LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là báo cáo thực tập do tôi thực hiện trong thời gian thực tập
tại cơ quan tiếp nhận thực tập. Các nội dung trong báo cáo là trung thực, đảm bảo độ tin
cậy./.
Xác nhận của Tác giả báo cáo thực tập
Cán bộ hướng dẫn thực tập (Ký và ghi rõ họ tên)

i
 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

UBND : Ủy ban nhân dân.

HĐND : Hội đồng nhân dân.
HN&GĐ : Hôn nhân và gia đình.
TTHC : Thủ tục hành chính.
CMND : Chứng minh nhân dân.
CCCD : Căn cước công dân.

ii
 MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN....................................................................................................................

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT.........................................................................................
MỤC LỤC...............................................................................................................................
MỞ ĐẦU...............................................................................................................................5
1.1. Khái quát tình hình cơ sở thực tập....................................................................5
1.2. Lý do chọn đề tài..............................................................................................6
1.3. Mục đích và nhiệm vụ nghiện cứu...................................................................7
1.4. Bố cục của luận văn..........................................................................................7
NỘI DUNG............................................................................................................................8
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ HOẠT ĐỘNG
ĐĂNG KÝ KHAI SINH, KHAI TỬ.......................................................................8
1.1. Những vấn đề lý luận và pháp lý về hoạt động đăng ký khai sinh...................8
1.1.1. Khái niệm, mục đích và ý nghĩa hoạt động đăng ký khai sinh..................8
1.1.2. Quy định của pháp luật về hoạt động đăng ký khai sinh...........................8
1.2. Những vấn đề lý luận và pháp lý của hoạt động đăng ký khai tử..................10
1.2.1. Khái niệm, mục đích và ý nghĩa của hoạt động đăng ký khai tử............10
1.2.2. Quy định pháp luật về hoạt động đăng ký khai tử...................................11
Chương 2: THỰC TIỄN VỀ HOẠT ĐỘNG ĐĂNG KÝ KHAI SINH, KHAI TỬ
TẠI UBND PHƯỜNG PHAN BỘI CHÂU, QUẬN HỒNG BÀNG, THÀNH
PHỐ HẢI PHÒNG................................................................................................13
2.1. Vài nét về đặc điểm tự nhiên, dân cư, kinh tế phường hội tại Phường Phan
Bội Châu................................................................................................................13
2.2. Thực tiễn thực hiện hoạt động đăng ký khai sinh, khai tử tại Ủy ban nhân dân
phường Phan Bội Châu..........................................................................................13
2.2.1. Công tác tổ chức triển khai thực hiện......................................................13
2.2.2. Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật....................................................14
2.2.3. Thực tiễn thực hiện hoạt động đăng ký khai sinh...................................15
2.2.4. Thực tiễn hoạt động đăng ký khai tử tại UBND Phường Phan Bội Châu.
...........................................................................................................................17

iii
 2.3. Đánh giá chung về thực tiễn áp dụng các quy định về đăng ký khai sinh, khai
tử tại Uỷ ban nhân dân phường Phan Bội Châu, quận Hồng Bàng, thành phố Hải
Phòng.....................................................................................................................19
2.3.1. Thành công đã đạt được...........................................................................20
2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân..........................................................................21
Chương 3: MỘT SỐ KIẾN NGHỊ VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỂU QUẢ QUÁ
TRÌNH ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ HOẠT ĐỘNG ĐĂNG KÝ KHAI SINH VÀ KHAI
TỬ Ở UBND PHƯỜNG PHAN BỘI CHÂU......................................................................22
3.1. Kiến nghị hoàn thiện pháp luật về hoạt động đăng ký khai sinh, khai tử......22
3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả quá trình áp dụng pháp luật về hoạt động đăng
ký khai sinh, khai tử ở UBND Phường Phan Bội Châu........................................22
KẾT LUẬN..........................................................................................................................26
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................27

iv
 MỞ ĐẦU
1.1. Khái quát tình hình cơ sở thực tập.
Trước khi đi vào nội dung chính em xin được giới thiệu vắn tắt về tình hình cơ sở
thực tập là Ủy ban nhân dân phường Phan Bội Châu, quận Hồng Bàng, thành phố Hải
Phòng. UBND phường Phan Bội Châu do HĐND cùng cấp bầu ra là cơ quan chấp hành
của HĐND, cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, chịu trách nhiệm chấp hành hiến
pháp, pháp luật các văn bản của cơ quan, nhà nước và Nghị quyết của HĐND phường.
UBND phường làm việc theo nguyên tắc tập trung dân chủ, thảo luận tập thể và quyết
định theo đa số các vấn đề chủ yếu sau:
Một là, chương trình công tác hàng tháng, quý, năm của UBND phường;
Hai là, dự toán, quyết toán ngân sách hàng năm;
Ba là, các biện pháp tổ chức thực hiện Nghị quyết của HĐND về kinh tế - phường
hội thông qua báo cáo của UBND trước HĐND.
UBND phường Phan Bội Châu là đơn vị hành chính cấp phường hay còn gọi là
cấp cơ sở. Phường Phan Bội Châu gồm có 01 Chủ tịch - Phụ trách chung, 02 Phó chủ
tịch. Có 02 ủy viên UBND phường bao gồm: 01 Ủy viên phụ trách Quân sự; 01 Ủy viên
ủy phụ trách Công an. Bộ máy hoạt động của UBND phường gồm 13 công chức chuyên
môn như sau:
STT Chức danh Số lượng
1 Trưởng Công an 1
2 Chỉ huy trưởng quân sự 1
3 Tài chính - Kế toán 1
4 Tư pháp - Hộ tịch 3
5 Văn hóa - Phường hội 3
6 Văn phòng - Thống kê 3
Địa chính - Nông nghiệp - Xây
7 3
dựng và Môi trường
Tổng cộng 15

Ngoài ra còn có các nhân viên hợp đồng chuyên môn những người hoạt động
không chuyên trách cấp phường như: Khuyến nông viên, phụ trách dân số - Kế hoạch hóa
gia đình, hội chữ thập đỏ, hội người cao tuổi, phó trưởng Công an, quân sự…

5
1.2. Lý do chọn đề tài.
Hộ tịch là những sự kiện cơ bản xác nhận tình trạng nhân thân của một con người
từ khi sinh ra đến khi chết. Các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân và quyền nhân
thân của con người được Hiến pháp năm 2013 và bộ luật dân sự năm 2015 quy định để
xác định sự kiện hộ tịch như: quyền thay đổi họ tên; quyền xác định lại dân tộc; quyền
được khai sinh; khai tử; quyền được kết hôn; ly hôn;… Thực hiện pháp luật về hộ tịch
không những liên quan đến nhân thân của con người mà còn liên quan đến chế độ chính
trị, kinh tế, văn hóa, phường hội, quốc phòng, an ninh, quyền và nghĩa vụ cơ bản của
công dân, cơ cấu, nguyên tắc tổ chức và hoạt động của cơ quan Nhà nước, thể chế hóa
mối quan hệ giữa Đảng lãnh đạo, nhân dân làm chủ, Nhà nước quản lý. Trong đó hoạt
động đăng kí khai sinh, khai tử và quản lý khai sinh, khai tử hiện nay luôn là nhiệm vụ
quan trọng được Nhà nước ta quan tâm và thực hiện.
Từ thực tiễn cho thấy pháp luật về đăng ký khai sinh, khai tử ngày một hoàn thiện
hơn. Công tác đăng kí và quản lý ở nước ta đã được tăng cường, nâng cao, bồi dưỡng
trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của công chức hộ tịch. Việc phổ biến giáo dục pháp luật
thường xuyên bên cạnh đó có sự đổi mới cả về nội dung và hình thức đã có những kết
quả quan trọng. Trình tự, thủ tục đăng ký khai sinh và khai tử từng bước đơn giản hóa,
đăng ký hộ tịch điện tử, phần mềm hộ tịch toàn quốc đã đưa vào sử dụng tạo thuận lợi
cho người dân. Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác hoạt động đăng ký khai sinh,
khai tử có những hạn chế nhất định: Việc tuyên truyền, giáo dục pháp luật về hộ tịch và
đăng ký, quản lý khai sinh, khai tử chưa được thường xuyên và quan tâm sát sao, kinh phí
hoạt động eo hẹp, trình độ công chức tư pháp – hộ tịch nhiều nơi còn chưa phù hợp, nhận
thức hạn chế của một số bộ phận người dân... những hạn chế này một phần đã giảm đi
hiệu quả hoạt động công tác đăng ký khai sinh và đăng ký khai tử.
Là một phường trung tâm của quận Hồng Bàng, thành phố Hải Phòng, những năm
qua phường Phan Bội Châu đã có nhiều cố gắng, sát sao trong công tác hoạt động đăng ký
khai sinh, khai tử và đã đạt những kết quả nhất định được các cấp chính quyền và nhân dân
công nhận. Tình trạng đăng ký khai tử còn hạn chế nhiều người dân vẫn không chú trọng
việc đi đăng ký khai tử cho người thân hoặc nếu có đăng ký thì lại muộn chậm so với quy
định pháp luật hiện hành. Trong những năm qua, phường đã có nhiều cố gắng, nỗ lực
trong quản lý và đăng ký khai sinh, khai tử trên địa bàn. Với sự quan tâm, chỉ đạo của các
cấp ủy, phường ngày càng hoàn thiện trong việc thực hiện các thủ tục hành chính đầy đủ,
chính xác. Tuy nhiên, thực trạng đăng ký khai sinh và khai tử trên địa bàn cho thấy những
bất cập của công tác quản lý và thực hiện. Với thực trạng đó và những đòi hỏi của tình
hình mới, để luận giải những vấn đề lý luận và thực tiễn về đăng ký khai sinh, khai tử em
đã lựa chọn đề tài “Thực tiễn hoạt động đăng ký khai sinh, khai tử tại UBND phường
Phan Bội Châu” làm báo cáo thực tập chuyên môn của mình.
Được sự giới thiệu của ban giám hiệu trường Đại học Luật Hà Nội và sự giúp đỡ
của Ủy ban nhân dân phường Phan Bội Châu em có cơ hội đi sâu vào thực tiễn việc thực
hiện đăng ký khai sinh, khai tử tại địa phương và có điều kiện nghiên cứu hoàn thành

