‫به نام خدا‬

‫‪#‬روانشناسي_بازار‬

‫قانون تنازع بقا در طبيﻌﺖ رو حتما ميدونيد ‪ .‬ساختار طبيﻌﺖ طوري ا سﺖ كه همواره يك تﻼش بي وقفه بيﻦ‬
‫طيﻒ قوي و ضﻌيﻒ وجود داره و در نتيﺠه طيﻒ ضﻌيﻒ حذف و قويتﺮها ماندگاري ﭘيدا ميكنند ‪.‬‬

‫در جفﺖ گيﺮي بيﻦ حيوانات جنس ماده جفتي انتخاب ميكند كه قويتﺮ با شد و جنگي بيﻦ نﺮها در ميگيﺮد و‬
‫نﺮ قوي اجازه جفﺖ گيﺮي ﭘيدا ميكند ودر نتيﺠه نﺴﻞ قويتﺮها بقاي نﺴﻞ خود را ادامه ميدهند ‪.‬‬

‫قويتﺮها همواره قدرت بي ﺸتﺮي در مقابﻞ مﺸكﻼت دارند ‪ .‬ايﻦ قانون در بيﻦ موجودات تك سلولي ميكﺮوب ها‬
‫و باكتﺮيﻬا هم حاكم ا سﺖ ‪.‬در بيﻦ آفات گياهان زراعي قارچﻬا به مﺮور ن ﺴلي ﭘيدا مي ﺸود كه در مقابﻞ مبارزه‬
‫با سموم شيميايي مقاوم مي ﺸوند و ديگﺮ سمﭙا شي بي تاﺛيﺮ مي ﺸود ‪ .‬بﺮاي هميﻦ همواره نوع داروها و سموم‬
‫بايد با تﻌويﺾ تﺮكيبات بتوان به نﺴــﻞ مقاوم چيﺮه شــد و ايﻦ چﺮخه همواره ادامه دارد ‪.‬ايﻦ مقدمه را داشــته‬
‫باشيد و تﻌميم بدهيم به بازار سﺮمايه ‪.‬‬

‫ما بﺮاي شناخﺖ روندها متوسﻞ ميﺸويم به دانش تكنيكال و مطالﻌات بنيادي ‪.‬‬

‫اخيﺮا گ ﺴتﺮش علم تكنيك و مﻌامﻼت از روي نمودارها در بيﻦ سﻬامداران رواج ﭘيدا كﺮده تا حدي كه بدون‬
‫داشتﻦ نمودار انديكاتورها و الگوهاي كندل استيكي و هارمونيك مﻌامﻼت بي مﻌني ميﺸود‬

‫هﺮ سﻬامداري ورود ﭘول هوشمند را از روي تابلوخواني و چﺮخش انديكاتورها و شكﻞ كندل ها تﺸخيﺺ داده‬
‫و خود را با روند همﺮاه ميكند ‪.‬‬

‫ورود به مﻌامﻼت مﻌموﻻ در كفﻬاي اصــﻼحي با اوليﻦ كندل بﺮگﺸــتي يا شــكﺴــﺖ خطوط مقاومﺖ صــورت‬
‫ميگيﺮد و خﺮوج از مﻌامﻼت نيﺰ با شك ﺴﺖ حمايتﻬاي مﻬم يا كﻒ كانال ها بﻌنوان فﻌال شدن حد ضﺮر انﺠام‬
‫ميﺸود ‪.‬‬

‫خوشايندتﺮيﻦ موقﻌيﺖ بﺮاي يك مﻌامله گﺮ زماني اسﺖ كه روندي با شكﺴتﻦ سقﻒ كانال صﻌودي يا بﺮگﺸﺖ‬
‫از كﻒ با حﺠم باﻻ كه منﺠﺮ به هﺠوم خﺮيداران و ت ﺸكيﻞ صﻒ خﺮيد مي ﺸود ‪ .‬و انتظار عمومي بﺮ ايﻦ ا سﺖ‬
‫در چنيﻦ مواقﻌي يك موج صﻌودي در انتظار سﻬم خواهد بود ‪.‬‬

