1. Origjina e rrezatimeve jonizuese dhe jojonizues dhe natyra e tyre.

Rrezatim jonizues: rrezatimi energjia e te cilit eshte e mjeftueshme per te dhene dukuri jonizuese
(dukuria e jonizimit: dukuri gjate se ciles nje elektron perfton mjatueshem energji per tu shkeputur nga
orbita e tij)
origjina e rrezatimit jonizues:
prodhohet nga procese radioaktive: rrezatimi alfa, beta, gama dhe neutronet
prodhohet nga nje pajisje: rrezet X
Natyra e tyre:
korpuskulare: rrezatimi alfa, beta, fluks neutroensh, fluks protonesh (transport energjie dhe lende)
jo-korpuskulare/: gama dhe rrezet X (transport energjie, por jo lende)
jonizues direkt: rrezatimi alfa, beta ( kane ngarkese dhe mase )
jonizues indirekt: gama, neutronet, rrezet X ( nuk kane ngarkese)

 Rrezatimi jo-jonizues: rrezatim energjia e te cilit nuk jep dukuri jonizuese ne lenden qe pershkon,
energji valore .
rrezatimi jo-jonizues perfshin:rrezet ultraviolet UV, drita e dukshme, mikrovalet, valet radio, dhe
val te tjera me frekuence shume te ulet.

2. Aftesia depertuese:
 Aftesia e rrezatimit per te pershkruar indin/ lenden.
 Ndikohet/varet:
karakteristikat fizike te objektit:
-nr atomik I lendes qe pershkohet nga rrezatimi
kocka: perbehet nga ca++ me nr atomik te larte  frenon rrezatimin shume me teper
parenikma e pulmoni: ajer  frenon rrezatimin shume me pak ne krahasim me kocken
karakteristikat e rrezatimit:
-raport te zhdrejte me masen
-raport te drejte me energjine kinetike
* shenim: nderveprimi I rrezatimit me fushen elektromanjetike te atomit qe pershkon ul aftesite
depertuese te rrezatimit
nga sa u tha me siper:
Rrezatimi korpuskular ka ngarkese,ka mase fusha elektromanjetike e rrezatimit ndervepron me
afushen elektromanjetike te atomeve aftesi depertuese te uleta
--shenim: rrezet alfa dhe beta kane pershkrueshmerine me te vogel, nga keta te dy rrezatimi beta ka
pershkrueshmeri me te larte duke qene sa ka mase me te ulet se rrezatimi alfa
Rrezatimi jo-korpuskular nuk ka ngarkese dhe masenuk ka fushe elektromanjetike nuk
ndervepron me fushen elektromanjetike te atomit aftesi pershkuese te larte
Rrezatimi jo-korpuskular a.k.a elektromanjetik ka aftesi depertuese bifazike: varet nga gjatesia e
vales dhe frekuenca e luhatjes.
* rrezet xdhe gama kane gjatesi vale te vogel dhe jane jonizuese qendrojne ne baze te
radioterapise.
3. Rrezatimi jo-jonizues: ??
Perkufizim: rrezatim jo-jonizues referohet cdo rrezatimi elektromanjetik energjia e te cilit nuk eshte e
mjaftueshme per te jonizuar lenden, perkunder energjie eshte e mjaftueshme per te eksituar atomet e
lendes ku kalon.
Perfshin: rrezatime me origjine natyrore ose man-made|| rrezet ultraviolet, rrezet e dukshme, mikrovalet,
valet me frekuence shume te ulet.

4. Fusha magnetike dhe valet radio. ??

5. Rezonanca magnetike.??
 6. Lendet e kontrastit dhe efektet biologjike.
 lende kontrasti negative- transparente:
-lende me densitet shume te ulet
-lende me numer atomik te vogel
-shembuj: ajer,o2,co2
lende kontrasti pozitive-opake:
-lende me densitet te larte
- lende me strukture molekulare te nderlikuar
- lende me peshe te larte atomike
- shembuj: jodi hidrosolubil, lende kontrasti me barium
* shenim : lendet e kontrastit pozitive gjejne perdorim me te larte neimazherine diagnostike
Lendet e kontrastit me barium:
a) perfaqesohen nga suspensione me sulfat bariumi
b) ka radioopacitet te larte
c) eleminim te shpejte dhe te plote
d) nuk ka aktivitet farmakodinamik dhe as efekte farmakologjike
+ ka tolerance te larte
e) perdoret kryesisht ne organet kavitare, dhe ne diagnostifikime te apratit tretes
f) efekte anesore: konstipacioni I lehte dhe toksik nese perzihet me kriper te tjera
 lende kontrasti jodike
a) strukture baze eshte acidi benzoik ku ne poz 2,4,6 ka te zevendesuar jodin  rrit perqendrimin jodik dhe ul
osmilartietin
b) eshte lende me opacitet te lare
c) perdorim te gjere ne :
 urografi,
angiografi per ekzaminim te eneve te gjakut dhe rrugeve ekskretore renale
d) ekskretim urinar  duhet pasur kujdes ne rastet kur kemi insuficence renale sjell hidronefrit
f) efekte te tjera anesore:
 hipertension arterial
 skuqje ne vendin e injeksionit
 nxehtesi ne fytyre
perzierje
manifestime kardiovaskulare, respiratore dhe neurologjike

 lende kontrasti hepatobiliare:

a) kolecistografi orale: ndjekin qarkullimin entero-hepatik te biles duke opacifikuar kolecisten, toksicitet te ulet
b) kolecistografi venoze: opacifikim te rrugeve biliare ekstrahepatike, toksicitet te larte

