Annexure 2

DEPARTMENT OF DVAITA VEDANTA

NAME OF THE PROGRAMME: ACHARYA
The Status of the Subject in all the TWO years

SEMESTER DVAITA VEDANTA Name of the Text

I Course 1 व णत
ु व व नणय: (आ दत: ामा य वत ववादपय तम ्)
Course 2 ईशावा योप नष लवकारोप नष भा ये
Course 3 मसू भा यम ् त व का शकास हतम ् ( थमा याय य थमपादे आ दत:
प चा धकरणा न)
Course 4 यायामत
ृ म ् (प च म या वभ ग:)
Course 5 पदाथस ह: (पदाथसामा य न पणपय तो भाग:) तथा माणप ध त:
( य करणम ्)
II Course 6 व णत
ु व व नणय: (वण न य ववादमार य मतकवचनपय तो भाग:)
Course 7 आथवणभा यम ्
Course 8 मसू भा यम ् थमा याये थमपादे ष ठा धकरणात ् पादसमाि तं यावत ्
Course 9 मसू भा यम ् थमा याये २,३,४ पादा:
Course 10 पदाथस ह: (पदाथसामा य न पणपय तो भाग:) तथा माणप ध त:
( य करणम ्)
III Course 11 ीम यायसुधा ( वमतर या थमसू या यानं पर या या वमश च )
Course 12 मा डूकभा यम ्
Course 13 मसू भा ये वतीया याये १ पाद:
Course 14 मसू भा ये तत
ृ ीया याये १ पाद:
Course 15 पदाथस ह: (पदाथसामा य न पणपय तो भाग:) तथा माणप ध त:
( य करणम ्)
IV Course 16 ीम यायसुधा (प चा या तवाद:)
Course 17 यायामत
ृ म ् (२० त: २४ करणा न)
Course 18 मसू भा ये वतीया याये २ पाद:
Course 19 मसू भा ये तत
ृ ीया याये २ पाद:
Course 20 पदाथस ह: (पदाथसामा य न पणपय तो भाग:) तथा माणप ध त:
( य करणम ्)

Pattern of Marks:
Internal Assessment : 30 marks - Test – 10 marks
Seminar – 10 marks
Assignment -10marks

External Assessment: 70 Marks - Objective Type questions : 10marks

5 x 2 (out of 4) : 10 marks
15x2 (out of 4) : 30 marks
10x2 (out of 4) : 20 marks
 I SEMESTER

Course I. व णुत व व नणय: (आ दत: ामा य वत ववादपय तम ्)

Importance of the Text Book : ाय: सवऽ प मा ववेदा त य मेया: थेऽि मन ् न पता भवि त
। अत: थोऽयमव यम येय: ।
Objectives of the Text Book : अ य थभाग य अ ययनेन वेदानां ामा यं – अपौ षेय वं-
चा धगतं भव त ।

Unit Unit Title Objectives

No.
I म गलाचरणात ् थ य मह वं – अनब
ु धचतु टय चानेन ायते ।
थार भणीय वसमथनपय तम ्

II सदागम व प न पणात ् सदागमदरु ागम यव था- तथा

अपौ षेयवा यास भावना नरासपय तम ् धमाधमा द स यथम ् अपौ षेयवा य स ध च
कथ म त अनेन ायते ।
III चावाक याशाि व न पणादार य ाय: अपौ षेयवा यान गीकारे धमाधमा दकं न
पौ षेयवा येन धमा द स ध नरासं स य त तेन धमा दकं ना गी यते चेत ्
यावत ् सम य वमेव न या द त
चावाका दमत नराकरण म: अनेन ायते ।
IV आहतो तसाव ा द स ध कार नरासात ् पौ षेयवा येन न धमा द स ध र त
वेदापौ षेय वसमथनं यावत ् आहता दमत नरसन म: अनेन ायते
V वेदपौ षेय व माण नरसनादार य वेदपौ षेय वे तीयमानानां माणानां
ामा य वत वपय तम ् वमशनं कथ म त अनेन ायते । एवं
ामा य वत वं कथ म त च ायते
Course II. ईशावा योप नष लवकारोप नष भा ये
Importance of the Text Book : औप नषद: पु ष: इ त ु यनस
ु ारे ण जीवजडा मक य प च य
कारणीभत
ू य परमा मन: ानं अपौ षेयवेदं वना न स भवती त उप नषदाम ययनं करणीयमेव ।

