‫ﻟﯿﻨﮏ ﻫﺎى ﻣﻔﯿﺪ‬

‫ﻋﻀﻮﯾﺖ‬ ‫ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎى‬ ‫ﺳﺮوﯾﺲ‬ ‫ﻓﯿﻠﻢ ﻫﺎى‬ ‫ﺑﻼگ‬ ‫ﺳﺮوﯾﺲ ﻫﺎى‬

‫درﺧﺒﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫آﻣﻮزﺷﻰ‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺗﺨﺼﺼﻰ‬ ‫آﻣﻮزﺷﻰ‬ ‫ﻣﺮﮐﺰ اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻠﻤﻰ‬ ‫وﯾﮋه‬
‫‪STRS‬‬
91 31‫ الی‬91 ‫ صفحه‬،4317 ‫ پایيز‬،3 ‫ شماره‬،41 ‫ جلد‬،‫ پژوهشی مكانيك هوافضا‬-‫فصلنامه علمی‬

‫بررسي اثر هندسه کاسه سمبه بر عملکرد و آاليندگي موتور ديزل‬

‫تزريق مستقيم با شبيهسازي عددي‬
2 0
‫علی میرمحمدی و محمدرضا حسینآبادی‬
‫دانشكده مهندسی مكانيك‬
‫دانشگاه تربيت دبير شهيدرجایی تهران‬
)0031/00/13 :‫ ؛ تاریخ پذیرش‬0031/10/01 :‫(تاریخ دریافت‬

‫چکيده‬
‫افزایش نگرانیهاي زیست محيطی در چند دهه اخير باعث توجه اساسی به تشكيل و انتشار آلوده کنندههاي محيط زیست و نحوه کنترل آنها‬
‫ براي این منظور از‬.‫ در این تحقيق اثر عمق و قطر کاسه سمبه برروي عملكرد و آالیندگی موتور دیزل سواري تزریق مستقيم بررسی شد‬.‫شده است‬
‫ آشفتگی و‬،‫ با اعمال معادالت احتراق‬.‫نرمافزار دیناميك سياالت محاسباتی سهبعدي ايويالفایر براي شبيهسازي چرخه موتور استفاده شد‬
‫ بعد از بررسی استقالل نتایج حل از تعداد سلولهاي محاسباتی و اعتبارسنجی‬.‫ چرخه بسته موتور دیزل تزریق مستقيم شبيهسازي شد‬،‫آالیندگی‬
‫ دماي‬،‫ نرخ گرماي آزاد شده‬،‫ موتور با چهار هندسه مختلف کاسه سمبه شبيهسازي شد و نتایج فشار‬،‫نتایج حاصل از شبيهسازي با دادههاي تجربی‬
‫دليل داشتن قطر دهانه کاسه بزرگتر و‬-‫ نتایج نشان داد هندسه کاسه سمبه چهارم به‬.‫داخل استوانه و مقدار آالیندگی آنها با هم مقایسه گردید‬
‫ کمترین برخورد جت سوخت به دیواره را داشته و از طرفی بهترین اختالط را در داخل محفظه احتراق ایجاد میکند و داراي عملكرد‬،‫عمق کمتر‬
‫ توليد مقدار‬،‫ همچنين در این تحقيق دیده شد که با کاهش اندازه قطر دهانه کاسه سمبه و افزایش عمق آن‬.‫بهتر و ميزان آالیندگی کمتري است‬
.‫ هيدروکربن نسوخته و دوده افزایش مییابد‬،‫آالینده اکسيد نيتروژن کاهش و آالیندههاي منوکسيد کربن‬

‫ شبيهسازي عددي‬،‫ چرخه بسته‬،‫ هندسه کاسه سمبه‬،‫ موتور ملی دیزل‬:‫واژههاي کليدي‬

Studying Piston Cavity Geometry Effect on Direct Injection Diesel Engine

Performance and Emissions with Numerical Simulation
A. Mirmohamadi and M. R. Hosseinabadi
Mechanical Engineering Department
Shahid rajaee teacher training University
(Received: 30/May/2016 ; Accepted: 28/January/2017)
ABSTRACT
Increasing environmental concerns in recent decades has caused a significant attention to pollutants emission and the
ways to control them. Piston cavity diameter and dept effects on direct injection diesel engine performance and
emissions were studied in this research. AVL FIRE 3D CFD software was used for engine cycle simulation in this
studying. By applying the combustion, turbulence and pollution equations, the direct injection diesel engine closed
cycle has simulated numerically. After mesh independency analyzing and simulation results validation with
experimental data, the engine simulation was done for four different piston bowl geometries and the results such as
incylinder pressure, heat release rate, temperature and emissions. Then the results were compared for all geometries.
The results shown that there is less wet wall for geometry 4 that has large diameter and low dept and it can be
concluded that incylinder mixing process and combustion for this geometry is better and it has good performance and
low emission in comparison to other one. Also the results shown that nitrogen oxide emission reduced by reducing the
diameter and increasing the depth of the piston bowl, but it increase unburned hydrocarbons, carbon monoxide and soot
emissions.
Keywords: National National Diesel Engine, Piston Bowl Geometry, Closed Cycle, Numerical Simulation

a.mirmohammadi@srttu.edu :)‫ استادیار (نویسنده پاسخگو‬-4

m.hosseinabadi@srttu.edu :‫ کارشناس ارشد‬-9
‫فصلنامه علمی‪ -‬پژوهشی مكانيك هوافضا‪ ،‬جلد‪ ،41‬شماره‪ ،3‬پایيز ‪4317‬‬ ‫‪33‬‬

‫‪ 9333‬به بررسی تاثير هندسه محفظه احتراق و توزیع مخلوط‬ ‫‪ -0‬مقدمه‬

‫اوليه بر فرایند احتراق در یك موتور دیزلی پاشش مستقيم با‬
‫بهبود عملكرد موتورهاي احتراق داخلی نيازمند انجام تستهاي‬
‫استفاده از آزمایش و محاسبات پرداختند‪ .‬آنها گزارش دادهاند‬
‫مختلف بر روي موتور و هزینه زیاد اقتصادي‪ ،‬نيروي انسانی و‬
‫که محفظههاي احتراق با چالنش باال‪ 7‬و لبه چالنشی‪ 8‬قادر به‬
‫زمان میباشد‪ .‬در گذشته بسياري از آزمایشها بر روي موتور و‬
‫کاهش همزمان اکسيد نيتروژن و دوده هستند‪ .‬البته با توجه به‬
‫بهصورت تجربی و در آزمایشگاههاي مجهز انجام میگرفت در‬
‫این که زمان پاشش باید با تأخير انجام شده باشد‪ .‬براي کاهش‬
‫نرخ آزادسازي حرارت اوليه و اکسيد نيتروژن باید مخلوط اوليه‬ ‫صورتی که امروزه آزمایشگاههاي مجازي موتور بدون نياز به‬

