A - B E Â T O Â N G: C H Ư Ơ N G 2 T Í N H N Ă N G C Ơ L Ý C H Ủ Y Ế U C Ủ A V Ậ T L I A - B E Â T O Â N G

Biên soạn: Nguyễn Quốc Thông --------------------- ---Chương 2 theo TCVN 5574-2018------------------------Page 1 of 33
CHƯƠNG 2 TÍNH NĂNG CƠ LÝ CHỦ YẾU CỦA VẬT LIỆU

A_ BEÂ TOÂNG
1_DUNG TRỌNG BÊ TÔNG và BÊ TÔNG CỐT THÉP
 ĐỐI VỚI BÊ TÔNG
Beâtoâng naëng, thoâng thöôøng coù trọng löôïng rieâng  = (2200  2400) daN/m3.
Beâtoâng naëng coát lieäu beù,  = (2200  2500) daN/m3.
Beâtoâng nheï,  < 1800 daN/m3.
Beâtoâng ñaëc bieät naëng,  > 2500 daN/m3.
 ĐỐI VỚI BÊ TÔNG CỐT THÉP (BTCT):  = 2500 (daN/m3)= 25 (kN/m3)
2_THÍ NGHIEÄM ÑEÅ XAÙC ÑÒNH CÖÔØNG ÑOÄ CHÒU NEÙN CUÛA BEÂ
TOÂNG
Laø chæ tieâu raát quan troïng ñeå theå hieän khaû naêng chòu löïc cuûa vaät lieäu
Coù 2 ñaïi löôïng caàn löu yù: cöôøng ñoä chòu neùn vaø cöôøng ñoä chòu keùo
a/ Maãu thí nghieäm
a
a a
a a D
Maãu laäp phöông Maãu laêng truï Maãu hình truï

 Maãu chuaån laø maãu laäp phöông coù a=15 cm.
Maãu laäp phöông coù caùc kích thöôùc khaùc: a=10cm; 20cm; 30cm
 Maãu hình truï: H=2D, thoâng thöôøng D=15cm.
Coù theå gaëp D=7,41;10; 20 cm.

 Neáu söû duïng caùc maãu khoâng phaûi laø maãu chuaån thì caàn coù söï qui ñoåi
veà maãu chuaån (Xem chi tieát taïi tieâu chuaån TCVN 3118-1993 : Beâtoâng naëng –
Phöông phaùp xaùc ñònh cöôøng ñoä neùn)
b/ Coâng thöùc xaùc ñònh cöôøng ñoä neùn cuûa maãu:
P
R (MPa); (MPa = 9.81 kG/cm2  10 daN/cm2)
F
trong ñoù :P laø löïc neùn gaây phaù hoaïi maãu; F laø dieän tích maët caét ngang maãu.
3_CAÙC ÑÒNH NGHÓA VEÀ CAÙC GIAÙ TRÒ CÖÔØNG ÑOÄ CUÛA BEÂTOÂNG
3.1_Giaù trò trung bình cuûa cöôøng ñoä caùc maãu thöû
n
R
i
i
Rm  (2.1)
n
vôùi n – toång soá maãu thöû
3.2_Ñoä leäch, ñoä leäch quaân phöông vaø heä soá bieán ñoäng cöôøng ñoä caùc maãu
thöû neùn
 Ñoä leäch:  i  Ri  Rm
 Ñoä leäch quaân phöông: (khi soá löôïng maãu thöû  15 )
n
 (R  Ri m )2
i
 (2.2)
n 1