Objectives of the Text Book : औप नषद: भगव सा ा कार वारा कथं साधक: मो मा नो त ।
तदथ साधकेन कथं व तत यं क शा न कमा ण तेन आसा या न इ या दकमवग यते अ या ययनेन ।

Unit Unit Title Objectives

No.
I ईषोप नष द म गलप यात ् ईशोप नषद: अ भ यि तकाल: व हतकमानु ठान य
प चम ाणां या यानम ् ानसाधन वं वपर त ान य अनथफलक वं परमा मन:
सवभत
ू ा तगत व ान य फलम ् इ या दकमनेन ायते ।
II अव श टम ाणां या यानम ् स य ान य फलम ्, अ यथा ान य अनथफलक वं वयो:
म लतयोरे व मो साधन वम ् अनेन ायते ।
III तलवकारोप नष द तलवकारोप नषद: मह वं, षीकेश य
थमख डपय तम ् सवि य ेरक व चानेन ायते ।

IV वतीयख ड: इि य ेरक या प परमा मन: इि यातीत वं त य

साक येना ेय वं तथा प जीवयो यतानुसारे ण त य
ग य वम ् अनेन ायते
V तत
ृ ीय-चतुथख डौ परमा मन: अ ेय वे आ या यका- दे वता तारत यं
म व प चानेन ायते ।
Course III. मसू भा यम ् त व का शकास हतम ् ( थमा याय य
थमपादे आ दत: प चा धकरणा न)
Importance of the Text Book : अपौ षेयवेदाथ नणयाय भगवता बादरायणेन सू ा ण थता न ।
वेदाथ ानाय सू ाणाम ् अ ययनम ् करणीयमेव । त च भा यं वना ट कां वना च अस भवम ् । तदथ
सट कं मसू भा यम येयम ् ।

Objectives of the Text Book: सम त या प मसू भा य य पूवपी ठका आ यप चा धकरणेषु

वर चता । अत: पूव व या थ भ: प चा धकरणानां स व तरम ् अ ययनं आव यकम ् । अनेन
अनब
ु धचतु टय य ानं भव त ।

Unit Unit Title Objectives

No.
I म गलप यमार य थमा धकरणं सू ाणां ामा यं मह वं, मिज ासाया: कत य वं,
यावत ् अनुब धचतु टय च स व तरमनेन ायते ।
II वतीया धकरणम ् मण: जग ज मा दकारण वल णमनेन ातं भव त ।
III तत
ृ ीया धकरणम ् पव
ू तल णयत
ु े म ण शा मेव माण म त अनेन
ायते।
IV चतुथा धकरणम ् सकलशा ाणां मु यं तपा यं मैव ना यि कि च द त
अनेन ायते ।
V प चमा धकरणम ् उप मा द ल गै: वेदा दसकलशा ाणां ता पय मैव
इ त अनेन ायते ।
Course IV. यायामत
ृ म ् (प च म या वभ ग:)
Importance of the Text Book : ीम यासतीथ वर चतेषु षु सु स धवाद थेषु अ यतम:
यायामत
ृ म ् इ त । नवीन याय यया अ वैतमत वमशनम व हत म त थ या य
अ ययनमाव यकम ् ।

Objectives of the Text Book: प च म या ववा द भ: वीय थेषु नैकर या म या वं

प र कृतमि त । स भा वतानां प चानाम प म या वप र काराणां कथं वमशनम व हत म त अ य
भाग या ययनेन ायते ।

Unit Unit Title Objectives

No.
I थम म या वभ ग: सद वान धकरण वं म या वम ् अथवा अ नवा य वं
म या वम ् इ त थम म या वप र कार य वमशनं
कथ म त अनेन ायते ।
II थम म या वभ ग: सद वान धकरण वं म या वम ् अथवा अ नवा य वं
म या वम ् इ त थम म या वप र कार य वमशनं
कथ म त अनेन ायते ।
III वतीय म या वभ ग: बा य वं म या वम ् अथवा अ नवा य वं म या वम ् इ त
वतीय म या वप र कार य वमशनं कथ म त अनेन
ायते ।
IV वतीय- तत
ृ ीय- म या वभ ग: ान वेन ान नव य वं म या वम ् इ त
तत
ृ ीय म या वप र कार य वमशनं कथ म त अनेन
ायते ।
V चतथ
ु -प चम- म या वभ ग: वसमाना धकरणा य ताभाव तयो ग वं म या वम ्
स व व त वं म या वम ् इ त
चतथ
ु प चम म या वप र कारयो: वमशनं कथ म त अनेन
 ायते ।