6
chuyên đề thực tập: “Thực tiễn hoạt động đăng ký khai sinh, khai tử tại UBND phường
Phan Bội Châu”.
Để có được kiến thức lý luận tốt và đạt hiệu quả cao trong quá trình thực tập. thì
không thể thiếu sự giúp đỡ, hướng dẫn nhiệt thành, trực tiếp của cô, chú, anh, chị trong
cơ quan đã tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp cho kỳ thực tập đạt hiệu quả tốt nhất. Vậy
nên, em xin chân thành gửi lời cảm ơn đến các cô, chú, anh, chị đang công tác tại Ủy ban
phường đã giúp đỡ em trong thời gian thực tập vừa qua!
1.3. Mục đích và nhiệm vụ nghiện cứu.
Mục đích nghiên cứu của đề tài là làm rõ một số vấn đề lý luận của hoạt động
đăng ký khai sinh và khai tử. Từ đó đánh giá thực trạng pháp luật và thực tiễn thực hiện
hoạt động về đăng ký khai sinh, khai tử tại UBND phường Phan Bội Châu, quận Hồng
Bàng, thành phố Hải Phòng.
Trên cơ sở lý luận và phân tích, đánh giá thực trạng pháp luật về đăng ký khai
sinh, khai tử, đề xuất những kiến nghị và giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động
đăng kí khai sinh, khai tử trên địa bàn phường.
Để đạt được mục đích nghiên cứu trên, luận văn có những nhiệm vụ cụ thể sau:
+ Phân tích cơ sở lý luận của pháp luật về đăng ký khai sinh, khai tử thông qua
việc xác định các khái niệm có liên quan như: Khái nệm về hộ tịch, khái niệm, đặc điểm
của khai sinh, khai tử và đăng ký khai sinh, khai tử; mục đích và ý nghĩa của hoạt động
đăng ký khai sinh và đăng ký khai tử.
+ Phân tích thực trạng đăng ký khai sinh, khai tử trên địa bàn phường Phan Bội
Châu, quận Hồng Bàng, thành phố Hải Phòng và đưa ra những đánh giá về kết quả đạt
được, những hạn chế và nguyên nhân trong hoạt động đăng ký khai sinh, khai tử từ thực
tiễn.
+ Đề xuất giải pháp đủ cơ sở khoa học và thực tiễn để nâng cao hiệu quả hoạt
động đăng ký khai sinh, khai tử trên địa bàn phường Phan Bội Châu, quận Hồng Bàng,
thành phố Hải Phòng.
1.4. Bố cục của luận văn.
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, mục lục và phụ lục, luận văn
được kết cấu gồm 3 chương:
Chương 1: Những vấn đề lý luận và pháp lý về hoạt động đăng ký khai sinh, khai
tử.
Chương 2: Thực tiễn thi hành pháp luật về hoạt động đăng ký khai sinh, khai tử tại
UBND phường Phan Bội Châu, quận Hồng Bàng, thành phố Hải Phòng.
Chương 3: Một số kiến nghị và giải pháp nâng cao hiệu quả quá trình áp dụng
pháp luật về hoạt động đăng ýí khai sinh và khai tử ở UBND phường Phan Bội Châu.

7
 NỘI DUNG
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ HOẠT ĐỘNG ĐĂNG
KÝ KHAI SINH, KHAI TỬ.
1.1. Những vấn đề lý luận và pháp lý về hoạt động đăng ký khai sinh.
1.1.1. Khái niệm, mục đích và ý nghĩa hoạt động đăng ký khai sinh.
Đăng ký khai sinh là việc cơ quan nhà nước công nhận, xác nhận sự kiện một
người được sinh ra và ghi vào sổ các thông tin hộ tịch cơ bản của người đó gồm: Họ, chữ
đệm, tên, giới tính; ngày tháng năm sinh, dân tộc; quốc tịch; quê quán; số định danh cá
nhân và thông tin của cha mẹ gồm: Họ, chữ đệm, tên, ngày tháng năm sinh và nơi cư trú;
số định danh cá nhân (nếu có) của cha, mẹ...1
Việc đăng ký khai sinh, cấp giấy khai sinh có ý nghĩa pháp lý đầu tiên chứng minh
nhân thân của công dân, cá nhân từ khi sinh ra cho đến chết. Là cơ sở pháp lý chứng
minh quyền, nghĩa vụ của cá nhân đó trong các mối quan hệ phường hội (quan hệ cha mẹ
và con; các quyền về thừa kế, quyền đi học, bầu cử, ứng cử...). Các loại giấy tờ này có ý
nghĩa rất quan trọng đối với mỗi cá nhân và có giá trị sử dụng toàn cầu.
1.1.2. Quy định của pháp luật về hoạt động đăng ký khai sinh.
* Thẩm quyền đăng ký khai sinh:
- Thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp phường.
Xác định thẩm quyền theo đối tượng đăng ký khai sinh: Theo quy định của luật hộ
tịch, Ủy ban nhân dân cấp phường có thẩm quyền đăng ký khai sinh cho công dân Việt
Nam cư trú trong nước, đăng kíý khai sinh cho trẻ em sinh ra tại Việt Nam có cha hoặc
mẹ là công dân Việt Nam thường trú tại khu vực biên giới, còn người còn lại là công dân
của nước láng giềng thường trú tại khu vực biên giới với Việt Nam..
Xác định thẩm quyền đăng ký khai sinh theo nơi cư trú của cha, mẹ trẻ em: Theo
quy định của luật hộ tịch, UBND cấp phường nơi cư trú của người cha hoặc mẹ đều có
thẩm quyền như nhau trong việc đăng ký khai sinh cho trẻ em do cha mẹ lựa chọn.
Khái niệm “nơi cư trú” được hiểu theo luật cư trú, bao gồm: Nơi đăng ký thường
trú, nơi đăng ký tạm trú hoặc nơi đang sinh sống. Người yêu cầu đăng ký khai sinh có
quyền lựa chọn các cơ quan đăng ký khai sinh như UBND cấp phường nơi thường trú
hoặc tạm trú của người cha hoặc người mẹ. Nếu cả cha, mẹ đều không có nơi thường trú,
tạm trú, thì UBND cấp phường nơi sinh sống thực tế thực hiện đăng ký khai sinh. Quy
định này đã thể hiện cải cách mạnh mẽ nhằm tạo thuận lợi tối đa cho người dân trong
việc đăng kí khai sinh cho trẻ em..
- Thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp quận.

1
Bộ Tư pháp (2016) Tài liệu Bồi dưỡng nghiệp vụ hộ tịch cho công chức làm công tác hộ tịch tại Ủy ban nhân dân cấp phường
và cấp quận, ban hành 2015, Hà Nội.

8
 + Xác định thẩm quyền theo đối tượng đăng ký khai sinh: UBND cấp quận có
thẩm quyền đăng ký khai sinh (Điều 35 Luật hộ tịch) cho các trường hợp:
Trẻ em sinh ra tại Việt Nam thuộc một trong các trường hợp: Có cha hoặc mẹ là
công dân Việt Nam, còn người còn lại là người nước ngoài hoặc người không quốc tịch;
có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam, người còn lại là công dân Việt Nam đang định cư
ở nước ngoài; có cha và mẹ là công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài; có cha và mẹ là
người nước ngoài hoặc người không quốc tịch.
Trẻ em sinh ra ở nước ngoài chưa được đăng ký khai sinh về cư trú tại Việt Nam
thuộc một trong các trường hợp: Có cha và mẹ là công dân Việt Nam; có cha hoặc mẹ là
công dân Việt Nam.
+ Xác định thẩm quyền đăng ký khai sinh theo nơi cư trú: UBND cấp quận nơi cư
trú của người cha hoặc người mẹ đều có thẩm quyền đăng ký khai sinh cho trẻ em thuộc
trường hợp nêu trên.
* Trình tự, thủ tục đăng ký khai sinh: Theo quy định tại Điều 16 và Điều 36 luật
hộ tịch thì trình tự, thủ tục đăng ký khai sinh được thực hiện như sau:
- Đối với trường hợp đăng ký khai sinh tại UBND cấp phường:
Người đi đăng ký khai sinh nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy chứng sinh cho
cơ quan đăng ký hộ tịch. Trường hợp không có giấy chứng sinh thì nộp văn bản của
người làm chứng xác nhận về việc sinh; nếu không có người làm chứng thì phải có giấy
cam đoan về việc sinh; trường hợp khai sinh cho trẻ em bị bỏ rơi phải có biên bản xác
nhận việc trẻ bị bỏ rơi do cơ quan có thẩm quyền lập; trường hợp khai sinh cho trẻ em
sinh ra do mang thai hộ phải có văn bản chứng minh việc mang thai hộ theo quy định
pháp luật.
Ngay sau khi nhận đủ giấy tờ theo quy định, nếu thấy thông tin khai sinh đầy đủ
và phù hợp, công chức tư pháp - hộ tịch ghi nội dung khai sinh vào sổ hộ tịch; cập nhật
vào cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để lấy số định danh cá
nhân.
Công chức tư pháp - hộ tịch và người đi đăng ký khai sinh cùng ký tên vào sổ hộ
tịch. Chủ tịch UBND cấp phường cấp giấy khai sinh cho người được đăng ký khai sinh.
Theo Nghị định số 123/2015/NĐ-CP Chính phủ đã quy định chi tiết đăng ký khai
sinh cho trẻ em bị bỏ rơi; trẻ em chưa xác định được cha, mẹ; trẻ em sinh ra do mang thai
hộ; việc xác định quê quán của trẻ em bị bỏ rơi, trẻ chưa xác định được cha, mẹ; thủ tục
đăng ký khai sinh tại khu vực biên giới; thủ tục đăng ký lại khai sinh và thủ tục đăng ký
khai sinh lưu động (theo Thông tư 04/2020/TT-BTP của Bộ Tư pháp).
- Đối với trường hợp đăng ký khai sinh tại UBND cấp quận:
Người đi đăng ký khai sinh nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy chứng sinh cho
cơ quan đăng ký hộ tịch. Trường hợp không có giấy chứng sinh thì nộp văn bản của
người làm chứng xác nhận về việc sinh; nếu không có người làm chứng thì phải có giấy