 lende vajore: jodi lidhet me nje molekule vajore

perdorim ne: fistulografi dhe sialografi
7. Terminologjia radiologjike eko dhe ct ( ne fletore)
8. Tomografia e kompjuterizuar:
 Aparatet e tomografise se kompjuterizuar:
* shenim: ka kater gjenerata te CT skan
nga gjenerata e pare drejte gjenerates se trete kemi : rritje te levizshmerise se tubit te rrezeve X dhe
rritje te numrit te dedektoreve ulje te kohes per shtrese (duhet pasur parasysh se ne generaten e
pare cdo shtrese/ prerje ndiqej na rrotullim I sistemit e matjes) efikasitet me te lare
 perdoret kryesisht gjenerata e trete|| gjenerata e kater shume e shtrenjete per nje bote kaq te varfer
a) Tub/ llambe e rrezeve X: dergon rreze x ne drejtim te pacientit dhe ka mundesi te rrotullohet 360
grade
b) Dedektore te vendosur ne nje hark prej 360 grade(varesisht gjenerates supozojme kemi gjeneraten e
katert)
sasia e rrezeve X te perthithura kapet nga dedektoretjep te dhena ne kompjuterformohen
imazhe skanerike me plane te shumta
 Principet e funksionit dhe terminologjia( po I shpjegoj bashke duke qene se ka rrjedhshmeri logjike
te informacionit, por jo per shkurtim te materialit)
- dedektoret kapin informacione mbi sasine e rrezeve X te perthithura dhe llogarisin vleren e
dobesimit te tyre:
VLERA E DOBESIMIT= mase indi- mase uji/ mase uji x 1000 ku m koeficenti I dobesimit

vlerat e densitetit ne UH shkojne nga: -1000 ne +1000

uji: densitet UH 0
kocka: densitet > 250
indet e buta: rreth 50
ajri: densitet -1000
gjaku: 55

nga ketu:
kemi te bejme me formacion:
hipodens: formacion qe ka densitet UH<< se densiteti UH I indeve perreth
hiperdens: formacioni ka densitet UH>> se densiteti UH I indeve perreth
izodens: formacioni ka densitet UH te njejte me ate te indeve perreth
 Ct volumetrike ose helikoidale:
llamba kryen levizje spirale perreth pacientit qe kryen levizje longitudinale
sherben per: studim te nje volumi te madh te trupit te njeriut me vetem nje pauze respiratore duke
eleminuar artefaktete nga levizja respiratore
 Si kryhet ekzaminimi:
ekzaminimi skanerik fillon me nje imazh digjital udheheqes qe quhet skanograme dhe ndiqet nga
prerjet aksiale dhe paraaksiale
mund te shoqerohet me marrje kontrasti, I cili administrohet nerruge orale ose ne rruge
endovenoze
 imazhet skanerike mund te ndertohen ne plane aksaile dhe paraaksiale dhe pervec ketyre edhe ne
plane sagitale, koronale dhe oblike
shoqeron ekzaminimet alternative invazive si: angiografi me CT, endoskopi me CT.
9. Pajisjet mbrojtese nga rrezatimi: (>???)
10. Pneumonia lobare:
Eshte: pneumoni lobare eshte infleksion inflamator qe prek nje lob te caktuar te pulmonit, ne alveolat e te
cilit kemi grumbullim fluidi
Shkaktohet: pneumokoku/ streptokoku /klepsiela/ stafilokoku
Ekzaminimi imazherik diagnostik:
- I zgjedhjes se pare: Rx toraksit ne projeksionet P-A dhe lateral
- mund te perdoret edhe CT qe eshte me favorshme se Rx duke pasur nje cartesi imazherike me te larte
 gjetje ne ekzaminimet imazherike:
-rritje te vellimit te lobit pumonar te prekur
- opacifikime qe varesisth stadite te semundjes ne fillim paraqitetn ne forme vatrash dhe me tej kane
tendence te bashkohen dhe te homogjenizohen
- theksim te vizatimit pulmonar
-rritje te hiluseve
-varesisht lobit te prekur kemi opacifikim te konturit pulmonar
-ndryshime ne silueten kardiake nese preken lobet e mesme per pulmonin e djathte dhe ai I siperm per
pulmonin e majte

11.
 1. Ulcera duodenale:
 Eshte: destruksion I shtresave te mukozes dhe/ ose te shtresave nen-mukoze.
 Ulcera duodenale shkaktohet nga: faktore te ndryshem qe do te sjellin destruksione te barrieres
mukozale te stomakut qe e mbron shtresen e qelziave te stomakut ndaj aciditetit te larte ne prezence
te lengut gastrik acid.
 Ulcera duodenale diagnoztifikohet ne imazheri ne saj te: endoskopise me kontrast te dyfishte dhe
hipotoni si ekzaminimi I pare dhe me I preferuar per zbulimin e patologjise duodenale.
 Ucerat duodenale kryesisht lokalizohen ne bulbus duodeni
 Shenjat rentgenologjike perfshijne:
pranine e nishes qe eshte: njolle opake me forme konike ose rrumbullake, ose trekendore e
rrethuar nga nje gardh I qarte I shkaktuar nga hipetrofi dhe edeme e buzeve te nishes.
* persa I perket formes se nishes duhet pasur kujdes per diferencimin e formave malinje dhe atyre
beninje keshte format beninje kane kurbature te rregullt, ne forme rrethore ose ovale perkundrejt
formave malinje qe kane kurbature te crregullt dhe te sheshta.
buzet edematoze ose gardhi edematoz I nishes japin pamjen e nje defekt mbushje te lehte
varesisht shkalles se ulcerimit te duodenit, ulcera mundte jape komplikacione qe ekzaminohen ne
Rx te abdomenit te tilla si perforacione ose peneterim te ulceres edhe ne organe te tjera si pankreas
duke qene se ka lokalizim te afert me pankreasin.