 Heä soá bieán ñoäng:   (2.3)
Rm
Heä soá bieán ñoäng  ñöôïc dung ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä ñoàng chaát cuûa
beâtoâng, neáu  beù thì ñoä ñoàng chaát cao, vaø ngöôïc laïi (neáu   0 thì beâtoâng ñaït
ñoä ñoàng chaát lyù töôûng).
Vôùi coâng ngheä oån ñònh , coù söï kieåm tra chaët cheõ veà thaønh phaàn cuûa
beâtoâng vaø chaát löôïng thi coâng, thì coù theå laáy   0.135 .
Vôùi ñieàu kieän thi coâng bình thöôøng maø thieáu soá lieäu thoáng keâ thí nghieäm
thì coù theå laáy   0.15 .
Trong tröôøng hôïp thöû caùc maãu thöû keùo, laáy K  0.165
3.3_Giaù trò ñaëc tröng cuûa cöôøng ñoä (cöôøng ñoä ñaëc tröng) Rch
Rch ñöôïc xaùc ñònh vôùi xaùc suaát baûo ñaûm 95%
Rch  Rm (1  S ) (2.4)
S – heä soá, phuï thuoäc vaøo xaùc suaát baûo ñaûm, vôùi xaùc suaát baûo ñaûm
95% thì laáy S = 1.64.
 – heä soá bieán ñoäng cöôøng ñoä beâtoâng.
3.4_ Giaù trò tieâu chuaån cuûa cöôøng ñoä beâtoâng
Hay coøn goïi laø cöôøng ñoä tieâu chuaån, ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch laáy giaù trò
cöôøng ñoä ñaëc tröng nhaân cho heä soá keát caáu  KC  (0.7  0.8) nhaèm keå ñeán
söï laøm vieäc cuûa beâtoâng trong keát caáu thöïc teá coù khaùc vôùi söï laøm vieäc cuûa maãu
thöû beâtoâng.
Cöôøng ñoä tieâu chuaån veà neùn: Rbn
Cöôøng ñoä tieâu chuaån veà keùo: Rbtn
Ghi chuù:
Cöôøng ñoä tieâu chuaån veà neùn coù theå laáy baèng cöôøng ñoä ñaëc tröng cuûa maãu
thöû hình laêng truï vôùi chieàu cao h=4a vaø thöôøng ñöôïc goïi laø cöôøng ñoä laêng truï
3.5 _Caáp ñoä beàn theo TCVN 5574-2018 vaø maùc cuûa beâtoâng (theo caùch goïi
thoâng duïng tröôùc ñaây)
Caáp ñoä beàn vaø maùc cuûa beâtoâng laø caùc chæ tieâu ñeå bieåu thò chaát löôïng vaø
caàn phaûi kieåm soaùt (thoâng qua caùc thí nghieäm)cuûa beâtoâng veà moät tính chaát naøo
ñoù.
Theo TCVN 5574-2018, muïc 6.1.1.3 thì coù loaïi:
Caáp ñoä beàn neùn B
Caáp ñoä beàn keùo doïc truïc Bt
Maùc choáng thaám nöôùc W (xem ñònh nghóa theo TCVN 5574-2018)
Maùc khoái löôïng theå tích trung bình D (xem ñònh nghóa theo TCVN
5574-2018)
Maùc töï öùng suaát Sp (xem ñònh nghóa theo TCVN 5574-2018)
Löu yù 2 söï khaùc bieät veà Caáp ñoä beàn (neùn vaø keùo) vaø Maùc (neùn vaø keùo) cuûa
beâtoâng
 ñôn vò tính
 Xaùc suaát baûo ñaûm 95%
 Caáp ñoä beàn chòu neùn B (cuûa beâ toâng): laø giaù trò trung bình
thoáng keâ cuûa cöôøng ñoä chòu neùn töùc thôøi, tính baèng ñôn vò MPa, vôùi xaùc suaát
ñaûm baûo khoâng döôùi 95%, xaùc ñònh treân caùc maãu laäp phöông kích thöôùc tieâu
chuaån (150 mm x 150 mm x 150 mm) ñöôïc cheá taïo, döôõng hoä trong ñieàu kieän
tieâu chuaån vaø thí nghieäm neùn ôû tuoåi 28 ngaøy (maãu thí nghieäm khoâng ñöôïc
boâi trôn).
 Maùc beâ toâng theo cöôøng ñoä chòu neùn M: laø cöôøng ñoä cuûa beâ
toâng, laáy baèng giaù trò trung bình thoáng keâ cuûa cöôøng ñoä chòu neùn töùc thôøi, tính
baèng ñôn vò daN/cm2, xaùc ñònh treân caùc maãu laäp phöông kích thöôùc tieâu chuaån
(150 mm x 150 mm x 150 mm) ñöôïc cheá taïo, döôõng hoä trong ñieàu kieän tieâu
chuaån vaø thí nghieäm neùn ôû tuoåi 28 ngaøy (maãu thí nghieäm khoâng ñöôïc boâi
trôn).
 Caáp ñoä beàn chòu keùo cuûa beâ toâng Bt : laø giaù trò trung bình thoáng
keâ cuûa cöôøng ñoä chòu keùo töùc thôøi, tính baèng ñôn vò MPa, vôùi xaùc suaát ñaûm baûo
khoâng döôùi 95%, xaùc ñònh treân caùc maãu keùo tieâu chuaån ñöôïc cheá taïo, döôõng hoä
trong ñieàu kieän tieâu chuaån vaø thí nghieäm keùo ôû tuoåi 28 ngaøy
 Maùc beâ toâng theo cöôøng ñoä chòu keùo K : laø cöôøng ñoä cuûa beâ
toâng, laáy baèng giaù trò trung bình thoáng keâ cuûa cöôøng ñoä chòu keùo töùc thôøi, tính baèng
ñôn vò daN/cm2, xaùc ñònh treân caùc maãu thöû keùo tieâu chuaån ñöôïc cheá taïo, döôõng hoä
trong ñieàu kieän tieâu chuaån vaø thí nghieäm keùo ôû tuoåi 28 ngaøy
3.6_Phaàn tham khaûo: Phuï luïc A cuûa TCVN 5574-2012