9
cam đoan về việc sinh; trường hợp khai sinh cho trẻ em bị bỏ rơi phải có biên bản xác
nhận việc trẻ bị bỏ rơi do cơ quan có thẩm quyền lập; trường hợp khai sinh cho trẻ em
sinh ra do mang thai hộ phải có văn bản chứng minh việc mang thai hộ theo quy định
pháp luật. Trường hợp cha hoặc mẹ hoặc cả cha và mẹ là người nước ngoài thì phải nộp
văn bản thỏa thuận của cha, mẹ về việc chọn quốc tịch cho con.
Trường hợp cha, mẹ chọn quốc tịch nước ngoài cho con thì văn bản thỏa thuận
phải có xác nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền của nước ngoài.
Ngay sau khi nhận đủ giấy tờ theo quy định, nếu thấy thông tin khai sinh đầy đủ
và phù hợp, công chức làm công tác hộ tịch ghi nội dung khai sinh vào sổ hộ tịch; trường
hợp trẻ em có quốc tịch nước ngoài thì không ghi nội dung số định danh cá nhân của
người được đăng ký khai sinh.
Công chức làm công tác hộ tịch, người đi đăng ký khai sinh cùng ký tên vào sổ hộ
tịch. Phòng tư pháp báo cáo Chủ tịch UBND cấp quận cấp giấy khai sinh cho người được
đăng ký khai sinh.
* Thời hạn: Điều 15 luật hộ tịch quy định trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày sinh
con, cha hoặc mẹ có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho con; trường hợp cha, mẹ không
thể đăng ký khai sinh cho con thì ông hoặc bà hoặc người thân thích khác hoặc cá nhân,
tổ chức đang nuôi dưỡng trẻ em có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho trẻ em.
Công chức tư pháp - hộ tịch thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc đăng ký khai
sinh cho trẻ em trên địa bàn trong thời hạn quy định; trường hợp cần thiết thì thực hiện
đăng ký khai sinh lưu động.
1.2. Những vấn đề lý luận và pháp lý của hoạt động đăng ký khai tử.
1.2.1. Khái niệm, mục đích và ý nghĩa của hoạt động đăng ký khai tử.
Đăng ký khai tử là việc đăng ký do cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận sự
kiện chết của một người và ghi vào sổ đăng ký khai tử. Trên cơ sở đó, chấm dứt quan hệ
của người đó đối với gia đình, phường hội đồng thời phát sinh quyền và nghĩa vụ của
thân nhân người chết.
Mục đích của việc đăng ký khai tử là nhằm giúp nhà nước theo dõi sự biến động
tự nhiên về dân số, tạo cơ sở xây dựng, phát triển kinh tế, văn hóa, phường hội, an ninh,
quốc phòng và các chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình.
Việc đăng ký khai tử có ý nghĩa quan trọng không chỉ đối với thân nhân của người
chết mà còn có ý nghĩa không nhỏ trong hoạt động quản lý nhà nước. Nếu không đăng ký
khai tử sẽ xảy ra nhiều hệ lụy như: Thân nhân của người chết sẽ không được hưởng chế
độ tử tuất của bảo hiểm phường hội; vợ hoặc chồng của người chết không thể kết hôn với
người khác; không xác định được thời điểm mở thừa kế…, cũng như gây khó khăn trong
công tác quản lý hộ tịch, hộ khẩu, thực hiện các chính sách về an sinh phường hội. Có
trường hợp người chết vẫn được phát thẻ cử tri bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu
HĐND; người chết vẫn được hưởng chế độ bảo hiểm phường hội (trả lương hưu, trợ cấp
hàng tháng) do quản lý chưa chặt chẽ, chưa đăng ký khai tử kịp thời.
10
1.2.2. Quy định pháp luật về hoạt động đăng ký khai tử.
Ðiều 30 bộ luật dân sự năm 2015 quy định quyền được khai tử: “Cá nhân chết
phải được khai tử”.
* Thẩm quyền đăng ký khai tử: Điều 32 Luật hộ tịch năm 2014 quy định cơ quan
có thẩm quyền thực hiện việc đăng ký khai tử là UBND cấp phường nơi cư trú cuối cùng
của người chết. Trường hợp không xác định được nơi cư trú cuối cùng của người chết thì
UBND cấp phường nơi người đó chết thực hiện việc đăng ký khai tử.
Giấy báo tử hoặc giấy tờ thay cho giấy báo tử, được cấp cho thân nhân người chết
để đi khai tử. Trong trường hợp người chết không có thân nhân, thì giấy báo tử được gửi
cho UBND cấp phường, nơi có thẩm quyền đăng ký khai tử, để UBND cấp phường đăng
ký khai tử.
Thẩm quyền cấp giấy báo tử: Đối với người chết tại bệnh viện hoặc tại cơ sở y tế,
thì Giám đốc bệnh viện hoặc người phụ trách cơ sở y tế đó cấp giấy báo tử; Đối với
người cư trú ở một nơi, nhưng chết ở một nơi khác, ngoài cơ sở y tế, thì UBND cấp
phường, nơi người đó chết cấp giấy báo tử.
* Thời hạn đi khai tử là 15 ngày, kể từ ngày chết. Thân nhân của người chết có
trách nhiệm đi khai tử, nếu người chết không có thân nhân thì chủ nhà hoặc người có
trách nhiệm của cơ quan, đơn vị, tổ chức, nơi người đó cư trú hoặc công tác trước khi
chết đi khai tử.
* Trình tự, thủ tục khai tử được thực hiện theo hướng dẫn tại Nghị định
123/2015/NĐ-CP hướng dẫn luật hộ tịch. Theo khoản 2 điều 4 người đi khai tử có trách
nhiệm đi đăng ký khai tử nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy báo tử hoặc giấy tờ khác
thay giấy báo tử cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Giấy báo tử phải ghi rõ họ, tên, địa chỉ của
người chết; giờ, ngày, tháng, năm chết theo dương lịch; địa điểm chết và nguyên nhân
chết.
Sau khi kiểm tra các giấy tờ hợp lệ, cán bộ tư pháp - hộ tịch ghi vào sổ đăng ký
khai tử và giấy chứng tử, chủ tịch UBND cấp phường ký và cấp cho người đi khai tử một
bản chính giấy chứng tử. bản sao giấy chứng tử được cấp theo yêu cầu của người đi khai
tử.
* Thẩm quyền, thủ tục đăng ký khai tử quá hạn:
- Thẩm quyền đăng ký khai tử quá hạn: UBND cấp phường, nơi có thẩm quyền
đăng ký khai tử theo quy định của Nghị định 158/2005/NĐ-CP thực hiện việc đăng ký
khai tử quá hạn.
- Thủ tục đăng ký khai tử quá hạn: Người đi đăng ký khai tử quá hạn phải nộp các
giấy tờ theo quy định. Sau khi nhận đủ giấy tờ hợp lệ, cán bộ tư pháp - hộ tịch ghi vào sổ
đăng ký khai tử và bản chính giấy khai tử. Chủ tịch UBND ký và cấp cho người đi đăng
ký một bản chính giấy chứng tử. Trong cột ghi chú của sổ đăng ký khai tử tích vào cột
“Đăng ký quá hạn”. Trường hợp cần phải xác minh, thời hạn xác minh không quá 5 ngày.

11
 * Thẩm quyền, thủ tục đăng ký lại khai tử.
- Thẩm quyền đăng ký lại việc tử, UBND phường nơi đương sự cư trú hoặc nơi đã
đăng ký việc sinh, tử, kết hôn, nhận nuôi con nuôi trước đây thực hiện việc đăng ký lại
khai tử.
- Thủ tục: Người có yêu cầu đăng ký lại khai tử nộp hồ sơ trực tiếp tại bộ phận tiếp
nhận và trả kết quả của UBND phường, phường, phường nơi đã đăng ký khai tử trước
đây thực hiện đăng ký lại khai tử hoặc qua đường bưu chính.
- Thời hạn: Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ, công
chức tư pháp – hộ tịch sẽ kiểm tra hồ sơ nếu xét thấy các thông tin là đầy đủ, chính xác
và việc đăng ký lại khai tử là đúng pháp luật thì báo cáo chủ tịch UBND cấp phường ký
và cấp bản chính trích lục hộ tịch cho người có yêu cầu; ghi nội dung đăng ký lại khai tử
vào sổ hộ tịch, cùng người yêu cầu khai tử ký, ghi rõ họ tên vào sổ hộ tịch.

