Professional Documents
Culture Documents
ΟΔΗΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
EDUG-552: Εφαρμογές της Τεχνολογίας στην Ειδική Εκπαίδευση
Εισαγωγή
Ο παρών Οδηγός Μελέτης αποτελεί βασικό βοήθημα του μαθήματος «Εφαρμογές της
Τεχνολογίας στην Ειδική Εκπαίδευση» το οποίο προσφέρεται στo πλαίσιo του εξ
αποστάσεως Μεταπτυχιακού Προγράμματος στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση.
Σκοπός του Οδηγού αυτού είναι να καθοδηγήσει τους/τις φοιτητές/τριες και να τους/τις
βοηθήσει στη συστηματική αξιοποίηση του εκπαιδευτικού υλικού στο οποίο
στηρίζεται η διδασκαλία του μαθήματος. Ο Οδηγός θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί από
κοινού με το Διάγραμμα του Μαθήματος, στο οποίο υποδεικνύονται και τα βασικά
διδακτικά εγχειρίδια, καθώς και με το εκπαιδευτικό υλικό που αναρτάται στη
διαδικτυακή και διαδραστική πλατφόρμα του μαθήματος (moodle). O Οδηγός
αποτελείται από 6 ενότητες. Η επιτέλεση των δραστηριοτήτων είναι ιδιαίτερα
σημαντική, καθώς θα σας βοηθήσει να αφομοιώσετε τα περιεχόμενα του μαθήματος,
αλλά και να αναπτύξετε κριτική σκέψη επί αυτών. Οι δραστηριότητες, τα κουίζ και οι
σχετικές πηγές θα εμπλουτίζονται και θα ανακοινώνονται κατά τη διάρκεια του
εξαμήνου.
1
Ενότητα 1 (Εβδομάδα 1-2): Εκπαιδευτικό λογισμικό και νέες τεχνολογίες (28/09/20-
09/10/20)
Σκοπός
Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες:
• Να γνωρίζουν τις διάφορες κατηγορίες διαθέσιμων εκπαιδευτικών εργαλείων.
(eLearning, LMS, LCMS, LAMS, CSCL κτλ.)
• Να γνωρίζουν ποιοι οι στόχοι και οι ιδιαιτερότητες της κάθε κατηγορίας
εργαλείων.
• Να γνωρίζουν ποιες είναι οι νέες τεχνολογίες και ανερχόμενες εφαρμογές στον
χώρο της εκπαίδευσης (mLearning, MOOCs).
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες:
2
Δραστηριότητες
Δραστηριότητα 1
Στο φόρουμ CYBER-CAFÉ Κοινωνικό Φόρουμ γράψτε μία σύντομη παρουσίαση (1
παραγράφου) του εαυτού σας (σύντομο βιογραφικό)
Δραστηριότητα 2
Παρουσιάστε το αγαπημένο εκπαιδευτικό εργαλείο σας!
Η μεγάλη πλειοψηφία, αν όχι όλοι σε αυτό το μάθημα, έχουν διδακτική εμπειρία.
Προφανώς και στη διάρκεια αυτής έχετε χρησιμοποιήσει διάφορα εκπαιδευτικά
εργαλεία που συγκαταλέγονται μέσα στις κατηγορίες που αναλύουμε στην 1η ενότητα.
Επιλέξτε το αγαπημένο σας (αυστηρά ένα) και παρουσιάστε το σε μία σύντομη
παράγραφο περίπου 100 λέξεων απαντώντας στην παρούσα ανάρτηση. Όσοι/όσες δεν
έχετε διδακτική εμπειρία ή δεν έχετε χρησιμοποιήσει, πείτε μου ποιο σας κέντρισε το
ενδιαφέρον και θα το δοκιμάζατε σε τάξη.
Να αναφέρετε σε ποια κατηγορία θα λέγατε ότι εντάσσεται, γιατί σας αρέσει, πώς το
χρησιμοποιείτε, αν αρέσει στους μαθητές σας, τι σας προσφέρει... κτλ. Όσο πιο
πρωτότυπο και ξεχωριστό είναι τόσο καλύτερα! Εντυπωσιάστε με!
