GIẢI PHẪU

CT BỤNG CHẬU

February 1, 2024 1
 GIẢI PHẪU CT BỤNG CHẬU

February 1, 2024 2
KHAÛO SAÙT HÌNH AÛNH HOÏC VUØNG BUÏNG

-X quang qui öôùc, sieâu aâm, CT (computed tomography),

MRI, chuïp maïch maùu, noäi soi, y hoïc haït nhaân..
-Vai troø CT:
-CT phaùt hieän toån thöông
-CT ñaùnh giaù vaø moâ taû ñaëc ñieåm toån thöông
-Ñaùnh giaù giai ñoïan u (staging)
-Höôùng daãn sinh thieát vaø can thieäp ñieàu trò
Hieän nay, CT ñöôïc xem nhö laø khaûo saùt chuaån trong beänh lyù
buïng
 GIẢI PHẪU CT BỤNG CHẬU
 Các lát cắt phía cao ổ bụng thường thấy: đáy phổi, .gan, lách,
động- tĩnh mạch chủ.
 Các lát cắt phần thấp của gan thường thấy: gan lách, tụy, thận,
động- tĩnh mạch chủ, động – tĩnh mạch mạc treo tràng trên,
tĩnh mạch lách.
 Các lát cắt thấp vùng chậu: bang quang, tuyến tiền liệt, tử
cung, trực tràng.
 Để dễ quan sát: quan sát các hình ảnh lần lược, liên tục từ trên
xuống, quan sát các cơ quan theo cấu trúc ở 3 mặt phẳng.

February 1, 2024 4
 GIẢI PHẪU CT BỤNG CHẬU
Các mốc giải phẫu quan trọng vùng bụng.
 Tụy nằm trước tĩnh mạch lách. Liên quan đầu tụy với động –
tĩnh mạch mạc treo tràng trên, đuôi tụy với rốn lách, thân tụy
chạy chếch xuống từ trái sang phải.
 TM thận trái: chạy sang phải đỗ vào TM chủ dưới, dưới
ĐMMTTT và phía trên đoạn D3 tá tràng.
 Tuyến thượng thận phải: nằm trên thận phải, một khoang gồm:
sau gan, ngoài chân hoành, sau TM chủ bụng.
 Gan: 3 TM gan, TM cửa, dây chằng liềm, hố túi mật.

February 1, 2024 5
 GIẢI PHẪU CT BỤNG CHẬU
Các mốc giải phẫu quan trọng vùng bụng.
 ĐM thân tạng: xuất phát từ ĐMCB, nuôi gan, lách, tụy
 ĐM mạc treo tràng trên: xuất phát từ ĐMCB, phía dưới ĐM
thân tạng, tưới máu từ tá tràng cho tới đại tràng góc lách.
 ĐM mạc treo tràng dưới: xuất phát từ ĐMCB, phía trên ngã ba
phân chia chủ chậu 4- 5 cm, tưới máu từ đại tràng góc lách cho
tới trực tràng.
 TM mạc treo tràng trên và TM mạc treo tràng dưới dẫn lưu về
hệ cửa. TMMTTT nhận máu toàn bộ ruột non, ½ đại tràng
Phải, một phần tụy và dạ dày. TMMTTD nhận máu ½ đại
tràng trái và trực tràng.
February 1, 2024 6
February 1, 2024 7
 GIẢI PHẪU ĐỘNG MẠCH
ĐgM thân tạng ĐgM lách

ĐgM gan chung

ĐMMTTT

ĐMMTTT tưới máu gần như toàn bộ ruột non từ góc tá-hỗng tràng đến hồi
1 February 2024 8
tràng, đại tràng lên và đại tràng ngang.
GIẢI PHẪU ĐỘNG MẠCH

February 1, 2024 9
 ĐM đại tràng giữa

Các ĐM
hỗng tràng

ĐM đại
tràng phải

ĐM hồi manh tràng

1 February 2024 10
GIAÛI PHAÃU HOÏC TÓNH MAÏCH

TM Cửa

TM Lách

TMMTTT

TMMTTD

11
 GIẢI PHẪU CT BỤNG CHẬU
HÌNH ĐỊNH VỊ
 Chụp hình định vị toàn
bộ vùng bụng chậu
 Giới hạn trên vòm
hoành (khoảng 2- 3 cm)
 Giới hạn dưới khớp liên

mu

February 1, 2024 12
 GIẢI PHẪU PHÂN THÙY GAN
Mốc giải phẫu:

3 tĩnh mạch trên gan

 Tĩnh mạch cửa nhánh

(P) và nhánh (T)

Gan TRÁI:

PT bên: HPT II, III

PT giữa: HPT IVa , Ivb

Gan PHẢI:

PT trước: HPT VIII, V

PT sau: HPT VII, VI

Thùy đuôi (I) độc lập, tĩnh mạch gan đỗ máu
01/02/2024
trực tiếp vào tĩnh mạch chủ dưới.
 HÌNH AÛNH GIAÛI PHAÃU
CTSCANNER VUØNG BUÏNG

February 1, 2024 14
1.TM treân gan (T) 2.TM treân gan giöõa 3.TM treân gan (P) 4.Cô raêng tröôùc
5.Cô löng roäng 6.TM ñôn 7.TM baùn ñôn 8.TM chuû döôùi 9.Cô döïng gai
A.ÑMC buïng
1.TM treân gan (T) 2.TM treân gan giöõa 3.TM treân gan (P) 4.TM baùn ñôn
5.TM chuû döôùi 6.Noái thöïc quaûn – daï daøy A.ÑMC buïng Stomach: daï daøy
Spleen: laùch
1.TM treân gan giöõa 2.TM chuû döôùi AS.thuøy tröôùc PS.thuøy sau
LS.thuøy beân MS.thuøy giöõa Stomach.daï daøy Spleen.laùch
1.TM treân gan giöõa 2.TM cöûa (T) 3.TM chuû döôùi AS.thuøy tröôùc
PS.thuøy sau LS.thuøy beân MS.thuøy giöõa Stomach.daï daøy
Spleen.laùch
1.TM cöûa chính 2..TM chuû döôùi 3.TM laùch 4.Thaân tuïy
Stomach.daï daøy Spleen.laùch
1.TM cöûa chính 2.TM laùch 3.chaân hoaønh 4.thaân tuïy 5.thuøy ñuoâi
6.ÑM gan 7.TM chuû döôùi LS.thuøy beân MS.thuøy giöõa Stomach.daï
daøy Spleen.laùch
1.TM cöûa chính 2.TM laùch 3.Tuyeán thöôïng thaän 4.Tuïy
5.Ñaïi traøng goùc laùch 6.Oáng maät chuû 7.Tm cöõa (P)
jejunum.ruoät non
1.Hoäi löu TM 2.Tm laùch 3.Thaân soáng 4.Coå tuïy 5.Tuyeán thöôïng thaän
6.Ñaïi traøng goùc laùch 7.Tm cöõa (P) 8. Oáng maät chu jejunum.ruoät non
LK. Thaän(T)
1.TM maïc treo traøng treân 2. Ñm maïc treo traøng treân 3.Truï
hoaønh 4.Ñaàu tuïy 5. Oáng maät chuû 6.Taù traøng 7.Tuùi maät 8. Ñaïi
traøng goùc laùch jejunum.ruoät non LK. Thaän(T) RK. Thaän (P)
1.TM maïc treo traøng treân 2.Taø traøng 3. Ñm maïc treo traøng treân 4.Ñaàu
tuïy 5. TM thaän(T) 6.ÑM thaän (T) 7.Tuïy (moûm moùc) jejunum.ruoät non
Gallbladder.Tuùi maät
1.TM maïc treo traøng treân 2. Ñm maïc treo traøng treân 3. TM thaän(T)
4.TM thaän (P) 5.TM chuû döôùi 6.Tuïy 7.Ñaïi traøng xuoáng 8.Ñaïi traøng leân
9.Taù traøng jejunum:ruoät non
1.TM maïc treo traøng treân 2.Ñm maïc treo traøng treân 3.Taù traøng
4.ÑM thaän (P) 5.Ñaïi traøng xuoáng Jejunum: ruoät non Liver: gan
LK. Thaän(T) RK. Thaän (P)
1.Taù traøng 2. TM chuû döôùi 3.Beå thaän 4. Ñaïi traøng xuoáng
5.Thaän doát soáng 6.Moûm gai jejunum.ruoät non LK. Thaän(T)
RK. Thaän (P)
1.Ñaïi traøng ngang 2.Ñaïi traøng xuoáng 3.Ñaïi traøng leân 4.Taù traøng
LK. Thaän(T) RK. Thaän (P)
1.Ñaïi traøng xuoáng 2. Ñaïi traøng leân 3.Cô thaúng buïng 4. Cô ngang
buïng 5. Cô cheùo buïng trong 6. Cô cheùo buïng ngoaøi 7.Baûn soáng
8.Cuoáng soáng
1.Ñaïi traøng xuoáng 2.Loå ra cuûa thaàn kinh soáng 3.Cô thaúng buïng
QL(quadratus lumborum): cô vuoâng thaét löng Ps : cô thaét löng jejunum.ruoät non
1.Ñaïi traøng xuoáng 2. Ñaïi traøng leân 3.Cô thaúng buïng
QL(quadratus lumborum): cô vuoâng thaét löng Ps : cô thaét löng
jejunum.ruoät non
1.Ñaïi traøng xuoáng 2. Ñaïi traøng leân 3.ÑM chaäu chung 4.Cô
döïng gai Ps : cô thaét löng
1.Ñaïi traøng xuoáng 2. Cô döïng gai 3. Ñaïi traøng leân 4.ÑM
chaäu chung Psoas : cô rhaét löng
1.Ñaïi traøng xuoáng 2. Ñaïi traøng leân 3.ÑM chaäu chung
4.TM chaäu chung
 HÌNH AÛNH GIAÛI PHAÃU
CTSCANNER VUØNG CHAÄU

