Disa qytete te Italise

Milano (italisht Milano, dialekti milanez Milan [milàn]) është qyteti i dytë më i madh i Italisë,
kryeqyteti i Provincës së Milanos dhe rajonit të Lombardisë dhe qyteti i dytë më i populluar në
Itali pas Romës. Zona e saj urbane e ndërtuar vazhdimisht, që shtrihet përtej kufijve të qytetit
administrativ metropolitane dhe në Zvicër, është e katërta më e madhe në BE me 5.27 milionë
banorë. Sipas burimeve kombëtare, popullsia brenda zonës më të gjerë metropolitane të
Milanos (i njohur gjithashtu si Milano i Madh), vlerësohet midis 8.2 milion dhe 12.5 milion, duke
e bërë atë deri tani zonën më të madhe metropolitane në Itali dhe një nga më të mëdhatë në
BE.
Milano konsiderohet një qytet global alfa me pika të forta në fushat e artit, tregtisë, dizajnit,
arsimit, argëtimit, modës, financave, kujdesit shëndetësor, medias, shërbimeve, kërkimit dhe
turizmit. Distrikti i tij i biznesit pret bursën e Italisë (italisht: Borsa Italiana) dhe selitë e bankave
dhe kompanive kombëtare dhe ndërkombëtare. Për sa i përket PBB-së, Milano është qyteti më i
pasur në Itali, ka ekonominë e tretë më të madhe në mesin e qyteteve të BE-së pas Parisit dhe
Madridit dhe është më i pasuri midis qyteteve jo-kryeqytetëse të BE-së.[1] Milano shihet së
bashku me Torinon si pjesa më jugore e korridorit të zhvillimit urban të Bananës Blu (i njohur
gjithashtu si "Megalopolisi Evropian") dhe një nga Katër Motorët për Evropën.

Firence (italisht: Firenze) është kryeqyteti i rajonit italian të Toskanës. Është qyteti më i
populluar në Toskana, me 383,084 banorë në vitin 2013 dhe mbi 1,520,000 në zonën e tij
metropolitane.
Firence ishte një qendër e tregtisë dhe financës mesjetare evropiane dhe një nga qytetet më të
pasura të asaj epoke. Ajo konsiderohet vendlindja e Rilindjes dhe quhet "Athina e Mesjetës".
Një histori politike e turbullt përfshin periudhat e sundimit të familjes së fuqishme Medici dhe
revolucione të shumta fetare dhe republikane. Nga viti 1865 deri në 1871 qyteti ishte kryeqyteti
i Mbretërisë së sapo krijuar të Italisë. Dialekti fiorentin formon bazën e standardeve italiane dhe
u bë gjuhë e kulturës në të gjithë Italinë për shkak të prestigjit të kryeveprave të Dante
Alighierit, Petrarkut, Xhovani Bokaço, Nikolo Makiaveli dhe Francesco Guicciardini.
Qyteti tërheq miliona turistë çdo vit, dhe Qendra Historike e Firences u shpall si një
Trashëgimisë Botërore nga UNESCO në vitin 1982. Qyteti është i njohur për kulturën e tij, artin
e Rilindjes, arkitekturën dhe monumentet. Qyteti gjithashtu përmban muze të shumta dhe
galeri arti, si Galeria e Uffizi dhe Palazzo Pitti, dhe ende ushtron një ndikim në fushat e artit,
kulturës dhe politikës. Për shkak të trashëgimisë artistike dhe arkitektonike të Firences, ajo
është renditur nga Forbes si një nga qytetet më të bukura në botë.
Firence është një qytet i rëndësishëm në modën italiane, duke u renditur njëri nga 15
kryeqytetet e modes në botës. Për më tepër, ajo është një qendër e madhe kombëtare
ekonomike, si dhe një qendër turistike dhe industriale. Mbas Milano-s, Firence eshtë qyteti i
dytë me i zhvilluar në Itali dhe një nga me te zhvilluarit ne Evropë.
Roma është kryeqyteti i Italisë, kryeqyteti i rajonit Lacio dhe kryeqendra e Provincës së Romës.
Me mbi 2.900.000 banorë në 1,285.3 km2 (496,3 sq mi), ajo është edhe qyteti më i madh dhe
më i populluar i vendit.I vendosur në pjesën qendrore-perëndimore të gadishullit italian, në
lumin Tiber.
Historia e Romës së përfshin më shumë se dymijë vjeçarë. Roma ishte kryeqyteti i Mbretërisë
Romake, Republikës Romake dhe Perandorisë Romake, e cila ishte fuqia dominuese në Evropën
Perëndimore dhe tokat në kufi Mesdheut për më shumë se shtatëqind vjet nga 1 shekulli 1 para
Krishtit e deri në shekullin e 7-të dhe qyteti konsiderohet si një nga vendlindjet e qytetërimit
perëndimor. Që nga shekulli 1 pas Krishtit Roma ka qenë selia e papatit dhe, pas përfundimit të
dominimit bizantin, në shekullin e 8-të ajo u bë kryeqyteti i Shteteve të Papës, që zgjati deri në
1870. Në 1871 Roma u bë kryeqyteti i Mbretërisë së Italisë, dhe në vitin 1946 i Republikës
Italiane.
Pas Mesjetës, Roma u qeveris nga papë të tillë si Alexander VI dhe Leo X, të cilët e shndërruan
qytetin në një nga qendrat kryesore të Rilindjes Italiane, së bashku me Firencen. Versioni i
tanishëm i bazilikës së Shën Pjetrit u ndërtua dhe Sistine Chapel u pikturua nga Michelangelo.
Artistë dhe arkitektë të famshëm të Rilindjes, të tillë si Bramante, Bernini dhe Raphaeli kanë
banuar për disa kohë në Romë, duke kontribuar në arkitekturën baroke të saj.

