούν το Photomath δηλώνουν πως το να
βλέπουν αναλυτικά τα βήματα επίλυσης μιας απαιτητικής άσκησης τους
βοηθά στην ουσιαστική κατανόηση της. Επιπλέον, αναφέρουν πως
χρησιμοποιούν την εφαρμογή και ως μέσο επαλήθευσης της δικής τους
λύσης (1).
Σε έρευνα των Zain et al, αναδείχθηκε πως οι μαθητές που
αντιμετώπιζαν με φόβο τις ασκήσεις των Μαθηματικών και συγκεκριμένα
της Άλγεβρας, μετά τη συστηματική χρήση της εφαρμογής, ενίσχυσαν την
αυτοπεποίθηση και τον ενθουσιασμό τους και παρακινήθηκαν να επιλύσουν
μόνοι τους, ασκήσεις που τους δόθηκαν μελλοντικά (7). Σε μια παρεμφερή
έρευνα των Yasoña και Gonzales πραγματοποιήθηκαν κάποια διαγνωστικά
τεστ σε μαθητές των τελευταίων τάξεων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που
σχετίζονταν με την επίλυση γραμμικών εξισώσεων και ανισώσεων. Από
108 38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας

τους μαθητές αυτούς επιλέχθηκαν εκείνοι που σημείωσαν χαμηλές


βαθμολογίες. Τους ζητήθηκε να χρησιμοποιήσουν την εφαρμογή Photomath
και να μελετήσουν βήμα προς βήμα, μόνοι τους, την επίλυση της άσκησης.
Έπειτα, τους δόθηκε μια παρόμοια άσκηση και διαπιστώθηκε πως οι
μαθητές αυτοί ανταποκρίθηκαν καλύτερα στην επίλυση των προβλημάτων
σημειώνοντας μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας (4).
Παράλληλα, εάν οι εκπαιδευτικοί αντιμετωπίσουν το Photomath ως ένα
εργαλείο μάθησης και όχι ως απειλή ή μέσο αντιγραφής, μπορούν να
αναβαθμίσουν την εκπαιδευτική διαδικασία. Αρχικά, η εφαρμογή αυτή
μπορεί να τους βοηθήσει στον επαναπροσδιορισμό των μαθησιακών
στόχων όπως:
 να μειωθούν οι τυποποιημένες και συνήθως μεθοδολογικά
καθοδηγούμενες ασκήσεις που ζητούνται από τους μαθητές
 και να δοθεί περισσότερος χρόνος για την ουσιαστική κατανόηση
των ορισμών και θεωρημάτων που χρησιμοποιούνται για την
επίλυση μιας άσκησης.
Έτσι, με τις αλλαγές αυτές, οι εκπαιδευτικοί είναι σε θέση να
καταστήσουν σαφές στους μαθητές τους, πως οι κινητές εφαρμογές, όπως
το Photomath, δεν αποτελούν λυσάρι - πανάκεια για όλα τα μαθηματικά
προβλήματα, αλλά ένα βοηθητικό εργαλείο ή μέσο επαλήθευσης (8).