3.7_Töông quan giöõa caáp ñoä beàn neùn cuûa beâ toâng vaø maùc beâ toâng theo cöôøng ñoä
neùn (tham khaûo theo TCVN 5574-2012)
Baûng A.1 (Phụ lục A)-- Töông quan giöõa caáp ñoä beàn chòu neùn cuûa beâ toâng vaø maùc beâ
toâng theo cöôøng ñoä chòu neùn (trích 1 soá giaù trò cöôøng ñoä beâtoâng thoâng duïng)
Caáp ñoä beàn Cöôøng ñoä trung bình cuûa maãu Maùc theo cöôøng ñoä
chòu neùn thöû tieâu chuaån, MPa chòu neùn
B7,5 9,63 M100
B10 12,84 M150
B12,5 16,05 M150
B15 19,27 M200
B20 25,69 M250
B22,5 (Cấp độ bền này
không được qui định trong 28,90 M300
TCVN 5574-2018)
B25 32,11 M350
B27,5(Cấp độ bền này
không được qui định trong 35,32 M350
TCVN 5574-2018)
B30 38,53 M400
B35 44,95 M450
B40 51,37 M500
B45 57,80 M600
Baûng A.2 (Phụ lục A)-- Töông quan giöõa caáp ñoä beàn chòu keùo cuûa beâ toâng vaø maùc beâ
toâng theo cöôøng ñoä chòu keùo
Caáp ñoä beàn Cöôøng ñoä trung bình cuûa maãu Maùc theo cöôøng ñoä
chòu keùo thöû tieâu chuaån, MPa chòu keùo
Bt 0,4 0,55 -
Bt 0,8 1,10 K10
Bt 1,2 1,65 K15
Bt 1,6 2,19 K20
Bt 2,0 2,74 K25
Bt 2,4 3,29 K30
Bt 2,8 3,84 K35
Bt 3,2 4,39 K40
Bt 3,6 4,94 -
Bt 4,0 5,48 -
Cấp độ bền nén chịu nén của bê tông theo TCVN 5574-2018
3.8_Töông quan giöõa cöôøng ñoä neùn tieâu chuaån cuûa beâ toâng Rbn (cöôøng ñoä laêng
truï) vaø caáp ñoä beàn neùn cuûa beâ toâng theo TCVN 5574-2018)
Töông quan giöõa cöôøng ñoä chòu neùn tieâu chuaån cuûa beâ toâng (cöôøng ñoä laêng truï) vaø caáp
ñoä beàn chòu neùn cuûa beâ toâng ñöôïc xaùc ñònh theo caùc coâng thöùc sau:
Ñoái vôùi beâ toâng naëng, beâ toâng haït nhoû, beâ toâng nheï vaø beâ toâng roãng:
Rbn
  0, 77  0, 001B   0.72 (A.4)
B
hay Rbn   0, 77  0, 001B  B  0.72B

3.9_Cöôøng ñoä tieâu chuaån vaø cöôøng ñoä tính toaùn cuûa beâ toâng khi tính toaùn theo
caùc traïng thaùi giôùi haïn (muïc 6.1.2 cuûa TCVN 5574-2018).
Caùc cöôøng ñoä tính toaùn goác cuûa beâ toâng (khi chöa keå ñeán heä soá ñieàu kieän
laøm vieäc  b ) khi tính toaùn theo caùc traïng thaùi giôùi haïn thöù nhaát, khi neùn Rb*
*
hay Rb ; khi keùo Rbt hay Rbt vaø theo caùc traïng thaùi giôùi haïn thöù hai Rb, ser ,
Rbt , ser ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch laáy cöôøng ñoä tieâu chuaån chia cho heä soá ñoä tin
caäy cuûa beâ toâng töông öùng khi neùn  b vaø khi keùo  bt .
Rbn Rbtn
Rb*  ; Rbt* 
b  bt
Theo muïc 6.1.2.2, heä soá ñoä tin caäy cuûa moät soá loaïi beâ toâng khi neùn b vaø keùo  bt
Giaù trò  bc vaø  bt khi tính toaùn keát caáu
theo traïng thaùi giôùi haïn
Loaïi beâ toâng
thöù nhaát thöù hai
b  bt  b ,  bt
Beâ toâng naëng, beâ toâng haït nhoû, beâ toâng töï
1,3 1,5 1,0
öùng suaát, beâ toâng nheï
Beâ toâng toå ong 1,5 2,3 1,0
Cöôøng ñoä tieâu chuaån, cöôøng ñoä tính toaùn goác cuûa beâ toâng ñöôïc tra theo
baûng 6 vaø 7 cuûa TCVN 5574-2018 nhö sau:
3.10_Heä soá ñieàu kieän laøm vieäc cuûa beâ toâng

Theo TCVN 5574-2018, muïc 6.1.2.3, trong caùc tröôøng hôïp caàn thieát, cöôøng ñoä
tính toaùn cuûa beâ toâng khi tính toaùn theo caùc traïng thaùi giôùi haïn thöù nhaát Rb vaø Rbt
ñöôïc giaûm xuoáng baèng caùch nhaân vôùi caùc heä soá ñieàu kieän laøm vieäc cuûa beâ toâng  bi .
Caùc heä soá naøy keå ñeán ñaëc ñieåm laøm vieäc cuûa beâ toâng trong keát caáu (ñaëc ñieåm taûi
troïng, ñieàu kieän moâi tröôøng xung quanh v.v…)
 b   b1  ...   b4
Töø ñoù, suy ra ñöôïc cöôøng ñoä tính toaùn cuûa beâ toâng laø:
Rbn
 Khi neùn: Rb   b Rb   b (2.5)
 bc
Rbtn
 Khi keùo: Rbt   b Rbt   b (2.6)
 bt
4_TỔNG QUÁT VỀ BIẾN DẠNG CỦA BÊ TÔNG (STRAIN)