‫در منطقه کوچكی از حفره توزیع شود‪ .‬اتاق احتراق با چالنش‬
‫باال و برآمدگی در مرکز میتواند به طور مؤثر این پدیده را‬
‫ایجاد نماید ]‪ .[1‬پرساد‪ 1‬و همكارانش در سال ‪ 9344‬تاثير‬
‫چرخش هوا (سویرل‪ )43‬توسط هندسههاي محفظه احتراق با‬
‫دهانه تنگ شده را بر روي آالیندههاي موتور دیزلی مورد‬
‫بررسی قرار دادند ]‪ .[1‬وینود‪ 44‬و همكارانش در سال ‪9349‬‬
‫تحقيقاتی در مورد تاثير هندسه کاسه سمبه و پيكربندي نازل‬
‫سوختپاش در موتور دیزلی‪ ،‬توسط شبيهسازي سهبعدي‬
‫‪49‬‬
‫دیناميك سياالت محاسباتی و همچنين طراحی آزمایشها‬
‫انجام دادند‪ .‬نتایج نشان داد که قطر کاسه سمبه نقش مهمی‬
‫در تشكيل اکسيد نيتروژن و دوده بازي میکند‪ ،‬و شعاع انحناي‬
‫کاسه سمبه فقط بر آالینده اکسيد نيتروژن مؤثر میباشد ]‪.[6‬‬
‫پارک‪ 43‬در سال ‪ 9349‬بهينهسازي هندسه محفظه احتراق را‬
‫براي دیزل معمولی و سوخت ديمتيلاتر انجام داد‪ .‬او در این‬
‫تحقيق پارامترهاي هندسی مختلف کاسه سمبه را در بازههاي‬
‫مشخصی تغيير داده و اثر آنها را بر عملكرد موتور مورد‬
‫ارزیابی قرار داد ]‪ .[7‬قدیمی و همكارانش در سال ‪ 4319‬اثر‬
‫عمق کاسه سمبه را بر روي عملكرد و ميزان آالیندگی‬
‫موتورهاي گازسوز خودروهاي سنگين بررسی کردند‪ .‬براي این‬
‫‪41‬‬
‫منظور از نرمافزار دیناميك سياالت محاسباتی ايويالفایر‬
‫‪41‬‬
‫استفاده کردند ]‪ .[8‬دانگ هو و همكارانش در سال ‪9343‬‬
‫تاثير هندسه کاسه سمبه را بر مخلوط سوخت و هوا و عملكرد‬
‫آالینده هاي اکسيد نيتروژن و دوده بدون تغيير در اقتصاد‬
‫سوخت کاهش مییابند ]‪ .[3‬کيدوگوچی‪ 6‬و همكارانش در سال‬
‫‪7- High Squish Combustion Chamber‬‬
‫‪8- Squish Lip‬‬
‫‪9- Prasad‬‬
‫‪10- Swirl‬‬
‫‪11- Vinod‬‬
‫‪12- DOE‬‬
‫‪13- Sungwook Park‬‬
‫‪14- AVL Fire‬‬
‫‪15- Dong Hu‬‬
‫صرف هزینههاي زیاد و زمانهاي طوالنی کمك زیادي میکنند‪.‬‬
‫در سال ‪ 4111‬آقاي باي فولين‪ 4‬و همكارانش اثر چهار نوع‬
‫محفظه احتراق را مورد بررسی قرار دادند‪ .‬بر اساس نتایج‬
‫عملكرد موتور دیده شد که محفظه احتراق نوع دهانه تنگ‬
‫شده‪ 9‬با یك برآمدگی در مرکز و بریدگی لبه‪ ،‬مصرف سوخت‬
‫بهتري دارد و گازهاي اگزوز دوده‪ ،‬اکسيد نيتروژن و‬
‫هيدروکربن نسوخته کمتري نسبت به انواع دیگر محفظهها‬
‫توليد میکند‪ .‬از آنجا که برآمدگی در مرکز محفظه احتراق قرار‬
‫میگيرد این طرح میتواند به جریان چالنشی‪ 3‬بيشتري منتهی‬
‫شود‪ .‬بنابراین‪ ،‬کيفيت مخلوط هوا و سوخت را براي بهبود‬
‫عملكرد احتراق افزایش میدهد ]‪ .[4‬اکسيد نيتروژن و دوده‬
‫بيشترین آالیندگی مربوط به موتورهاي دیزلی هستند‪ .‬دک‪ 1‬در‬
‫سال ‪ 4117‬توسط تصاویر گرفته شده نشان داد که اکسيد‬
‫نيتروژن تمایل دارد در نواحی که نسبت سوخت به هوا کمتر از‬
‫نسبت استوکيومتري بوده و درجه حرارت نسبتاً باالیی نيز‬
‫باشد‪ ،‬تشكيل شود‪ .‬همچنين نشان داده شد که سوخت غنی‬
‫در منطقه شعله باعث تشكيل دوده میشود ]‪ .[9‬تحقيقات‬
‫انجام گرفته توسط ویكمن‪ 1‬و همكارانش در سال ‪ 9334‬نشان‬
‫میدهد که محفظههاي احتراق با دهانه تنگ شده سرعت‬
‫اختالط هوا و سوخت باال و تأخير در اشتعال کمی بهدست‬
‫میدهند‪ ،‬بنابراین‪ ،‬الزم است که زمان پاشش ریتارد شده و‬
‫سرعت پاشش افزایش داده شود‪ ،‬در نتيجه این عمليات‬
‫‪1- Bai-fu Lin‬‬
‫‪2 -Re- entrant chamber‬‬
‫‪3 -Squish‬‬
‫‪4 -Dec‬‬
‫‪5- Wickman‬‬
‫‪6- Kidoguchi‬‬
‫‪34‬‬ ‫بررسی اثر هندسه کاسه سمبه بر عملكرد و آالیندگی موتور دیزل تزریق مستقيم با شبيهسازي عددي‬