Course V. पदाथस ह: (पदाथसामा य न पणपय तो भाग:) तथा

माणप ध त: (आर भा नैया यको त माणल ण नरासपय तम ्)

Importance of the Text Book : शा ा तरा येतॄणां मा ववेदा तप रचयाथ पदाथस ह थ:

महदप
ु काराय क पते । एवं माण वषयक ानाय माणप ध त च । अत: वयो: अ ययनं सामा य ान च
अ याव यकम ् ।
Objectives of the Text Book: नैया यका दमतापे या पदाथ वभाग: कथं मा ववेदा ते भ यत इ त
अनेन पदाथस ह थेन ायते । एवं माणप ध त थेन माण वभाग: कथं भ यत इ त ायते ।

Unit Unit Title Objectives

No.
I पदाथस हे म गलप यात ् अत: या दपदाथा: क त तेषां ल णं
पदाथ वभाग य वभागयो: न पणम ् वभाग च कथ म त अनेन ायते ।
II पदाथस हे ऽव श टो भाग: अत: या दपदाथा: क त तेषां ल णं
वभाग च कथ म त अनेन ायते ।
III माणप धतौ म गलप यात ् अ य भाग य अ ययनेन कं नाम ल णम ् ?
माणसामा यल णपय तम ् माणसामा यल णं क म त ायते ।
IV स धा ते संशयकारण न पणपय तम ् मा ववेदा ते क त माणा न ? तेषां वभाग:
कथम ् ? केवल माण य वभाग: कथम ् ?
तेषां ल णा न ाय ते । एवम ्
अ त र त माणा न परमतो ता न कु
अ तभवि त इ य प ायते ।
V नैया यकमतख डनपय तम ् परमतो ता न माणल णा न अ
नरा य ते तेन कं वा न कृ टं
माणल ण म य ायते ।

II SEMESTER

Course VI. व णुत व व नणय: (वण न य ववादमार य मतकवचनपय तो

भाग:)

Importance of the Text Book : ाय: सवऽ प मा ववेदा त य मेया: थेऽि मन ् न पता भवि त
। अत: थोऽयमव यम येय: ।

Objectives of the Text Book: ाय: अ य थभाग या ययनेन वणसमद

ु ाया मक य वेद य न य वं
अपौ षेय वं वण न य वसमथनेन ु या द माणेन कथं श यती त ायते । माणानां ामा यं वत:
अ ामा यं परत: इ त त वं ायते ।

Unit Unit Title Objectives

No.
I वण प वाद नरासात ् वणानां न य वं य भ ाबलात ् स ध म त ायते
अ ामा य यो प परत ववादपय तम ् । न यवणा मक य वेद य ामा यं वत: इ य प
ायते ।
II वेदापौ षेय वे ु त ामाणोदाहरणात ् वेदानामपौ षेय वे ु या द माणा न स ती त
 ाभाकरो तकायाि वते
यु प ह नराकरणं यावत ्
III स धाथबोधकवा य ामा यसमथनात ्
ई वरसाधकानुमान य
सोपा धक व न पणं यावत ्
IV अभेदवा यानाम ामा यसमथन करणम ् आपातत: अभेदबोधक ु तवा या न नैव
V मतकवचनै: माणानां न पणम ्
ायते । क चानेन श दानां कायाि वते
शि त र त ाभाकरमत य वमशनं कथ म त
ायते । मा वा भमताि वता भधानवाद य च
ानमने
अने न मान वा
भवभमताि
त । वता भधानवाद य च
ानमनेन भव त । तथा न केवलेन अनम
ु ानेन
ईशवर स ध र त ायते ।
अभेदपरा ण इ यनेन ायते ।
माणानां व पं ल णं वभागशानेन ायते ।

