Professional Documents
Culture Documents
RASYUNAL
“Sabi ni Ma’am Jaen, make the pinakamaarte voice, so will have the full effects?”
Malimit na sinasabi sa akin ng aking guro noong ako ay nag-aaral kung nagsasalita
ka ng wikang Filipino diretsuhin mo lahat ng salita ay wikang Fiipino kaya medyo
naalarma ako sa narinig ko mga mag-aaral na nagsasalita ng conyo. Naisipan kong
maging paksa ito. Batid ko rin na ang wika ay sa pag-usad ng panahon ay nagbabago.
Dinamiko. Pero san nga ba nagsimula ang conyo.
Ayon kay Bautista (2004) ang mga salitang conyo ay ginagamit na noong mga ng
mga taong nasa middle at upper-class, mga taong nakatapos ng kolehiyo at mga taga-
lungsod na Pilipino, upang sila ay mabukod sa pagkakakilanlan sa iba pang mga Pilipino.
Samantala, si Mignette Marcos Garvida ng Ryerson University sa Toronto, Ontario,
ay nagsagawa ng kanyang pag-aaral na patungkol sa conyo at sumusuri sa epekto ng mga
taong gumagamit ng conyo sa pakikipagtastasan sa kultura at ekonomiya ng bansang
Pilipinas. (Garvida, 2012).
Ang naging konklusyon sa pag-aaral ni Mignette Marcos Garida ay ang conyo ay
isang pagkakakilanlan sa kultura, na kung saan ang mga gumagamit nito ay maituturing
na mayroong pagkakaroon ng halata na paggamit ng dalawang kultura; ang paggamit ng
wikang Ingles at Filipino. Ipinapikita nitong pag-aaral ang kontradiksyon, limitasyon at
ang pagiging dynamic ng ibang Pilipino dahil sa kanilang pagdududa sa kanilang sarili;
ukol sa kanilang sosyal at ekonomikal na katayuan pati na ang galing nila sa pagsasalita
gamit ang isang partikular na wika.
Ayon naman sa pag-aaral ni Ma. Lourdes S. Bautista, Ph.D. ang conyo ay tinatawag
ding Tagalog-English code-switching o ang pagpapalit sa paggamit ng wikang Ingles sa
wikang Filipino. Ito ay napansin ng mga dayuhan na bumibisita sa Pilipinas, lalong lalo
na sa Manila.
Ayon sa isang teorya, ang pagpuna sa pagkakaiba ng Taglish sa conyo ay hindi
kakaiba kundi natural lamang at hindi kailangang komplikado. Kapag nagsasalita ang
isang Pilipino ang mga pahayag na “Nag-beast mode sila sa akin kasi ‘di ko daw finollow
yung rules.” At “Puhrung (Parang) they got mad sa akin because ‘di ko daw finollow
the rules.” Agad na masasabi na ang pahayag ay Taglish; “Pero kung ang pahayag ay conyo
ito ang maririnig; “Puhrung they got mad sa akin because ‘di ko daw finollow the rules.”
Sinabi naman ni Raymond Torrecampo,2015, ang conyo ay marahil nanggaling sa
mga mestizo na dating nag-aaral sa mga unibersidad. Sinabi rin ni Torrecampo na ang
paglaganapng conyosa pnahon ngayonay dahil sa kamngmanganng ibang mga Pilipino
ukol sa orihinal na na kahulugan nito na isang lenggwahe lamang na patuloy na
nagbabago.
Ukol sa mga impormasyon na nakasulat sa itaas, ang mga ito ay kaiangan upang
higit na namaiintindihan kung ano ang pinanggalingan ng mga salitang conyo pero alam
mo ba ang magiging epekto nito ay ang pagkakaroon ng limitadong talasalitaan, maling
interpretasyon, maling pagbibigay kahulugan at language barrier.
Kung ika’y bihasa sa dalawang wika, English at Filipino agad mapapansin mon a
ang dalawang wikang pinaghalo ay mali at hindi angkop. Halimbawa nito ay, “Why are
you making me away?” kung ang pahayag na ito ay isasalin sa wikang Ingles, ito ay
magiging “Why are you making me argument?”makikita na ng isinalin na pahayag ay mali,
gayun din kung isasalin sa wikang Filipino.
Batay rin sa pahayag ni Grace U. Rubriko; ang conyoay ang higit na komlikado
kaysa sa Taglish halimbawa ang salitang conyo na “carps” ang pinanggalingan nitong
salita ay ang salitang “carpet” na kung tawagin rin ay “rug”. Kung ang rug ay gagwing
acronym , ito ay magiging R.U.G at kung bibigasain o sasabihin magiging “Are you G?” ang
ibig sabhin ng “G” ay “game”. Ang magiging kalabasan ng pahayag ay “Are you game?”
kaya masasabi na ang kahulugan ng carps ay “Are you G?” o sa wikang Filipino “Game ka
na ba?”.
