5018_1

http://digital.lib.auth.gr/record/139063

The physical item is part of Aristotle University of Thessaloniki Libary Collection.

This digital representation of the original is made available to the public, under the
Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
 ΑΝΑΠΑΑΣΙΣ
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΝ

ΤΟΥ ΟΜΩΝΥΜΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΕΤΟΣ Β'· - ΤΟΜΟΣ Β · *

.
.Θ
V
Π
Α.

βί *>
V

Ο /?,PCA
<. ^ ΤΕΝΑ
Agti) liVL·

e/cf.'i A A. JiV· J-..MM

ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ
EK TOT ΤΤΠΟΓΡΑΦΕΙΟΤ A. ΚΟΛΛΑΡΑΚΗ ΚΑΙ N. ΤΡΙΑΝΤΑΦΤΛΑΟΤ
ςύνεργαται -ΑΝΑΠΛΑΣΕΩΣ
ΚΑΤΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟΝ ΕΤΟΣ
φιλοτίμως Λουβήνεγκον την πολύτιμον όννερ-
Έν τφ Β'. τόμω τής «ΑναΛλάβεως»

γαΰίαν των οί κύριοι :

χΐ/ill ΦΟΡΟΣ Ιί ΑΛ ΟΙ ΊΕ ΡΑΣ
V. ΑΒΑΙΜΙΣ
11. καροαιαης
Μ. ΒΡΑΤΣΑιΧΟΣ
Σ. ΚΟΝΤΟΘΑΝ ΑΣΗΣ
Μ. ΓΑΑΑΧΟΣ
Σ. ΧΙΚΟΚΑΒΟΤΡΑΣ
Ν. ΓΑΑΑΧΟΣ
Φί 1. ΗΑΠΑΑΟΠΟΤΑΟΣ
ΦΙΛ. ΓΙΑΝΝΟΤΛΙΙΣ
1L γκοροιίαννης
ΑΧ. ΠΑΡΑΣΧΟΣ
A. Ρ. ΡΑΓΚΑΒΗΣ
1Ί\ Ι Ρ.ΓΟΣ
ΛλΛ (Λ. ίΙΙΜΙΓΙΡΑΚΟΠΟΤΑΟΣ) ΧΡ. ΡΙΠΟΙ ΙΟΤΑΟΣ

Κ. ΑΙΑΑΙΑΣΜΑΣ I. ΣΚΑ ΙΤΣΟΤΝΠΣ

n LiV/ dkliV ΊΊΊ1ΑΑΑΟΣ
ΜΚΕΦΟΡΟΣ ΖΕΡΒΟΣ
.
.Θ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Π

'ΟΥ Ε ΤΗΣ «ΑΝΑΠΛΑΣΕΩΣ» ΤΟΜΟΥ

Α.

X. και θρησκείας Νεόφυτόν Παγίδα σελ. 13—14.

— Έπι μόνον τον Θεόν Κ. Αιαλεισμά, σελ. 30 — 31.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ — Περί των Γερμανών θρησκεντικώς εξεταζόμενων
'■ Μ. Βρατοάνον, σελ. 38— 42, 149 —153.
Ανθρωπολογία 1. Σκαλτσούνι], σελ. 5 9, 23 — Τό μέλλον μας εις χείρας τον Θεόν Κ. Α, Αια-
29,33-42, 49-54, GS —73, 98 — 104. λεισμα, σελ. 45 — 4G. .
Αι θετικαι επιστι/μαι Νικολ. I. Γαλανόν, αελ. — 'Η γ.αθαρα και αμίαντος θρησκεία Μιχ. I. Γα-
-*·;)^ 1^· λανοϋ, σελ. G1— G2.
Αι «Ψυχώσεις > Μιχ. I. Γαλανόν, σελ. 92 93, —■ Το συμφέρον μας Κ. Αιαλεισμά, σελ. 79—80.
^,>5 ΙίΠ. — Σκέψεις έπι τη ευκαιρία τον νέου έτους Μ. Γα-
— Περί των «Ψυχώσεων» και των υλιστών A. F. λανοϋ, σελ. 82__ 84.
Ρα}καβή, σελ. 113. — Λί αντοκτονίαι τοϋ αυτού, σελ. 89 — 91.
— Ψνχολογικαϊ Μελέται I. Σκαλτσοννη, σελ. 1G5 — Τό κανχάσθαι υπό Α. σελ. 93 — 94.
—172, 187 —188, 193 — 201, 225 — 232 257— 2G8 ττ~ > « , _ , , ,
’ ’ ‘ — Πως πρεπει να φερωμεθα προς τοΰ? εχθροί^
, *ήμών, σελ. 109—111.
Τό νψίστης σημασίας εθνικόν ζήτημα τής ήμέ-
ρας Φ. Παπαδοπονλον, σελ. 119 —120.
ΗΘΙΚΟΘΡΗΣΚΕΤΤΙΚΑ ΚΑΙ ΗΘΙΚΟ-
’Όχι λόγους άλλ’ έργα Μιχ. I. Γαλανού, σελ. 137
ΚΟΙΝίΙΝΙΚΑ ! —139.
__ 'rτ τ > , , πα·9ον νπέρ τού μέλλοντος, τό προσωρινόν
> ικ,ζ ικη Μιχ. Γ. Γαλανού, σελ. υπέρ τοϋ αιωνίου τοϋ αυτού, σελίΐΊ Ί — 17 5.
10—13.
is Η μετριοφροσύνη τοϋ αυτού σελ. 200 — 207
Μ εθίικη αναπλασις δια της πατρώας παιδείαΰ I __'ff U Yn ^ ~ >x ι '
- SI Η εν Χριστώ αδελφότης του ^ντον, σελ. 221 — 223
 Y
— Ό πολιτισμός Αουΐζου Ήλιον, σελ. 234—237. τίον κατά την επέτειον εορτήν τού Συλλόγου της «Α-
— Λεν πρέπει να άπελπιζώμεΦα Μιχ. I. Γαλανού, ναπλάοεωςι', σελ. 177 —18 7.
■σελ. 237 — 239. — Αυγουστίνου τού έκ Μοντεψέλτρον ίταλον ΐερο-
— Οι ήφικοι καρποί τον χρισνιανισμού Ρ. Αβαΐνη^ κηρνκος Θεός, υλισμός, έλενΦερία, κατά μετάφρασιν
σελ. 250 — 2 53. Π. Γκορογιάννη, σελ. 243—247.
— Πρέπει να σνγκινηΦώμεν Μιχ. I. Γαλανού, σελ. — Γ. Κοζάκη Τυπάλδου λόγος έν τη Βουλή περϊ
254 — 256. τής Φανατικής ποινής, σελ. 62 — 64.
— Θρησκεία και οικογένεια Σ. Νικοκάβονρα, σελ.
268—269, 281—282, 301—304. Ε’.
— Τι πρωτίστως εινε ανάγκη να γείνη παρ’ ημΐν,
■ σελ. 269—270. ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ
— Ή επιείκεια, σελ. 2 70 — 2 71.
— Ό στολισμός τών γυναικών Μιχ. I. Γαλανού, σελ. —■ ’Ιωάννης ο Χρυσόστομος ί. Σκαλτσοννη, σελ. 116
271 — 272. — 119, 133- 137.

— Ό υλισμός εϊνε ώφέλιμος; Μιχ. /. Γαλανού, — Ό Chevrt'ul I. Σκαλτσουνη, σελ. 214 — 218.
σελ. 274 — 275, 306 — 311.
ΣΤ.
— Αι αντοκτονίαι, σελ. 2 79 — 280.
— Κοινά καΦήκοντα, σελ. 283.
ΙΣΤΟΡΙΚΑ
— Περί αγάπης Κ. Λιαλεισμα, σελ. 293 — 296, 311'
— 314. |
— Τά έσχατα τής ελληνικής χριστιανικής Αυτο­
- Ό χριστιανισμός έν τη ιστορία έκ τών τού Έρ- j
κρατορίας υπό Νικηφόρου Καλογερα, σελ. 209—214.
νέστον ΑονΦάρδον, σελ. 298—301.

ζ\
.
Γ.
.Θ
ί ΠΛΙΛΛΓ&ΓΙΚΛ
ΕΚΚΑΗΣΙΑΣΤΙΚΑ \
! — Σκέψεις παιδαγωγικαί Σ. ΚοντοΦανάση, σελ.
— Γνώμαι διαπρεπούς ιεράρχου περί άναμορφώ- ' 84— 8 7.
Π

ί
■ σεως τού κλήρου, σελ. 44 45. | __ Περί οικιακής αγωγής τον αντοΰ σελ. 296 — 298,
— Ανάγκη μορφώσεως έφημερίφων Ν. Ζερβού, σελ. 314 — 318.
Α.

91—92. Η'.
— Περί τής διδασκαλίας τής Θεολογίας και τών \
διδασκομένων αυτήν μελλόντων κληρικών A. Ρ. Ραγ- ΠΟΙΗΜΑΤΑ
καβή, σελ. 104—105.
— Ενέργειαι προς άνόρΦωσιν τού κλήρου Γρ. Γώ- — Ή εσπέρα A. Ρ. Ραγκαβή, σελ. 9.
γου, σελ. 105 — Ευδαιμονία — Θεός Μ. Γαλανού, σελ. 15 —16.
— Το ζήτημα τον Κλήρου Νπδ {Νικολ. Π. Αημη- — Είς τον Χριστόν Αχιλ. Παράσχον, σελ. 17—18.
τρακοπουλον i σελ. 173 —174, 188 —190, 202—204, — Πρώτη Μαΐον τού αυτού, σελ. 7 7.
218 — 221, 232 — 233. — Εις την Γέννησιν τού Χριστού Κ. Αιαλεισμά,
— Ή άνόρΦωσις τού κλήρου Μιχ. I. Γαλανού, σελ. σελ. 87—88.
190— 192 ! Ή άλήΦεια τού αυτού, σελ. 109.
— Σώσατε την Εκκλησίαν Νπδ (Νικολ. Π. Αημη- Τι δεν Φελω και τι Φελω τον αυτού, σελ. 120.
χρακοπονλον), σελ. 2 75 — 279. — Εις την Ευαγγελίστριαν Αχ. Παράσχον, σελ. 164
—165.
— Το έαρ Κ. Αιαλεισμα, σελ. 188.
Α’. '
— Τί είμαι και τί είσαι Κ. Αιαλεισμα, σελ. 201
—202.
ΛΟΓΟΙ
— Πώς νά μή σε αγαπώ ; τού αυτού, σελ. 233 -234,
— Ή είπι? τού αυτού, σελ. 247 — 250.
— Φιλίππου Παπαδοπονλον Απολογητικός προς τούς
καταφρονητάς τής πίστεως, σελ. 54 — 57, 73 — 77.
Θ'.
— Γ. Τυπάλδον Κο'ζάκη άγόρενσις περί κλήρου έν
Βουλή, σελ. 95. ΙΙΕΡΙΓΡΑΦΑΙ ΚΑΙ ΕΝΤΤΠ&ΣΕΙΣ
Ί. — Λόγος τον πρωΦιεράρχον τής Ουγγαρίας ’]ωάν-
>ον Σιμώρ κατά μετάφρασιν Γριιγορίον Γώγον, σελ. — Αγροτικαι έντνπώσεις Μ. Γαλανού, σελ. 42 — 44.
129 — 133, 145— 149. — Νυκτεριναϊ σκέψεις υπό τό έφοιπλωμα Κ. Αια-
— Π. Καρολίδου λόγος έκφωνηΦε'ις την ‘Ίύην Μαρ- λεισμά, σελ. 60 —61.
 _/. Σκαλτοοΰνη προς τον κ. Ραγκαβήν, σελ. 114
__ Γενική τού Σΰμπαντος άποψις εκ τών του Cha- ι
116.
teaubriant ofi. -204 —’205. ; _ Τού αυτού προς τον κ. Ίωάννην Κωΰτή, οελ. 224.
__Έξ ανεκδότου ημερολογίου ενός πιοτεύοαντος Μ. ^
__ Τού αυτού προς τον κ. A. Ρ. Ρο.γκαβήν, οελ.
Γαλανού, οελ. 284 — 288, 218 220.
(5 — 306.
ΙΒ\
ΐ.

ΠΟΙΚΙΛΑ ΣΤΑΛΟΓΙΚΑ

— Τοίς ουνδρομηταίς κα\ άναγνάοταις τής ·Ανα-

— Γνώμαι καί αποφθέγματα, οελ. 1)6, 127 128,
πλάσεως», οελ. 1—2.
159 — 160, 240.
— Το δίπλωμα τού επιτίμου προέδρου τής «Ανα—
— Αλήθειαι εκ τών τού Σαριπολου, 6ελ. 191.
— Αλήθειαι εκ ουλλογής Π. Γκορογίάννη, οελ. 288. πλάσεως», οελ. 46.
— *Η επιτυχία τού Βουλανζε, οελ. 111 —112. — Σχέδιον · Αναπλάοεως» περί κατωτέρου κλήρου,

— 'Ο άποβιώοας Μητροπολίτης Αθηνών Προκόπιος οελ. 57— 60.

και 6 μέλλων Μητροπολίτης, Of λ. 123—125. — Προς τούς άνταποκριτάς και συνδρομητάς τής
— 'Η «Ανάπλαοις» και ό κ. Μακράκης, Of λ. 125 «Αναπλάοεως», οελ. 81 — 82.
— 127. — Αογοδοοία τού Συλλόγου τής «Αναπλάοεως» δια
— Ή Θεολογική Σχολή, οελ. 12 7. το έτος 1888 άναγνωοθειοα υπό τού Α’. Γραμματέως
— Βιβλιογραφίαι, οελ. 175 —176, 304. αυτού Κ. Α. Αιαλειομά, οελ. 139 —144.
— Νεκρολογία οελ. 176. — Ή κατά την 2δην Μαρτίου επέτειος εορτή τού
— Ήθικοθρηοκευτική εν Γαλλία κίνηοις οελ. 207. Συλλόγου τής «Αναπλάοεως» υπό την επίτιμον Προε­
Έπ'ι τή ευκαιρία τών γάμων τής βαοιλόπαιδος δρίαν τού Αιαδόχου Κωνσταντίνου, οελ. 161 —16 4.
Αλεξάνδρας, οελ. 2 41 — 2 42. — "Εκθεσις τής εξελεγκτικής επιτροπείας τον τα­
.
— ’Ορθόδοξος χριοτιανική εν Ρωσοία κίνηοις, οελ. μείου τής «Αναπλάοεως», οελ. 205—206.
.Θ
253. Ο Σύλλογος τής «Αναπλάοεως» και ό πανηγυ­
— Ό νέος Μητροπολίτης υπό Κ. οελ. 280—281. ρισμός τών γάμων τού επιτίμου αυτού Προέδρου, οελ.
289.
ΙΑ'. Ταμείον ο «Αποοτολος Παύλος > υπό την προ­
Π

στασίαν τών A. Τ. Κωνσταντίνου τού Αιαδόχου καί

ΕΠΙΣΤΟΑΑΙ Σοφίας Χοεντζόλλερν οελ. 290 — 291.
Α.