February 1, 2024 35
1.Ñaïi traøng xuoáng 2. Ñaïi traøng leân 3.ÑM chaäu chung
4.TM chaäu chung 5. Xöông chaäu
1.Caùnh chaäu 2. Bao maøng cöùng 3. Ñaïi traøng leân
4. Cô chaäu 5. Xöông cuøng
1.Khôùp cuøng chaäu (T ) 2. Manh traøng 3. Cô moâng nhôõ
1.Ñaïi traøng sigma 2. Manh traøng 3. Ñoaïn cuoái hoài traøng
4. Caùnh chaäu 5. Cô moâng nhôõ 6. Cô moâng lôùn
1.Ñaïi traøng sigma 2. Manh traøng 3. Ruoät thöøa 4. Cô moâng nhôõ
5. Cô moâng lôùn 6. ÑM vaø TM chaäu trong
 1.ÑM chaäu ngoaøi 2. TM chaäu ngoaøi 3. Khôùp cuøng – chaäu T
4. Ñaïi traøng sigma 5. Cô moâng lôùn 6. Cô moâng nhôõ 7. Cô moâng beù
1.Buoàng tröùng P 2. Ñaïi traøng sigma 3. Cô hình leâ
4. Cô chaäu 5. Cô thaét löng UT : töû cung (phaàn ñaùy)
1.Cô moâng lôùn 2. Cô moâng nhôõ 3. Cô moâng beù 4. Cô thaét löng – chaäu
5. Caùc quai ruoät non
NÖÕ
1. Buoàng tröùng (T) 2. Dòch sinh lyù ôû vuøng chaäu 3. Ñaùy töû cung
4. Buoàng noäi maïc töû cung.
NAM
1.Ñaïi traøng sigma
2. Cô moâng lôùn
3. Cô moâng nhôõ
4. Cô moâng beù
5. Cô thaét löng chaäu
6. Cô hình leâ
NÖÕ
1. Buoàng tröùng (T) 2. Dòch töï do sinh lyù 3. Töû cung (buoàng noäi maïc)
4. Cô thaét löng – chaäu 5. Tröïc traøng 6. Daây chaèng troøn cuûa töû cung
NAM
1. Ñaïi traøng sigma 2. Cô thaét löng chaäu 3. Cô thaúng buïng
4. Cô bòt trong 5. Traàn oå coái
NÖÕ
1. Tröïc traøng 2. Coå töû cung 3. Cô thaét löng – chaäu
4. Cô bòt trong 5. Traàn oå coái UB : baøng quang
NAM
1. TM chaäu ngoaì 2. ÑM chaäu ngoaøi 3. Cô moâng lôùn 4. Cô moâng nhôõ
5. Cô moâng beù 6. Cô thaét löng – chaäu 7. Cô bòt trong
NÖÕ
1. Coå töû cung 2. Choûm xöông ñuøi 3. Bôø tröôøc oå coái 4. Bôø sau oå
coái UB : baøng quang
NAM
1. Tuùi tinh 2. Tröïc traøng UB : baøng quang
NÖÕ
1. Haäu moân 2. Ñænh xöông cuït 3. Cô bòt trong 4. Maáu chuyeån lôùn cuûa
xöông ñuøi 5. Aâm ñaïo 6. Hoá ngoài – tröïc traøng 7. ÑM ñuøi chung 8. TM ñuøi
chung 9. Choûm xöông ñuøi UB : baøng quang
NAM
1. Xöông ñuøi 2. Tuyeán tieàn lieät 3. Tröïc traøng 4. Cô naâng haäu
moân UB : baøng quang
NÖÕ
1.Haäu moân 2. Aâm ñaïo 3. Cô bòt trong 4. Cô thaét löng – chaäu
5. Cô thaúng ñuøi 6. Cô caêng maïc ñuøi 7. Cô may 8. Cô
roäng beân 9. Uï ngoài UB : baøng quang
NAM
1. Tuyeán tieàn lieät 2. Tröïc traøng 3. Cô bòt trong
4. Thöøng tinh
NÖÕ
1.Cô bòt ngoaøi 2. Cô löôïc 3. Khôùp mu 4. Uï ngoài
5. Coå xöông ñuøi 6. Ngaønh treân xöông mu
NAM
1. Tuyeán tieàn lieät 2. Tröïc traøng 3. Cô naâng haäu moân
4. Cô löôïc 5. Cô bòt ngoaøi 6. Cô bòt trong
NÖÕ
1. Ngaønh döôùi xöông mu 2. Cô löôïc 3. Cô thaét löng –
chaäu 4. Hoá ngoài – tröïc traøng
NAM
1. Tröïc traøng 2. Ngaønh döôùi xöông mu 3. Hoá ngoài – tröïc traøng 4. Cô
thaét löng – chaäu 5. Cô thaúng ñuøi 6.Cô may 7.Cô caêng maïc ñuøi 8.Cô
roäng beân 9. Thöøng tinh 10. Theå hang cuûa döông vaät
 CTSCANNER BUÏNG
THÌ ÑOÄNG MAÏCH