Προφανώς για να μην αδικηθούν όσοι/όσες γράψουν αργότερα, επιτρέπονται οι
επικαλύψεις (να επιλέξετε το ίδιο εργαλείο με συμφοιτητή/τριά σας) αρκεί να μπορείτε
να αναφέρετε την προσωπική σας εμπειρία.
Μην ξεχάσετε να αναφέρετε μία σχετική αναφορά (url) για το πού μπορεί να το βρει
κάποιος/α.
Ενθαρρύνεται η μεταξύ σας ανταλλαγή απόψεων μέσω σχολιασμού άλλων
απαντήσεων.
Ενδεικτική προθεσμία (09/10/20)
3
Ενότητα 2 (Εβδομάδα 3-5): Υποστηρικτικές τεχνολογίες (12/10/20-30/10/20)
Σκοπός
Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες:
• Να μάθουν τα προβλήματα στη χρήση των Υ/Η από ΑμεΑ
• Να γνωρίσουν υποστηρικτικές τεχνολογίες για αισθητηριακές αναπηρίες
• Να γνωρίσουν υποστηρικτικές τεχνολογίες για κινητικές αναπηρίες
• Να γνωρίσουν υποστηρικτικές τεχνολογίες για άτομα με νοητικές αναπηρίες
και μαθησιακά προβλήματα
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες:
• Θα γνωρίζουν ποιες ΥΤ υπάρχουν για ΑμεΑ.
• Θα μπορούν να κρίνουν ως προς τη χρήση ΥΤ ανάλογα με την εκάστοτε
αναπηρία.
• Θα μπορούν να ενημερώνονται για νέες ΥΤ.
• Θα μπορούν να κρίνουν νέες τεχνολογίες ως προς τις πιθανές χρήσης τους ως
ΥΤ.
Έννοιες - κλειδιά
Δραστηριότητες i
Δραστηριότητα 3
4
http://www.chromevox.com/tutorial/
Γράψτε την εμπειρία και τα σχόλιά σας (περίπου 200 λέξεις) απαντώντας στην
παρούσα ανάρτηση.
Ενθαρρύνεται η μεταξύ σας ανταλλαγή απόψεων μέσω σχολιασμού άλλων
απαντήσεων.
Ενδεικτική προθεσμία (23/10/20)
Δραστηριότητα 4
Μην ξεχάσετε να αναφέρετε μία σχετική αναφορά (url) για το πού μπορεί να το βρει
κάποιος/α.
5
Ενότητα 3 (Εβδομάδα 6-7): Αξιολόγηση τεχνολογικών εκπαιδευτικών εργαλείων
και υλικού ως προς την καταλληλότητά τους για μαθητές με αναπηρίες (02/11/20-
13/11/20)
Σκοπός
Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες:
• Να μπορούν να αξιολογήσουν την καταλληλότητα ενός εργαλείου ή
εκπαιδευτικού υλικού όσον αφορά τις ανάγκες ενός μαθητή με αναπηρία.