Εγκύκλιος επιστολή τού Συλλόγου τής ((Ανα­

— Γ Παπάζοβιτς, οελ. 16, 32.
— Κωνοοαντίνου Ζάππα, οελ. 32.
— Ίωάννου Τρόϊτοη, οελ. 32.
—· Φιλαρέτου Π. Γΐαννονλη, οελ. 46— 47.
— Χρ. Ρηγοπουλον, οελ. 47—48.
A. Ρ. Ραγκαβή πίρί. τού χωριομού και τής ενώ
οεως τών ’Εκκλησιών, οελ. 65__68.
πλάοεως», οελ. 292.
Αωρεαι υπέρ τής «Αναπλάοεως», σελ. 16, 32,
48, 64,128, 160, 207, 224, 256.
— Βιβλιοθήκη c Αναπλάοεως», σελ. 16, 48, 64, 12 ό,
160, 192, 208, 256, 272, 288.
— Συλλογικαί ειδήσεις, σελ. 32, 64, 176, 224, 256
it Ο Ο 7 ■ *
 Έτος Β'. Άριθ/Λος
ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΝ ΤΟΥ ΟΜΩΝΥΜΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ
ΕΚΔΙΔΟΜΕΝΟΝ ΚΑΤΑ ΜΗΝΑ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΕ
Σϊ'ΝΔΡΟΜΗ ΕΤΗΣΙΑ δια το εξωτερικόν φρ. χρυσά 10*
διά το έσωτερικόν δραχμαί 10.
Πας συνδρομητής θεωρείται καί μέλος του Συλλόγου
αρωγόν ανευ έτέρας υπο/ρεώσεως.
ΦΤΑΑΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΤ 1888'.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ.
Τοΐς σννδρομηταϊς %αι άναγνώσταΐζ τής ίΑναπλά-
! μονον, ένθουΟιώδαν και ακατάβλητου φάλαγγα,
σεως)).—I. Σκαλτσούνη Ανθρωιιολογία. — Είσαγωγιν-αϊ
σκέψεις Λ. —A. Ρ. Ραγκαβή 'Η εσπέρα, ποίημα. —Μ.
Γαλανού Ή Ευαγγελική ηθική. Π.—Νεοφύτου Παγίδα
Ή εθνική άνάπλασις δια τής πατρώας παιδείας και
θρησκείας.—Μ. Γαλανού Εύδαιμονία-Θεός, ποίημα.—
.Θ
JΕπιστολή Γ.Παππάζοβιΐς.—Βιβλι οθήκη β Ιίναπλάσεως ».
—Λωρεαι υπέρ τής «Ιίναπλάσεως». —Αλληλογραφία.
ΤΟΙΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΑΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΙΣ
Π
ΤΗΣ "ΑΝΑΠΑΑΣΕΩΣ^
Α.
Αίά τοϋ προηγηθέντος φυλλαδίου λήξαντος
μηνός Αύγούδτου το περιοδικόν τής «Ανα-
πλάδεως» δυνεπλήρωδε το πρώτον από τής
έκδόδεως αυτοϋ έτος. Οι μετά προσοχής καί
ενδιαφέροντος την διανυθεΐδαν πορείαν παρα-
κολουθήδαντες δύνανται νά κρίνωδι κατά πό-
δον αυτή υπήρξε Σκόπιμος και λυσιτελής και
κατά πόδον έξυπηρέτηβε τον μεγαν και ιερόν
δκοπόν, δν δ δμώνυμος Σύλλογος ώριδεν, ώς
κέντρον τής δυδτάδεως και των ενεργειών
αυτοϋ. Το εργον τής «Αναπλάδεως» ήτο δμο-
λογουμένως λίαν δυσχερές, προς την πολλήν
δε δυδχέρειαν ίοΌφάριζε μόνη ή πολλή δπου-
δαιότης αυτοϋ. Αν οί ηθικοί αγώνες και θρί­
αμβοι είνε οι πάντων δυΟκολώτατοι, τοιοϋτοι
εινε μάλιΟτα έν αρχή, δεν υπάρχει δ'εγχείρημα
προβληματικότερου και τολμηρότερου εκείνου,
είς ο άποδύονται οί άναλαμβάνοντες νλ άνυ-
■ψώδωδι το φρόνημα και νά κρατύνωΟι το ή­
θος ατόμου ή έθνους, τήν καρδίαν τοϋ οποίου
παραλύει νάρκη ηθική άπελπίζουδα ή νέμονται
πάθη δυΟπολέμητα και δρμαι αχαλίνωτοι. Αν
κατορθώΟωΟι ν άποΟείΰωΟι τήν νάρκην, νά έμ-
πλήοωοι δφρίγους τάς παγετώδεις καρδίας και
νά έξεγείρωδιν αύτάς ύπδ τον εγερτήριον παι­
άνα τοϋ ήθικοϋ άγώνος' άν κατορθώΟωΟι τάς
1.3
ΤΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ τοΰ Συλλόγου είνε εν τή συνοικία
Πλάκας παραπλεύρως τή Δημοτική Σχολή
τή έν τή όδω Άδρίανοΰ, άρ. 5.
Τά χειρόγραφα δεν έπιστρέφονται.
πολλαχοϋ κατεδπαρμένας άνωφελώς ήθικάς δυ­
νάμεις νά δυδφίγξωδιν εις μίαν, πυκνήν, έπί-
όργώδαν προς μάχην και νίκην, είνε τοϋτο
μέγιδτον κατόρθωμα και το ηρωικότερου τών
κατορθωμάτων, το δέ άρμα τοϋ θριάμβου εμ­
φανίζεται έν άπόπτω έπϊ τοϋ Οταδίου τοιούτου
.
άγώνος.
Το παρήγορον και ένθαρρυντικόν τοϋτο
φαινόμενου έφώτιδε διά τών ακτινών αυτοϋ
τήν πορείαν τής «Αναπλάδεως». Αμα τή δη-
μοδιέύδει τών πρώτην αυτής φυλλαδίων έκ-
θυμος καί ένθουδιών έπεκρότηδεν δ πανελ­
λήνιος τύπος, πάδα δ' ελληνική καρδία χαρ-
μόδυνος έδκίρτηδε καί έχαιρέτιδε τήν εύελπιν
τής «Αναπλάδεως» έμφάνιδιν, ήτις, ώς το
ποικιλόχρουν καί καλλίμορφον τόξον τής ΐρι-
δος, έπεφάνη δτέφουδα τον κοινωνικόν και
έθνικον ημών δρίζοντα.
Αί άρχαϊ τής «5Αναπ?Αδεως» δεν ήδαν βε­
βαίως νέαι' νέα μόνον ήτο ή δδός, ήν αυτή
έχάραξε, προς κατίδχυδιν αυτών. Το λόγιου
«ή δύναμις κεΐται έν τή ένώδει», λόγιου χρή-
διμον καί έπωφελές έν τόδοις άλλοις δταδί-
οις τής ανθρώπινης ένεργότητος, έχει μεγά-
λην τήν χρηδιμότητα καί κατά τήν έπιδίωξιν
κοινωνικών καί ηθικών δκοπών. Προς έπίτευ-
ξιν αυτών αί καταμεμεριδμέναι δυνάμεις είνε
όλως άτελεδφόρητοι ή ανεπαρκείς, όχι $£ δπα-
νίως άποβαίνουδι καί έπιβλαβεΐς, έπειδή τό
πολύ τής ίδιοβουλίας δημιουργεί καί πολλά
κέντρα ένεργείας, τά όποια δρώντα έκαδτον
κατά τάς ιδίας άτομικάς έμπνεύδεις, άνευ ώ-
ριδμένου κοινού δχεδίου, άντιπίπτουδι προς
άλληλα, καί έγείρουδιν έμφυλίους περί μικρών
καί έπουδιωδών έριδας, ούτω δέ ου μόνον τά
αρχαία έλκη δεν θεραπεύονται, αλλά καί νέαι
προδτιθέμεναι πληγαί έτι έπιδφαλέδτερα τά
καί πριν έπιδφαλή καθιδτώδιν. Αναπόδραδτος
έκ τούτου παρίδταται ή ανάγκη ού μόνον δκο-
 αναπααςις

Η χατί το λή&ν has romixη ύποδοή τη}

*<* - xal
*·πλιβφόρων
*··* <+****· ΜΝ» «6τ$ *“
aouxny.av να iiiii
εχιοιωχψ^ , χαϋήχόντα' ' - δε
είόερχομίνη os ήδη
ηυη εις
« =. δεύτερον
—ν-
ho‘ «ηίί» * τοΐί <^9W**<*
αν μη τό «ροδφορώτατον, uvt -η βυνενωδε* αταβάλ-
και aΙναγνώΰτaig αυτής, δτι πολλαι :
Uvxai xal χαίαβΙηΖήδονται %<>οδποi&ttat, ο-
μονιχών δυνάμεων. ίνιργονδων tv χοινω a? a<as παραοχι] hi μάλλον ίντιρόΟωπορ ενώπιον
γηάαματι καί 6χεδιφ. ,* οτων.Φίλη τοϋ χαλοϋ ή «’Λν&πΙαδι; ·> ν.ρρται
Τοιοϋτο πρόγραμμα κοΧ τοιουτο 0%c lov ϊ:3η Ιιπο τονχαρόνχο; φύλλου βελτιονδατα βτοι-
διαγράφασα ή «Ανάπλασες» νπέβαλεν ενώπιον
χεΐα τής έκτνπώΰεως αυτής,μετ’ολίγον 0 c και τον
τον ΧριστιανικόνΊίθvovg τής'Ελλάόυς,χαλούσα
Αοτην.ποοϊόντος σε τον χρόνον, καθοβον θα
αϊτό εις αναπλαστικήν δράσιν πατά τα εν αυτω , %
Ιπιτρίπωΰι καί τά ύλικά μέσα, θέλει προσπα-
έκτιθέμενα. Καί ό £λληνισμός, όσης, αν εχη
θήση κατά τήν καλλιτεχνικήν μορφήν να κατα
πάτριον τό έρίζειν, πάτριον έχει και την^ ευ-
ΰνή1 εφάμιλλος προς τά άριστα τών εν τή ε­
γενή αρετήν τοϋ καταΰτελλειν vug εύτελε^ς a
σπερία περωδικών.’Έγονύα δ νπ όψιν ή κρι-^
λογίστον έγωϊσμοϋ όομάς και τοϋ από κοινον
τική ’Επιτροπεία πολλάς πολλαχόθεν ενχάς και
και όμοφώνως προς κοινήν ενίόγν&ιν^ και δό­
συστάσεις περί σνχνοτέρας εκδοσεως τον φνλ-
ξαν προπολεμεΐν καΧ εργάζεσθαι, δεν εβραδννε
ν άπαντήση εις τήν φωνήν καί τήν πρόσκλη- λον, καθόσον μάλιστα εν Κλλαδ.ι έλλειπουΰι
6ιν τής «Άναπλάσεως». ΚαΧ η απαντηΰις αυτί] περιοδικά, οίον το τής «Άναπλάσεως», ανυπό­
υπήρξε θρίαμβος των αργών καΧ ιδεών αυτής. μονοι δε καί πειναλέοι άναμενονΰι τήν απο­
Μετά τον τύπου επεκρότηΰα.ν και οί πλει- στολήν αυτόν οι απανταχού συνδρομηταί, 7ίρο-
στοι καιI οίκράτιβτοι των λογιών τοϋ έθνους,! εκάλεσεν έγκοισιν τοϋ Συμβουλίου τον Συλλό-
____ s fa τών οποίων έτάχθησαν έργάται έν ! γον, όϊ’ής επετράπη ή όίς τοϋ μηνός έκδοσις αν~
άριστεΐς
.
ταΐς ΰτήλαις τής «Αναπλάσεως*. Πατριάρχαι! τοϋ. Τήν εγκριΟιν τχύτην ή "Επιτροπεία ίργά-
.Θ
δ£ και Μψροπολϊται καί Επίσκοποι και εγκρι- j ζεται νά πραγματοποίηση από τον προσεχοϋς
τοι άρχιμανδρΐται καί ιερείς τής Όρ&οδόξου I Ιανουάριον ετονς επιόντος, προ τοϋ οποίον
ημών Εκκλησίας ηνλόγησαν τήν εμφάνισιν αν- δίλονσιν εκδο&ή και αι σχετικαι κατάλληλοι
τής καΧ προσήλΰον αυτή αρωγοί, δωρηταϊ δε άγγελίαι/Όπως δε το περιοδικόν^αταστή ποι-
Π

και ενεργεται αυτής εγενοντο ικανοί τών ά- κιλότερον και μάλλον ενδιαφέρον, εκτός τών
πανταχοϋ ομογενών, άποδεικννοντες, ότι παρ ο- κατά το λήίαν πρώτον έτος συνεργατών τής
λην τήν ϋ'ρνλονμενην θρησκευτικήν τοϋ ελ-‘ «Άναπλάσεως», εξησφαλίσθη ή συνεργασία και
Α.

ληνός κατάπτωσιν, ,οντος δεν έλησμόνησε, τί άλλων κϋρος εχόντων παρ ήμΐν εν τοΐς γράμ,-
δφείλει καΧ τί δνναται νά ελπίζη έκ τής θρη- μασι και ταΐς επιΰτήυ,αις, και άλλαι δ’ ετι ,πι-
σκείας εκείνης, ήτις δι αυτόν υπήρξε και πο- \ στεύομεν νά συνεργασθώσι δεδοκιμασμεναι καί
λύτιμος παράγων δόξης και ιερόν παλλαδών; ώμολογημεναι ικανότητες, και τήν διάθεσιν
ύπαρξεως καί ελευθερίας. Καί δεν επλη'ξε καί j καί τήν δύναμιν εχονσαι νά ύπερμαχήσωΰι
δεν νλεκτηι.σε
δεν ηλέκτρισε μόνον έλληνικάς vr/ntirr/r*
ιι.άναν ελλυνι.ν.ΐΥΡ καρόίας άή ν/ν!
καί τών
/Τί 1 f ΙΙΕΛΤ tvlr.nt
Τ' r^ π ~ . J.
μεγάλων καί σωτηρίων ~
αρχών, \_
τάς '
όποίαι
κοσμοπολίτικη, καθό Χριστιανική, τής «Άνα- επί τής σημαίας αυτόν άνέγραψεν ο ήμέτερος
πλάσεως» φωνή. Τά άρθρα αυτής και αί δια- Σύλλογος. Οϋτω βαθμηδόν καί εν τω χρόνω
τριβαί, έν οίς σπουδαία θρησκευτικά καί ήθι- ελπιζομεν, οτι το Περιοδικόν τής «’Αναπλά-
κοκοινωνικά καί πολιτειακά καί φιλοσοφικά πεως» θελει καταστή αντάξιον κατά πάντα τον
ζητήματα άνεχτύχ&ηβαν ψβρΜι, Ιν γλώβδη ιερόν αχοποΰ του καί τών Ζερβών πόΖων
σαωεί
σαφεΐ min vrA μεμετρημενη
αμα και καί Χ,,Ί
liJT/iiT/in/i cim /ν.·ν> --- a; ή-
γλαφυρά, ’ ____ ί _ η. . _ ^“
παντός ελληνος σννορώντος ότι μόνον εν τή
κούσθησαν καί εις ξένων άκοάς, σπουδαίος όέ
παρ’'ήμΐν κατισχύσει τών αρχών‘ ών νπερμα-
Ακαδημαϊκός Ρώσσος, ο κ. Τροΐτσκης, μετέ­
χεΐ ή XΑνάπλασή, θά έμπλησθώμεν ρώμης
φρασε καί άνεδημοσίευσεν αυτά. Καί όπως δεί-
ηθικής καί θ' άναμορφωθωμεν κοινωνικώς καί
χθή ότι, παρά πάσας τάς φωνασκίας καί προσ­
θα παρονσιάσωμεν όψιν εύκοσμου καί αληθώς
πάθειας άθρήσκων τινών ημιμαθών καί κενο-
ελευθερας πολιτείας, αξίας νά κοκαλάβη επί­
τύφων, καί το Ελληνικόν ’Έθνος εϊνε καί <9·α
ζηλον καί ύπέροχον θέσιν έν τή %0Qda τών
μείνη Χριστιανικόν καί ή επίσημος Ελλάς θά
πεπολιτισμενών Κρατών.
ενίσχυση αυτό έν τή πατρίω ταύτη αντοϋ γνώ­
μη και αποφάσει, τήν επίτιμον προεδρείαν τοϋ 5 \
(Η επι του περιοδικού τής «λίναπλάοεως)}
Σνλλογου τής «Άναπλάσεως» ηύδόκησε νά
β% ή ί/ A. Β. Τ. ό διάδοχος Κωνσταντίνος, Επιτροπεία.
η νεα αυτή και σεπτή μορφή, ή φωτ£ίνή
προσωποποιησις τόσων μύχιων πόθων καί τό-
6ων ιερών ημών ελπίδων.
 AN A HAAS IS t)‘1

γνωσεως, άπομονοΰνται εντός του σπουδαστη­

ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ρίου των και πασαν την προσωπικήν αυτών
ΝΕΟΦΑΝΗ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΑ ένεργοτητα άφιερουσι προς διάόοσιν τών πε­
ποιθήσεων των και προς έςυπηρέτησιν της
Blancard. — 'Η ζωή τών εμψύχων όντων (1888. tv
Παριαίοις.) κοινωνίας καί της έπιστημης. Τοιοΰτος άνε-
Qnatretages.—Περί των ανθρωπίνων φυλών (1888. δείχθη ο Σεγρετάν άπο της νεοτητος μέχρι
Έν Παριαίοις'. του γήρατος, ηύη δέ ύποβάλλων εις έ'λεγχον
Tliury. — Περί ν.αταγωγής των Οργανικών όντων
πάντα τά συνταράσσοντα την Ευρώπην κοι­
(Archives ties sciences physiques. Τόμος
νωνικά καί οικονομικά ζητήματα ύπο τύποι
I&. 188S. Έν Γενεΰΐ]).
Πιαμαντόιτονλος.— Το παρελθόν και το μέλλον του την λύσιν αυτών έν τ'/j έφαρμογγ καί επι­
άνθρωπον. (Ηιατριβαι εις το Αττικόν Τίμερο- κρατήσει τών αρχών του Χριστιανισμού.
λόγιον. Αθήναι 1886, 1887, 1888). Τοιαύτης ού'σης της κοινωνικής σπουδαιό-
τητος του θρησκευτικού βίου, πρώτιστον έπε-
Α#.
γείρεται ζητημα περί της μεθόδου, καθ’ ήν
Εέ<3κγωγ&καέ βχέψε&ς.
όυνάμεθα λυσιτελώς νά συντείνωμεν εις την
'Ως διά της μελέτης καί άκριβώσεως των ένίσχυσιν και πρακτικήν άνάπτυςιν τών θρη­
ιδιοτήτων, των ενεργειών, των συστατικών σκευτικών πεποιθήσεων.
στοιχείων τών όντων καί τών αμοιβαίων αυ­ Εις περιοδικόν προτιθέμενον νά έπενεργηση
τών σχέσεων όρίζομεν τούς νόμους τνίς φύ- έπι της ηθικης του έ'θνους διαπλάσεως διά
σεως καί έπεκτείνομεν την σφαίραν τών ημε- της χριστιανικής πίσεως άρμόζουσι βεβαίως
τέρων γνώσεων καί ίόεών, ταβινομοΰντες ύ’ μελέται καί σπουδάσματα επί ναμάτων άν-
αύτάς διασκευάζουν τούς όιαφόρους επιστη­ τλουμένων άπο την άνεςάντλητον πηγην της
μονικούς κλάδους, τούς συντείνοντας εις την αιώνιας Βίβλου, άρδευόντων μέν διά ζωοπα-
νοητικην πρόοδον καί βιομηχανικήν άνάπτυ- ροχου δρόσου τάς καρδίας της νεοτητος, έ-
.
ξιν, ούτω καί διά της ενδελεχούς μελέτης ποικοδομούντων δέ καί άνυψούντων το φρόνη­
.Θ
τών πνευματικών καί ηθικών γεγονότων καί μα. Άλλ’ ΐνα τι άπομακρυνόμενος της οδού
διά της θρησκευτικής παιδεύσεως, άναπτύσ- ταύτης έπιχειρώ όημώδη έ'κθεσιν καί κριτικήν
σοντες το θρησκευτικόν συναίσθημα, έπιδρών- άνάλυσιν πονημάτων βιολογίας καί φυσιολο­
Π

τες επί της βουλησεως καί ένισχύοντες διά γικών συζητήσεων ; Την αμφιβολίαν ταύτην
του υπερκόσμιου δόγματός τον ηθικόν νο'μον εύλόγως έπεγειρομένην, άμα τγί άναγνώσει
διαμορφουμεν την συνείδησιν καί τούς χαρα- τνίς έπιγραφης της παρούσης πραγματείας,
Α.