Kung ang pangkaraniwang Pilipino ang kausap ng isang conyo ay maaring hindi
sila agad kakaintindihan. Kapag naman parehas na nagsasalita ng conyo ay
magkakaintindihan. Sa pagwawasto ng wikang Filipino, ang mga salitang conyo ay
nakakaapekto dahil ang mga taong ka dalasang gumagamit ng mga salitang conyo ay
maaring hindi sapat ang kaalaman ukol sa paggamit at pagwawasto nito na naging
hadlang sa pagkakauanwaan.
Batay sa mga impormasyon na nasa itaas, bilang isang guro mapapansin natin na
hindi nakapagtataka na laganap ngayon ang paggamit ng mga iba’t ibang wika sa
pakikipag-uganyan sa bawat isa sa paamagitan ng komunikasyon dahil na rin sa
impluwensiya ng social media. Mapapansin na tila baga ang paggamit ng mga
salitang conyo ay tinatanggap na ng karamihan sa mga Pilipino, ngunit hindi pa rin
mawawala ang pagkakabahala kaya maraming pag-aaral at pananaliksik ang sinasagawa
sapagkat hindi na lubusang pinapapahalagahan ang ating wikang Pambansa, Filipino na
napakalawak at dapat na ipagmalaki. Kung kaya’t nararapat lamang nap ag-isipan natin
ng hindi magsisisi sa huli na ang mga Pilipino ay naging pabaya sa kung kaya’t tuluyan ng
mawawala ang pagpapahalaga sa sarling wika, ang wikang Fiipino.
Layunin
Metodolohiya
Isa sa maaring estratehiya sa konseptong ito ay ang pagsasarbey. Ang
pagsasarbey ay ginawa gamit ang pagbibigay ng mga questionnaire sa mga piling mag-
aaral. Ang sarbey ay tungkol sa mga suliranin na mga salitang conyo. Ang limang suliranin
na ito ay ang sumusunod: limitadong talasalitaan, maling interpretasyon, maling
pagbibigay kahulugan at language barrier, ay galing sa mga nakalap na impormasyon. Gamit
ang suliranin na ito, ay bubuo ng labiniang tanong na sumususnod:
Makatulong ang pagsasarbey upang higit na malaman kung gaano karami ang mga
mag-aaral na mayroong kaalaman at ang mayroong kulang na kaalaman ukol sa paggamit
ng conyo.
Mayroong sapat na oras ang napiling mag-aaral upang sagutan ang mga ito. Ngunit
dahil ang ginamit na paraan ng pagsasarbey ay ang paggamit ng questionnaire, hindi ito
flexible ang ginamit na paraan ng pagsasarbey, sapagkat sasagot lamang ang mag-aaral
ayon sa mga tanong na nakasulat sa sarbey.
JGJ 36
TAA 35
CCR 35
CDA 37
Marka sa
asignaturang
Filipino G9
1. Nagkakaroon ba ng
maling interpretasyon
ang iyong kausap dahil
sa ginamit moa ng
conyo ?
2. Nawawala bas a
wastong paggamit g
pagsasalita o pagtugon
sa wastong balarila ang
paggamit ng conyo?
4. Pagpapakita ba ng
pagmamahal sa wikang
pambansa o wikang
Filipino ang paggamit ng
conyo?
5. Sa dalawang lenggwahe
alin ba ng mas mabisang
gamit sa pakikipag-usap
o pakikipagtalastasan
moa ng paggamit ng
conyo o wikang Filipino?
6. Sa palagay mo,
napapaunlad ba ng
paggamit ng conyo ang
kalagayan ng ekonomiya
ng lipunan o mas lalong
hindi eto nakakatulong sa
pakikipag-usap sa mga
dayuhang
namumuhunan sa ating
bansa?
8. Naniniwala ka ba na sap
ag-usad ng panahon
dapat rin bang akapin
ang pagbabago sa wika?
9. Sa iyong palagay , dapat
na bang itigil o lubusang
ipagbawal ang paggamit
ng conyo?
Inaasahang Bunga
“Ako lamang ang sundin! Ako ang tama kung ano ang nasa aklat iyon na.
Wala ng binabago pa! Kapag nagsasalita ng wikang Filipino dapat huwag haluan
ng Ingles. Kayong mag-aaral ko ay dapat na makinig sa akin dahil sa ako ang
nagtuturo sa inyo kaya lahat ng sasabihin ko ay dapat ninyong sundin.”