You are on page 1of 49

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI

BÀI THẢO LUẬN

Đề tài: PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG TRÊN


Giáo viên hướng dẫn:
SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI
Nhóm thực hiện: 02
Học phần: Ở VIỆT
Thị NAM
trường HIỆN
chứng NAY
khoán
Mã lớp học phần:

HÀ NỘI – 2023
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
Thị trường chứng khoán Nhóm 2

BIÊN BẢN HỌP NHÓM LẦN 1

I. Thời gian và địa điểm


1. Thời gian: 20:00 ngày tháng năm 2023
2. Địa điểm: Trực tuyến trên google meet.
II. Số thành viên tham gia: thành viên nhóm 2
- Chủ trì: Nguyễn Anh Hoa
- Thư kí:
- Và các thành viên nhóm 2
III. Nội dung thảo luận
 Triển khai đề tài nhóm.
 Lên ý tưởng nội dung chính của bài thảo luận.
 Đưa ra hướng thảo luận cụ thể.
 Phân chia công việc cụ thể cho từng thành viên thực hiện.
IV. Đánh giá chung kết quả cuộc họp
 Các thành viên đều tham gia đầy đủ.
 Lên ý tưởng rất tích cực, sáng tạo, tràn đầy năng lượng.
 Buổi họp diễn ra thành công tốt đẹp.
Thời gian kết thúc: 21:30 cùng ngày

Hà Nội, ngày tháng năm 2023

Thư kí Nhóm trưởng


(Kí và ghi rõ họ tên) (Kí và ghi rõ họ tên)
Hoa

Nguyễn Anh Hoa

BẢNG ĐÁNH GIÁ THÀNH VIÊN NHÓM 2

2
Thị trường chứng khoán Nhóm 2

Đánh giá
STT Họ và tên Nội dung công việc
chung

1 Nội dung thuyết trình

2 Nội dung thuyết trình

Nội dung thuyết trình,


3
word

4 Nội dung thuyết trình

5 Nội dung thuyết trình

6 Powerpoint, word

7 Nội dung thuyết trình

8 Nội dung thuyết trình

Ghi chú: A: hoàn thành tốt


A+: hoàn thành xuất sắc
Biên bản và bảng đánh giá đã được trình bày trước tất cả các thành viên trong
nhóm. Cả nhóm đã đồng ý với những điều đã viết như trên.

Hà Nội, ngày 04 tháng 10 năm 2023

Thư kí Nhóm trưởng


(Kí và ghi rõ họ tên) (Kí và ghi rõ họ tên)
Hoa
Nguyễn Anh Hoa

3
Thị trường chứng khoán Nhóm 2

MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU............................................................................................................................5

PHẦN I: CƠ SỞ LÝ THUYẾT................................................................................................5

1. SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN..........................................................................................................5


2. VAI TRÒ CỦA SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN.................................................................................5
3. CÁC HOAT ̣ ĐÔṆ G CƠ BẢN CỦA SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN:....................................................5
3.1. Hoạt động niêm yết chứng khoán........................................................................................................5
3.2. Hoạt động cung cấp và công bố thông tin............................................................................................7
3.3. Hoạt động tổ chức giao dịch và giao dịch chứng khoán......................................................................9
3.4. Hoạt động quản lý và giám sát...........................................................................................................10
PHẦN II: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TRÊN SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN
HÀ NỘI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY......................................................................................10

1. TỔNG QUAN VỀ SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI..............................................................10


1.1. Khái quát về Sở giao dịch HNX.........................................................................................................10
1.2. Cấu trúc thị trường chứng khoán trên SGD HNX:...........................................................................11
1.3. Chức năng và mục tiêu của SGD HNX....................................................................................13
1.3.1 Chức năng của sàn giao dịch chứng khoán.................................................................................................13
1.3.2 Mục tiêu hoạt động của sàn giao dịch chứng khoán:..............................................................................13
1.4. Nhiệm vụ và quyền hạn của SGD HNX.............................................................................................13
1.4.1 Nhiệm vụ của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội.....................................................................................13
1.4.2 Quyền hạn của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội....................................................................................13
2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG GIAO DỊCH CỦA SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI.................15
2.1. Hoạt động niêm yết và hủy niêm yết..................................................................................................15
2.1.1. Hoạt động niêm yết......................................................................................................................................15
2.1.2. Hoạt động hủy niêm yết...............................................................................................................................19
2.2. Hoạt động cung cấp và công bố thông tin..........................................................................................21
2.3. Hoạt động tổ chức giao dịch và giao dịch chứng khoán...................................................................24
2.4. Hoạt động quản lý và giám sát...........................................................................................................32
2.5. Hoạt động giáo dục và đào tạo...........................................................................................................34
3. TÌNH HÌNH THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM...................................................................34
3.1. Về kinh tế.....................................................................................................................................34
3.2. Nhân lực.......................................................................................................................................36
3.3. Về cơ sở vật chất kỹ thuật...........................................................................................................36
4. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI..................38
4.1. Ưu điểm...............................................................................................................................................38
4.2. Nhược điểm.........................................................................................................................................40
4.2.1 Nhược điểm....................................................................................................................................................40
4.2.2 Nguyên nhân..................................................................................................................................................43

PHẦN III: MỘT SỐ GỢI Ý GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG SỞ
GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI.............................................................................45

1. ĐỊNH HƯỚNG HOẠT ĐỘNG CỦA SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI................................45
1.1. Mục tiêu.......................................................................................................................................45
1.2. Giải pháp thực hiện.....................................................................................................................46
2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP....................................................................................................................47
KẾT LUẬN..............................................................................................................................48

4
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
LỜI MỞ ĐẦU

Theo thời gian, sự phát triển kinh tế, nhu cầu về vốn dài hạn cho đầu tư phát
triển ngày càng cao. Chính vì vậy thị trường vốn đã ra đời để đáp ứng các nhu cầu này.
Để huy động được vốn dài hạn, bên cạnh việc đi vay ngân hàng thông qua hình thức
tài chính gián tiếp, Chính phủ và doanh nghiệp còn huy động vốn thông qua hình thức
phát hành chứng khoán. Khi một bộ phận các chứng khoán có giá trị nhất định được
phát hành, thì sẽ xuất hiện nhu cầu mua, bán chứng khoán; và đây chính là sự ra đời
của Thị trường chứng khoán với tư cách là một bộ phận của Thị trường vốn nhu cầu
mua, bán và trao đổi các loại chứng khoán.
Chính vì vậy, nhóm 2 chúng em xin được làm bài thảo luận với chủ đề: “Phân
tích hoạt động trên sở giao dịch chứng khoán Hà Nội ở Việt Nam hiện nay” để tìm
hiểu về hoạt động của sở giao dịch chứng khoán Hà Nội, đồng thời đưa ra các gợi ý
giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động sở giao dịch chứng khoán Hà Nội.
Phần I: Cơ sở lý thuyết
1. Sở giao dịch chứng khoán
Sở giao dịch chứng khoán là chợ mua bán chứng khoán.
Sở giao dịch chứng khoán (Securities Exchange/ Bourse) là một thị trường
chứng khoán có tổ chức, được điều khiển ở trình độ cao và hoạt động của nó gắn với
một không gian, địa điểm nhất định.
Sở giao dịch chứng khoán là nơi gặp gỡ giữa các nhà môi giới chứng khoán để
thoả thuận, thương lượng, đấu giá mua bán chứng khoán, là cơ quan phục vụ cho các
hoạt động giao dịch mua bán chứng khoán.
Sở giao dịch chứng khoán là một tổ chức cung cấp các phương tiện, dịch vụ, cơ
sở vật chất… cho những nhà môi giới chứng khoán hoặc những thành viên giao dịch
để mua bán chuyển nhượng chứng khoán.
Sở giao dịch chứng khoán là một định chế có chức năng tổ chức thực hiện và
quản lý các giao dịch chứng khoán của các đơn vị thành viên của TTCK tập trung.
Sở giao dịch chứng khoán là nơi tổ chức giao dịch mua đi bán lại các loại
chứng khoán đã phát hành lần đầu qua thị trường sơ cấp một cách trật tự, tập trung,
trên cơ sở những quy tắc luật lệ được ấn định trước (Đây là dạng TTCK thứ cấp và tập
trung).
2. Vai trò của sở giao dịch chứng khoán
Sở giao dịch chứng khoán có vai trò là tổ chức vận hành thị trường chứng
khoán tập trung thông qua các bộ phận chức năng như: Quản lí niêm yết, quản lí giao
dịch, quản lí công bố thông tin, thanh tra giám sát… trên cơ sở các văn bản pháp luật
của nhà nước và các quy định của Sở.
3. Các hoạt động cơ bản của sở giao dịch chứng khoán:
3.1. Hoạt động niêm yết chứng khoán
5
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
Khoản 24 Điều 4 Luật chứng khoán 2019: “Niêm yết chứng khoán là việc đưa
chứng khoán có đủ điều kiện niêm yết vào giao dịch trên hệ thống giao dịch cho chứng
khoán niêm yết.”
Niêm yết chứng khoán là một quá trình mà một Sở giao dịch chứng khoán chấp
thuận cho tổ chức phát hành chứng khoán được phép giao dịch trên Sở giao dịch
chứng khoán nếu tổ chức này đáp ứng được những điều kiện nhất định của Sở giao
dịch đó.
- Mục đích niêm yết chứng khoán:
Thứ nhất, thiết lập quan hệ hợp đồng giữa Sở giao dịch chứng khoán với tổ
chức phát hành có chứng khoán niêm yết, từ đó quy định trách nhiệm và nghĩa vụ của
tổ chức phát hành trong việc công bố thông tin, đảm bảo tính trung thực, công khai và
công bằng.
Thứ hai, nhằm mục đích hỗ trợ thị trường hoạt động ổn định, xây dựng lòng tin
của công chúng đối với thị trường chứng khoán bằng cách lựa chọn các chứng khoán
có chất lượng cao để giao dịch.
Thứ ba, cung cấp cho các nhà đầu tư những thông tin về các tổ chức phát hành.
Thứ tư, giúp cho việc xác định giá chứng khoán được công bằng trên thị trường
đấu giá vì thông qua việc niêm yết công khai, giá chứng khoán được hình thành dựa
trên sự tiếp xúc hiệu quả giữa cung và cầu chứng khoán.
- Phân loại:
+ Niêm yết lần đầu (Initial Listing): Niêm yết lần đầu là việc cho phép chứng
khoán của tổ chức phát hành được đăng kí niêm yết giao dịch chứng khoán lần đầu
tiên sau khi phát hành ra công chúng (IPO) khi tổ chức phát hành đó đáp ứng được các
tiêu chuẩn về niêm yết.
+ Niêm yết bổ sung (Additional Listing): Niêm yết bổ sung là quá trình chấp
thuận của Sở giao dịch chứng khoán cho một công ty niêm yết được niêm yết các cổ
phiếu mới phát hành với mục đích tăng vốn hay vì các mục đích khác như sáp nhập,
chi trả cổ tức, thực hiện các trái quyền hoặc thực hiện các trái phiếu chuyển đổi thành
cổ phiếu…
+ Thay đổi niêm yết (Change Listing): Thay đổi niêm yết phát sinh khi công ty
niêm yết thay đổi tên chứng khoán giao dịch, khối lượng, mệnh giá hoặc tổng giá trị
chứng khoán được niêm yết của mình.
+ Niêm yết lại (Relisting): Là việc cho phép một công ty phát hành được tiếp
tục niêm yết trở lại các chứng khoán trước đây đã bị huỷ bỏ niêm yết vì các lí do
không đáp ứng được các tiêu chuẩn duy trì niêm yết.
+ Niêm yết cửa sau (Back door Listing): Là trường hợp một tổ chức niêm yết
chính thức sáp nhập, liên kết hoặc tham gia vào hiệp hội với một tổ chức, nhóm không
niêm yết và kết quả là các tổ chức không niêm yết đó lấy được quyền kiểm soát tổ
chức niêm yết.

6
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
+ Niêm yết toàn phần và niêm yết từng phần (Dual Listing & Partial listing):
Niêm yết toàn phần là việc niêm yết tất cả các cổ phiếu sau khi đã phát hành ra công
chúng trên một Sở giao dịch chứng khoán trong nước hoặc nước ngoài.
Niêm yết từng phần là việc niêm yết một phần trong tổng số chứng khoán đã
phát hành ra công chúng của lần phát hành đó, phần còn lại không hoặc chưa được
niêm yết.
Niêm yết từng phần thường diễn ra ở các công ty lớn do Chính phủ kiểm soát,
phần chứng khoán phát hành ra thị trường do các nhà đầu tư cá nhân nắm giữ được
niêm yết, còn phần nắm giữ của Chính phủ hoặc tổ chức đại diện cho Chính phủ nắm
giữ không được niêm yết.
Những ưu điểm, nhược điểm đối với doanh nghiệp được niêm yết chứng
khoán ở sở giao dịch chứng khoán:
Ưu điểm: làm tăng uy tín cho doanh nghiệp tạo điều kiện thuận lợi hơn cho
doanh nghiệp trong kinh doanh; làm tăng thanh khoản đối với chứng khoán của doanh
nghiệp; tạo điều kiện cho doanh nghiệp huy động vốn và chi phí thấp; thúc đẩy việc tổ
chức quản lý có hiệu quả; giá trị của công ty được đánh giá và được bộc lộ rõ ràng hơn
và có thể được hưởng một khoản ưu đãi nhất định.
Nhược điểm: lộ thông tin; có thể cản trở trong việc thâu tóm và sáp nhập; quyền
kiểm soát có thể bị đe dọa; áp lực bị giám sát, kiểm tra từ nhiều phía và áp lực đối với
lãnh đạo doanh nghiệp về kết quả hoạt động sản xuất – kinh doanh; chi phí niêm yết
khá tốn kém: phí niêm yết lần đầu, phí niêm yết lại chứng khoán hay phí niêm yết
hàng năm, …
3.2. Hoạt động cung cấp và công bố thông tin
● Hoạt động cung cấp thông tin:
Trên sàn giao dịch chứng khoán, hoạt động cung cấp thông tin là một phần
quan trọng trong việc hỗ trợ nhà đầu tư, cung cấp thông tin hiệu quả và quan trọng để
họ có thể ra quyết định đầu tư thông minh. Dưới đây là một số hoạt động cung cấp
thông tin cốt lõi trên sàn giao dịch chứng khoán:
- Hiển thị giá cả: Sàn giao dịch cung cấp thông tin về giá cả của các chứng
khoán, bao gồm giá mở cửa, giá đóng cửa, giá cao nhất, và giá thấp nhất trong một
ngày giao dịch. Thông tin này thường được cập nhật theo thời gian thực.
- Bảng giá cổ phiếu: Bảng giá cổ phiếu là một danh sách các chứng khoán
được niêm yết trên sàn giao dịch với thông tin về giá cả hiện tại và thay đổi giá trong
ngày.
- Biểu đồ và dữ liệu kỹ thuật: Sàn giao dịch cung cấp biểu đồ và dữ liệu kỹ
thuật về các chứng khoán, cho phép nhà đầu tư theo dõi xu hướng giá cả, khối lượng
giao dịch, và các chỉ báo kỹ thuật khác.
- Tin tức thị trường: Sàn giao dịch thường cung cấp tin tức và thông tin thị
trường, bao gồm thông tin về sự kiện kinh tế, tin tức liên quan đến các chứng khoán cụ
thể, và bất kỳ thông tin sự kiện nào có thể ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán.
7
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
- Thông tin tài chính công ty: Sàn giao dịch cung cấp thông tin về công ty
niêm yết, bao gồm báo cáo tài chính, thông tin về doanh nghiệp, và các thông tin khác
liên quan đến quá trình quản lý công ty.
- Thông tin thị trường phái sinh: Nếu có, sàn giao dịch cung cấp thông tin về
thị trường phái sinh, bao gồm hợp đồng tương lai và tùy chọn trên các chỉ số chứng
khoán hoặc hàng hóa.
Tất cả các thông tin này giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư dựa trên
thông tin cụ thể và thị trường chứng khoán hiện tại.
 Hoạt động công bố thông tin:
Nguyên tắc công bố thông tin (Thông tư 96/2020/TT-BTC hướng dẫn công bố
thông tin trên thị trường chứng khoán):
- Việc công bố thông tin phải đầy đủ, chính xác, kịp thời theo quy định pháp
luật. Việc công bố các thông tin cá nhân bao gồm: Căn cước công dân, Chứng minh
nhân dân, Chứng minh quân nhân, Hộ chiếu còn hiệu lực, địa chỉ liên lạc, địa chỉ
thường trú, số điện thoại, số fax, thư điện tử, số tài khoản giao dịch chứng khoán, số
tài khoản lưu ký chứng khoán, số tài khoản ngân hàng, mã số giao dịch của nhà đầu tư
nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài sở hữu trên 50% vốn điều lệ chỉ
được thực hiện nếu cá nhân đó đồng ý.
- Đối tượng công bố thông tin phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội
dung thông tin công bố. Trường hợp có sự thay đổi nội dung thông tin đã công bố, đối
tượng công bố thông tin phải công bố kịp thời, đầy đủ nội dung thay đổi và lý do thay
đổi so với thông tin đã công bố trước đó.
- Các đối tượng quy định tại Điều 2 Thông tư này khi công bố thông tin phải
đồng thời báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và Sở giao dịch chứng khoán nơi
chứng khoán đó niêm yết, đăng ký giao dịch về nội dung thông tin công bố, bao gồm
đầy đủ các thông tin theo quy định. Trường hợp thông tin công bố bao gồm các thông
tin cá nhân quy định tại khoản 1 Điều này và các đối tượng công bố thông tin không
đồng ý công khai các thông tin này thì phải gửi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và Sở
giao dịch chứng khoán 02 bản tài liệu, trong đó 01 bản bao gồm đầy đủ thông tin cá
nhân và 01 bản không bao gồm thông tin cá nhân để Ủy ban Chứng khoán Nhà nước
và Sở giao dịch chứng khoán thực hiện công khai thông tin.
- Việc công bố thông tin của tổ chức phải do người đại diện theo pháp luật hoặc
người được ủy quyền công bố thông tin thực hiện. Việc công bố thông tin của cá nhân
do cá nhân tự thực hiện hoặc ủy quyền cho tổ chức hoặc cá nhân khác thực hiện. Việc
công bố thông tin do người thực hiện công bố thông tin thực hiện được quy định cụ thể
tại Điều 6 Thông tư này.
- Các đối tượng công bố thông tin có trách nhiệm bảo quản, lưu giữ thông tin đã
công bố, báo cáo theo quy định tại Thông tư này như sau:
Các thông tin công bố định kỳ, thông tin về việc đăng ký công ty đại chúng phải
được lưu giữ dưới dạng văn bản (nếu có) và dữ liệu điện tử tối thiểu 10 năm. Các