κτηρκς τών άτο'μων έν τοΐς φρονημασι της έπιτρέψατέ μ ο ι, άναγνώσται, νά διασκεδάσω

αγάπης καί αύταπαρνησεως, έςευγενίζοντες διαφωτίζων την όδηγουσάν με μέθοδον κατά
δέ τά δημοσία ηθη προάγομεν την κοινωνικήν την μεθ’ ύμών μελέτην καί συζητησιν τών
πρόοδον καί την ειρηνικήν , συμβίωσιν έμπνέ- θρησκευτικών ζητημάτων.
οντες αισθήματα πραότητος καί έγκαρτερη- Ή έςωτερικη λατρεία καί η τών Γραφών
σεως καί ελπίδων έν μέσω τών ταλαιπωριών διδασκαλία και μελέτη τότε μόνον έπενερ-
του βίου της δοκιμασίας. γουσι σωτηρίως επί της συνειδησεως καί του
Ό Κικέρων είπών οτι «πάντα ύπο της ηθικού βίου καί καθαγιάζουσαι τά διανοήματα
θρησκείας διέποντα’.» ύπετύπωσεν όμόφοινον της καρδίας έπιχέουσι δαψιλώς την ηθοποιόν
δο ζασίαν τών σοφών της αρχαιότητας, 6 δέ έπίδρασιν των έφ’ άπάσης της ανθρώπινης έ-
Έδμόνδος Κινέ άποθησαυρίσας την πείραν τών νεργοτητος, οτε ου μόνον τά διδασκόμενα
μεταγενεστέρων αιώνων άπεφαίνετο οτι, «τά πιστώς άπο τάς αιωνίους άντλούμενα πηγάς
ηθη, οί θεσμοί καί ό έθνικος έν γένει τών σκοπίμως καί εύμεθοΑως εκτίθενται, άλλ’οτε
λαών βίος έκπορεύονται η διαμορφουνται καί η συνείδησις τών άκροωμένων δύναται
συμφώνως προς τάς θρησκευτικάς τών λαών άπροκαταληπτως νά κρινν) τά συζητούμενα,
πεποιθήσεις». άποδεχομένη δ’ έλευθέρως την ορθότητα καί
Κάρολος ο Σεγρετάν, καθηγητης τών φι­ άληθειαν αύτών μετουσιώση εις στοιχεία η­
λοσοφικών έπιστημών καί μέλος του Γαλλι­ θικης ζωής καί εις πνευματικήν δύναμιν καί
κού ’Ινστιτούτου, έδημοσίευσε προ' τινων μη­ :ροφην.
νών σπουδαίον σύγγραμμα ύπο την έπιγρα- Εδώδιμα προσφεοόμενα εις βρώσιν, καί άν
φην, «Πολιτισμός και Πίστις». Το πάθος ε­ ιαλώς προπαρεσκευασμένα καί έκ τών ύγιε-
πιστημόνων τινών δέν είνε άπλη τις έ'ρευνα Γτάτων, ουδόλως ώφελοΰσι τον σωματικόν
καί γνώσις της αλήθειας, άλλ’ η μετάόοσις Οργανισμόν, έάν 6 στόμαχος άσθενών η παρα~
αυτής καί εις τον πρακτικόν βίον πραγμά- ^ύσας δέν δύναται νά μεταποίησή αυτά εις
τωσις. Του πάθους της αγάπης καί της αλή­ ϊργανικην ουσίαν καί δύναμιν.
θειας ύπερισχύοντος έν αύτοΐς του πάθους της ί Σπόρος καί επί καλής ριπτόμενος γης δεν
 Ή λαμ'ρόττις των νιλικκδν αζτινων J a‘v ^ρ,',τάϊίων χ«ί χαθίβταν-
t V r w«χοντα
μίαν έμ*οι*1 ίντύπω^ν εις τον 1 ''* * ^ '*· Γ*Ρ« *V ^ ^ C λ» λ, >\

w™ * *«* - ^ r.*r« r τ*η^£Γ«ιγ

JXEK* ** *». τ,ς J.
w ?4r^r:vjr:x'T^veo-!,u.z;^, η «-«··*«*&

νααιν *oci ζωήν όιαπλαττουσαν και εςαγνι , , .. , ^ ,

ζουσαν τό ί,θικόν αΜοιμα χαΐ τ4 έτω-ερικόν «τέως *«. «π°&οχ·/ι; «<*6ων β*ω?ι«* *ντ*-
λώς έςελιπεν άπο τής καρόιας του. ώυγκι-
Εις το πόνημα «Θρησκεία καί Επιστήμη» νουνται τα ενδότατα της ψυχής του πρώτου
έζέθηκα πάντα τά ιστορικά και ψυχολογικά j μεταρσιουται δέ η καρδία καί Ξανοίγεται

(Juatrcfages, ουτινος θ’ άναλύσωμεν το τε- ώ Κυρίω»* ό δ’ έτερος των ακροατών, άναυ­

λευταϊον πόνημα έν τήδε
.
τή πραγματεία, δος καί ανάλγητος έπί τή γενομένγ προσκλή-
.Θ
περιάπτει εις την Αλήθειαν ταύτην το κύρος σει, ούδεμίαν έν τή ψυχή συναισθάνεται συγ-
της θετικής επιστήμης, θεωρών δέ την προς κίνησιν, ούδεμίαν μεταβολήν ή παρααυθίαν ή
το θειον ροπήν ώς εν των συστατικών στοι­ εσωτερικήν τινά πτήσιν άνυψουσαν αυτόν ύ-
χείων της άνθρωπίνης ύποστάσειος ορίζει τον περάνω τής εγκοσμίου άθλιό τη τος.
Π

Ανθρωπον, «ον ηθικόν καί θρησκευτικόν». Το Προσλάβετε νέον άποπλανηθέντα από τάς
Αυτομάτως έν τή καρδία του άνθρώπου άνα- απαίσιους του Βύχνερ θεωρίας περί μή υπάρ-
πτυσσο'μενον θρησκευτικόν αίσθημα είνε ο­ £εως ανώτερου πνευματικού κόσμου, Αναπτύ­
Α.

φθαλμός άμα καί έπιδεκτικότης καί δύναμις. ξτε όε ενώπιον του διά τής σοφίας του
Καί ώς πνευματικός μέν οφθαλμός διαβλέπει Γρηγορίου, διά τής εύφραδείας του Ίωάννου
πέραν της νοησεως άποκαλύπτων τό θειον προ καί διά τής δυνάμεως των λόγων του Βο-
πάσης θετικής θρησκείας,
ώς έπιδεκτικότης σουετου το ευαγγελικόν παράγγελμα, «πνεύ­
δέ συλλειτουργεί μετά της κρίσεως καί τής μα ο Θεός και τους προσκυνουντας αυτόν έν
διανοίας καί άφομοιοΐ τάς θρησκευτικάς δι­
πνευματι και αλήθεια δε? προσκυνεϊν». Οί
δασκαλίας καί παραδόσεις, καί ώς ενεργός δύ- λογοι σας δεν θα διαφερωσιν έντεχνου περι­
ναμις επιδρά επί τής βουλήσεως περιάπτον
γραφής τών χρωμάτων μιας πεδιάδος Απευ­
κΟρος εις τον ηθικόν νόμον, την δέ φιλοσο­
θυνόμενης πρός τον έκ γενετής τυφλόν.
φικήν αλήθειαν περί τής Αθανασίας τής ψυ­
, ’Ε;'ώ7Γιον του δοξάζοντος ότι ή όπαρξις τ
χής προτεινον ώς δόγμα πίστεως άνεπίδεκτον
ανθρώπου περατουται έπί τήστης v/w-
γης ^ή-τν
ταυτης,
Αμφιβολίας. \ >/

f Αλλ’ ώς πάσαι αί του- ά

- - · - ^ ω^ου
~ w ροπαι
I »ΜΛ I» Λ.και
(Λ I»
παντα τα αισθήματα μη εχοντα τον χαρα­
κτήρα ενστίκτου μεταβάλλονται ή καί έκ- , · ανθρώπου, «ο πιστεϋων
εέ? εμε *«ν άχοθάν·/) φύεται., % τν)ν χρός
λείκουσιν, οίτω καί τό Ορ·/ιτκευτικόν έν μέν
τ| «ίι«φοΡί? άχαμβλύνεται, $,ά ί, τδν άτε- θεσ^λον^; το0 Παύλου έχ^τολέ,ν χερί
60ν όώαγμάτων θαμδοΟται καί έπιτκοτίζεται -των ze/,ο,μ^μενων. ΟΕ Οεοχέο,ο. >o'yot oiSe-
V μεσω ί>ε των έλαττωμάτων καί τδν π«- ™~ν'ίΤ?οντες h
του υλοόοςουντος Οά <55ιν ώ, έναρμον^ τού
. J'T^* κχί άπο'λλυσι δύναυ,ιν
Λ^αλ°υ ■')χ°1 πλ^™τε; Τά ώία το0 μι
*’ ο5τω τϋς ένθέου ακουοντος, ‘
Ks ^Β,ί «Β «1«β%«τος Οτε αί βάσεις του π
·ς ε«ργει«ς ζαι άοοκοιωτικίΐς ίυναυεω: κο,ι Ρ' > του χνευματικοΟ καί ΐθι-
βίου δ
^ '*«** <«.«Λ^,βς Μγοι οο β,ου ίιεταλευθνιταν, ώς άμφΐΒβητούμενον
?·Ίτ»)μ* τίθεται ό θεμέλιος' κ«Γ άκρογω-
λοίωσ!’*”*”■' Επί^ίε5ιν *«* το5 νίθους άλ- Li'S τί?6Τ“1: βεμέλιοϊκαί άκρογ-
’ * 4 ε«ωτεΡ«·4 λατρεία έγκαταλεί-
ίλνιθείας χΙΓ-Γ4 δϊ1'Τ,ίευτΙΧ·'ίς κα1
ς ΛΟίι '*ε/^οιθησεως, ύ αγυρτια
—£τε η
Sj —οτε άν,)Λτία
 ΑΝΑΠΛΑΣΙΣ 5
των ολίγων ένεργουσα έν [/.έσω τής γενικής « Ο άνθρωπος δεν είνε πεπροικισμένος δΓ
ά<Ηαφορίας έμφυσα εις την καρδίαν τής νεό- έλευθερας βαυλήσεως καί συνειδήσεως. Λόγοι,
τητος την ασεβή του αθεϊσμού πνοήν,— οτε ύφος, ένέργειαι, έγκλημα, γενναιότης, προ­
αί άνώτεραι τής κοινωνίας τάξεις, οί κυβερ- δοσία, φόνοι καί καί κακουργήματα εινε φαι­
νώντες, οί γονείς καί οί διδάσκοντες διά τής νόμενα αναγκαία, πηγάζοντα έκ νόμων α­
άθετήσεως των τής εξωτερικής λατρείας κα­ ναγκαίων καί μηχανικών. Ή βούλησις εινε
θηκόντων, ένισχύουσι καί ττροάγουσι τάς άπο- κατάστασις του έγκεφάλου έξαρτωμένη άπο
τροπαίους των υλοδοξούντων διδασκαλίας, έςιοτερικάς περιστάσεις. Ή καλουμένη του
τότε μικρόν ώφελοΰσιν απλοί έποικοδομήσεως ανθρώπου έλευθερία είνε φρεναπάτη». (MoU’S-
λόγοι καί ξηρά των Γραφών ερμηνεία, ουδέ chot).
την θεραπειών του ένσκήψαντος πνευματικού Ή πείρα τής έφαρμογής τών αρχών τού­
λοιμού δυνάμεθα νά προσδοκώμεν άπο τον των εινε πληρης. Άρξαμένη άπο τής πρώτης
υπό τής πολιτείας παραμεληθέντα καί έν Γαλλικής έπαναστάσεως παρηγαγε τά αίμα-
πενία καί έλεεινότητι καταδικασθέντα κλή- βόρα του έ'τους 1 793 κακουργήματα, ήδη δέ
ρον, άλλ’ όφείλομεν διά σπουδαίας καί συν­ συμπληρουται εις 0σας χώρας είσέδυσεν ή
τόνου καί έπειγούσης ένεργείας ν’ άνατάμω- μιαιφόνος τής διδασκαλίας πνοή, έν αίς τά
μεν καί καταόείςωμεν τής νόσου τά αίτια μέν έγκλήματα έπολλαπλασιάσθησαν, οί δέ
καί ύποδείξωμεν τά μέσα και τά φάρμακα οικογενειακοί δεσμοί έχαλαρώθησαν καί αί
τής θεραπείας. ήθικαί όυκάμεις έξησθένησαν καί παρέλυσαν,
Οί άπόστολοι του ύλισμοΰ του καθ’ ήμάς Τά άποτελέσματα ταΰτα ήρςαντο ήδη γενό-
χρόνου, κηρύσσοντες δτι ούδέν ύπάρχει έκτος μ.ενα έπαισθητά καί έν Έλλάδι, έ'σονται δέ
του άπτοΰ καί ορατού κόσμου, διδάσκουσιν άναμφιβόλο/ς καί όλεθριώτερα καί καταστρε-
δτι τά περί ύπάρξεως Θεοΰ καί ψυχής θρη­ πτικώτερα ώς μή άντιτασσομένης μηδεμιάς
σκευτικά δόγματα καί αί περί έλευθέρας βου- σπουδαίας πολιτειακής ή κοινωνικής ή έκ-
.
λήσεοίς καί ηθικής εύθύνης πεποιθήσεις εινε κλησιαστικής άντιδράσειος κατά τής έπιδρά-
.Θ
φαντασίας αποκυήματα προς την έπιστημο- σεως τών άπαισίων θεωριών, τής δέ νεότητος
νικήν άντιστρατευόμενα αλήθειαν. Συμφώνως στερουμένης πάσης ηθικής καί θρησκευτικής
πρός τάς άρχάς ταύτας αί περί δημιουργίας παιδεύσεως.
Π

καί περί άρχής των δντων καί τής γενέσεως «Γενικόν εΤνε το αί'σθημα τής καχεξίας, ε-
του ανθρώπου φιλοσοφικαί καί θρησκευτικαί νεκα τής όποιας ή ήμετέρα κοινωνία δυσα­
διδασκαλίαι καί αί περί αρετής καί κακίας νασχετεί καί παθαίνεται, έν σκοτοδίνη ούτως
Α.

καί έγκληματος καί χρηστότητος ίδέαι ού- είπείν διατελούσα καί παραπαίουσα/Υποφέ-
δεμίαν έ'χουσι πραγματικήν ύπόστασιν ως υ­ ρομεν* τις μάς πταίει ; Αί αύτοκτονίαι, ή
ποβαλλόμενης τής ανθρώπινης βουλήσεως εις πενία, ή έπιτεινομένη έγκληματικότης, ή εκ-
τούς αναγκαίους καί άναποδράστους καί μη­ λυσις τών ηθών, αί καταχρήσεις, αί κλοπαί,
χανικούς νόμους τής ύλης, μηδόλως του αν­ ή χαλάρωσις τών κοινωνικών θεσμών, ή άδια-
θρώπου διαφέροντος παντός όργανι- φορία Τϊρος τά γενικά συμφέροντα καί προς
ζωικού
σμ.οΰ, λαβόντος δέ την αρχήν καί τήν γένε- τήν θρησκείαν καί παν δ,τι προσκρούει εις
σιν άπο πιθηκοειδούς τίνος κτήνους.Συμφώ- τάς άσθενώς πλέον κηρυσσομένας άρχάς τής
νως προς τάς δοξασίας ταύτας οί ύλοδοξοΰν- άρετής, του πολιτισμού καί τής φιλοπατρίας.
τες παραγνωρίσαντες τήν ηθικήν του Ευαγ­ Αυτά είνε τά φαινόμενα, αύτά εινε τα γεγο­
γελίου, μυκτηρίσαντες τον διδάξαντα, «το νότα. Τί συμβαίνει ; τίνα τά αίτια τής νό­
πνεύμα έστί το ζωοποιούν, ή σάρξ ούκ ωφε­ σου ; » Τοιοΰτον έ'θετο ζητημα εις τών άνα-
λεί ούδέν», έδημιούργησαν κανόνας νέας ηθι­ γνωστών ενός τών δημοσιογραφικών οργάνων
κής, αξίας των θεωριών, έξ ών έπήγασαν. ’Α­ τών ’Αθηνών. («Έφημερίς» 3’Ιουλίου, 1 888.)
ναγράφω ωδε τινάς έξ αυτών. Τήν δέ λύσιν του ζητήματος έ'διδε κατά Μάρ­
«Επιτρέπεται εις τον άνθρωπον νά κάμη τιον του ίδιου έ'τους έμβριθής σχολιαστής του
πάν δ,τι δύναται νά ίκανοποιήση τάς φυσι- κατά το έτος τούτο έκδοθέντος διαγγέλμα­
κάς αυτού ροπάς καί ορέξεις. ’Αγαθόν εινε τος υπό Φριδερίκου του Γ'. έγείροντος τήν
παν δ,τι συμφέρει εις τον άνθριοπον. Τά κα­ επιδοκιμασίαν καί τον ένθουσιασμον τής Ευ­
κουργήματα είνε φυσικά φαινόμενα, συνέπειαι ρώπης. «Στενώς συνδεδεμένην προς τά κοινω­
άναγκαίαι αίτιων ακάθεκτων καί άναποδρά- νικά ζητήματα, έ'γραφεν ό φιλοσοφών Αύτο-
στων». (Feur-bach). κράτωρ, θεωρώ τήν περί τήν άγωγήν τής νε­
Ούδεμία σπουδαία διαφορά υπάρχει μετα­ ολαίας έπιμέλειαν. Μόνον γενεά έποικοόο-
ξύ κτήνους καί ανθρώπου. Αί σωματικαί ήύο- μουμένη έπί τής άσφαλοΰς βάσεως τής &εο-
ναί* ιδού εις ποιον σημεΐον πρέπει νά τείνωσι όεβείας καί έν άπλότητι ηθών θά εύρη έν
πασαι αί^προσπάθειαί μας». (Buchner). έαυτή άρκουσαν δύναμιν άντιστάσεως *ατά
 ANA IIΛ Λ ΣΙ Σ
β

τών πειρασμών, ούς γεννώσιν έν τα- ούδεμία εξουσία, ούδέν σωματείου, ούδείς των
έποχή τα
διοικούντων εργάζεται ή σκέπτεται περί της
χείας υλικής άναπτύξεως τά παραδείγματ<α
θρησκευτικής μορφώσεως, έξ ής ήρτηται ο η­
πολυτελούς βίου». «’Έπη χρυσά, προσεπιλέ-
θικός καί κοινωνικός βίος του έθνους ; «Μά­
θετε τά τέκνα του λαού ν’ άναγινωσκιοσι και
νά προσεύχονται. Έάν ήναγκαζόμην νά εκ­
V" ~..... ........ "·5 I-------· - , · ,
λέξω μεταξύ προσευχής καί γραμμάτων, θά
καί υγιών αργών, σπουδή μάλλον ττρός το
οαινόμενον καί επίπλαστου η το βαθύ καί αυ­ έλεγον: άς μάθη νά προσεύχηται. Τό προσευ-