Trong trường hợp tổng quát, bao gồm các loại biến dạng sau đây:
 Bieán daïng do co ngoùt (biến dạng ban đầu) (SHRINKAGE)
 Bieán daïng do taûi troïng
 Biến dạng do tải trọng tác dụng ngắn hạn
 Biến dạng do tải trọng tác dụng dài hạn hạn, biến dạng từ biến (CREEP)
 Biến dạng đàn hồi
 Biến dạng dẻo
 Bieán daïng do söï thay ñoåi nhieät ñoä
4.1_ Bieán daïng ban ñaàu do co ngoùt cuûa beâtoâng
Co ngoùt laø hieän töôïng beâtoâng giaûm theå tích khi khoâ cöùng trong khoâng khí.
Hieän töôïng naøy lieân quan ñeán quaù trình thuûy hoùa ximaêng trong beâtoâng, ñeán söï
boác hôi nöôùc thöøa khi beâtoâng khoâ cöùng. Trong ñieàu kieän bình thöôøng, sau vaøi naêm
beâtoâng seõ heát co ngoùt vaø bieán daïng tæ ñoái do co ngoùt seõ ñaït ñeán khoaûng (35)10-4.
Khi beâtoâng khoâ cöùng trong moâi tröôøng nöôùc, theå tích cuûa noù taêng leân khoaûng
(615)10-5 laàn.
4.2_ Bieán daïng do taûi troïng taùc duïng ngaén haïn cuûa beâtoâng
Laøm thí nghieäm neùn maãu hình truï coù chieàu cao l, dieän tích tieát dieän ngang A, taùc
duïng leân maãu löïc neùn P vaø ño ñöôïc ñoä co ngaén .
P
Bieán daïng töông ñoái:  b   ; öùng suaát:  b  A
l
Khi maãu bò phaù hoaïi (töông öng ñieåm C):
Pu
Ứng suất: b   Rlt ; bieán daïng:  b   b*   uc
A
Vôùi maãu hình truï neùn ñuùng taâm,  b*   uc  2  10 3
Trong caùc caáu kieän BTCT chòu uoán, taïi meùp ngoaøi cuøng vuøng beâtoâng chòu neùn,
 b*  3.5  10 3
4.3_Bieán daïng ñaøn hoài vaø bieán daïng deûo cuûa beâtoâng
Vaãn tieáp tuïc moâ hình thí nghieäm beân treân, neáu boû löïc P, maãu seõ hoài phuïc nhöng
khoâng ñaït ñeán kích thöôùc ban ñaàu maø coøn bò thöøa laïi 1 ñoaïn 2
Phaàn bieán daïng hoài phuïc 1 chính laø bieán daïng ñaøn hoài, phaàn khoâng hoài phuïc
ñöôïc laø bieán daïng deûo 2.
Ta coù caùc bieán daïng töông ñoái:
1
  el  (bieán daïng töông ñoái ñaøn hoài, hay bieán daïng ñaøn hoài)
l

  pl  2 (bieán daïng töông ñoái deûo, hay bieán daïng deûo_thể hiện phần biến
l
dạng dư).
Nhö vaäy, beâtoâng laø vaät lieäu ñaøn hoài–deûo
Bieán daïng toång coäng:      (2.11)
b el pl
Goïi  
 el laø heä soá ñaøn hoài.
b
A và nếu gọi:
b B
b: Bieán daïng neùn cuûa beâtoâng ôû thôøi ñieåm baát kyø
el: Bieán daïng neùn ñaøn hoài cuûa beâtoâng
pl: Bieán daïng deûo cuûa beâtoâng
uc: Bieán daïng neùn cöïc haïn cuûa beâtoâng

0 
0 uc
el
Quan heä giöõa US vaø BD khi neùn maãu beâtoâng
b
Khi  b coøn beù, bieán daïng chuû yeáu laø ñaøn hoài neân  
 el
1
b
Khi  b khaù lôùn (gaàn phaù hoaïi), bieán daïng chuû yeáu laø deûo neân  
 el
0
b
4.4_Module ñaøn hoài vaø module bieán daïng cuûa beâtoâng
b
 Module ñaøn hoài cuûa beâtoâng: Eb   tg 0 (2.12)
 el
 Module bieán daïng hay (module ñaøn hoài–deûo) cuûa beâtoâng:
b
Eb/ 
 tg
b (2.13)
 el   
Do  neân Eb/  b  b   b
b  b  el  el

