Angielska wojna domowa:

Przyczyny rewolucji angielskiej:

a) Społeczne:
- Powstanie nowych grup, które wzbogaciły się na handlu z koloniami i rozwoju
przemysłu- nowa szlachta gentry i bogate mieszczaństwo

b) Gospodarcze:
- Chęć likwidacji wielkich majątków arystokracji (szlachta chciała kupować
ziemię z przeznaczeniem na hodowle owiec) oraz ograniczeń utrudniających
rozwój przemysłu, np. wewn. ceł, systemu cechowego w miastach

c) Religijne:
- Purytanie domagali się dokończenia reformy anglikanizmu, czyli oczyszczenia
go z pozostałych elementów katolickich, np. usunięcie obrazów z kościołów
- Purytanizm był wyznaniem popularnym wśród nowej szlachty i bogatego
mieszczaństwa

d) Polityczne:
- Dążenie do uzyskania wpływu na rządzenie państwem przez gentry i bogate
mieszczaństwo
- Konflikt pomiędzy władcami dynastii Stuartów i parlamentem- Jakub I i jego
syn Karol I zwoływali obrady tylko wtedy, gdy potrzebowali dodatkowych
podatków

Wybuch rewolucji angielskiej:

- 1640 roku, po 11 latach przerwy, zwołano posiedzenie parlamentu (Krótki
Parlament) monarcha chciał uzyskać pieniądze na walkę z Powstaniem w Szkocji.
Karol I rozwiązał te obrady, ponieważ domagano się rozliczenia nadużyć władcy

- Zła sytuacja zmusiła króla do ponownego zwołania obrad (też w 1640), na których
posłowie dokonali zmian w prawie (odtąd tylko za ich zgodą parlament mógł być
rozwiązany). Obrady Długiego Parlamentu trwały 13 lat
Wojna domowa w Anglii (1642-1648):
a) Strony konfliktu:
- monarcha (poparcie arystokracji, duchownych Kościoła anglikańskiego,
katolików)
- parlament (poparcie gentry, mieszczan, chłopów)

b) Przebieg konfliktu:
Początkowo przewagę miały królewskie oddziały, układ sił zmieniła reforma wojsk
parlamentu przeprowadzona przez Oliviera Cromwella- utworzył Armię Nowego
Wzoru (zwyciężyła m.in. w 1645 roku pod Naseby), w 1648 roku wojnę wygrały
wojska parlamentu

c) Skutki konfliktu:
- Pozbycie się przez Cromwella części posłów (pomniejszone zgromadzenie=
parlament kadłubowy)
- Oddanie króla pod sąd
- Egzekucja Karola I (styczniu 1649 r.)
- Ustanowienie republiki w Anglii

Dyktatura Cromwella (1653-1658), powrót Stuartów na tron:

- Po egzekucji Karola I wzmacniał swoją władzę
- Angielska armia uderzyła na Irlandię w 1649 r. i Szkocję w 1650 r. - oba kraje
zostały zajęte
- 1651 roku parlament przyjął Akt Nawigacyjny towary mogły być sprowadzone do
Anglii tylko na statkach angielskich lub tych państw z których pochodziły produkty
- W 1653 roku Cromwell rozwiązał parlament kadłubowy i mianował się lordem
protektorem
- Oliwier Cromwell zmarł w 1658 roku a jego syn szybko został zmuszony do
ustąpienia ze stanowiska lorda protektora
- w 1660 roku na angielski tron wstąpił Karol II Stuart (syn Karola I)- katolik i
zwolennik monarchii absolutnej

W angielskim parlamencie doszło do podziału:

- Wigowie- przyznawali parlamentowi władzę zwierzchnią i prawo do pozbawiania
króla korony
- Torysi- zwolennicy władcy, uznający nienaruszalność jego praw do tronu

W latach 1685-1688 w Anglii panował Jakub II (brat Karola II)- został zmuszony do
wyjazdu po próbach wprowadzenia absolutyzmu i przywrócenia katolicyzmu.
Parlament ofiarował zatem tron Wilhelmowi Orańskiemu.
Chwalebna rewolucja i powstanie monarchii parlamentarnej oraz WB:
Chwalebna rewolucja- bezkrwawa zmiana władzy w Anglii w 1688 roku
- W angielskim tronie zasiedli protestanci Maria II Stuart (córka Jakuba II) i jej mąż
Wilhelm III Orański (namiestnik Holandii)
- W 1689 roku nowy władca podpisał tzw. Deklarację Praw- dokument zwiększający
uprawnienia parlamentu kosztem władzy króla:
- Regularne obrady parlamentu
- Zgoda parlamentu na nowe podatki
- Wolne wybory do parlamentu
- Wolność słowa podczas obrad

- W Anglii zapanował nowy ustrój- monarchia parlamentarna

- W 1707 r. w wyniku zawarcia unii realnej pomiędzy Anglią i Szkocją powstało
królestwo Wielkiej Brytanii