8
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
thông tin này phải được lưu giữ và truy cập được trên trang thông tin điện tử của đối
tượng công bố thông tin tối thiểu là 05 năm.
Các thông tin công bố bất thường, theo yêu cầu hoặc các hoạt động khác phải
được lưu giữ và truy cập được trên trang thông tin điện tử của đối tượng công bố thông
tin tối thiểu là 05 năm.
3.3. Hoạt động tổ chức giao dịch và giao dịch chứng khoán
Căn cứ vào Thông tư 120/2020/TT-BTC giao dịch cổ phiếu niêm yết, đăng ký
giao dịch và chứng chỉ quỹ: Phương thức khớp lệnh và phương thức thỏa thuận.
Phương thức giao dịch thỏa thuận là phương thức giao dịch trong đó các bên
tham gia giao dịch thông qua thành viên giao dịch tự thoả thuận về các điều kiện giao
dịch trên hệ thống giao dịch chứng khoán; hoặc các bên tham gia giao dịch thỏa thuận,
thực hiện giao dịch, sau đó thông qua thành viên giao dịch ghi nhận kết quả giao dịch
vào hệ thống giao dịch chứng khoán.
- Giao dịch trong ngày là giao dịch mua và bán cùng một mã chứng khoán nhà
đầu tư chưa sở hữu với cùng một khối lượng giao dịch, thực hiện trên cùng một tài
khoản và trong cùng một ngày giao dịch.
- Giao dịch mua bắt buộc (buy in) là giao dịch mua chứng khoán để bảo đảm có
đủ số lượng chứng khoán thanh toán cho các giao dịch thiếu chứng khoán theo quy
định pháp luật.
- Giao dịch ký quỹ tại công ty chứng khoán (sau đây gọi là giao dịch ký quỹ) là
giao dịch mua chứng khoán có sử dụng tiền vay của công ty chứng khoán, trong đó
chứng khoán có được từ giao dịch này và các chứng khoán khác được giao dịch ký
quỹ của nhà đầu tư được sử dụng làm tài sản bảo đảm cho khoản vay trên.
- Giao dịch bán khống có tài sản bảo đảm (sau đây gọi là giao dịch bán khống
có bảo đảm) là giao dịch bán chứng khoán đã được vay trên hệ thống vay và cho vay
chứng khoán của Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam. Người bán
sau đó có nghĩa vụ mua lại số chứng khoán đó để hoàn trả khoản đã vay.
Phương thức khớp lệnh tập trung là phương thức giao dịch được thực hiện trên
hệ thống giao dịch chứng khoán trên cơ sở so khớp các lệnh mua và lệnh bán chứng
khoán. Phương thức khớp lệnh tập trung bao gồm khớp lệnh định kỳ và khớp lệnh liên
tục.
- Khớp lệnh định kỳ là phương thức giao dịch được thực hiện trên hệ thống giao
dịch chứng khoán trên cơ sở so khớp các lệnh mua và lệnh bán chứng khoán tại một
thời điểm xác định.
- Khớp lệnh liên tục là phương thức giao dịch được thực hiện trên hệ thống giao
dịch chứng khoán trên cơ sở so khớp các lệnh mua và lệnh bán chứng khoán ngay khi
lệnh được nhập vào hệ thống giao dịch chứng khoán.
Hệ thống và quy trình giao dịch tại Sở giao dịch chứng khoán: Khách hàng mở
tài khoản giao dịch; Đặt lệnh tại công ty chứng khoán; Tiến hành khớp lệnh; Thông

9
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
báo kết quả giao dịch; Thanh toán, bù trừ chứng khoán; Đăng ký chứng khoán; Lưu ký
chứng khoán; Ký gửi chứng khoán; Rút chứng khoán.
3.4. Hoạt động quản lý và giám sát
(Căn cứ Thông tư 95/2020/TT-BTC hướng dẫn giám sát giao dịch chứng khoán
trên thị trường chứng khoán)
Khái niệm: Giám sát là tập hợp các thông tin, số liệu thị trường; tiến hành phân
tích đánh giá để đưa ra dự báo phòng ngừa, ngăn chặn và phát hiện hành vi vi phạm.
Hình thức giám sát: giám sát trực tiếp, giám sát nhiều ngày và kiểm tra.
Nội dung giám sát:
- Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam và các công ty con thực hiện giám sát
nhằm phát hiện các giao dịch bất thường, giao dịch nghi vấn có khả năng vi phạm
pháp luật về giao dịch chứng khoán, bao gồm: hành vi sử dụng thông tin nội bộ trong
mua bán chứng khoán; hành vi thao túng thị trường chứng khoán; hành vi vi phạm
khác về giao dịch chứng khoán theo quy định của pháp luật về chứng khoán và thị
trường chứng khoán.
- Giám sát hoạt động giao dịch, công bố thông tin và báo cáo liên quan đến giao
dịch chứng khoán niêm yết, đăng ký giao dịch của các tổ chức niêm yết, tổ chức đăng
ký giao dịch, thành viên giao dịch, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, quỹ đầu
tư chứng khoán, công ty đầu tư chứng khoán, cổ đông lớn, nhóm người liên quan sở
hữu từ 5% trở lên số cổ phiếu có quyền biểu quyết của công ty đại chúng, công ty đầu
tư chứng khoán đại chúng; nhà đầu tư, nhóm người có liên quan sở hữu từ 5% trở lên
chứng chỉ quỹ của quỹ đóng; nhóm nhà đầu tư nước ngoài có liên quan sở hữu từ 5%
trở lên số cổ phiếu có quyền biểu quyết của một tổ chức phát hành hoặc từ 5% trở lên
chứng chỉ quỹ của quỹ đóng, người nội bộ và người có liên quan đến người nội bộ và
các đối tượng khác của tổ chức niêm yết, tổ chức đăng ký giao dịch, người nội bộ của
quỹ đại chúng niêm yết dạng đóng và người có liên quan, người được ủy quyền công
bố thông tin và nhà đầu tư theo đúng quy định hiện hành.
- Giám sát giao dịch mua lại cổ phiếu của chính mình, giao dịch chào mua công
khai và các giao dịch khác của tổ chức niêm yết, tổ chức đăng ký giao dịch theo quy
định của pháp luật về chứng khoán và thị trường chứng khoán.

Phần II: Thực trạng hoạt động trên sở giao dịch chứng khoán Hà Nội ở Việt Nam
hiện nay
1. Tổng quan về sở giao dịch chứng khoán Hà Nội
1.1. Khái quát về Sở giao dịch HNX
Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (tiền thân là Trung tâm Giao dịch chứng
khoán Hà Nội) chính thức khai trương hoạt động vào ngày 8/3/2005, muộn hơn 5 năm
so với thời điểm khai trương hoạt động của Sở Giao dịch chứng khoán thành phố Hồ
Chí Minh (HOSE) và 9 năm sau khi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước được thành lập.
Khởi đầu với hoạt động đấu giá cổ phần, phục vụ cổ phần hoá doanh nghiệp
nhà nước, sau đó là các thị trường giao dịch cho từng loại hàng hóa điển hình của thị
trường chứng khoán (thị trường chứng khoán) được lần lượt khai trương và đưa vào
10
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
vận hành, đó là thị trường cổ phiếu, thị trường trái phiếu Chính phủ (trái phiếu chính
phủ) rồi tới thị trường chứng khoán phái sinh.
Cho tới nay, mô hình một Sở ba thị trường trên một nền công nghệ tự chủ hiện
đại tại HNX đã được hiện thực hóa thành công và ngày càng phát huy vai trò hết sức
có ý nghĩa trong việc xây dựng kênh đầu tư, huy động và phân bổ vốn hiệu quả cho thị
trường, cho cộng đồng doanh nghiệp và công chúng đầu tư.
Theo các Quyết định trên Sở GDCK Hà Nội là pháp nhân thuộc sở hữu Nhà
nước, được tổ chức theo mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, có tư
cách pháp nhân, có con dấu riêng; được mở tài khoản bằng Việt Nam đồng và ngoại tệ
tại Kho bạc Nhà nước và các NHTM trong và ngoài nước; là đơn vị hạch toán độc lập,
tự chủ về tài chính, thực hiện chế độ tài chính, chế độ báo cáo thống kê, kế toán, kiểm
toán và có nghĩa vụ tài chính theo quy định pháp luật; hoạt động theo Luật Chứng
khoán, Luật Doanh nghiệp, Điều lệ của Sở Giao dịch chứng khoán và các quy định
khác của pháp luật có liên quan.
Tên gọi đầy đủ: Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội
Tên giao dịch quốc tế: Hanoi Stock Exchange
Tên viết tắt: HNX
Vốn điều lệ: 1.000 tỷ đồng
1.2. Cấu trúc thị trường chứng khoán trên SGD HNX:

HNX tổ chức các hoạt động của thị trường chứng khoán sơ cấp với 2 hoạt
động chính
Tổ chức đấu giá cổ phần
Hoạt động đầu tiên được Sở GDCK Hà Nội triển khai khi bắt đầu hoạt động là
tổ chức đấu giá cổ phần hóa các DNNN. HNX tổ chức hoạt động đấu giá bán cổ phần
cho doanh nghiệp phát hành lần đầu ra công chúng hoặc các công ty cổ phần phát hành
thêm cổ phiếu ra công chúng khi các công ty có nhu cầu bán đấu giá qua HNX. Hệ
thống phần mềm đấu giá do chính HNX xây dựng, phát triển và đã vận hành an toàn
trong rất nhiều phiên đấu giá từ năm 2005 đến nay. Hệ thống có khả năng đáp ứng
những phiên đấu giá cổ phần với số lượng lớn người tham dự, cụ thể đã có phiên đấu
giá thành công tại HNX với hơn 20.000 nhà đầu tư tham dự. Với 2 lần nâng cấp, năng
lực của hệ thống đấu giá do HNX chủ động xây dựng và được áp dụng cho cả 2 sàn
giao dịch (HNX, HOSE) hiện tại có thể xử lý lệnh của 20.000 – 30.000 nhà đầu tư
trong 01 ngày, tính bảo mật tuyệt đối. Trong 15 năm qua, HNX đã tổ chức hơn 500

11
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
phiên đấu giá với hơn 3,7 tỷ cổ phần trúng giá, chiếm 57,8% tổng số cổ phần chào bán,
tổng số tiền thu được đạt 61,8 nghìn tỷ đồng.
Tổ chức đấu thầu trái phiếu
HNX là đại lý cho các tổ chức phát hành trong việc xét duyệt thành viên tham
gia đấu thầu, nhận đơn đặt thầu, xét thầu và công bố kết quả đấu thầu. HNX là nơi tập
trung toàn bộ hoạt động đấu thầu TPCP theo quyết định của Bộ tài Chính từ tháng
6/2006.
Hệ thống đấu thầu trái phiếu cũng do chính HNX xây dựng, phát triển và vận
hành an toàn trong rất nhiều phiên đấu thầu. Hoạt động đấu thầu trái phiếu được điện
tử hóa qua hệ thống đấu thầu trái phiếu điện tử E.ABS từ 30/6/2016, toàn bộ phiếu
tham dự thầu được nhập vào hệ thống, trên cơ sở đó hệ thống tự động tính toán lãi suất
trúng thầu, khối lượng trúng thầu, kết quả thầu của từng thành viên dự thầu. Hệ thống
đấu thầu điện tử chỉ cho phép các thành viên đấu thầu tham gia bỏ thầu trực tiếp thì
phân hệ đấu thầu internet E.ABS cho phép cả các nhà đầu tư không phải là thành viên
đấu thầu được trực tiếp bỏ phiếu dự thầu điện tử trên hệ thống.

HNX tổ chức giao dịch chứng khoán thứ cấp với 3 thị trường
Thị trường giao dịch chứng khoán niêm yết
Khai trương hoạt động từ ngày 14/07/2005, là thị trường giao dịch cổ phiếu, trái
phiếu của các doanh nghiệp đáp ứng đủ các điều kiện: là công ty đại chúng, vốn điều
lệ từ 10 tỷ đồng trở lên, và KQKD năm liền trước năm đăng ký niêm yết có lãi, có từ
100 cổ đông nắm giữ cổ phiếu có quyền biểu quyết của Công ty. Chứng khoán niêm
yết được giao dịch theo 2 phương thức khớp lệnh liên tục và thỏa thuận, thông qua các
thành viên giao dịch của HNX. Trong đó, thành viên giao dịch là các công ty chứng
khoán được UBCKNN cấp phép nghiệp vụ môi giới chứng khoán, được TTLKCK
Việt Nam chấp thuận là thành viên lưu ký và đáp ứng các yêu cầu của HNX về thành
viên giao dịch.
Thị trường giao dịch chứng khoán công ty đại chúng chưa niêm yết
(UPCoM)
Dành cho các chứng khoán công ty đại chúng chưa niêm yết hoặc hủy niêm
yết, thị trường này chính thức đi vào hoạt động tại HNX từ ngày 24/06/2009. Chứng
khoán UPCoM được giao dịch theo 2 phương thức khớp lệnh liên tục và thỏa thuận,
thông qua các thành viên giao dịch UPCoM của HNX. Trong đó, thành viên giao dịch
UPCoM là các công ty chứng khoán đã là thành viên giao dịch tại HNX, hoặc là công
ty chứng khoán được UBCKNN cấp phép nghiệp vụ môi giới chứng khoán, được
TTLKCK Việt Nam chấp thuận là thành viên lưu ký và đáp ứng các yêu cầu của HNX
về thành viên giao dịch.
Thị trường giao dịch trái phiếu Chính phủ
Khai trương hoạt động từ ngày 24/09/2009, là thị trường giao dịch các loại trái
phiếu Chính phủ (TPCP). Hàng hóa giao dịch trên thị trường giao dịch TPCP bao gồm
các loại TPCP, trái phiếu chính quyền địa phương, trái phiếu được Chính phủ bảo
lãnh. TPCP được giao dịch theo phương thức thỏa thuận với 2 công cụ là giao dịch
thông thường (outright) và giao dịch mua bán lại (repos). Thành viên của thị trường
12
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
giao dịch TPCP bao gồm thành viên thông thường (các CTCK) và thành viên đặc biệt
(các ngân hàng thương mại).
1.3. Chức năng và mục tiêu của SGD HNX
1.3.1 Chức năng của sàn giao dịch chứng khoán
• Đấu giá cổ phần cho các doanh nghiệp
• Đấu thầu trái phiếu chính phủ
• Tổ chức GDCK theo cơ chế đăng ký giao dịch.
1.3.2 Mục tiêu hoạt động của sàn giao dịch chứng khoán:
- Tổ chức việc vận hành thị trường mọt cách minh bạch, công bằng, hiệu quả.
- Phát triển cơ sở hạ tầng và các sản phẩm mới cung cấp cho thị trường chứng
khoán.
- Tăng cường thu hút đầu tư từ cả trong nước lẫn thị trường quốc tế.
- Là kênh huy động vốn quan trọng của nền kinh tế đồng thời đảm bảo đem lại
cho các chủ thể trên thị trường lợi ích cao nhất.
1.4. Nhiệm vụ và quyền hạn của SGD HNX
1.4.1 Nhiệm vụ của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội
- Tiếp nhận, quản lý và sử dụng có hiệu quả, bảo toàn và phát triển vốn Nhà
nước theo chế độ tài chính đối với Sở Giao dịch Chứng khoán.
- Tổ chức thị trường giao dịch chứng khoán và giám sát hoạt động giao dịch, tổ
chức đấu giá chứng khoán, đấu thầu trái phiếu theo quy định của pháp luật về chứng
khoán và phân công của cơ quan đại diện chủ sở hữu.
- Tổ chức hoạt động kinh doanh theo đúng chiến lược, kế hoạch đầu tư phát
triển và sản xuất kinh doanh năm (05) năm, hàng năm được cấp có thẩm quyền phê
duyệt.
(Điều 7 Điều lệ tổ chức và hoạt động của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội
ban hành kèm theo Quyết định 2398/QĐ-BTC)
1.4.2 Quyền hạn của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội
- Quyền hạn của Sở Giao dịch Chứng khoán đối với vốn, tài sản và quản lý tài
chính:
+ Sử dụng vốn chủ sở hữu để phục vụ cho các nhiệm vụ được giao.
+ Quản lý và sử dụng các tài sản, nguồn lực khác được cơ quan đại diện chủ sở
hữu giao để thực hiện các nhiệm vụ theo nguyên tắc có hiệu quả, bảo toàn và phát triển
vốn.
+ Huy động vốn theo quy định của pháp luật để phát triển cơ sở hạ tầng kỹ
thuật của thị trường chứng khoán. Việc huy động vốn phải được cơ quan đại diện chủ
sở hữu chấp thuận về chủ trương theo nguyên tắc đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn huy
động và không được làm thay đổi hình thức sở hữu của Sở Giao dịch Chứng khoán.
+ Đầu tư, góp vốn với các tổ chức kinh tế khác để cung cấp các dịch vụ phát
triển cơ sở hạ tầng, kỹ thuật và dịch vụ cung cấp thông tin trong phạm vi chức năng,
nhiệm vụ của Sở Giao dịch Chứng khoán nhằm mục tiêu phát triển thị trường chứng
khoán sau khi được cơ quan đại diện chủ sở hữu chấp thuận về chủ trương.

