AP 3rd Quarter Reviewer
Sex- Ayon sa World Health Organization (WHO), ano ang tumutukoy sa
biyolohikal at pisyolohikal na katangian na nagtatakda ng pagkakaiba ng
babae sa lalaki
Gender - tumutukoy sa mga panlipunang gampanin, kilos, at gawain na
itinatakda ng lipunan para sa mga babae at lalaki
Querr or Questioning - Mga taong hindi pa tiyak o hindi pa sigurado ang
kanilang sekswal na pagkakakilanlan
Bisexual - Ang mga taong nakakaramdam ng atraksiyon sa dalawang kasarian
Transgender- Ang isang taong nakararamdam na siya ay nabubuhay sa
maling katawan at ang kaniyang pag-iisip at pangangatawan ay hindi
magkatugma
Homosexual- Lalaking nakaramdam ng atraksiyon sa kapwa lalaki, may iilang
bakla ang nagdadamit at kumikilos na parang babae
LGBTQ - Isang inisyal na tumutukoy sa lesbiyan, bakla, bi-sexual,
transgender, at mga di tiyak.
Oryentasyong Seksuwal- Tumutukoy sa kakayahan ng isang tao na
makaranas ng malalim na atraksiyong apeksyonal, emosyonal, seksuwal; at
malalim na pakikipagrelasyong seksuwal sa taong ang kasarian ay maaaring
katulad ng sa kaniya , iba sa kaniya, o kasariang higit sa isa.
Panahong Pre-kolonyal - Ang mga kababaihan ay may mataas na posisyon na
hinahawakan sa mga lipunan at mga relihiyosong Gawain noong anong
panahon
Naniniwala na ang kasaysayan ng LGBT ay nagsimula sa panahon kung saan
sila rin ay pinagkalooban ng panlipunang pagkilalang simboliko bilang bilang
“ tila-babae”.
Panahon ng Kastila - Sa panahong ito, ang mga Pilipina ay may
konserbatibong pamumuhay at partisipasyon sa lipunan
Uganda- bansa na nagpasa ng batas na “Anti-HomosexualityAct of 2014” na
nagsasaad na ang same-sex relations at marriages ay maaaring parusahan ng
panghabambuhay na pagkabilanggo
Kasalakuyang panahon- Ito ang panahon kung saan ang mga Pilipina ay may
malaking partisipasyon sa lakas paggawa at sa pag angat ng ekonomiya ng
ating bansa?
Babaylan- Isang lider-ispiritwal na may tungkuling panrelihiyon at
maihahalintulad sa mga sinaunang priestess at shaman
Prinsipyo 4 ANG KARAPATAN SA BUHAY
-Karapatan ng lahat ang mabuhay. Walang sinuman ang maaaring basta na
lamang pagkaitan ng buhay sa anumang dahilan, kabilang ang may
kaugnayan sa oryentasyong seksuwal o pagkakakilanlang pangkasarian. Ang
parusang kamatayan ay hindi ipapataw sa sinuman dahil sa consensual
sexual activity ng mga taong nasa wastong gulang o batay sa oryentasyong
seksuwal o pagkakakilanlang pangkasarian
Prinsipyo 12 ANG KARAPATAN SA TRABAHO
Ang lahat ay may karapatan sa disente at produktibong trabaho,
samakatarungan at paborableng mga kondisyon sa paggawa, at sa
proteksyon laban sa disempleyo atdiskriminasiyong nag-uugat sa
oryentasyong seksuwal o pagkakakilanlang pangkasarian.
Ang umiiral na kultura ng isang lipunan ang siyang ugat ng
diskriminasyongnararanasan ng tao
Female Genital Mutilation Isang prosesong pagbabago sa ari ng
kababaihan (bata o matanda) nang walang anumang benepisyong medikal.