‫‪ ui  u j ui‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ui‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫(‪) 9‬‬ ‫موتور دیزل مورد بررسی قرار دادند‪ .‬در این تحقيق شكلهاي‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪  gi  sui‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪x j‬‬ ‫‪x j‬‬ ‫‪ x j‬‬ ‫‪ x j‬‬ ‫مختلف کاسه سمبه توسط نرمافزار ايويالفایر شبيهسازي‬
‫معادله بقاي انرژي ‪:‬‬ ‫شد‪ .‬بررسی سه پارامتر هندسی کاسه سمبه نشان داد که تاثير‬
‫‪c pT‬‬ ‫‪c pu jT‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ T‬‬ ‫‪‬‬ ‫قطر دهانه کاسه و شعاع انحناي پایين کاسه بر عملكرد موتور‪،‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ k‬‬ ‫‪  s t‬‬ ‫(‪)3‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪x j‬‬ ‫‪x j‬‬ ‫‪ x j‬‬ ‫‪‬‬
‫بيشتر از تاثير زاویه تنگ شدن دهانه کاسه است‪ .‬دليل اینکه‬
‫قطر دهانه کاسه و شعاع انحناي پایين کاسه‪ ،‬تاثير بيشتري بر‬
‫براي بررسی تشكيل اکسيد نيتروژن از مدل توسعهیافته‬ ‫هندسه کاسه سمبه دارند این است که اختالط سوخت و هوا را‬
‫زلدوویچ‪ [43] 1‬استفاده میشود‪ .‬معادالت حاکم بر تشكيل‬ ‫تحت تاثير قرار داده و در نتيجه بر فرایند احتراق و عملكرد‬
‫اکسيد نيتروژن از مولكولهاي نيتروژن هوا بهصورت زیر‬ ‫موتور مؤثر میباشد ]‪ .[1‬رامش باپو‪ 4‬و همكاران در سال ‪9341‬‬
‫میباشد‪.‬‬
‫اثر هندسه محفظه احتراق را بر ویژگیهاي احتراق دیزل مورد‬
‫‪N2  O  NO  O‬‬‫‪k1‬‬
‫‪k2‬‬ ‫(‪)1‬‬ ‫مطالعه قرار دادند‪ .‬در این تحقيق از کاسه سمبه نيمکره و کاسه‬
‫‪N  O2  NO  O‬‬‫‪k3‬‬
‫‪k4‬‬ ‫(‪)1‬‬ ‫سمبه نيمکره اصالح شده استفاده شد ]‪ .[43‬نيكالس‪ 9‬و‬
‫‪N  OH kk56 NO  H‬‬ ‫(‪)6‬‬ ‫همكاران در سال ‪ 9346‬تاثير هندسه محفظه احتراق در موتور‬
‫‪3‬‬
‫چهارزمانه احتراق داخلی را در طول همپوشانی سوپاپها‬
‫بيشترین مقدار اکسيد نيتروژن در نسبت هم ارزي ‪ ./1‬توليد‬
‫بررسی کردند‪ .‬در این تحقيق از شبيهسازي یكبعدي استفاده‬
‫میشود‪ .‬در اغلب احتراق مخلوطهاي رقيق و استوکيومتریك‬
‫شد و آزمایشات تجربی روي موتور تك سيلندر انجام شد ]‪.[44‬‬
‫غلظت ‪ OH‬بسيار کم است‪ .‬بنابراین‪ ،‬واکنش سوم مكانيزم‬
‫زلدوویچ ناچيز خواهد بود و معادالت تعادل براي دو واکنش‬ ‫در این تحقيق اثر عمق و قطر کاسه سمبه برروي عملكرد و‬
‫اول به صورت زیر میباشد‪:‬‬ ‫آالیندگی موتور دیزلی سواري تزریق مستقيم بررسی میشود‪.‬‬
‫‪k1  N2 O  k2  NO N ‬‬ ‫(‪)7‬‬ ‫براي این منظور از نرما فزار دیناميك سياالت محاسباتی‬
‫سهبعدي ايويالفایر براي شبيه سازي چرخه موتور استفاده‬
‫‪k3  N O2   k4  NOO‬‬ ‫(‪)8‬‬
‫شده است‪.‬‬
‫با حل دستگاه معادالت فوق معادله کلی زیر براي توليد اکسيد‬
‫نيتروژن حاصل میشود‪:‬‬ ‫‪ -2‬معادالت حاکم‬
‫‪N2  O2  2 NO‬‬ ‫(‪)1‬‬ ‫در حالت کلی جریان داخل استوانه در موتورهاي احتراق‬
‫داخلی‪ ،‬سهبعدي‪ ،‬ناپایدار و مغشوش میباشد‪ .‬براي بررسی‬
‫‪ -0‬مدل احتراق‬ ‫جزئيات ميدانهاي سرعت‪ ،‬فشار و شدت آشفتگی جریان الزم‬
‫‪1‬‬
‫مدل احتراق مورد استفاده در شبيهسازي‪ ،‬مدل شعله منسجم‬ ‫است معادالت حاکم بر جریان شامل بقاي جرم‪ ،‬مومنتوم‪،‬‬
‫یا ‪ CFM‬است‪ .‬در نرمافزار فایر چهار روش متفاوت ‪ CFM‬در‬ ‫انرژي و آشفتگی حل شوند‪.‬‬
‫دسترس هست که هرکدام پيچيدگی خاص خودش را دارد‪.‬‬ ‫معادالت حاکم بر سياالت نيوتنی بهصورت زیر هستند ]‪:[49‬‬
‫جهت شبيهسازي احتراق دیزلی که در آن احتراق بهصورت‬ ‫معادله بقاي جرم ‪:‬‬
‫خودبهخود‪ 6‬میباشد از روش ‪ E( ECFM-3Z‬به معناي توسعه‬
‫‪  ui‬‬ ‫(‪)4‬‬
‫یافته) استفاده میشود‪ .‬مدل ‪ ،ECFM-3Z‬مدل احتراقی‬ ‫‪‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪xi‬‬
‫براساس یك معادله انتقال چگالی سطح شعله و یك مدل‬ ‫معادله بقاي اندازه حرکت ‪:‬‬

‫‪4- Zeldovich‬‬ ‫‪1- Ramesh Bapu‬‬

‫‪5- Coherent Flame Model‬‬ ‫‪2- Nicolas‬‬
‫‪6- Auto Ignition‬‬ ‫‪3- Valve overlap‬‬
‫فصلنامه علمی‪ -‬پژوهشی مكانيك هوافضا‪ ،‬جلد‪ ،41‬شماره‪ ،3‬پایيز ‪4317‬‬ ‫‪39‬‬

‫جدول (‪ :)0‬مشخصات موتور‬ ‫اختالط است که میتواند احتراق پيشآميخته مخلوط ناهمگن‬
‫ایجاد شده در مرحله تأخير اشتعال و مرحله احتراق نفوذي‬
‫عرضی‬ ‫نوع نصب در خودرو‬
‫‪ -1‬خطی‬ ‫تعداد و چيدمان استوانهها‬ ‫موتورهاي دیزلی را به خوبی توصيف نماید ]‪.[49‬‬
‫‪46‬‬ ‫تعداد سوپاپها‬ ‫معادله چگالی سطح شعله جهت حل ‪ ‬به صورت زیر است‬
‫‪4/1‬‬ ‫حجم موتور(ليتر)‬ ‫]‪:[41-41‬‬
‫‪46/1‬‬ ‫نسبت تراکم‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪V t  ‬‬
‫‪76‬‬ ‫قطر استوانه (ميليمتر)‬ ‫‪‬‬ ‫‪U    X‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪  S   S g  S a  S LAM‬‬
‫(‪) 43‬‬
‫‪t X‬‬ ‫‪   X j ‬‬
‫‪j‬‬
‫‪j‬‬ ‫‪j‬‬
‫‪84‬‬ ‫پيمایش سمبه (ميليمتر)‬
‫مدل شعله منسجم بهطور کامل در مراجع فوق توضيح داده‬
‫‪ 13‬کيلووات در ‪ 1333‬دور بر‬ ‫حداکثر توان ‪ /‬دور‬
‫شده است‪.‬‬
‫دقيقه‬
‫‪ 916‬نيوتن متر در ‪ 4713‬دور بر‬ ‫حداکثر گشتاور ‪ /‬دور‬
‫‪ -4‬شبیهسازی و ایجاد شبکه‬
‫دقيقه‬
‫‪4633‬‬ ‫فشار پاشش (بار)‬ ‫براي شبيهسازي فرایندهاي مختلف در موتور احتراق داخلی‬
‫‪461‬‬ ‫بيشينه فشار احتراق (بار)‬ ‫ابتدا نياز به تهيه الگوي محفظه احتراق موتور میباشد‪ .‬براي‬
‫مصرف سوخت (ليتر در صد ‪1‬‬ ‫این منظور‪ ،‬ابتدا هندسه محفظه احتراق موتور ملی دیزل‬
‫کيلومتر)‬
‫سواري در نرمافزار ‪ SolidWorks‬براي چهار هندسه مختلف با‬
‫یورو ‪1‬‬ ‫استانده آالیندگی‬
‫نسبت تراکم ثابت براي موتور ترسيم میشود چون در این‬
‫مقاله هدف فقط بررسی اثر هندسه کاسه سمبه میباشد‪.‬‬
‫اطالعات مربوط به شرایط اوليه داخل استوانه جهت شبيهسازي‬
‫بنابراین‪ ،‬براي ثابت نگه داشتن نسبت تراکم حجم داخل کاسه‬
‫موتور در جدول ‪ 2‬آورده شده است‪ .‬منظور از شرایط اوليه‪،‬‬
‫سمبه ثابت نگه داشته شده است‪ .‬سپس براي توليد شبكههاي‬
‫زمان بسته شدن سوپاپ ورودي در پایان مرحله مكش است‪.‬‬
‫محاسباتی مورد نياز هندسه ترسيمشده در نرمافزار‬
‫جدول (‪ :)2‬شرایط اوليه‬
‫‪ SolidWorks‬به عنوان فایل ورودي به نرمافزار فایر فراخوانی‬
‫شرایط اوليه داخل استوانه‬ ‫شده است‪ .‬با توجه به اینکه هندسه محفظه احتراق موتور ملی‬
‫)‪313 (kpa‬‬ ‫فشار‬ ‫دیزل سواري کامالً متقارن است‪ ،‬بخش ‪ ESEDiesel‬در نرمافزار‬
‫)‪393 (k‬‬ ‫دما‬ ‫فایر جهت توليد شبكه استفاده میشود و بعد از شبيهسازي‪،‬‬
‫)‪55(m2/s2‬‬ ‫انرژي جنبشی توربوالنس‬ ‫تحليل رفتار سياالتی و احتراقی موتور در طول فرایندهاي‬
‫)‪4/5 (mm‬‬ ‫مقياس طول توربوالنس‬ ‫تراکم و احتراق با همان نرمافزار فایر انجام میشود‪ .‬جدول ‪0‬‬
‫)‪0033 (1/min‬‬ ‫سویرل‪ /‬تامبل‬
‫مشخصات موتور شبيهسازي شده و جدول ‪ 2‬شرایط اوليه‬
‫داخل سيلندر را نشان میدهند‪ .‬شكل محفظه احتراق داراي‬
‫تقارن تناوبی است به این دليل شبكهبندي براي یك هشتم‬
‫محفظه در نرم افزار فایر انجام میشود و شكل ‪ 0‬شبكه ایجاد‬
‫شده در فایر را در حالتی که پيستون در نقطه مرگ باال قرار‬
‫دارد نشان میدهد‪ .‬از آن جایی که موتور ملی دیزل سواري‬
‫هنوز به توليد انبوه نرسيده است‪ ،‬کليه اطالعات مربوط به‬
‫مشخصات موتور‪ ،‬دادههاي آزمایشگاهی و تجربی از مرکز‬
‫تحقيقات موتور ایران خودرو (ایپكو) دریافت شده است‪.‬‬
‫شکل(‪ :)0‬نمونهاي از شبكه ایجاد شده در فایر‬
‫‪33‬‬ ‫بررسی اثر هندسه کاسه سمبه بر عملكرد و آالیندگی موتور دیزل تزریق مستقيم با شبيهسازي عددي‬