12
 Chương 2: THỰC TIỄN VỀ HOẠT ĐỘNG ĐĂNG KÝ KHAI SINH, KHAI TỬ
TẠI UBND PHƯỜNG PHAN BỘI CHÂU, QUẬN HỒNG BÀNG, THÀNH PHỐ
HẢI PHÒNG.
2.1. Vài nét về đặc điểm tự nhiên, dân cư, kinh tế phường hội tại Phường
Phan Bội Châu. Phường Phan Bội Châu có diện tích 0,29 km², dân số năm 2022 là
8.850 người, mật độ dân số đạt 29.000 người/km²

Phường Phan Bội Châu nằm ở phía đông nam quận Hồng Bàng, có vị trí địa lý:

 Phía đông giáp phường Hoàng Văn Thụ

 Phía tây giáp phường Thượng Lý
 Phía nam giáp quận Lê Chân
 Phía bắc giáp phường Hạ Lý.
- Định hướng phát triển:
+ Về văn hóa, giáo dục, y tế, an ninh, phường hội đã có nhiều biến đổi tích cực
trong đó 03 cấp học tại phường đều đạt chuẩn Quốc gia cấp độ I. Được sự quan tâm của
các cấp ủy Đảng, chính quyền nên an ninh, trật tự luôn được giữ vững và ổn định.
+ Về cải cách hành chính, phường có nhiều bước đột phá, trong đó chú trọng đến
cải cách thủ tục hành chính theo hướng có lợi cho người dân và doanh nghiệp, việc tiếp
nhận hồ sơ và trả kết quả tại bộ phận một cửa được thực hiện đúng theo trình tự, công
khai, minh bạch. Trách nhiệm và chất lượng phục vụ của đội ngũ cán bộ, công chức
phường từng bước được nâng cao.
2.2. Thực tiễn thực hiện hoạt động đăng ký khai sinh, khai tử tại Ủy ban nhân dân
phường Phan Bội Châu.
2.2.1. Công tác tổ chức triển khai thực hiện.
Nhằm triển khai thi hành luật hộ tịch năm 2014, UBND thành phố Hải Phòng đã
ban hành các văn bản về việc thực hiện luật hộ tịch năm 2014 trên địa bàn thành phố; chỉ
đạo các cơ quan, ban, ngành, địa phương tổ chức xây dựng các chương trình, kế hoạch
triển khai nội dung luật và các văn bản hướng dẫn thi hành nhằm nâng cao trách nhiệm
của các cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức và nhân dân 2. Với sự quan tâm của các ban,
ngành từ Trung ương đến địa phương, công tác triển khai thực hiện luật hộ tịch nói
chung, viêc đăng ký khai sinh, khai tử nói riêng trên địa bàn Phường Phan Bội Châu đã
đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Trong đó công tác tổ chức triển khai thực hiện
được thể hiện ở các nội dung sau:

2
Thành phố Hải Phòng (2019), Quyết định số 189/BC-UBND ngày 26 tháng 12 năm 2019 về việc triển khai Công
tác thực hiện pháp luật năm 2019.
13
 - Về hệ thống quản lý, UBND phường Phan Bội Châu thực hiện nhiệm vụ đăng ký
hộ tịch và đảm bảo thực hiện tốt công tác đăng ký khai sinh, khai tử đúng quy định của
pháp luật trên địa bàn phường quản lý.
- Về bố trí đội ngũ cán bộ, tại UBND phường Phan Bội Châu có 03 công chức Tư
pháp - hộ tịch có trình độ chuyên môn đại học. Cán bộ công tác hộ tịch có trình độ
chuyên môn nghiệp vụ và kinh nghiệm thực tiễn; kịp thời giải quyết các yêu cầu của
người dân theo quy định của luật hộ tịch.
- Hàng năm công chức tư pháp - hộ tịch đều được tham gia bồi dưỡng tập huấn
nghiệp vụ do Sở Tư pháp, Bộ Tư pháp tổ chức. Từ đó trình độ nghiệp vụ ngày càng được
nâng cao đảm bao thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Việc bồi dưỡng tập huấn luôn được
quan tâm có thể thấy rằng đội ngũ công chức Tư pháp – hộ tịch được chú trọng bồi
dưỡng để nhằm phục vụ công tác. Công tác phổ biến tập huấn, hướng dẫn về nghiệp vụ
luôn được cấp trên quan tâm tạo điều kiện mở các lớp tập huấn về bồi dưỡng cho các cán
bộ chuyên môn để đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong công tác thi hành pháp luật
ngày càng thực hiện có hiệu quả hơn. Điều này được biểu hiện thông qua tinh thần làm
việc và tính chủ động của công chức Tư pháp – hộ tịch trong việc thực hiện các quy định
của pháp luật về đăng ký khai sinh, khai tử. Cùng với đó là kinh nghiệm trong quá trình
sinh sống với đồng bào dân tộc, hiểu rõ về nếp sống và tư tưởng của họ, nên các cán bộ
đều áp dụng các quy định của pháp luật phù hợp, thông qua việc giải thích pháp luật và
đồng thời tuyên truyền để cho người dân hiểu hậu quả và hệ lụy của việc đăng ký khai
sinh, khai tử quá hạn hoặc thậm chí không đi đăng ký khai sinh, khai tử.
- Về hệ thống cơ sở dữ liệu hộ tịch bao gồm hệ thống sổ sách, hồ sơ hộ tịch và cơ
sở dữ liệu về hộ tịch điện tử. Hệ thống sổ hộ tịch, dữ liệu hộ tịch là căn cứ pháp lý để
phục vụ cho công tác tra cứu, cấp trích lục hộ tịch, trong đó có trích lục bản sao giấy khai
sinh và trích lục khai tử. Việc lưu sổ tại UBND phường Phan Bội Châu luôn được thực
hiện nghiêm túc, nội dung ghi trong sổ được trình bày một cách khoa học, rõ ràng, dễ
hiểu. Đặc biệt, có sự xuất hiện của cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử đã góp phần thực hiện các
thủ tục đăng ký khai sinh và khai tử được đơn giản, nhanh gọn và thuận lợi tra cứu hơn.
UBND phường Phan Bội Châu cũng được trang bị cơ sở vật chất để phục vụ công tác
quản lý của các cán bộ tư pháp – hộ tịch, cụ thể mỗi cán bộ được trang bị một máy tính,
và có máy in, kết nối mạng Internet để phục vụ công tác đăng ký hộ tịch.
2.2.2. Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.
Phường Phan Bội Châu luôn coi việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật là
một nhiệm vụ quan trọng đòi hỏi các tuyên truyền viên, các ban, ngành, đoàn thể có
chuyên môn phát huy tinh thần đoàn kết, tự giác trong công tác tuyên truyền phổ biến
giáo dục pháp luật cho quần chúng nhân dân trên địa bàn phường. Nhằm hiểu được mục
đích, ý nghĩa và tầm quan trọng của pháp luật để từ đó coi pháp luật là công cụ, bảo vệ
quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân và chấp hành tốt chủ trương đường lối,
chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước nhằm giảm thiểu các vụ vi phạm pháp luật.

14
 Thời điểm từ năm 2017 đến nay, công tác tuyên truyền và phổ biến giáo dục luôn
được cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương quan tâm, chỉ đạo việc tăng cường công tác
truyên truyền, phổ biến giáo pháp luật trên địa bàn các văn bản pháp luật mới ban hành
đến mọi tầng lớp nhân dân trên địa bàn bằng được diễn ra dưới nhiều hình thức tuyên
truyền miệng và phát tờ rơi. Cụ thể: Tuyên truyền được 58 cuộc với 1037 người tham dự,
gồm các văn bản như: Luật hộ tịch, luật hôn nhân và gia đình; luật khiếu nại; luật tố cáo;
luật hình sự; luật bảo hiểm phường hội; luật đất đai; luật xây dựng; Bộ luật Dân sự; Nghị
định số 23/2015 các quy định về biên giới, xuất nhập cảnh và một số văn bản khác 3.
Trong đó có 4 cuộc tuyên truyền các quy định pháp luật về đăng ký khai sinh và tuyên
truyền pháp luật về luật hộ tịch và 2 cuộc tuyên truyền liên quan đến đăng ký khai tử quá
hạn. Cụ thể tháng 7 vừa qua UBND đã thực hiện Đề án tuyên truyền “Giảm thiểu tình
trạng đăng ký khai sinh, khai tử quá hạn và hậu quả gây ra” theo quyết định số
498/QĐTTg trên địa bàn phường trong năm 2022 4. Đồng thời phường có tổ chức đối
thoại trực tiếp giữa chủ tịch UBND phường với nhân dân tại tổ dân phố Tân Thịnh và tổ
dân phố Phác Phéc 243 người tham dự để giải đáp những thắc mắc cho người dân.
UBND phường thường xuyên phát tời rơi cho nhân dân để tham khảo như: Một
số quy định pháp luật về tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin; một số điểm
cần biết về khiếu nại và tố cáo; quy định về điều kiện kết hôn, tác hại tảo hôn và hôn
nhân cận huyết thống; tìm hiểu trách nhiệm bồi thường của nhà nước; một số quy định về
phòng chống bạo lực gia đình; tìm hiểu một số quy định về đăng ký khai sinh và đăng ký
khai tử.
Hình thức tuyên truyền chủ yếu là tuyên truyền miệng thông qua các cuộc họp
xóm, các hoạt động hòa giải cơ sở, trợ giúp pháp lý. Thời gian diễn ra chủ yếu vào các
buổi tối tại nhà văn hóa của tổ dân phố. Việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật thông qua
công các buổi họp xóm giúp cơ quan nhà nước có thẩm quyền truyền đạt, giải đáp, hướng
dẫn một cách đầy đủ, chi tiết nhất đến người dân về thông tin pháp luật, quyền và nghĩa
vụ của mình trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách pháp luật.
Có thể thấy rằng, cán bộ làm công tác tuyên truyền luôn nâng cao tinh thần trách
nhiệm trong công việc nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ trong công tác truyên truyền đến
người dân để đạt kết quả cao.
2.2.3. Thực tiễn thực hiện hoạt động đăng ký khai sinh.
Theo các báo cáo tổng kết tư pháp từ năm 2019 đến năm 2021 của UBND phường
Phan Bội Châu, phòng tư pháp đã thực hiện việc đăng ký khai sinh trong địa bàn Phường.
Cụ thể như sau:

Đăng ký khai sinh

3
Ủy ban nhân dân phường Phan Bội Châu (2017), Báo cáo số 112/BC-UBND ngày 15 tháng 01 năm 2018 về Công
tác phổ biến giáo dục pháp luật năm 2017.
4
Tổng hợp số liệu từ Báo cáo Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; Hòa giải cơ sở trên địa bàn phường Phan Bội
Châu từ năm 2017 đến tháng 10 năm 2022.
15
 Nội dung Đăng ký mới Đăng ký lại

Tổng số Đăng ký đúng hạn Tổng số Đăng ký quá hạn

Năm
Nam Nữ Nam Nữ

2018 153 75 60 18 8 10 189

2019 89 41 32 4 2 2 90

2020 149 58 75 16 11 5 107

2021 132 46 86 10 4 6 89

Nguồn: Báo cáo phòng tư pháp Phường Phan Bội Châu

Qua bảng số liệu cho thấy, tỷ lệ đăng ký khai sinh đúng hạn chiếm tỉ lệ cao bên
cạnh đó việc đăng ký khai sinh quá hạn vẫn còn nhưng đã có dấu hiệu giảm dần. Tuy
nhiên việc công dân đi đăng ký lại khai sinh còn khá nhiều. Trong quá trình thực tập tại
cơ sở em nhận thấy rằng người dân chưa nhận rõ được vai trò của giấy khai sinh. Việc
bảo quản kỹ giấy khai sinh, làm mất, hư hỏng và thậm chí có công dân chưa hiểu rõ luật
hộ tịch đã yêu cầu cấp lại bản chính giấy khai sinh diễn ra phổ biến. Do việc cấp bản
chính giấy khai sinh không đúng quy định nên khi công chức tư pháp từ chối việc cấp
giấy thì nhiều người dân tỏ ra thái độ không đúng mực và đề nghị sửa đổi thủ tục hành
chính.
Luật hộ tịch và các văn bản quy định chi tiết thi hành không quy định công dân
được cấp lại bản chính giấy khai sinh, nên công chức tư pháp thực hiện đăng ký hộ tịch
đã chấp hành nghiêm túc, giải thích rõ để dân hiểu và đề nghị cấp bản sao trích lục hộ
tịch cho người yêu cầu. Do giấy khai sinh là giấy tờ hộ tịch gốc, có ý nghĩa quan trọng
nên khi trả kết quả người dân phải hiểu về giá trị của bản chính giấy khai sinh, có trách
nhiệm bảo quản và giữ gìn để sử dụng lâu dài.
Theo quy định của luật hộ tịch, sau khi cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc
được đưa vào vận hành thì người dân có thể làm thủ tục cấp trích lục khai sinh (bản sao)
ở bất cứ cơ quan đăng ký hộ tịch nào (không phụ thuộc vào cơ quan đăng ký khai sinh
trước đây, cũng không phụ thuộc vào nơi cư trú) và thời gian giải quyết rất nhanh chóng,
thuận lợi. Tại khoản 1 Điều 3 Nghị định số 23/2015/NĐ-CP về cấp bản sao từ sổ gốc,
chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký và chứng thực hợp đồng, giao dịch
quy định:“Bản sao được cấp từ sổ gốc có giá trị sử dụng thay cho bản chính trong các
giao dịch, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác”. Do vậy, bản sao trích lục hộ tịch
cũng có giá trị sử dụng như bản chính.
Hiện nay, không phải mọi trẻ em sinh ra đều được cha mẹ hoặc người thân tiến
hành khai sinh và cũng không phải mọi trường hợp khai sinh đều đúng hạn. Do vậy,

16
nhiều tình huống khi tiến hành làm thủ tục hành chính nào đó mới phát hiện ra chưa có
giấy khai sinh và thậm chí là chưa có bất kỳ giấy tờ liên quan nào cả. Ngoài ra còn rất
nhiều vướng mắc khác do các thủ tục hành chính có liên quan nhau. Cơ bản các công dân
trên địa bàn phường Phan Bội Châu đã hiểu và thực hiện hoạt động về đăng ký khai sinh
đúng thời gian quy định, chỉ có một số ít trường hợp nguyên nhân do thiếu giấy tờ thông
tin bố mẹ gây khó khăn trong quá trình thực hiện hoạt động đăng ký khai sinh. Số liệu
bảng và quá trình thực tiễn thực hiện cho thấy hoạt động đăng ký khai sinh trên địa bàn
phường Phan Bội Châu được cha, mẹ, người thân thực hiện đăng ký khai sinh và trách
nhiệm của cơ quan có thẩm quyền thực hiện hoạt động đăng ký khai sinh cho trẻ được
quan tâm và đảm bảo thực hiện một cách hiệu quả.
2.2.4. Thực tiễn hoạt động đăng ký khai tử tại UBND Phường Phan Bội Châu.
Đăng ký và quản lý hộ tịch nói chung, đăng ký khai tử nói riêng là một
trong những nhiệm vụ quan trọng góp phần tạo cơ sở pháp lý để người dân được
công nhận các quyền và nghĩa vụ của công dân để Nhà nước bảo hộ các quyền, lợi
ích hợp pháp của họ, có biện pháp quản lý dân cư một cách khoa học, phục vụ hiệu
quả cho việc hoạch định chính sách phát triển kinh tế - phường hội của đất nước.
Để nhìn rõ hơn thực tiễn hoạt động đăng ký khai tử trên địa bàn phường trên
đây là bảng phân tích số liệu theo báo cáo tổng kết tư pháp từ năm 2018 đến năm 2021
của UBND phường Phan Bội Châu, phòng tư pháp đã thực hiện việc đăng ký khai tử
trong địa bàn Phường. Cụ thể như sau:

Nội dung Đăng ký khai tử

Đăng ký mới Đăng ký

lại
Tổng Đăng ký đúng hạn Tổng số Đăng ký quá hạn
Năm
số
Nam Nữ Nam Nữ

2018 32 14 18 43 21 22 5

2019 48 25 23 31 18 13 2

2020 59 36 23 26 15 11 4

2021 74 48 26 22 16 6 7

Nguồn: Báo cáo phòng tư pháp Phường Phan Bội Châu

17
 Trong những năm qua, Sở tư pháp đã ban hành các văn bản chỉ đạo triển khai,
hướng dẫn nghiệp vụ về công tác hộ tịch; thường xuyên theo dõi, bám sát việc thực hiện
luật hộ tịch ở địa phương, kịp thời chấn chỉnh tình trạng đăng ký hộ tịch còn thiếu sót,
trái quy định của pháp luật5. Cấp ủy, chính quyền các cấp trên địa bàn thành phố cũng đã
quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo để công tác hộ tịch nói chung và đăng ký khai tử nói riêng đi
vào hoạt động một cách hệu quả và đạt được những kết quả quan trọng. Đặc biệt là trong
công tác đăng ký khai tử, tỷ lệ đăng ký đúng hạn được nâng lên, khắc phục được phần
nào tình trạng đăng ký quá hạn hoặc không đăng ký xảy ra từ nhiều năm trước. Theo
thống kê từ năm 2018 đến nay, cơ quan đăng ký hộ tịch trên địa bàn phường Phan Bội
Châu đã đăng ký khai tử cho 353 trường hợp, trong đó năm 2018 là 80 trường hợp; năm
2019 là 81 trường hợp; năm 2020 có 89 trường hợp, năm 2021 là 103 trường hợp.
Để thực hiện tốt công tác hộ tịch nói chung và đăng ký khai tử nói riêng, UBND
phường đã thực hiện tốt công tác kiện toàn đội ngũ công chức tư pháp - hộ tịch đảm bảo
về chất lượng chuyên môn, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ được giao. Phường đã trang
bị cho công chức làm công tác hộ tịch máy tính có kết nối mạng internet để thực hiện
quản lý hộ tịch trên phần mềm theo quy định. UBND thành phố đã ban hành Quyết định
số 1647/QĐ-UBND ngày 03/6/2019 về việc công bố danh mục và quy trình thực hiện
liên thông các thủ tục hành chính như đăng ký khai tử, hưởng chế độ tử tuất, hỗ trợ chi
phí mai táng, hưởng phí mai táng trên địa bàn thành phố Hải Phòng, tạo cơ sở cho việc
phối hợp chặt chẽ trong việc thực hiện liên thông các TTHC đúng quy trình, quy định,
đảm bảo giải quyết kịp thời, chính xác yêu cầu của người dân. Qua đó góp phần giảm
thiểu thời gian và chi phí thực hiện các thủ tục hành chính; nâng cao sự hài lòng của
người dân trong quá trình yêu cầu giải quyết TTHC.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác đăng ký khai tử ở UBND Phường
Phan Bội Châu cũng còn một số tồn tại, hạn chế như: Tình trạng đăng ký khai tử quá hạn
hoặc không đăng ký khai tử vẫn còn diễn ra. Nguyên nhân chủ yếu là do một bộ phận
người dân không quan tâm đến quyền và nghĩa vụ đăng ký khai tử, chỉ thực hiện đăng ký
khai tử khi liên quan đến việc hưởng chế độ chính sách như hưởng chế độ phí mai táng
… Vẫn còn tình trạng chênh lệch giữa số lượng đăng ký khai tử và số lượng người chết
trên thực tế. Có những trường hợp đã chết nhưng không đăng ký khai tử nên không quản
lý được tổng số người chết trên thực tế. Với việc đăng ký cài đặt bằng phần mềm trên
máy tính nhiều cán bộ còn có nhiều hạn chế đặc biệt đặc biệt là công chức lớn tuổi, ứng
dụng công nghệ thông tin còn hạn chế.