2. Pnkreatiti akut:
 Eshte: inflamacion I pankreasit qe mund te kete nje zhvillim dramatik dhe ne raste mund te coje
pacientin edhe deri ne vdekje.
 Shkaktohet: origjine biliare, perdorimi I alkolit ose e panjohur
 Format: edematoze dhe nekrotike hemoragjike.
 Diagnoza e pankreatit akut eshte kliniko-laboratorike, por ekzaminime timazheri percaktojne
shkallen e avancimit te inflamacionit dhe ndikimi I inflamimit ne hapsirat perreth.
 Ekzaminimi imazherik diagnostik I pare: CT
ekzaminime te tjera plotesuese dhe diagnostifikuese : ekografia dhe Rx e abdomenit.
* ekografia ka kufizime te shumta pershak te distensionit te ansave
Gjetje ne Grafine e Abdomenit Gjetje ne ekografi Gjetje ne CT
Forma edematoze Forma Forma edematoze Forma nekrotike Forma edematoze Forma nekrotike
nekrotike hemorragjike hemoragjike
hemoragjike
Fryrje organit Fryrje e organit Fryrje e organit Organi I zmadhu

Likid I paket Eksudat ne Prani e nje sasie te Eksudat ne Likid I paket perreth Eksudat ne
perreth qe mund te hapsiren paket likidi perreth hapsiren  f. avancuar hapsiren
mos dallohet ne Rx retroperitone forme e retroperitoneale eksudat ne hapsiren retroperitoneale
formen e ale avancuar: eksudat retroperitoneale
avancuar prani e ne hapsiren
eksudatit ne retroperitoneale
hapsiren
retroperitoneale qe
mund te kapsulohet
Kalcifikime te Kalcifikime Pakreasi duke Alternim I Fryrje e organit izo- Desitet jo-
pankreasit te pankreasit hipoekogjen zonave hipodense homogjen I
hipoekogjene ku organit, zonat
eshte nekroza e nekrotike jane
pranishme me ato hipodense
 hiperekogjene.
Zhdukje e struktures Konturet jo-te
interlobulare e carta
pankreasit
Mund te
diferencohet [ra
e abcesit te
grumbullimeve
likuidiene

 Shenja indirekte te pankreatit akut qe dallohen ne Rx:

 distension I ansave jejunale
ileus dinamik difuz
distension I kolonit

3. Osteoliza:
 Eshte: shkaterrim dhe reabormi fokal I indit kockor qe zevendesohet ose jo nga nje ind patologjik.
 Format:
uzure: humbja e substances ndodh vetem ne siperfaqe
karies: humbja e substances ndodh ne thellesi
 kavitet osteolik: kavitet qendror ne brendesi te kockes
 Natyra:
neoplazike
jo-neoplazike:
inflamatore
hemolitike
cistike
retrikulare
neutrofike
mekanike
jatrogjene
* ne rastin e osteolizes jo-neoplazike destruksioni mund te zevendesohet nga kist
 Ekzaminimi imazherik diagnostifikues I dore se pare: Rx e kockes ne projeksione te ndryshme.
Ne pershkrimin e destruksionit vihen re:

Forma
Madhesia
Lokalizimi
struktura Uni ose plurilakunare
buzet E rregullta ose jo
Homogjeniteti I destruksionit
Ndryshimet ne pjesen kockore perreth
Numri I lezioneve

4. Osteoporoza
 Eshte: humbje e mases kockore difuze ose lokale me rapor kripera minerale-kolagjen normal.
 Shkaktohet:
fiziologjike: ne mosha te vjetra
patologjike:
1. Aktivitet I ulet I osteoblasteve:
-crregullime mekano/cirkulatore
-insuficence e stimujve hormonal
2. Mungesa e proteinave ne raste te crregullimeve te metabolzmit
 Format: osteopeni dhe osteoporoze
 Ekzaminimi diagnostik imazherik:
Densiometria:
* ben diagnostifikim te humbjeve te mases kockore edhe ne rast te osteopenise ku humbja eshte me
pak se 2 DS dhe ne rast te osteoporozes se vertete kur humbja e mases kockore eshte mbi 2.5 DS
Rx e kockes ne projeksione te ndryshme
-nuk dallon ndryshimet ne formen e osteopenise te hershme por mund te dalloje formen e vonshme
-osteoporoza
1. shoqerohet me prishje te mikrostruktures
2. Rrallim te pergjithshem te vizatimit kockor
3. Evidentim te mire te trabekulave mbetese te kockes
4. Humb ndarja spongioze-kortikale
5. Kocka merr pamjen e kockes se bukur

5. Osteomalacia:
 Eshte: defekt I mineralizimit te matriksit kockor ose osteoid qe verehet pas nderprejes se rritjes.
 Shkaktohet nga: faktore qe demtojne/ ulin sasine e kalciumit, fosforit ose vit D
forma primare: origjine ushqimore
forma sekondare: origjine renale
 Tek femijet raktiziem
 Ekzaminimi diagnostifikues imazherik:
Rx I kockes ne projeksione te ndryshme:
1. Spongioza e rralluar
2. Pamja trabekulare e mjegullt nga veshja osteoide
3. Kortikalja paraqitet e holluar
4. Efekti xham qumeshti: kocka eshte trasparente
6. Osteonekroza:
 Eshte: vdekje e perbersve organik pra matriksit proteinik dhe zevendesimi I tij me kalcium
 Shkaktohet:
forma aseptike: forme me baze idiopatike (nekroza asekptike juvenile e kockes se femurit)
forma postraumatike: nekrotizohet fragmenti I nje frakture
forma embolike: zhytesit
forma toksike: agjenti fizik
 Ekzaminimi diagnostifikues imazherik:
 Rx koces
1. Rritje e opaciteti ne zonen e nekrotizuar
2. Disa here fragmenti I nekrotizuar rrethohet nga nje ind granular qe duket si sqarim