‫‪ -6‬اعتبارسنجی نتایج‬ ‫راهبرد سيستم پاشش سوخت در موتور ملی دیزل سواري‬
‫شامل دو مرحله پيش پاشش‪ 4‬و پاشش اصلی‪ 9‬است‪.‬‬
‫براي بررسی اعتبار محاسبات که الزمه یك حل عددي است‪،‬‬ ‫در مرحله پيش پاشش زاویه شروع پاشش ‪ 673‬درجه ميللنگ‬
‫مشخصه فشار داخل استوانه استفاده شد‪ .‬شكل ‪ 0‬نمودار فشار‬ ‫و پایان آن ‪ 683‬درجه است‪ .‬در این مرحله ‪3/969‬ميلیگرم‬
‫داخل استوانه را برحسب زاویة ميللنگ در دور‪ 1333‬دور بر‬ ‫سوخت پاشيده میشود‪ .‬زاویه شروع پاشش در مرحله اصلی‬
‫دقيقه و شكل ‪ 4‬فشار داخل استوانه را برحسب زاویة ميللنگ‬ ‫‪ 739‬درجه ميللنگ و پایان آن ‪ 719‬درجه است‪ .‬در این‬
‫در دور ‪ 4333‬دور بر دقيقه نشان میدهد‪ .‬فشار مؤثر متوسط‬ ‫مرحله ‪ 1/673‬ميلیگرم سوخت پاشيده میشود‪ .‬زاویه پاشش‬
‫می توان معيار خوبی براي مقایسه باشد زیرا در ادبيات فن فشار‬ ‫در صفحه ‪ xz‬نسبت به محور مختصات‪ z‬برابر ‪ 419‬درجه است‪.‬‬
‫مؤثر متوسط یكی از پارامترهاي شاخص عملكردي موتور‬
‫‪ -1‬مطالعات استقالل از شبکه‬
‫محسوب میشود‪ .‬پارامتر عملكردي فشار مؤثر متوسط را‬
‫میتوان از نمودارهاي فشار– زاویهلنگ براي دادههاي تجربی و‬ ‫با توجه به این که شبكه توليد شده کامالً بیسازمان بوده و‬
‫شبيهسازي محاسبه کرد‪ .‬فشار مؤثر متوسط (‪ )IMEP‬براي‬ ‫چگالی توزیع سلولها در آن کامالً غير یكنواخت است مطالعه‬
‫استقالل از شبكه با توجه به یك حالت مبنا از توزیع سلولها‬
‫دادههاي تجربی در حدود ‪ 99/13‬بار و براي دادههاي‬
‫صورت گرفته است‪ .‬شكل ‪ 2‬مقایسه نمودار فشار را بين چهار‬
‫شبيهسازي شده ‪ 91/39‬بار است‪ .‬اختالف بين دادههاي تجربی‬
‫حالت مختلف از شبكههاي توليد شده براي ‪ 1333‬دور بر‬
‫و شبيهسازي برابر ‪ 6‬درصد بوده و توافق خوبی بين نتایج‬
‫دقيقه نمایش میدهد‪ .‬براي حالت اول شبكه با تعداد ‪48133‬‬
‫عددي و تجربی براي فشار درون استوانه دیده میشود‪ .‬با توجه‬
‫سلول‪ ،‬براي حالت دوم شبكه با تعداد ‪ 33333‬سلول‪ ،‬حالت‬
‫به اینكه نمودارهاي فشار– زاویهلنگ در دورهاي ‪ 4333‬و‬
‫سوم شبكه با تعداد ‪ 11333‬سلول و براي حالت چهارم شبكه‬
‫‪ 1333‬براي دادههاي تجربی و شبيهسازي همخوانی خوبی‬ ‫با تعداد ‪ 63333‬سلول محاسباتی در نظر گرفته شده و مورد‬
‫دارند و از طرفی پارامتر عملكردي فشار مؤثر متوسط نيز همين‬ ‫بررسی قرار گرفته است‪ .‬این مقادیر تعداد شبكه توليد شده در‬
‫طور است پس میتوان نتایج حاصل از شبيهسازي مربوط به‬ ‫نقطه مرگ باال هستند‪ .‬همانطور که از نمودار مشخص است‬
‫آالیندگی را پذیرفت‪.‬‬ ‫ریز کردن بيش از حد سلولها تاثير چندانی بر نتایج نخواهد‬
‫داشت‪ .‬بنابراین‪ ،‬براي جلوگيري از اتالف زمان و کاهش زمان‬
‫اجراي برنامه از شبكه نه چندان ریز یعنی حالت سوم استفاده‬
‫‪160‬‬
‫شبيه سازي‬ ‫شده است‪.‬‬
‫‪140‬‬ ‫داده هاي آزمایشگاهی‬ ‫‪160‬‬
‫‪120‬‬ ‫‪140‬‬
‫‪100‬‬ ‫‪120‬‬
‫فشار )‪(bar‬‬