Venezia [veˈnɛttsja] është një qytet në Italinë verilindore dhe kryeqyteti i rajonit Veneto.
Është ndërtuar mbi një grup prej 118 ishujsh të vegjël që ndahen nga hapësira me ujëra të
hapura dhe nga kanale; pjesë të qytetit janë të lidhura me mbi 400 ura. Ishujt janë në lagunën e
cekët veneciane, një gji i mbyllur që shtrihet midis grykëderdhjeve të lumenjve Po dhe Piave
(më saktë midis Brenta dhe Sile). Në vitin 2020, rreth 258,685 njerëz banonin në Venecia e
madhe ose në Comune di Venezia, nga të cilët rreth 51,000 jetojnë në qytetin ishullor historik
të Venecias (centro storico) dhe pjesa tjetër në kontinent (terraferma). Së bashku me qytetet
Padovë dhe Treviso, Venecia përfshihet në Zonën Metropolitane Padova-Treviso-Venecia
(PATREVE), e cila konsiderohet një zonë metropolitane statistikore, me një popullsi totale prej
2.6 milionë banorësh
Venecia ka qenë e njohur si "La Dominante", "La Serenissima", "Mbretëresha e Adriatikut",
"Qyteti i Ujit", "Qyteti i Maskave", "Qyteti i Urave", "Qyteti lundrues" dhe "Qyteti i Kanalet”.
Laguna dhe pjesët historike të qytetit brenda lagunës u regjistruan si një sit i Trashëgimisë
Botërore të UNESCO-s në vitin 1987, duke mbuluar një sipërfaqe prej 70,176.4 hektarësh
(173,410 hektarë). Duke pasur parasysh faktin se Venecia dhe laguna e saj janë nën kërcënim të
vazhdueshëm për sa i përket ekologjisë dhe ruajtjes së trashëgimisë kulturore, listimi i Venecias
në UNESCO ka qenë nën shqyrtim të vazhdueshëm nga UNESCO. Pjesë të Venecias janë të
njohura për bukurinë e mjediseve, arkitekturën dhe veprat e tyre artistike. Venecia është e
njohur për disa lëvizje të rëndësishme artistike - veçanërisht gjatë periudhës së Rilindjes - dhe
ka luajtur një rol të rëndësishëm në historinë e muzikës instrumentale dhe operistike; është
vendlindja e kompozitorëve barok Tomaso Albinoni dhe Antonio Vivaldi