13
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
+ Cho thuê, thế chấp, cầm cố tài sản theo quy định của pháp luật sau khi được
cấp có thẩm quyền phê duyệt.
+ Nghiên cứu, đề xuất với cơ quan đại diện chủ sở hữu về các cơ chế, chính
sách liên quan đến hoạt động quản lý tài chính, quản lý vốn và tài sản của Sở Giao
dịch Chứng khoán.
- Quyền hạn của Sở Giao dịch Chứng khoán trong hoạt động nghiệp vụ:
+ Ban hành các quy chế hoạt động nghiệp vụ sau khi được Ủy ban Chứng
khoán Nhà nước chấp thuận theo quy định của pháp luật về thị trường chứng khoán.
+ Tổ chức hệ thống giao dịch và điều hành hoạt động giao dịch chứng khoán tại
Sở Giao dịch Chứng khoán; tổ chức hệ thống đấu giá chứng khoán và điều hành hoạt
động đấu giá chứng khoán; tổ chức hệ thống đấu thầu trái phiếu và điều hành hoạt
động đấu thầu trái phiếu theo quy định của pháp luật và phân công của cơ quan đại
diện chủ sở hữu.
+ Tạm ngừng, hạn chế, đình chỉ hoặc hủy bỏ giao dịch chứng khoán theo quy
chế giao dịch chứng khoán của Sở Giao dịch Chứng khoán trong trường hợp cần thiết
để bảo vệ nhà đầu tư.
+ Thẩm định, chấp thuận, hủy bỏ niêm yết chứng khoán và giám sát việc duy trì
điều kiện niêm yết chứng khoán của các tổ chức niêm yết, tổ chức đăng ký giao dịch.
+ Thẩm định, chấp thuận, hủy bỏ tư cách thành viên giao dịch, thành viên giao
dịch đặc biệt; giám sát hoạt động giao dịch chứng khoán, giao dịch chứng khoán phái
sinh của các thành viên giao dịch, thành viên giao dịch đặc biệt.
+ Giám sát hoạt động công bố thông tin của các tổ chức niêm yết/đăng ký giao
dịch, thành viên giao dịch tại Sở Giao dịch Chứng khoán.
+ Cung cấp thông tin thị trường và các thông tin liên quan đến chứng khoán
niêm yết/đăng ký giao dịch.
+ Làm trung gian hòa giải theo yêu cầu của thành viên giao dịch khi phát sinh
tranh chấp liên quan đến hoạt động giao dịch chứng khoán.
+ Thu tiền cung cấp dịch vụ chứng khoán theo quy định của pháp luật và các
khoản thu khác.
+ Lập quỹ bồi thường thiệt hại cho các thành viên giao dịch theo quy định của
pháp luật chứng khoán.
+ Yêu cầu các tổ chức tư vấn, các thành viên giao dịch, tổ chức kiểm toán và tổ
chức niêm yết/đăng ký giao dịch làm rõ các vấn đề mà nhà đầu tư phản ánh.
+ Hợp tác quốc tế về chứng khoán và thị trường chứng khoán nhằm mục tiêu
phát triển thị trường chứng khoán theo quy định của pháp luật.
+ Nghiên cứu và đề xuất với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền việc sửa
đổi, ban hành các cơ chế, chính sách liên quan đến hoạt động chứng khoán.
+ Thực hiện các quyền khác theo quy định tại Luật Chứng khoán, Luật Doanh
nghiệp và các văn bản quy phạm pháp luật khác.
(Điều 8 Điều lệ tổ chức và hoạt động của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội
ban hành kèm theo Quyết định 2398/QĐ-BTC)

14
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
2. Thực trạng hoạt động giao dịch của sở giao dịch chứng khoán Hà Nội
HNX-Index: Chỉ số chứng khoán của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, đo
lường giá trị trung bình của một nhóm các cổ phiếu niêm yết trên sàn này. Trong phiên
giao dịch, chỉ số HNX-Index sẽ được tính mỗi khi có một giao dịch cổ phiếu được
thực hiện. Như vậy, khi giá thực hiện của mỗi giao dịch cổ phiếu thay đổi thì chỉ số
HNX-Index sẽ thay đổi theo. Đây là chỉ số chính thức thể hiện sự biến động của thị
trường chứng khoán Hà Nội.

2.1. Hoạt động niêm yết và hủy niêm yết


2.1.1. Hoạt động niêm yết
Số lượng công ty niêm yết chứng khoán trên SGDCKHN tăng nhanh. Ngay
trong năm thứ 2 hoạt động, SGDCK HN có thêm 76 công ty niêm yết, đến năm 2006
số lượng công ty niêm yết chứng khoán đã lên tới 108 công ty, trong khi năm 2005
mới chỉ có 6 công ty niêm yết. Những năm tiếp theo số lượng công ty niêm yết vẫn
theo đà tăng và tăng nhanh. Nguyên nhân là do:
Được niêm yết trên TTCK làm tăng sức hấp dẫn của công ty niêm yết, dễ dàng
trong hoạt đ ng huy động vốn và kinh doanh.
Chính phủ chấp thuận đề nghị của bộ Tài chính: từ năm 2004 đến 2006 giảm
50% thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm đối với những công ty niêm yết chứng
khoán lần đầu trên 2 sở GDCK, những năm sau đó thuế suất thuế thu nhập doanh
nghiệp là 20%.
Do nhu cầu phát triển của thị trường, số công ty chứng khoán thành viên tăng
nhanh chóng. Sau đây là tình hình HNX trong những năm gần đây:
Năm 2021:
HNX thực hiện xét duyệt niêm yết và đăng ký giao dịch chứng khoán theo các
quy định của Luật chứng khoán mới. Tính đến 15/12/2021, số lượng chứng khoán
được chấp thuận niêm yết là 23 mã, gồm 6 mã cổ phiếu và 17 mã trái phiếu doanh
nghiệp. Số lượng chứng khoán được chấp thuận đăng ký giao dịch (ĐKGD) mới là 43
mã cổ phiếu. Bên cạnh đó, Sở thực hiện hủy niêm yết bắt buộc đối với 15 mã chứng
khoán (14 mã CP, 01 mã trái phiếu), hủy niêm yết tự nguyện đối với 02 mã cổ phiếu,
hủy ĐKGD 70 mã cổ phiếu. Sở cũng xử lý chấp thuận 66 hồ sơ đăng ký niêm yết bổ
sung với tổng giá trị niêm yết bổ sung hơn 17.438 tỷ đồng tính theo mệnh giá và 83 hồ
sơ đăng ký thay đổi ĐKGD (trong đó 81 hồ sơ ĐKGD bổ sung, 02 hồ sơ thay đổi
ĐKGD giảm) với tổng giá trị thay đổi ĐKGD hơn 13.425 tỷ đồng tính theo mệnh giá.
Tính đến 15/12/2021, thị trường cổ phiếu niêm yết tại HNX có 346 doanh
nghiệp với giá trị niêm yết đạt hơn 128,67 nghìn tỷ đồng, giá trị vốn hóa đạt hơn 488,9
nghìn tỷ đồng. Mặc dù số lượng doanh nghiệp niêm yết (DNNY) giảm 28 doanh
nghiệp so với năm trước song quy mô niêm yết và thanh khoản của thị trường vẫn tăng
khá mạnh so với năm trước, trong đó giá trị niêm yết tăng 10,2%, giá trị vốn hóa tăng
130%, chỉ số giá chứng khoán tổng hợp HNX Index tăng 123,85% so với cuối năm
trước. Thị trường niêm yết trong năm 2021 có sự tham gia của 17 mã cổ phiếu chuyển
niêm yết từ HOSE trong giai đoạn từ tháng 3/2021 đến đầu tháng 8/2021.

15
Thị trường chứng khoán Nhóm 2

Xét trong năm 2022


Thị trường niêm yết HNX tại thời điểm cuối năm 2022 có 341 doanh nghiệp niêm yết
cổ phiếu và 59 mã trái phiếu doanh nghiệp niêm yết, tổng giá trị niêm yết đạt 175,58
nghìn tỷ đồng. Trong năm 2022 đã có 67 doanh nghiệp niêm yết cổ phiếu thực hiện
phát hành cổ phiếu để tăng vốn thành công, tổng khối lượng niêm yết bổ sung 1.728
triệu cổ phiếu, tương ứng giá trị niêm yết bổ sung 17,28 nghìn tỷ đồng. Giá trị vốn hóa
thị trường tại thời điểm cuối năm 2022 đạt hơn 252,14 nghìn tỷ đồng, giảm 50,56% so
với năm trước.
Diễn biến giao dịch cổ phiếu niêm yết có sự điều chỉnh trong năm 2022 sau chu kỳ
tăng khá mạnh từ đầu năm 2021 đến tháng 1/2022, giá và khối lượng giao dịch cổ
phiếu có xu hướng giảm mạnh. Chỉ số HNX Index đóng cửa tại phiên giao dịch cuối
năm 2022 đạt 205,31 điểm, giảm 56,68% so với cuối năm 2021, trong đó HNX Index
đã ghi nhận mức thấp nhất trong vòng 2 năm trở lại đây tại phiên giao dịch ngày
15/11/222 với 175,78 điểm.

16
Thị trường chứng khoán Nhóm 2

Thanh khoản trên thị trường cũng giảm mạnh trong năm 2022, khối lượng giao dịch
bình quân đạt 87,34 triệu cổ phiếu/phiên, giảm 41,35% so với năm 2021, tương ứng
giá trị giao dịch bình quân đạt 1,93 nghìn tỷ đồng/phiên, giảm 38,73% so với năm
2021.
Về trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) niêm yết, tại thời điểm cuối năm 2022, có 59 mã
trái phiếu niêm yết tại HNX với tổng khối lượng niêm yết đạt 542,56 triệu trái phiếu,
tăng 68,55% so với cuối năm 2021. Giao dịch TPDN niêm yết diễn ra rất sôi động với
17
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
tổng khối lượng giao dịch đạt 909,86 triệu trái phiếu và giá trị giao dịch đạt 93,27
nghìn tỷ đồng, tăng gấp 7,7 lần về khối lượng và 7,6 lần về giá trị giao dịch so với năm
2021, trong đó chủ yếu là giao dịch thỏa thuận. Nhà đầu tư nước ngoài cũng tăng
mạnh giao dịch TPDN với khối lượng mua vào 43,62 triệu trái phiếu, tương ứng giá trị
4,49 nghìn tỷ đồng, tăng gấp 15 lần về khối lượng và 14,55 lần về giá trị mua vào so
với năm 2021; trong khi đó nhà đầu tư nước ngoài bán ra 52,19 triệu trái phiếu, tương
ứng giá trị 5,60 nghìn tỷ đồng, tăng 9,28 lần về khối lượng và 9,22 lần về giá trị bán ra
so với năm 2021.
Xét đến thời điểm từ tháng đầu năm 2023
Số lượng các công ty liên kết: đã có 338 DNNY trên HNX. Đây là mức tăng cao so
với xuất phát điểm ban đầu. Các DNNY hoạt động sản xuất - kinh doanh trong nhiều
khu vực khác nhau, như: nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, vận tải, thương mại và
dịch vụ, thông tin và truyền thông, y tế, công nghệ, tài chính, ngân hàng, bất động sản,

Các DNNY đã thực hiện huy động vốn trên TTCK với nhiều loại chứng khoán khác
nhau, từ cổ phiếu, trái phiếu doanh nghiệp... kèm theo là các sản phẩm chứng khoán
phái sinh, từ đó thúc đẩy TTCK phát triển trong thời gian qua. Hiện tại, trong Sở giao
dịch chứng khoán Hà Nội (HNX), số lượng các công ty niêm yết nằm trong ngành
công nghiệp chiếm nhiều nhất (105 công ty), chiếm 30,76%; Thương mại và dịch vụ
lưu trú, ăn uống (45 công ty) chiếm 14,19%; Khai khoáng và Dầu khí (20 công ty)
chiếm 5,92%; Tài chính (20 công ty) chiếm 5,92%; ….

Khối lượng giao dịch:


Khối lượng niêm yết có dấu hiệu gia tăng đáng kể, tính từ đầu năm 01/2023 đến
10/2023 tổng khối lượng niêm yết đầu kỳ gia tăng từ 14.688.454.755 đến
15.084.581.157

18
Thị trường chứng khoán Nhóm 2

2.1.2. Hoạt động hủy niêm yết


Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc chứng khoán bị hủy niêm yết. Tuy nhiên,
ba nguyên nhân cơ bản dẫn đến doanh nghiệp bị hủy niêm yết thường gặp là: thua lỗ
nặng; báo cáo tài chính BCTC có vấn đề và/hoặc không minh bạch thông tin, nhưng
được phân thành hai nhóm chủ yếu là (i) hủy niêm yết tự nguyện; và (ii) hủy niêm yết
bắt buộc.
+Hình thức hủy niêm yết chứng khoán bắt buộc: Mã chứng khoán bị bắt buộc
hủy niêm yết trên sàn hoặc sở giao dịch khi các mã cổ phiếu này không đáp ứng đủ các
điều kiện, quy định cho việc niêm yết chứng khoán theo quy định tại điều 120 về Hủy
niêm yết bắt buộc của Nghị định 155/2020/NĐ-CP và các tổ chức niêm yết chứng
khoán có thể vi phạm quy chế niêm yết trên sàn HNX.;
+Hình thức hủy niêm yết chứng khoán tự nguyện: Trường hợp hủy niêm yết
chứng khoán tự nguyện được thực hiện theo yêu cầu của công ty niêm yết. Điều kiện
hủy niêm yết chứng khoán tự nguyện được quy định tại điều 121 Nghị định 155/2020
quy định về Hủy niêm yết tự nguyện.
Hoạt động hủy niêm yết chính thức bắt đầu xuất hiện trên thị trường chứng
khoán Việt nam từ năm 2010 với việc hủy niêm yết tự nguyện của các cổ phiếu HAI
(Công ty cổ phần nông dược HAI), CDC (Công ty cổ phần Chương Dương) và PAN
(Công ty cổ phần Xuyên Thái Bình Dương) nhằm mục đích chuyển sàn sang HOSE.
Sang năm 2011, khi các điều Luật chứng khoán bổ sung có hiệu lực, số lượng công ty
chứng khoán hủy niêm yết gia tăng mạnh. Trên sàn HNX, số lượng công ty hủy niêm
yết vẫn là 3 nhưng đã xuất hiện những công ty hủy niêm yết đầu tiên trên HOSE - 4
công ty với những lý do khác nhau. Trong năm 2011, HNX xuất hiện trường hợp đầu
tiên bị hủy niêm yết bắt buộc của công ty VTA sau 3 năm làm ăn thua lỗ. Năm 2012
chịu hậu quả tư năm 2011 với số lượng cổ phiếu hủy niêm yết tăng đột biến gấp 3 lần
trên cả hai sàn (20 cổ phiếu), với 11 mã cổ phiếu trên sàn HNX, quá nửa là bị hủy
niêm yết bắt buộc và đa phần do thua lỗ vì nền kinh tế khó khăn và gần gấp đôi sàn
HOSE. Năm 2013, số lượng cổ phiếu hủy niêm yết trên HNX tăng lên gần 3 lần (30 so

19
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
với 11 của năm 2012), vẫn đạt số lượng gần gấp đôi số lượng trên san HOSE là 16 cổ
phiếu. Trong đó, nhiều công ty chủ động hủy niêm yết, rút tên khỏi công ty đại chúng
và không phải có nghĩa vụ cung cấp các thông tin như yêu cầu của sàn giao dịch. Sự
xuất hiện này cho thấy việc bắt buộc công bố thông tin đã ảnh hưởng không nhỏ đến
hiệu quả sản xuất kinh doanh hoặc nhận thấy bất lợi của việc công bố lớn hơn lợi ích
mà thị trường chứng khoán mang lại. Năm 2014, nền kinh tế phục hồi tăng trưởng trở
lại nên số lượng công ty tự nguyện hủy niêm yết trên sàn giảm đáng kể. Trong tổng số
25 cổ phiếu bị hủy trên HNX (giảm 5 cổ phiếu so với 2013) và số lượng vẫn nhiều hơn
sàn HOSE gấp 3 lần. Số lượng công ty hủy niêm yết tự nguyện của HNX là 6 trường
hợp cao hơn so với sàn HOSE trong khi chỉ có 1 cổ phiếu tự nguyên hủy niêm yết.
Năm 2015, hai sàn thông báo hủy niêm yết của 33 cổ phiếu/47 cổ phiếu đăng ký niêm
yết mới với 26 cổ phiếu bị hủy niêm yết trên sàn HNX. Trong đó, chỉ với 3 cổ phiếu
hủy niêm yết tự nguyện giảm một nửa so với 2014. Năm 2016 , Sàn UPCOM .ghi
nhận 16 cổ phiếu hủy niêm yết trên 2 sàn, giảm gần một nửa so với năm 2015, trong
đó, sàn HNX (10 cổ phiếu) vẫn có số lượng cao hơn gần gấp đôi HOSE (6 cổ phiếu).
Phần lớn cổ phiếu hủy niêm yết trong năm 2016 đều rơi vào trường hợp bị bắt buộc
hủy do vi phạm các quy định liên quan. Trong đó có nhiều cổ phiếu khiến nhà đầu tư
chết điếng, mất tiền trước đợt lao dốc mạnh của cổ phiếu . Năm 2017, thị trường cổ
phiếu niêm yết trên HNX ghi nhận 13 doanh nghiệp hủy niêm yết.
Trong năm 2018, thị trường chứng kiến 12 doanh nghiệp hủy niêm yết, trong đó 2
doanh nghiệp trên HOSE, 2 doanh nghiệp trên H.NX và 8 doanh nghiệp trên UPCom
với tổng khối lượng lên đến 400 triệu cổ phiếu. Hầu hết số DN bị hủy niêm yết do
không đáp ứng điều kiện là công ty đại chúng. đối tượng chịu thiệt thòi vẫn là những
cổ đông, đặc biệt là cổ đông nhỏ lẻ. giữa muôn vàn lý do của việc hủy niêm yết, việc
bảo vệ được quyền lợi cho các cổ đông nhỏ lẻ sau khi cổ phiếu rời sàn dường như lại
chưa được DN lưu tâm. Năm 2019, HNX công bố 6 doanh nghiệp bị hủy niêm yết do
kinh doanh thua lỗ trên sàn UPCom, 5 công ty bị hủy niêm yết do vi phạm nghĩa vụ
công bố thông tin và 5 doanh nghiệp bị hủy niêm yết bắt buộc do tổ chức kiểm tán từ
chối cho ý kiến và hầu hết doanh nghiệp trên HNX vi phạm điều kiện niêm yết nhiều
hơn các doanh nghiệp trên HOSE. Năm 2020, có 23 doanh nghiệp bị hủy niêm yết trên
hai sàn cùng 22 doanh nghiệp ngưng giao dịch trên sàn UPCoM trong đó 4 doanh
nghiệp đã rời hẳn sàn chứng khoán với 3 doanh nghiệp trong số đó bị hủy tư cách đại
chúng hoạt động hủy niêm yết trên sàn HNX sôi động hơn HOSE với 18 doanh nghiệp
bị hủy niêm yết. Nhìn chung, đa số doanh nghiệp có kết quả kinh doanh không khả
quan trước khi hủy niêm yết. Cổ phiếu của hầu hết doanh nghiệp này đều giảm về dưới
mệnh giá trước khi chuyển sang giao dịch trên sàn UPCoM. Năm 2021, Sở thực hiện
hủy niêm yết bắt buộc đối với 15 mã chứng khoán (14 mã cổ phiếu, 01 mã trái phiếu),
hủy niêm yết tự nguyện đối với 02 mã cổ phiếu, hủy đăng ký giao dịch 70 mã cổ
phiếu. Theo số liệu từ Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD), từ đầu năm
2022 tới đầu năm 2023, có 18 doanh nghiệp hủy niêm yết cổ phiếu trên sàn HOSE và
HNX và chuyển xuống sàn UPCoM. Đáng chú ý là có tới hơn 70 doanh nghiệp bị huỷ
tư cách công ty đại chúng và rời khỏi thị trường chứng khoán. Năm 2023 đến tháng 8
năm nay ghi nhận 9 công ty bị hủy niêm yết do kinh doanh thua lỗ so với 6 doanh
nghiệp bị hủy niêm yết trên sànHOSE tính đến tháng 4 năm nay.