Course VII. आथवणभा यम ्

Importance of the Text Book : औप नषद: पु ष: इ त ु यनस
ु ारे ण जीवजडा मक य प च य
कारणीभूत य परमा मन: ानं अपौ षेयवेदं वना न स भवती त उप नषदाम ययनं करणीयमेव ।

Objectives of the Text Book:

Unit Unit Title Objectives

No.
I म गलप यात ् थमख डं यावत ् आथवणोप नषद: अ ययनपर परा अनेन ायते
।परापर व या वभाग:- भगवत: व वकत ृ वं त य
सकलशा तपा य व चानेन ायते ।
II वतीयख ड: युगभेदेन ानकमणो: यव था अनेन ायते ।
 म ानसाधनानां ान च भव त ।
III तत
ृ ीयख ड: ै व यानां भगवद भ ता – सिृ ट: - अ रे ै व यं –
परमा म न गुणकमणामभेद च अनेन ायते ।
IV चतुथख ड: साधक य गुणा: - परमा मन: अग यमाहा यं – त य
संसारमारक वं- सव नय त ृ व चानेन ायते ।
V प चमष ठख डौ जीवपरमा मनो: भेद: - ु तषु वरोधप रहार: - भ ते:
मह वं – मु य ाण य मह वंमु तानां जीव मु ताना च
व प चानेन ायते ।

Course VIII. मसू भा यम ् थमा याये थमपादे ष ठा धकरणात ्

पादसमाि तं यावत ्
Importance of the Text Book : : अपौ षेयवेदाथ नणयाय भगवता बादरायणेन सू ा ण थता न ।
वेदाथ ानाय सू ाणाम ् अ ययनम ् करणीयमेव । त च भा यं वना ट कां वना च अस भवम ् । तदथ
सट कं मसू भा यम येयम ् ।

Objectives of the Text Book: परमा म न सवश दसम वय स गे अ य स धनामा मकानां

श दानां परमा म न सम वय: कथ म त अनेन भागेन ायते ।

Unit Unit Title Objectives

No.
I ष ठस तमा धकरणे आन दमया दश दानां परमा म न कथं सम वय: इ त
तथा अ त थ व ल गसम वयात अने
् केषां ना नां सम वय च
कथ म त अनेन ायते ।
II अ टमनवमा धकरणे अनेन लोकतोऽ य स धानाम ् आकाशा द दानां कथं
परमा म न सम वय: तथा ाणा दश दाना च सम वय:
कथ म त ायते ।
III दशमा धकरणम ् अनेन लोकतोऽ य स धानां यो तरा द दानां
परमा म न सम वय: कथ म त ायते ।
IV एकादशम धकरणम ् अनेन लोकतोऽ य स धानां गाय या दश दानां
परमा म न सम वय: कथ म त ायते ।
V वादशम धकरणम ् अनेन लोकतोऽ य स धानां ाणा दश दानां
परमा म न सम वय: कथ म त ायते ।

Course IX. मसू भा यम ् थमा याये २,३,४ पादा:

Importance of the Text Book : अपौ षेयवेदाथ नणयाय भगवता बादरायणेन सू ा ण थता न ।
वेदाथ ानाय सू ाणाम ् अ ययनम ् करणीयमेव । त च भा यं वना ट कां वना च अस भवम ् । तदथ
सट कं मसू भा यम येयम ् ।

Objectives of the Text Book: अ य स ध ल गा मकानां श दानां –

उभय स धनाम ल गा मकानां श दानां – अ य व
ै स धनाम ल गा मकानां श दाना च परमा म न
सम वय: कथ म त अनेन ायते ।
Unit Unit Title Objectives
No.
I वतीयपाद: अ य स ध ल गा मकानां श दानां परमा म न सम वय:
कथ म त अनेन ायते ।
II तत
ृ ीयपादे स तमा धकरणं उभय स धनाम ल गा मकानां श दानां परमा म न
यावत ् सम वय: कथ म त अनेन ायते ।
III तत
ृ ीयपादे अ टमात ् उभय स धनाम ल गा मकानां श दानां परमा म न
अि तमा धकरणं यावत ् सम वय: कथ म त अनेन ायते ।
IV चतथु पाद: अ य व
ै स धनाम ल गा मकानां श दाना च परमा म न
सम वय: कथ म त अनेन ायते ।

