You are on page 1of 16

Chương 3.

Hình thức của pháp luật

3.1 Khái niệm về hình thức pháp luật


3.2 Văn bản pháp luật, hình thức pháp luật
chủ yếu ở Việt Nam

Nguyễn Thị Yến 1


CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
3.1 Khái niệm về hình thức pháp luật-
các hình thức pháp luật cơ bản
• 1. khái niệm về hình thức pháp luật
• 2. Các hình thức pháp luật trên thế giới.

Nguyễn Thị Yến 2


CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
1. Khái niệm về hình thức pháp luật

Hình thưc pháp Hình thức pháp luật là


luật là những dạng những dạng tồn tại
tồn tại thực tế của thực tế của pháp luật
pháp luật trong các được các quan tòa áp
kiểu nhà nước. dụng khi xét xử.

Nguyễn Thị Yến 3


CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
2. Các hình thức pháp luật trên thế
giới
• Tập quán pháp
• Án lệ
• Văn bản pháp luật
• Các học thuyết pháp lý
• Điều ước quốc tế
• Lẽ công bằng

Nguyễn Thị Yến 4


CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Tập quán pháp

Nhà nước thừa Điều kiện tập quán


nhận một số tập được nâng lên thành
quán lưu truyền tập quán pháp
trong xã hội phù -Thói quen được hình
hợp với lợi ích của thành lâu đời và
giai cấp thống trị và
được áp dụng liên tục
nâng chúng lên
thành những quy - Được thừa nhận
tắc xử sự chung, rộng rãi
được nhà nước - Có nội dung cụ thể
đảm bảo thực hiện rõ ràng
Nguyễn Thị Yến 5
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Án lệ

Việc nhà nước thừa nhận


những quyết định, bản án
của cơ quan hành chính,
cơ quan xét xử khi giải
quyết các vụ việc cụ thể
để áp dụng cho những vụ
việc tương tự lần sau

Nguyễn Thị Yến 6


CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
V¨n b¶n ph¸p luËt

V¨n b¶n do c¬ quan nhµ


n-íc cã thÈm quyÒn ban
hµnh theo thñ tôc, tr×nh tù
luËt ®Þnh, trong ®ã cã quy
t¾c xö sù chung, ®-îc nhµ
n-íc b¶o ®¶m thùc hiÖn
nh»m ®iÒu chØnh c¸c quan
hÖ x· héi vµ ®-îc ¸p dông
nhiÒu lÇn trong ®êi sèng-
x· héi

7
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Các học thuyết pháp lý
• Công trình nghiên cứu của các học giả
• Các ý kiến, bài viết . . . Liên quan đến Nhà
nước và pháp luật của các giáo sư, quan tòa,
luật sư, trọng tài.

Nguyễn Thị Yến 8


CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Điều ước quốc tế
• Là những cam kết, những thỏa thuận giữa
các quốc gia và các chủ thể khác của công
pháp quốc tế hình thành nên những điều ước
quốc tế đa phương, song phương.
• Các cam kết này được quốc gia tham gia kí
kết tuân thủ trong phạm vi lãnh thổ của mình
trở thành một nguồn luật trên thực tế.

Nguyễn Thị Yến 9


CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Lẽ công bằng (lẽ phải – reasons- luật
hợp lí)
• Khi giải quyết một vụ việc mà không có luật,
quan tòa sẽ thực hiện việc sáng tạo, vận
dụng các kiến thức đã học về học thuyết
pháp lý, tập quán không bắt buộc, niềm tin
để đưa ra phán quyết vụ án trên thực tế.