5
Ủy ban nhân dân phường Phan Bội Châu (2019), Báo cáo số 337/BC-UBND ngày 31 tháng 12 năm 2019 về Kết
quả thực hiện nhiệm vụ năm 2019, nhiệm vụ công tác trọng tâm năm 2020.

18
2.3. Đánh giá chung về thực tiễn áp dụng các quy định về đăng ký khai sinh, khai tử
tại Uỷ ban nhân dân phường Phan Bội Châu, quận Hồng Bàng, thành phố Hải
Phòng.
2.3.1. Thành công đã đạt được.
Tính đến nay, qua 08 năm triển khai thi hành luật hộ tịch và các văn bản quy định
chi tiết thi hành, công tác quản lý hộ tịch và đăng ký khai sinh, khai tử trên địa bàn
Phường Phan Bội Châu đã đạt được những kết quả quan trọng như: Đã triển khai thí điểm
phần mềm đăng kí hộ tịch cụ thể là hoạt động đăng ký khai sinh, khai tử điện tử có kết
nối với hệ thống cấp số định danh cá nhân để cấp số định danh cá nhân cho trẻ em ngay
khi được đăng ký khai sinh; thực hiện tốt quy định, cá nhân có quyền lựa chọn cơ quan
đăng ký khai sinh, khai tử cho mình không phụ thuộc vào nơi đăng ký hộ khẩu thường trú
như trước đây, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân trong việc lựa chọn cơ quan
đăng kí hộ tịch của mình; hệ thống cơ quan quản lý đăng ký hộ tịch, đội ngũ công chức
làm công tác hộ tịch từ quận đến phường – phường được củng cố, kiện toàn, có kế hoạch
đào tạo bảo đảm tiêu chuẩn chuyên môn luật, công chức làm công tác hộ tịch được bồi
dưỡng chính thức của Bộ Tư pháp đã phê duyệt; yêu cầu đăng ký khai sinh, khai tử của
người dân cơ bản được giải quyết kịp thời; trình tự, thủ tục đăng ký khai sinh, khai tử
được cải cách mạnh mẽ, đơn giản hóa và cắt giảm nhiều giấy tờ không cần thiết, tạo điều
kiện thuận lợi tối đa cho người dân; việc ứng dụng công nghệ thông tin trong đăng ký
khai sinh và khai tử đã được quan tâm triển khai tại địa phương, cơ sở dữ liệu hộ tịch
được hình thành với hệ thống cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử kết hợp với sổ đăng ký hộ tịch
được lưu trữ, thống kê thường xuyên6.
Có thể thấy, luật hộ tịch và các văn bản quy định chi tiết thi hành đã thực sự đi vào
cuộc sống, ngày càng khẳng định vị trí, vai trò và tầm quan trọng đối với việc đăng ký,
quản lý hộ tịch của cá nhân được đăng ký đầy đủ, kịp thời, trung thực, khách quan và
chính xác, bảo đảm ngày một tốt hơn quyền, nghĩa vụ của cá nhân, góp phần nâng cao
hiệu quả quản lý nhà nước và phường hội.
Bên cạnh đó, ban tư pháp phường luôn được phòng tư pháp quan tâm, chỉ đạo về
nghiệp vụ chuyên môn và sự quan tâm, lãnh chỉ đạo, tạo điều kiện của cấp Đảng ủy,
chính quyền, công tác quản lý hộ tịch đã được cải thiện một cách rõ rệt, đồng thời đưa hệ
thống quản lý phần mềm hộ tịch vào triển khai thực hiện đã tạo điều kiện thuận lợi trong
việc giải quyết công tác chuyên môn đáp ứng được vai trò nhiệm vụ trong công việc được
giao. Chủ động tham mưu cho cấp trên kịp thời ban hành các văn bản, kế hoạch thuộc
phạm vi chức năng chuyên môn của tư pháp như ban hành các kế hoạch, thông báo cho
các xóm luôn thực hiện đúng quy trình, về đăng ký khai sinh, khai tử đúng trình tự, thủ
tục và thời hạn theo quy định của pháp luật.
Hoạt động tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật nói chung và pháp luật về
đăng ký khai sinh, khai tử nói riêng đã được đẩy mạnh và ngày càng có hiệu quả. Qua các
6
Ủy ban nhân dân phường Phan Bội Châu (2018), Báo cáo số 285/BC-UBND ngày 21 tháng 10 năm 2018 Sơ kết 03
năm triển khai thực hiện Luật Hộ tịch.

19
năm, bộ phận tư pháp đã phối hợp với các tổ trưởng tổ dân phố để tuyên truyền, yêu cầu
nhân dân đến đăng ký khai sinh và khai tử cho người thân đúng thời hạn. Đặc biệt, bộ
phận tư pháp đã phối hợp với phòng tư pháp và các cơ quan, ban ngành đoàn thể để thay
đổi hình thức tuyên truyền bằng cách tổ chức các cuộc thi tìm hiểu kiến thức pháp luật,
sân khấu hóa, thu hút nhiều người dân đến xem. Vì vậy người dân ngày càng hiểu biết
pháp luật, tầm quan trọng của giấy khai sinh, khai tử và đi đăng ký khai sinh khai tử đúng
hạn .... Phường Phan Bội Châu cũng thành lập câu lạc bộ trợ giúp pháp lý và tủ sách pháp
luật được thành lập và cho đến nay thu hút được hàng nghìn học sinh, sinh viên và nhân
dân địa phương đến tìm đọc, tìm kiếm thông tin pháp luật.
2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân.
Nhận thấy nguyên nhân vướng mắc trong công tác đăng ký khai sinh và khai tử
Với các vụ việc đã nêu trên, có thể thấy một số hạn chế và nguyên nhân sau:
Thứ nhất, nhận thức của người dân còn hạn chế, chưa thấy được tầm quan trọng
của các giấy tờ hộ tịch nên khi sự kiện hộ tịch xảy ra thì không đăng ký ngay, để lâu rồi
quên thông tin, hoặc không tiến hành đăng ký. Khi làm thủ tục bị vường mắc thì mới tiến
hành đăng ký thông tin hộ tịch, lúc đó lại gặp khó khăn cho cán bộ hộ tịch do người thân
không còn.
Thứ hai, công tác tuyên truyền chưa thật hiệu quả cao nên chưa thay đổi toàn diện
nhận thức của người dân, vẫn còn nhiều người đăng ký khai sinh trễ hạn, khai sinh không
chính xác, khai man, nhằm đăng ký kết hôn không đúng quy định của nhà nước. Hệ lụy
của các trường hợp trên là vô cùng khó lường. Việc đăng ký thông tin sai sẽ gây khó khăn
cho việc thủ tục hành chính sau này và dẫn đến việc không thể chỉnh sủa được giấy tờ ví
dụ như trường hợp man khai năm sinh, dẫn đến tình trạng các giấy tờ tùy thân không nhất
quán.
Mặc dù thường xuyên tuyên truyền bằng nhiều hình thức nhưng kinh phí cho công
tác tuyên truyền này còn eo hẹp. Về kỹ năng tuyên truyền của một số tuyên truyền viên
còn hạn chế. Do kinh phí và cơ sở vật chất còn thiếu thốn đồng thời đội ngũ cán bộ làm
công tác tuyên truyền hiện nay tại phường Phan Bội Châu còn kiêm nhiệm nhiều công
việc khác nên chưa thực sự đi sâu, đi sát vào chuyên môn nghiệp vụ cũng như là sắp xếp
thời gian cho công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật. Cùng với đó cũng còn tồn tại một
số ít người dân chưa nhận thức được tầm quan trọng của pháp luật nói chung và hoạt
động đăng ký khai sinh, khai tử nói riêng.
Thứ ba, Việc quản lý dân cư còn buông lỏng, không nắm được thông tin của cư
dân cư trú trên địa bàn nên chậm phát hiện các trường hợp chưa đăng ký khai sinh, chưa
có hộ khẩu, chưa có CMND. Đến nay vẫn còn tình trạng có người 50 tuổi mà chưa khai
sinh lần nào, không có giấy CMND, không có sổ hộ khẩu. Điều này không chỉ gây trở
ngại cho công tác đăng ký, quản lý hộ tịch, mà còn có thể tạo điều kiện cho kẻ xấu lợi
dụng kẽ hở quản lý để hợp thức hóa các loại giấy tờ tùy thân.
Thứ tư, thủ tục hành chính còn bị chồng chéo nhau, có trường hợp không thể xử lý
được, cán bộ tư pháp phải áp dụng luật pháp một cách linh hoạt. Khi áp dụng các quy