V उपसंहार: सवसम वयोपसंहार: कथ म त अनेन ायते

Course X. पदाथस ह: (पदाथसामा य न पणपय तो भाग:) तथा

माणप ध त: (आर भा नैया यको त माणल ण नरासपय तम ्)

Importance of the Text Book : शा ा तरा येतॄणां मा ववेदा तप रचयाथ पदाथस ह थ:

महदप
ु काराय क पते । एवं माण वषयक ानाय माणप ध त च । अत: वयो: अ ययनं सामा य ान च
अ याव यकम ् ।
Objectives of the Text Book: नैया यका दमतापे या पदाथ वभाग: कथं मा ववेदा ते भ यत इ त
अनेन पदाथस ह थेन ायते । एवं माणप ध त थेन माण वभाग: कथं भ यत इ त ायते ।

Unit Unit Title Objectives

No.
I पदाथस हे म गलप यात ् अत: या दपदाथा: क त तेषां ल णं वभाग च
पदाथ वभाग य वभागयो: कथ म त अनेन ायते ।
न पणम ्
II पदाथस हे ऽव श टो भाग: अत: या दपदाथा: क त तेषां ल णं वभाग च
कथ म त अनेन ायते ।
III माणप धतौ म गलप यात ् अ य भाग य अ ययनेन कं नाम ल णम ् ?
माणसामा यल णपय तम ् माणसामा यल णं क म त ायते ।
IV स धा ते मा ववेदा ते क त माणा न ? तेषां वभाग: कथम ् ?
संशयकारण न पणपय तम ् केवल माण य वभाग: कथम ् ? तेषां ल णा न ाय ते
। एवम ् अ त र त माणा न परमतो ता न कु
अ तभवि त इ य प ायते ।
V नैया यकमतख डनपय तम ् परमतो ता न माणल णा न अ नरा य ते तेन कं
वा न कृ टं माणल ण म य ायते ।

III SEMESTER

Course XI. ीम यायसुधा ( वमतर या थमसू या यानं

पर या या वमश च )
Importance of the Text Book : ीम म वाचायाणां सू या या थेषु धानं भव त अनु या यानम ्
। त य ट का भव त ीम यायसुधा । अ यां च ट कायां समेषां परमतानां वमशनपूवकं
व स धा ता भमतानां त वानां नी पणं व तरे ण व हत म त अ या: अ ययनमाव यकम ् ।

Objectives of the Text Book : परा भमत थमसू ाथ वमशनं स धा ता भमत थमसू ाथ नणय चा-
नेन स भव त ।
Unit Unit Title Objectives
No.
I िज ासाकत य वमार य थमसू ा राणां या यानं – त शा य वषय: क:
वषयाभाव वचारपय तम ् मश दाथ च क: इ त पूवप ानं भव त
II ई वर वषयता न पणात ् मश दाथ: व णुरेव इ त कथं शा वषय तपादनं
योजनाभाव वचारपय तम ् कृत म त अनेन ायते । एवं मॊ एव योजन म य प
ायते ।
III शा य मश दाथ: व णुरेव इ त कथं शा वषय तपादनं
ई वर वषय वसमथन करणम ् कृत म त अनेन ायते । एवं मॊ एव योजन म य प
ायते ।
IV ष ठ समास वचारा मिज ासा इ य क: समास इ त – परो त योजनं न
अ ान नव ृ वचारपय तम ् यु त म त चानेन ायते ।

V ब ध म या वपव
ू प : ति नरास च मो : क श: संसार: क: इ त अनेन ायते ।

Course XII. मा डूकभा यम ्

Importance of the Text Book : औप नषद: पु ष: इ त ु यनुसारे ण जीवजडा मक य प च य
कारणीभूत य परमा मन: ानं अपौ षेयवेदं वना न स भवती त उप नषदाम ययनं करणीयमेव ।

Objectives of the Text Book:

Unit Unit Title Objectives

No.
I मा डूकभा ये म गलप य वचार: म गलप य या यानं हरे: णव तपा य वमनेन ायते ।

II थमख ड: दे हि थतभगव प
ू ाणां ानम ् - स ृ टे : व पं
योजन चानेन ातं भव त
III वतीयख ड: हरे : तुर य प ानं त कायाणां ान चानेन भव त
IV तत
ृ ीयख ड: प चो य द व येत ... वक पो व नवतत... इ या द
ु त ानमनेन भव त ।
V चतुथख ड: व वा द पाणां तथा ओंकार य च ानमनेन भव त ।

