Năm 2020 đã chứng kiến xu hướng suy giảm mạnh mẽ của hầu hết các nền kinh tế,

khu vực kinh tế trên

toàn cầu. Phần lớn các nền kinh tế đều tăng trưởng âm.
Cụ thể, kinh tế trong hai quý đầu năm 2020 phần lớn là tăng trưởng âm. Xu hướng lao dốc mạnh nhất
xuất hiện vào tháng 3 và tháng 4 khi các nước đồng loạt thực hiện biện pháp đóng cửa lần đầu tiên trong
nhiều năm trước ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 bắt đầu từ Vũ Hán (Trung Quốc). Sau đó, các hoạt
động kinh tế trên toàn cầu đã dần phục hồi trở lại vào tháng 5, tháng 6, giúp cho kinh tế của các nước,
khối nước lấy lại được đà tăng trưởng dương.
Tuy nhiên, xu hướng tích cực này có phần chững lại, diễn biến không đồng đều giữa các khu vực và nền
kinh tế khi đợt bùng phát dịch lần thứ hai diễn ra mạnh mẽ tại các nước như Mỹ, khu vực EU, Nhật Bản
và một số nước lớn tại khu vực châu Á… Trong khi đó, các gói hỗ trợ kích thích kinh tế mới chưa được
thông qua hoặc chưa được triển khai rộng rãi. Cùng với sự phục hồi chậm của tổng cầu, xu hướng tiết
kiệm chi tiêu nhiều hơn trong bối cảnh bất ổn chưa được kiểm soát, các quyết định đóng cửa hoạt động
kinh tế có thể có hiệu lực bất cứ lúc nào,… cũng có ảnh hưởng nhất định lên diễn biến tăng trong quý
IV/2020, cho dù giải pháp ngăn chặn dịch bệnh - sản xuất vắc xin với kết quả thử nghiệm cao vượt kỳ
vọng tại nhiều nước đã xuất hiện vào thời điểm cuối cùng của năm.

Nguồn: OECD
Hoạt động sản xuất, dịch vụ, thương mại, đầu tư trên toàn cầu giảm mạnh, đặc biệt trong nửa đầu
năm 2020
Diễn biến của kinh tế toàn cầu được thể hiện rõ nét thông qua các hoạt động và dòng chảy kinh tế. Theo
đó, các hoạt động trong khu vực sản xuất và dịch vụ của các nền kinh tế đều bị thu hẹp và đạt mức thấp
nhất vào tháng 4 (PMI tổng hợp toàn cầu tháng 4 đạt 26,5 điểm). Cụ thể các chỉ số PMI trong lĩnh vực sản
xuất và phi sản xuất đồng loạt đi xuống, dưới ngưỡng mở rộng kéo dài đến hết tháng 6/2020. Trong đó,
các hoạt động trong lĩnh vực phi sản xuất thu hẹp mạnh hơn so với khu vực sản xuất.

Diễn biến chỉ số PMI tổng hợp, PMI trong lĩnh vực sản xuất và phi sản xuất toàn cầu.
Nguồn: Yardeni Research
Diễn biến hoạt động sản xuất và hoạt động bán lẻ toàn cầu và khối OECD.

Thương mại toàn cầu trong năm 2020 diễn biến thu hẹp rất mạnh. Ngay trong nửa đầu năm, thương mại
hàng hóa đã giảm 16% so với tốc độ tăng trước đại dịch và dự kiến tăng trưởng của hoạt động thương mại
toàn cầu giảm hơn 10% trong năm 2020.