Τα μειονεκτήματα της χρήσης του Photomath


Η ανησυχία της εκπαιδευτικής κοινότητας αναφορικά με τη χρήση του
Photomath έγκειται στο εάν οι μαθητές χρησιμοποιούν την εφαρμογή
αποκλειστικά ως μέσο αντιγραφής, δίχως να προσπαθούν να καταλάβουν τα
βήματα και εν συνεχεία το συλλογισμό. Όμως, η λανθασμένη αυτή
προσέγγιση δεν οφείλεται αποκλειστικά στον μαθητή, μα ως ένα βαθμό στις
στείρες μεθοδολογικές προσεγγίσεις επίλυσης ασκήσεων που προωθούνται
στο σχολείο. Έτσι, παρατηρείται πως οι μαθητές χρησιμοποιούν
συγκεκριμένα βήματα - μεθοδολογία, για να φέρουν εις πέρας την εργασία
τους, χωρίς να αντιλαμβάνονται επαρκώς πως και γιατί τα εφαρμόζουν. Η
λογική συνέχεια της κατάστασης αυτής είναι να αντιμετωπίζουν με
επιπολαιότητα τις εν λόγω κινητές εφαρμογές και να τις χρησιμοποιούν ως
«τυφλά» εργαλεία (8).
Επιπλέον, υπάρχει ο κίνδυνος το νέο ψηφιακό εργαλείο που επιλύει σε
δευτερόλεπτα μαθηματικές εξισώσεις να μετατραπεί σε μια «αυθεντία», την
οποία οι μαθητές θα ακολουθούν άνευ κριτικής σκέψης. Το γεγονός αυτό
μπορεί ακόμη να οδηγήσει στη συστηματική προσκόλληση στο Photomath
και μετέπειτα στην αποτυχία του μαθητή σε επερχόμενες εξετάσεις, όπου η
38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας 109

εφαρμογή δεν θα είναι διαθέσιμη. Είναι πρόδηλο λοιπόν, πως η μη κριτική


αντιμετώπιση του Photomath, καθώς και άλλων παρόμοιων κινητών
εφαρμογών, αποτρέπει τους μαθητές να δομήσουν ένα στέρεο μαθηματικό
υπόβαθρο (8,9).

Η παραγωγική αξιοποίηση του Photomath


Οι δημιουργοί του Photomath προτείνουν στους εκπαιδευτικούς να
χρησιμοποιήσουν την εφαρμογή για να εξηγήσουν νέες έννοιες στην τάξη.
Μπορούν να αναλύσουν την επίλυση της άσκησης χρησιμοποιώντας τα
βήματα της εφαρμογής, δίνοντας περισσότερη έμφαση στο «γιατί» και το
«πως». Ταυτόχρονα, η προβολή της λύσης στον πίνακα με τη βοήθεια
προτζέκτορα, προσφέρει περισσότερο χρόνο για συζήτηση και
αλληλεπίδραση περιορίζοντας την παράλληλη αντιγραφή, που πολλές
φορές αποσυντονίζει τους μαθητές. Επιπρόσθετα, ο εκπαιδευτικός
χωρίζοντας τους μαθητές σε ομάδες εργασίας, μπορεί να ζητήσει την
παράθεση εναλλακτικών τρόπων επίλυσης από αυτόν που παρουσιάζεται
στην εφαρμογή (10).
Παράλληλα, το Photomath είναι δυνατό να ενταχθεί στην εκπαιδευτική
διαδικασία και με τη μορφή εργασίας για το σπίτι. Συγκεκριμένα, στους
μαθητές της Β’ Γυμνασίου στο κεφάλαιο των εξισώσεων α’ βαθμού. Η
εργασία μπορεί να διαμορφωθεί ως εξής:
 Βήμα 1ο: Λύστε την εξίσωση που σας δίνετε χωρίς καμία βοήθεια.
 Βήμα 2ο: Σκανάρετε την εξίσωση στην εφαρμογή του Photomath
από το κινητό σας τηλέφωνο ή την ταμπλέτα σας.
 Βήμα 3ο: Ελέγξτε τα βήματα επίλυσης της εξίσωσης στην εφαρμογή
και συγκρίνετε τα με τα δικά σας αποτελέσματα.
 Βήμα 4ο: Διορθώστε την επίλυση σας και εξηγήστε τα λάθη που
πραγματοποιήσατε.
 Βήμα 5ο: Παρουσιάστε στην τάξη τα αποτελέσματα σας.
Έτσι, αναθέτοντας μια διαφορετικού είδους εργασία στους μαθητές, ο
εκπαιδευτικός μπορεί να απομακρυνθεί από τις μεθοδολογικές προσεγγίσεις
επίλυσης ασκήσεων και να ενισχύσει την αυτοκριτική των μαθητών
οδηγώντας τους στην ευκολότερη κατανόηση των λαθών τους.