Course XIII. मसू भा ये वतीया याये १ पाद:

Importance of the Text Book : अपौ षेयवेदाथ नणयाय भगवता बादरायणेन सू ा ण थता न ।
वेदाथ ानाय सू ाणाम ् अ ययनम ् करणीयमेव । त च भा यं वना ट कां वना च अस भवम ् । तदथ
सट कं मसू भा यम येयम ् ।

Objectives of the Text Book: थमा याये सम वय: तपा दत: । त यिु त- समय- ु त – म ृ त-
वरोधे स त कथं वरोधप रहार: कत य इ त अनेन ायते ।

Unit Unit Title Objectives

No.
I वतीया याये थमपादे पूव तसम वये शैवा द म ृ त वरोध: कथं कथ च
थम वतीया धकरणे त प रहार: इ यनेन ायते
II तत
ृ ीय-चतुथा धकरणे पूव तसम वये ु त वरोध: कथं कथ च त प रहार:
इ यनेन ायते
III प चम-ष ठा धकरणे अकतक-अचे
ृ तनकतकवाद
ृ वरोध: कथं कथ च
त प रहार इ त अनेन ायते ।
IV स तमा टमा धकरणे ई वर य जग कत ृ वं न स भव त- इ या ेपाणां तथा
त प रहाराणा च ानमनेन भव त ।
V अि तमा धकरण यम ् भगवान ् न योजनमु द य स ृ या द काया ण
स पादय त – न त य कु ा प वैष यं नैग ृ यं वा
आपाद यतुं श यते इ या दकमनेन ायते ।
Course XIV. मसू भा ये तत
ृ ीया याये १ पाद:

Importance of the Text Book : : अपौ षेयवेदाथ नणयाय भगवता बादरायणेन सू ा ण थता न ।
वेदाथ ानाय सू ाणाम ् अ ययनम ् करणीयमेव । त च भा यं वना ट कां वना च अस भवम ् । तदथ
सट कं मसू भा यम येयम ् ।

Objectives of the Text Book: म ानाय वर या दसाधना न अपे ते । तेषां न पणम

तत
ृ ीया याये कृत म त – वर या दकं कथं स पादनीय म त अनेन ायते

Unit Unit Title Objectives

No.
I १ त: ९ अ धकरणपय तम ् मरणे स त जीव: भूतस ब ध: भव त इ त – तदा प स:
कमब ध एव इ त अनेन ायते ।
II १०-११ अ धकरणे भगव सादस पादनाय वरि तरपे ता इ त केचन
सदाचार: अपे त इ त अ ये – य ा दक म त अ ये
वदि त तेषां प ाणां ानमनेन भव त ।
III १२-१३ अ धकरणे शुभाशुभकमफलं क म यनेन ायते ।
IV १४,१५,१६,१७ अ धकरणा न व यया कमणा च कथं व भना ग त: भवती त अनेन
ायते ।
V १८, १९, २० अ धकरणा न अ धतमस: - वगादवरोहण म: - पन
ु : भम
ू ौ ज न:
कथ म त अनेन ायते ।
Course XV. पदाथस ह: (पदाथसामा य न पणपय तो भाग:) तथा
माणप ध त: (आर भा नैया यको त माणल ण नरासपय तम ्)

Importance of the Text Book : शा ा तरा येतॄणां मा ववेदा तप रचयाथ पदाथस ह थ:

महदप
ु काराय क पते । एवं माण वषयक ानाय माणप ध त च । अत: वयो: अ ययनं सामा य ान च
अ याव यकम ् ।

Objectives of the Text Book: नैया यका दमतापे या पदाथ वभाग: कथं मा ववेदा ते भ यत इ त
अनेन पदाथस ह थेन ायते । एवं माणप ध त थेन माण वभाग: कथं भ यत इ त ायते ।