7. Osteosarkoma:
  Eshte: tumor kockor malinj
 Origjina: qelizat mezenkimale te papjekura
 Klasifikimi:
- Osteosarkome centrale
- Osteosarkome multicentrike
- Osteosakrome periostale
- Osteosarkome paraostale
 Karakterizohet:
- dominim I qelizave: osteoblaste, kondroblaste, fibroblaste
-prani nekrozash, hemoragji, ind osteoid ne sasi te ndryshme
 Osteosarkoma centrale:
1. Forme dominante tek te rinjte
2. Klasifikohet ne:
- Osteosarkome teleangiektazike
- Shume e diferencuar
- Me qeliza te vogla
- Multiple
3. Lokalizimi kryesor: kockat e gjata (femur, tibia, humerus)
4. Aspekti radiologjik:
- Prek spongiozen me vendosje ekcentrike me pas shkaterron kortikalen.
- Destruksioni varesisht shkalles se penetrimit mund te kete konture te rregullta ose te crregullta
dhe ka pamje karakteristike te ngrene mole
- Format e destruksionit:
- 50% te rasteve forme sklerotike
- 25% te rasteve forme osteolitike
- Fomre e perzier
- Perisoti spikular
- Penetron indet e buta te cilat paraqiten me opake
- CT dhe RM vene ne dukje shtrirjen e lezionit ne indet e buta perredh
 Osteosarkoma paraosale:
- E merr origjinen siperfaqja kockore dhe zhvillohet kryesisht ne indet perreth
 Osteosarkoma multicentrike:
- Zona sklerotike te shumta qe vendosen gjate aksit te kockes centrale ose paraosale
- Japin metastaza ne mushkeri dhe hepar
- Ct dhe RM percaktojne shtrirjen dhe bilancin e zonave te prekura
- Metastazat ne rruge hematogjene ne t1 jane hipointense dhe ne t2 jane hiperintense

8. Trauma akute te kokes:

 Ekzaminimi imazherik diagnostifikues:
primari ne rast se dyshohet per trauma te kokes eshte CT.
Rx e kokes: diferencon vetem shenjat e fraktures
RM: perdorim ne vleresimin e lezioneve traumatike
 Ekzaminimet dhe gjetjet radiologjike varesisht llojit te traumes:
Trauma te mbyllura Trauma te hapura
Lloji traumes Gjetjet radiologjike Lloji traumes Gjetjet radiologjike
pneumatocele Edeme -Zhvendosje e linjes
mediane
-
 Frakture kompresive Hemoragji kontuzione
-demtim direkt
-ishemi sekondare
Predha Hematome epidurale -hemoragji e a.
meningea media || venat
epidurale
- lezion hierdens ne
forme te lentes
bikonvekese
Edeme dhe prolaps I Hematome subdurale -torsion te venave te
trurit ne defektin e ponsit ose sinuseve
trepanacionit durale
-hipo ose izodense ne
krahasim me
parenkimes`
HEMORAGJIA SUB- -origjine venoze
ARAKNOIDE -lezione te medha

+ demtime te vonshme:
1. Ciste postenecefalomalacik dhe status spongiosus
2. hidrocefali
3. atrofi e trurit
Lezione aksonale difuze:
- lecerim I aksioneve dhe ruptura te vazave te vogla
- mund te mos dallohen ne ct
- rritje dhe hipodensitet difuz I hemisferave cerebrale
Kontuzionet:
- lezion fokal cerebral kortikal qe shkaktohet nga trauma te mbyllura
- lokalizimet me te zhpeshta jane temporale ose frontale
- ne ct: lezion parenkimale jo-homogjen dhe ne raste te kontuzionit hemoragjik kemi rritje te densitetit ose
ulje ne rast te nje edeme
- kontuzionet e vogla diferencohen me mire ne CT
- kontuzionet ndahen ne:
edem traumatike fokale: shtrihet ne sub e bardhe ne korteks dhe ne ganglionet bazale
 hematomat fokale kontuzive
hematoma kontuzive multifokale

Lezionet vaskulare:
- hemoragji e vone
- hipertension intrakranial dhe ishemi cerebrale
- hidrocefalia: zgjerim I sistemit ventrikular

4. Apendisit akut:
  Eshte: inflamacion I shtresave te apendisidit
 Emergjence mjekesore
 Nje nga shkaqet kryesore te abdomenit akut:
 Fazat: katarale flegmonozeformim abcesit periapendikular
 Ekzaminimi imazherik diagnostifikues:
ekografia:
1. Nomal:Mukoza hiperekgjoene qe rrethohet nga shtresa hipoekogjene muskulare dhe seroze
hiperekogjene.
2. Apendiksi I inflamuar: duket si table qitje me nderthurjet hiperdhe hipoekogjene
-prani te kalkulave (formacione hiperkogjene me hije akustike posteriore)
-prani e abcesit: zone hipoekogjene qe mund te shoqerohet nga likid peritoneal ne hapsiren
Douglas.
CT:
1. Ve re ndryshimet inflamatore qe apendix akut sjell ne hapsiren perreth intra ose ekstraperitoneal
-ne indin adipoz retroperitoneal infiltrime qe duke si hiperdensitete lineare retrikulare
-abceset retroperitoneale: hipodense me permbatje te pusit
-membrane e abcesit ose peritoneumit te inflamuar: membrane hiperdens
 Perforacioni I apendixit eshte ekstraperitonal absece ne nivel heaptik ose hapsiren pararenale
intraperitonealabcese qe shkaktojne peritonit qe mund te jete lokal ose
difuz.

