ปฏิ กิริยาเคมี

ปฏิกิริยาเคมี
ปฏิกิริยาเคมี คือ การเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากการ
จัดเรียงตัวใหม่ของอะตอมของธาตุ โดยไม่มีการ
เปลี่ยนแปลงชนิดของธาตุ
ปฏิกิริยาเคมี
สมการเคมี
การเกิดปฏิกิริยาเคมีจะแสดงรายละเอียดด้วยสมการเคมี
1. สารตัง้ ต้นอยูท่ างซ้ายของลูกศร
2. สารผลิตภัณฑ์อยูท่ างขวาของลูกศร
3. จํานวนอะตอมของธาตุแต่ละชนิดจะต้องเท่ากันทั้ง
เลขสัมประสิทธิ์
ด้านซ้ายและขวาของสมการ
สมการเคมี
การแสดงภาวะและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับปฏิกิริยาเคมี
1. สถานะของสาร
พี่ ๆ ดูหนังสือหน้า 99-101
2. การดูดหรือคายพลังงาน ประกอบนะคะ จะได้เ ข้า ใจ
มากขึ้นค่ะ
3. การใช้ตวั เร่งปฏิกิริยา
4. อื่น ๆ
สมการเคมี
1. สถานะของสาร
สมการเคมี
2. การดูดและคายพลังงาน
สมการเคมี
2.1 ปฏิกิริยาดูดพลังงาน

• ระบบดูดพลังงานจากสิ่งแวดล้อมเข้าไป

• เมื่อจับภาชนะจะรูส้ ึกเย็น หรือมีหยดนํ้าเกาะข้างภาชนะ

สมการเคมี
2.2 ปฏิกิริยาคายพลังงาน

• ระบบคายพลังงานให้แก่สิ่งแวดล้อม

• เมื่อจับภาชนะจะรูส้ ึกร้อน หรือมีไอนํ้าลอยขึ้นข้างบน รวม

ไปถึงระเบิด
สมการเคมี
3. การใช้ตวั เร่งปฏิกิริยา (catalyst)
• ตัวเร่งปฏิกิริยาจะไม่ทาํ ปฏิกิริยากับสารตัง้ ต้น ทําหน้าที่เพียงเร่ง
ปฏิกิริยาให้เร็วขึ้นเท่านั้น
• เช่น enzyme ต่าง ๆ , Pt และ Ni
สมการเคมี
4. อื่น ๆ

• ความร้อน

• แสง/ที่มืด

• สภาวะความเป็ นกรดเบส
อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี
อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี
ปัจจัยทีส่ ง่ ผลต่อการเกิดปฏิกริ ยิ าเคมี
1. ธรรมชาติของสารตั้งต้น
2. ความเข้มข้น พี่ ๆ คิดว่าเรื่องเหล่านี้ สามารถ
อธิ บ ายสิ่ ง ต่ า ง ๆ ที่ เ กิ ด ขึ้ นใน
3. พื้นที่ผิวของสารตั้งต้น ชีวิตประจําวันอย่างไรบ้างคะ
4. ความดัน
5. อุณหภูมิ
6. ตัวเร่งปฏิกิรยิ า
อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี
1. ธรรมชาติของสารตัง้ ต้น
• สารแต่ละชนิดมีสมบัตเิ ฉพาะตัว ทําให้มีความไวต่อการเกิดปฏิกิรยิ าเคมีไม่เท่ากัน
เช่น
1. โลหะโซเดียมทําปฏิกิรยิ ากับนํ้าอย่างรุนแรง แต่โลหะแมกนีเซียมทําปฏิกิริยากับ
นํ้าไม่รุนแรง
2. ฟอสฟอรัสขาวลุกไหม้ในอากาศ ฟอสฟอรัสแดงทําหัวไม้ขีดไฟ ส่วนฟอสฟอรัส
ดําเสถียร
อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี
2. ความเข้มข้นของสาร
• สารตัง้ ต้นมีความเข้มข้นมากจะทําให้ปฏิกิริยาเคมีเกิดได้เร็วขึ้น
อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี
3. พื้นที่ผิวของสารตัง้ ต้น
• สารตัง้ ต้นมีพ้ ืนที่ผิวมากจะเกิดปฏิกิริยาได้เร็ว
• มีผลกับสารตั้งต้นที่มีสถานะเป็ นของแข็งทําปฏิกิริยากับสารตั้งต้นที่มี
สถานะเป็ นของเหลว
อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี
4. ความดัน
• สารตั้ ง ต้ น มี พลั ง งานมากขึ้ นจึ ง
เกิดปฏิกิริยาได้เร็ว
• มี ผ ลกั บ สารตั้ ง ต้น ที่ มี ส ถานะเป็ น
แก๊สเท่านั้น
อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี
5. อุณหภูมิ
• เมื่ อระบบมี อุ ณ หภู มิ มากขึ้ น มี
แนวโน้ม ที่ จ ะเกิ ด ปฏิ กิ ริ ย าได้เ ร็ ว
เพราะอนุภาคของสารเคลื่อนที่ได้เร็ว
ขึ้น
อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี
6. ตัวเร่งปฏิกิริยา
• บางปฏิกิริยาจําเป็ นต้องใช้ตวั เร่งปฏิกิริยา เพื่อให้ปฏิกิริยาเกิดได้เร็วขึ้น
• ตัวเร่งปฏิกิริยามักเป็ นโลหะหรือเอนไซม์
ปฏิกิริยารีดอกซ์
ปฏิ กิริย ารีดอกซ์ คือ ปฏิกิริยาที่มีการถ่ ายโอน
ระหว่างสารเคมี
• ปฏิกิรยิ ารีดอกซ์บางปฏิกิริยาสามารถทําให้เกิด
กระแสไฟฟ้ าได้
ปฏิกิริยารีดอกซ์
ปฏิกิริยารีดอกซ์
ปฏิกิริยารีดอกซ์
ปฏิกิริยารีดอกซ์ที่พบในชีวิตประจําวัน
1. การสังเคราะห์ดว้ ยแสง
2. การหายใจ
3. การชุบโลหะ
4. เซลล์ไฟฟ้ าเคมี
ปฏิกิริยารีดอกซ์
เซลล์ไฟฟ้าเคมี
• เซลล์ไฟฟ้ าเคมี คือ เครื่องมือหรืออุปกรณ์ทางเคมีที่เกิดจากการ
เปลี่ยนแปลงพลังงานเคมีเป็ นพลังงานไฟฟ้ า หรือไฟฟ้ าเป็ นเคมี
1. ถ่านไฟฉาย
2. แบตเตอรี่