• Να γνωρίζουν τι εργαλεία υπάρχουν για την αξιολόγηση της προσβασιμότητας
ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού; Ποια; Τι αξιολογούν; Τι πρέπει να
γνωρίζουμε;
• Να γνωρίζουν τις μεθοδολογίες που υπάρχουν για την αξιολόγηση της
προσβασιμότητας ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού;
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες:
• Θα γνωρίζουν διάφορα κριτήρια αξιολόγησης εκπ. λογισμικού
• Θα μπορούν να επιλέγουν την κατάλληλη κατηγορία αξιολόγησης ανάλογα την
περίσταση
• Θα γνωρίζουν τη διαδικασία αξιολόγησης με εμπειρογνώμονα
• Θα γνωρίζουν διάφορες τεχνικές αξιολόγησης με χρήστες
• Θα μπορούν να σχεδιάσουν αξιολογήσεις με χρήστες
• Θα γνωρίζουν τη διαδικασία αξιολόγησης με χρήστες
• Θα μπορούν να επιλέξουν τη χρήση διαφόρων μεθόδων συλλογής δεδομένων
ανάλογα την περίσταση
Έννοιες - κλειδιά
6
Δραστηριότητες i
Δραστηριότητα 5
Στο πλαίσιο του σχεδιασμού και υλοποίησης της διδασκαλίας σας σε Λύκειο,
σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε το Moodle για : (α) τη διαδικτυακή επικοινωνία σας με
τους μαθητές σας και των μαθητών μεταξύ τους, (β) την ανάθεση εργασιών σχετικών
με το μάθημα, (γ) τη διάθεση πρόσθετου διδακτικού και άλλου υποστηρικτικού υλικού
του μαθήματος.
Δεδομένα
Τα μαθήματά σας στην τάξη του συγκεκριμένου σχολείου, παρακολουθούν 25
μαθητές. Μετά από έρευνα διαπιστώσατε ότι στη συγκεκριμένη τάξη συνυπάρχουν
μαζί με τους μαθητές του γενικού πληθυσμού και μαθητές με αναπηρία και/ή ειδικές
εκπαιδευτικές ανάγκες.
Προκειμένου να διασφαλίσετε ότι οι μαθητές με αναπηρία μπορούν να συμμετέχουν
ισότιμα, τόσο στις διεργασίες μάθησης με φυσική παρουσία στην τάξη, στην
προετοιμασία τους για το μάθημα, πριν την προσέλευση στο σχολείο, αλλά και στη
διαδικτυακή συνεργασία με τους συμμαθητές τους, σε ομαδικές και άλλες εργασίες,
προχωρήσατε στην καταγραφή και ανάλυση των αναγκών τους.
Μαθητές με αναπηρία
Οι μαθητές με αναπηρία, που διαπιστώσατε ότι συνυπάρχουν στη συγκεκριμένη τάξη,
εντάσσονται ως προς την αναπηρία και/ή τις ειδικές εκπαιδευτικές τους ανάγκες στις
εξής κατηγορίες:
(α) με δυσλεξία, δύο (2) μαθητές,
(β) με σωματική αναπηρία (χρησιμοποιεί αναπηρικό αμαξίδιο), ένας (1) μαθητής,
(δ) με τυφλότητα (νομικά τυφλός) ένας (1) μαθητής,
Δραστηριότητα 6
Μετά από την αξιολόγηση των μαθητών σας, ως εμπειρογνώμονες, στην οποία
προχωρήσατε στο σενάριο της Δραστηριότητας 5, και λαμβάνοντας υπόψη όσα έχετε
διαπιστώσει, αποφασίσατε να προχωρήσετε σε προσωποποιημένες δοκιμές χρήσης
(πειράματα), προκειμένου να διαπιστώσετε την προσβασιμότητα ή μη, του Moodle.
Για τους σκοπούς της αξιολόγησης, λάβατε υπόψη σας, ότι οι μαθητές είναι αναγκαίο:
7
(α) με χρήση του εργαλείου να ενημερώνονται για να αναλαμβάνουν και να φέρουν σε
πέρας εργασίες που τους αναθέτουμε (ανάγνωση κατευθύνσεων και πληροφοριών που
τους αποστέλλονται, συγγραφή θεματικών εργασιών κ.τ.ό.)
(β) να επικοινωνούν και να συνεργάζονται με τους συμμαθητές τους.
8
Ενότητα 4 (Εβδομάδες 8-9): Πρότυπα, στάνταρντ και αρχές στη σχεδίαση και
παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού όσον αφορά την προσβασιμότητα (16/11/20-
27/11/20)
Σκοπός
Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες:
• Να μάθουν τα διάφορα πρότυπα και στάνταρντ όσον αφορά την
προσβασιμότητα παραγόμενου ψηφιακού υλικού.