5. Metodat e ekzaminimit te stomakut:

 Grafi direkte:
perdoret per stomakun per ekzaminime diagnostifikuese te patologjive:
-mikrogastri, -atrezi, -stenoze kongjenitale (perdorimi I ekografise eshte nje ekzaminim me I mire
per te vene diagnozen
 Grafi me kontrast:
perdoret per stomakun per ekzaminime diagnostifikuese te patologjive:
-trupat e huaj ne stomak
-herniet e stomakut
 Ekografia:
perdoret per ekzaminime te stomakut ne diagnostifikim te patologjive:
-stenoze kongenitale:
-ekografi endoskopike: leiomioma
 CT:
perdoret per ekzaminime te stomakut ne diagnostifikim te patologjive:
-varicet e ezofagut: CT me kontrast
-tumore beninje te stomakut
-tumore malinje si ekzaminim ndihmes

 Endoskopi:
perdoret per ekzaminime te stomakut ne diagnostifikim te patologjive:
-gasstritet akute hiperemikedhe hemorragjike
-gastritet erozive
-gastritet atrofik
 -gastritet hipertrofike
-gastrit eozinofilik
-semundja menetrier
-ulcera gastrike
-tumore malinj te stomakut

9. Defekti I septumit interatrial:

 Eshte: ves kongenital me I shpeshte I zemres
 Komunikimi anormal mes atriumit te majte dhe te djathte behet ne keto pika:
1. DIA I tipit te sinusit venoz: lokalizimi ne septumi interatrial ku arrijne venat pulmonare
2. DIA I tipit te ostium sekundum: lokalizimin ne fosa ovale
3. DIA I tipit te ostium primum: lokalizimi ne nivel te ulet te septumit zakonisht I shoqeruar me
anaomali te valvules atrio-ventrikulare
 Shunt nga e majta ne te djathte rritje te presionit ne atriumin e majte rritje te sasise se gjakut ne
pulmone hipertension pulmonar sekondarproliferim te intimes te arteries pulmonare anullim
te mundesise se nje shunti nga e djathta ne te majte
 Shenja klinike:
Cianoze
 Ekzminimi diagnostifikues imazherik:
- Rx e toraksit ne format e lehte: normale
- Rx e toraksit ne format e zhvilluara: rrite te vizatimit pulmonar, zgjerim I pjeses prox te arterieve
pulmonare, zmadhim te hiluseve pulmonare, zmadhim te artriumit dhe ventrikulit te djathte, ventrikul I
majte hipoplazik, aorta e vogel, konus I arteries pulmonare prominent.
- Deagnoza e sigurt: ekografi, RM, angiokardiografise ku kapet defekti I septumit.

10. Defekti septal interventrikular:

 Eshte forma me shpeshte e kardiopatise kongjenitale.
 Fomrat:
-membranoze: haset me shpesh, prek shtresat endokardiake dhe mund te sjelle shunt nga ventrikuli i
majte ne atriumin e djathte.
-muskular: haset me rralle, mbyllet pjeserisht ne kontraktim te septumit, mbyllet ne shumicen e
rasteve spontanisht.
-suprakristal: lokalizohet ne pjesen membranoze te septumit
 Ekzaminimi diagnostifikues imazherik:
- Rx e toraksit ne format e lehta: normal
- Rx ne raste me shunt djthtas majtas: rritje e VD, por jo e AD.
- Zemra radiologjikisht: zmadhim ne te dy anet ne anen e majte dhe ne anen e djathte
- Arteria pulmonare dilatohet, konus pulmonar prominent, pulsacione te shprehura te hiluseve
- Diagnoze e sigurt: ekografi, RM dhe angio-kardiografi
- Aorta normale
DIA DIV
eshte Ves kongenital me I shpeshte I Kardiopatia kongenitale me e
zemres shpeshte e zemres
Ekzaminimi kryesor: -eko -eko
-RM -RM
-angiokardiografi -angiokardiografi
* forma e shprehur duket * forma e shprehur duket me
mendryshime edhe ne Rx te ndryshime edhe ne Rx te toraksit
toraksit
shunti Majtas-djathtas Majtas-djathtas
Tipet: -sinusit venoz: lokalizohet ku -membranoz:
arrijne venat pulmonare 1. forma me e shpeshte
-ostium sekundum: lokalziohet ne 2. Defekt I shtresave endokardiake
nivel te fosa ovale 3. Shunt direkt nga ventrikuli I
-ostium primum: lokalizohet ne majte ne atriumin e djathte
pjesen e poshtme te septumit gati -muskular:
gjithmone I shoqeruar me anomali 1. Haset me rralle
te valvulae a-v 2. Mbyllet ne menyre spontane ne
moshen 2 vjecare kryesisht
-Suprakrista:
1.loklizohet ne pjesen
membranoze te sptumit
Rx: -Forma e lehte nuk duket -foma e lehte nuk ka ndryshime
Rx pjesa proximale e a. pulmonare E zmadhuar
Konusi pulmonar Prominent Prominent
Hiluset pulmonare Te zmadhuar me pulsacione te pulsacione
shprehura
AD Zmadhim Nuk ndryson
VD Zmadhim Rritje
VM Hipoplazik zmadhim
AM Dekomprimim Zgjerohet
Aorta E vogel normale
zemra Zgjerim majtas Zmadhim ne te dy anet
Arterie pulmonare centrale Te dilatuara Dilatuar
Hapsira retrosternale ngushtohet