Vaäy: Eb/   Eb (2.14)
 Heä soá nôû ngang cuûa beâtoâng (heä soá Poission):   0.2
 Module choáâng caét cuûa beâtoâng: Gb  0.4Eb
4.5_Bieán daïng töø bieán cuûa beâtoâng (do taûi taùc duïng daøi haïn gaây ra)
Töø bieán laø hieän töôïng bieán daïng taêmg theo thôøi gian.
Thí nghieäm neùn maãu vôùi löïc P ñeán bieán daïng tuyeät ñoái ban ñaàu laø  vaø bieán
daïng töông ñoái laø b (töông öùng ñieåm B treân ñoà thò).
Giöõ nguyeân giaù trò löïc P trong thôøi gian laâu daøi (töông öùng ñieåm C1 treân ñoà thò)
thì nhaän thaáy bieán daïng tuyệt đối seõ taêng theâm 1 löôïng laø c, biến dạng tương ứng laø
c .
cr
Bieán daïng töø bieán:  cr 
l
 Khi b coøn beù,(b< 0.7R), bieán daïng töø bieán coù giôùi haïn (tieäm caän)
 Khi b khaù lôùn (b  0.85R), thì bieán daïng töø bieán phaùt trieån khoâng ngöøng vaø
daãn maãu thöû ñeán phaù hoaïi. Ñoù laø söï giaûm cöôøng ñoä beâtoâng khi chòu taûi taùc duïng
laâu daøi.
 Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán bieán daïng töø bieán: Xem [1], trang 2829
 ’b töông öùng öùng suaát b  0.85 R
’b
b töông öùng öùng suaát b < 0.7 R

b
t
0 Hình 2.8a_Ñoà thò bieåu dieãn töø bieán cuûa beâtoâng
4.5_Bieán daïng do söï thay ñoåi nhieät ñoä cuûa beâtoâng

Ñaây laø loaïi bieán daïng theå tích, phuï thuoäc vaøo heä soá giaõn nôû nhieät cuûa beâtoâng b
vôùi b = (0.71.5)10-5/ 1ñoä C.
5_CAÙC ÑAËC TRÖNG VEÀ BIEÁN DAÏNG CUÛA BEÂTOÂNG THEO TCVN 5574-
2018 (MUÏC 6.1.3)
Bieán daïng töông ñoái giôùi haïn cuûa beâ toâng (ôû traïng thaùi öùng suaát moät truïc cuûa
beâ toâng) khi neùn doïc truïc  bo vaø khi keùo doïc truïc  bto (tương ứng là giá trị  b trong
biểu thức 2.11):
 Khi coù taùc duïng ngaén haïn cuûa taûi troïng:
o  bo  0.002 (khi nén);
o  bto  0.0001 (khi kéo);

 Khi coù taùc duïng daøi haïn cuûa taûi troïng: laáy theo Baûng 9 (muïc 6.1.3.2) phuï
thuoäc vaøo ñoä aåm töông ñoái cuûa khoâng khí moâi tröôøng xung quanh.
Baûng 9 (muïc 6.1.3.2)
Ñoä aåm töông Bieán daïng töông ñoái cuûa beâ toâng
ñoái cuûa moâi khi coù taùc duïng daøi haïn cuûa taûi troïng
tröôøng xung Khi neùn Khi keùo
quanh b0 b2 b1,red bt0 bt2 bt1,red
Cao hôn 75 0,0030 0,0042 0,0024 0,00021 0,00027 0,00019
Töø 40 ñeán 75 0,0034 0,0048 0,0028 0,00024 0,00031 0,00022
Thaáp hôn 40 0,0040 0,0056 0,0034 0,00028 0,00036 0,00026
CHUÙ THÍCH 1: Caùc giaù trò trong baûng aùp duïng cho beâ toâng coù caáp ñoä beàn chòu neùn ñeán B60.
CHUÙ THÍCH 2: Ñoä aåm töông ñoái cuûa khoâng khí moâi töôøng beân ngoaøi laáy theo quy ñònh hieän haønh veà
ñoä aåm töông ñoái trung bình thaùng cuûa thaùng noùng nhaát ñoái vôùi vuøng xaây döïng.
CHUÙ THÍCH 3: Ñoái vôùi beâ toâng cöôøng ñoä cao (töø B70 ñeán B100) thì giaù trò bieán daïng töông ñoái trong
baûng caàn nhaân theâm vôùi heä soá (270-B)/210
Moâ ñun ñaøn hoài ban ñaàu Eb khi khi keùo vaø neùn, baûng 10 cuûa TCVN 5574-
2018).
 Theo muïc 6.1.3.3, khi coù taùc duïng daøi haïn cuûa taûi troïng thì moâ ñun bieán
Eb
daïng cuûa beâ toâng: Eb, 
1  b,cr
Trong ñoù b,cr laø heä soá töø bieán cuûa beâ toâng (concrete creep coefficient), ñöôïc xaùc
ñònh theo baûng 11 cuûa TCVN 5574-2018, phuï thuoäc vaøo caáp ñoä beàn neùn cuûa beâ
toâng vaø ñoä aåm cuûa moâi tröôøng xung quanh.
Bảng 10 của TCVN 5574-2018