‫شبكه ‪4‬‬
‫‪80‬‬ ‫‪100‬‬
‫شبكه ‪9‬‬
‫فشار )‪(bar‬‬

‫‪60‬‬ ‫‪80‬‬
‫شبكه ‪3‬‬
‫‪60‬‬ ‫شبكه ‪1‬‬
‫‪40‬‬
‫‪40‬‬
‫‪20‬‬
‫‪20‬‬
‫‪0‬‬
‫‪590 620 650 680 710 740 770 800 830 860‬‬ ‫‪0‬‬
‫زاویه ميل لنگ )‪(deg‬‬ ‫‪590 620 650 680 710 740 770 800 830 860‬‬
‫زاویه ميل لنگ )‪(deg‬‬

‫شکل (‪ :)0‬مقایسه نمودار فشار حاصل از شبيهسازي با نتایج‬ ‫شکل (‪ :)2‬تاثير تعداد سلول شبكه محاسباتی بر فشار سيلندر‬

‫آزمایشگاهی در دور ‪1333‬‬

‫‪1- Pilot Injection‬‬

‫‪2- Main Injection‬‬
‫فصلنامه علمی‪ -‬پژوهشی مكانيك هوافضا‪ ،‬جلد‪ ،41‬شماره‪ ،3‬پایيز ‪4317‬‬ ‫‪31‬‬

‫جدول (‪:)0‬مقادیر پارامترهاي چهار هندسه کاسه سمبه‬ ‫‪90‬‬ ‫شبيه سازي‬
‫‪80‬‬
‫هندسه ‪4‬‬ ‫هندسه ‪0‬‬ ‫هندسه ‪2‬‬ ‫هندسه ‪0‬‬ ‫پارامتر‬ ‫‪70‬‬ ‫داده هاي آزمایشگاهی‬
‫‪76‬‬ ‫‪76‬‬ ‫‪76‬‬ ‫‪76‬‬ ‫‪D‬‬ ‫‪60‬‬

‫فشار (‪)bar‬‬
‫‪11/81‬‬ ‫‪13/39‬‬ ‫‪13/98‬‬ ‫‪38/76‬‬ ‫‪d‬‬ ‫‪50‬‬

‫‪43/1‬‬ ‫‪41/6‬‬ ‫‪46/31‬‬ ‫‪46/1‬‬ ‫‪40‬‬

‫‪h‬‬
‫‪30‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪h1‬‬
‫‪20‬‬
‫‪3/94‬‬ ‫‪3/14‬‬ ‫‪9/36‬‬ ‫‪3/94‬‬ ‫‪h2‬‬
‫‪10‬‬
‫‪1/7‬‬ ‫‪1/1‬‬ ‫‪6/81‬‬ ‫‪7/7‬‬ ‫‪h3‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪R1‬‬ ‫‪590 620 650 680 710 740 770 800 830 860‬‬
‫‪4/1‬‬ ‫‪4/1‬‬ ‫‪4/1‬‬ ‫‪4/1‬‬ ‫‪R2‬‬ ‫زاویه ميل لنگ (‪)deg‬‬

‫‪4/1‬‬ ‫‪4/1‬‬ ‫‪4/1‬‬ ‫‪4/1‬‬ ‫‪R3‬‬ ‫شکل (‪ :)4‬مقایسه نمودار فشار حاصل از شبيهسازي با نتایج‬
‫‪1/91‬‬ ‫‪1/91‬‬ ‫‪1/91‬‬ ‫‪1/91‬‬ ‫‪R4‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪R5‬‬ ‫آزمایشگاهی در دور ‪4333‬‬

‫پارامترهاي نسبتهاي طراحی براي چهار هندسه به شرح زیر‬

‫تعيين شدهاند‪:‬‬ ‫‪ -7‬تغییر پارامترهای طراحی محفظه احتراق‬
‫براي هندسه اول ‪ d  2.29‬و ‪ ، d  0.51‬براي هندسه دوم‬ ‫در این تحقيق سعی شده تاثير ابعاد کاسه سمبه مورد بررسی‬
‫‪D‬‬ ‫‪h‬‬
‫‪d‬‬ ‫قرار بگيرد‪ .‬جهت انجام این کار چهار حالت مختلف از نظر‬
‫‪ d  2.5‬و ‪ ، d  0.53‬براي هندسه سوم ‪  2.96‬و‬
‫‪h‬‬ ‫‪D‬‬ ‫‪h‬‬ ‫ابعادي مورد بررسی قرار گرفت‪ .‬در این چهار حالت نسبت قطر‬
‫‪d‬‬ ‫‪d‬‬ ‫‪d‬‬
‫و براي هندسه چهارم ‪  3.22‬و ‪ 0.59‬‬ ‫‪ 0.57‬‬ ‫دهانه کاسهي سمبه (‪ )d‬به ارتفاع آن (‪ )h‬و نسبت قطر دهانهي‬
‫‪D‬‬ ‫‪h‬‬ ‫‪D‬‬
‫است‪.‬‬ ‫کاسهي سمبه به قطر کاسه (‪ )D‬تغيير داده شد‪ .‬شكل ‪1‬‬
‫پارامترهاي هندسه کاسه سمبه‪ ،‬شكل ‪ 6‬تجميع هر چهار‬
‫‪ -8‬نتایج و بحث‬
‫هندسه مورد مطالعه و جدول ‪ 0‬مقادیر پارامترهاي چهار‬
‫طراحی بهينه محفظه احتراق نقش مهمی در عملكرد و‬ ‫هندسه را نشان میدهد‪.‬‬
‫مشخصههاي آالیندگی یك موتور دارد‪ .‬در شبيهسازي انجام‬
‫شده سعی شده تا تاثير این مسئله آشكار گردد‪ .‬بهمنظور‬
‫مقایسه بهتر حالتهاي مختلف شبيهسازي‪ ،‬مقدار نسبت تراکم‬
‫‪  RC  16.5‬براي همه حالتها یكسان در نظر گرفته شده‬
‫است‪ .‬با توجه به اینکه تاثير هندسه کاسه در جریان و اختالط‬
‫سوخت و هوا در دورهاي باالتر بيشتر میباشد‪ .‬دور موتور نيز‬
‫براي تمامی هندسهها ‪ 1333‬دور بر دقيقه در نظر گرفته شده‬
‫است‪ .‬شبيهسازي از زاویه ‪ 119‬درجه (از زمان بسته شدن‬ ‫شکل (‪ :)1‬پارامترهاي هندسه کاسه سمبه‬
‫دریچه ورودي) آغاز میشود و تا ‪ 813‬درجه ميللنگ در زمان‬
‫باز شدن دریچه خروجی ادامه مییابد‪ .‬شرایط اوليه به صورت‬
‫یكسان در همه حالتها اعمال شده است‪ .‬زاویه شروع پاشش‬
‫اصلی نيز در ‪ 739‬درجه میباشد‪ .‬نرخ گرماي آزاد شده و فشار‬
‫داخل استوانه در شكلهاي ‪ 7‬و ‪ 8‬نمایش داده شده است‪.‬‬
‫شروع پاشش سوخت در تمام حالتها یكسان است‪ .‬همانطور‬
‫شکل (‪ :)6‬تجميع چهار هندسه کاسه سمبه‬
‫‪31‬‬ ‫بررسی اثر هندسه کاسه سمبه بر عملكرد و آالیندگی موتور دیزل تزریق مستقيم با شبيهسازي عددي‬