• Να γνωρίσουν τις οδηγίες όσον αφορά την προσβασιμότητα του Παγκόσμιου
Ιστού έχοντας υπόψη τη σχέση τους και την εφαρμογή τους στην ειδική
εκπαίδευση.
• Να γνωρίσουν τις αρχές και καλές πρακτικές για καλή σχεδίαση και πώς
μπορούν να αξιοποιηθούν στον σωστό σχεδιασμό υλικού για ειδική
εκπαίδευση.
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες:
• Θα μπορούν να καταλαβαίνουν το επίπεδο προσβασιμότητας ιστοσελίδων με
βάση δηλώσεις συμβατότητας
• Θα μπορούν να αναγνωρίζουν διαφορετικές οδηγίες και τον ρόλο τους
• Θα μπορούν να κρίνουν τις βασικές αρχές προσβασιμότητας σε ιστοσελίδες
• Θα μπορούν να κρίνουν θέματα που αφορούν τη χρησιμότητα διαφόρων
προδιαγραφών
• Θα μπορούν να αναγνωρίζουν δυνατότητες που παρέχονται από εργαλεία
συμβατά με στάνταρντ
Έννοιες - κλειδιά
Διαλειτουργικότητα, LODE, CC, LTI, LIS, AfA, LIP, ACCLIP, APIP, ISO 247510-1,
Web accessibility, WCAG, ATAG, UAAG, W3C, WAI, Section 508
Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
Διαφάνειες του μαθήματος
Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
Δραστηριότητες i
Δραστηριότητα 7
9
διαφορετικών γλωσσών – τεχνολογιών για το καθένα από αυτά (HTML, CSS,
JavaScript).
Στα έγγραφα Word, PowerPoint, PDF που εξετάζουμε σήμερα ακολουθείται μία
παρόμοια φιλοσοφία, αφήνοντας την παρουσίαση στην ευθύνη των στιλ και δίνοντας
έμφαση στη σωστή δόμηση του περιεχομένου.
10
Ενότητα 5 (Εβδομάδες 10-11): Παραγωγή, τροποποίηση και επαναχρησιμοποίηση
εκπαιδευτικού υλικού με στόχο τη βέλτιστη προσβασιμότητά του με βάση τις ανάγκες
των μαθητών/τριών με αναπηρίες (30/11/12/20-11/12/20)
Σκοπός
Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες:
• Να γνωρίσουν εργαλεία για παραγωγή ψηφιακού υλικού με έμφαση στα
ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που βοηθούν την προσβασιμότητα του υλικού.
• Να μάθουν ό,τι χρειάζεται να γνωρίζει ένας/μία διδάσκοντας/ουσα κατά τη
διαδικασία παραγωγής ή τροποποίησης υπάρχοντος υλικού για να καλύψει τις
ανάγκες μαθητών με αναπηρίες.
• Να μάθουν πώς πρέπει να διαμορφωθεί και να τροποποιηθεί υπάρχον υλικό για
να καλύπτει τις ανάγκες μαθητών/τριών με αναπηρίες.
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες:
• Θα μπορούν να παράγουν όσο το δυνατόν πιο προσβάσιμων εγγράφων, φύλλων
εργασίας, παρουσιάσεων κτλ.
• Θα μπορούν να κρίνουν τη σημαντικότητα προβλημάτων σε εκπ. υλικό.
• Θα μπορούν να ιεραρχούν και να αντιμετωπίζουν προβλήματα
προσβασιμότητας σε εκπ. υλικό.
• Θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν εργαλεία για αξιολόγηση προσβασιμότητας
εγγράφων.
• Θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν εργαλεία για βασική αξιολόγηση
προσβασιμότητας ιστοσελίδων.
• Θα μπορούν να κρίνουν τη σημαντικότητα προβλημάτων που αναφέρονται από
εργαλεία αξιολόγησης προσβασιμότητας ιστοσελίδων.
