SUBUKINATIN!

PANUTO : Magtala ng mga wikang/diyalektong sinasalita ng mga tao sa Lungsod Zamboanga.

Pumili ng mga wikang alam mong isalita o kaya’y wikang ginagamit mo sa mga taong iyong
nakasalamuha. Ipaliwanag kung paano nagkakatulad o kaya’y nagkakaiba ang mga wikang ito.
Isulat sa kahon ang iyong paliwanag.

I – Mga wikang sinasalita sa Lungsod Zamboanga

1. Filipino (Tagalog)

2. English

3. Chavacano (Spanish Criollo dialect)

4. Cebuano (Bisaya)
5. Tausug
6. Subanon
7. Samal
8. Chinese (Mandarin)
9. Yakan

10. Sama

II – Pagpapaliwanag
 PALIWANAG

Ang mga wikang alam kong isalita o naiintindihan ko ay ang Filipino, English, Chavacano,
Cebuano. At ang pagkakatulad ng mga wikang/diyalektong ito ay kalamitan ang mga ito ay salin
wika na sa pagdaan ng mga ilang dekadang pagsasalin ay nakamit na ang antas na kung saan ito
gayon.

PAG-ISIPAN MO !

PANUTO : Ibigay ang iyong opinyon sa mga sumusunod na termino ;

Lingua Franca

Ang lingua franca ay isang dialectong na kong saan ay puwedeng magamit o maunawa, ng
dalawang groupo na kung saan ay iba ang ginagamit na wika.
Diyalekto

Diyalekto ay isang natatanging uri ng wika na ginagamit sa isang rehiyon o lugar. Ang
mga diyalekto ay tinatawag ding wikain o salitang bernakyular.

Speech community

Mga pankat ng tao o isang kumunidad na gumagamit ng kaparehas na wika, na kung saan
naiintindihan ng lahat.

Idyolek

Ay isang wika na kung saan ay maraming barayti.

Yufemismo

Isang paraan ng pagpapalit ng mga salitang mas magaan, mas kaayaaya, mas maganda, at mas
madaling. Para ma intindihan ng lahat.

GAWIN NATIN !

GAWAIN 1
PANUTO : Batay sa sariling pag-unawa, ipaliwanag ang mga sumusunod ;

Pagkakaiba ng bilinggwalismo at multilinggwalismo

Ang bilinggwalismo ay gumagamit lamang ng dalawang wika o dialecto, habang ang

multilinggwalismo ay gumagamit ng wika higit pa sa dalawa.

Ang wika tungo sa pagtamo ng kapayapaan

Magsanay at unawain ang mga wika at ilang mga dialecto para mahing mahusay ang
pagkikipagkomunikeyt natin sa mga tao sa ating paligid.
Gamit ng wikang

Filipino sa lipunan

Ang ating bansa ay may dalawang offical na wika ito ang Filipino ( Tagalog) at ang English.
Mahalaga ang gamit na wikang Tagalog dahil, ito ang wikang marami ang kabisado o marunong
mag salita nito.

GAWAIN 2

PANUTO : Magbigay ng mga halimbawa ng salitang Taboo sa kolum A at ang katumbas nito
sa salitang yufemismo na nasa kolum B.

KOLUM A

1. Kalapating mababa ang lipad

2. Nagtataingang kawali

3. May bulsa sa balat

4. Sumakabilang buhay

5.Tumatawag ang kalikasan

KOLUM B
 1. (babaeng bayaran)

2. (bingi)

3. (kuripot)

4. (namatay)

5. (nadudumi)

GAWAIN 3

PANUTO : Mag-isip ng isang senaryo na gamit ang iba’t ibang estruktura ng wika sa
pamamagitan ng pagbuo ng script.

MUSIC UP… FADE TO BED

KARLO: MAGANDANG UMAGA PHILIPPINAS,
JANNA: MAGANDANG UMAGA MGA KABAGWIS,
KARLO: NGAYON IKA DALAWAMPUTWALO NH HUNYO AKO SI KARLO MINDOSO
JANNA: JANNA AGKOSO PARA SA
BOTH: BAGWIS…
SEPARATOR…
KARLO: SA ULO NG MGA BALITA,
SEPARATOR…..
JANNA: ANG WIKA AY MASISTEMANG BALANGKAS,
SEPARATOR….
KARLO: ANG WIKA AY SINASALITANG TUNOG,
SEPARATOR….
JANNA: ANG WIKA AY PINIPILI AT ISINASAAYOS,
SEPARATOR….
KARLO: ANG WIKA AY ARBITRARYO,
SEPARATOR…..
JANNA: ANG WIKA AY GINAGAMIT,
SEPARATOR….
KARLO: YUN LAMAG PO ABAHGAN SA SUSUNOD…..
COMMERCIAL…………

Karagdagang Gawain :
 A. Ipaliwanag ang mga sumusunod;

Ang kahalagahan ng wikang filipino sa lipunang Filipino

1. Binibigkis ng wikang Filipino ang mga Pilipino .

Tama, dahil isa ito sa ang wikang ang ginagamit at ito rin ay isa sa pinaka mahalagang wikang
ginagamit natin.

2. Tumutulong ito sa pagpapanatili ng kulturang Pilipino.

Ang pag gamit natin sa ating wikang Filipino ay pagpapakita natin na tayo ay mga Pinoy.

3. Sinasalamin ng wikang ito ang kulturang Pilipino.

Tama, sinasalamin ng wikang ginagamit natin ang ating kultura dahil dito rin ito naka base.

4. Inaabot nito ang isip at damdamin ng mga Pilipino.

Dahil kung tayo ay nakikipagtalastasan ay isina sautak natin ito o iniisip muna bago makipag
usap.

5. Sinisimbolo ng wikang Filipino ang pagka-Pilipino .

Dahil ito rin ang isang batayan ng ating pagkatao bilang isang Pilipino. Dito natin nalalaman sa
wikang ating ginagamit.

B. Magsaliksik tungkol sa saligang batas na nagpapatupad ng Bilingguwalismo at

Multilingguwalismo sa Sistema ng edukasyon.

[BATAS REPUBLIKA BLG. 10533]

ISANG BATAS NA NAGPAPABUTI SA SISTEMA NG BATAYANG EDUKASYON SA PILIPINAS SA

PAGPAPALAKAS NG KURIKULUM NITO AT PAGDADAGDAG NG BILANG NG MGA TAON PARA SA
BATAYANG EDUKASYON, PAGLALAAN NG PONDO PARA RITO AT PARA SA IBA PANG LAYUNIN

Ginagawang batas ng Senado at Mababang Kapulungan ng Pilipinas na natitípon sa Kongreso:

SEKSIYON 1. Maikling Pamagat. – Ang Batas na ito ang ay kikilalanin bilang “Batas sa Pinabuting
Batayang Edukasyon ng 2013.”

SEK. 2. Pagpapahayag ng Polisiya. – Ang Estado ay magtatatag, magpapanatili, at magtataguyod

ng isang ganap, sapat, at nakapaloob na sistema ng edukasyong tumutugon sa mga
pangangailangan ng mga mamamayan, ng bansa, at ng malawakang lipunan.