11. Ductus Botalli Apertus:

 Difekt kongenital, kanal qe fillon nga faqja e poshtme e harkut te aortes drejt faqes se siperme te
pjeses fillestare te arteries mushkerore te matje, kanal qe eshte prezent jate jetes intrauterine por
zevendesohet me lig. Arteriosum nje vit pas lindjes.
 Format: hinke, cilinder, ose bashkim drejt-perdrejte
 Gjaku kalon nga a. mushkerore ne aorte, nuk kane cianoze
 Ventrikuli I majte: hipertrofizohet
 Zgjerim te atriumit te majte
 Konus pulmonar prominent
 Hiluse te zmadhuara
 Pulsacioni nuk eshte I theksuar I hiluseve
 Aorta zgjerohet perpara nivelit te kanalit dhe poshte tij ngushtohet
 12. Shenjat radiologjike ne trupa te huaj:
 Varesisht ndryshimeve te pershkrueshmerie se bronkeve dallohen tre forma:
- te plota – valvulare – te pjeshme
 Ekzaminimi imazheri diagnostifikues: Rx toraksit

Format e plota Format valvulare Format e pjeshme

Indi pulmonar hipoventilim emfizeme Atalektaze
Uje e qartesise se zones Shtim I qartesise Erresim me forme
se ushqyer nga bronku I pulmonare trekendore me maje te
bllokuar -rrallim I vizatimit drejtuar ne hilus dhe
pulmonar ne periferi baze ne periferi
-ulje e vizatimit
pulmonar
-ulje e vellimit te
pulmonit
Spostim mediastinal Spostim I mediastinit Spostim mediastini nga
nga ana e semure nga ana e shendoshe ana e semure
Levizje paradoksale te Ulje poshte diafragmes Levizje paradoksale e
pakta te diafragmes + levizje paradoksale e diafragems
diafragmes
Zgjerim I hapsires Ngushtim I hapsirave
interkostale interkostale

13. Tetrada Fallot:

Pyetje nga teza:
1. Shenjat ekografike te steatozes se heaprit:
 Eshte: a.k.a dhjamosje e melcise, eshte patologji qe shkaktohen nga akumulim I tepert I ac.
Yndyrore, triglicerideme ne parenkimen pulmonare.
 Shkaktohet:
alkoli, adipoziteti ushqimor, medikamente, diabeti, infeksione etj
 Ekzaminimi imazherik:
- Ekografia dhe CT jane metodat kryesore te ekzaminimit te statozes se heparit.
Steatoza fokale Steatoza difuze
hepari Normal/ pak I zmadhuar Normal/pak I zmadhuar
Buzet e heparit Nuk preken Buze me kend
konturet normale Konturi dorsal dhe ventral
konveks
Ekogjeniteti Zonat e prekura jane zona I rritur/I ashper me dobesim
hipoekogjene me konture te ultratingujsh distalisht
crregullta ne formen e hartes
venat Te paprekura dhe thithin mire Te paprekura
kontrast

2. Traumat akute te kokes:

 Ekzaminimi imazherik diagnostifikues:
CT
 CT + Rx ne rastin e traumave/fraktura te kockave te fytyres
RM: ne rastin e lezioneve traumatike
 Klasifikimi:
Te hapura Te mbyllura Te vonshme
Pneumatocele Edeme Cyste
Frakture kompresive Hemoragji kontuzioni Hidrocefali
Edeme dhe hernim/prolaps I trurit Hematome epidurale atrofi
Hematome subdurale

 Lezionet dhe karakteristikat e tyre:

Lezioni Karakteristikat
Lezion akonal difuz -Terhqje/tendosje/ lacerim I
aksoneveruptura te vazave
-gjendje komatoze
Kontuzionet -fokal
-trauma te mbyllura
-lobet temporale kryesisht ose
ne pjesen inferiore te lobeve
frontale
CT/RM diagnostifikime
imazherike
-CT negative, hypodensitet
difuz I hemisferave cerebrale
me ventrikuj te vegjel (edema
e trurit)
-zona te vogla hemoragjike ne
lenden e thelle te bardhe,
corpus collosum ose trungun
cerebral
-lezion folak johomogjen me
densitet te larte ne rastin e
hemoragjise dhe densitet te
ulet ne rastin e edemes
-RM>>CT

Hematoma epidurale
Hematoma subdurale
Hematoma subaraknoidale
traumatike
Hemoragji e vone
Hipertension intrakranial dhe
ishemi cerebrale
Hidrocefalia
Cyste post-traumatike
-demtimet e trurit ne kontuzion:
1. Edeme traumatike fokale
2. Hemoragjite fokale
kontuzive
3. Hemoragjite kontuzive
multifokale
4. Edem traumatike difuze
-hemoragji e a.meningea media CT: lezion hiperdens ne forme
te lentes bikonkave
-torsion I venave te ponsit ose Hipo/izodense ne krahasim me
sinuseve durale parenkimen cerebrale
-origjine venoze Hiperdensitet