Έννοιες - κλειδιά
Δραστηριότητες i
11
Δραστηριότητα 8
Δίνεται ένα επισυναπτόμενο έγγραφο και ζητείται από τους/τις φοιτητές/τριες να
απαντήσουν στην παρακάτω ερώτηση:
Να αναφέρετε ποιο κατά τη γνώμη σας είναι το πρόβλημα του παρακάτω εγγράφου
που πιθανότατα να δημιουργήσει τις περισσότερες δυσκολίες για κάποιον/α
μαθητή/τρια με απώλεια όρασης που θα το διαβάσει χρησιμοποιώντας έναν αναγνώστη
οθόνης.
Ενθαρρύνεται η μεταξύ σας ανταλλαγή απόψεων μέσω σχολιασμού άλλων
απαντήσεων.
Ενδεικτική προθεσμία (04/12/20)
Δραστηριότητα 9
Αξιολογήστε την κεντρική σελίδα του Πανεπιστημίου Λευκωσίας
https://www.unic.ac.cy/
Συζητήστε ποια κατά τη γνώμη σας είναι τα σημαντικότερα προβλήματα της σελίδας
και ποια τα σημεντικότερα θετικά στοιχεία.
12
Ενότητα 6 (Εβδομάδα 12): Πέρα από την εκπαίδευση. Η τεχνολογία στην υπηρεσία
του μαθητή (14/12/20-18/12/20)
Σκοπός
Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες να αναλογιστούν:
• Την επιρροή τους πέρα από την εκπαιδευτική διαδικασία στη χρήση της
τεχνολογίας στην καθημερινότητα του/της μαθητή/τριας.
• Πώς μπορεί να βοηθήσει η τεχνολογία στην καθημερινότητα του/της
μαθητή/τριας. (π.χ. στην επικοινωνία του/της με τους γύρω, στην ψυχαγωγία,
στην ενημέρωση, κτλ.)
• Πώς μπορεί ο/η εκπαιδευτικός να βοηθήσει σε αυτό; Πώς μπορεί ο/η
εκπαιδευτικός να προάγει τον ρόλο της τεχνολογίας στην καθημερινότητα
ενός/μίας μαθητή/τριας με αναπηρίες; Ποια τα οφέλη από μία τέτοια
προσπάθεια (για τον/τη μαθητή/τρια και τον διδάσκοντα/ουσα);
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες:
Έννοιες - κλειδιά
Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
Διαφάνειες του μαθήματος
Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
Δραστηριότητες i
Δραστηριότητα 10
Έχοντας υπόψη όλα όσα αποκομίσατε από το μάθημα, θα αλλάζατε / βελτιώνατε κάτι
στις πρακτικές που χρησιμοποιείτε στη διδασκαλία και παραγωγή εκπαιδευτικού
υλικού και τι θα ήταν αυτό;
Ενθαρρύνεται η μεταξύ σας ανταλλαγή απόψεων μέσω σχολιασμού άλλων
απαντήσεων.
Ενδεικτική προθεσμία (18/12/20)
13
Ατομική εργασία
Εισαγωγή
Το πρόβλημα της προσβασιμότητας του παγκόσμιου ιστού (web accessibility)
σχετίζεται άμεσα με την ειδική εκπαίδευση αφού μεγάλο μέρος της εκπαίδευσης
σήμερα χρησιμοποιεί τον Παγκόσμιο Ιστό σαν πλατφόρμα υλοποίησης των
εκπαιδευτικών εργαλείων. Ειδικά το πρόβλημα της προσβασιμότητας του Παγκόσμιου
Ιστού (web accessibility) είναι ένα πολυσύνθετο πρόβλημα με πολλούς/ές
συμμετέχοντες/ουσες (χρήστες, κατασκευαστές λογισμικού, κατασκευαστές
ιστοσελίδων, οργανισμούς/εταιρίες κατόχους ιστοσελίδων κτλ.). Για την αντιμετώπισή
του λοιπόν υπάρχουν αρκετές προσεγγίσεις εκ των οποίων οι περισσότερες μπορούν
να κατηγοριοποιηθούν στις παρακάτω 3 κατηγορίες:
Νομική
Η αντιμετώπιση με βάση τη νομική προσέγγιση έχει να κάνει με νομοθεσίες που
επιβάλλουν σε λογισμικό ή περιεχόμενο του παγκόσμιου ιστού να είναι προσβάσιμο
με βάση συγκεκριμένους κανόνες. Η μη συμμόρφωση προφανώς συνεπάγεται
κυρώσεις.