στηρόν χαρακτηρίζει το πλείστον ανατροφήν, χεσθαι εινε τό άναγινώσκειν εις τό πολυτι-

ήν πολιτισμός όθνείος ένέχυσεν εις τάς φλέ­ μώτατον των βιβλίων, έξ ού εκπορεύεται τό
βας τής άρτι δίαμορφουμένης ελληνικής γε­ φως, ή άγαθότης, ή δικαιοσύνη, ή τελειό-
νεάς. Η εθνική αγωγή εινε υπό τα σαν έπο- της». Ταΰτα ό διανύσας τόν βίον έν τη δι-
ψιν αξιοθρήνητος καί ούδεμία ύπερτέρα έν­ ευθύνσει της ανατροφής των παίδων Lc-
νοια, ουρείς ανώτερος σκοπός διήκει διά του l OUU.’ άλλ’ ημείς ούδέποτε σκεφθέντες περί
συστήματος, όπερ ένεκαινίσθη παρ’ ήμίν από της ένισχύσεως καί έποικοδομήσεως της έν-
μακρών η οη ενιαυτοί». ! θέου της νεότητος ροπής καί έπιδεκτικότητος
Όλίγαι ήμέοαι παρήλθον από τής δημο- έπιστευσαμεν οτι κανόνες τινές της γραμμ.α-
σιεύσεως των λο'γων τούτων καί άπαισιον γε­ | τικης, ολίγα δέ τινα ψελλίσματα ξένης γλώσ-
γονός έκύρωσε τήν αλήθειαν του. Μαθητής 1 σης, προς άνάγνωσιν ήθοφθόριυν μυθιστορημά­
διαπρέψας έν τοις γυμνασίοις, τελειόφοιτος δέ των, ήρκουν όπως έμπνεύσωσιν εις τόν λ.αόν
του Εθνικού Πανεπιστημίου έγραφε ποος συμ­ τό φρόνημα της πειθαρχίας καί του προς
μαθητήν του. «Δι’ ημάς δέν υπάρχει Θεός τους νόμους σεβασμού, νά χορηγήσωσι δέ κύ­
καί αν ύπάρχη εΐνε κακούργος», μ ή δυνάμε- ρος και ζωτικότητα προς έπιτέλεσιν των προς
λ ,.ίΓ/τ.
νος δ’έ ν’ άνθέξη «εις τά προ των οφθαλμών την οικογένειαν και προς τήν κοινωνίαν κα­
.
του παραδείγματα πολυτελούς βίου», δοξά- θηκόντων. κΠαν σύστημα έκπαιδεύσεως θέ-
.Θ
ζων δέ οτι αποκλειστικός της ζωής σκοπός τον εις δεύτεραν θεσιν τήν θρησκευτικήν υ,όο-
είνε ή σωματική άπόλαυσις καί ηδονή, ής φοίσιν εΐνε δηλητηριώδες». Ταυτα έγραφε
έστεοεΐτο, κατέστοεόε τήν ύπαοοιν έν τώ πρό τινων έβδομάδιυν 6 Γλάδστων, αλλ η­
έγκληματι της απελπισίας και άπογνωσεως. μείς δέν περιοριζόμεθα απλώς εις την περί
Π

Τήν έπιουσαν της αυτοκτονίας έδηυ,οσιεύετο τήν θρησκευτικήν μόρφωσιν αδιαφορίαν, αλλ.
τό βλάσφημόν έγγραφον, έγκριτον δέ περιο­ ένσταλάζομεν καί άφθονον έν τη καρδία τής
Α.

δικόν έβεβαίου οτι, «άνά μυριάδας αριθμούν- ν$

νεότητος δηλητήριου, τώ > μέν κυβερνωντων
ται αί κατά τάς διαφόρους πόλεις της Έλ- κ­
καί οικογενειαρχών καί διδασκόντων μηδόλως
λάδος κατιλινιακαί υπάρξεις άσεβείας καί π
πεοί τής πνευματικής παιδεύσεωε μεοιμνων-
ήμιμαθείας ταύτά φρονουντες καί πρεσβε υον-
των, έπιδεικτικώς δε άθετούντων ώς καί αύτα
'SC »
τά καθήκοντα τής εξωτερικής λατρείας, άλ-
Και πώς άλλως έδύνατο νά ήνε εις χώραν,
λο3ν δέ μετ’ εΓρωνος περιφρονήσεως καί προ­
εις ήν «οί έμπεπιστευμένοι τήν αγωγήν και
δήλου διαβολής άποδιδόντιον εις τήν θρη­
τήν παιδείαν του έθνους ούχί σπανίως κη-
σκείαν άνοήτους δεισιδαιμονίας ή 'κληρικών
ρύττουσιν ύλιστικάς δοξασίας προσβαλλούσας
παραπτώματα.
τό κύρος των θρησκευτικών πεποιθήσεων» ;
«Τό πρώτιστον καθήκον πάσης κυβερνή-
Καί πώς άλλως έδύνατο νά συμβή εις χώραν,
σεως, έγραφεν ό περικλεής τής πρωσσίας υ­
εις ήν διδάσκονται αί των άπαισιοδοξούντων
πουργός εινε νά έπαγρυπνή επί τής
άρχαί, καθ’ άς οί μέγιστοι τών τέκνων έχθροί
θρησκευτικής έκπαιδεύσεως τής νεότητος. Ο
εΐνε οί γονείς αυτών, τά δέ τέκνα ούδέν άλλο
μέγιστος τών κινδύνων πάσης κοινωνίας ε?νε
εις αυτούς όφείλουσιν ή τό ποός τούς γονείς
~ ^ t \
[Λίσο:, ΠΙΟΤΙι ~rr ν , * ή ανατροφή τής νεότητος μακράν τής έπι-
τα -
α έφεραν εις τό φώς, μηδενός
σκεπτοηενου ν’ απόκρουση καί άνασκευάση δρασεως τών υπερκόσμιων καί χριστιανικών
τοιαύτας βλασφημίας ; Καί τί άλλο έπερι- άρχ.ών». Ούδείς ό άγνοών τούς τρόπους, καθ'
μενατε εις χώραν, εις ήν τό σύγγραμμα του γούς
λ/
ή πολιτεία έν Έλλάδι παρέλειώε καί
ι / V *
του αθλίου Βύχνερ μεταφρασθέν καί παραδο- '/Ινετ^σε το τρωτκττον τούτο y.od άχ,ροτατον
Οέν εις χείρας της νεότητος έσυστήθη υπό πών καθηκόντων έγκαταλείψασα τόν κλήρον,
τινων δημοσιογραφικών οργάνων, ούδείς δ’ έ- εε ου ηρτηταί κυρίως η θρησκευτική μορφω-
σκεφθη ν’ άνασκευάση ή νά υπόδειξη τούς σις, εις τήν αθλιότητα, εις ήν παρίλαβεν a j-
τόν από τάς χείρας ξένης δεσποτείας, τήν ^έ
κινδύνους, εις οΰς ή άνάγνωσις αύ'τοΰ θά ένέ-
νεότητα έν μέσω τών κίνδυνων του υλΐΓ;ιΛ0,·“
βαλλε τά τέκνα μας ; Καί πώς άλλιος έδύ­
καί τής άθείας όλως άγνωστων εις προηγ^,^__
νατο να συμβή εις χώραν εις ήν υύδεμ.ία ar
^ρχη, μένας εποχάς.
 A X ΛIIA Λ ΣIΣ 7
r ' I
Και ήδη τό ΟεΤον καί ύπερκο'σμιον δεν καλυπείς της επιστήμης ανηρεσαν το ερ ι
αντιπαρίσταται εις τάς καρδίας των τέκνων δημιουργίας θεμελιώδες δόγμα και δοβάζον-
;κας τ.-ρο του άστερ^'εντος καν διαλάμποντος τος οτι ο άνθρωπος- δεν εινε τού χοίρου διά­
ούρα.νοΰ, ούδε ο ένθουσιασμός της πίστεως φορος, πεπλανημένη δε καί σαθρά ή περί έ-
ύ ποθερμαίνε-ι τα αισθήματα της άφοσιώσεως λευθέοας βου7.ήσεως τού άνθρούπου πεποίθησις;
ΤΓρος τήν. οικογένειαν, της ΤΓειθαρχίας παός ’Ίσως οχμ. Άλλ" 'Έλλην ιατρός έφρο'ντισε
• τους γονείς και τούς ανώτερους καί της προς κατά τό 1 866 νά ύποβάλη εις τά ό'μματα
την πατρίδ.α αύταπαρνήσεως,- απαίσιος δέ ύ-
| τής
1 7 Ουνατοο'ς
i \ σου,
^■ I έν συλλογή
I « έλαοράς
* ^ 7 οι-
*
λοδοιιας πεποίθησις άπο7.ιθώνει τάς ψυχάς : 7.ολο.γίας, τάς υοίασίας τού Χεκε7. καί τών
καί· τά,φρονήματα αυτών. Η ερευνά της φύ- I ό’ΛΟΟοο'νων του, έκθειάύων καί έπαινών τά
ίεως καί ο θαυμάσιος αύτής οργανισμός δ'εν φώτα καί τό βάθος τής επιστήμης τών πρε-
οδηγεί πλσον τόν νουν των τέκνων [μας ποός σβευόντίον ό'τι συνείδησις καί τιμή καί άοε-
τον νομοθετην της αρμονίας, προς τη; αρχήν 1 τή καί τυραννία καί πατριωτισμός καί 7. η -
της ταςειυς, της αρετής, του κάλλους καί στεία καί αύταπάρνησις εινε λο'γοι κενοί νοη-
της αιώνιο'τη τος, άλλ’ εις άψυχον καί άσκο­ I [ματος καί ύποστάσεως, καθο'σον καί ο φο-
που της ύλης οργανίσταν, ο δέ κοσμάς παρί­ : νεύων τόν πατέρα αύτού ενεργεί υπό την ά-
σταμαι ενώπιον αυτών ώς τύχης έργαστήριον |κάθεκτον έπίδρασιν τών [μηχανικών νομών τής
μηδεμίαν λαβόν αρχήν καί ύπο ούδεμιάς διά­ ύλης καί ο υπέρ τής πατρίδος [μαχ^ο'μενος καί
νοιας ,όιεπο'μενον. Ούδεμία πνευματική χαρά ' πίπτιον υπό τό 8άοος τών ιδίων άναποδρά-
καί απο'λαυσις καί ιδεώδης του φρονήματος στων νομών σύρεται καί ού'τε 6 πρώτος εινε
άνύύιοσιε, ούδεμία έν τη θλίβει ελπίς και | άςιος ριομφής ού'τε ο τε7.ευταίος άςιος [μνή­
παραμυθία, πάντα δε συγκεντρούνται καί μης καί επαίνων. Η ήδονη, ή σωματική ή-
περιστρέφονται περί την σιοματικήν απο'λαυ- ; δονή καί άπο'7.αυσις, οπ<οσδήποτε έπιτυγχα-
.
σιν καί άποΟέωσιν των παθών. ί νομένη, ιδού ή ύψωθεΐσα σημαία ύπο τών ά­
; . Καί τη νομίσγς, άναγνώστα,οτι σύ καί οί θεων καί ύλιστών τού καθ’ ημάς χρο'νου, ιδού
.Θ
οικείοι σας μή άναγινώσκο.ντες τ' ασεβή πο- ι τίς ή λογική καί αναγκαία συνέπεια τών α­
νηυ.ατα άπαλλάτεσ^ε. τών φονικών αύτών ά- ποτρόπαιων άρχών, ιδού τό όιαχεο'χ.ενον φο­
ποτελεσμά .ων’ εάν καί σύ δεν έονασθής με- νικόν δηλητήριου εις τήν άτμο'σφαιραν τής
' \ \ " Η ^ .‘Μ
Π

τά των-λοιπών καί δεν έςεγερθής καί προ νόη­ 'Ελλάδος ύπο τό πρόσχημα έπιστηυ-ονικής
σης προς άποοωβησιν των κινδύνων, οΰς δια­ προο'δου καί επιστημονικών ανακαλύψεων.
τρέχει ο εθνικός βίος, διότι σύ καί οί περί σε- Καί το'ρα, φίλε άναγνώστα, όύνασαι νά
Α.

αναπνέετε την ύπο της άσεβείας αηλητρια- κρίνης περί τών αίτιων τής θρησκευτικής ή-
σθείσαν άτμο'σίραιοαν καί τούς κοινούς διατοέ-ί [μών άθλιο'τητος, περί τής ηθικής καταπτω-
χετε κινδύνους. Δεν άνεγνωσες την δωρηθεί- σεϊος καί περί τής έκλύσεως πάντων τών οι­
σαν. εις την Ελλάδα μετάφρασιν τού Βίχνερ, κογενειακών' καί κοινωνικών δεσμών, καί νά
άλλ" ο υίυς σου η ο διδάσκαλος των τέκνωθ σταθμίσης τούς 7.ο'γους ώς έκ τών οποίων
σου η ο υιός τού γείτο;ο'ς σου, ο μεταβάς εις άντί νά έναβρυνώμεθα καί έποικοδομώμεν
την πρωτεύουσαν προς συμπλήρωσιν τών σπου­ τάς καρδίας ημών έν τγ με7.έτ'/] τών Γραφών
δών του, άνέγνωσε τό ασεβές έργον, έί αυ­ έπιχειρουμεν τήν συζητησιν βιολογικών καί
τού δε έόιδάχθη, οτι η έπιστήμη άνεκάλυψε κοσμολογικών ζητημάτων. Έν ταίς ήμεραις
τούς τρο'πους, καθ’ οΰς ο κο'σμος α ύ τ ο' μ α τ ο ς ημών ο βουλο'μενος σκοπίμως *καί 7.υσιτελώς
άνέβλυσε, καί οτι ο άνθρωπος παρήχθη έκ της νά έργασθ·/) προς θεραπείαν τών δεινών δεν
φυσικής άνελίςεως η τού τερατώδους τοκε­ πρέπει νά πεοιορίση τάς [μελέτας καί σκέψεις
τού πιθηκοειδούς κτήνους. Η καρδία τού τέ­ του έντός τών ορών τών θρησκευτικών δογ­
κνου σου, τού διδασκάλου η τού. γείτονος δη- μάτων καί τώ; αιωνίου; αρχών τής ηθικής
λητηριασΟείσα διαχέει τό δηλητήριου της ά­ τού Ευαγγελίου, αλλά δέον, προ παντός ά7.-
σεβείας δι’ αγορεύσεων κατά της θρησκείας η λου, - νά συγκίνηση τήν άπονεκρωθείσαν τής
μυκτηρισμών καί καταφρονήσεων προς τά της κοινωνίας θρησκευτικήν συνείδησιν νά έγερθγί
λατρείας. Καί εάν απέναντι τής περιφρονη­ δέ κατκ τών άγυοτών τών συγκαλυπτο'ντων
τέος καί τών μυκτηρισμών τούτων δεν έκλο- τό ψεύδος ασεβών καί άποτροπαίων θειοριών
νίσθησαν αί θρησκευτιιαί πεποιθήσεις σ ο υ ύπο τό ίεοόν τής έπιστήμης ό'νομα, διασκε-
αλλ’.ο σπο'ρος τής επαράτου αμφιβολίας εις-- όαζο)ν δε τας δεισιδαιμονίας αφ ενός και τας
ήλθεν εις τά έγκατα τής καοδίας καί η έπεγερθείσας αμφιβολίας άφ’ έτερου, δι’ ών
πρώην αδιάσειστος καί ακράδαντος πίστις σου - έπεσκοτίσθη τό θρησκευτικόν αίσθημα, νά
άπωλεσεν ίσως τη; έντασιν καί την τ;ρώην. παραστήση ένώπιον αύτού τόν Χριστιανισμό'';,
σφριγώσαν ζωήν. Άνέγνωσες άρά γε τά πο­ ώς τήν άπο'λυτον αλήθειαν άπολυτοώσεως,
νήματα τού- Χέκελ βεβαιοΰντος οτι αί άνα- καί προπαρασκευήν αιώνιας καί [μακαρίας
 λναιίλαςις______________ ________________
8 _______________________
δέν διακρίνονται καί σήμερον ετι τά θεο~
ζω?ς καί ΰπάρξεως, “« άσφαλη
σεβεία διακρινομ.ενα έθνη ,
,αίαανία/υρον Μνααιν ή«ι/·ΐ« τελειποιτχτεως,
Θοησκεία καί έπιστάμ*) δέν συνταυτίζον­
οϊ»ογ6νει«*-ϊ!ς εύϊαψονίας, εϊρηνικΐς ™ν λαών
ται/άλλ’ούδέποτε διαμάχονται. Ως δια της
συμβιώσεως καί κοινωνικής έπιδο'σεως και
πειραματικής έπιστημης δέν δυναμεθα να λυ-
προόδου. , σω/εν τά ζητήματα στερί τές πρώτης ™ν
Μακράν απ’ εμού πάσα ΐδεα συγκρουσεως
δντων άρχης *αί ?;ερί τών σχέσεων του α­
μεταξύ γνώσεως καί αισθήματος, ,μεταξυ^πι-
πείρου μετά του πεπερασμένου έφ^ ων διαφω-
στεως καί έρεύνης, μεταςυ θρησκείας και ε-ι-ι
τίζουσινημάς αί φιλοσοφικαί μελέται,αί ένο-
στημης. Ό Δημιουργός δεν άπεθετο εν τώ
ράσεις, αί ροπαί καί αι έμφυτοι συναισθήσεις,
πνεύματι του ανθρώπου μόνον τδ θρησκευτι­
αί αποκαλύψεις του θείου έν τη ιστορία τές
κόν συναίσθημα,άλλ’έχορηγησεν είς αύτδν ρο-
άνθρωπότητος καί αί έξ αυτών πηγάζουσαι
στάς καί δυνάμεις ττρδς διάγνωσιν των αραγ­
δογματικαί ανελίξεις και παραδόσεις, ουτω
μάτων, πρδς όρισμον των νόμων της φυσεως
δέν'δυνάμεθα νά έκζητησωμεν την λύσιν ζη­
καί πρδς ίκανοποίησιν των σωματικών και
ανευματικών αύτών άναγκων, εν δε τγ5 αρ- τημάτων, είς ά η παρατηρησις καί αι πει-
μονικνί λειτουργία τών γνωστικών δυνάμεων ραματικαί έκζητησεις οδηγοΰσιν ημ-άς α/.ο

καί τών ηθικών καί θρησκευτικών αισθημά­ τάς θρησκευτικάς παραδόσεις καί θεολογικας
των έγκειται η τελειοποίησις του άτδμου καί μελέτας.
< ' f
7] κοινωνιχ,τι τ:ροοοος.
^
Άλλ* δτε έπ1 όνόμ.ατι της έπιστημης προσ-
Ή Έπιστημη ! Ή Έπιστημη ! Αλλά μη καλούμοθα νά έγκαταλείψωμ.εν τάς θρησκευ­
άράγε τδ ιδεώδες της ανθρώπινης τελειότη- τικάς ημών πεποιθήσεις, δτε άφρονες έπιστη-
τος δεν πληροΰται έν τη αρμονία της γνω- μονες κηούττουσιν οτι έκτδς της ύλης ούόε-
σεως της ηθικότητος καί της εύσεβείας ; Μη μία υπάρχει πνευματική η υπερκόσμιος όυ-
.
δεν διέλαμαεν έν τώ ανεύματι του Γαλιλαίου ναμ,ις, δτε σοφισται θέλοντες νά έπιδειχθώσι
.Θ
ακράδαντος πίστις άμα και βαθυτάτη σοφία καί οί τούτων μ,αθηταί μ.ετ αγέρωχου οίη-
καί έπιστημη; Μητοι εκ δεξιών του Κεπλέρου σεως λέγουσιν ημ.ΐν δτι αί τελευταΐαι έπι-
δεν ΐστατο δ Χριστιανισμός καί έξ εύωνύμων στημονικαί ανακαλύψεις δέν συμβιβάζονται
η έπιστημη ; Μη άράγε ό Κοπέρνικος
πριν μ.ετά τού δόγμ.ατος της δημιουργίας, τότε (δη
Π

έπιχειρηση την καθημερινήν έργασίαν του, τότε καί ύπέρτατον πνευμ.ατικόν συμ.φέρον καί
ποδς δρισμον τών νόμ.ων τών ούρανίων σωμά­ ύπέρτατον κοινωνικόν καθήκον έγομεν νά έζ-
των, δεν έπορεύετο είς τδν ναδν του
Υψί- ελέγξωμ.εν τάς προτεινομενας θειορίας, νά
Α.