20
Thị trường chứng khoán Nhóm 2

Các doanh nghiệp có nguy cơ bị cảnh báo hủy niêm yết trên HNX thì đến nay
đều đã bị hủy niêm yết bắt buộc.
Việc rơi vào tình cảnh bị hủy niêm yết bắt buộc là một “bước lùi” mà hầu hết doanh
nghiệp và cổ đông đều không mong muốn. Tuy vậy, ý kiến chung của các chuyên gia
và nhà đầu tư cho rằng, hiện tượng hủy niêm yết là bình thường, thậm chí còn có ý
nghĩa tích cực. Sự thanh lọc là cần thiết để hạn chế tình trạng “vàng thau lẫn lộn”, cải
thiện chất lượng cổ phiếu niêm yết, chất lượng thị trường, giảm rủi ro và tăng niềm tin
cho nhà đầu tư, đồng thời là động lực thúc đẩy doanh nghiệp tự phát triển.
2.2. Hoạt động cung cấp và công bố thông tin
Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) đã và đang nỗ lực cùng với các cơ
quan quản lý, cộng đồng doanh nghiệp từng bước cải thiện chất lượng quản trị công ty,
công bố thông tin minh bạch của các doanh nghiệp trên HNX
HNX đã triển khai chương trình đánh giá chất lượng công bố thông tin và minh
bạch dành cho các doanh nghiệp niêm yết từ năm 2012 – 2016 và năm 2017, tổ chức
đánh giá chất lượng QTCT các doanh nghiệp niêm yết HNX. Tiếp nối thành công của
các chương trình đánh giá công bố thông tin và minh bạch đối với doanh nghiệp niêm
yết, HNX bắt đầu triển khai đánh giá cho các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn
đăng ký giao dịch trên thị trường UPCoM từ năm 2018. Kết quả các chương trình đánh
giá đã đạt được một số thành công nhất định, nhận được sự quan tâm của các thành
viên thị trường và được các cơ quan quản lý, các tổ chức quốc tế đánh giá cao.
Năm 2022, HNX tiếp tục triển khai chương trình đánh giá chất lượng công bố
thông tin và minh bạch cho các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên thị trường
21
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
UPCoM. Mục tiêu của chương trình năm nay bao gồm đánh giá nhận thức, thực thi các
quy định và thông lệ tốt về công bố thông tin và minh bạch; so sánh kết quả thực hiện
so với các năm trước đây; kiến nghị rà soát, sửa đổi các quy định liên quan tới công bố
thông tin trên thị trường chứng khoán...
Việc đánh giá chất lượng công bố thông tin năm 2021 – 2022 được thực hiện
cho tất cả các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên thị trường UPCoM có thời gian
đăng ký giao dịch trước ngày 1/7/2021. Các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn đăng
ký giao dịch sau thời gian này và các doanh nghiệp trong tình trạng đặc biệt (tạm
ngừng giao dịch/hạn chế giao dịch) không được xem xét đánh giá. Như vậy, có 306
doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên HNX được đánh giá về chất lượng công bố
thông tin, chiếm 83,8% tổng giá trị vốn hóa toàn thị trường UPCoM tại thời điểm chốt
dữ liệu và tăng 4 doanh nghiệp (tương đương 1,32%) so với chương trình năm 2021.
Các nguồn dữ liệu sử dụng cho đánh giá chất lượng công bố thông tin và minh
bạch dựa trên các dữ liệu mà các doanh nghiệp công bố trên các phương tiện thông tin
đại chúng. Tiêu chí đánh giá sử dụng trong báo cáo này được thiết kế dựa trên các quy
định về công bố thông tin và QTCT của các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên
thị trường chứng khoán (Luật Doanh nghiệp 2020, Nghị định 155/2020/NĐ-CP,
Thông tư 96/2020/TT-BTC, Thông tư 116/2020/TT-BTC), những thông lệ quốc tế về
công bố thông tin và QTCT (nguyên tắc về quản trị công ty của OECD năm 2015).
Bộ 72 tiêu chí đánh giá dựa trên nền tảng một số các nguyên tắc cơ bản của
QTCT, liên quan tới công bố thông tin và tính tuân thủ, tự nguyện trong việc áp dụng
các thông lệ QTCT, cũng như công bố thông tin, gồm: Quyền & Đối xử công bằng với
các cổ đông và các chức năng sở hữu cơ bản; Đảm bảo vai trò của các bên có quyền
lợi liên quan trong QTCT; Minh bạch và công bố thông tin; và Trách nhiệm của Hội
đồng Quản trị và Ban Kiểm soát.
Việc nâng cao chất lượng công bố thông tin có những giá trị nhất định trong
việc góp phần làm tăng giá cổ phiếu của các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên
HNX. Điểm công bố thông tin và minh bạch trung bình của các doanh nghiệp đại
chúng quy mô lớn trên HNX năm 2021 – 2022 đạt 59,21% và có 174/306 (56,86%)
doanh nghiệp có điểm cao hơn mức trung bình. Các doanh nghiệp thuộc rổ UPCoM
Large có điểm công bố thông tin và minh bạch trung bình đạt 61,44%, cao hơn các
doanh nghiệp không thuộc rổ UPCoM Large, đạt 58,81%.
Năm 2022, các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn tiếp tục tập trung vào thực
hiện các tiêu chí tuân thủ với tỷ lệ đạt điểm dành cho các tiêu chí tuân thủ là 71,11%,
cao hơn mức đạt được của năm 2021 là 61,93%. Bên cạnh đó, việc thực thi các tiêu chí
mang tính thông lệ có xu hướng giảm, dưới mức trung bình và thấp hơn mức đạt được
của năm trước, đạt 28,09% (năm 2021 là 41,71%). Năm 2022, HNX đã điều chỉnh và
tăng thêm 7 tiêu chí mang tính thông lệ, nhằm mục tiêu khuyến khích và thúc đẩy hơn
nữa sự tự nguyện của các doanh nghiệp đối với việc thực hiện các nội dung về công bố
thông tin theo thông lệ tốt.
Bên cạnh đó, điểm công bố thông tin và minh bạch có mối quan hệ tích cực với
kết quả kinh doanh được đo bằng ROE và ROA, đánh giá của thị trường đối với doanh
nghiệp đại chúng quy mô lớn được đo bằng chỉ số TobinQ và giá cổ phiếu. Kết quả
cũng cho thấy rằng, mỗi 1% tăng của điểm công bố thông tin đồng nghĩa với việc
ROA tăng 0,15% và ROE tăng 0,48%. Đây là dẫn chứng tốt để khuyến khích và thúc
đẩy doanh nghiệp thực thi tốt hơn các quy định, thông lệ về công bố thông tin.
22
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
Tương tự như kết quả năm 2019, 2020 và 2021, kết quả đánh giá chất lượng
công bố thông tin năm 2022 thể hiện mối tương quan thuận chiều giữa giá giao dịch cổ
phiếu với điểm công bố thông tin và minh bạch. Điều này cho thấy, chất lượng công
bố thông tin thấp (thông qua điểm số) phản ánh các rủi ro nội tại trong công tác quản
trị nội bộ và tuân thủ công bố thông tin của doanh nghiệp, và được phản ánh vào trong
mức giá mà các nhà đầu tư sẵn sàng trả cho cổ phiếu của doanh nghiệp.
Nhìn chung, các doanh nghiệp có xu hướng thực hiện tốt việc công bố đầy đủ
và kịp thời các thông tin cơ bản trên, với lần lượt 90% và 74% số lượng doanh nghiệp
công bố (1) Các chỉ tiêu về khả năng sinh lời; (2) Thông tin về rủi ro có thể ảnh hưởng
đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Tỷ lệ này so với kỳ đánh giá
năm 2021 có sự cải thiện theo chiều hướng tích cực (năm 2021 tỷ lệ trên lần lượt là
87% và 69%).
Năm 2022, doanh nghiệp có xu hướng thực hiện tốt việc công bố đầy đủ và kịp
thời các thông tin cơ bản như nghị quyết ĐHCĐ, báo cáo tài chính bán niên soát xét,
báo cáo tài chính kiểm toán năm và báo cáo thường niên với tỷ lệ đạt tương đối cao…
Tuy nhiên, kết quả đánh giá này cũng không có sự thay đổi nhiều so với kết quả năm
2021 khi vẫn còn nhiều doanh nghiệp chưa thực sự quan tâm chú trọng tới việc thực
hiện các yêu cầu này.
Để xây dựng và phát triển thị trường, HNX đã chú trọng đầu tư vào hệ thống
công nghệ giao dịch để có thể nâng cao năng lực xử lý lệnh, đón đầu các xu hướng
giao dịch của thị trường. Hệ thống giao dịch phiên bản Core I5 do HNX phát triển đã
sở hữu các tiêu chuẩn kỹ thuật tiên tiến, hiện đại tương tự như hệ thống của Sở GDCK
Tokyo, Sở GDCK New York. Hệ thống công bố thông tin doanh nghiệp (CIMS) do
HNX khởi xướng và triển khai đã giúp 97% doanh nghiệp niêm yết tại HNX chủ động
công bố thông tin, rút ngắn thời gian, giảm thiểu sai sót và chi phí công bố thông tin.
Bên cạnh đó, HNX còn triển khai một loạt các chương trình hỗ trợ các doanh
nghiệp niêm yết hướng tới mục tiêu nâng chất lượng QTCT và tăng minh bạch trong
công bố thông tin.
Nâng tầm quản trị, chất lượng công bố thông tin
Xác định tầm quan trọng của quản trị công ty, trong những năm qua, HNX nỗ
lực cùng với các cơ quan quản lý, cộng đồng doanh nghiệp từng bước cải thiện chất
lượng quản trị công ty, công bố thông tin và minh bạch của các DNNY, ĐKGD của sở.
Minh bạch là yếu tố quyết định sự phát triển bền vững
Minh bạch là yếu tố quyết định sự phát triển bền vững của thị trường chứng
khoán (TTCK). Công khai thông tin là một trong những nguyên tắc cơ bản trong hoạt
động của TTCK. Thị trường rất nhạy với thông tin, do đó, để có quyết định đầu tư phù
hợp, nhà đầu tư cần được cung cấp thông tin kịp thời, chính xác. Sự bất cân xứng
thông tin không chỉ ảnh hưởng đến nhà đầu tư mà còn tạo hệ quả lâu dài về niềm tin
đối với thị trường. Vì lẽ đó, minh bạch thông tin là yếu tố cốt lõi, là nền tảng để phát
triển TTCK.
HNX đã tổ chức các chương trình đào tạo, tư vấn công bố thông tin, giải đáp
thắc mắc cho doanh nghiệp và nhà đầu tư như phối hợp với Cơ quan Hợp tác quốc tế
Nhật Bản (JICA), Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) và Sở Giao dịch chứng
khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE) tổ chức hội thảo trực tuyến “Thúc đẩy hoạt động

23
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
quan hệ với nhà đầu tư/cổ đông”, tổ chức 3 đợt đào tạo các quy định về công bố thông
tin, hướng dẫn sử dụng hệ thống CIMS.
HNX tiếp tục thực hiện chương trình thường niên đánh giá chất lượng công bố
thông tin và minh bạch dành cho các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn. Tại hội
nghị, HNX công bố các doanh nghiệp UPCoM quy mô lớn công bố thông tin và minh
bạch tốt nhất năm 2021 – 2022 và các DNNY quản trị công ty tốt nhất năm 2021 –
2022, nhằm tôn vinh và lan tỏa nỗ lực của các doanh nghiệp này trong việc thực hiện
các quy định công bố thông tin và thực hành quản trị công ty.
Chương trình đánh giá chất lượng quản trị công ty và minh bạch năm 2022 lựa
chọn 306 doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn, tăng 4 doanh nghiệp (1,32%) so với
chương trình năm 2021 (các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn có thời gian đăng ký
giao dịch trước ngày 1/7/2021). Bộ tiêu chí đánh giá chất lượng công bố thông tin và
minh bạch năm 2021 – 2022 gồm 72 tiêu chí được xếp vào 4 nguyên tắc: quyền và đối
xử công bằng với các cổ đông và các chức năng sở hữu cơ bản; đảm bảo vai trò của
các bên có quyền lợi liên quan trong quản trị công ty; minh bạch và công bố thông tin;
trách nhiệm của hội đồng quản trị và ban kiểm soát.
Kết quả đánh giá cho thấy, các doanh nghiệp có xu hướng thực hiện tốt việc
công bố đầy đủ và kịp thời các thông tin cơ bản về tài chính doanh nghiệp, với lần lượt
90% và 74% số lượng doanh nghiệp công bố các chỉ tiêu về khả năng sinh lời và thông
tin về rủi ro có thể ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp.
Tỷ lệ này so với kỳ đánh giá năm 2021 có sự cải thiện theo chiều hướng tích cực (năm
2021 tỷ lệ trên lần lượt là 87% và 69%).
Nhìn chung, năm 2022, doanh nghiệp có xu hướng thực hiện tốt việc công bố
đầy đủ và kịp thời các thông tin cơ bản như nghị quyết đại hội cổ đông, báo cáo tài
chính bán niên soát xét, báo cáo tài chính kiểm toán năm và báo cáo thường niên với tỷ
lệ đạt tương đối cao…
Theo kết quả đánh giá, điểm công bố thông tin và minh bạch trung bình của các
doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên UPCoM đạt 59,21%, giảm 4,51% so với năm
2021. Có 174/306 (56,86%) doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn có điểm công bố
thông tin và minh bạch cao hơn mức trung bình. Năm 2021 – 2022, các doanh nghiệp
nhóm này tiếp tục tập trung vào thực hiện các tiêu chí tuân thủ với tỷ lệ điểm dành cho
các tiêu chí tuân thủ là 71,11%, cao hơn 10,08% so với điểm của năm trước đó. Các
doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn thuộc rổ UPCoM Large có điểm công bố thông tin
và minh bạch trung bình đạt 61,44%, cao hơn các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn
không thuộc rổ này (đạt 58,81%).
2.3. Hoạt động tổ chức giao dịch và giao dịch chứng khoán
Thực trạng hoạt động giao dịch chứng khoán của Sở giao dịch chứng khoán Hà
Nội
TTGDCK Hà Nội (nay là SGDCK HN) bắt đầu đi vào hoạt động vào năm
2005, từ đó đến nay diễn biến giao dịch chứng khoán tại GDCKHN đã có nhiều bước
phát triển vượt bậc về quy mô niêm yết và quy mô giao dịch.
Tình hình giao dịch trên SGDCK Hà Nội:
Giai đoạn đầu thành lập:

24
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
Đây là giai đoạn hình thành và bước đầu phát triển TTCK VN. Việc ra
đời luật Chứng khoán góp phần hoàn thiện khung pháp lý tạo điều kiện cho TTCKVN
hình thành.
- Năm 2005 SGDCKHN mới chỉ có 6 CTNY và 12 CTCK thành viên. Tuy
nhiên ngay đến năm 2006 và 2007 giao dịch chứng khoán trở nên sôi động, góp phần
thể hiện vai trò của TTCK là kênh huy động vốn thứ 2 cho nền kinh tế.
- Năm 2006, tại TTGDCK Hà Nội, số lượng chứng khoán tham gia tăng mạnh
87 cổ phiếu và 91 trái phiếu với tổng mức đăng ký giao dịch theo mệnh giá đạt 29.000
tỷ đồng. Tính riêng về mức vốn hóa cổ phiếu, toàn bộ TTCK tập trung của Việt Nam
có 193 cổ phiếu với mức vốn hóa vào lúc thị trường đóng cửa phiên cuối năm đã lên
tới 220.000 tỷ đồng, tương đương với 13,8 tỷ USD.
(tóm tắt đại ý: Năm 2006, số lượng chứng khoán tham gia vào TTGDCK Hà
Nội tăng mạnh, có tới 87 cổ phiếu trên tổng số 193 cổ phiếu của toàn bộ TTCK tập
trung Việt Nam lúc bấy giờ.
- Năm 2007, kinh tế bước vào giai đoạn phát triển nóng, TTCK VN trong năm
2007 được coi là thành công nhất từ trước đến nay. SGDCK Hà Nội thực hiện thành
công 248 phiên giao dịch, với tổng khối lượng giao dịch toàn thị trường đạt 616,3 triệu
chứng khoán tương đương với tổng giá trị giao dịch toàn thị trường đạt 63.859 tỷ
đồng, tăng gấp 6 lần về khối lượng và 15,8 lần về giá trị giao dịch so với năm 2006.
Quy mô giao dịch tăng trưởng mạnh khi mức giao dịch bình quân năm 2007 đạt 255 tỷ
đồng/phiên ( so với năm 2006 chỉ đạt 19 tỷ đồng/phiên ). Chỉ số Hastc – Index thiết
lập mức đỉnh 459,36 điểm sau 2 năm hoạt động. Tuy nhiên do tình trạng phát triển quá
nóng ở những tháng quý I/2007, vượt quá xa so với mong đợi của nhà đầu tư, tâm lý lo
sợ bong bóng tài chính và tác động kiềm chế thị trường của Nhà nước khiến cho chỉ số
HASTC-Index đi xuống trong quý II và III/2007. Ngày 24/4/2007 HASTC-Index đạt
321,44 điểm giảm 30% so với mức đỉnh. Đến cuối năm 2007, TTCK có dấu hiệu phục
hồi và tăng điểm trở lại. Đóng cửa phiên ngày 28/12/2007, Hastc – Index đạt 323,55
điểm, vẫn tăng 33,2% so với đầu năm. Sở dĩ năm 2007 chỉ số HASTC có mức tăng
điểm nhanh chóng như vậy là do:
+ VN gia nhập tổ chức Thương mại thế giới WTO
+ Năm 2007 cũng là năm có tăng trưởng kinh tế cao nhất trong vòng 10 năm
(1997 - 2007) GDP tăng 8,48% đứng thứ 3 Châu Á sau Trung Quốc và Ấn Độ.
+ Lượng tiền lớn đổ vào TTCK không chỉ từ các nhà đầu tư có tổ chức mà còn
từ trong dân chúng và kiều hối. lượng kiều hối Việt nam thu được trong năm 2007
tăng mạnh, lên đến 6 tỷ USD (năm 2005 là 4 tỷ USD và 2006 là 5,2 tỷ USD)
+ Nguồn vốn đầu tư gián tiếp (FII) năm 2007 ước đạt 5,6 tỷ USD, cao gấp 4,3
lần năm trước
+ Tâm lý NĐT.
Năm 2007 mặc dù chỉ số HASTC và khối lượng giao dịch tăng nhanh chóng,
nhưng chính việc phát triển quá nóng tạo nguy cơ tiềm ẩn về bong bóng tài chính.
Nhìn chung, quy mô giao giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội tăng
trưởng đều, có những năm đột phá và có những năm chững lại, thậm chí còn giảm
nghiêm trọng do biến đổi của thị trường chứng khoán nhưng đều có thể vượt qua và ổn
định dần.
25
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
(Tổng quát: Năm 2007, nhờ việc Việt Nam gia nhập WTO và các dấu hiệu tốt
của thị trường nên hoạt động chứng khoán trên sàn tăng trưởng mạnh, tuy nhiên mốc
đột phá của một thị trường phát triển quá nóng này sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ về bong
bóng tài chính.)