• Ποια είναι τα δυνατά σημεία των νομοθετικών πλαισίων στην
αντιμετώπιση του προβλήματος;
• Ποια είναι τα αδύνατα σημεία των νομοθετικών πλαισίων στην
αντιμετώπιση του προβλήματος; Ποιες οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν;
(Λέξεις - κλειδιά: web accessibility + legislation / laws / acts)
Τεχνολογική
Σ' αυτή την κατηγορία εντάσσονται τεχνολογικά εργαλεία /
λογισμικά που παράγουν προσβάσιμο υλικό ή που ελέγχουν την προσβασιμότητα
ηλεκτρονικού υλικού (δλδ. ιστοσελίδων), ούτως ώστε να συμμορφώνονται με
τεχνολογικές οδηγίες και κατευθυντήριες γραμμές
• Ποια είναι τα δυνατά σημεία των εργαλείων αυτών στην αντιμετώπιση του
προβλήματος;
• Ποια τα αδύνατα σημεία των εργαλείων αυτών στην αντιμετώπιση της
προσβασιμότητας του Παγκόσμιου Ιστού; Τι προβλήματα έχουν;
(Λέξεις - κλειδιά: web accessibility + software / tools / checkers / auditing)
Οικονομική
Σ’ αυτή την κατεύθυνση εντάσσονται προσπάθειες να πειστούν επιχειρήσεις, ώστε να
μετατρέψουν σε προσβάσιμους τους διαδικτυακούς τους τόπους μέσω οικονομικών
επιχειρημάτων. Υπάρχουν λοιπόν έρευνες και μελέτες για τα οικονομικά οφέλη από
14
ένα προσβάσιμο site που προέρχονται είτε από τεχνολογικούς είτε
από κοινωνικούς λόγους.
• Ποια είναι τα δυνατά σημεία αυτών των επιχειρημάτων που μπορεί να
βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος;
• Ποια είναι τα αδύνατα σημεία των επιχειρημάτων που δυσκολεύουν τη
χρήση τους στην αντιμετώπιση του προβλήματος;
(Λέξεις κλειδιά: business case of / economic benefits of + web accessibility)
Θέμα
Στην παρούσα εργασία θα πρέπει να κάνετε μία σύντομη περιγραφή των διαφορετικών
αυτών προσεγγίσεων παρουσιάζοντας σχετικές πηγές και απαντώντας στα βασικά
ερώτημα για κάθε προσέγγιση:
Ποια τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα (δυνατά και αδύνατα σημεία) της
κάθε μίας προσέγγισης;
Προδιαγραφές
• Περίπου 2000 (+/- 500) λέξεις εξαιρουμένων των αναφορών
• Αναφορές σε μορφή APA
• Τουλάχιστον 15 πηγές (όχι απαραίτητα μόνο από επιστημονικά περιοδικά και
συνέδρια. Μπορεί να περιλαμβάνονται πηγές όπως σελίδες, blog posts, άρθρα
εφημερίδων και διαδικτυακών τόπων κτλ.)
Τελική εξέταση
Η τελική εξέταση θα πραγματοποιηθεί μεταξύ 11/01/21 – 26/01/21.
i
Οι δραστηριότητες ενδέχεται να τροποποιηθούν ελαφρώς κατά τη διάρκεια του εξαμήνου γι’ αυτό
συμβουλευτείτε καλύτερα τις σχετικές αναρτήσεις του μάθημα στην πλατφόρμα Moodle.
15