στου, όπως έν τη προσευγη ανύψωση την εκζητησωμ,εν έπ’ αύτών τάς γνώυ,ας τών έρ-
καρόιαν και οςυντ] τας δυνάμεις του νου ; (Λνινεων τνις 7]ς και αττοοεικνυοντες το
Μη ό Πασχάλ δεν έλυε τα υψηλά προβλη- ψευδός και την άγυρτίαν αύτών νά προασπί-
μ.ατα του διαφορικού ύπολογισμόΰ,καθ’όν χρό­ σωμεν την ζωήν του θρησκευτικού αίσθημ-α-
νον ε'γραφε τάς εμβριθείς καί απαράμιλλους τος, να θεραπευσο^μ.εν την ένσκηψασαν πνευ-
περί Χριστιανισμού σκέψεις του ; Μη δέ δ μ-ατικην νοσον, και διανοίγοντες τούς οφθαλ­
Λινναΐος άποκαλυπτων τους θαυμάσιους νό- μούς τού ενθεου φρονημ.ατος καί της θρη­
μους του φυτικού βασιλείου δεν έβλεπεν έν σκευτικής συνειδησεως νά έπικαλεσθώμ-εν
αυτοις τα όχνη τών βημάτων της σοφίας
μετά θάρρους καί έλπίδος,μετά πεποιθησεως
του Δημιουργού ; Μη άράγε δ Λιέβιγ και δ
και ακράδαντου πιστεως την δύναμ,ιν τού
Φαραδάη, δ Δέβης καί δ Ευλερος, δ Σεβρέλ
χριστιανικού πνευμ.ατος πρδς άνο'ρθωσιν της
καί ο Στουαρτ, δ Παστέρ καί δ /ημικδς Δου-
ηθικης καί κοινωνικής άμών καταστάσεως,
μά δεν είνε σί γίγαντες της έπιστημης ααα
προς εποικοδομησιν καί έξάγνισιν της καρ­
διάς τών ατο'μων, πρδς ημέρωσιν καί έΕευ-
γενικόν των ή6ων *«', π('ας έπίτευξιν καί
, , Αμπέρ δέν πραγίκατωσιν τ5)ς τοοο’ίου, είς τ,·ι έκάλεσεν
α,οστηϋι,ε^ καθ εκαστην μίαν σελίδα τών
ήξεκς ·ί φωνΐ τίς ά-είρου Σοφίας : .Γίνεσθε
Γραφών η δ άνακαλύψας τδν ζωικόν Μαγνη­ τελειοι». 4
τισμόν 'Ραϋμόνδος δέν ωρισε τά όρια'της |-
πιστημης κηρυξας αυτήν αναρμόδιόν έπί τών „Κα1 f "P0’0^ 5<^·Ί χ«ϊ -h τελειοκοίνισις
ζητημάτων περί της άρχές Χοί\ τ^ς /_* εις^-ϋν χαλο^εβα, καί ^ είΡϊ]«χή ευμ.-
ί>ιω<τ1ς και ν, πειθαρχία καί d π06ς Τ0λ, L.
σεως των οντων ; Καί δ ΙΖ'. δ έπιστηυον^ ρ , ·^ ·. - ■ ους νό­
μους σεβασμός και ά θεραπεία έν γένει τών
κωτατος πάντων τών αιώνων, καθ' όν' ’ '
εγε-
νοντο κατατρυχόντων τδ έθνος δεινών δέν δύνανται
*»^ολογιχ«ί Ανακαλύψεις
μ-η αρα αλλοθεν ποθεν νά έπιτευχθώσι καί ^ραγμ,χ»
κ γε Λεν ·ητο καί ύ πάντων Οεοτεβέ-
στατοε.υ τωθώσιν είμ.η έκ της παραλλήλου καί συν
"δ μη
Μ-ή ε/ιΐ
ε/ιΐ πολιτισμώ
πολιππιΛ καί επιστημν)
'
χρο'νου έπιδράσεως του χριστιανισμού γ.ν\ T.jj
 ΛΝΑΠΛΛΣΙΣ 9
έπιστημης, του μέν διαμορφουντος το φρόνη- σπουδαίων περί τών νόμων του στερεώματος
μα πάντων καί παρέχοντος κύρος καί δύνα- μάλλον το πεδίον
άνακαλυψεών του.
μιν εις τον νόμον τ^ς αγάπες καί της ηθι-
τής επιστήμης ευρύνεται, τοσούτω μάλλον αί
κότητος, της δέ φωτιζούσης την διάνοιαν επί απόδειξης τής ύπάρξεως Νοϋ δημιουργού
πάσης αλήθειας δυναμένης να διαγνωσθνί καί και Παντοδυνάμου ενισχύονται καί γίνονται
άκριβωθγί διά της παρατηρησεως καί διά της πολυάριθμοι και ακαταμάχητοι».
διαλεκτικής η πειραματικής μεθόδου. Της
ϊ. ΣΪίΑλ Ϊ'ΣΟΤΝΗΣ.
θρησκείας μη έπαγγελλομενης ούτε τούς μη­
χανικούς κοσμολογικούς νόμους ν’ άποκαλύψγι
ούτε νά διδάζγι τά διά τ^ς πείρας καί της II ΕΣΠΕΡΑ
παρατηρησεως διακριβούμενα, τά χριστιανικά
δόγματα καί διάφορον εχουσιν υποκείμενον
Ό ήλιος ίκρύβη
των πειραματικών εκζητήσεων καί εις άλ­
είς νέφη πορφυρά
λην ανάγονται σφαίραν καί δΓ ολως διαφό­
κ ή μειδιώσα Φοίβη
ρου έπιδρώσιν ένεργείας. Οί λόγοι του θεμε­
προβαίν είς τά νερά.
λιώσου της πίστεως δέ·ν είνε ούτε απαύγα­
σμα φιλοσοφικών συζητήσεων ούτε έκδηλωσις
Την δρόσον αναπνέει
σκέψεων διαλεκτικής, αλλά ρήματα φωτός
ή άναζώσα γή,
καί πνεύματος καί ζωής απευθυνόμενα μεν
κ είς τούς αέρας πνέει
εις πάσας τάς διανοητικάς καί ηθικάς δυνά­
γαλήνη και σιγή.
μεις καί έπιδεκτικότητας,άλλά διά του ζών-
τος ένθεου φρονήματος μεταποιούμενα έν τγ
’Άστρα κεντούν τον θόλον
καρδία του ανθρώπου εις πανίσχυρον ηθοποιόν
τών ουρανών χρυσά,
.
τής πίστεως δύναμιν καί είς νέαν πνευματι­
κ ή αύρα μυροβόλον
.Θ
κήν καί αιώνιον ζωήν.
το κέρας της φυσά.
Άλλ’ εάν το θρησκευτικόν αί'σθημαΓ άπημ-
βλύνθη έν τη αδιαφορία η άπενεκρώθη ύπο
Ή πλάσις όλη, μία
ασεβών θεωριών, άπο δέ της συνειδησεως έξέ-
δοξάζουσα φωνή,
Π

λιπε παν ίχνος θεοσεβείας, 6 δέ άνθρωπος

νψούτ έν αρμονία,
«ου συνηκεν, άλλα παρεβληθη τοις κτηνεσι
τον πλάστην έπαινεΐ.
τοις άνοητοις καί ώμοιώθη αύτοΐς», ματαίως
Α.

θά παραστησωμεν τον ζώντα καί άναστάντα

Τ αρώματα τω στέλλει
έν μέσω τών νεκρών, ανάγκη δέ τότε νά έρ-
τού ρόδου 6 θαλλός,
γασθώμεν, οπο>ς έπαναφέρωμεν την ζωήν είς
ή αηδών τά μέλη,
την άπονεκρωθεϊσαν συνείδησιν, ανάγκη τότε
τον ύμνον 6 αυλός.
νά είσέλθωμεν είς το πεδίον,είς ό προσκαλού-
μεθα, καί ν’ άποδεχθώμεν την διαλεκτικήν
Καρδίαι άγαπώσαι
καί πειραματικήν συζητησιν, ούχί όπως ύπα-
τούς πρώτους των παλμούς,
γάγωμεν την θρησκευτικήν αλήθειαν είς έπι-
και μυριάδες γλώσσαι
στηαονικάς συζητήσεις, άλλ’ όπως άποδείξω-
εσπερινούς ψαλμούς.
μεν το παράλογον καί έπιστημονικώς τερατώ­
δες τών σκέψεων καί συμπερασμάτων άθλιων
Ευλογητός ό πλάσας
σοφιστών,έπαγγελομένων την λύσιν τών περί
εσπέραν και αυγήν,
της άρχης τών οντων καί της γενέσεως τού τάς απολαύσεις πάσας
άνθρώπου προβλημάτων κατά τρόπον άντι- δ πέμπων είς την γήν.
βαίνοντα είς τά αιώνια του Χριστιανισμού
δόγματα. 'Ο ύπνον έπιχρίων
Σοφισταί τοιουτοι άνεφάνησαν καί είς τον
έπι τών οφθαλμών,
ελληνικόν ορίζοντα, έπιχειρών δέ νά έξελέγ- και είς την λήθην λύων
ξω καί άνασκευάσω τά ύπ’ αυτών όημοσιευ- τά βάσανα ημών.
θέντα και διδασκόμενα θέλω προτάξν) κριτι­
κήν άνάλυσιν τών κατά το έ'τος τούτο δημο-
Καί όταν εφ υστάτου
σιευθέντων πονημάτων ύπο έξοχων φυσιοδι­
μάς χορηγή αυτός
φών, ύπο τούτων δέ οδηγούμενος καί ένι—
την λήθην τού θανάτου,
σχυόμενος θέλω παραστησν) νέαν καί περι­
και τότ ’ ευλογητός.
φανή άπόδειξιν περί της ύπο του σοφού ”Ερ-
δελ διατυπωθείσης άληθείας έν μέσω τών A. Ρ. ΡΑΓΚΑΒΗΣ.
 ΛΝΑΠΛΛΣί:

Άλλ' ο Πέτρος, δστις τον Πηδούν έγίνωσκεν

Η ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΗΘΙ εγγύτερον καί εκ των αραγμάτων, ουχι εκ
: σπεραολογιών, εις την έρώτησιν αποκρίνεται :
Γ'.
, , ^ννα( ‘ Και ο Ιησούς λαμβάνει μεν αφορμήν
Έ&ά,κντε; Φε&*γγ**η» Άνύ tfir, *?&„· tip Πίτρον δη, Up of W«l νιοι
χοιναναην έχοφιν Μομιν, on_ουΆρτιοί /tetfOiW-rfjj T>lS ί1νε άχηΙΧιηφί νοι
αναιρεί τον
ν ΐ' -- -
---
---
---
---
-- , , ^
έλους, xccl αυτός ετίρετίε να ηνε ατίη/J ηλλαγ-
<al χρκίύκίί,mi άρνψοί αντορ. Ιίβμ*Ρ pvp, ■
και διί τούτου να d«?g on, ϊμο
πώ? H..TΙδΧο-\νί^· TOV υπέρτατου των πάντων paedicg,
χαί τήν jtoAtrit&i/. Είνε εναντία, είνε ^
,',.αΧ . 'διέταςεν όμως να δοθή στατήο προς τού; είσ-
005, όπωςλεγονβι τινες των κατηγόρων αυτής ; , ,
s 35 3 ' , , ’ \„ τΤΠΛ/---------
Vtf)OaC Οΐά Tb τε cUUZOV
εαυτόν Λυ.ν
καί τον
νυν Πέτρον.
ίίαυι,κτν
Έαν η πολιτεία βαδιν εχητην κοινωνιών ^Ματθ Κεφ. ΙΖ'.) Τοιουτοτρόπως άνεγνώ
γανοψενην κατά νόμους και υπο άρχοντας, και r^-j j ^ τ6ν
ί’ώϊ, ή κοινωνία ποός πλήρωδιν του προορι-\9Φ το κνρο, r»/b ποΛίτ* b , , ο ' ,
X f___ ___ η,„ c’,i irok του? νομούςπρός σεβασμόν
τούς νόμους
και την σεβασμόνεκονοΐαν και την
Ομού της και αρμονικήν κίνηδιν πασών των εν
)ε καί πρόθυμον των νενομιβμίνων φόρτον κα­
αυτή δυνάμεων εχη ανάγκην δικαίου, εάν δε
ταβολήν, γινόμενος πρότυπον πολίτου, ώς ήτο
το Αίκαιον άΰκή και χειρίζεται και πραγμα
τοποιή ή πολιτεία, δ πολιτικός τότε βίος είναι' Πρότυπον ανθρώπου.· , . , .
-
άφευκτον παρακολούθημα του κοινωνικού, ~ ε-' ”Αλλοτε πάλιν εγκάθετοι τινες, απεϋταλμε-
πομενως καί σύστημα, ώς ή Ηθική τοϋ εύαγ- νοι παρά των άργμερέΰον και γραμματέων, ξι?-
* / */ \ ' ' Π /.. .. δεν
Ι*υυis, £ V _. πούντες δε νά παγιδενΰωΐΗ ΤΊ\ϊί
AV λ f Λ "/rf/VAtt A c
τον ^ΤΐΉΚίΛΊΜλ
Τηβονν, £Ι.Γ* εις
γέλιου, εύνουν προς τον κοινωνικόν βίον, δεν. tc
είνε r\i\r r δύναται
ri*>£ ούτε Ainwrr// νά
ίΆ είνε r.ifr/ifTt nif
£/ί/£ εναντίον Tf/ΠΠΠ τήν
προς TYHJ τ'ο
TC παραδοϋναι αυτόν τή αρχή και τή ε%ου6ία
ΛΤΊ S ~ ν\·. «-Λ1Ι /
ninr/i/UlA/l . 9 / _.
ΓίΥιΊΛ /.Λ -τ' ΧΊ ίπ ΐ! 1 f ? f
/VilfOII ff'C *
fT ^ if* /“ Τ· » \i «Λ—

t U // -'t/^ ^ W V i/ V VJJ · V- / * vy / ^ w W * «/y ·

βίον αυτού καί το κύρος τής πολιτείας όμο- κνλ τα. του Θεού τω Θεω· (Αουκ. Κεφ. Κ .).
.Θ
λογήσας και βεβαιώοας. 1 '£1μίλει μεν - πολλάκις ο Ίηΰοϋς περί τής
Π
Α.