‫اما تمام ماجﺮا ايﻦ ني ﺴﺖ ‪ .‬اينﺠاسﺖ كه بازي تنازع بقا و ﭘايداري در مقابﻞ كنﺸﻬا و واكنﺸﻬا شﺮوع مي ﺸود و‬
‫در مقابﻞ هﺮ تكي ﭘاتكي ايﺠاد ميﺸود اگﺮ غيﺮ ايﻦ بود و بازار سﺮمايه همواره از چند قانون ساده ﭘيﺮوي ميكﺮد‬
‫ديگﺮ تضادي بيﻦ خﺮيدار و فﺮوشنده بوجود نميامد و افكار طﺮفيﻦ بﺮ يك مدار ميﭽﺮخيد ‪.‬‬

‫چﺮا كه در يك زمان مﺸــخﺺ تمام عﻼئم دال بﺮ ورود به مﻌامله صــادرميكنﻦ و خﺮيداران هﺠوم مياورند در‬
‫مقابﻞ فﺮوشــندگاني هم عﺮصــه را بﺮاي خﺮوج مناســب ميبينند و از روند خارج ميﺸــوند ؟ ايﻦ تضــاد از كﺠا‬
‫ن ﺸأت ميگيﺮد ؟ چﺮا در كﻒ اصﻼح در سﺖ در شﺮوع بﺮگﺸﺖ عده كثيﺮي زماني ورود ميكنند به همان اندازه‬
‫فﺮوشنده نيﺰ ﭘيدا ميﺸود ؟؟‬
‫آيا نحوه مﻌامﻼت و نوع گﺮايش سﻬامداران به سﻬام خاص امﺮوز با سالﻬاي قبﻞ يكﺴان هﺴﺖ ؟ آيا چند سال‬
‫قبﻞ هم سﻬام وقتي از كﻒ شﺮوع به صﻌود ميكﺮدند ناگﻬان روند عوض ميﺸد و صفﻬاي خﺮيد ناﭘديد و تبديﻞ‬
‫به صﻒ فﺮوش ميﺸد ؟‬

‫چﺮا ايﻦ روزها هيﭻ گونه ﭘايداري در روندها مﺸاهده نميﺸود ‪.‬؟‬

‫وقتي كﻞ بازار انتظار دارند با ﭘخش يك خبﺮ مﻬم و مثبﺖ ســﻬمي شــﺮوع به صــﻌود بكند بﺮعكس روند فﺮيﺰ‬
‫ميﺸود و واكنش نميدهد ؟‬

‫همه عﻼئمي كه ن ﺸانه شﺮوع صﻌودي شدن يك روند ه ﺴﺖ و شما ت ﺸخيﺺ ميدهيد اكنون زمان ورود به‬
‫فﻼن نماد فﺮا ر سيده اينو همه مﻌامله گﺮان ديگﺮ هم ميفﻬمند و طي چند روز اول هﺮك ﺴي نقدينگي دا شﺖ‬
‫به اندازه توان ميخﺮد و دسته جمﻌي منتظﺮ صﻌود ميمانند ‪.‬اما بقيه كار بﻌﻬده كي ﺴﺖ ؟ بﻌد ايﻦ كيا بايد ﭘيدا‬
‫ب ﺸﻦ در قيمتﻬاي باﻻتﺮ بخﺮند تا صﻌود ادامه ﭘيدا بكند ؟ چﺮا ناگﻬان همه چيﺰ مﻌكوس مي ﺸود ؟ و خبﺮي از‬
‫صﻌود نميﺸود ؟‬

‫چون شما همﺮاه گله حﺮكﺖ ميكنيد و در بازارهاي هوشمند قﺮار نيﺴﺖ گله ها ﭘيﺮوز ميدان باشند ‪.‬‬

‫اصــﻼ ميدانيد وظيفه يك گله چيﺴــﺖ ؟ يك گله چوﭘان را دوســﺖ دارد و به او اعتماد ميكند ‪ .‬هﺮ جا و هﺮ‬
‫راهي را چوﭘان نﺸان بدهد گله خواهد رفﺖ ‪.‬اما اهداف و نقﺸه اصلي بﺮاي حفظ منافع صاحبان گله هاسﺖ و‬
‫قﺮار نيﺴﺖ خود گله متنفع شود ‪.‬‬