Unit Unit Title Objectives

No.
I पदाथस हे म गलप यात ् अत: या दपदाथा: क त तेषां ल णं वभाग च
पदाथ वभाग य वभागयो: कथ म त अनेन ायते ।
न पणम ्
II पदाथस हे ऽव श टो भाग: अत: या दपदाथा: क त तेषां ल णं वभाग च
कथ म त अनेन ायते ।
III माणप धतौ म गलप यात ् अ य भाग य अ ययनेन कं नाम ल णम ् ?
माणसामा यल णपय तम ् माणसामा यल णं क म त ायते ।
IV स धा ते मा ववेदा ते क त माणा न ? तेषां वभाग: कथम ् ?
संशयकारण न पणपय तम ् केवल माण य वभाग: कथम ् ? तेषां ल णा न ाय ते
। एवम ् अ त र त माणा न परमतो ता न कु
अ तभवि त इ य प ायते ।
V नैया यकमतख डनपय तम ् परमतो ता न माणल णा न अ नरा य ते तेन कं
वा न कृ टं माणल ण म य ायते ।
 IV SEMESTER

Course XVI. ीम यायसुधा (प चा या तवाद:)

Importance of the Text Book : ीम म वाचायाणां सू या या थेषु धानं भव त अनु या यानम ् ।

त य ट का भव त ीम यायसुधा । अ यां च ट कायां समेषां परमतानां वमशनपूवकं
व स धा ता भमतानां त वानां नी पणं व तरे ण व हत म त अ या: अ ययनमाव यकम ् ।

Objectives of the Text Book: भारतीयदशनेषु ान व पम धकृ य व भ न वादा: य ते त

मा मक ानमि त वा न वा इ य प बहु भ: वचार: तुत: पा य मेणानेन ाभाकर-ता कक-
रामानुज-अ वैतवा दनां च तनं क म त – तेषां वमशनं मा ववेदा ते कथं व हत म त –
मा वानाम भ ाय: क: इ त च ायते ।
Unit Unit Title Objectives
No.
I ाभाकरे ण प रणामप ानुवाद: अ यथा प रणते व तु न या त: अ यथा या त र त
ाभाकरवाद: अनेन ायते ।
II ाभाकरे ण प रणामप ानुवाद: अ यथा प रणते व तु न या त: अ यथा या त र त
ाभाकरवाद: अनेन ायते ।
III ाभाकरा या त नरास: ानमा य ामा यं वदतां ाभाकराणां वाद: कथं
नराकरणीय इ त अनेन ायते ।
IV ाभाकरा या त नरास: ानमा य ामा यं वदतां ाभाकराणां वाद: कथं
नराकरणीय इ त अनेन ायते ।
V रामानुजमतमार य अनेन रामानुजमतो ता या तवाद: क: मायावा यु त:
मायावा दमत नरासपय तम ् अ नवचनीयवाद: क: तयो: नराकरणं कथ म त ायते ।
Course XVII. यायामत
ृ म ् (२० त: २४ करणा न)

Importance of the Text Book : ीम यासतीथ वर चतेषु षु सु स धवाद थेषु अ यतम:

यायामत
ृ म ् इ त । नवीन याय यया अ वैतमत वमशनम व हत म त थ या य
अ ययनमाव यकम ् ।

Objectives of the Text Book: प च म या ववा द भ: प च य म या वेऽ भ हते त

य ा द वरोध: द शत: ति मन ् स गे कथं प च वषये य य ाब य म या दकमनेन ायते ।

Unit Unit Title Objectives

No.
I २० करणम ् य य जा या उप मा द यायै च कथं ाब य म यनेन
ायते
II २१ करणम ् य य उपजी य वेन कथं ाब य म यनेन ायते
III २२ करणम ् न य मनुमानेन बा यत इ त अनेन ायते
IV २३ करणम ् न य म ् श दे न बा यत इ त अनेन ायते
V २४ करणम ् पूव य य य परे णागमेन बाध इ त वाच प तना
उ तं त न यु त म त अनेन ायते ।
Course XVIII. मसू भा ये वतीया याये २ पाद:

Importance of the Text Book : अपौ षेयवेदाथ नणयाय भगवता बादरायणेन सू ा ण थता न ।
वेदाथ ानाय सू ाणाम ् अ ययनम ् करणीयमेव । त च भा यं वना ट कां वना च अस भवम ् । तदथ
सट कं मसू भा यम येयम ् ।

Objectives of the Text Book: थमा याये सम वय: तपा दत: । त यिु त- समय- ु त – म ृ त-
वरोधे स त कथं वरोधप रहार: कत य इ त अनेन ायते ।