• ^ · ·. 1'7 ~ ν Λ is crfc'vt/ Μ ........ / ’ J ^ 7 ^ ^ ^^

αποΰτολή τού Ίηΰον ου μόνον δεν είχον κα-
τανοηθή παρά των συγχρόνων, αλλά και πα-
ρεγνωρίσθησαν καί κακώς όλως και εύφαλμί-
νως έξετιμήθησαν, ' Ο'Ηρώδης νπέλαβεν αύ-
τόν ως Ιωαννην τον βαπτιστήν, εκ νεκρών έ-
γερθεντα. Αλλοι ελεγον ότιΤίλίας έστίν άλ-
λοι δε ελεγον οτι προφήτης εδτϊν, η ώς εις
των προφητών. (Μάρκ. Κεφ. ΣΤ.)’Άλλοι δέ
παλιν ορμωμενοι από ότι δ Ιησούς άπε-:
καλείτο Μεσσιας και φρονούντες περί τοϋ
μων, κυρονμενων ν.αΐ άναγ-ΛΤ) και Ria* of;r'
εφρόνει ότι δ feteog κατήρχετό μετά των
αγγέλων αυτού επί τής γης, όποος καθίϋη έπι
χρυβού καί επιβάλη το εαυτού Μίλη­
μα διά μέσων υλικών. 'Η βασιλεία τού Θεού,
οΐαν ενόησεν αυτήν δ Ιησούς, είνε ηθική και
πνευματική, ανάλογος προς τον χαοακτύόα καί
τήν φ.ύσιν αυτού, οΟτις είνε πνεύαα καί ποό-
σωπον ήθικον, θεωρούμενη δ’ έν'σχέσεί ποός
τους άνθρώπους σημαίνει τήν κνριαοχίαν τού

^λ^Ζιν""^ ξ^:Λ ThV ^ ^ -ο βασιΠίωτL

μαικου ζυγού, εφρονουν

*\όρs;. w2Γ^δ1Lir^?Λ,’.\Χί%Ϋ'Αν
' mr ϊν ^ροσώπονν
nis
λύει Καίσαρι φόρους διδόναι και ΙάΓ
^ν,%
τότε οι κοσμοκρατο­
τόν χριστόν βασιλέα είναι. (γΑουκ Κεω ΚΓ ) Κ“?*“ρ£* Ρώ^. ’Άλλη, ή φύσις
Τοιαύτα περί αυτού καί of τλ ΑΎ ^ Κ1 '■ \και αλλος ο προορισμός τής μιας, άλλη δε καί
βάνοντες άκούοντες ή0ώτλσΤ~ Τ^ος δ τής έτέρας. Εάν ή πρώτη ήνε ηθική
ο δάσκαλος ύμων ού τΑ^ 'Τ°ΐΛ?0ΐ; : > κα1 Πνευματική καί προορισμόν, εχη τήν δέ έ-
1 ΤΧ διόραχιχα ; · σωτερικής ηθικής, άνακαινίόεως έλευθέραν
 ΛΝΛΠΛΛΣΙΣ 11

πληρωσιν τον Ηθικού Νομον, όστις είνε ή ριξιν τής θεωρίας αυτών ; Ούδεν. Αεικνύου-
τοϋ θειου θελήματος έκφρασις, ή δεύτερα εχει σι μόνον ότι γίνονται απλή ηχώ τών πα-
μεν και αρχήν ηθικην και σκοπόν ήθικόν, ε- λαιών εκείνων εισηγήσεων και σπερμοϊογιών
πειδη δια τής ταξεως τοϋ Αικαιου συμβάλλε- τών Φαρισαίων και γραμματέων, κμθ' ago Ιη-
ται εις την αρμονικήν ΰνμβιωβιν τών πολιτών &οϋς ήτο άπλοϋς Συνωμότης και άνατροπεύς
και προσβοηθεΐ αυτοίς διά τών υπερτερών αύ- \ τών καθεστώτων, ούδεν δ ετερον. Κοινωνι-
τής δυνάμεων εις επιτευξιν σκοπών, προς ούς σταί τινες άΰμίνως αποδεχόμενοι του το, κα-
είνε ανεπαρκείς αι άτομικαι και ιδιωτικοί δυ- τελεξαν τον Ιησοϋν μεταξύ τών τάξεων αύ-
ναμεις, εχει όμως καί χαρακτήρα καί προορι- τών. ’Αλλ' 6 'Ιησούς, 6 αληθής, Ο γνήσιος καί
σμόν υλικόν■ καί κατώτερον, επειδή την τάξιν πραγματικός Τησοϋς, ό Ιησούς τών ευαγγελίων,
τοϋ Αικαιου συγκρατεΐ καί επιβάλλει καί δι ούδεν κοινόν έγ^ει προς τούς δαιμονιώντας πα-
ύλικών μέσων καί ποινών, άντικείμενον δε ά- ! ράφρονας, οϊτινες επί τής σημαίας αυτών ά­
μεσον καί ίδιοι· εχει ούχί τον άνθρωπον εν νεγραψαν το περίπυβτον: IV Dicuili maUpr!
τοις έσω αύτοϋ, αλλά τον πολίτην, ήτοι τον 'Τπολείπετπ ήδη νά έξετάσωμεν ετερον ζή-
φαινόμενον άνθρωπον κατά τάς έξωτερικάς ε- τ:ημα, σχετικόν προς το ήμετερον θέμα, τό ζή-
κείνας κοινωνικάς σχέσεις, ών ή ρύ)θμισις είνε τη μα, διατί ό Τησοϋς δεν διετύπωσεν οιρισμέ-
τό αντικείμενου καί ή άποστολ.ή τοϋ Αικαιου, νον τν είδος πολιτείας, πολιτικόν τι σύστημα,
καί εξ ών παράγονται τά καί ανάγκη καί νό- Είνε τοϋτο ένδειξις καί αποτέλεσμα άδιαφο-
μω κυρούμενα αμοιβαία δικαιώματα καί καθή- ;
κοντά. Τοιουτοτρόπως αί δύο έξουσίαι, ή ε ' Είνε αληθές ότι ή διδασκαλία τοϋ Τησοϋ
ξουΰία τοϋ Θεοϋ καί ή εξουσία τών άνθρώ- νπήρξεν ούσιωδώς καί κυρίως διδασκαλία θρη-
πων ή τής πολιτείας, καί διακρίνονται μεν,1 σκευτική καί ηθική, ανάλογος προς την άπο-
άλλά καί δεν αντιμάχονται, μάλλον δε καί συμ- στολήν αύτοϋ. Όποια δ’ ήτο ή αποστολή τοϋ
βοηθοϋνται, διότι καί ή μόρφωσες αγαθού άν- Τησοϋ ; Νά κατορθώση εν τω άνθρώπω ό,τι ό
.
θρώπου συμβάλλεται εις τήν μόρφωσιν πολί- \ άνθρωπος μόνος δεν ήδύνανο νά κατορθώση
.Θ
του αγαθού καί τάνάπαλεν. Ή αρχή δε αυτή εν εαυτω. Τί είνε τοϋτο ; Ή από τής άμαρ-
τής διακρίσεως τών $ι>ο εξουσιών καί σφαι- τεας απαλλαγή αύτοϋ, ή πνευματική καί ήθι-
ρών, τής εξουσίας τοϋ Θεοϋ από τής πολιτι- κή άναγέινησις αύτοϋ, ή από τής αιωνίου
κής εξουσίας, τής σφαίρας τής 'Ηθικής, τής καταδίκης λύτρωσις αύτοϋ, καί ή παρ' αύτοϋ
Π

άποκλειούσης τον καταναγκασμόν καί σεβομέ- κατάκτησες τής αιωνίου ζωής καί μακαριότη-
νης τήν ελευθερίαν, αλλά καί προσεπικαλου- τος. Τούτων δε πάντων ή κατόρθωσες φέρει
Α.

μένης, χρείας τυχούσης, τον καταναγκασμόν, τήν πλήρωσιν τοϋ ανθρωπίνου προορισμοϋ,
αρχή άγνωστος εν τή άρχαιότητί, ότε ή ή ί- όστις κεΐται εν τή ηθική τοϋ ανθρώπου έξάρ-
δέα τής πολιτείας άπερρόφα τήν ιδέαν τής 6£ι καί τελειώσεικαί ομοιώσει αύτοϋ πρός τό
θρησκείας ή τούναντίον, είνε σήμερον ή θεμε- θειον, κατά τον λόγον ον ε^χεν, ο Ιησοϋς,
λιωδεστερα καί πολυτιμότερα αρχή τής εν τοίς ' (<γίνεσθε ούν καί υμείς τέλειοι, ώς ό πατήρ
νεωτέροις χρύνοις ελευθερίας, καί ή πρώτιστη υμών ό εν τοίς ούρανοίς τελειός εστιν». Άλ-
βάσις τών αληθώς εύνομουμένων κοινωνιών λά πρός τοϋτο ειγ^ον καταδειγ^θή ανεπαρκείς
καί τών ελεύθερων πολιτευμάτοιν. 'Αλλά τήν πάσαι αί ανθρώπινοι δυνάμεις. Τήν μόρφω-
άρχήν ταύτην δεν διετύπωσε πρώτη ή φίλο- &ιν τ°ύ ήθους, την πράξιν της αρετής και τής
σοφία τών νεωτέρων χρόνων, ούδέ πρώτοι εξ- δικαιοσύνης, την πρός τό θειον όμοιωσιν και
ήγγειλαν αύτήν οι ίεροφάνται καί οι ρήτο- tjjv τψ ακρω αγαθω ευδαιμονίαν ώρισαν
ρες τής Γαλλικής επαναστάσεως. Τήν αρχήν καί οί εύγενεστεροι τών αρχαίων φιλοσόφων,
ταύτην διετύπωσε πρώτος 6 Τησοϋς πρός τούς ώς τον υψιστον προορισμόν τών αληθώς ε
ζητοϋντας νά παγιδεύσωσιν αυτόν έγκαθέτους, λευθερων προσώπων. Αλλά κατα τό πρακτι-
μετά δε τήν άπόκρισιν σιγήσαντας καί θαυμά- κόν μέρος *παντες ηστόχησαν και απετυχον, ου
σαντας είπών, «ά-ο^οτε τά Καίσαρος Καί- μόνον δε τούς άλλους δεν κατωρθωσαν ν α-
σαρι και τά του Θεοϋ τω Θεω.» ναμορφώσωσιν, αλλά καί εξ αύτών τούτων
7Ιδυνάμεθα καί άλλους λόγους νά επικά- ούδείς ήδυνήθη νά πραγματοποίηση εν εαυτω
λεσθώμεν, φρονοϋμεν όμως καί τά λεχθεντα τό υψιστον τοϋτο τής ανθρώπινης ψυχής ιδε
ικανά πρός απόδειξιν ότι ή εύαγγελική Ήθι- ώδες. ΙΙρός εναρετον βιον απαιτείται εν πρώ
κή ού μόνον δεν αναιρεί τήν ιδέαν καί τήν τοις αγάπη τής αρετής και θελησις πρός πραγ-
ϋπαρξιν τής πολιτείας, αλλά καί κρατύνει τό ματοποιησιν αυτής, αλλα και πρός ταϋτα a
κύρος αύτής’ ό’Ιησοϋς ούδεποτε κατεδίκασε παιτεΐται καθαροτης τής καρδιας και ηθικο-
τήν ιδέαν τής πολιτείας, τήν άπόδειξιν δ' ε’- της τής βουλήσεως, την δε καθαρότητα και
στηρίξαμεν επί πράξεων καί λόγων αύτοϋ. Οί την ηθικότητα ταύτην ουδεν τών ανθρωπι-
άντιφρονοϋντες τί επικαλούνται πρός ύποστή- νων δύναται να δώση ημΐν εις βαθμόν καθι-
 αναπλαςις
12
*τω.τ« εφικτήν τήν πλήρωσιν τον ^
Νόμον. "Αν ή δικαιοσύνη και σωφροσύνη _ , , s ^ ^ %αχ ε>νε'ργΗα
θεωρήθησαν παρά τον Πλάτωνος^ ?VV^'\ έπρεπε’ν άφεθώσιν εις τον άνθρωπον, εΐνε
*«ι *ν“?ετον β™’ “λλα Τ I J1 & ί I JX τ6 Λερ\ τοϋ είδονς, τοί> τύχον, της μορ-
σύνη και η σωφροσύνη εινε παι αίται αρϊ ι ^ ^ β
ial τοί) έσω άνθρώπού, άρεταϊ ή&ιΜι, ^ χροϋ- χαχ ^οχούσί φαύατιΜ θια-
πόθεσιν επομένως εχονόι και αύται την μορ J\ „ , , V. πολιτείας εκ τού
φωΰιν τον ήθους, μόρφωβιν δέ τοιαύτην &- \ τ& πάντα Χροβδο-
dvvaro-Diit, κατορθωσωσι και οι αριστοι, ειοο ς ^ ηζ , „ I ,,r/vnriv αιώνων πεϊ-
τών νόμων τής πολιτείας, οϊτινες, όπως ώσιν κωντες, ιστορία όμως ^ ^ νηί/^ηνοc
>_____ ____
iyxv9oi xci> ά^αβίαστοι,
___ ______ , έχονβ,ν «ι’ιrni
cvroi μάλι-
lir/h- qa xaxuSuxvvονβίν on to ττεμί
era πάντων άνάγχην χρηστού tj&ovg χρηστών · x«i βιλτιονος πο ττίυμιιτο, η
πολιτών. "Αν δϊ δ Αριστοτέλης πολλά ίχ τής',τοτε ζητημα βχπιχον, περί την εχπμηστν τον
ί-εως ήλπ,αεν, αλλά χιά ή έξις χατορ&ονται j ί,ποίον βαρννονβι τα μεγίστη οι , χοινωνιχοι^
δί επαναλήψεων πράξεων πολλών, επειδή δ οροί, νφ ονς βιοϊ πόλις τις τ] χρατος.
αι πράξεις εινε εκδηλώσεις των εσωτερικών νόμοι πρέπει νά ρυθμίζωσι τας κοινωνικας
διαθέσεων τής 'ψυχής και των αποφάσεων τής σχέσεις, ή έν ωρισμενη τινι κοινωνία καταστα-
βο υλήσεως και τής πρακτικής αυτής δν- σις τών σχέσεων τούτων δεν πρέπει να παρορά-
νάμεώς καί ίκανότητος, καταφαίνεται και πά­ ται παρά τού κανονίζοντος αυτας νομού, οΰτις
λιν ότι και τής έξεως δεσπόζει ή ήθικότης, α­ ταχέως θέλει λάβη τά αντίποινα και κατα-
ν εν τής όποιας ή ή πονηριά χαρακτηρίζει πάν­ στή άκυρος τιθέμενος εις αχρηστίαν ή άθετού-
τα ημών τον βίον, τόν τε εξωτερικόν καί τον μένος, όταν τά ήθη τών κατοίκων ήνε ασυμ­
έξωτερικόν, η ποικίλαι έναντίαι δννάμεις συγ- βίβαστα και εναντία προς αυτόν, υπό τήν έ-
κρονόμεναι εν ήμϊν καθιστώσιν αύτόν έρμαιον ποψιν δέ ταύτην τό ζήτημα τών νόμων και
.
τραγικών αντιφάσεων, υπό τών οποίων κλν- τής πολιτείας εΐνε και πάλιν ζήτημα ή­
.Θ
δωνιζύμενοι ναναγοϋμεν και άπολλυμεθα. Τού­ θους, τήν αλήθειαν ίε ταύτην κατανοών και
το λοιπόν τό παρά τών ανθρώπων και διά ό Αριστοτέλης είπεν : «αεί δέ τό βέλτιστου η­
τών ανθρωπίνων άποδειχθέν ακατόρθωτου, | θος βελτίονος αίτιον πολιτείας». Καί βεβαίως
Π

τούτο ήλθε νά πραγματοποίηση ό Ιησούς, πα- ' μεν και ή εκ τών βέλτιστων ηθών έμψνχον-
ρασχών έαντόν καθ’ άπαντα αντού τόν βίον! μένη πολιτεία πρέπει νά περιβάλλεται πολιτι-
προτνπον άνθρώπον καί νπερ τής σωτηρίας κόν τινα τύπον, αλλά ό τύπος οντος δεν εινε
Α.