Xu hướng suy yếu của hoạt động thương mại toàn cầu xuất hiện trong cả hoạt động xuất khẩu và nhập
khẩu ở phần lớn các quốc gia trên thế giới khi nhu cầu về hàng hóa, nguyên liệu sản xuất giảm mạnh và
các chuỗi cung ứng hàng hóa bị gián đoạn. Triển vọng thương mại u ám hơn tại các nước phụ thuộc vào
xuất khẩu và hoạt động du lịch. Bên cạnh đó, những nước xuất khẩu dầu mỏ cũng chịu cú sốc mạnh khi
giá dầu giảm trong nửa đầu năm.
Diễn biến tăng trưởng thương mại và FDI toàn cầu
Nguồn: WEO Report
Tuy nhiên, tín hiệu phục hồi bắt đầu xuất hiện khi bước sang quý II/2020, đặc biệt khi các biện pháp cấm
vận di chuyển được nới lỏng và thế giới chứng kiến sự phục hồi trong hoạt động kinh tế của các nước,
trong đó, đáng chú ý là nền kinh tế Trung Quốc đã làm cho nhu cầu về trang thiết bị y tế, trang thiết bị
công nghệ, nguyên liệu thô,… tăng cao.

Lạm phát toàn cầu vẫn ở mức thấp

Diễn biến của lạm phát trong năm 2020 tiếp tục ở mức thấp, tại các nền kinh tế phát triển, lạm phát dưới
ngưỡng mục tiêu đặt ra là 2%, thậm chí có những tháng chỉ số giá cả tiêu dùng thiết lập trạng thái giảm
phát, kéo dài liên tục trong một vài tháng như trường hợp của khu vực đồng tiền chung EU và Nhật Bản.
Trong khi đó, diễn biến lạm phát tại hầu hết các nền kinh tế đang phát triển và mới nổi (ngoại trừ Ấn Độ)
đã giảm mạnh trong giai đoạn đầu của đại dịch và hiện tại đạt ở mức thấp so với dữ liệu trong lịch sử.
Diễn biến của lạm phát trong năm 2020 cũng bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi đại dịch COVID-19, diễn biến
của giá cả hàng hóa đã giảm mạnh trong 6 tháng đầu năm khi dịch bệnh bùng phát và lan rộng, xu hướng
giảm không chỉ rõ nét ở các nhóm hàng phụ thuộc vào tổng cầu mà diễn ra đồng thời ở các nhóm hàng có
độ nhậy thấp hơn với sự thay đổi của nhu cầu. Tiếp đến, lạm phát đã có xu hướng tăng trong quý III và
chững lại trong quý cuối của năm, đặc biệt khi các hoạt động kinh tế có sự thay đổi khi Chính phủ các
nước đưa ra các quyết sách có ảnh hưởng đến kỳ vọng mở rộng hay thu hẹp các hoạt động kinh tế trước
diễn biến phức tạp của đại dịch.
Diễn biến lạm phát tại các nền kinh tế phát triển
Nguồn: WEO Report (10/2020)
Diễn biến lạm phát tại các nền kinh tế đang phát triển Và mới nổi:

Nguồn: WEO Report (10/2020)

Chính sách tiền tệ được nới lỏng để hỗ trợ vực dậy nền kinh tế trong đại dịch
Diễn biến suy giảm của kinh tế toàn cầu trong bối cảnh đại dịch khó kiểm soát, phần lớn các quốc gia trên
thế giới đã phải triển khai các gói chính sách hỗ trợ kinh tế mạnh mẽ. Theo đó, chính sách tiền tệ (CSTT)
liên tục được nới lỏng thông qua việc cắt giảm lãi suất chính sách, tiếp tục thực hiện các chương trình
mua trái phiếu với quy mô lớn, triển khai nhiều chương trình cho vay tín dụng ưu đãi,…
Diễn biến lãi suất cho vay tại một số quốc gia trong năm 2020
Có thể nhận thấy, trước tác động của đại dịch, kinh tế toàn cầu đã lao dốc mạnh trong 2 quý đầu năm,
phục hồi khá mạnh mẽ trong quý III khi dịch bệnh được kiểm soát nhưng đã nhanh chóng chững lại, thậm
chí xuất hiện tín hiệu suy giảm ở nhiều lĩnh vực, đặc biệt là thương mại, dịch vụ kể từ tháng 11 khi dịch
bệnh bùng phát trở lại tại các nền kinh tế trên toàn cầu, ngoại trừ Trung Quốc.