‫به همه جاي پيستون نفوذ میکند‪ .‬همه این مطالب نشان‬ ‫که مشاهده میشود‪ ،‬هندسه چهار داراي بيشترین نرخ آزاد‬
‫دهنده وقوع احتراق سریعتر براي هندسه چهار است‪.‬‬ ‫سازي حرارت و همچنين پيشينه فشار میباشد‬
‫شكل ‪ 01‬نمودار مرزبندي شدة کسر جرمی سوخت را در‬
‫‪9‬‬
‫انتهاي زاویه پاشش یعنی ‪ 719‬درجه ميللنگ نشان میدهد‪.‬‬ ‫‪8‬‬

‫نرخ آزادسازي حرارت )‪(j/deg‬‬

‫در این شكل دیده میشود که در هندسه اول بيشترین مقدار‬ ‫‪7‬‬
‫‪4‬‬ ‫هندسه‬
‫‪9‬‬ ‫هندسه‬
‫سوخت پس از انتهاي پاشش به دیواره میرسد و در مقابل در‬ ‫‪6‬‬ ‫‪3‬‬ ‫هندسه‬
‫‪5‬‬ ‫‪1‬‬ ‫هندسه‬
‫هندسه چهارم به دليل بزرگتر بودن قطر دهانة کاسه سمبه‬
‫‪4‬‬
‫فاصله نوک سوخت پاش تا دیواره بيشتر بوده و این عامل باعث‬ ‫‪3‬‬
‫میشود که کمترین مقدار سوخت به دیواره برسد‪ .‬در این شكل‬ ‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫مشاهده میشود که پدیدة دیواره تر در هندسه چهارم کمتر‬
‫‪0‬‬
‫است و این باعث ایجاد اختالط بهتر و در نتيجه احتراق کاملتر‬ ‫‪705‬‬ ‫‪730‬‬ ‫‪755‬‬ ‫‪780‬‬ ‫‪805‬‬ ‫‪830‬‬ ‫‪855‬‬
‫میشود‬ ‫زاویه ميل لنگ )‪(deg‬‬

‫‪0.015‬‬ ‫شکل (‪ :)7‬نرخ آزاد سازي حرارت در چهار هندسه‬

‫‪0.012‬‬
‫‪160‬‬
‫کسر جرمی سوخت‬

‫‪0.009‬‬ ‫‪4‬‬ ‫هندسه‬

‫‪140‬‬
‫‪9‬‬ ‫هندسه‬ ‫‪4‬‬ ‫هندسه‬
‫‪0.006‬‬ ‫‪3‬‬ ‫هندسه‬ ‫‪120‬‬ ‫‪9‬‬ ‫هندسه‬
‫‪1‬‬ ‫هندسه‬ ‫‪100‬‬ ‫‪3‬‬ ‫هندسه‬
‫‪0.003‬‬ ‫‪1‬‬ ‫هندسه‬
‫فشار )‪(bar‬‬

‫‪80‬‬

‫‪0‬‬ ‫‪60‬‬
‫‪705‬‬ ‫‪725‬‬ ‫‪745‬‬ ‫‪765‬‬ ‫‪785‬‬ ‫‪805‬‬ ‫‪825‬‬ ‫‪845‬‬
‫‪40‬‬
‫زاویه ميل لنگ )‪(deg‬‬
‫‪20‬‬

‫شکل (‪ :)3‬کسر جرمی سوخت در داخل محفظه‬ ‫‪0‬‬

‫‪590 620 650 680 710 740 770 800 830 860‬‬
‫زاویه ميل لنگ )‪(deg‬‬

‫شکل (‪ :)8‬فشار داخل استوانه در چهار هندسه‬

‫جدول ‪ 4‬مقدار فشار مؤثر متوسط توليدشده با این چهار‬

‫هندسه را نشان میدهد‪ .‬همانطور که مشاهده میشود هندسه‬
‫‪ 1‬داراي فشار مؤثر متوسط بيشتري است‪.‬‬
‫هندسه ‪4‬‬
‫جدول (‪ :)4‬مقایسه فشار مؤثر متوسط چهار هندسه‬

‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪1‬‬ ‫هندسهها‬

‫‪/30‬‬ ‫فشار مؤثر‬
‫‪04/10‬‬ ‫‪03/07‬‬ ‫‪03/30‬‬
‫‪05‬‬ ‫متوسط ]‪[bar‬‬

‫شكل ‪ 3‬کسر جرمی سوخت در داخل استوانه را نشان میدهد‪.‬‬

‫از این شكل مالحظه میشود هندسه چهار‪ ،‬سوخت را در‬
‫هندسه ‪9‬‬
‫زوایاي کمتري از ميللنگ میسوزاند و شعله با سرعت بيشتري‬
‫شکل (‪ :)01‬کسر جرمی سوخت در زاویه ‪ 719‬درجه ميللنگ‬
‫فصلنامه علمی‪ -‬پژوهشی مكانيك هوافضا‪ ،‬جلد‪ ،41‬شماره‪ ،3‬پایيز ‪4317‬‬ ‫‪36‬‬

‫‪2150‬‬

‫‪1850‬‬

‫‪1550‬‬
‫دما )‪(k‬‬

‫‪1250‬‬
‫‪4‬‬ ‫هندسه‬
‫‪9‬‬ ‫هندسه‬ ‫هندسه ‪3‬‬
‫‪950‬‬
‫‪3‬‬ ‫هندسه‬
‫‪1‬‬ ‫هندسه‬
‫‪650‬‬

‫‪350‬‬
‫‪590‬‬ ‫‪625‬‬ ‫‪660‬‬ ‫‪695‬‬ ‫‪730‬‬ ‫‪765‬‬ ‫‪800‬‬ ‫‪835‬‬
‫زاویه ميل لنگ )‪(deg‬‬

‫شکل (‪ :)00‬دماي بيشينه در چهار هندسه‬

‫‪0.0004‬‬
‫هندسه ‪1‬‬
‫‪0.00035‬‬
‫ادامه شکل (‪ :)01‬کسر جرمی سوخت در زاویه ‪ 719‬درجه‬
‫‪0.0003‬‬ ‫ميللنگ‬
‫کسر جرمی اکسيد نيتروژن‬

‫‪0.00025‬‬
‫شكلهاي ‪ 00‬و ‪ 02‬مقدار دماي بيشينه و آالیندگی اکسيد‬
‫‪0.0002‬‬
‫نيتروژن را نشان میدهند‪ .‬غلظت آالینده اکسيد نيتروژن‪،‬‬
‫‪0.00015‬‬ ‫رابطه تنگاتنگی با بيشينه دماي احتراق و محل وقوع آن دارد‪.‬‬
‫‪4‬‬ ‫هندسه‬
‫‪0.0001‬‬ ‫زیرا در نزدیكی نقطه مرگ باال به علت باال بودن فشار‪ ،‬غلظت‬
‫‪9‬‬ ‫هندسه‬
‫‪5E-05‬‬ ‫‪3‬‬ ‫هندسه‬ ‫واکنش دهندهها باالست و دماي باال در این حالت موجب‬
‫‪1‬‬ ‫هندسه‬
‫‪0‬‬ ‫افزایش شدید نرخ توليد اکسيد نيتروژن میشود‪ .‬هر چه دماي‬
‫‪710‬‬ ‫‪730‬‬ ‫‪750‬‬ ‫‪770‬‬ ‫‪790‬‬ ‫‪810‬‬ ‫‪830‬‬ ‫‪850‬‬
‫درون محفظه احتراق بيشتر باشد‪ ،‬نيتروژن هواي بيشتري‬
‫زاویه ميل لنگ )‪(deg‬‬
‫تجزیه خواهد شد و اکسيد نيتروژن بيشتري تشكيل میگردد‪.‬‬
‫شکل (‪ :)02‬غلظت آالیندگی اکسيد نيتروژن در چهار هندسه‬
‫در همه هندسهها‪ ،‬آغاز رشد سریع شكلگيري اکسيد نيتروژن‬