ημών θύσας εαυτόν, όπως ημείς διά τής εις απόλυτος, ούδέ προσιδιάζει εις πάσαν πολιτείαν
αυτόν πιστεως και τής κοινωνίας τού σώμα­ ό αυτός. Άν ό άνθρωπος δεν εινε μέσον προς
τος καί αίματος αυτού και τής μιμήσεως αυ­ τήν ίσχύν τής πολιτείας, άλλ’ ή πολιτεία εινε
τού αναγεννωμεθα εν πνεύματι και άποκτεί- μέσον προς πλήρωσιν τού προορισμού τού άν-
νοντες τήν εν ήμϊν αμαρτίαν πληρώμεν τόν j θρώπου, ούχι 6 άνθρωπος τότε οφείλει νάθύη
Ηθικόν νόμον διά τής έναρμονίου συνδρομής | εις τό είδωλον απολύτου τίνος πολιτικού τυ
πάντων τών εν ήμιν στοιχείων, νοήσεως, πα που, ξένου προς τάς παραδόσεις, τά ήθη καί
Θησέως, βουλησεως και νοούντες και άγα- την αναπτυξιν αυτού, άλλ’ ό πολιτικός τύπος
πώντες χαι θελοντες καί πράττοντες πάντοτε πρεπει νά ήνε άνάλογος πρός πάντα ταϋτα
και εν πάσι το αγαθόν. Άν τον ηθικόν νό­ και να κεΐται εν αρμονία πρός αυτά. Τού ηθι­
μον νοήσωμεν, ως όρος, δί ανθρωπίνων προ­ κολόγου λοιπον ίδιον εινε νά διατυπώνη τούς
σπαθειών δυναμεθα τό πολύ νά χωρήσωμεν κανόνας τής ηθικής, οϊτινες εινε απόλυτοι,
μέχρι των υπωρειών αυτού. Αλλά τούτο δεν ίσχύοντες κατά πάντων καί έν παντί τόπω
αρκεί· εινε ανάγκη ν’ άνέλθωμεν έπϊ τών άει-
και χρόνω, και νά προβάλη τά πρός πραγματο­
φεγγών καί αιωνίων αυτού κορυφών διά πτή-
ποιήσω αυτών ικανά μέσα' τού δέ νομοθέτου
σεως, γενναίας καί υπεράνθρωπου. Προς τού-
ώρισμένης πολιτείας έργον εινε, διακρίνων, ό­
το δ’ άπτβτάλη ήμϊν δ Ίη«ον$. Έχ τής αία-
ποια τα^ ήθη τών νομοθετουμένων, νά προσαρ-
νιοτητος ίρχόμίνος xal πιά,ς τήν αιωνιότητα
μόζη αυτήν πρός ταύτα, προσέχων πάντοτε εις
χατεν&ννόμενος, ήσχολή&η χαι πιοι ίμιας, ώς
βελτίονα ήθη ν άνταποκρίνεται καί βέλτιον
πρύβωπα προαριβμίυα ιίς αιωνιότητα, περί
του επιγείου ήμών βίου μεριμνήβας μόνον πολιτεύματος είδος. Αλλά καί τοιουτοτρόπως
χα&οΰον σχετίζεται πρ'οί τον τελιχόν ήαών ο εργαζόμενός υπέρ τής ηθικής άναμορφώσεως
εργάζεται εμμέσως καί υπέρ τής πολιτικής άνα-
προορισμόν χαί συντείνει είβ τήν χατόρδωσιν
μορφωσεως. Οταν έν ταϊς ψυχαΐς κράτη ή τυ­
“ντου. Ουτω * πράξας ίπολιτεόϋ-η άριστα,
ραννία τών παθών, άς εινε φιλελεύθερος όσον
περιοριστείς εν τή σφαίρα τής διχαιοδοσίας
το δυνατόν ό τύπος πολιτείας τινός. Έν τη
«ντου. Επετελεσεν ό,τι 6 άνθρωπος ήδννάτει
εφαρμογή θά χωρή ή κατάχρησις, οι κείμενοι
 ΑΝΑΠΛΑΣΙΣ
νόμοι θά σφαγιάζωνται καθ’ έκάστην, ή τυ­
ραννία θά κατισχύη εν τη πράξει, κρατυνό­
μενη δ’ όσημέραι δεν θά βραδύνη να μετα-
ποιήση προς τα ίδια ήθη καί αυτόν τον τύπον
τοϋ πολιτεύματος' όταν όμως κοινωνία τις
συναισθανθή εν εαυτή ζωήν ήθικήν και πνεύμα
ηβικής ελευθερίας πνεύση έπ' αυτήν, ή ηθική
ελευθερία δεν θά βραδύνη να διατύπωση τάς
αξιώσεις αυτής εν τή κοινωνική και πολιτική
τάξει, υπό τήν φωνήν d’ αυτής θά καταρρεύ-
ΰωϋι τά προπύργια τής τυραννίας, ώς υπό τον
ήχον των Σαλπίγγων Ιησού τοϋ Ναυή κατέρ-
ρευΰαν τα τείχη τής 'Ιεριχοϋς.Καί ή μεταρρύθ-
μιδις αυτή θέλει τελεΰθή αν ευ ισχυρών κοι­
νωνικών σεισμών και συγκρούσεων, δεν θά
όφθώσι δέ μόνον καπνίζοντα έρείπια, αλλά και
νέαι εποικοδομήσεις, ύφ’ άς ή κοινωνία θά
εύρη άσφαλεστέραν σκεπήν και βεβαιότερον
καταφύγιον. Τίνες αι πρώτιΰται ηθικάI άρεταί;
Ή ελευθερία, ή ίσότης, ή δικαιοσύνη,ή αδελ­
φότης, ή άμοιβαιότης. Άλ£ αύται αύται εΐνε
και αι πρώτισται των πολιτικών άρετών, 6 ερ­
γαζόμενος δ’ υπέρ αυτών εν τή ηθική τάξει
προλειαίνει εις αύτάς τήν οδόν και εν τή τά­
ξει τή πολιτική. Κατά ταϋτα ό ’Ιησούς, ό μέ­
.Θ
γιστος ηθικός αναμορφωτής, είνε εμμέσως και
ό μέγιστος πολιτικός αναμορφωτής, ως δ’υπήρξε
κήρυξ και μάρτυς τής ηθικής έλευθερίας, ύ-
πήρξε και κήρυξ και μάρτυς πάσης ελευθερίας,
Π
άρα και τής πολιτικής. Και ή ιστορία βέβαιοί
λαμπρώς τήν αλήθειαν ταύτην.'Τπό τό πνεύμα
Α.
και τήν επίδρασιν τής ηθικής τοϋ Ευαγγελίου
ή ελευθερία είσέδυσεν εις τούς νόμους καί εις
τήν πολιτείαν, όπου δέ καί σήμερον ελλείπει,
ή ελευθερία μετατρέπεται εις ακολασίαν, ζη­
τούσα δέ νά διαρρήξη πάντα δεσμόν ηθικόν
σφυρηλατεί τά δεσμά τής τυραννίας ή απειλεί
τήν φθοράν καί τήν άποσύνθεσιν.
ΜΙΧΑΗΛ I. ΓΑΛΑΝΟΣ.
η Ε9Μ mm
ΔΙΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡ2ΑΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ
Λαβόντεξ niQiGitoiSaGtov ετΗ6τολϊ]ν tcocqu τον εν
Πετρονπόλει ετατίμον μέλους τής «Αναπλαΰεως* αρχι­
μανδρίτου V.. Νεοφύτου Παγίδα, δτ\μοοιενομεν εξ αυ­
τής τάς έηομένας περιόδους υπό τήν άνωτερω Ιπι-
γραφήν.
Μακράν άφ ημών, μακράν τής ιερας γης
των πατέρων ήμών τά υπό κουφονόων καί
διεστραμμένων ανθρωπάριων είσκομιζόμενα καί
διασπειρόμενα, ως βλαστήματα δήθεν τοϋ λε­
γομένου παρ' άλλοις πολιτισμού, βροτολοιγα
τής άσεβείας καί τής κακοηθείας ζιζάνια ! Τό
πολυειδώς ένδοξον έδαφος τής φίλης ήμών
πατρίδος, καί μεθ’ ήν, μοίρα κακή, ύπέστη μα-
XQfiiiiVfi τήβ, δ^Ίείαζ συαωοοάν. προσηκόντως
13
καί πάλιν καλλιεργούμενου, γενναίους εξ ά-
παντος καί δαψιλείς, τοϋ Θεού συναιρομένου,
άποίσει καί αύθις τούς καρπούς τής Χριστια­
νικής αρετής καί έν γένει τής ηθικής ήμερώ-
σεως’.Εγκαυχάσθώσαν άλλοι καί σεμνυνέσθωσαν
όσον θέλουσιν έπί τή καλώς ή κακώς έκτιμω-
μένη πνευματική ή καί υλική αυτών έπιδόσει.
Καλείσθωσαν εν ή τυχόν νοσοϋσι θρησκευτική
αφροσύνη, libre^ penceurv, ή ό,τι άλλο αύ-
τοίς ί’διον. Έμμενέτωσαν έν φ κέκτηνται καί
επαναπαύονται μεγαλείω ! Τοίς μικροΐς μέν,
άλλ' άδιαφθόροις ήμΐνΈλλησιν υπεραρκεΐ προς
νγιά καί χρηστήν πολιτείαν τό λαμπρότατου
φώς, όπερ έκληροδότησαν ήμίν οΐ τε παλαιοί
μεγαλονυμώτατοι πρόγονοι, οί τής θύραθεν
λεγομένης σοφίας έργάται, καί μετ’ αυτούς οί
ως ονρανομήκεις κίονες υπερείδοντες τήν α­
γίαν ήμών θρησκείαν φωτοβολώτατοι Πατέρες
τής 'Εκκλησίας. Έντρυφάτωσαν άλλοι καίχαι-,
ρέτωσαν έφ οίς κέκτηνται πολλοίς καί μεγά-
λοις. Ουδείς φθόνος ! Τοΐς πτωχοτέροις μέν,
αλλά σωφρονεστέροις καί αύταρκεστέροις ήμίν
rιΕλλησιν ένθυμητέον αεί καί μετ’ άτύφου ύπε-
ρηφανίας έπαναληπτέου εκάστοτε τό πάλαι ποτέ
.
τόσον άξιοπρεπώς υπό τοϋ Λημαράτου εκείνου
προς τον μέγαν τών Περσών βασιλέα ρηθέν,
ότι «τή Έλλάδι πενίη μέν αείποτε σύντροφός
»έστιν, αρετή δέ επακτός έστιν, άπότε σοφίης
»κατεργασμένη καί νόμου Ισχυρού, τή διαχρε-
»ομένη ή Ελλάς, τήν τε πενίην άπαμύνεται
»καί τήν δεσποσύνην». 'Οποία τω όντι άτυφος
παρρησία καί μεγαλόφρων αξιοπρέπεια έν τοΐς
λόγοις τούτοις περί έθνους πτωχού μέν έν τή
ύλη, αλλά πρωτεύοντος έν τή αρετή καί τή
ψυχική έξοχότητι ί Ουδέν άλλο, λέγει καί έτε­
ρός τις τών παλαιών, λαμπρότερου ουδέ σε­
μνότερου λαού εύγνώμονος, πράου, γαληνού,
ικανού γεύεσθαι παιδείας καί έλευθερίας καί
μή θέλειν τρυφάν, έπιεικοϋς, μεγαλόφρονος,
αίδουμένου τούς αγαθούς άνδρας καί τούς
χρηστούς λόγους, καί χάριν είδότος τοΐς νου-
θετοϋσιν αυτόν καί διδάσκουσι. Τοιοϋτος, είθε,
γενέσθω καί μενέτω διά παντός ό φίλος ήμών
λαός, τεθραμμένος έν άληθεΐ αρετή, έν χρη­
στή καί νομίμω πν.ιδεία, έν είλικρινεΐ θεοσε-
βεία, έν χρηστοΐς καί άγνοΐς ήθεσιν. Ουτω δ*
έχων ουδέποτε αν άλλους έπ’ άγαθοΐς άλλοις
φθονήσειεν. ’Εθνος έχον τήν λαμπροτάτην
τοϋ κόσμου καί τήν κατ έξοχήν διδάσκαλον
τής άνθρωπότητος ιστορίαν, έθνος τοιαύτην
έχον θρησκείαν, οΐαν άπέφηναν τήν ήμετέραν
οι μέγιστοι καί έσαεί ένδοξότατοι Πατέρες τής
άγιωτάτης ήμών 0^odd|ou ’Εκκλησίας, έθνος
έπί πλέον υπό σπανίων όμολογουμένως χαρι­
σμάτων τής διανοίας πεπροικισμένον, ονδενός
άλλου βεβαίως χρήζει ή παιδείας αγαθής καί
προσφόρου χειραγωγήσεως, όπως, τή βοήθεια
 αναπλαςις
14
ή καί αύθις ενδοξότατου με'- j τά δυο ταϋτα ιερά επαγγέλματα περίήλθον είς
τον Θεόν, καταΰτή
i/Ul/ v-r ~ ^ ~ ^ —Λ ' ον μικρόν βαθμόν ταπεινώΰεως, άτινα μόνα,
λθ£ εν τη ολομέλεια τής άνθρωπότητος, κατά
καί δικαίως, θεωρούνται ώς τα άΰφαλέΰτατα
την ορθήν έννοιαν τής πραγματικής και αλη­
τής ευδαιμονίας των λαών ύπομόχλια, χαλε-
θινής των λαών αξίας και ήμερώΰεως. Παιδεία
πωτάτη τω όντι αποβαίνει ή διά τής θρηΰκείας
δεύτερος τοΐς άνθρώποις, κατά Πλάτωνα, τρ
~ Λ ^ -*· \
Λ/r/f ΐΐ/ΓΚΓιΙ'
f <■*και τής παιδείας ζητούμενη οίουδήποτε έθνους
_

AiOg. Παιδεία των φύΰει μικρών καί υλικών ^___ ^ w /_ ~

' ‘‘
Τ ‘
· ^
ν *Λ r-jf
r *' r » ^ι/ιι
/,ννί7· τών με- \ άνάπλαΰις. Συντελεΰάτω ονν ώς έχει δννά-
καταφρονούΰα (όΰον ενδέχεται) καί
γάλων καί άλϊ]θώς ωφελίμων έφικνεΐΰθαι προ-\ μεως μεως 6 ό τιμΓ''~~~Λη
τιμιώτατος rr™r'
τής «’ Λ'ΐιηπλάαετηυ οο Σνλ-
«Αναπλάΰεως Σύλ­

αιρονμένη, ιδού, κατά τήυ δμύθνμον ομολογίαν j λογος Aoyos προς

π^0£ ταχντέραν ώς οίόν τε έξεύρεΰιν ή
παΰών τών άπ’ /u5 αίώνος onmiov
ΰοφών κεωαλών
κεφαλών,, το το !I προετοίμαΰιν
προετοιμάζω των έν τε τω κλήρω καί τοΐς
μόνον άκεΰίμβροτον φάρμακον καί το μόνον ] διδαΰκάλοις αρμοδίων λειτουργών, και έΰτω
άΰφαλες ίαμα παθών τών τής κοινωνίας κα-1 βέβαιος ότι πάνν ταχέως έξει την ενκτήν τής
κών. Και τούτο μεν αδιαφειλονείκητον όΰον | ίεράς αυτού προθέΰεως πλήρωΰιν. Περιβληθή-
και παΰίγνωΰτ ον αλλ ο ποιας και οποΰης προΰ- | τωΰαν οι λαοΰωτήριοι ούτοι λειτουργοί, εάν
οχης καί επιμελείας οΰκ έΰτιc’fiTi χρεία
'.'.fJriwn miv
έν TV
vnFt’ci FV έπι μή την έν δικαίω μέτρω υλικήν άνεΰιν, τού-
τή έπΐ-
διώξει τού δυΰκατορθωτάτου τών έργων, τής λάχιΰτον την άπαραιτήτως δφειλομένην τω
ανθρώπινης δήλον ότι παιδεύΰεως, άλλως άλ­ ίερω αυτών άξιώματι τιμήν, ήν έξ άπαντος
λου νοοϋντος καί εκτιμώντας την ΰκοπιμότητα κρίνει τιμιωτέραν καί ώς εκ τούτου άΰπαΰιω-
„„„
αυτής ..... .. r
καί ώφέλειαν ,; Η αληθής> ευδαιμονία τέραν οίαΰδήποτε άδρομιΰθίας πας αληθώς καί
*'
έγκειται, ν
κατά τον θειον Σωκράτην,
*^ /
' Cy I μόνη
έν
Μί/ΛΛ/^-ΜΙΙ f j έλευθερίως πεπαιδευμένος άνήρ. Έφ όΰον έ-
-1 II ΑΊΙ ΚΙ

-τη άληθεΐ παιδεία καί έν μόνη τγ άληθεΐ! πικρατεΐ, ώς μή ώφελε, παρ’ ήμΐν ή ταπεινή
άρετγί. διαρρήδην ώΰαύτως ΰυνίΰτηΰι καί 6 ] του κοινού περί ιερέων καί διδαΰκάλων γνώ-
Ιίλούταρχος ουχί τήν παιδείαν απλώς, αλλά \ μη, δικαιουμένη άλλως μέχρι τίνος έκ τής άνι-
τήν σπουδαίαν και νόμιμον, λέγον : «Συνε κανότητος καί ΰκαιότητος πολλών τινων έν
.
λόντι τοίνυν έγώ φημι (καί χρηΰμολογεϊν μάλ- αύτοΐς (χάρις ιδίως τή ανέκαθεν ραθυμία τών
.Θ
λον ή παραινεΐν δόξαιμι αν εικότως ) ότι ίν'^ήμετέρων αρχόντων) έργωδεΰτάτη έΰται πράγ·
πρώτο/ και ρ/,έσον καί τελευταΐον εν τούτοις μάτι ή τού ΰκοπού τής «Αναπλάΰεως» πλή-
κεφάλαιον, άγωγγ) σπουδαία καί παιδεία νό- 1 ρωΰις, ϊνα μή τι άλλο αύΰτηρότερον εί’πωμεν.
μίμος, καί ταΰτα φορά καί σύνεργά προς άρε- Είς έπίμετρον τών διαληφθέντων περί τού
Π

τήν καί ευδαιμονίαν». Παρατεθείΰθω ώΰαύτως | οττ διά μόνης τής ορθής παιδείας άνορθούν-
ένταϋθα καί τό τού Πλάτωνος ότι «άνθρωπος | ται οι λαοί, ΰυγχωρηθήτω μοι έπιπροΰθεΐναι
Α.