February 1, 2024 60
1. Thuøy ñuoâi cuûa
gan
2. TM cöûa chính
3. TM chuû döôùi
4. Truï hoaønh T
A : ÑM chuû buïng
RL Liver : Thuøy P
cuûa gan
Spl : Laùch
Stom : Daï daøy
1. ÑM gan
2. Goùc laùch cuûa ñaïi traøng
3. ÑM laùch
4. Tuïy
5. TM chuû döôùi
6. TM cöûa chính
7. Tuyeán thöôïng thaän T
8. ÑM vò traùi
A : ÑM chuû buïng
Antrum : Hang vò
RL Liver : Thuøy P cuûa gan
Spl : Laùch
1. ÑM laùch
2. Goùc laùch cuûa ñaïi traøng
3. TM chuû döôùi
4. Tuïy (thaân)
5. Tuyeán thöôïng thaän
6. ÑM vò – taù
A : ÑM chuû buïng
Ant : Hang vò
GB : Tuùi maät
Spl : Laùch
1. ÑM laùch
2. ÑM thaân taïng
3. Goùc laùch cuûa ñaïi traøng
4. Tuïy (ñuoâi)
5. Tuyeán thöôïng thaän
6. ÑM vò – taù
7. Taù traøng (haønh)
8. Tuùi maät
9. Hôïp löu TM cöûa – laùch
Spl : Laùch
1. ÑM vò – taù
2. Taù traøng
3. TM laùch
4. Hôïp löu TM laùch – cöûa
5. Cô döïng soáng
6. Tuyeán thöôïng thaän
7. TM chuû döôùi
8. Ñaïi traøng ngang
9. Tuyeán thöôïng thaän
A : ÑM chuû buïng
LK : Thaän T
Spl : Laùch
1. ÑM maïc treo
traøng treân
2. TM chuû döôùi
3. Thuøy P cuûa gan
4. Tuïy (ñaàu)
5. Truï hoaønh
6. Ñaïi traøng ngang
LK : Thaän T
RK : Thaän P
Spl : Laùch
1. ÑM maïc treo traøng
treân
2. TM chuû döôùi
3. Taù traøng
4. Tuïy (ñaàu)
5. TM thaän T
A : ÑM chuû buïng
J : Caùc quai hoãng traøng
LK : Thaän T
RK : Thaän P
1. TM chuû döôùi
2. Taù traøng
3. ÑM maïc treo
traøng treân
4. TM thaän T
5. Thuøy P cuûa gan
J : Hoãng traøng
LK : Thaän T
Om : Môõ maïc noái
RK : Thaän P
1. Taù rraøng
2. Tuïy (ñaàu)
3. ÑM thaän P
4. TM thaän T
5. TM chuû döôùi
6. ÑM maïc treo traøng treân
7. Truï hoaønh
A : ÑM chuû buïng
AC : Ñaïi traøng leân
DC : Ñaïi traøng xuoáng
J : Hoãng traøng
LK : Thaän T
RK : Thaän P
1. TM thaän P
2. ÑM thaän T
3. ÑM thaän P
4. TM chuû döôùi
5. Cô thaúng buïng
A : ÑM chuû buïng
AC : Ñaïi traøng leân
D : Taù traøng
DC : Ñaïi traøng xuoáng
LK : Thaän T
RK : Thaän P
1. Tuïy
2. TM chuû döôùi
3. ÑM thaän P
4. ÑM thaän T
5. TM thaän P
AC : Ñaïi traøng leân
DC : Ñaïi traøng xuoáng
J : Caùc quai hoãng traøng
L : Choùp gan
LK : Thaän T
RK : Thaän P
1. Taù traøng
2. TM chuû döôùi
3. Cô vuoâng thaét löng
4. Cô thaúng buïng
A : ÑM chuû buïng
AC : Ñaïi traøng leân
DC : Ñaïi traøng xuoáng
J : Hoãng traøng
LK : Thaän T
Ps : Cô thaét löng –
chaäu
 TAÙI TAÏO
VUØNG BUÏNG VAØ CHAÄU