Moâ ñun tröôït G (Module choáâng caét cuûa beâ toâng): Gb  0.4Eb
Heä soá (ñaëc tröng) töø bieán b,cr
Heä soá bieán daïng ngang cuûa beâ toâng (heä soá Poaùt xoâng): vb,P  0.2
Heä soá bieán daïng nhieät tuyeán tính cuûa beâ toâng: bt
Theo muïc 6.1.3.6:
6_ Caùc bieåu ñoà bieán daïng cuûa beâtoâng theo TCVN 5574-2018
6.1_Moâ hình toaùn hoïc (theo kết quả từ thí nghiệm)
Xem phụ lục B của TCVN 5574-2018
6.2_Moâ hình tính toaùn theo traïng thaùi giôùi haïn 1 vaø 2 (muïc 6.1.4.2)
Thường được áp dụng khi tính

theo TTGH1 và TTGH2
B_ COÁT THEÙP
1_PHAÂN LOAÏI THEÙP
1.1_Phaân loaïi theo thaønh phaàn hoùa hoïc vaø phöông phaùp luyeän theùp
o Maùc theùp: CT3, CT5…
o Theùp caùn noùng
o Theùp keùo nguoäi
o Coát theùp ñöôïc gia coâng nhieät
1.2_Phaân loaïi theo hình thöùc saûn xuaát
* Theùp thanh
+ Theùp thanh troøn
+ Theùp thanh troøn coù gôø (gaân, gai, vaèn)
+ Theùp thanh daïng I , L, C (theùp ñònh hình)
* Theùp cuoän
* Theùp taám
* Theùp sôïi
1.3_Phaân loaïi coát theùp theo nhoùm theùp (theo tieâu chuaån saûn xuaát)
**_Phaân loaïi theo TCVN 1651-1985 (VN) vaø GOST 5781-1975 (LX cuõ):
 Theùp nhoùm CI, CII, CIII … …( TCVN 1651-1985)
 Theùp nhoùm AI, AII, AIII … …(GOST 5781-1975), ñaây ñöôïc xem laø
theùp ngoaïi nhaäp
**_Phaân loaïi theo TCVN 6285-1997 (ISO_VN): RB300, RB400, RB500
**_Phaân loaïi theo TCVN 1651-2008 vaø TCVN-5574-2018:
 CB240T, CB300T (troøn, trôn): Laø loaïi coát theùp caùn noùng trôn
 CB300V, CB400V, CB500V (troøn, coù gôø(vaèn)): Laø loaïi coát theùp caùn
noùng trôn coù gaân
**_Phaân loaïi theo tieâu chuaån NHAÄT BAÛN:
 JIS-G 3101: Loaïi SS400
 JIS-G 3112:
 Loaïi SD295A;
 Loaïi SD295B;
 Loaïi SD390
 Loaïi SD490
**_Phaân loaïi theo tieâu chuaån Myõ:
 ASTM A615/ A615M-94 (Gr40, Gr60)
 ASTM A615/ A615M-96a (Gr40, Gr60)
**_Phaân loaïi theo tieâu chuaån ANH QUOÁC_BS 4449
 Gr 250
 Gr 460
o …………
2_MOÄT SOÁ TÍNH NAÊNG CÔ HOÏC CUÛA COÁT THEÙP
2.1_Bieåu ñoà öùng suaát bieán daïng; coát theùp deûo, coát theùp doøn (raén)
2.2_Bieán daïng ñaøn hoài; bieán daïng deûo cuûa theùp

Khi keùo theùp trong giôùi haïn ñaøn hoài (chöa ñeán ñieåm A) roài giaûm löïc thì toaøn boä
bieán daïng ñöôïc khoâi phuïc, ñöôøng bieåu dieãn  –  khi giaûm löïc trôû veà ñieåm goác toaï ñoä
O. Phaàn bieán daïng naøy ñöôïc goïi laø bieán daïng ñaøn hoài.
Khi keùo theùp ñeán ñieåm D naøo ñoù vöôït quaù ñieåm A (quaù giôùi haïn ñaøn hoài) roài
giaûm löïc thì ñoà thò  – öùng vôùi giaûm löïc laø ñöôøng thaúng DO’ song song vôùi OA,
khoâng trôû veà goác maø vaãn coøn moät phaàn bieán daïng khoâng hoài phuïc, ñoù laø bieán daïng
deûo pl (hoaëc bieán daïng dö –xem hình 2.11).
Khi ñieåm D caøng xa ñieåm A thì bieán daïng deûo pl caøng lôùn.
2.3_Giôùi haïn chaûy vaø giôùi haïn chaûy qui öôùc y (hay fy)
 Caùc loaïi theùp deûo coù giôùi haïn chaûy roõ raøng vaø töø bieåu ñoà  –  deã daøng xaùc
ñònh ñöôïc giôùi haïn chaûy y.
 Caùc loaïi theùp doøn (raén) khoâng coù giôùi haïn chaûy roõ raøng, ngöôøi ta xaùc ñònh y
quy öôùc laø öùng suaát töông öng khi theùp coù pl = 0,2%.
Xaùc ñònh y quy öôùc trong thöïc haønh nhö treân hình 2.11c nhö sau:
Coù bieåu ñoà keùo theùp OAC. Laáy bieán daïng 0,2%, keõ ñöôøng song song vôùi OA caét
bieåu ñoà taïi ñieåm B’, töø ñoù xaùc ñònh y quy öôùc laø giaù trò öùng suaát töông öùng vôùi
ñieåm B’.
Nhö vaäy giôùi haïn chaûy y quy öôùc laø giaù trò öùng suaát ñaøn hoài töông öùng vôùi
bieán daïng dö tæ ñoái toaøn phaàn 0,2%.
2.4_Söï cöùng nguoäi cuûa coát theùp
Ñoù laø hieän töôïng taêng y khi gia coâng nguoäi( keùo nguoäi) coát theùp.
Laáy coát theùp deûo ñem keùo nguoäi cho vöôït quaù giôùi haïn chaûy roài giaûm löïc keùo
seõ ñöôïc coát theùp keùo nguoäi.
Coát theùp keùo nguoäi naøy seõ coù y to hôn coát theùp ban ñaàu nhöng sau vaøi laàn keùo
hoaëc chuoát, theàm chaûy AB (treân Hình 2.10a ) seõ khoâng coøn, coát theùp seõ trôû thaønh
*
coát theùp doøn vôùi cöôøng ñoä ñöôïc taêng cao nhöng bieán daïng cöïc haïn  s seõ giaûm ñi.
2.5_ Ñoä deûo cuûa coát theùp
 Ñoä deûo cuûa coát theùp ñöôïc ñaùnh giaù baèng bieán daïng deûo toaøn phaàn cuûa maãu
thí nghieäm hoaëc ñöôïc ñaùnh giaù baèng caùch uoán nguoäi coát theùp quanh moät
truïc coù ñöôøng kính baèng 3 – 5 laàn ñöôøng kính cuûa noù. Ñoái vôùi daây theùp
duøng caùch beû gaäp nhieàu laàn.
 Ñoä deûo cuûa coát theùp aûnh höôûng lôùn ñeán vieäc gia coâng coát theùp (uoán gaäp,
uoán moùc…) vaø coù yù nghóa ñoái vôùi söï laøm vieäc cuûa beâtoâng coát theùp.
 Coát theùp coù ñoä deûo thaáp coù theå bò ñöùt hoaëc gaõy moät caùch ñoät ngoät trong
quaù trình thi coâng.
2.6_ Tính haøn ñöôïc cuûa coát theùp