παιδείας μεν ορθής τυχών καί φύΰεως ευτυ- | ενταύθα καί όν έδωκέ ποτέ ό 'Απόλλων τοΐς
χούς, θειότατον ήμερώτατόν τε ζώον γίγνε- ’Αθηναΐοις χρηΰαόν, χρήΰας αύτοΐς : «Εί θέ­
ΰθαι φιλεΐ, μή ικανώς δε ή μή καλώς τραφέν, λετε αγαθούς άνδρας έν τή πόλει υμών γενέ-
άγριώτατον τών όΰα φύει γή». Μηδεμία άρα\ΰθαι, εμβάλλετε το κάλλιΰτον τοΐς ώΰί τών
άλλη έξαιτητέα μηδ’ επιδιωκτέα καί παρ ήμΐν j παίδων Οι δε Αθηναίοι τρήΰαντες τό ετε-
παιδεία πλήν μόνης τής αληθούς, τής ΰπου- j ρον ούς τών παίδων χρυΰίον ένέβαλον, ου
δαίας, τής νομίμου, τής ΰκοπίμου, τής λυΰι-\ΰινιέντες τού Θεού η. «Τούτο μέν κόραις μαλ-
τελοϋς, τής παιδευομένης τού έθνους ημών νε- j λον (ώς λέγει Αίων ό Χρυΰόΰτομος) έπρε-
ολαίας ου μόνον τηρουμένης ώ? οίόν τε πορ- πε καί παιΰί Αυδών ή Φρυγών, fΕλλήνων δε
ρωτάτω τών ολέθριων λήρων τής έξωθεν έπι- | παιΰίν ούκ άλλο ήρμοττεν, ή παιδεία καί λό-
πνεονΰης δυΰεβειας, αλλά καί μετά μεγίΰτης γος, ών οι τυχόντες εικότως άνδρες αγαθοί
προΰοχής προφυλαττομενης από του ουχ rv ήττον
ι \ γίγνονται καί ΰωτήρες τών πόλεων».
ολέθριου χρίΰματος ή κονιάματος τής κατα
Αιδάΰκαλοι, διδάΰκαλοι καί πάλιν διδάΰκα-
ράτου ψενδοπαιδείας, ής ούδέν όντως έν τοΐς
λοι καί ιερείς ικανοί καί άξιοι αληθώς του ύ-
τής κοινωνίας κακοΐς ούτε μιΰητότερον, ούτε
■ψηλοϋ αυτών ονόματος καί αξιώματος, ανα­
προς κακοδαιμονίαν φορώτερον.
κράζω κάγώ δί όΰης έχω πνευμόνων δυνά-
Αλλά τίνες οι διδάξοντες τό ήμέτερον έθνος
μεως ί Ένθυμείΰθωΰαν δε οι ΰυμπολΐται ημών
τήν παιδείαν ταντην τήν αληθή, τήν ΰπου-
διά παντός τί ειπεν ό δαφνοΰτεφής ΰτρατάρ-
δαίαν καί νόμιμον ; ’Ιδού που κυριώτατα έγ­
χης τής Τερμανίας MoltUe, δτ£ ποτ£ μετά τάς
κειται ή μεγάλη δυΰχέρεια τής τού έθνους η­
ένδοξους αυτού νίκας έγένετο ύπερ αυτού πρό-
μών θρηΰκευτικής καί ηθικής άναπλάΰεως. ποΰις είπών : «Προπίνετε κάλλιον είς τιμήν
Ανάγκη άρό γε άκούΰαι καί παρ έμοΰ ότι τών διδαΰκάλων τής Γερμανίας, οΐτινες κατ’ ε’_
πρώτιΰτον καί κνριώτατον προς τούτο μέλημα ξοχήν απέδειξαν νικηφόρου καί ένδοξον τόν
δέον ινα υπάρξη ή έξεύρεΰις ή ή προετοίμα- ήμέτερον λαόν».
ΰις τών ΰκευών τής έκλογής, τών αρμοδίων Έν Πετρουπόλει τή 22 Αυγούΰτου 1888.
δήλον ότι ιερέων καί διδαΰκάλων ; Έκεΐ οπού ΙΙ^ΓΤΑΑΣ
 ΑΝΑΠΛΑΣΙΣ
mkimn-nu
Πόθων πολλών 6 άνθρωπος φέρει έντός σωρείαν,
τιλήν παντας ύπερβαλλει εις, δ προς ευδαιμονίαν.
Ποθος ευρύς ν.αΐ άπειρος, άπειρον εύρος έχει,
υλονς τους πόθους εν αυτώ συγκλείει, περιέχει.
Ευδαιμονία ! όνομα γλυκείας ερωμένης !
ημών τα στήθη πυρπολείς και 'θέλγεις και θερμαίνεις ! Τον πόθον σου τό άπειρον εάν χαρακτηρίζη
Και χαριν 2.0 ν κινούμε θα και ζώμε ν και νοονμεν,
ν.αι Σε: να περισφίγξωμεν οι πάντες προσπαθ οΰμεν.
Και όταν μετ επίμοχθον, μακράν τού βίου πάλην,
μάτιjv προς Σε έτείναμεν πυρέσσουσαν αγκάλην,
τότε ωχροί, άπέλπιδες, έπέχομεν τό βήμα,
και βαρυνθιντες την 'ζωήν χωρονμεν προς τό μνήμα ! \ όπως πληρώσης άπειρον, απείρου χρείαν έχεις.
Ευδαιμονία ! λατρευτή, παγκόσμιος θεότης !
■όπίσω σου ολόκληρος χωρεί ή άνθρωπότης.
Καί τον παιδιού τοΰ μικρού, δ μόλις βηματίζει
και τρέμοντα τά βήματα σφαλλόμενα στηρίζει,
καί τ άσκητοΰ, όστις ποτέ δεν εννοεί νά χαίρη,
και θελει θλίψεις πάντοτε καί δάκρυα νά φέρη,
κι εκείνοι», όστις αγαπά τον εαυτόν του μόνον,
■καί ει, τους άλλους άφειδώς προχέει μίση, φθόνον,
κί αύτών άκόμιι φλέγεις σύ καί θορυβείς τά στήθη
ευδαιμονία ! εραστών διάκουσί σε πλήθη !
.Θ
""Αν πάντες πλήν επιθυμούν, Θεά, τά θέλγητρά σου,
καί πλεΐστοι όμως έπεσαν καί πίπτουν θύματά σου.
Ο,τι καλόν γνωρίζομεν έν άλλοις άν ποθονμεν,
σε άγαπώμεν, ώ Θεά, ενώ σε άγνοονμεν.
Εις ποιους τόπους κατοικείς καί ποϋ τις σε ευρίσκει ;
Π
πριν τό γνωρίση ό βροτός, παρέρχεται καί θνήσκει.
’'Αλλοι βαδίζουσιν εδώ, εκεί χωρούσιν άλλοι,
πυρετωδώς διάκοντες τά λατρευτά σου κάλλη.
Α.
Καί άπατώνται . . . Γύναια εύρίσκουσι ποικίλα,
απατηλά, πολύτροπα, αύτάιρεσκα, αίμύλα.
Αυτά τούς σαγηνεύουσιν, αυτά τους συγκινονσι
με τά ψευδή τά κάλλη των, τυφλούς τούς έκθαμβοΰσι.
Μάγισσαι Κίρκαι τρέπουαι τον άνθρωπον εις κτήνος,
κί ή άκαλήφη παρ’ αυτού νομίζεται ώς κρίνος !
’SI ! πόσοι έπεσαν. Θεά, καί πίπτουν θύματά σου,
χωρίς ποτέ νά άσπασθοΰν. τά θεία θέλγητρά Σου !
Σ’ ευρίσκει εις τον άργυρον ό εις κ εις τό χρυσίον,
καί ουτος είς τοΰ ’’Αρεως τό στυγερόν πεδίον.
’Εκείνος, πώς εύρίσκεσαι νομίζων είς τον οίνον,
τον βίον του διέρχεται οίνόφλυξ όλον, πίνων.
Εις άλλος έν τή ηδονή ζητών, όποις σε ψαύση,
ο,τι κτηνώδες καί αισχρόν ζητεί νά άπολαύση.
Καί άλλου πάλιν συγκινοΰν κί έκκαίουσι τά στηθη
οι έπαινοι, ονς δίδουσι χειροκροτοΰντα πληθη.
ο άλλος είς τής φύσεως ζητεί τήν θεωρίαν
τρυφήν νά εύρη τής ψυχής, γαλήνην, ευτυχίαν,
καί θέλγουν τούτον έναλλάξ ή λάίμψις τοΰ ήλιου,
τοΰ άστρου ή μαρμαρυγή, ό ροΰς τοΰ ρυακίου,
τών φύλλων τό ψιθύρισμα, ή αργυρά σελήνη,
τά μύρα τής άνοίξεως, τά ρόδα καί οι κρίνοι.
Άλλος, παρά τήν λάμπουσαν τοΰ οίκου του εστίαν,
τό ίδεώδές του ζητεί καί τήν ευδαιμονίαν.
'Η σύζυγος, τά τέκνα του, στοργή, αγάπη, όλα
όσα τον οΐκον στέφουσιν αγνά καί μυροβόλα,
τον βίον του χαρίεντα, περιπαθή κυκλοΰσι,
καί θέλει τ’ άλλα ν άγνοή’ αυτά ύπεραρκοΰσι.
Καί νεανίας ανθηρός καί τρυφερά παρθένος,
μ'ε^ga τον ~έγω~ο^ άττααενοι ασμένως,
15
υπάρξεις δύο καί ψυχαί, ένούμεναι εις μίαν,
μίαν καί μόνην έχουσι καί την επιθυμίαν,
μακράν τοΰ κόσμου διαρκώς νά ζώσιν, αυτοί μόνοι !
έν βλέμμα καί έν φίλημα, λόγοι γλυκείς καί στόνοι
τοΰ έρωτος περιπαθείς, αυτά δεν τοίς άρκοΰσι ;
τά άλλα τά περιφρονοΰν, ουδέν άλλο ποθοΰσι.
Ούτως ό βίος τών βροτών προσκρούει, παραπαίει,
καί μάταιος καί ουστυχής παρέρχεται καί ρέει !
ευδαιμονία, όστις σε πιστεύει καί έλπιζε t
νά κατακτήαη μ’ αγαθόν τοΰ κόσμου τούτου ρεον,
πεπερασμένον, ασταθές, σβεννύμενον, τυχα,ίον,
ό δνστυγηης· π:ροώρι.σται εις' πίθόν ΑαύάΐδώνJ
ν’ άντλή καί δυστυχέστερον ουδένα τούτου είδον.
’'Αλλως, ματαίως κοπιας καί προσπαθείς καί τρέχεις.
Καί είσαι μόνος Σύ, Θεέ, τό άπειρον, Σύ είσαι.
Καί αγαθόν ύπέρτατον, απόλυτον, καλείσαι.
Σύ μόνος δίδεις εις ημάς, Θεέ, ευδαιμονίαν,
βεβαίαν, άναφαίρετον, τελείαν, αίωνίαν.
Όλα τά άλλα αγαθά καί άν τά άγαπήσης,
δεν δύνασαι πλήν πάντοτε καί νά τά άποκτήσης.
Πλούτη καί δόξας καί τιμάς καί γυναικεία κάλλη
ημών πολλάκις έκζητεί ματαίως ή αγκάλη.
’Ενώ αυτά νά φθάσωμεν μ’ ορμήν πολλήν ζητοΰμεν,
εις τέλος άποκάμνομεν, ματαίως προσπαθοΰμεν.
Ανάλγητα, ασυμπαθή, χωροΰσι προς τούς άλλους
κί άφίνουν μόνον έν ήμίν πόθου σφοδρού τούς σάλους.
.
Τί δε κί άν κατορθώσωμεν, νά τά περιπτυχθώμεν i
ΤΙ μοίρα εΐνε άκαμπτος ! Θά τ’ άποχωρισθώμεν !
Βαδίζομεν επί τής γής, πλήν θέλει έλθει ωρα,
ετών κατόπιν ή μηνών ή σήμερον ή τώρα,
ότε τό τέρμα θά τεθή τοΰ ήμετέρου βίου,
καί θ’ άπολέσωμεν τό φώς, τήν λάμψιν τοΰ ήλιου.
Τά πάντα τότε ωχοντο. Ό δύων όφθαλμός μου,
άναισθητεί προς τ αγαθά τά πρόσκαιρα τοΰ κόσμου\
καί βλέπων, ότι μάταια ή δόξα, τό χρυσίον,
τό -κάλλος τό φυλλορροούν, σβεννύμενον καί δύον,
ζητεί τό άκρον αγαθόν, τό άπειρον, δ μόνον
παρέχει πάσας τάς χαράς καί παύει πάντα πονον.
Καί είσαι Σύ αυτό, Θεέ, ναί ! Σύ ευδαιμονίαν
μόνος παρέχεις σταθεράν, βεβαίαν, αίωνίαν !
Άν σ αγαπήση τις, Θεέ, αναίσθητος δεν είσαι,
είσαι αγάπης σκήνωμα, Αγάπη καί καλείσαι.
Σόν έργον εΐνε ν’ αγαπάς. Καί πριν ή γεννηθώμεν,
καί όταν έλθωμεν είς φώς, καί όταν τελευτώμεν,
ή προς ήμάς αγάπη σου εϊν’ ή αυτή καί μία,
άπειρος, όπως Σύ, Θεέ, πυρώδης, αιώνια,
συγγνώμης πλήρης, έτοιμος τά πάντα νά παρίδη,
όταν αγάπην έν ήμίν καί έλαχίατην ίδη,
αγάπη, μή διστάσασα είς θάνατον νά δίοση
τον ’Ιησοΰν, όπως ήμάς άπολωλότας σώση.
Ναί ! Σύ, Θεέ ! καθ’ άπαντα σκέπεις ήμάς τον βίον.
Με αγαπάς καί ασθενές, μικρόν έτι παιδίον,
κι’ έν πάση ώρα καί στιγμή, καί ότε υγιαίνω,
καί ότ είς κλίνην, ασθενών, προσδεδεμένος μένω,
καί ότε έν τή φυλακή κατάκειμ έν σκοτία,
ή έν τώ πόντφ, μ’ απειλεί άγρια τρικυμία,
καί ότι ξένον, άφιλον, οι πάντες με μισοΰσι,
κί οι πάντες με έχθαίρουσι καί μέ περιφρονοΰσί
ακόμη ότε, έχθιστος κακούργος, λαιμητόμος
προσμένω τήν έμήν ζωήν νά κόψη άποτόμως,
”£1 ! ναί ! καί τότε, ώ Θεέ, τό βλέμμα σου δεν στρέφεις
μακράν έμοΰ, καί προς έμε αγάπην έτι τρέφεις.
"Εν «ήμαρτον# ειλικρινές, καί είμαι, ω£ παιδίον
αγνόν, όπερ διήγαγεν αγνόν όλον τόν βίον,
 ΑΝΑΠΛΑΣΗ
16
Το έν Α&ήναις κεντρικόν πρακτορεΐον
%C ή πατρική w «' Αήρη5 «οργής άγκάλη,
μεν’ άσπασμών καί ϊωπειών εύ&ύς με περιβάλλει,
των Ιφημιρίδων φνΚλάδων περί τού δργανι-
καί λέγει μοι : «& τέκνον μου ! ζητείς ευδαιμονίαν, αμον αύτον « 6 ’Εφημεριδοπώλες όργανι-
ξχε αυτήν πλησίον μου τελείαν, αίωνίαν. ΰμός».
Ό πό&ος της, αν άπειρος εκκαίη τα εντός σου, — Ό κ. "Αγγελος Αιαλειΰμάς 3 τόμους εκ
να πάντα πληρούν *Άπειρον παρίσταται εμπρός σου ! *
των απάντων τον Χρυΰοβτομου, ων ο πρώτος
ΜΙΧΑΗΛ I. ΓΑΛΑΝΟΣ.
εις 2 τεύχη.
---- ί-εί»ο«*®·:ί«-3-

ΕΠΙΣΤΟΛΗ Γ. ΠΑΠΠΑΖΟΒΙΤΖ ASIPEAI ΤΠΕΡ ΤΗΣ ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ*»

Έν τώ υπ’ άρΐ\Ι. 16 τής 23 Αύγουστου ε. έ. τής 'Ο κ. Βεν. Α. Λβραμόπουλος 6χολάρχης

Ιν Βραΐλα έκδιδομένης έφημερίδος ((Έλλην )) εδημο-
άπέβτειλεν έκτος τής ΰυνδρομής του δραχμας
αιεύ&η ή εξής επιστολή τού ομογενούς κ. Γ. Παππά-
ζοβιτζ. έπϊ πλέον 5.
'Ομοίως καί ό έν Καλύμνω κ. Α. Αλεζιαδης
Έν Βραΐλα την 22 ’Ιουλίου 1888.
έπεμψε μετά τής όννδρομής του δραχ. επϊ
Αξιότιμε κ. Συντάκτα τού "Ελληνος.
πλέον 10.
Μετά πολλής εύχαριΰτήΰεως άνέγνωβα την
άγγελίαν τοϋ έν Μ&ήναις Συλλόγου «Ανά-
ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ
πλαΰις», ούτινος προεδρεύει ό πράγματι πε­
.
ριφανής εν τοίς γράμμαβι και τη πολιτεία κ. Κ. Σ. Α. Βλα. Μασσαλίαν. Βιβλίον μεταφράσεώς σας
.Θ
A. Ρ. Ραγκαβής. δεν ελήφ&η' διά τά λοιπά γράφομεν. — κ. Π. Χρισν.
Έπι&νμών και έγω νά ΰνντελέοω το κατά 1 Γαλάζιον' επέμφ&ησαν.—κ. Σνμ. I. Συν. Νεωχώριον
δυναμιν εις την. έπιτνχίαν τού μεγάλου καί Φαλαισίας' εγράψαμεν. — κ. Α. Φωκ. Τζεν. Βραΐλαν
Π

ιερού δκοπού? ον επιδιώκει ό Σύλλογος ούτος? επιστολή σας ελήφ&η.—κ. Χρ. Κριεκ. ’Ελευσίνα‘ έπι-
λαμβανω την τιμήν νά 6άς παρακαλέβω νά στολή έλήφ&η' ή ύπερ τον Συλλόγου ένέργειά σας
Α.

μεριμνηΰητε, όπως εγγραφώ και έγά) ΰννδρο- ' επαινετή.—κ. I. Σκ. Τεργέστην' διορ&ώσεις πεμφ&εί-
μητής εις το νπο τού ρη&εντος Σύλλογον εκ- σαι δεν έπεστράφησαν' διά τά λοιπά γράφομεν. — κ.
διδομενον δμωννμον περιοδικόν δια 15 ΰω- ■ Σ. Ρουσ. Κέρκυραν' επεδό&η εις κριτικήν επιτροπείαν,
ματα, ων τα μεν τρία να διαβιβαζωνται εις ■—κ. Θ. I. Καπ. Τόππην' επιστολή σας έλήφ&η' το
έμέ, τα δε λοιπά άνά εξ άπ εν&είας εις το | ™τά δυναμιν καί Θεώ, φίλον μοι. — κ. Σ, Παναγ.
ΙΙαρ&εναγωγεΐον και Λρρεναγωγεΐον τής έν- < Πατμον ενχαριστοϋμεν δί αποδοχήν, επέμιραμεν. —
αύ&α Ελληνικής Κοινοτητος, όπως χρηΰιμεύ- [ κ· Α. Λυκ. Ταϊγάνιον' έλάβομεν. — κ. Αιον. Προσ. Ί-
την εν αντοίς φοιτώΰαν Ελληνικήν &α.κην' χρήματα ελήφ&ησαν' εύχαριστοϋμεν. — κ. Α.
νεότητα.
iv. Χολ. Πορταριάν' χρήματα έλήφ&ησαν' αΐ σκέψεις
_ Πα9αΧ^ δεχϊψε την όιφβα(αβιν σας όρ&αί. — κ. Κ. Ψαρ. Κάϊρον' χρήματα ελήφ&ησαν,
tfs ίξαιρίτου π9ος υμάς νπολήψίώς μου εύχαριστοϋμεν.—κ. Α. Κορ. Ναυπλίου' χρήματα έλή-
διατελώ
φ&ησαν.—κ. Ν. Α. Κοντά. Βραΐλαν’ έγράψαμεν.— κ.
Ο φίλος σας Κ. Α. Γουν. Κάρυστον' έλήφ&η καί παρεδόϋη κριτική
Γ. ΠΑΠΠΑΖΟΒΙΤΖ. επιτροπεία.—κ. 0. Μην. Τρίπολιν σννεμορφώΌ'ημεν.
κ. Γρ. Χαδδάδ. Βηρνττον επαινετοί οι άγύνές σας'
πέμπομεν φύλλον’ περιμενομεν υμετερον.—-κ.’Ελ.Κουσ.
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ «ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ» Τρίκκαλα' συμμορφουμε&α—κ. Εύ&.Ίανν. Μεαολόγ-
γιον' χρήματα εληφ&ησαν.
Ό κύριος Στέφανος Λ. ΒλααΓος έδωρή*ατο
3k τεύχη τής Bibliotheque utile. Τύποις Λ. Κολλαράκη και Ν. Τρίανταφύλλ
Ον
„ ^ Ο κύριος Λνδρεας Ψύχας το «Σύμπαν» .— Κάτω&ι τοϋ Αημαρχείου —
του I. Μ. Ραπτάρχου.