‫شكل ‪ 00‬و ‪ 04‬نمودار مرزبندي شدة دما و اکسيد نيتروژن را‬ ‫در نزدیكی نقطه مرگ باال بعد از وقوع احتراق اتفاق میافتد و‬

‫در زاویه ‪ 893‬درجه ميللنگ نشان میدهند‪ .‬هنگامیکه سمبه‬ ‫این روند تا ‪ 11‬درجه بعد از نقطه مرگ باال ادامه مییابد و بعد‬
‫به سمت پایين حرکت میکند‪ ،‬نقطه اوج دما کاهش مییابد و‬ ‫از آن یك مقدار ثابتی را طی میکند‪ .‬هندسه چهار داراي‬
‫نقاط داغ به نواحی وسيعتري گسترش مییابد‪.‬‬ ‫بيشترین مقدار بيشينه دما و در زوایاي نزدیكتري به نقطه‬
‫مرگ باال میباشد‪ ،‬در نتيجه اکسيد نيتروژن بيشتري توليد‬
‫با مقایسه توزیع دما و اکسيد نيتروژن در شكلهاي ‪ 00‬و ‪04‬‬
‫میکند‪ .‬بيشينه دما براي هندسه یك در زوایاي دورتري از‬
‫مشاهده میگردد در هر قسمت که دما باالتر است‪ ،‬اکسيد‬
‫نقطه مرگ باال رخ میدهد‪ ،‬پس داراي کمترین ميزان اکسيد‬
‫نيتروژن بيشتري تشكيل میشود‪.‬‬
‫نيتروژن است‪.‬‬
‫‪37‬‬ ‫بررسی اثر هندسه کاسه سمبه بر عملكرد و آالیندگی موتور دیزل تزریق مستقيم با شبيهسازي عددي‬

‫هندسه ‪4‬‬ ‫هندسه ‪4‬‬

‫هندسه ‪9‬‬ ‫هندسه ‪9‬‬

‫هندسه ‪3‬‬ ‫هندسه ‪3‬‬

‫هندسه ‪1‬‬ ‫هندسه ‪1‬‬

‫شکل (‪ :)04‬توزیع اکسيد نيتروژن در زاویه ‪ 893‬درجه‬ ‫شکل (‪ :)00‬توزیع دما در زاویه ‪ 893‬درجه ميللنگ‬
‫ميللنگ‬
‫فصلنامه علمی‪ -‬پژوهشی مكانيك هوافضا‪ ،‬جلد‪ ،41‬شماره‪ ،3‬پایيز ‪4317‬‬ ‫‪38‬‬

‫عالوه بر غنی بودن نسبت سوخت به هوا‪ ،‬پدیده خاموشی شعله‬ ‫شكل ‪ 01‬نشان میدهد که هندسه یك داراي کمترین و‬
‫نيز ایجاد میشود که تمامی این دالیل باعث توليد دوده بيشتر‬ ‫هندسه چهار داراي بيشترین انرژي جنبشی توربوالنس هستند‪.‬‬
‫در هندسة یك میشوند‪.‬‬
‫‪9E-09‬‬ ‫‪100‬‬
‫‪4‬‬ ‫هندسه‬ ‫‪90‬‬ ‫‪1‬‬ ‫هندسه‬
‫‪7.5E-09‬‬ ‫‪80‬‬
‫‪9‬‬ ‫هندسه‬ ‫‪0‬‬ ‫هندسه‬

‫انرژي جنبشی توربوالنس )‪(m2/s2‬‬

‫‪3‬‬ ‫هندسه‬ ‫‪70‬‬
‫‪6E-09‬‬ ‫‪3‬‬ ‫هندسه‬
‫‪1‬‬ ‫هندسه‬ ‫‪60‬‬ ‫‪4‬‬ ‫هندسه‬
‫کسر جرمی دوده‬

‫‪4.5E-09‬‬ ‫‪50‬‬
‫‪40‬‬
‫‪3E-09‬‬
‫‪30‬‬
‫‪1.5E-09‬‬ ‫‪20‬‬
‫‪10‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪700‬‬ ‫‪720‬‬ ‫‪740‬‬ ‫‪760‬‬ ‫‪780‬‬ ‫‪800‬‬ ‫‪820‬‬ ‫‪840‬‬
‫‪660‬‬ ‫‪690‬‬ ‫‪720‬‬ ‫‪750‬‬ ‫‪780‬‬ ‫‪810‬‬ ‫‪840‬‬
‫زاویه ميل لنگ )‪(deg‬‬ ‫زاویه ميل لنگ )‪(deg‬‬
‫شکل (‪ :)07‬کسر جرمی دوده داخل استوانه براي چهار هندسه‬
‫شکل (‪ :)01‬آشفتگی ایجاد شده در چهار هندسه‬

‫‪ -3‬نتیجه گیری‬
‫شكل ‪ 06‬کسر جرمی منوکسيدکربن را داخل استوانه نشان‬
‫در این پژوهش‪ ،‬تاثير پارامترهاي هندسی کاسه سمبه بر‬ ‫میدهد‪ .‬هندسه یك داراي باالترین مقدار منوکسيدکربن‬
‫عملكرد و آالیندگی موتور دیزل تزریق مستقيم با استفاده از‬ ‫نسبت به هندسههاي دیگر است‪ .‬دليل آن میتواند کمبود‬
‫شبيهسازي عددي مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند‪ .‬نتایج‬ ‫اکسيژن در دسترس به دليل انرژي جنبشی توربوالنس کمتر‬
‫بهدستآمده از این تحقيق نشان داد که ‪:‬‬ ‫براي تبدیل همهي سوخت به دياکسيدکربن در داخل کاسه‬
‫‪ -4‬سمبه با قطر دهانة بزرگتر و عمق کمتر (هندسه ‪ )1‬بهدليل‬ ‫سمبه باشد‪.‬‬
‫اختالط و احتراق بهتر داراي بيشينه فشار و نرخ آزادسازي‬ ‫‪0.02‬‬
‫حرارت بيشتري است‪ .‬همچنين فشار مؤثر متوسط آن نسبت‬ ‫‪4‬‬ ‫هندسه‬
‫‪0.016‬‬ ‫‪9‬‬ ‫هندسه‬
‫به دادههاي تجربی موتور پایه حدود ‪ 1‬درصد افزایش داشته‬ ‫‪3‬‬ ‫هندسه‬
‫کسر جرمی منوکسيد کربن‬