Quy mô giao dịch TPCP giai đoạn 2010 - 2021

26
Thị trường chứng khoán Nhóm 2

Năm 2022

Thị trường cổ phiếu niêm yết HNX có nhiều biến động trong 6 tháng đầu năm
2022. Chỉ số HNX Index sau khi đạt mức cao nhất 493,84 điểm vào ngày 7/1/2022 có
xu hướng giảm liên tục và giảm mạnh trong quý 2/2022, đóng cửa tại mức 277,68
điểm, giảm 41,4% so với cuối năm 2021. Ngày 21/6/2022 HNX Index đóng cửa thấp
nhất đạt 264,62 điểm.
Tại phiên giao dịch kết thúc nửa đầu năm 2022, các chỉ số ngành đều giảm
điểm so với thời điểm đầu năm, trong đó ngành Tài chính có mức giảm nhiều nhất
284,94 điểm (tương ứng -30,39%) đạt 652,82 điểm; ngành Xây dựng giảm 147,70
27
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
điểm (-29,18%) đạt 358,53 điểm và chỉ số ngành Công nghiệp giảm 39,35 điểm (-
12,44%) đạt 276,94 điểm. Các chỉ số quy mô cũng giảm điểm, chỉ số LargeCap dành
cho các doanh nghiệp có quy mô lớn giảm 164,90 điểm (-35,87%) đạt 294,86 điểm tại
thời điểm cuối 06 tháng đầu năm 2022, chỉ số Mid/Small Cap dành cho doanh nghiệp
vừa và nhỏ giảm 289,67 điểm (-25,65%) đạt 839,83 điểm.
KLGD bình quân 06 tháng đầu năm 2022 cũng giảm mạnh, đạt 98 triệu cổ
phiếu/phiên, giá trị giao dịch bình quân đạt 2,6 nghìn tỷ đồng/phiên. So với cả năm
2021 thì KLGD bình quân phiên giảm 34% và GTGD bình quân phiên giảm 17%.
Trong đó, tháng 3 có KLGD cao nhất trong nửa đầu năm 2022, bình quân giao dịch
130 triệu cổ phiếu/phiên, giá trị giao dịch bình quân tương ứng đạt 3,7 nghìn tỷ
đồng/phiên.
Giao dịch của nhóm cổ phiếu HNX30 trong 06 tháng đầu năm 2022 giảm 45%
so với cùng kỳ năm 2021, với tổng khối lượng giao dịch đạt hơn 5.87 tỷ cổ phiếu,
tương ứng giá trị giao dịch đạt hơn 214,85 nghìn tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 51,15% khối
lượng giao dịch và 69,85% giá trị giao dịch toàn thị trường.
Về biến động giá cổ phiếu, cổ phiếu có mức tăng giá mạnh nhất là mã chứng
khoán VLA của CTCP Đầu tư và phát triển công nghệ Văn Lang, tăng 106,67%
(tương đương 32.000 đồng/cp) đạt 62.000 đồng/CP, đứng thứ 2 là cổ phiếu HPM của
CTCP Xây dựng Thương mại và Khoáng sản Hoàng Phúc với mức tăng 91,26%
(tương ứng 9.400 đồng/cp) đạt 19.700 đồng/cp. Tiếp sau là cổ phiếu SGC của CTCP
Xuất nhập khẩu Sa Giang với mức tăng 62,72% (tương ứng 31.800 đồng/cp) đạt
82.500 đồng/cp, cổ phiếu HEV của CTCP Sách Đại học - dạy nghề có mức tăng
61,27% (tương ứng 17.400 đồng/cp) đạt 45.800 đồng/cp
Về khối lượng giao dịch, cổ phiếu PVS của Tổng CTCP Dịch Vụ Kỹ Thuật
Dầu Khí Việt Nam dẫn đầu với thị phần 11,38%, tương đương hơn 1,3 tỷ cổ phiếu
được giao dịch, tiếp theo là cổ phiếu SHS của CTCP Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội
với thị phần là 6,75% tương đương hơn 795 triệu cổ phiếu được giao dịch, tiếp theo là
cổ phiếu KLF của CTCP Đầu tư Thương mại và Xuất nhập khẩu CFS với thị phần
chiếm 6,4% tương đương với 755 triệu cổ phiếu được giao dịch.
Nhà đầu tư nước ngoài tăng giao dịch cổ phiếu niêm yết HNX, trong 6 tháng
đầu năm 2022, giao dịch của NĐTNN chiếm tỷ trọng 1,62% toàn thị trường, với giá trị
mua ròng đạt 320 tỷ đồng.
Quy mô niêm yết thị trường TPCP tại HNX đạt 1.611.258 tỷ đồng tại thời điểm cuối
tháng 10/2022, tăng 6,62% so với năm 2021, tương đương 19,94% GDP năm 2021. Tổng giá
trị giao dịch trên thị trường TPCP 10 tháng đầu năm 2022 đạt 1.768.675 tỷ đồng, giá trị giao
dịch bình quân đạt 8.627 tỷ đồng/phiên, giảm 21,06% so với cùng kỳ năm 2021.

28
Thị trường chứng khoán Nhóm 2

Năm 2023
Trong 6 tháng đầu năm
Theo Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), thị trường cổ phiếu niêm yết
tại HNX trong tháng 6 có diễn biến sôi động, tăng trưởng về điểm chỉ số và thanh
khoản thị trường.
Cụ thể, HNX-Index dừng ở mức 227.32 điểm vào ngày 30/06/2023, tăng 2.02%
so với cuối tháng 5/2023. Đáng chú ý, tại ngày 22/06/2023, HNX-Index đóng cửa ở
mức cao nhất kể từ đầu năm với 231.91 điểm.
Về thanh khoản, khối lượng giao dịch (KLGD) bình quân đạt hơn 119 triệu
cp/phiên, tương ứng giá trị giao dịch (GTGD) bình quân hơn 1,919 tỷ đồng/phiên, tăng
9.88% về KLGD và 21.01% về GTGD so với tháng trước.
Tháng 6/2023 là tháng thị trường niêm yết HNX có GTGD cao nhất trong 6
tháng đầu năm. Tại phiên 08/06/2023, thị trường niêm yết có GTGD cao nhất với hơn
2,650 tỷ đồng - phiên có mức giao dịch cao nhất từ đầu năm đến nay. Giá trị vốn hóa
thị trường đạt 282 ngàn tỷ đồng tại phiên giao dịch cuối tháng 6/2023.
Về nhóm cổ phiếu HNX30, tổng KLGD của nhóm này trong tháng 6/2023 đạt
hơn 1,620 triệu cp, tương ứng GTGD hơn 32 nghìn tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 61.91%
KLGD và 76.02% GTGD toàn thị trường.
Tính chung 6 đầu năm 2023, KLGD bình quân đạt 88 triệu cp/phiên, GTGD
bình quân đạt 1,321 tỷ đồng/phiên, giảm 10.2% về KLGD và giảm 49.23% về GTGD
so với cùng kỳ năm trước.

29
Thị trường chứng khoán Nhóm 2

Diễn biến chỉ số HNX-Index và khối lượng giao dịch trên HNX tháng 6/2023

Tháng 9
Chỉ số HNX-Index tiếp tục kéo dài xu hướng tăng giá , tuy nhiên chỉ số này lại có xu
hướng giảm trong cuối tháng 9.

Biểu đồ điểm chỉ số HNX-Index. (chỉ cần cho biểu đồ lên thui)
Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) vừa cho biết trong nửa đầu tháng
9/2023, thị trường cổ phiếu niêm yết tại HNX tiếp tục kéo dài xu hướng tăng giá từ 4
tháng trở lại đây, chỉ số HNX – Index đã đạt đỉnh 256,32 điểm vào ngày 22/9/2023,
mức chỉ số cao nhất kể từ đầu năm 2023.

Tuy nhiên, HNX-Index lại có xu hướng giảm trong cuối tháng 9/2023 và đóng cửa ở
mức 236,35 điểm, giảm 5,1% so với cuối tháng 8/2023.
Thanh khoản trên thị trường cũng giảm so với tháng trước với khối lượng giao
dịch bình quân đạt hơn 116 triệu cổ phiếu/phiên, tương ứng giá trị giao dịch bình quân
đạt hơn 2.298 tỷ đồng/phiên, giảm 22,7% về khối lượng giao dịch và giảm 13,3% về
giá trị giao dịch so với tháng trước.

30
Thị trường chứng khoán Nhóm 2

Giao dịch của nhóm cổ phiếu HNX30 tháng 9/2023 có tổng khối lượng giao dịch đạt
hơn 1,466 triệu cổ phiếu, tương ứng giá trị giao dịch đạt hơn 35,03 nghìn tỷ đồng,
chiếm tỷ trọng 66,42% khối lượng giao dịch và 80,22% giá trị giao dịch toàn thị
trường.
HNX cho biết, cổ phiếu có khối lượng giao dịch lớn nhất tại HNX tiếp tục là
mã chứng khoán SHS của CTCP Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội với tỷ trọng 20,9%
khối lượng giao dịch toàn thị trường, tương đương hơn 474 triệu cổ phiếu được giao
dịch, tiếp theo là cổ phiếu CEO của CTCP Tập đoàn C.E.O với tỷ trọng 8,52% tương
đương hơn 193 triệu cổ phiếu được giao dịch.
Về giá giao dịch, tăng giá mạnh nhất là mã chứng khoán CMS của CTCP Tập
đoàn CMH Việt Nam với giá đóng cửa tháng 9 tăng 78,67% (tương đương
11.800đ/cp) đạt 26.800 đồng/cp so với cuối tháng trước, đứng thứ 2 là cổ phiếu HCT
của CTCP Thương mại-Dịch vụ-Vận tải Xi măng Hải Phòng với mức tăng 55,56%
(tương ứng 4.000 đồng/cp) đạt 11.200 đồng/cp. Tiếp sau đó là cổ phiếu KDM của
CTCP Tập đoàn GCL có mức tăng 51,49% (tương ứng 6.900 đồng/cp) đạt 20.300
đồng/cp; tiếp đến là cổ phiếu HJS của CTCP Thủy điện Nậm Mu có mức tăng 43,94%
(tương ứng 14.500 đồng/cp) đạt 47.500 đồng/cp.
Nhà đầu tư nước ngoài đã quay trở lại mua ròng hơn 356 tỷ đồng trong tháng 9,
trong đó tổng giá trị giao dịch mua vào đạt hơn 778 tỷ đồng, giá trị bán ra đạt hơn 422
tỷ đồng - trong đó, cổ phiếu được nhà đầu tư nước ngoài mua nhiều nhất là cổ phiếu
HUT của CTCP Tasco với tỷ trọng 18,2% tương đương 8,7 triệu cổ phiếu, tiếp theo là
cổ phiếu IDC của Tổng Công ty IDICO - CTCP với tỷ trọng 7,9% khối lượng giao
dịch của NĐTNN, tương đương hơn 3,8 triệu cổ phiếu.

Cổ phiếu nhà đầu tư nước ngoài bán ra nhiều nhất là cổ phiếu SHS của CTCP Chứng
khoán Sài Gòn - Hà Nội với hơn 5,9 triệu cổ phiếu được chuyển nhượng chiếm tỷ
trọng 12,3% khối lượng giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài tiếp theo là cổ phiếu
TNG của CTCP Đầu tư và Thương mại TNG hơn 2,2 triệu cổ phiếu, tương đương tỷ
trọng 4,6% khối lượng giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài.
Hoạt động tự doanh cổ phiếu niêm yết tại HNX của các CTCK thành viên trong
tháng 9/2023 có giá trị giao dịch hơn 1.714 tỷ đồng (chiếm tỷ trọng 3,9% toàn thị
trường), trong đó khối này mua ròng với giá trị đạt 62,3 tỷ đồng.

Trong tháng 9/2023, thị trường niêm yết HNX có 5 doanh nghiệp niêm yết bổ sung
hơn 64,3 triệu cổ phiếu.

Tại thời điểm cuối tháng 9/2023, thị trường niêm yết HNX có 330 mã cổ phiếu với giá
trị niêm yết đạt 149,3 nghìn tỷ đồng. Giá trị vốn hóa thị trường tại phiên giao dịch cuối
tháng 9 đạt 310,6 nghìn tỷ đồng, tăng 1,6% so với cuối tháng trước.
Tính chung trong quý 3/2023, khối lượng giao dịch bình quân đạt 116 triệu cổ
phiếu/phiên, giá trị giao dịch bình quân đạt 2.071 tỷ đồng/phiên, tăng 50,8% về khối
lượng giao dịch và 33,3% về giá trị giao dịch so với cùng kỳ năm 2022.

31
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
2.4. Hoạt động quản lý và giám sát
Năm 2022, mặc dù thị trường chứng khoán biến động rất mạnh trước tác động
của nhiều yếu tố trong và ngoài nước, tuy nhiên các thị trường giao dịch tại Sở Giao
dịch Chứng khoán Hà Nội có quy mô tiếp tục tăng trưởng và không ngừng được hoàn
thiện.
Các thị trường được vận hành an toàn, ngày càng minh bạch
Đại diện Sở Giao dịch Chứng khoán (GDCK) Hà Nội (HNX) cho biết, năm
2022, mặc dù thị trường chứng khoán (TTCK) đối diện với nhiều yếu tố không thuận
lợi, tuy nhiên trong triển khai hoạt động, HNX quyết tâm, nỗ lực để hoàn thành tốt các
nhiệm vụ được giao.
Theo đó, các thị trường giao dịch tại HNX gồm thị trường cổ phiếu, trái phiếu
doanh nghiệp (TPDN) niêm yết, thị trường UPCoM, thị trường trái phiếu chính phủ
(TPCP) và TTCK phái sinh có quy mô tiếp tục tăng trưởng và không ngừng được hoàn
thiện nhằm đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư, doanh nghiệp và cơ quan quản lý.
Theo thông tin từ HNX, trong năm 2022, hoạt động quản lý niêm yết, đăng ký
giao dịch tại HNX được thực hiện theo quy định của Luật Chứng khoán, Nghị định
155/2020/NĐ-CP, Quy chế niêm yết và giao dịch chứng khoán niêm yết do Sở GDCK
Việt Nam (VNX) ban hành ngày 31/3/2022 và Quy chế đăng ký và quản lý chứng
khoán chưa niêm yết ban hành ngày 16/11/2022. Năm 2022, HNX đã chấp thuận niêm
yết 6 mã cổ phiếu và 31 mã TPDN, chấp thuận đăng ký giao dịch (ĐKGD) 36 mã cổ
phiếu. Doanh nghiệp thực hiện huy động vốn qua phát hành cổ phiếu qua thị trường
chứng khoán với giá trị niêm yết và đăng ký giao dịch bổ sung đạt 39.5 nghìn tỷ đồng
theo mệnh giá.
Trong công tác giám sát doanh nghiệp niêm yết (DNNY), HNX theo dõi việc
duy trì điều kiện niêm yết và việc thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin (CBTT) của tổ
chức niêm yết và có hình thức xử lý theo thẩm quyền (cảnh báo, kiểm soát, hạn chế
giao dịch hoặc tạm ngừng giao dịch,...) đối với các tổ chức vi phạm. Đồng thời, căn cứ
vào mức độ và tần suất vi phạm, HNX đã báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước
(UBCKNN) xem xét xử lý.
Để hỗ trợ doanh nghiệp tuân thủ ngày càng tốt hơn các quy định về CBTT trên
thị trường, ngoài việc đôn đốc, nhắc nhở bằng cách gửi văn bản, email, tin nhắn qua hệ
thống CIMS,… HNX còn tổ chức các lớp tập huấn CBTT cho các DNNY và ĐKGD
tại 3 miền Bắc – Trung – Nam. Hiện nay, số doanh nghiệp thực hiện CBTT qua CIMS
đạt 100% DNNY và 94,43% doanh nghiệp ĐKGD, giúp doanh nghiệp thực hiện
CBTT đúng quy định, kịp thời và chính xác hơn, từ đó cơ sở dữ liệu doanh nghiệp trên
CIMS cũng từng bước được chuẩn hóa, cập nhật.