Συμπεράσματα
Οι κινητές εφαρμογές επίλυσης μαθηματικών ασκήσεων είναι ευρέως
διαδεδομένες στους κύκλους των μαθητών. Μια από αυτές είναι το
Photomath, το οποίο είναι εύκολο στη χρήση και παραθέτει αναλυτικά τα
110 38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας

βήματα επίλυσης της άσκησης. Το Photomath μπορεί να βοηθήσει τους


μαθητές στην καλύτερη κατανόηση των ασκήσεων και να ενισχύσει την
αυτοπεποίθηση και τον ενθουσιασμό τους, αναφορικά με το μάθημα των
Μαθηματικών. Ταυτόχρονα, ο εκπαιδευτικός δύναται να επαναπροσδιορίσει
τους εκπαιδευτικούς στόχους που θέτει, μειώνοντας τον αριθμό των
τυποποιημένων ασκήσεων και εστιάζοντας περισσότερο στην ουσιαστική
κατανόηση των θεωρημάτων και των ορισμών. Η μη ορθολογική του χρήση
όμως, μπορεί να το μετατρέψει σε ένα μέσο στείρας αντιγραφής που οδηγεί
στην αποτυχία, όταν δεν είναι διαθέσιμο. Έτσι, γίνεται αντιληπτό πως τόσο
το Photomath όσο και παρεμφερείς κινητές εφαρμογές μπορούν να
αποτελέσουν διδακτικά εργαλεία και να ενισχύσουν τη δόμηση ενός
στέρεου Μαθηματικού υποβάθρου, εφόσον αντιμετωπίζονται με γνώμονα
την κριτική σκέψη.

Βιβλιογραφία
1. Damayanti T., Takaendengan B. R., Kobandaha P. E. and Gombah W.
(2023) Digital Natives Preferences in How to Learn Mathematics: A
Qualitative Study of Preservice Mathematics Teacher, Jambura Journal
of Mathematics Education, 4(1), 75-80
2. Junior, J. B. B. (2020) Assessment for learning with mobile apps:
exploring the potential of quizizz in the educational context,
International Journal of Development Research, 10(01), 33366-33371
3. Βαλσαμάκη Ξ. (2022) Η αλλαγή του επιχειρηματικού μοντέλου ως ένα
από τα συστατικά στοιχεία του ψηφιακού μετασχηματισμού,
Διπλωματική εργασία, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 2022
4. Yasoña R. M. O. and Gonzales M. A. S. (2022) Enhancing mathematical
skills of the students through digi-tech apps, Enhancing mathematixal
skills of the students through digi-tech apps, 104(1), 13-13
5. Van Vaerenbergh S. and Pérez-Suay A. (2022) A classification of
artificial intelligence systems for mathematics education,
In Mathematics Education in the Age of Artificial Intelligence: How
Artificial Intelligence can Serve Mathematical Human Learning (pp. 89-
106) Cham: Springer International Publishing
6. Saundarajan K., Osman, S., Kumar J., Daud M., Abu M. and Pairan M.
(2020) Learning algebra using augmented reality: A preliminary
investigation on the application of photomath for lower secondary
education, International Journal of Emerging Technologies in Learning
(iJET), 15(16), 123-133
38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας 111

7. Zain I. N., Setambah M. A., Othman M. S. and Hanapi M. H. (2023)


Use of Photomath Applications in Helping Improving Students’
Mathematical (Algebra) Achievement, European Journal of Education
and Pedagogy, 4(2), 85-87
8. Webel C. and Otten S. (2015) Teaching in a world with PhotoMath, The
Mathematics Teacher, 109(5), 368-373
9. Ozkan Z. A., Boccio D., Seo D. and Budak S. (2021, July) «Revising
College Algebra instruction to accept and incorporate the use of smart
phone applications» In 2021 ASEE Virtual Annual Conference Content
Access
10. Best Practice Guidelines. (February 2019), https://photomath.com/wp-
content/uploads/2021/09/best_practices.pdf (ημερομηνία προσπέλασης
21/10/2023).

You might also like