‫در بازارهاي مالي اگﺮ همﺮاه گله شويد بدانيد انتﻬاي راه باخﺖ شما را رقم خواهد زد ‪.‬‬

‫اگﺮ زماني كه همه ميخﺮند شــما هم بخﺮيد ‪ .‬زماني كه همه خارج ميﺸــوند شــما هم خﺮوج كنيد ‪ .‬و انتظار‬
‫داشته باشيد كﻞ جماعﺖ سﻬمي را باهم بخﺮند و در اوج همه باهم بفﺮوشند و همه باهم سود بكنند‪ .‬اون گله‬
‫بﻌدي از كﺠا بايد ﭘيدا شود كه در اوج از گله قبلي خﺮيد بكند ؟‬

‫يك مثال واضح ميﺰنم بدانيد بﺮندگان واقﻌي بازار كيا هﺴتند ‪.‬‬

‫بﺮندگان واقﻌي همانﻬا ه ﺴتند كه در صفﻬاي خﺮيد ميليوني به شما ميفﺮو شند و شما ب ﺴيار خو شحال كه‬
‫توانﺴتيد خﺮيد بكنيد و بقيه سﻬم بﻬﺸون نﺮسيد‪ .‬و زماني كه وحﺸﺖ زده در صفﻬاي فﺮوش منتظﺮ هﺴتيد‬
‫ناگﻬان منﺠي ﭘيدا مي ﺸود و صﻒ را جمع ميكند و باز شما دعا گو و شكﺮ گﺰار كه خدا رحم كﺮد از شﺮ سﻬم‬
‫در صﻒ فﺮوش نﺠات ﭘيدا كﺮديد ‪.‬‬

‫و همان سﻬم را مدتي بﻌد در صﻒ خﺮيد در قيمتﻬاي باﻻتﺮ به خودتون ﭘس خواهد داد‬

‫آري اينﻬا صاحبان گله هاي شيﺮي بازار هﺴتند ‪.‬زماني ميخﺮند كه همه فﺮو شنده ه ﺴتﻦ و زماني ميفﺮو شند‬
‫كه همه خﺮيدارند ‪.‬‬
‫اينﻬا تك روهاي بازارهاي مالي هﺴتند كارشون هﺮ روز خﺮيد و فﺮوش ني ﺴﺖ بلكه ممكنه طي يك سال مالي‬
‫نﻬا يﺖ دو بار بازار موقﻌيتي گﺮ يان و طوفاني بخود بگيﺮد ‪ .‬و اموال جماعتي وحﺸـــﺖ زده در حال فﺮار را به‬
‫قيمﺖ بﺰ از شون بخﺮن و در روزهاي بﻬاري و آفتابي كه گله فﺮو شنده ني ﺴﺖ بلكه با دريافﺖ اعتبار و قﺮض و‬
‫وام دنبال خﺮيد بيﺸتﺮ هﺴﺖ همان سﻬام را كه در روز وحﺸﺖ به امانﺖ بﺰخﺮي كﺮده بود بﻬش ﭘس ميدهد ‪.‬‬

‫اما زماني ﭘيش مياد كه اوضـــاع و آينده روشـــﻦ ديده ميﺸـــود گله تمايلي به فﺮوش ســـﻬام خود ندارد روند‬
‫صﻌودي حس مي ﺸود ‪.‬قدرت خﺮيداران بي ﺸتﺮ از فﺮو شندگان ه ﺴﺖ ‪.‬اينﺠا بخ ﺸي از مﻌامله گﺮان كه ارتباط‬
‫بي ﺸتﺮ و نﺰديكي با سﻬامداران عمده و اخبار رانتي دارند و بازيگﺮان ﭘ ﺸﺖ ﭘﺮده مح ﺴوب مي ﺸوند وارد عمﻞ‬
‫ميﺸــوند ‪.‬اينقد ســﻬمي رو ميبﺮن باﻻ ميارن ﭘاييﻦ فﺮيﺰ ميكنﻦ تا جماعتي را خﺴــته و نا اميد ﭘياده بكنند و‬
‫بازي اصلي شﺮوع شود ‪.‬‬

