Nguyễn Quang Sáng sinh ngày 12/01/1932 tại Tỉnh An Giang, là nhà văn Việt Nam từng đoạt

Giải
thưởng Hồ Chí Minh về Văn học - Nghệ thuật đợt II năm 2000. Những tác phẩm của ông thấm đượm
tình người, vừa gần gũi vừa giản dị tạo nên những ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Văn bản tiêu
biểu của Nguyễn Quang Sáng là truyện ngắn "Chiếc lược ngà" vào tháng 9 năm 1966 tại chiến trường
Nam Bộ trong những tháng ngày sôi sục đánh Mĩ.

Câu chuyện về con chim khướu, một lần sơ ý thằng con trai để chim sổ lồng bay đi mất nhưng ngờ đâu
nó lại trở về. Nhưng đến lần thứ hai khi chim bị sổ lồng nó đã trở về với con chim mái, nhưng không vào
lồng nữa mà bay thẳng lên bầu trời với tình yêu và tự do. Điều này giúp tác giả truyền đạt thông điệp về
tình yêu và sự trân trọng đối với tự nhiên và động vật.
Trước hết, con khướu - nhân vật chính trong câu chuyện - được miêu tả một cách chi tiết và cụ thể. Nó
sống trong một chiếc lồng đẹp mắt, "cái lồng tre nổi tiếng của Lạng Sơn," có mái lồng như mái đình và
được trang trí với hình hoa văn. Từ bên trong chiếc lồng này, con khướu có thể thấy khoảng trời bát ngát
thông qua mảnh vườn. Cuộc sống của nó hàng ngày rất tĩnh lặng, với đầy đủ thức ăn và nước uống, chỉ
cần tập trung vào việc hót. Bên cạnh việc nêu rõ điều kiện sống, tác giả còn mô tả ngoại hình của con
khướu với một lớp lông đen và cái chóp trắng trên đầu. Sự phân biệt giữa ngoại hình và âm thanh của
con khướu làm cho nó trở nên độc đáo và đặc biệt.
Lối sống của con khướu trong gia đình tạo ra sự kết nối chặt chẽ giữa nó và gia đình. Nó đã trở thành
một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đem lại niềm vui cho gia đìnhSự mất đi của con
khướu lần đầu đã tạo ra sự bất ổn, lo lắng trong gia đình, đặc biệt là con trai lớn. Cuộc sống gia đình trở
nên không bình thường, và "tôi" tỏ ra buồn bã. Tuy nhiên, khi con khướu quay trở về lần đầu tiên, niềm
vui và sự hạnh phúc lan tỏa trong gia đình, tạo ra một bầu không khí ấm áp. Mọi người đều đón chào nó
về như một thành viên quý báu trở lại. Tác giả sử dụng tình cảm này để thể hiện sự gắn kết và lòng yêu
thương trong gia đình.
Tuy nhiên, lần thứ hai khi con khướu bay đi, gia đình đã trở nên thấp thoáng lo lắng hơn. Họ không còn
lo sợ mất nó như lần trước, mà tin tưởng rằng nó sẽ quay trở lại. Con trai lớn của "tôi" vẫn treo lồng để
đón chào nó. Sự lặp lại của tình huống này phản ánh sự phát triển của tình cảm và niềm tin trong gia
đình.
Cuối cùng, khi con khướu không quay trở lại, nhân vật "tôi" cảm thấy tràn ngập sự thấu hiểu. Ông nhận
thức được rằng tự do của con khướu là điều quan trọng, và "tôi" đã hiểu rằng không thể giam giữ nó. Sự
kết thúc của câu chuyện phản ánh sự thay đổi trong tâm hồn và nhận thức của "tôi."
Bằng việc sử dụng thành công ngôi kể thứ nhất, ngôn ngữ trong sáng, giản dị, dễ hiểu và hình ảnh gần
gũi, thân thuộc, Nguyễn Quang Sáng đã sáng tạo nên một câu chuyện hết sức hấp dẫn. Hình ảnh con
khướu bay đi rồi lại trở về chính là biểu tượng của thiên nhiên tươi đẹp. Thông qua hình tượng này, nhà
văn khéo léo bày tỏ thông điệp ý nghĩa về việc yêu, trân trọng tự nhiên cùng cuộc sống.
Nguyễn Quang Sáng đã sử dụng một ngôn ngữ đẹp và hình ảnh sống động để tạo ra một câu chuyện
sâu sắc về tình cảm, sự kết nối và sự thay đổi trong cuộc sống.