20
định của pháp luật tại địa phương vẫn chưa thực sự phù hợp nên nên không lường trước
tình huống có người lớn tuổi chưa có khai sinh mà cũng không có chứng minh nhân dân
hay sổ hộ khẩu. Hơn nữa, họ cũng không lường trước tình huống ly thân và sống chung
với người khác có con thì giải quyết vấn đề khai sinh cho con như thế nào. Pháp luật
không ngăn cấm việc sống chung không hôn nhân, nhưng cần phải có quy định để áp
dụng trong các tình huống không có tranh chấp về con. Tránh trường hợp ví dụ hai người
chưa ly hôn nhưng người vợ lại kết hôn với người khác rồi sinh con gây khó khăn trong
việc làm các thủ tục hành chính cho đứa trẻ.
Thứ năm, Thiếu thận trọng trong công tác đăng ký và quản lý hộ tịch nên khi tiến
hành đăng ký, công chức hộ tịch thực hiện chưa đúng quy trình, chưa kiểm tra kĩ thông
tin, đương sự khai như nào ghi như vậy, dẫn đến giấy tờ hộ tịch được cấp không chính
xác, thông tin trên giấy tờ hộ tịch không khớp với thông tin trong hồ sơ hoặc không khớp
với thông tin thực tế. Việc chỉnh sửa phức tạp dẫn đến việc gây khó khăn trong quản lý
thông tin trên cơ sở dữ liệu hộ tịch.
Chương 3: MỘT SỐ KIẾN NGHỊ VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỂU QUẢ QUÁ
TRÌNH ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ HOẠT ĐỘNG ĐĂNG KÝ KHAI SINH VÀ
KHAI TỬ Ở UBND PHƯỜNG PHAN BỘI CHÂU.
3.1. Kiến nghị hoàn thiện pháp luật về hoạt động đăng ký khai sinh, khai tử.
Rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các văn bản pháp luật phù hợp với
việc đăng ký khai sinh, khai tử và các văn bản hướng dẫn.
Sự ra đời của luật hộ tịch, nghị định 123/2015/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2015
của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành luật hộ tịch và thông tư
04/2020/TT-BTP của Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định chi tiết thi hành một số điều của
luật hộ tịch đã đánh dấu bước phát triển mới của pháp luật về đăng ký khai sinh, khai tử ở
nước ta. Đến nay, để pháp luật quản lý về hộ tịch, đăng ký khai sinh, khai tử thực sự mới
đi vào cuộc sống của nhân dân.
Theo quy định tại luật hộ tịch, thủ tục đăng ký hộ tịch đã đơn giản, tạo nhiều thuận
lợi cho người dân như: Giảm nhiều giấy tờ không cần thiết, tăng cường xuất trình bản
chính giấy tờ, hạn chế tối đa việc sao chụp; giảm thời hạn giải quyết, luật hộ tịch cũng
quy định đăng ký khai sinh, khai tử được giải quyết ngay trong ngày, trường hợp nhận hồ
sơ sau 15 giờ mà không giải quyết được ngay thì trả kết quả trong ngày làm việc tiếp
theo; người dân có thể lựa chọn cơ quan đăng ký khai sinh, khai tử mà không phụ thuộc
vào nơi cư trú như trước đây: Có thể lựa chọn đăng ký khai sinh tại cơ quan có thẩm
quyền nơi thường trú, tạm trú hoặc nơi đang sinh sống, không nhất thiết phải theo thứ tự
ưu tiên nơi đăng ký thường trú. Bên cạnh đó, Luật hộ tịch cũng cho phép được lựa chọn
đăng ký khai sinh, khai tử tại Ủy ban nhân dân nơi cư trú của cha hoặc mẹ thay vì quy
định ưu tiên nơi cư trú của mẹ như trước; việc nộp hồ sơ đăng ký hộ tịch có thể lựa chọn
nộp trực tiếp cho cơ quan đăng ký hộ tịch hoặc gửi qua bưu chính hoặc qua hệ thống
đăng ký trực tuyến. Khi cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử
được hoàn thành và liên thông với nhau thì việc giải quyết các vấn đề đăng ký khai sinh,

21
khai tử qua hệ thống đăng ký hộ tịch trực tuyến sẽ bảo đảm nhanh chóng, gọn nhẹ và
giảm thiểu chi phí, thời gian trong thực hiện thủ tục hành chính về đăng ký khai sinh,
khai tử.
Tuy nhiên, những quy định của luật hộ tịch về thủ tục đăng ký khai sinh, khai tử
cũng sẽ nảy sinh một số vấn đề:
- Việc quy định được lựa chọn nơi đăng ký hộ tịch tạo ra khó khăn không nhỏ đối
với cơ quan hộ tịch ở địa phương khi có nhiều người tạm trú, người đang sinh sống
không có hộ khẩu thường trú. Đây là điều mà Ủy ban nhân dân cấp phường nhiều địa
phương đang rất lo lắng. Theo đó, số lượng công việc và mức độ phức tạp của công việc
cũng vì thế mà tăng theo. Những người không có hộ khẩu thường trú thường xuyên di
chuyển trên địa bàn gây khó khăn cho công tác quản lý cũng như thực hiện việc đăng ký
khai sinh và đăng ký khai tử.
- Với tình hình thực tiễn hiện nay việc giải quyết đăng kí hộ tịch vẫn còn nhiều
khó khăn nên không tránh khỏi vấn đề chậm trễ hoặc không giải quyết được thủ tục của
người dân. Quy định rút ngắn thời hạn mang tính cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận
lợi cho người dân, nhưng bên cạnh đó cũng cần phải quan tâm tạo diều kiện cho cán bộ
để giải quyết tốt công việc.
- Việc quy định yêu cầu người đi đăng ký khai sinh và khai tử ký tên vào Sổ hộ
tịch trong trường hợp nộp hồ sơ qua bưu chính, hệ thống trực tuyến mà không trực tiếp đi
đăng ký cũng gây khó khăn cho cơ quan, cán bộ hộ tịch nếu không có hướng dẫn cụ thể.
- Bộ Tư pháp cần phối hợp các Bộ, ngành có liên quan và Chính phủ sớm đưa ra
các văn bản hướng dẫn thi hành, trong đó có quy định liên quan đến hộ tịch của bộ luật
dân sự, luật hôn nhân và gia đình như: giải quyết yêu cầu xác định cha, mẹ, con đối với
trẻ em sinh ra trong quá trình hôn nhân nhưng không phải con chung của vợ chồng; cách
xác định quê quán, tên gọi, nguyên tắc đặt tên; thành phần dân tộc; phong tục tập quán
trong việc xác định họ, tên, dân tộc của đồng bào dân tộc thiểu số.
3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả quá trình áp dụng pháp luật về hoạt động đăng ký
khai sinh, khai tử ở UBND Phường Phan Bội Châu.
Từ thực trạng công tác hoạt động đăng ký hộ tịch của Ủy ban nhân dân Phường
Phan Bội Châu để nâng cao hiệu quả công tác đăng ký khai sinh, khai tử của Ủy ban nhân
dân Phường cần thực hiện một số giải pháp sau:
Thứ nhất, Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng, sự chỉ đạo của chính
quyền cấp trên đối với công tác đăng ký khai sinh, khai tử.
Cấp ủy đảng, nhất là người đứng đầu phải có nhận thức đầy đủ, sâu sắc về chủ
trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác đăng ký và quản lý hộ
tịch cũng như vai trò, tầm quan trọng của công tác này trong giai đoạn hiện tại. Phải quán
triệt kịp thời các Nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công
tác này. Tiếp tục hướng dẫn các phường, phường thực hiện nghiêm túc Luật hộ tịch năm
2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Trên cơ sở đó, cần tiếp tục xây dựng kế hoạch