‫در چنيﻦ مواقﻌي بازندگان اصــلي طيفي خواهند بود كه دائم در تﻌقيب روند هﺴــتند ســﻬم رو دارند ولي نه‬
‫شناختي كامﻞ از سﻬم دارند و نه اعتقادي به ارزندگي سﻬم و مدام در ا ستﺮس ‪ .‬اينﻬا روي يك سﻬم نمي‬
‫توانند صــبوري كنند مدام دســﺖ به تﻌويﺾ ميﺰنند و نگﺮان بازارند ‪ .‬اما عده قليلي كه تﺠﺮبه زيادي دارند و‬
‫خونﺴـــﺮد منتظﺮ اهداف تﻌييﻦ شـــده هﺴـــتند ميمانند و بي اعتنا به انواع بازيﻬا و تﺮفندهاي رنگانگ نتيﺠه‬
‫ميگيﺮند ‪.‬‬

‫يك سﻬامدار با تﺠﺮبه خود را در مﺴيﺮ باد رها نميكند و اسيﺮ هيﺠانات كاذب نميﺸود ‪.‬‬

‫كﺴي كه شب سﺮد زمﺴتاني را سﭙﺮي ميكند چون اعتقاد دارد طلوع صبح خواهد دميد استﺮس اينكه آفتاب‬
‫را خواهد ديد يا نه ندارد ‪.‬‬

‫خود را زياد درگيﺮ خطوط حمايﺖ و مقاومﺖ و كندلﻬاي ريﺰ و درشــﺖ نكنيد زماني كه اعتقاد داريد ارزندگي‬
‫سﻬم شما خيلي باﻻتﺮ از ايﻦ قيمتﻬاي فﻌلي اسﺖ ‪.‬‬

‫اگﺮ به چنيﻦ باوري ر سيده با شيد هﺮ صﻒ فﺮو شي هﺮ چند سنگيﻦ فقط موجب خنده شما خواهد شد نه‬
‫تﺮس و وحﺸﺖ شما ‪.‬‬

‫با گذر زمان وقتي كه يادمون مياد ســـﻬامي در قيمتﻬاي بﺴـــيار ﭘاييﻦ كه اكنون چند بﺮابﺮ شـــده ‪.‬ما درگيﺮ‬
‫نگﺮاني از خطوط مقاومﺖ و صﻒ فﺮوش بوديم اكنون مي فﻬميم كه آن زمان چقدر افق ديد ما كوتاه بوده ‪.‬‬

‫وقتي بياد مياوريم كه با يك سود ده درصدي سﻬمي را فﺮوخته و فك ميكﺮديم كه بموقع خالي كﺮديم چقدر‬
‫در اشتباه بوديم ‪.‬‬

‫ﻻ اقﻞ از گذشته چﺮاغي بﺮاي راه امﺮوز بﺴازيم ‪.‬‬

‫و يك اشتباه را چند بار تكﺮار نكنيم ‪.‬‬

‫فﺮاموش نكنيد آنﭽه كه شــما فكﺮ ميكنيد و ميدانيد ديگﺮان هم ميدانند از آنﭽه شــما ميتﺮســيد بازيگﺮ هم‬
‫ميداند ‪.‬‬
 ‫چه موقع خارج ميﺸويد و چه موقع ورود ميكنيد طﺮف مقابﻞ شما هم ميداند‬

‫در بازار مالي شما فقط خﺮيد و فﺮوش نميكنيد بلكه شما سﺮ ميﺰ شطﺮنج ن ﺸ ﺴته ايد حﺮكتﻬايي كه شما‬
‫مﺠبوريد انﺠام بدهيد طﺮف مقابﻞ شما هم ميداند ‪.‬‬

‫ﭘس ساده لوح نباشيد ‪.‬‬

‫بﺮاي ماندن دائم در بازار به قانون تنازع بقا فكﺮ كنيد ‪ .‬ضﻌيفﻬا حذف خواهند شد‬

‫ﭘﺮويﺰ خالقي‬

‫‪98/9/6‬‬