32
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
Bên cạnh đó, HNX đã tổ chức các chương trình đào tạo, thúc đẩy hoàn thiện
hoạt động quản trị công ty tại các doanh nghiệp như phối hợp với JICA, UBCKNN và
Sở GDCK TP. Hồ Chí Minh (HOSE) tổ chức hội thảo trực tuyến “Thúc đẩy hoạt động
quan hệ với nhà đầu tư/cổ đông”, hội thảo “Nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng
quản trị”... Đặc biệt, HNX tiếp tục thực hiện chương trình thường niên đánh giá chất
lượng CBTT và minh bạch dành cho các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên
UPCoM, lựa chọn và vinh danh các doanh nghiệp có chất lượng CBTT và minh bạch
tốt nhất.
Phấn đấu đưa thị trường giao dịch trái phiếu riêng lẻ vận hành đúng hạn
Mặc dù dự báo nền kinh tế và TTCK còn gặp nhiều thách thức, tuy nhiên, dưới
sự chỉ đạo của Bộ Tài chính, UBCKNN và VNX, HNX đã đề ra nhiều mục tiêu, nhiệm
vụ trọng tâm năm 2023 và đặt quyết tâm cao nhất để hoàn thành.
Theo đó, năm 2023, HNX tiếp tục vận hành ổn định thị trường giao dịch chứng
khoán phái sinh, đảm bảo thị trường hoạt động an toàn, hiệu quả, tạo được sự tin cậy
và thu hút sự tham gia của nhà đầu tư trong và ngoài nước, đặc biệt là các nhà đầu tư
tổ chức; phối hợp với các đơn vị liên quan nghiên cứu phát triển sản phẩm mới để đa
dạng hơn nữa sản phẩm giao dịch trên thị trường.
Cùng với đó, tổ chức và vận hành thị trường trái phiếu theo hướng hiện đại, phù
hợp quy định trong nước và thông lệ quốc tế; thúc đẩy thanh khoản và hoàn thiện tổ
chức thị trường. Đặc biệt, đối với TPDN, phấn đấu hoàn thành xây dựng hệ thống giao
dịch TPDN phát hành riêng lẻ và đưa vào vận hành đúng tiến độ theo quy định; phối
hợp các đơn vị liên quan tìm cách tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp để TPDN riêng
lẻ là kênh huy động vốn hiệu quả cho nền kinh tế.
Song song với đó, tiếp tục quản lý, vận hành hệ thống giao dịch cổ phiếu niêm
yết, UPCoM an toàn, thông suốt. Nâng cao chất lượng công tác thẩm định hồ sơ niêm
yết, ĐKGD bảo đảm chặt chẽ, chắc chắn đúng quy định pháp luật, bảo vệ nhà đầu tư
và tính toàn vẹn của thị trường; tăng cường các hoạt động thúc đẩy quản trị công ty, hỗ
trợ doanh nghiệp nâng cao chất lượng CBTT và quản trị công ty.
Cũng trong năm 2023, HNX sẽ tiếp tục tăng cường hoạt động giám sát thị
trường, đẩy mạnh công tác giám sát bất thường trên thị trường cổ phiếu, TTCK phái
sinh và thị trường TPDN niêm yết; tăng cường công tác giám sát, phát hiện và xử lý
các trường hợp vi phạm quy chế và pháp luật chứng khoán, tích cực phối hợp với
UBCKNN trong việc phát hiện vi phạm, nâng cao hơn nữa tính công bằng và minh
bạch trên thị trường.
Bên cạnh đó, HNX sẽ tiếp tục phối hợp với các đơn vị liên quan tích cực triển
khai thử nghiệm, nghiệm thu hệ thống công nghệ thông tin KRX; tổ chức tiếp nhận,
quản lý và vận hành hệ thống sau khi chính thức đi vào hoạt động.
33
Thị trường chứng khoán Nhóm 2

2.5. Hoạt động giáo dục và đào tạo


Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) là sàn giao dịch chứng khoán lớn tại
Việt Nam. Sở này có nhiều hoạt động giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao kiến thức và
kỹ năng của các nhà đầu tư, cung cấp thông tin về thị trường chứng khoán và quyền và
nghĩa vụ của các bên liên quan. Dưới đây là một số hoạt động giáo dục và đào tạo tổ
chức bởi Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội:
Khóa học về chứng khoán và thị trường: HNX tổ chức các khóa học giúp người
tham gia hiểu rõ về chứng khoán, quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan, phân tích
kỹ thuật, quản lý rủi ro và các kỹ năng giao dịch khác.
Hội thảo và buổi thuyết trình: HNX thường tổ chức các hội thảo và buổi thuyết
trình với sự tham gia của các chuyên gia trong lĩnh vực tài chính và chứng khoán. Đây
là cơ hội để người tham gia tìm hiểu về xu hướng thị trường, các phương pháp đầu tư
mới và chia sẻ kinh nghiệm từ các nhà đầu tư thành công.
Cung cấp thông tin và tư vấn: HNX cung cấp thông tin liên quan đến các công
ty niêm yết, chỉ số thị trường và các giao dịch chứng khoán khác để người dùng có
được cái nhìn tổng quan về thị trường. Ngoài ra, họ cũng cung cấp tư vấn cho các nhà
đầu tư về việc lựa chọn cổ phiếu, phân tích kỹ thuật và chiến lược đầu tư.
Đào tạo và nâng cao năng lực cho các nhà môi giới: HNX tổ chức các khóa
đào tạo để nâng cao kiến thức và kỹ năng giao dịch của các nhà môi giới. Điều này
giúp họ hiểu rõ về quy trình giao dịch, các quy định và quyền lợi của khách hàng.
Phát triển công cụ và dịch vụ trực tuyến: HNX cung cấp các công cụ và dịch vụ
trực tuyến như trang web và ứng dụng di động để người dùng có thể theo dõi thị
trường, xem thông tin cổ phiếu, đặt lệnh giao dịch và nhận cập nhật nhanh chóng về
thị trường.
Những hoạt động giáo dục và đào tạo của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội
giúp nâng cao kiến thức và kỹ năng của các nhà đầu tư, đồng thời tạo điều kiện thuận
lợi cho việc tham gia vào thị trường chứng khoán.
3. Tình hình thị trường chứng khoán Việt Nam
3.1. Về kinh tế
 Sự phát triển của nền kinh tế : Trong 6 tháng đầu năm nay, kinh tế
Việt nam chịu tác động xấu từ bối cảnh kinh tế thế giới đang gặp nhiều khó khăn và
thách thức. Theo bản cập nhật kinh tế mới nhất của Ngân hàng Thế giới có tựa đề “Để
đầu tư công thúc đẩy tăng trưởng”. Báo cáo cho thấy tốc độ tăng trưởng kinh tế của
Việt Nam chậm lại, từ 8% năm 2022 giảm xuống còn 3,7% trong nửa đầu năm 2023.
 Lãi suất: Thị trường chứng khoán hồi phục đáng kể sau động thái bốn
lần giảm lãi suất điều hành của Ngân hàng Nhà nước. Tuy nhiên, dòng vốn dịch
chuyển từ kênh tiết kiệm sang chứng khoán thực chất không đáng kể vì lãi suất điều
hành giảm nhưng lãi suất tiền gửi vẫn là kênh đầu tư hấp dẫn.

34
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
 Lạm phát: Bình quân 6 tháng đầu năm 2023, lạm phát cơ bản bình quân
tăng 4,74% so với bình quân cùng kỳ năm 2022, cao hơn mức CPI bình quân chung
(tăng 3,29%).
 Giá vàng: Những tháng gần đây, sự tăng lên của giá vàng sẽ dẫn đến sụt
giảm giá cổ phiếu trong danh mục. Vì khi giá vàng tăng thì nhà đầu tư sẽ rút vốn đầu
tư vào thị trường vàng thay vì đầu tư vào cổ phiếu do suất sinh lợi trên thị trường vàng
cao hơn trên TTCK. Do đó, cầu về cổ phiếu sẽ giảm, làm giảm giá của cổ phiếu.

 Thu nhập dân cư


Thu nhập bình quân của lao động làm công hưởng lương quý I năm 2023 là 7,9
triệu đồng. Quý II năm 2023: - Thu nhập bình quân tháng của người lao động /. Tuy
nhiên có giảm 79 nghìn đồng so với quý I/2023 và tăng 355 nghìn đồng so với cùng kỳ
năm 2022.

Nguồn: VTV.vn
35
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
3.2. Nhân lực
Số lượng nhà đầu tư chứng khoán
Số liệu mới nhất từ Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) cho thấy,
nhà đầu tư trong nước đã mở mới 188.298 tài khoản trong tháng 8/2023. Con số này
tăng 25% so với lượng tài khoản mở mới trong tháng 7 liền trước và là mức cao nhất
trong vòng hơn một năm kể từ tháng 7/2022.
*Điều kiện kinh tế và nhân lực tác động rất lớn đến hoạt động giao dịch của
HNX gần đây
Chỉ số chứng khoán tăng nhẹ so với cuối năm 2022: Tính đến hết quý I/2023,
các chỉ số chứng khoán chính của Việt Nam đều ghi nhận mức tăng trưởng tích cực so
với thời điểm cuối năm 2022. Theo đó, HNX-index tăng 1,07%. Sự tăng trưởng tích
cực của các chỉ số của HNX-index được đánh giá khá tốt. Tuy nhiên, nếu so với thời
điểm cùng kỳ năm trước, các chỉ số này đều ghi nhận mức giảm tương đối lớn, HNX-
index giảm 53,85%.
Vốn hóa thị trường tăng: Mức vốn hóa thị trường cổ phiếu tính đến hết quý
I/2023 đạt 5,47 triệu tỷ đồng, tăng 4,74% so với thời điểm cuối năm 2022. Vốn hóa
tăng tại cả thị trường niêm yết và thị trường đăng ký giao dịch. Theo đó, so với thời
điểm cuối năm 2022, vốn hóa trên HNX tăng 2,75%. Trong khi đó, so với nền cao của
thời điểm cùng kỳ năm ngoái thì chỉ tiêu này giảm 47,9%.
Thanh khoản trong xu hướng tăng: Thị trường chứng khoán Việt Nam đang
cho thấy nền tảng khá vững khi chỉ số tăng trở lại và thanh khoản được cải thiện. Tính
đến ngày 30/6/2023, chỉ số HNX-Index đóng cửa ở mức 227,32 điểm, tăng 10,7% so
với cuối năm 2022.
Thị trường phái sinh tăng trưởng tích cực: Thị trường chứng khoán phái sinh
vốn được coi là thị trường giúp các nhà đầu tư phòng ngừa rủi ro. Quý I, trong khi thị
trường cơ sở biến động mạnh thì TTCK lại chứng kiến sự tăng trưởng tốt. Trong 7
tháng đầu năm 2023, khối lượng giao dịch bình quân đạt 225.178 hợp đồng/phiên,
giảm 17,41% so với năm 2022, tuy nhiên đây vẫn là mức giao dịch bình quân năm cao
thứ nhì chỉ sau mức cao nhất trong năm 2022. Tính chung trong 6 năm, tăng trưởng
bình quân giao dịch HĐTL chỉ số VN30 đạt 27,46%. Khối lượng hợp đồng mở (OI)
của Hợp đồng tương lai VN30 từ 8.077 hợp đồng tại thời điểm cuối năm 2017 đã tăng
lên 62.077 hợp đồng vào cuối tháng 7/2023. Khối lượng giao dịch cao nhất đạt
647.457 hợp đồng tại phiên giao dịch ngày 25/10/2022 và OI cao nhất là 71.190 hợp
đồng được ghi nhận vào ngày 30/3/2023.
3.3. Về cơ sở vật chất kỹ thuật
Nhằm tổ chức thị trường giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáp ứng yêu
cầu của Nghị định 65/2022/NĐ-CP, Bộ Tài chính đã giao Sở Giao dịch Chứng khoán
Hà Nội (HNX) triển khai xây dựng hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng
lẻ. Từ tháng 6/2023, hệ thống đã được hoàn thành việc thử nghiệm với thành viên,
36
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam và sẵn sàng mọi điều kiện kỹ thuật để vận
hành chính thức.
Để đảm bảo các chức năng hệ thống được vận hành chính xác, HNX đã tổ chức
nhiều đợt kiểm thử. Kết quả kiểm thử với thành viên qua 2 đợt cho thấy hệ thống đã
vận hành ổn định, đáp ứng được yêu cầu của thành viên trong việc nhập lệnh và tra
cứu thông tin, đáp ứng yêu cầu của HNX trong việc quản lý, vận hành hệ thống, dữ
liệu giao dịch đã được chuyển đầy đủ, chính xác sang VSD để thực hiện thanh toán.
HNX cũng đã hoàn thành việc xây dựng tài liệu, hồ sơ và đã tổ chức 2 đợt đào tạo cấp
chứng chỉ cho người sử dụng hệ thống.
Năm 2021, HNX đã vận hành Chuyên trang thông tin trái phiếu doanh nghiệp
(TPDN) phát hành riêng lẻ; triển khai xây dựng bài toán giao dịch TPDN theo quy
định của Nghị định số 153/2020/NĐ-CP. Năm 2022, HNX sẽ tiếp tục tập trung vào
công tác xây dựng hệ thống cho thị trường giao dịch TPDN phát hành riêng lẻ và triển
khai xây dựng dự thảo quy chế, quy trình nghiệp vụ liên quan.
HNX đã chú trọng đầu tư vào hệ thống công nghệ giao dịch để có thể nâng cao
năng lực xử lý lệnh, đón đầu các xu hướng giao dịch của thị trường. Hệ thống giao
dịch phiên bản Core I5 do HNX phát triển đã sở hữu các tiêu chuẩn kỹ thuật tiên tiến,
hiện đại tương tự như hệ thống của Sở GDCK Tokyo, Sở GDCK New York. Hệ thống
công bố thông tin doanh nghiệp (CIMS) do HNX khởi xướng và triển khai đã giúp
97% doanh nghiệp niêm yết tại HNX chủ động công bố thông tin, rút ngắn thời gian,
giảm thiểu sai sót và chi phí công bố thông tin.
Hạ tầng công nghệ phục vụ thị trường TPCP cũng liên tục được HNX đầu
tư, nâng cấp. Hệ thống đấu thầu điện tử trực tuyến (E.ABS), hệ thống giao dịch từ xa,
hệ thống giao dịch trực tuyến TPCP (E-BTS) trên nền internet đã đáp ứng nhu cầu tiếp
cận thông tin, giúp các thành viên thị trường và nhà đầu tư ra quyết định đầu tư hiệu
quả hơn, tiết kiệm đáng kể chi phí và thời gian giao dịch. Hướng tới một hệ thống hạ
tầng công nghệ hiện đại.
Vì vậy các hoạt động giao dịch của HNX được đánh giá có đủ điều kiện kỹ
thuật để thực hiện:
+ Có hệ thống nhận lệnh, chuyển lệnh và trạm đầu cuối đảm bảo khả năng kết
nối với hệ thống giao dịch TPCP của SGDCKHN;
+ Có thiết bị cung cấp thông tin giao dịch TPCP trực tuyến của SGDCKHN
phục vụ người đầu tư tại mỗi địa điểm giao dịch;
+ Có trang thông tin điện tử đảm bảo việc thực hiện công bố thông tin theo quy
định về công bố thông tin của thành viên thông thường tại Thông tư 234/2012/TT-
BTC;
+ Có phần mềm phục vụ hoạt động giao dịch và thanh toán đáp ứng được các
yêu cầu kỹ thuật và nghiệp vụ theo quy định của SGDCKHN;
+ Tham gia đường truyền dữ liệu dùng chung theo quy định của SGDCKHN;
37
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
+ Có hệ thống dự phòng trường hợp xảy ra sự cố máy chủ, đường truyền, điện
lưới…
4. Đánh giá thực trạng hoạt động của Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội
4.1. Ưu điểm
HNX là một trong hai sàn chứng khoán phái sinh được niêm yết chính thức trên
thị trường (cùng với HOSE), có mức độ uy tín cao, nhờ việc không có quá nhiều quy
định như sàn HOSE nên thu hút được nhiều nhà đầu tư.
Do sàn chịu sự quản lý và kiểm soát trực tiếp của cơ quan Nhà nước, đại diện là
Bộ Tài Chính nên các hoạt động diễn ra trên sàn đều công khai, minh bạch và đảm bảo
an toàn:
Nhà đầu tư và công chúng dễ dàng tiếp cận với các thông tin về tài chính doanh
nghiệp, báo cáo, biến động thị trường.. do được công khai tại cổng thông tin của HNX
từ đó giúp các nhà đầu tư có thể đưa ra các quyết định chính xác hơn. Từ năm 2013 trở
đi, HNX còn triển khai chương trình Chấm điểm công bố thông tin và minh bạch dành
cho các doanh nghiệp niêm yết hàng năm. Nhờ đó mà hoạt động công bố thông tin của
doanh nghiệp đã có những chuyển biến tích cực.
Hoạt động công bố thông tin tại Sở được thực hiện theo quy định Thông tư
96/2020/TT-BTC hướng dẫn về công bố thông tin trên thị trường chứng khoán. Để
hoạt động công bố thông tin đúng quy định, ngày 26/02/2021, Sở đã có công văn số
287/SGDHN-THPC gửi UBCKNN về việc triển khai Thông tư 96/2020/TT-BTC
nhằm đề xuất một số giải pháp thực hiện các quy định về công bố thông tin trên thị
trường chứng khoán phù hợp hơn với tình hình thực tế tại SGDCKHN và thị trường
nói chung như: phạm vi công bố thông tin bằng tiếng Anh của các SGDCK, hay việc
công bố thông tin theo nhóm nhà đầu tư; giám sát nghĩa vụ công bố thông tin của
người nội bộ và người có liên quan…
Trên cơ sở hướng dẫn của UBCK, hoạt động công bố thông tin tại Sở được thực
hiện đúng quy định, đầy đủ và kịp thời. Trong 11 tháng đầu năm 2021, số lượng thông
tin công bố trên website của sàn là hơn 33.000 tin, trong đó thông tin từ Sở hơn 2.300
tin, thông tin liên quan tới doanh nghiệp niêm yết/ĐKGD, công ty chứng khoán thành
viên, tổ chức phát hành TPCP ....) tiếp nhận qua hệ thống CIMS và Infobond hơn
30.000 tin. Hoạt động hậu kiểm thông tin được phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị, tuân
thủ đúng quy trình, do đó chất lượng thông tin công bố được kiểm soát, số tin sai sót
về nội dung không đáng kể.
Hoạt động biên dịch thông tin công bố được triển khai liên tục, thường xuyên
đảm bảo các nghĩa vụ về công bố thông tin bằng tiếng Anh của Sở theo quy định tại
Thông tư 96/2020/TT-BTC và hỗ trợ thông tin bằng tiếng Anh cho nhà đầu tư nước
ngoài trên website, đồng thời cung cấp thông tin bằng tiếng Anh cho khách hàng có
nhu cầu. Trong 11 tháng đầu năm, tổng số tin tiếng Anh đã công bố trên website xấp xỉ
32.000 tin.
Dịch vụ cung cấp thông tin tại Sở cũng được triển khai ổn định, phù hợp với
tình hình thị trường. Chất lượng dịch vụ luôn được đảm bảo đúng với cam kết giữa
SGDCKHN và khách hàng mua tin.
Có khả năng thu hút đầu tư nước ngoài vào thị trường chứng khoán Việt Nam,
góp phần nâng cao hình ảnh và uy tín của nền kinh tế Việt Nam trên thế giới:

38
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
Theo HNX cho biết, nhà đầu tư nước ngoài đã quay trở lại mua ròng hơn 356 tỷ
đồng trong tháng 9, trong đó tổng giá trị giao dịch mua vào đạt hơn 778 tỷ đồng, giá trị
bán ra đạt hơn 422 tỷ đồng.
HNX có định hướng cải thiện hệ thống vận hành, nền tảng công nghệ thông tin
phát triển, tăng tốc độ xử lý lệnh giao dịch và giảm thiểu các lỗi phát sinh:
Công tác vận hành, giám sát và quản trị hệ thống CNTT vẫn luôn là nhiệm vụ
trọng tâm, được theo dõi thường xuyên, liên tục nhằm phát hiện sớm các rủi ro xảy ra
cho hệ thống. Trong năm 2021, mặc dù giao dịch trên các thị trường HNX đều tăng,
đặc biệt KLGD trên thị trường cổ phiếu tăng mạnh, nhưng hệ thống giao dịch của
HNX vẫn được đảm bảo hoạt động an toàn, thông suốt, không xảy ra sự cố nào.
Công tác vận hành, quản trị hệ thống trong năm luôn được thực hiện đảm bảo
tuân thủ đúng quy định, quy trình. Các hệ thống được kiểm tra, vận hành, khởi động
theo sổ tay quy trình nghiệp vụ (SOP), checklist kiểm tra, vận hành hệ thống hàng
ngày. Việc giám sát hệ thống được thực hiện thường xuyên, trước và trong giờ giao
dịch để đảm bảo phát hiện và xử lý kịp thời khi có sự cố xảy ra. Phần mềm giám sát
hoạt động gửi lệnh giao dịch trực tuyến sẽ tự động cảnh báo hoặc chủ động ngắt kết
nối, trong trường hợp hệ thống CTCK bị lỗi trùng lệnh, gửi lệnh sai chuẩn cấu trúc
hoặc có giao dịch đột biến số lượng, khối lượng một cách bất thường so với bình quân
trong khoảng thời gian trước đó.
Công tác an ninh bảo mật: Sở đã đầu tư dự án nâng cấp, thay thế hệ thống
firewall phân vùng cung cấp thông tin, và dịch vụ bảo hành mở rộng các giải pháp an
ninh bảo mật, đảm bảo các giải pháp các an bảo mật tại Sở thường xuyên được cập
nhật các phiên bản phần mềm mới nhất, các cơ sở dữ liệu chống tấn công mới nhất
mới phát huy tối đa hiệu quả, nhất là đối phó với các dạng tấn công mới thường xuyên
được phát hiện. Bên cạnh đó, Sở thường xuyên phối hợp với các đơn vị chức năng
chuyên môn thực hiện đánh giá điểm yếu từ bên ngoài cho các hệ thống có kết nối
Internet, do đó đã khắc phục được khá nhiều vấn đề rủi ro tiềm ẩn.
Ngoài ra, sàn HNX còn triển khai thêm gói thầu công nghệ thông tin (KRX)
nhằm nâng cao chất lượng phục vụ cho nhà đầu tư.
HNX là nơi huy động vốn hiệu quả cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh
nghiệp nhỏ và vừa, cũng như các doanh nghiệp có tiềm năng phát triển. Sàn HNX có
một lượng nhà đầu tư đông đảo, cung cấp nguồn cầu cho giao dịch và tăng cường sức
mạnh tài chính của sàn.
Hoạt động tự doanh cổ phiếu niêm yết tại HNX của các công ty chứng khoán
thành viên trong tháng 9/2023 có GTGD hơn 1.714 tỷ đồng (chiếm tỷ trọng 3,9% toàn
thị trường), trong đó khối này mua ròng với giá trị đạt 62,3 tỷ đồng.
Trong tháng 9/2023, thị trường niêm yết HNX có 5 doanh nghiệp niêm yết bổ
sung hơn 64,3 triệu cổ phiếu. Tại thời điểm cuối tháng 9/2023, thị trường niêm yết
HNX có 330 mã cổ phiếu với giá trị niêm yết đạt 149,3 nghìn tỷ đồng. Giá trị vốn hóa
thị trường tại phiên giao dịch cuối tháng 9 đạt 310,6 nghìn tỷ đồng, tăng 1,6% so với
cuối tháng trước.
Tính chung trong quý III/2023, KLGD bình quân đạt 116 triệu cổ phiếu/phiên,
GTGD bình quân đạt 2.071 tỷ đồng/phiên, tăng 50,8% về KLGD và 33,3% về GTGD
so với cùng kỳ năm 2022.

39
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
HNX là nơi cung cấp các sản phẩm giao dịch đa dạng và phong phú, bao gồm
cổ phiếu, trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm, hợp
đồng tương lai chỉ số VN30 và các sản phẩm mới. Bên cạnh đó, Sàn HNX còn cung
cấp một số dịch vụ hỗ trợ cho nhà đầu tư như tư vấn giao dịch, hỗ trợ tài chính và kế
toán, giúp nhà đầu tư cải thiện kỹ năng giao dịch của mình.
Biên độ dao động lớn phù hợp với các nhà đầu tư. Sàn chứng khoán HNX cung
cấp cho nhà đầu tư một số loại cổ phiếu đa dạng với mức giá cả hợp lý đồng thời có
mức phí giao dịch thấp hơn so với các sàn chứng khoán khác, giảm chi phí cho nhà
đầu tư, giúp nhà đầu tư có thể lựa chọn các cổ phiếu phù hợp với nhu cầu và mức đầu
tư của họ: biên độ dao động của sàn HNX là 10%, được duy trì nhiều năm qua nên đã
tạo ra sự ổn định và tạo điều kiện cho nhà đầu tư đưa ra lựa chọn đúng đắn.
Nhờ vậy, sàn HNX được vận hành một cách ổn định, an toàn, suôn sẻ; quy mô
thị trường lẫn quy mô giao dịch tiếp tục tăng trưởng trong môi trường đầy biến động
như hiện nay.
4.2. Nhược điểm
4.2.1 Nhược điểm
HNX vai trò là thị trường giao dịch chứng khoán, bao gồm cả cổ phiếu và trái
phiếu, và kể từ đó đã trở thành một tổ chức tài chính quan trọng trong nước. Tuy
nhiên, như bất kỳ tổ chức tài chính nào khác, HNX cũng có những hạn chế. Dưới đây
là một số hạn chế của HNX:
- HNX không có phiên khớp lệnh giá mở cửa, chỉ có phiên khớp lệnh giá đóng
cửa và phiên khớp lệnh sau giờ, làm giảm hiệu quả giao dịch và tạo ra sự chênh lệch
giữa giá thị trường và giá khớp lệnh

Giá của lệnh PLO: Do sau khi Kết thúc Phiên Khớp lệnh Định kỳ Đóng cửa tại
sàn HNX thì mới đến Phiên Khớp lệnh Sau giờ nên ta có Giá Đóng cửa hôm nay, Tức
Giá tham chiếu hôm sau nên mọi giao dịch tại Lệnh PLO sẽ không có đặt Giá nào mà
chỉ mặc định duy nhất 1 giá – Chính là Giá đóng cửa vừa mới có lúc 14h45 .

40
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
Theo HNX, giá tham chiếu của ngày giao dịch kế tiếp vẫn sẽ do Phiên khớp
lệnh định kỳ đóng cửa quyết định. Nhưng Phiên giao dịch mới này lại xếp sau cùng
nên sẽ được gọi là Phiên khớp lệnh sau giờ (chứ không phải là Phiên khớp lệnh cuối
cùng hay Phiên khớp lệnh sau cùng)
Đối với lệnh PLO: Nhà đầu tư không biết trước khối lượng cổ phiếu chờ sẵn
của bên bán khi khớp lệnh. Điều này có thể ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của nhà
đầu tư và gây ra một số rủi ro trong quá trình giao dịch chứng khoán. Đồng thời, trong
phiên giao dịch sau giờ, nhà đầu tư không được phép hủy hay sửa lệnh đã nhập nếu
muốn thay đổi. Điều này có thể gây ra khó khăn và rủi ro trong quá trình giao dịch,
đặc biệt là khi có sự thay đổi trong tình hình thị trường.
- Tính thanh khoản của sàn này chưa cao và một số mã chứng khoán không có
trên sàn này do quy định niêm yết. Một trong những hạn chế lớn nhất của HNX hiện
nay là vấn đề về thanh khoản. Sàn HNX thường xuyên gặp phải tình trạng thanh khoản
thấp, dẫn đến khó khăn trong việc mua bán cổ phiếu. Điều này làm giảm cơ hội sinh
lời và thu hút dòng tiền của nhà đầu tư.
Trên thị trường cổ phiếu niêm yết tại Sở GDCK Hà Nội (HNX) trong năm
2022, diễn biến giao dịch có sự sụt giảm mạnh trong tháng 9. Trong đó, chỉ số HNX
Index có xu hướng giảm trong suốt tháng, tại thời điểm đóng cửa tháng 9/2022 HNX
Index đạt 250,25 điểm (giảm 14,25%) so với tháng 8/2022. Phiên giao dịch ngày 29/9,
HNX Index đạt 249,91 điểm, là mức thấp nhất của chỉ số này kể từ đầu năm.
Thanh khoản trên thị trường trong tháng 9/2022 giảm trở lại sau khi đã có sự
hồi phục mạnh trong tháng 8/2022. Tính bình quân, khối lượng giao dịch đạt hơn 69
triệu cổ phiếu/phiên, giá trị giao dịch đạt hơn 1.419 tỷ đồng/phiên, giảm 34,5% về khối
lượng giao dịch và 33% về giá trị giao dịch so với tháng trước.
Theo HNX, trong năm 2022, thị trường chứng khoán Việt Nam chịu ảnh hưởng
nặng nề từ thị trường chứng khoán toàn cầu khi nhiều quốc gia thực hiện chính sách
tiền tệ thắt chặt. Tính đến 31/10/2022, vốn hóa thị trường cổ phiếu niêm yết HNX
giảm 48,42% so với cuối năm 2021, thanh khoản sụt giảm mạnh xuống mức 963 tỷ
đồng/phiên, giảm 72,48% so với năm 2021.
- Các hợp đồng tương lai trên sàn này chủ yếu là hợp đồng tương lai chỉ số
VN30, chưa có các hợp đồng tương lai cổ phiếu hay các sản phẩm phái sinh khác, làm
giảm sự đa dạng và phong phú của thị trường phái sinh. Tài sản cơ sở của hợp đồng
thanh lý là chỉ số VN30, số lượng cổ phiếu trong rổ VN30 chỉ có 30 cổ phiếu có vốn
hóa lớn được niêm yết trên HSX, mức vốn hóa của 30 mã này lớn nên thường tính
thanh khoản thấp trên thị trường, cũng dễ thao túng giá để đưa chỉ số VN30 về mức
mong muốn.
Thống kê từ Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) cho biết, trên thị trường
chứng khoán (TTCK) phái sinh trong năm 2020, tổng hợp đồng tương lai chỉ số VN30
đạt 39.914.205 hợp đồng, tăng 79,91% so năm 2019, khối lượng giao dịch (KLGD)
bình quân phiên đạt 158.390 hợp đồng, tăng 78,49% so năm 2019.
Tuy nhiên, hợp đồng tương lai chỉ số VN30 vẫn có những rủi ro, khi nhà đầu tư
dự đoán không đúng biến động giá, dẫn đến thua lỗ. Đồng thời, dưới tác động của
công cụ đòn bẩy, mức thua lỗ sẽ cao hơn nhiều. Hợp đồng tương lai có những biến
động lên xuống, phù hợp với nhà đầu tư lướt sóng. Việc đầu tư dài hạn hợp đồng
tương lai chỉ số VN30 không mang lại nhiều hiệu quả, lợi nhuận.
41
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
- Sàn HNX còn khá mới so với các sàn chứng khoán khác tại Việt Nam, do đó
số lượng cổ phiếu và mức độ hoạt động của sàn vẫn còn hạn chế.
Cùng với đó, yếu tố thanh khoản, giá trị giao dịch của HNX cũng cho thấy sự
tăng trưởng mạnh, nhất là từ tháng 11/2020. Còn trên HoSE, giá trị giao dịch bình
quân trong năm 2020 tăng thấp hơn với 55,6% so với năm trước đó. Thời điểm đó, quy
mô cung cầu trên HNX có sự tăng mạnh làm cho thị trường nghĩ rằng dòng tiền đang
có sự chuyển dịch từ sàn HoSE sang HNX, bởi dù sao từ trước đến nay cơ hội sinh lời
của HNX cũng hấp dẫn hơn với biên độ giao dịch cao hơn trên sàn HoSE.
Dù vậy, xét chung, tỷ trọng giao dịch trên sàn HNX có tăng về lượng nhưng so
với HoSE thì vẫn khá nhỏ bé bởi lượng giao dịch trên sàn HoSE vẫn chiếm tới hơn
80% giao dịch toàn thị trường. Chưa kể, Theo quy định tại Nghị định 58/2012/NĐ-CP,
điều kiện một tổ chức cổ phần niêm yết chứng khoán trên HoSE phải có vốn điều lệ từ
120 tỷ đồng trở lên, trong khi mức vốn này ở sàn HNX chỉ từ mức 30 tỷ đồng.
- Sàn HNX còn chưa đạt mức phát triển về hệ thống và cơ chế quản lý, có thể
dẫn đến sự chậm trễ trong việc giải quyết các vấn đề liên quan đến giao dịch chứng
khoán. Mức độ tư vấn và hỗ trợ cho nhà đầu tư vẫn còn thiếu sót, có thể gây khó khăn
cho việc quản lý và đầu tư chứng khoán.
Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) công bố danh sách các doanh nghiệp
công bố thông tin minh bạch và quản trị tốt nhất trên sàn năm 2021 – 2022. Theo đó,
điểm trung bình về công bố thông tin và minh bạch đạt 59,21%, giảm 4,51% so với
năm 2021. Đáng chú ý, tình trạng vi phạm về công bố thông tin định kỳ và bất thường
của các doanh nghiệp trên HNX trong năm 2021 và 10 tháng năm 2022 có xu hướng
tăng. Thống kê cho thấy, trong danh sách 10 doanh nghiệp niêm yết quản trị công ty
tốt nhất năm 2021-2022 trên HNX thiếu vắng nhiều doanh nghiệp lớn/nổi tiếng như:
Thaiholdings (THD); Chứng khoán SHS; Nhựa Tiền Phong (NTP); Chứng khoán
MBS; Tập đoàn C.E.O (CEO); Tasco (HUT),...
Bên cạnh đó, nếu HoSE yêu cầu các công ty niêm yết phải công khai các khoản
nợ đối với thành viên hội đồng quản trị, ban kiểm soát, ban giám đốc, cổ đông lớn và
những người liên quan; thì trong khi đó HNX không quy định công khai yêu cầu này.
HoSE cũng yêu cầu số lượng 300 cổ đông (không bao gồm cổ đông lớn) nắm giữ ít
nhất 20% số cổ phiếu có quyền biểu quyết; sàn HNX chỉ yêu cầu 100 cổ đông nắm giữ
15% số cổ phần biểu quyết của công ty niêm yết…
- HNX hạn chế phân khúc nhà đầu tư bởi nhà đầu tư có quy mô vốn trung bình
từ 500 triệu đến dưới 3 tỷ đồng sẽ khó “mua hàng”.
Lượng cổ phiếu vốn hóa lớn trên HNX cũng khá khiêm tốn khi chỉ có 6 mã có
giá trị vốn hóa trên 10.000 tỷ đồng gồm THD (Thaiholdings), SHB (Ngân hàng SHB),
BAB (Bac A Bank), VCS (Vicostone), PVS (PTSC), IDC (Tổng công ty IDICO).
Trong đó, mã có vốn hóa lớn nhất là THD cũng chỉ ở mức gần 71.000 tỷ đồng.
Về khối lượng giao dịch, nếu xét trung bình khớp lệnh 20 phiên gần nhất năm
2021 của HNX chỉ có 21 mã cổ phiếu có khối lượng khớp lệnh trung bình trên 1 triệu
cổ phiếu/phiên, khối lượng khớp lệnh từ 500.000 đến dưới 1 triệu cổ phiếu/phiên chỉ
có 19 mã.
- Sàn HNX còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố ngoại lệ, như biến động của thị
trường chứng khoán, tình hình kinh tế quốc tế và các yếu tố khác, có thể gây khó khăn
cho việc quản lý và đầu tư chứng khoán.
42
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
Năm 2020 do ảnh hưởng của đại dịch covid-19 khiến cho các hoạt động sản
xuất, kinh doanh của nhiều doanh nghiệp bị ngưng trệ, số doanh nghiệp niêm yết trên
HNX có kết quả kinh doanh thua lỗ là 74 doanh nghiệp( tăng 34,5% so với cùng kỳ
năm trước với tổng giá trị lỗ 6 tháng đầu năm 2020 là 711,9 tỷ đồng, tăng 32,9% so
với cùng kỳ năm 2019. 6/11 ngành có tổng lỗ 6 tháng đầu năm 2020 tăng so với cùng
kỳ năm 2019). Trong đó, các ngành có kết quả kinh doanh lỗ nhiều nhất là ngành Bất
động sản với tổng giá trị lỗ từ -27,5 tỷ đồng 6 tháng đầu năm 2019 lên -121,3 tỷ đồng
6 tháng đầu năm 2020 (tổng lỗ tăng tương đương 341%), ngành Khai khoáng và Dầu
khí với tổng giá trị lỗ tăng từ -50,5 tỷ đồng 6 tháng đầu năm 2019 lên -164,5 tỷ đồng 6
tháng đầu năm 2020 (tổng lỗ tăng tương đương 225%), ngành Vận tải kho bãi với tổng
lỗ tăng từ -10,8 tỷ đồng 6 tháng đầu năm 2019 lên -34 tỷ đồng 6 tháng đầu năm 2020
(tổng lỗ tăng tương đương 214% )...
4.2.2 Nguyên nhân
 Khách quan:
Chưa có một cộng đồng nhà đầu tư lớn và tích cực, cũng như chưa có nhiều
kênh thông tin và truyền thông để tăng cường sự liên kết và giao lưu giữa các nhà đầu
tư. sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội cũng còn nhiều thách thức và hạn chế trong việc
xây dựng cộng đồng và truyền thông. Một số thách thức và hạn chế có thể kể đến như:
Sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội còn phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt
từ các sàn giao dịch khác, đặc biệt là HOSE, về quy mô, thanh khoản, và uy tín của thị
trường. Điều này làm giảm sự quan tâm và tham gia của các nhà đầu tư lớn, chuyên
nghiệp và có kinh nghiệm, cũng như của các công ty niêm yết có tiềm năng và giá trị
cao.
Sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội còn phải giải quyết một số vấn đề về chất
lượng và minh bạch của thông tin thị trường. Một số công ty niêm yết trên sàn giao
dịch chứng khoán Hà Nội đã vi phạm các quy định về công bố thông tin, gây ảnh
hưởng đến uy tín và giá trị của cổ phiếu. Một số nhà đầu tư cũng đã lợi dụng thông tin
bí mật hoặc thao túng giá để gây thiệt hại cho các nhà đầu tư khác.
Chưa có nhiều công ty niêm yết có quy mô lớn và uy tín, cũng như chưa có
nhiều nhà đầu tư tham gia giao dịch trên sàn. Thật vậy, Thị trường chứng khoán Hà
Nội có quy mô nhỏ hơn rất nhiều so với thị trường chứng khoán Hồ Chí Minh. Quy
mô niêm yết, đăng ký giao dịch của thị trường chứng khoán Việt Nam đạt 1.797 nghìn
tỷ đồng vào cuối tháng 3/2022, tăng 3,37% so với cuối 2021, tương đương 21,4%
GDP. Trong đó, Sở giao dịch Chứng khoán TP Hồ Chí Minh (HOSE) có 404 công ty
niêm yết, Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) có 343 công ty niêm yết, Sàn
chứng khoán Upcom có 895 công ty đăng ký giao dịch. Quy mô vốn hóa thị trường
chứng khoán Việt Nam đạt 6.300 nghìn tỷ đồng vào cuối tháng 3/2022, tăng 4,6% so
với cuối 2021, tương đương 37,5% GDP. Trong đó, Sở giao dịch Chứng khoán TP Hồ
Chí Minh (HOSE) chiếm 94% quy mô vốn hóa thị trường, Sở giao dịch Chứng khoán