‫‪1‬‬ ‫هندسه‬
‫است‪.‬‬ ‫‪0.012‬‬

‫‪ -9‬مقایسه نمودارهاي آالیندگی اکسيد نيتروژن نشان میدهد‬ ‫‪0.008‬‬

‫که هندسه ‪ 4‬بهدليل ایجاد دماي بيشينه کمتر و در زوایاي‬

‫‪0.004‬‬
‫دورتر از نقطه مرگ باال‪ ،‬اکسيد نيتروژن کمتري توليد میکند‪.‬‬
‫‪0‬‬
‫‪ -3‬هندسه ‪ 1‬بهدليل احتراق کاملتر و سریعتر داراي‬ ‫‪705‬‬ ‫‪720‬‬ ‫‪735‬‬ ‫‪750‬‬ ‫‪765‬‬ ‫‪780‬‬ ‫‪795‬‬
‫زاویه ميل لنگ )‪(deg‬‬
‫هيدروکربن نسوخته کمتري نسبت به دیگر هندسهها میباشد‪.‬‬
‫‪ -1‬مقایسه نمودار کسر جرمی دوده نشان میدهد که هندسه‬ ‫شکل (‪ :)06‬کسر جرمی منوکسيدکربن داخل استوانه براي‬
‫چهار هندسه‬
‫‪ 4‬بيشترین برخورد سوخت به دیواره را داشته و توليد دوده‬
‫بيشتري دارد‪.‬‬ ‫شكل ‪ 07‬مقدار دوده را در داخل استوانه نشان میدهد‪.‬‬
‫‪ -1‬با مقایسه هندسهها در این تحقيق مشخص شد که براي‬ ‫هندسة یك داراي باالترین مقدار دوده نسبت به سه هندسه‬
‫موتور ملی دیزل سواري در دور ‪ 1333‬دور بر دقيقه هرچه قطر‬ ‫دیگر است‪ .‬دليل آن را میتوان چنين توصيف کرد که در‬
‫دهانه کاسه سمبه کوچكتر و عمق آن بيشتر شود توليد آالینده‬ ‫هندسه یك به دليل برخورد سوخت بيشتر به دیواره‪ ،‬پدیدة‬
‫اکسيد نيتروژن کمتر میشود و هرچقدر قطر دهانه کاسه‬ ‫دیواره تر اتفاق میافتد و به همين دليل در نزدیكی دیوارهها‬
31 ‫بررسی اثر هندسه کاسه سمبه بر عملكرد و آالیندگی موتور دیزل تزریق مستقيم با شبيهسازي عددي‬
a High-Intensified Diesel Engine”, Materials for
Renewable Energy and Environment Conference,
2013.
10. Ramesh Bapu, D.R., Saravanakumar, L. and
Durga Prasad, B. “Effects of Combustion
Chamber Geometry on Combustion
Characteristics of a DI Diesel Engine Fueled with
Calophyllum Inophyllum Methyl Ester”, J. Energy
Institute, Vol. 90, No. 1, pp. 82-100 , 2016.
11. Nicolas-Ivan, H., David, C., Francxois, L. and
Pascal, C. “Influence of the Combustion Chamber
Geometry on the Scavenging of a Four-Stroke
Internal-Combustion Engine During the Valve
Overlap Period”, J. Automobile Engineering, Vol.
230, No. 14, pp. 1873-1890, 2016.
12. Engine Simulation Environment (ESE) Tutorial,
AVL FIRE Version 2011, 2011.
13. Zeldovich, Y. B., Sadovnikov, P. Y. and Frank-
Kamenetskii, D. A. “Oxidation of Nitrogen in
Combustion”, Translation by M. Shelef, Academy
of Sciences of USSR, Institute of Chemical
Physics, Moscow-Leningrad, 1947.
14. Candel, S. and Poinsot, T. “Flame Stretch and the
Balance Equation for the Flame Area Combust”,
Sci and Tech, 1990.
15. Delhaye, B. and Cousyn, B. “Computation of
Flow and Combustion in Spark Ignition Engine
and Comparison with Experiment”, SAE
Technical Paper, No:961960, 1996.
16. Liu, D., Xu, X., Zhao, W., Wang, Z., Zhang, Y.
and Sun, Z. “Experimental Study on Low-Swirl
Shallow W-Type Combustion System for a Small
D.I. Diesel Engine”, SAE Technical Paper,
No:950613,1995.
،‫سمبه بزرگتر و عمق آن کمتر شود آالیندههاي منوکسيدکربن‬
.‫دوده و هيدروکربن نسوخته کاهش مییابند‬
‫ هندسه چهار با قطر دهانة بزرگتر و عمق کمتر به دليل‬-6
‫توليد توان بيشتر و آالیندگی کمتر در تمام موارد بهجز اکسيد‬
.‫ هندسه بهتري براي این شرایط است‬،‫نيتروژن‬
‫ مراجع‬-7
1. Fu Lin, B. and Ogaru, M. “A New Multi-
Impingement Wall Head Diffusion Combustion
System (NICS - MH) of a DI Diesel Engine, The
Effect of Combustion Chamber Geometry”, SAE
Technical Paper, No.951792, 1995.
2. Dec, J. and Conceptual, E. “A Conceptual Model of
DI Diesel Combustion Based on Laser-Sheet
Imaging”, SAE Technical Paper, No:970873, 1997.
3. Wickman, D., Senecal, D. and Reitz, R. “Diesel
engine Combustion Chamber Geometry
Optimization Using Genetic Algoritms and Multi–
Dimensional Spray and Combustion Modeling”,
SAE Technical Paper, No:2001-01-0547, 2001.
4. Kidoguchi, Y., Sanda, M. and Miwa, K.
“Experimental and Theoretical Optimization of
Combustion Chamber and Fuel Distribution for the
Low Emission Direct-Injection Diesel Engine”, J.
Eng. Gas Turbine Power, Vol. 125, No. 1, pp351-
357 , 2002.
5. Prasad, B.V., Sharma, C.S., Anand, T.N. and
Avikrishna, R.V. “High Swirl-Inducing Piston
Bowls in Bmall Diesel Engines for Emission
Reduction”, Applied Energy88, Vol. 88, No. 7, pp.
2355–2367, 2011.
6. Schoenfeld, S., Rajamani, V. and Dhondge, A.
“Parametric Analysis of Piston Bowl Geometry and
Injection Nozzle Configuration Using 3D CFD and
DoE”, SAE Technical Paper, No:2012-01-0700,
2012.
7. Sungwook, P. “Optimization of Combustion
Chamber Geometry and Engine Operating
Conditions for Compression Ignition Engines
Fueled with Dimethyl Ether”, Vol. 97, pp. 61-71,
2012.
8. Ghadimi, N., Gorji, N. and Domiri Gang, D. “3D
Simulation of Close Cycle of Spark Ignition Gas
Engine and Investigation on Effects of Combustion
Chamber Geometry on Power and Emissions”, J.
Engine Research, Vol. 28, pp. 31-38, 1392 (In
Persian).
9. Hu, D., Li, D. and Yu, Y. “A Computational
Investigation into the Effects of Piston Bowl
Geometry on Fuel-Air Mixing and Performance in
 ‫ﻟﯿﻨﮏ ﻫﺎى ﻣﻔﯿﺪ‬

‫ﻋﻀﻮﯾﺖ‬ ‫ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎى‬ ‫ﺳﺮوﯾﺲ‬ ‫ﻓﯿﻠﻢ ﻫﺎى‬ ‫ﺑﻼگ‬ ‫ﺳﺮوﯾﺲ ﻫﺎى‬

‫درﺧﺒﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫آﻣﻮزﺷﻰ‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺗﺨﺼﺼﻰ‬ ‫آﻣﻮزﺷﻰ‬ ‫ﻣﺮﮐﺰ اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻠﻤﻰ‬ ‫وﯾﮋه‬
‫‪STRS‬‬