22
công tác đăng ký hộ tịch, đồng thời kịp thời ban hành hệ thống các văn bản hướng dẫn,
đốc thúc thực hiện. Bảo đảm sự nhận thức của cơ quan, tổ chức, phường hội về ý nghĩa,
vai trò của đăng ký, quản lý hộ tịch và đặc biệt là nhận thức của cán bộ Tư pháp hộ tịch.
Tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc một cách kịp thời việc thực hiện công tác đăng ký
hộ tịch theo đúng quy định của pháp luật.
Thứ hai, tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ, nhân dân về tầm quan
trọng, nội dung của công tác đăng ký hộ tịch ở phường.
Chính quyền địa phương tạo mọi điều kiện để bảo đảm quyền được truy cập thông
tin, tìm hiểu luật pháp của công dân thông qua công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục
pháp luật, khuyến khích và có chính sách để các tổ chức, cá nhân tham gia, đóng góp cho
hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật; phát triển các dịch vụ pháp lý hỗ trợ công tác
này. Quan tâm xây dựng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật vững mạnh cả
về số lượng và chất lượng, có phẩm chất chính trị tốt, trình độ chuyên môn vững vàng, có
kỹ năng truyền đạt, am hiểu pháp luật và kiến thức phường hội, có như vậy mới đáp ứng
được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Cấp uỷ, chính quyền địa phương cần phải
xác định những nội dung cần tuyên truyền, phổ biến, giáo dục với những hình thức và
thời gian phù hợp cho từng loại đối tượng; bên cạnh việc khai thác có hiệu quả các hình
thức phổ biến, giáo dục pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng cũng cần quan
tâm đến việc tổ chức những hình thức phù hợp với đặc thù các đối tượng là người đồng
bào dân tộc thiểu số, đặc biệt nội dung tuyên truyền phải cụ thể thiết thực, dễ hiểu. Tăng
cường đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền, phổ biến giáo dục tuyên truyền pháp luật
như: Tổ chức các hình thức tuyên truyền, in phát tờ rơi, tổ chức hoạt động lồng ghép các
câu lạc bộ hội phụ nữ, hội nông dân...
Thứ ba, củng cố, nâng cao năng lực đội ngũ công chức tư pháp – hộ tịch.
Hiệu quả quản lý hộ tịch phụ thuộc rất lớn vào năng lực hoạt động của hệ thống cơ
quan quản lý và đăng ký hộ tịch, trong đó đặc biệt là Ủy ban nhân dân cấp phường và đội
ngũ cán bộ tư pháp – hộ tịch chuyên trách. Để có một đội ngũ làm công tác hộ tịch đáp
ứng được chuyên môn về số lượng, bảo đảm về chất lượng; đáp ứng được yêu cầu của
công tác đăng ký và quản lý hộ tịch trong giai đoạn hiện nay thì công chức được phân
công làm công tác tư pháp - hộ tịch phải đủ các đều kiện về chuyên môn theo luật định.
Đồng thời xây dựng kế hoạch, quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ công chức tư
pháp - hộ tịch cấp phường những kiến thức về nghiệp vụ, kỹ năng giải quyết các loại việc
hộ tịch cũng như kiến thức về lý luận chính trị, quản lý nhà nước để nâng cao trách
nhiệm, đạo đức nghề nghiệp. Không chỉ mở các lớp bồi dưỡng về kiến thức, chuyên môn
mà cần có những lớp bồi dưỡng về kỹ năng khi thực thi công vụ, kỹ năng trong giao tiếp
và xử lý các tình huống phát sinh khi thực hiện hoạt động đăng ký hộ tịch. Đồng thời phải
kiện toàn, bố trí đủ số lượng đội ngũ công chức làm công tác hộ tịch đảm bảo đáp ứng
theo quy định của Luật hộ tịch để có thể giải quyêt hoạt động đăng ký hộ tịch một cách
nhanh chóng, kịp thời và hiệu quả.
Thứ tư, Ứng dụng công nghệ thông tin trong đăng ký và quản lý đăng ký khai
sinh, khai tử.
23
 Việc ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng phần mềm đăng ký khai sinh, khai tử
nói riêng, đăng ký hộ tịch nói chung là biện pháp số hóa thông tin hộ tịch của cá nhân,
trong đó thông tin khai sinh là thông tin hộ tịch gốc. Theo Luật hộ tịch, đây là thông tin
đầu vào của cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Bên cạnh đó, những thông tin hộ tịch khác
về kết hôn, ly hôn, thay đổi cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính,
khai tử... được cập nhật vào hệ thống dữ liệu, được coi là thông tin “động”, có giá trị làm
cho cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được hoạt động hiệu quả. Vì vậy, việc xây dựng cơ
sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc là trung tâm để kết nối, tiếp nhận, liên thông với toàn
bộ cơ sở hộ tịch điện tử từ các địa phương trên cả nước, nhằm lưu giữ tập trung, kết nối,
chia sẻ và cung cấp thông tin cho cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, là yêu cầu cốt lõi, là
điều kiện không thể thiếu mà bất cứ phần mềm đăng ký hộ tịch nào cũng phải đáp ứng
được.
Thứ năm, đẩy mạnh thực hiện công tác cải cách hành chính.
Tiếp tục hoàn thiện thể chế cải cách thủ tục hành chính trong đăng ký hộ tịch, mục
tiêu vừa thuận tiện cho người dân, vừa theo quy định của pháp luật, vừa bảo đảm hiệu
quả quản lý nhà nước, cũng qua đó không để xảy ra tình trạng buông lỏng quản lý hoặc
kiểm soát quá chặt chẽ, cứng nhắc, sẽ dẫn đến không hiệu quả. Triển khai xây dựng cơ sở
dữ liệu quốc gia về dân cư và các cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý dân cư, bảo đảm
đến hết năm 2020 các thông tin cơ bản của tất cả công dân sẽ được cập nhật vào cơ sở dữ
liệu quốc gia về dân cư và mỗi công dân đều có số định danh cá nhân. Công khai đầy đủ
quy trình, thủ tục, lệ phí, thời gian giải quyết yêu cầu đăng ký hộ tịch tại bộ phận tiếp
nhận và trả kết quả dán tại trụ sở Ủy ban nhân dân các phường, phường trên địa bàn.
Đảm bảo hồ sơ yêu cầu đăng ký hộ tịch của công dân được giải quyết đúng thời hạn;
công tác đăng ký và quản lý khai sinh ngoài việc bảo đảm giải quyết hồ sơ của công dân,
tổ chức kịp thời, chính xác, đúng pháp luật cần chú trọng triệt để cải cách thủ tục hành
chính, công khai, minh bạch, đơn giản hóa về thủ tục.
Thứ sáu, nghiêm túc thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực
hiện hoạt động đăng ký khai sinh, khai tử trên địa bàn Phường Phan Bội Châu.
Tăng cường thanh tra, kiểm tra việc chấp hành trong lĩnh vực đăng ký hộ tịch
nhằm giúp Ủy ban nhân dân cấp phường có thể nắm bắt, điều chỉnh và làm đúng những
nguyên tắc, quy định về lĩnh vực đăng ký hộ tịch, ngăn chặn kịp thời những việc làm sai
phạm, kiến nghị sửa đổi, bổ sung những quy định bất cập, không phù hợp với thực tiễn.
Kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, sai phạm trong công tác đăng ký hộ
tịch được phát hiện qua công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo hoặc kiến nghị,
phản ánh. Để thực hiện tốt công tác này, thì Uỷ ban nhân dân Phường Phan Bội Châu cần
xây dựng kế hoạch hằng năm thực hiện kiểm tra, thanh tra, tránh việc kiểm tra chỉ mang
tính hình thức, khắc phục những thiếu sót, nhằm kịp thời chấn chỉnh những sai phạm có
thể xảy ra và tập trung kiểm tra lại đối với những đơn vị thường xuyên có nhiều sai sót,
yếu kém trong nhiều năm. Đồng thời cần có sự kết hợp giữa các hình thức kiểm tra, ngoài
việc kiểm tra định kỳ còn tăng cường kiểm tra đột xuất để góp phần nâng cao chất lượng
công tác đăng ký hộ tịch.

24
25
 KẾT LUẬN
Trên cơ sở nghiên cứu số liệu thống kê của UBND phường Phan Bội Châu, quận
Hồng Bàng, thành phố Hải Phòng về thực tiễn đăng ký hộ tịch nói chung và hoạt động
đăng ký khai sinh, khai tử nói riêng trong giai đoạn 2018-2021, có thể thấy cùng với sự
hiểu biết của người dân và thực hiện việc tuyên truyền phổ biến pháp luật về đăng ký
khai sinh và khai tử cho người thân thì cơ bản được thực hiện đúng quy định pháp luật.
Việc tìm ra nguyên nhân của thực trạng này và đề ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu
quả quá trình thực hiện đăng ký hộ tịch trong thời gian tới là rất cần thiết. Qua đó có thể
thấy việc thực hiện quy định pháp luật về đăng ký khai sinh và khai tử là nhiệm vụ không
của riêng ai, đòi hỏi các cấp chính quyền, cơ quan, tổ chức và toàn thể nhân dân trên địa
bàn phường Phan Bội Châu cũng như cả thành phố Hải Phòng cùng thực hiện để bảo đảm
hiệu quả thực thi việc áp dụng quy định của pháp luật về đăng ký hộ tịch.
Quá trình công tác thực tập tại UBND phường Phan Bội Châu đã giúp cho em có
được nhiều hểu biết đúc kết nhiều kinh nghiệm quý giá, nhất là trong. Ngoài ra việc áp
dụng những kiến thức lý thuyết vào trong thực tế chưa hoàn toàn hiệu quả.. Báo cáo thực
tập này là kết quả của quá trình học tập, tìm hiểu, tự đánh giá và nhận xét về thực tiễn
hoạt động đăng ký khai sinh, khai tử tại UBND phường Phan Bội Châu giai đoạn 2018-
2021. Do thời gian thực tập còn hạn chế và kiến thức chưa thực sự chuyên sâu nên không
tránh khỏi những thiếu sót trong quá trình làm. Mong thầy cô giúp đỡ, góp ý để em hoàn
thiện kiến thức của mình hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!

26
 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Văn bản pháp luật
1. Luật Hộ tịch năm 2014.
2. Bộ Tư pháp (2015), Thông tư 15/2015/TT-BTP quy định chi tiết thi hành một số điều
của Luật hộ tịch và Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện
pháp thi hành Luật hộ tịch, Hà Nội.
3. Chính phủ (2015), Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện
pháp thi hành Luật hộ tịch, Hà Nội.
4. Chính phủ (2020), Thông tư 04/2020/TT-BTP quy định chi tiết một số điều và biện
pháp thi hành Luật hộ tịch, Hà Nội.
Tài liệu tham khảo
5. Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực (2015), Nội dung cơ bản của đề án cơ sở dữ liệu
hộ tịch điện tử toàn quốc, Hà Nội.
6. Cục pháp chế và cải cách hành chính tư pháp (2015), Vấn đề cấp số định danh cá
nhân cho trẻ em khi đăng ký khai sinh trong nghị định quy định chi tiết một số điều và
biện pháp thi hành Luật căn cước công dân, Bộ Công an, Hà Nội.
7. Ủy ban nhân dân phường Phan Bội Châu (2017), Báo cáo số 112/BC-UBND ngày
15 tháng 01 năm 2018 về Công tác phổ biến giáo dục pháp luật năm 2017.
8. Ủy ban nhân dân phường Phan Bội Châu (2018), Báo cáo số 145/BC-UBND ngày
06 tháng 06 năm 2019 về Công tác phổ biến giáo dục pháp luật năm 2018.
9. Ủy ban nhân dân phường Phan Bội Châu (2018), Báo cáo số 217/BC-UBND ngày
24 tháng 10 năm 2018 Tình hình theo dõi thi hành pháp luật năm 2018 (Số liệu từ ngày
01/1/2017 đến ngày 30/9/2018).
10. Ủy ban nhân dân phường Phan Bội Châu (2018), Báo cáo số 285/BC-UBND ngày
21 tháng 10 năm 2018 Sơ kết 03 năm triển khai thực hiện Luật Hộ tịch.
11. Ủy ban nhân dân phường Phan Bội Châu (2019), Báo cáo số 337/BC-UBND ngày
31 tháng 12 năm 2019 về Kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2019, nhiệm vụ công tác trọng
tâm năm 2020.
12. Ủy ban nhân dân phường Phan Bội Châu (2020), Báo cáo số 379/BC-UBND ngày
31 tháng 12 năm 2020 về Kết quả công tác Tư pháp năm 2020 và phương hướng nhiệm
vụ năm 2021.

27