43
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
Hà Nội (HNX) chiếm 3%, Sàn chứng khoán Upcom chiếm 3%. Quy mô giao dịch thị
trường chứng khoán Việt Nam đạt 1.500 nghìn tỷ đồng trong quý 1/2022, tăng 79% so
với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, Sở giao dịch Chứng khoán TP Hồ Chí Minh (HOSE)
chiếm 90% quy mô giao dịch thị trường, Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX)
chiếm 7%, Sàn chứng khoán Upcom chiếm 3%.
 Chủ quan
+ Chưa phát triển được nhiều sản phẩm phái sinh mới, cũng như chưa có nhiều
nguồn cung và cầu cho các sản phẩm này. Sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội đã có
những bước tiến trong việc thu hút và mở rộng thị trường cho các nhà đầu tư. Theo
báo cáo của Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội, tính đến tháng 9/2023, số lượng tài
khoản mở để giao dịch các sản phẩm phái sinh là 132.000, trong đó có 1.000 tài khoản
của nhà đầu tư nước ngoài. Quy mô giao dịch của các sản phẩm phái sinh cũng tăng
trưởng mạnh mẽ, với khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày là 178.998 hợp đồng
và giá trị giao dịch trung bình hàng ngày là 20.368 tỷ đồng. Tuy nhiên, so với thị
trường chứng khoán cơ sở, thị trường chứng khoán phái sinh vẫn còn nhỏ bé và thiếu
sự tham gia của các nhà đầu tư lớn, chuyên nghiệp và có kinh nghiệm
+ Chưa có nhiều kinh nghiệm và uy tín trong việc thu hút các công ty niêm yết
và các nhà đầu tư tham gia giao dịch. Về việc thu hút các công ty niêm yết, sàn giao
dịch chứng khoán Hà Nội đã có hơn 400 mã cổ phiếu được niêm yết trên sàn, trong đó
có nhiều công ty thuộc các ngành kinh tế non trẻ, công nghệ cao, và có tiềm năng phát
triển. Sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội cũng đã áp dụng các quy định và tiêu chuẩn
niêm yết linh hoạt hơn so với sàn giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh (HOSE),
nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận thị trường chứng khoán.
Tuy nhiên, sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội cũng cần phải nâng cao chất lượng quản
trị doanh nghiệp, minh bạch thông tin, và tuân thủ pháp luật của các công ty niêm yết,
để tăng uy tín và giá trị của cổ phiếu, giải quyết một số vấn đề như là thiếu sự quan
tâm và tiếp cận của các nhà đầu tư lớn, chuyên nghiệp và có kinh nghiệm; thiếu sự ổn
định và biến động lớn của chỉ số HNX-Index; thiếu sự hỗ trợ của các tổ chức tài chính
và cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin
+ Chưa có đủ nguồn lực và công nghệ để nâng cao hiệu quả và minh bạch trong
hoạt động của sàn.
+ Thông tin thị trường còn thiếu tính công khai, minh bạch, không được tổ chức
quản lý và giám sát kịp thời nên khả năng xảy ra rủi ro rất lớn như mất khả năng thanh
toán, lừa đảo, thao túng chứng khoán. Hoạt động giám sát, kiểm tra, thanh tra còn gặp
nhiều khó khăn, do các hành vi vi phạm pháp luật trên thị trường ngày càng tinh vi,
phức tạp.

44
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
+ Chưa có một đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp và nhiệt tình, cũng như chưa
có nhiều dịch vụ và sản phẩm hỗ trợ cho nhà đầu tư.
+ Chưa có một chiến lược phát triển bền vững và linh hoạt, cũng như chưa có
một hệ thống phòng ngừa và ứng phó với các rủi ro. Về việc xây dựng chiến lược phát
triển, sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội đã đề ra tầm nhìn đến năm 2025 là trở thành
sàn giao dịch hàng đầu trong khu vực Đông Nam Á, với các mục tiêu cụ thể như: nâng
cao hiệu quả hoạt động của sàn, phát triển các sản phẩm mới, mở rộng quy mô và
thanh khoản thị trường, nâng cao chất lượng dịch vụ cho các nhà đầu tư, đẩy mạnh
hợp tác quốc tế. Để thực hiện các mục tiêu này, sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội đã
áp dụng hệ thống giao dịch mới KRX từ năm 2019. Hệ thống này được xây dựng dựa
trên công nghệ tiên tiến của Sở giao dịch Chứng khoán Hàn Quốc (KRX), có khả năng
xử lý giao dịch nhanh chóng và an toàn. Hệ thống này cũng cho phép thực hiện giao
dịch lô lẻ, có 1 bảng riêng trên hệ thống mới hay giao dịch T0. Ngoài ra, sàn giao dịch
chứng khoán Hà Nội cũng đã đẩy mạnh việc phát triển các sản phẩm mới như trái
phiếu doanh nghiệp, trái phiếu chính phủ, sản phẩm phái sinh, để đa dạng hóa hàng
hóa giao dịch và phục vụ nhu cầu đầu tư của các nhà đầu tư. Về việc xây dựng hệ
thống an toàn, sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội đã hợp tác với các cơ quan chức
năng như Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), Cục Công an Chứng khoán
(C48), Viện Kiểm toán Nhà nước (VKNN) để phòng ngừa và xử lý các hành vi vi
phạm pháp luật trên thị trường. Sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội cũng đã áp dụng
các biện pháp kỹ thuật để ngăn chặn và phát hiện các hành vi gian lận, thao túng giá,
lợi dụng thông tin bí mật. Các hành vi này sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật và
có thể bị phạt tiền hoặc tước quyền giao dịch. Qua đó, có thể thấy rằng sàn giao dịch
chứng khoán Hà Nội đã có những nỗ lực và cải tiến trong việc xây dựng chiến lược và
hệ thống an toàn, nhưng cũng còn nhiều thách thức và hạn chế.
Phần III: Một số gợi ý giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động sở giao dịch
chứng khoán Hà Nội
1. Định hướng hoạt động của sở giao dịch chứng khoán Hà Nội
1.1. Mục tiêu
Trên cơ sở định hướng phát triển TTCK tại Đề án Chiến lược phát triển thị
trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn 2022 – 2026 và các văn bản chỉ đạo, điều
hành của Bộ Tài chính, UBCKNN và SGDCK Việt Nam, Sở GDCK Hà Nội đặt ra các
mục tiêu gồm:
Thứ nhất, tiếp tục vận hành ổn định thị trường giao dịch chứng khoán phái sinh;
tăng cường hoạt động giám sát thị trường để đảm bảo thị trường hoạt động an toàn,
hiệu quả, tạo được sự tin cậy và thu hút các nhà đầu tư ở trong và ngoài nước, đặc biệt
là các nhà đầu tư tổ chức; phối hợp với các đơn vị liên quan hoàn thiện hành lang pháp

45
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
lý cho sản phẩm mới, hệ thống mới, và triển khai xây dựng mẫu hợp đồng tương lai
trên chỉ số mới.
Thứ hai, tiếp tục tổ chức tốt công tác đấu thầu và giao dịch TPCP nhằm huy
động vốn kịp thời và hiệu quả cho NSNN; nâng cấp và mở rộng chức năng của hệ
thống giao dịch trái phiếu Chính phủ, cho phép giao dịch các sản phẩm mới, cơ chế
giao dịch mới theo định hướng và lộ trình phát triển thị trường trái phiếu Chính phủ
mà Thủ tướng đã phê duyệt, hợp tác với các tổ chức quốc tế trong lĩnh vực tài chính
xanh và các hoạt động phát triển TTTP. Đối với TPDN: tiếp tục triển khai xây dựng hệ
thống giao dịch TPDN phát hành riêng lẻ theo phương án đã được BTC phê duyệt và
chuẩn bị điều kiện triển khai thị trường TPDN; nâng cấp Chuyên trang thông tin
TPDN theo Nghị định số 153/2020/NĐ-CP và Thông tư số 122/2020/TT-BTC.
Thứ ba, tiếp tục các giải pháp để tăng chất lượng và thanh khoản cho thị trường
cổ phiếu HNX, bao gồm (i) tiếp tục nâng cao chất lượng công tác thẩm định hồ sơ
đăng ký/niêm yết, bảo đảm chặt chẽ, chắc chắn đúng quy định pháp luật, bảo vệ nhà
đầu tư và tính toàn vẹn của thị trường (ii) tăng cường các giải pháp, các hoạt động thúc
đẩy quản trị công ty, đặc biệt là chương trình chấm điểm quản trị công ty & đánh giá
công bố thông tin và minh bạch (iii) tiếp tục đưa doanh nghiệp lên niêm yết, ĐKGD
trên HNX, mục tiêu tổ chức đấu giá cho 15 DN, đưa 20 mã chứng khoán lên niêm yết
và 30 mã cổ phiếu vào giao dịch trên thị trường UPCoM; (iv) tiếp nhận các mã trái
phiếu doanh nghiệp niêm yết của HOSE để quản lý tập trung tại HNX theo quy định
tại Thông tư 57/2021/TT-BTC về lộ trình sắp xếp lại thị trường chứng khoán.
Thứ tư, tăng cường hoạt động giám sát trên thị trường, giám sát phát hiện và xử
lý các trường hợp vi phạm quy chế và pháp luật chứng khoán, tích cực phối hợp với
UBCKNN trong việc phát hiện các vi phạm trên thị trường; tăng cường phối hợp công
tác giám sát liên thị trường; tổ chức giám sát chặt chẽ thị trường cổ phiếu, giám sát,
đánh giá chất lượng công ty kiểm toán và báo cáo UBCKNN về những sai phạm của
công ty kiểm toán báo cáo tài chính của các DN trên HNX.
Thứ năm, tiếp tục triển khai gói thầu KRX các công việc trong giai đoạn cuối
của dự án KRX trước khi đưa vào vận hành chính thức; tổ chức tiếp nhận, quản lý và
vận hành hệ thống sau khi golive; triển khai các nội dung trong "Đề án phát triển thị
trường vốn cổ phần doanh nghiệp khởi nghiệp", rà soát hoàn thiện khung pháp lý, xem
xét các phương án tổ chức thị trường giao dịch.
Thứ sáu, tiếp tục hoàn thiện hệ thống quản trị nội bộ, chỉnh sửa hệ thống quy
chế quản trị điều hành để phù hợp với các thay đổi về quy định pháp lý và mô hình tổ
chức tại Sở, nâng cao chất lượng và năng lực quản trị điều hành Sở, ổn định hoạt động
theo mô hình mới sau khi hợp nhất Sở GDCK.
1.2. Giải pháp thực hiện
Để hoàn thành được các mục tiêu trọng tâm đã đặt ra, Sở GDCK Hà Nội đề ra
một số giải pháp cụ thể như sau:

46
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
- Phối hợp các đơn vị liên quan góp ý xây dựng thông tư, phối hợp VNX để
hoàn thiện hệ thống các quy chế nghiệp vụ tại HNX, xây dựng và ban hành các quy
trình hướng dẫn thực hiện tại HNX và dành cho các thành viên tham gia thị trường.
- Nâng cấp hệ thống giao dịch TPCP đáp ứng việc triển khai các nghiệp vụ mới
(chào giá chắc chắn của nhà tạo lập thị trường, ...); nghiên cứu nâng cấp hệ thống chỉ
báo TPCP; nghiên cứu triển khai kế hoạch thúc đẩy phát hành trái phiếu xanh tại Việt
Nam.
- Xây dựng hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ theo chủ trương chỉ đạo của Bộ
Tài chính; nâng cấp chuyên trang thông tin TPDN theo Nghị định số 153/2020/NĐ-CP
và Thông tư số 122/2020/TT-BTC.
- Tiếp tục phối hợp với Cục tài chính doanh nghiệp, UBCKNN tổ chức chương
trình giới thiệu về UPCoM kết hợp với đấu giá cho các doanh nghiệp nhà nước và
công ty đại chúng nhằm quảng bá, thu hút sự chú ý của các doanh nghiệp đối với việc
niêm yết và ĐKGD tại HNX; giữ mối liên hệ chặt chẽ với doanh nghiệp, thường xuyên
tìm hiểu khó khăn vướng mắc của DN để từ đó có thể đưa ra các nội dung phù hợp
trong hướng dẫn, đào tạo doanh nghiệp về CBTT, quản trị công ty.
- Phối hợp với VNX xây dựng dự thảo mẫu HĐTL trên chỉ số mới sau khi VNX
ban hành Quy chế niêm yết và giao dịch hợp đồng tương lai.
- Tăng cường công tác giám sát, phát hiện các trường hợp vi phạm quy chế và
pháp luật chứng khoán và tích cực phối hợp với UBCKNN trong việc xử lý vi phạm;
tăng cường đào tạo chuyên môn và kỹ năng cho các cán bộ để nâng cao trình độ
chuyên môn, chất lượng công tác trong việc quản lý, giám sát.
- Tăng cường các hoạt động tuyên truyền, đào tạo về các sản phẩm mới cho các
thành viên và các nhà đầu tư.
- Tiếp tục triển khai các hoạt động hợp tác quốc tế với các đối tác truyền thống,
tham gia các hoạt động khảo sát, đào tạo, hội thảo quốc tế.
- Triển khai các công việc thử nghiệm, nghiệm thu, đưa hệ thống giao dịch của
hệ thống KRX vào go-live theo kế hoạch chung.
2. Một số giải pháp
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động sở giao dịch chứng khoán Hà Nội
Một là, hoàn thiện khung pháp lý cho TTGDCK, các công ty chứng khoán.
Hiện nay, khung pháp lý cho TTCK vẫn chưa bao quát mọi hoạt động của thị
trường, một số cơ chế chính sách chưa theo kịp diễn biến của các giao dịch, cung - cầu
về hàng hóa luôn mất cân đối, ảnh hưởng đến tính thanh khoản của chứng khoán. Mặt
khác, TTCK là thị trường bậc cao, hoạt động theo nguyên tắc thị trường, nhưng không
ít các hoạt động có liên quan đến giao dịch, phát hành chứng khoán, lãi suất, cơ chế
xác định giá, cơ chế đấu thầu,... lại chưa tuân theo nguyên tắc thị trường. Do vậy, cần
tiếp tục hoàn thiện các nguyên tắc, khuôn khổ pháp lý để thúc đẩy TTCK phát triển
47
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
một cách sâu, rộng theo hướng minh bạch, đồng bộ, đảm bảo quyền và lợi ích hợp
pháp cho các nhà đầu tư và phù hợp với chuẩn mực quốc tế.
Hai là, tăng cường công tác thanh tra, giám sát hoạt động của các tổ chức tham
gia thị trường, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm đối với các cá nhân, tổ chức, doanh
nghiệp sử dụng phương tiện truyền thông (báo chí, trang tin,…) đưa thông tin sai lệch,
thông tin thiếu đầy đủ, làm méo mó thông tin.
Cần nâng cao vai trò của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) trong
việc quản lý nhà nước về hoạt động chứng khoán và TTCK. UBCKNN phải có đủ
thẩm quyền để thực hiện có hiệu quả chức năng quản lý nhà nước về TTCK và xử lý
những vấn đề có liên quan đến chứng khoán và giao dịch chứng khoán.
Ba là, xây dựng cơ chế phối hợp trong việc điều hành các chính sách có liên
quan đến TTCK. Các chính sách vĩ mô tác động mạnh đến TTCK là chính sách tài
chính và chính sách tiền tệ (CSTT). Do vậy, cần kiểm soát tốt lạm phát (CPI), đây là
một trong những điều kiện và tiền đề rất quan trọng để TTCK Việt Nam phát triển lành
mạnh, hiệu quả và ổn định. Kết hợp chặt chẽ chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa
trong điều hành kinh tế vĩ mô.
Bốn là, phát triển thị trường vốn theo hướng hiện đại, hoàn chỉnh về cấu trúc
(bao gồm cổ phiếu tập trung, thị trường quản lý OTC, thị trường trái phiếu vận hành
theo thông lệ quốc tế tốt nhất có khả năng liên kết với các thị trường khu vực và quốc
tế).
Năm là, hiện đại hóa hạ tầng, công nghệ thông tin và cải cách thủ tục hành
chính cho TTCK.
Tăng cường đầu tư và áp dụng công nghệ thông tin để tổ chức giao dịch và
quản lý giám sát TTCK; Xây dựng hệ thống phần mềm ứng dụng lõi xử lý tập trung,
đồng bộ hóa ứng dụng và có khả năng quản lý; Xây dựng hệ thống đảm bảo an ninh,
an toàn mạng. Bên cạnh đó, cần xem xét loại bỏ các thủ tục hành chính, các loại giấy
phép không cần thiết, nhưng cũng đảm bảo yêu cầu của quản lý nhà nước để TTCK
phát triển lành mạnh.
Sáu là, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực để đáp ứng yêu cầu phát triển bền
vững TTCK. Tăng cường đào tạo đội ngũ quản lý, giám sát và tổ chức TTCK; tập
trung đào tạo những người tham gia hoạt động chứng khoán, các nhà đầu tư để họ có
đủ năng lực, trình độ quản lý cũng như hoạt động trên TTCK. Nâng cao phẩm chất
chính trị, đạo đức nghề nghiệp của nhân lực ngành Chứng khoán, trên cơ sở đó góp
phần phát triển lành mạnh TTCK.
KẾT LUẬN
Qua tìm hiểu về hoạt động trên sở giao dịch chứng khoán Hà Nội, nhóm chúng
em đã có những cái nhìn rõ hơn về các hoạt động của sở giao dịch, bao gồm các hoạt
động như: niêm yết và hủy niêm yết, Hoạt động cung cấp và công bố thông tin, Công
bố thông tin liên quan đến ngày đăng ký cuối cùng thực hiện quyền cho cổ đông hiện
48
Thị trường chứng khoán Nhóm 2
hữu, Hoạt động giáo dục và đào tạo… để từ đó đưa ra được các gợi ý giải pháp nhằm
hoàn thiện hoạt động sở giao dịch chứng khoán Hà Nội.
Đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Trường Đại học Thương Mại
đã đưa môn Thị trường chứng khoán vào chương trình giảng dạy. Đặc biệt, em xin gửi
lời cảm ơn sâu sắc đến giảng viên bộ môn - cô Vũ Ngọc Diệp đã dạy dỗ, truyền đạt
những kiến thức quý báu cho chúng em trong suốt thời gian học tập vừa qua.
Tuy nhiên, do vốn kiến thức còn nhiều hạn chế và khả năng tiếp thu thực tế còn
nhiều bỡ ngỡ. Mặc dù nhóm em đã cố gắng hết sức nhưng chắc chắn bài thảo luận khó
có thể tránh khỏi những thiếu sót và nhiều chỗ còn chưa chính xác, kính mong cô xem
xét và góp ý để bài thảo luận của em được hoàn thiện hơn.

-HẾT-

49

You might also like