3. Apendiksi akut:
 Eshte: inflamacion I apendiksit, nje nga shkaktaret kryesore te abdomenit akut
 Shkaktohet: trauma abdominale, bllokim I komunikimit apendix-intenstin, infeksion I traktit tretes
 Fazat: katarale flegmonozeformim I abcesit periapendikular
 Ekzaminimi Imazherik kryesor:
Ekogafi:
Norma: shenja e tabeles se qitjes, kombinime te shtreses hiperekogjene te mukozes, hipoekogjene
muskulare dhe hiperekogjene seroze.
Apendix I inflamuar:
-prani e klkulave: formacione hiperekogjene dhe hije akustike postereiore
-prani e abcesit: zone hipoekogjene qe mund te shoqerohet nga likid peritoneal ne hapsiren Douglas
qe ne ekografi duket hipoekogjene
CT:
I rendesishem ne kapjen e ndryshimeve inflamatore qe apendix akut sjell ne hapsiren perreth intra
ose extraperitoneale:
perforacion i apendicitis extraperitoneal: te pranishme abcese ne nivel hepatik dhe hapsiren
pararenale
perforacion I apendicitis intraperitoneal: abcese qe shkaktojne peritonit qe mund te jete lokal ose
difuz
-ne indin adipoz retroperitoneal: CT duken infiltrime hiperdense lineare retrikulare
-ne abceset retroperitoneale: CT duken hipodense me permbajtjt te pusit
-membrane e abcesit ose peritoneumit te inflamuar: CT duket hiperdense
4. Lendet e kontrastit dhe efektet biologjike te tyre:
 Lende qe rrisin kontrastin e zonave te caktuara ne raport me zonen rrethuese, perdoret ne
ekzaminime imazherike:
 + : kontrasti rrit opacitetin e zones/formacionit qe ka perthithur kontrast|| barium, jod
-: kontrasti rrit trasparencen e zones/ formacionit qe perthith kontrast|| lende gazore, uji
 Lenda e Karakteristikat
kontrastit
Barium 1. Supsensionete sulfati te barumit me nr. Atomik te larte radiopacifitet
te larte ne Rx
2. Fusha e perdorimit: Trakti tretes
3. Rruga e administrimit: e larte
4. Nuk ka aktivitet farmodinamik/nuk ka efekt farmakologjik
5. Shume e tolerueshme nga organizmi
6. Efekte anesore: konstipacion te lehte, toksik ne rat te kombinimit me
kripera te tjera te bariumit.
7. Ne rastin e paratit tretes kryesisht perdore I kombinuar: kontrast I
dyfishte:
barium + ajer/ pluhura eferveshente
Jodi 1. Acidi benzoik ne poz 2,4,6 me atome te lira jodi
2. Fusha e perdorimit:
-urografi endovenoze
-angiografi
-CT
-kolecistografi orale dhe venoze
-fistulografi dhe sialografi ( shoqeruar me lende vajore)

3. Rruga e administrimit: kryesorja rruga intravene, por dhe orale

4. Efektet anesore:
-manifestime te lekures: skuqje, urtikarie, prurit, edeme palpebrale
-manifestime kardiovaskulare: hipotension
-neurologjike: ankth
-renale: ne rast te insuficences renale  nefropati
-hepatike: ne raste te insuficences hepatike demtime te metejshem
-antihistaminik/kortizonik ne rastin kur paraqesin nje histori te nje
alergjie

Gadolinium 1. Perdorim ne RM
2. Rruge adm: endovenoze
3. Ekskretimi: rruge renale
4. Efekt paramanjetik ul T1
Oksidi hekurt 1. Efekt supramanjetik

5. Bronkopneumonia:
Bronkopneumonia lobare Bronkopneumonia intersticiale
Eshte Inflamacion qe perqendrohet ne rruge Inflamacion qe perqendrohet dhe zhvillohet
te ajrit dhe ne lobula sekondare ne indin intersticial
shperndarja multifokale Varesisht fazes verehen nderthurje te zonave
te prekura me zona te ajrosura mire.
lezioni lokalizohet ne indin intersticial perreth
vazave dhe bronkeve
shkaktare stafilokoku Viruset
Imazheri CT+ Rx, por CT ben diferencim me te CT dhe Rx
diagnostifikuese sakte Ct me sensitiv se Rx
-zona hiperdense -qartesia e pulmoneve pakesohet
te kombinuara me zona te ajrosura -trashje dhe hiperdensitet I speteve
 mire interlobulare dhe lobare duke marre aspekt
retrikular
vatra -Bp. Lobulare:
vatra te vecanta
diameter 0.5-2.5 cm
-Bp. Acinoze:
vatra milarforme
1-3mm
Format -bronkopneumoni lobulare -trakeobronkitike
-bronkopneumoni acinoze -peribronkitike
-bronkopneumonike
Vizatimi pulmonar Theksohet Perforcohet
konture jo te carta
zmadhim
Shoqerohet me Pyothorax Atalektaze, emfizeme
Membrana Ruhet bronkograma aerike Membranat alveolare dhe interalveolare
alveolare trashen nga edema dhe infiltrohen

6. Ulcera duodenale:
 Eshte: demtim/destruksion I shtresave te murit te duodenit per shkak te aciditetit gastrik dhe
aciditetit te kimusit ushqimor qe vjen nga stomkau, ose nga faktore te tjere qe shkaktojne ulje te
mbrojtes se duodenit ndaj ketij aciditeti.
 Ekzaminimi diagnostifikues:
Endoskopi me kontrast te dyfishte dhe hipotoni.
 Gjetjet imazherike:
- Lokalizimi: bulbus duodeni|| kryesisht
- Prani e nishes: njolle opake me forme konike, te rrumbullakte, trekendore shpesh e rrethuar nga nje
gardh I qarte I shkaktuar nga hipertrofi dhe edeme e buzeve te nishes.
- * persa I perket formes se nishes duhet pasur kujdes per diferencimin e formave malinje dhe atyre
beninje keshte format beninje kane kurbature te rregullt, ne forme rrethore ose ovale perkundrejt
formave malinje qe kane kurbature te crregullt dhe te sheshta.
- buzet edematoze ose gardhi edematoz I nishes japin pamjen e nje defekt mbushje te lehte
varesisht shkalles se ulcerimit te duodenit, ulcera mundte jape komplikacione qe ekzaminohen ne Rx
te abdomenit te tilla si perforacione ose peneterim te ulceres edhe ne organe te tjera si pankreas duke
qene se ka lokalizim te afert me pankreasin.
perforacioni gastroduodenal I indikuar nga ulcera peptike prani ajri ne nivel sub-difragmal