 Tính haøn ñöôïc cuûa coát theùp bieåu thò bôûi söï ñaûm baûo lieân keát chaéc chaén khi haøn,
noái, khoâng coù veát nöùt, khoâng coù khuyeát taät cuûa kim loaïi ôû moái haøn vaø xung quanh.
Tính haøn ñöôïc phuï thuoäc vaøo thaønh phaàn cuûa theùp vaø caùch cheá taïo.
 Caùc loaïi theùp caùn noùng chöùa ít caùcbon vaø theùp hôïp kim thaáp coù tính haøn ñöôïc khaù
toát.
 Khoâng ñöôïc pheùp haøn caùc coát theùp ñaõ qua gia coâng nhieät vì nhieät ñoä cao ôû moái
haøn laøm giaûm cöôøng ñoä cuûa theùp.
2.7_ AÛnh höôûng cuûa nhieät ñoä
 Coát theùp bò nung noùng ôû nhieät ñoä cao seõ bò thay ñoåi veà caáu truùc kim loaïi,
cöôøng ñoä vaø moâñun ñaøn hoài ñeàu giaûm xuoáng, sau khi ñeå nguoäi trôû laïi thì
cöôøng ñoä ñöôïc phuïc hoài khoâng hoaøn toaøn.
 Khi chòu laïnh quaù möùc (döôùi – 30oC) moät soá caùc theùp caùn noùng trôû neân
gioøn, ñoù laø hieän töôïng gioøn nguoäi. Theùp keùo nguoäi vaø gia coâng nhieät cuõng
bò gioøn nguoäi nhöng ôû nhieät ñoä thaáp hôn so vôùi theùp caùn noùng.
 Heä soá giaõn nôû vì nhieät cuûa theùp vaøo khoaûng 1105 .
2.8_Module ñaøn hoài cuûa coát theùp ES
Moâñun ñaøn hoài cuûa coát theùp, kyù hieäu laø Es ñöôïc laáy baèng ñoä doác cuûa ñoaïn OA
treân bieåu ñoà  –. Giaù trò cuûa Es vaøo khoaûng 180 000 –210 000 MPa phuï thuoäc vaøo
loaïi theùp.
3_CAÙC ÑAËC TRÖNG ÑOÄ BEÀN TIEÂU CHUAÅN VAØ TÍNH TOAÙN
CUÛA COÁT THEÙP THEO TCVN-5574-2018 (MUÏC 6.2.2)
3.1_ Cöôøng ñoä tieâu chuaån cuûa coát theùp Rsn khi keùo (baûng 12)
Cöôøng ñoä chòu keùo tính toaùn Rs cuûa coát theùp: Ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc:
R
Rs  sn (14) –TCVN 5574-2018
s
trong ñoù s - heä soá ñoä tin caäy cuûa coát theùp, ñöôïc xaùc ñònh nhö sau:
 S  1.15 neáu tính theo traïng thaùi giôùi haïn 1 (TTGH1)
 S  1.0 neáu tính theo traïng thaùi giôùi haïn 2 (TTGH2)
3.2_Cöôøng ñoä chòu neùn tính toaùn cuûa coát theùp Rsc
Ñöôïc cho trong baûng 13 (cuøng vôùi cöôøng ñoä keùo tính toaùn khi cuøng tính theo
TTGH1)
3.3_Cöôøng ñoä chòu neùn tính toaùn cuûa coát theùp ngang RSW (coát theùp ñai vaø caùc coát
xieân)
Ñöôïc cho trong baûng 14
4_CAÙC ÑAËC TRÖNG VEÀ BIEÁN DAÏNG CUÛA COÁT THEÙP THEO TCVN-
5574-2018 (MUÏC 6.2.3)
4.1_Bieán daïng giaõn daøi töông ñoái  S0 cuûa coát theùp khi öùng suaát ñaït cöôøng ñoä
tính toaùn RS
4.2_Moâ ñun ñaøn hoài cuûa coát theùp ES (theo mục 6.2.3.3 của TCVN 5574-2018)
4.3_Caùc bieåu ñoà bieán daïng cuûa coát theùp theo TCVN 5574-2018, mục 6.2.4.1
Thường được áp dụng khi tính

theo TTGH1 và TTGH2
C_ BEÂTOÂNG COÁT THEÙP (phaàn tham khaûo)