Unit Unit Title Objectives

No.
I १,२,३ अ धकरणा न कृते: वात येण जग कारण वं न स भवती त अनेन
ायते । चावाकमत नरसनम प अनेन ायते ।
II ४,५ अ धकरणे जीवस ब धेन कृ तरे व जग कारणं इ त वाद: कथं
नराकृत इ त अनेन ायते
III ६.७ अ धकरणे परमा वार भवाद: त य नराकरणं तथा
पाष डमत नराकरण चानेन ायते ।
IV ८,९ अ धकरणे शू यमेव जग कारण म त वाद: व ानवाद: - त य
नराकरण चानेन ायते ।
V १०,११,१२ अ धकरणा न जैनमत वमशनम ् कथ म त अनेन ायते ।
Course XIX. मसू भा ये तत
ृ ीया याये २ पाद:

Importance of the Text Book : : अपौ षेयवेदाथ नणयाय भगवता बादरायणेन सू ा ण थता न ।
वेदाथ ानाय सू ाणाम ् अ ययनम ् करणीयमेव । त च भा यं वना ट कां वना च अस भवम ् । तदथ
सट कं मसू भा यम येयम ् ।

Objectives of the Text Book: म ानाय वर या दसाधना न अपे ते । तेषां न पणम

तत
ृ ीया याये कृत म त – वर या दकं कथं स पादनीय म त अनेन ायते

Unit Unit Title Objectives

No.
I स या धकरणम ् ायते भ यथ भगव म ह न: ानमाव यकं तदनेन
भगव म ह न: ानं भव त भगवत:
सवाव था नयामक व तपादनेन ।
II परा भ याना धकरणात ् न जा व नसुषु या दसवाव था नयामक वं
थानतोऽ य धकरणं यावत ् परमा मन: कथ म त अनेन ायते ।

III अ पोपमा धकरणे जीव य त ब ब वं ब बभत

ू य परमा मन:
अधीन व चानेन ायते
IV अ बुवद धकरणाद हकु डला धकरणं भि तं वना न भगव सा ा कार इ त –
यावत ् जीव व पानग
ु ण
ु मेव भि त: जायत इ त ई वर वषये
गुणगु णभेदाभाव च अनेन ायते ।
V परमता धकरणात ् फला धकरणं भगवत: गुणा: अ ाकृता: -
यावत ् माद नामान दा दगण
ु ा: भगव गण
ु त ब बभत
ू ा:
इ या दकमनेन ायते ।
Course XX. पदाथस ह: (पदाथसामा य न पणपय तो भाग:) तथा
माणप ध त: (आर भा नैया यको त माणल ण नरासपय तम ्)

Importance of the Text Book : शा ा तरा येतॄणां मा ववेदा तप रचयाथ पदाथस ह थ:

महदप
ु काराय क पते । एवं माण वषयक ानाय माणप ध त च । अत: वयो: अ ययनं सामा य ान च
अ याव यकम ् ।
Objectives of the Text Book: नैया यका दमतापे या पदाथ वभाग: कथं मा ववेदा ते भ यत इ त
अनेन पदाथस ह थेन ायते । एवं माणप ध त थेन माण वभाग: कथं भ यत इ त ायते ।

Unit Unit Title Objectives

No.
I पदाथस हे म गलप यात ् अत: या दपदाथा: क त तेषां ल णं वभाग च
पदाथ वभाग य वभागयो: कथ म त अनेन ायते ।
न पणम ्
II पदाथस हे ऽव श टो भाग: अत: या दपदाथा: क त तेषां ल णं वभाग च
कथ म त अनेन ायते ।
III माणप धतौ म गलप यात ् अ य भाग य अ ययनेन कं नाम ल णम ् ?
माणसामा यल णपय तम ् माणसामा यल णं क म त ायते ।
IV स धा ते मा ववेदा ते क त माणा न ? तेषां वभाग: कथम ् ?
संशयकारण न पणपय तम ् केवल माण य वभाग: कथम ् ? तेषां ल णा न ाय ते
। एवम ् अ त र त माणा न परमतो ता न कु
अ तभवि त इ य प ायते ।
V नैया यकमतख डनपय तम ् परमतो ता न माणल णा न अ नरा य ते तेन कं
वा न कृ टं माणल ण म य ायते ।
Signature of the HOD