7. Pnkreatiti akut:
 Eshte: inflamacion I pankreasit qe mund te kete nje zhvillim dramatik dhe ne raste mund te coje
pacientin edhe deri ne vdekje.
 Shkaktohet: origjine biliare, perdorimi I alkolit ose e panjohur
 Format: edematoze dhe nekrotike hemoragjike.
 Diagnoza e pankreatit akut eshte kliniko-laboratorike, por ekzaminime timazheri percaktojne
shkallen e avancimit te inflamacionit dhe ndikimi I inflamimit ne hapsirat perreth.
 Ekzaminimi imazherik diagnostik I pare: CT
ekzaminime te tjera plotesuese dhe diagnostifikuese : ekografia dhe Rx e abdomenit.
* ekografia ka kufizime te shumta pershak te distensionit te ansave
Gjetje ne Grafine e Abdomenit Gjetje ne ekografi Gjetje ne CT
Forma edematoze Forma Forma edematoze Forma nekrotike Forma edematoze Forma nekrotike
nekrotike hemorragjike hemoragjike
hemoragjike
Fryrje organit Fryrje e organit Fryrje e organit Organi I zmadhu

Likid I paket Eksudat ne Prani e nje sasie te Eksudat ne Likid I paket perreth Eksudat ne
perreth qe mund te hapsiren paket likidi perreth hapsiren  f. avancuar hapsiren
mos dallohet ne Rx retroperitone forme e retroperitoneale eksudat ne hapsiren retroperitoneale
formen e ale avancuar: eksudat retroperitoneale
avancuar prani e ne hapsiren
eksudatit ne retroperitoneale
hapsiren
retroperitoneale qe
mund te kapsulohet
Kalcifikime te Kalcifikime Pakreasi duke Alternim I Fryrje e organit izo- Desitet jo-
pankreasit te pankreasit hipoekogjen zonave hipodense homogjen I
hipoekogjene ku organit, zonat
eshte nekroza e nekrotike jane
pranishme me ato hipodense
hiperekogjene.
Zhdukje e struktures Konturet jo-te
interlobulare e carta
pankreasit
Mund te
diferencohet [ra
e abcesit te
grumbullimeve
likuidiene

 Shenja indirekte te pankreatit akut qe dallohen ne Rx:

 distension I ansave jejunale
ileus dinamik difuz
distension I kolonit

8. Osteo-
Semundja e Karakteristika Ekzaminimet imazherike/ gjetjet
kockes
Osteoporoza 1. Humbje e mases kockore. 1. Rx: zbulohet ne faza te vona kur
2. Forme primare; osteopeni humbja e mases kockore eshte me e
forme sekondare: osteoporoze madhe se 2 DS
3. Forma e zhvilluar shoqerohet me -dallohet kocka shume e bukur
prishje te mikrostruktures se indit -kocka e qarte
kockor. -evidentim te mire te trabekulave
4. Rritje te rrezikut per fraktura -rrallim I pergjithshem I vizatimit
 5. Raport normal kripera minerale-
kolagjen.
6. Mund te jete:
-fiziologjike ne mosha te vjetra
-patologjike: aktivitet I ulet I
osteoblasteve ose mungesa e
proteinave
Osteomalacia 1. Defek I mineralizimit te matriksit
kockor ose osteoid qe verehet pas
nderprerjes se rritjes
2. Forma infantikerakitizem
3. Shkaktohet nga faktore qe demtojne
kalciumin, fosforin ose vit D
4. Forma primar: deficite ushqimore
forma sekondare: origjine renale
5.
Osteoliza 1. Shkaterrim ose resorbim fokal I indit
kockor qe zevendesohet ose jo nga ind
patologjik
2. Uzure humba e sub siperfaqesore
karies destruksion ne brendesi te
kockes
3. Mund te shoqerohet me zv te kockes
se rezorbuar me likid
4. Per percaktimin e natyres beninje ose
malinje verehen zona perreth lezioni.
-skleroza perreth lezionit: beninje
-mungese e sklerozes perreth lezionit:
malinje
5. Natyre: neoplazike, infalamtore,
hemolimfatike, cistike etj
Osteonekroza 1. Vdekje e perberesit organik te kockes
dhe grumbullim kalciumi
2. Ne baze te natyres:
ASEPTIKE:
POSTTRAUMATIKE
EMBOLIKE
TOKSIKE
Osteodistrofia 1.
Osteosarkoma
kockor
-hapsira medulare rritet
-humb ndarja spongioze kortikale
-kocka kompakte rrallohet
-spongiozja: hipertransparente
2. Densiometria e zbulon qe ne faze te
heret
1. Spongioza e rralluar
2. pamje trabekulare e mjegullt
3. kortikalja e holluar
4. efekti xham qumeshti
5. frakturat te shpeshta
Ne Rx:
- Zone radiotransparente
- Indi kockor nuk eshtei dallueshem
- Rendesi:
forma/madhesia/lokalizimi/struktura
homogjeniteti ose jo I destruksionit
Ne Rx:
- Vatra nekrotike radioopake >>
kocka normale
- Humbje e struktures trabekulare
- Ne formen septike ne osteomielit
fragmenti I kockes eshte I rrethuar
nga nje ind granular qe duket si
sqarim.
- Pamja e sarkoagut: ind nekrotik
radioopak I rrethuar nga nje sqarim
I indit granualar.