Nguyễn Thị Yến 10


CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
3.2 Văn bản pháp luật- hình thức pháp
luật chủ yếu của Việt Nam
• 1. khái niệm, đặc điểm của văn bản pháp luật
• 2. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật ở
Việt Nam
• 3. Hiệu lực của văn bản quy phạm pháp luật

Nguyễn Thị Yến 11


CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
3.2.1 Khái niệm, đặc điểm của văn bản pháp
luật
Do c¬ quan NN
cã thÈm quyÒn
ban hµnh

Tªn gäi, néi dung


vµ tr×nh tù ban V¨n b¶n Chøa ®ùng quy
hµnh ®-îc quy ph¸p luËt t¾c xö sù chung
®Þnh cô thÓ trong
PL

§-îc ¸p dông
nhiÒu lÇn trong
cuéc sèng

12
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
C¸c lo¹i v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt ë ViÖt Nam

• V¨n b¶n do Quèc héi ban hµnh: HiÕn ph¸p; LuËt; NghÞ quyÕt
• V¨n b¶n do UBTVQH ban hµnh: Ph¸p lÖnh, NghÞ quyÕt
• V¨n b¶n do chñ tÞch n-íc ban hµnh: LÖnh, QuyÕt ®Þnh
• V¨n b¶n do ChÝnh phñ ban hµnh: NghÞ quyÕt; NghÞ ®Þnh
• V¨n b¶n do Thñ t-íng ChÝnh phñ ban hµnh: QuyÕt ®Þnh, ChØ thÞ
• V¨n b¶n do Bé tr-ëng ban hµnh: Th«ng t-; QuyÕt ®Þnh, ChØnh thÞ
• V¨n b¶n do H§TPTANDTC: NghÞ quyÕt
• VTVKSNDTC, CATANDTC ban hµnh: QuyÕt ®Þnh, ChØ thÞ, Th«ng
t-
• V¨n b¶n liªn tÞch gi÷a c¬ quan nhµ n-íc cã thÈm quyÒn; gi÷a c¬
quan nhµ n-íc cã thÈm quyÒn víi c¸c tæ chøc chÝnh trÞ-x· héi:
Th«ng t- liªn tÞch
• V¨n b¶n do H§ND, UBND c¸c cÊp ban hµnh
13
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
3.2.3HiÖu lùc cña v¨n b¶n ph¸p luËt ®-îc hiÓu lµ ph¹m vi
kh«ng gian thêi gian vµ ®èi t-îng mµ v¨n b¶n ®ã t¸c ®éng tíi

HiÖu lùc thêi


HiÖu lùc
gian ®-îc
kh«ng gian
x¸c ®Þnh tõ
lµ ph¹m vi
thêi ®iÓm
l·nh thæ văn
ph¸t sinh
b¶n t¸c ®éng
cho tíi khi
tíi
chÊm døt

HiÖu lùc vÒ ®èi


t-îng t¸c ®éng lµ
c¸c chñ thÓ chÞu sù
t¸c ®éng cña v¨n
b¶n ®ã

14
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Lưu ý khi áp dụng văn bản pháp luật
• Thời điểm áp dụng văn bản pháp luật?
• Các văn bản pháp luật quy định khác nhau về
cùng một vấn đề?
• Văn bản pháp luật do một cơ quan ban hành
có quy định khác nhau về cùng một vấn đề?
• Văn bản pháp luật mới không quy đinh hoặc
quy định trách nhiệm pháp lý nhẹ hơn đối với
hành vi xảy ra trước ngày văn bản có hiệu
lực?
Nguyễn Thị Yến 15
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Câu hỏi ôn tập chương
• 1. mọi quy tắc tồn tại trong xã hội có nhà nước đều được
xem là pháp luật?
• 2. Pháp luật là tiêu chuẩn duy nhất đánh giá hành vi của
con người?
• 3. Nguồn duy nhất để hình thành pháp luật đó là văn bản
pháp luật do nhà nước ban hành?
• 4. Trình bày các hình thức pháp luật trong lịch sử? Thế nào
là hình thức tiền lệ pháp? Câu nói tiền lệ pháp là hình thức
pháp luật lạc hậu thể hiện trình độ pháp lý thấp?
• 5. Văn bản pháp luật không có hiệu lực hồi tố.
• 6. Văn bản pháp luật do cơ quan nhà nước ở TW ban hành
có hiệu lực trong phạm vi toàn lãnh thổ,

Nguyễn Thị Yến 16


CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

You might also like