February 1, 2024 73
Thì ÑM, MP traùn
1. ÑM thaän T
2. ÑM thaän P
3.ÑM chaäu chung T
A : ÑM chuû buïng
AC : Ñaïi traøng leân
DC : Ñaïi traøng xuoáng
Liv : Gan
LK : Thaän T
RK : Thaän P
Spl : Laùch
Stom : Daï daøy
MP traùn, buïng
1. Xöông chaäu (T)
2. TM cöûa chính
3. TM chuû döôùi
4. Ñaïi traøng leân
5. Ñaïi traøng xuoáng
A : ÑM chuû buïng
Liv : Gan
Ps : Cô thaét löng – chaäu
Spl : Laùch
Stom : Daï daøy
UB : Baøng quang
 ÑM chuû buïng : Taïo hình khoái theå tích

1. ÑM vò traùi
2. ÑM gan chung
3. ÑM gan rieâng
4. ÑM vò – taù
5. ÑM laùch
6. ÑM maïc treo traøng treân
7. ÑM thaän T
8. ÑM thaân taïng
A : ÑM chuû buïng
LK : Thaän T
RK : Thaän P
February 1, 2024 ĐMC 77
 ĐMCB

February 1, 2024 78
February 1, 2024 79
February 1, 2024 80
February 1, 2024 81
February 1, 2024 82
February 1, 2024 83
 Khoang sau phúc mạc
 Khoang sau phúc mạc nằm
phía trước mạc ngang và phía
sau phúc mạc thành.
 Gồm 02 khoang bên và 01

khoang mạch máu trung tâm

 Mỗi khoang bên gồm 03
khoang phân chia bởi mạc
thận.
+ khoang cạnh thận trước
+khoang cạnh thận sau
+khoang quanh thận
February 1, 2024 84
 Khoang sau phúc mạc

February 1, 2024 85
 Khoang sau phúc mạc

February 1, 2024 86
 Khoang sau phúc mạc

February 1, 2024 87
 Xin cám ơn sự theo dõi của các bạn

Vui lòng góp ý, phản hồi về bài giảng xin liên hệ:

Mail: nguyenchanh09@gmail.com
February 1, 2024 88