-. Upang mapanatiling puro at dalisay ang babae hanggang sa siya ay
maikasal
Foot binding
Ito ay isinasagawa ng mga sinaunang babae sa China. Ang mga paa ng mga
babaeng ito ay pinapaliit hanggang tatlong pulgada gamit ang pagbalot ng
isang pirasong bakal o bubog sa talampakan
Diskriminasyon- Ito ay ang anumang pag-uuri, eksklusiyon o restriksiyon
batay sa kasarian na naglalayon o nagiging sanhi ng hindi pagkilala,
paggalang, at pagtamasa ng mga babae ng kanilang mga karapatan o
kalayaan
Sino ang kababaihang tinutukoy Anti-Violence Against Women and their
Children Act ay isang batas na nagsasaad ng mga karahasan laban sa
kababaihan at kanilang mga anak, ito ay nagbibigay ng lunas at
proteksiyon sa mga biktima nito
- Kababaihan na nagkaroon ng anak sa isang karelasyon, babaeng may
kasalukuyan o nakaraang relasyon sa isang lalaki
Magna Carta for Women - Isa ring batas na nagbibigay proteksiyon sa mga
kababaihan laban sa anumang uri ng diskriminasyon, itaguyod ang
pagkapantay- pantay ng babae at lalaki sa lahat ng bagay
- saklaw ng Magna Carta
Lahat ng babaeng Pilipino, anuman ang edad, pinag-aralan, trabaho o
hanapbuhay, propesyon, relihiyon, uri o pinagmulan ethnicity.
Kanlurang Asya - rehiyon ng Asya ang may mataas na datos ng karahasan
at dikriminasyon sa mga kababaihan
ibig sabihin ng pahayag na ito? “ LGBT Rights are human rights” ayon
kay Ban Ki Moon , UN Secretary General
Ang karapatan ng mga LGBT ay kabilang sa karapatang pantao.
Women in Especially Difficult Circumstances
Babaeng nasa mapanganib na kalagayan o masikip na katayuan tulad ng
mga biktima ng pang-aabuso at karahasan at armadong sigalot, mga
biktima ng prostitusyon, “illegal recruitment”, “human trafficking” at mga
babaeng nakakakulong
Marginalized Women
Mga babaeng mahirap o nasa di-panatag na kalagayan. Sila ang mga wala
o may limitadong kakayahan namatamo ang mga batayang
pangangailangan at serbisyo
GABRIELA
. Isang samahan sa Pilipinas na laban sa iba’t ibang porma ng karahasang
nararanasan ng kababaihan na tinaguriang bilang Seven Deadly Sins
Against Women.
Pamahalaan- tinuturing “Primary duty bearer”?
Prinsipyo 1 ANG KARAPATAN SA UNIBERSAL NA PAGTATAMASA NG MGA
KARAPATANG PANTAO
-Lahat ng tao ay isinilang na malaya at pantay sa dignidad at mga
karapatan. Bawat isa, anuman ang oryentasyong seksuwal at
pagkakakilanlang pangkasarian ay nararapat na ganap na magtamasa ng
lahat ng karapatang pantao
Prinsipyo 2 ANG MGA KARAPATAN SA PAGKAKAPANTAY-PANTAY AT
KALAYAAN SA DISKRIMINASYON
-Bawat isa ay may karapatang magtamasa ng lahat ng karapatang pantao
nang walang diskriminasiyong nag-uugat saoryentasyong seksuwal o
pagkakakilanlang pangkasarian. Dapat kilalanin na ang lahat ay pantay-
pantay sa batas at sa proteksiyon nito, nang walang anumang
diskriminasiyon, kahit may nasasangkot na iba pang karapatang pantao.
Ipagbabawal sa batas ang ganoong diskriminasiyon at titiyakin, para sa
laha
Prinsipyo 16 ANG KARAPATAN SA EDUKASYON
Ang lahat ay may karapatan sa edukasyon nang walang diskriminasiyong
nag-uugat at sanhi ng oryentasyong seksuwal at pagkakakilanlang
pangkasarian.