3b

Lekcja z 16.032021r.

T: Europejczycy w Nowym świecie

Podręcznik str. 75-80

Europejczycy w Nowym Świecie

1. Cywilizacje prekolumbijskie.

2. Konkwistadorzy w Ameryce Środkowej.

3. Podbój imperium Inków.

4. Rywalizacja o kolonie w XVI wieku.

Zapoznaj się z poniższą notatką i prezentacją:

https://prezi.com/tpxp_xch8zll/europejczycy-w-nowym-swiecie/

odpowiedz pisemnie na ćwiczenia 1,2,3/80 ( zadanie w Teamsach)

1. Cywilizacje prekolumbijskie.

* Ameryka przed przybyciem Kolumba – ok. 360 wspólnot plemiennych i 50 – 75 mln. mieszkańców
pod koniec XV w.

* Wysoki poziom budownictwa, architektury, astronomii, rzemiosła, sztuki, własne pismo i

kalendarze, kamienne miasta Majów, Azteków i Inków.

1. Cywilizacje prekolumbijskie.

* Majowie na półwyspie Jukatan – rozkwit cywilizacji III-VIII w. i XIII-XV w.

* Aztekowie w środkowym Meksyku – podbój sąsiednich plemion i państwo ze stolicą w Tenochtitlan.

* Obszar Andów podbity przez Inków w XII – XV w. - stolica w Cuzco, 5 – 10 mln. mieszkańców,
rozwinięta sieć dróg. 2. Konkwistadorzy w Ameryce Środkowej.

* Konkwista – zbrojny podbój przez hiszpańskich i portugalskich zdobywców (konkwistadorów).

* Wyprawa kolonistów z Kuby pod wodzą Hernana Cortesa na obszary Meksyku - wsparcie ze strony
podbitych przez Azteków plemion (1519) 2. Konkwistadorzy w Ameryce Środkowej.

* Opanowanie Tenochtitlanu i uwięzienie władcy Azteków Montezumy - powstanie Indian jako

odpowiedź na brutalność Hiszpanów i zniszczenie Tenochtitlanu; założenie miasta Meksyk (1521)

* Utworzenie kolonii Nowa Hiszpania – choroby i praca przymusowa Indian na plantacjach, spadek
liczby ludności z 25 mln. do 2 – 2,5 mln 3. Podbój imperium Inków.

* Legenda o tajemniczej krainie złota, Eldorado.

* Nieudana wyprawa Francisco Pizarro z obszaru dzisiejszej Panamy w kierunku Peru (1524).

* Druga wyprawa Pizarro odrzucona przez ataki Indian (1526).

* Trzecia wyprawa Pizarro do wybrzeży Ekwadoru i Peru (1532). 3. Podbój imperium Inków.

* Wojna domowa w państwie Inków - wkroczenie Hiszpanów i podstępne uwięzienie władcy Inków
Atahualpy w Cajamarce.

* Żądanie okupu złota od Indian, zebranego na rozkaz Atahualpy.

* Zamordowanie Atahualpy przez Hiszpanów (1533)

* Dezorganizacja państwa i zdobycie stolicy Cuzco.

3. Podbój imperium Inków.

* Stłumienie przez Pizarro antyhiszpańskiego powstania w kolonii Nowa Kastylia i założenie Limy.

* Przeniesienie przez Inków stolicy do górskiej Vilcabamby - kolejne powstania antyhiszpańskie, aż

do ścięcia Tupaca Amaru w 1572 r.

* Walka Indian o samodzielność w XVIII w. - powstanie Jose Gabriela Condorcanqui (Tupaca Amaru II)
i zwycięstwo Hiszpanów.

4. Rywalizacja o kolonie w XVI wieku.

* Spór Portugalii z Hiszpanią o panowanie w koloniach - traktat w Tordesillas (1494) i podział stref
wpływów wzdłuż 46 południka (Hiszpania – na zachód, Portugalia - na wschód).

* Układ w Saragossie (1529) - rozdzielenie wpływów Hiszpanii i Portugalii na Dalekim Wschodzie i

Pacyfiku. 4. Rywalizacja o kolonie w XVI wieku.

* Posiadłości hiszpańskie w Ameryce częścią wielkiego imperium Karola V Habsburga.

* Kolonizacja i chrystianizacja Filipin przez Hiszpanię (od 1543).

* Brazylia kolonią Portugalii – plantacje trzciny cukrowej; handel afrykańskimi niewolnikami.

4. Rywalizacja o kolonie w XVI wieku.

* Próby zmonopolizowania handlu azjatyckiego przez Portugalię - budowa sieci faktorii handlowych
wzdłuż wybrzeży Afryki; zdobycie Goa i Diu, portów w Indiach; opanowanie Wysp Korzennych i
Timoru oraz chińskiego półwyspu Makau (1557).

4. Rywalizacja o kolonie w XVI wieku.

* Włączenie się do rywalizacji o zyski z posiadłości kolonialnych Anglii, Francji i Holandii.

* Wykorzystanie przez królów Anglii i Francji piratów i korsarzy do rabunku hiszpańskich i

portugalskich transportów złota i srebra z kolonii.

4. Rywalizacja o kolonie w XVI wieku.

* Klęska hiszpańskiej Wielkiej Armady (1588) i osłabienie Hiszpanii przez politykę Elżbiety I Tudor

* Rewolucja w Niderlandach, wystąpienie przeciw Hiszpanii i powstanie Republiki Niderlandów

(1588).

* Włączenie się Holandii do walki z Hiszpanią i Portugalią o kolonie.