1_LÖÏC DÍNH GIÖÕA BEÂTOÂNG VAØ COÁT THEÙP
Löïc dính giöõa beâtoâng vaø coát theùp laø yeáu toá cô baûn baûo ñaûm söï laøm vieäc chung
giöõa 2 loaïi vaät lieäu treân, laøm cho beâtoâng vaø coát theùp cuøng bieán daïng vôùi nhau neân coù
söï truyeàn löïc qua laïi giöõa chuùng: b   S
1.1_Thí nghieäm xaùc ñònh löïc dính
Laäp moâ hình thí nghieâm nhö hình veõ.
Thí nghieäm baèng caùch keùo hay neùn coát theùp tuït khoûi khoái beâtoâng
P
Cöôøng ñoä trung bình cuûa löïc dính:  (2.16)
l
Söï phaân boá löïc dính doïc theo ñoaïn theùp choân trong khoái beâtoâng laø khoâng ñeàu
vôùi bieåu ñoà nhö hình veõ vôùi giaù trò C     l

1 1
4 3
 
Neáu goïi  laø heä soá hoaøn chænh bieåu ñoà, ta coù:
P
   max  max  (2.17)
l
1.2_Caùc nhaân toá taïo neân löïc dính
Xem taøi lieäu [1] trang 40.
1.3_Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán löïc dính
Xem taøi lieäu [1] trang 40.
1.4_Trò soá löïc dính theo coâng thöùc thöïc nghieäm
Phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá:
 Chaát löôïng beâtoâng (cöôøng ñoä beâtoâng)
 Traïng thaùi beà maët coát theùp
 Traïng thaùi chòu löïc (neùn hay keùo thanh theùp tuït ra khoûi khoái beâtoâng)
 Theo caùc coâng thöùc cuûa Lieân Xoâ cuõ (NGA)
 Rbn
 max  (2.18)
m
trong ñoù m – heä soá, phuï thuoäc traïng thaùi beà maët coát theùp,
 Ñoái vôùi theùp troøn, trôn: m = 56
 Ñoái vôùi theùp troøn, coù gôø: m = 33.5
 – heä soá, phuï thuoäc traïng thaùi chòu löïc,
 khi thanh theùp chòu keùo:  = 1
 khi thanh theùp chòu neùn:  =1.5
 Theo caùc taøi lieäu cuûa PHAÙP:
   Rbtn
trong ñoù:  – giaù trò trung bình cuûa löïc dính
Rbtn – cöôøng ñoä keùo tieâu chuaån cuûa beâtoâng
 – heä soá, vôùi coát theùp chòu keùo:   0.6 ; chòu neùn:   1.0
 – heä soá, vôùi coát theùp troøn, trôn:   1  1.2 ;
vôùi coát theùp troøn, coù gôø:   1.8  2.0
1.5_Giaù trò löïc dính theo TCVN 5574-2018 (muïc 10.3.5.4)
0.95 -- khi đường kính cốt thép ds là 36 mm; 40 mm và lớn hơn
2_SÖÏ LAØM VIEÄC CHUNG GIÖÕA BEÂTOÂNG VAØ COÁT THEÙP

Xem töø trang 41 cuûa [1]

A - B E Â T O Â N G: C H Ư Ơ N G 2 T Í N H N Ă N G C Ơ L Ý C H Ủ Y Ế U C Ủ A V Ậ T L I A - B E Â T O Â N G

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

A - B E Â T O Â N G: C H Ư Ơ N G 2 T Í N H N Ă N G C Ơ L Ý C H Ủ Y Ế U C Ủ A V Ậ T L I A - B E Â T O Â N G

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Biên soạn: Nguyễn Quốc Thông --------------------- ---Chương 2 theo TCVN 5574-2018------------------------Page 1 of 33

CHƯƠNG 2 TÍNH NĂNG CƠ LÝ CHỦ YẾU CỦA VẬT LIỆU

Maãu laäp phöông Maãu laêng truï Maãu hình truï

Coù theå gaëp D=7,41;10; 20 cm.

3.6_Phaàn tham khaûo: Phuï luïc A cuûa TCVN 5574-2012

hay Rbn   0, 77  0, 001B  B  0.72B

3.10_Heä soá ñieàu kieän laøm vieäc cuûa beâ toâng

4_TỔNG QUÁT VỀ BIẾN DẠNG CỦA BÊ TÔNG (STRAIN)

 ’b töông öùng öùng suaát b  0.85 R

b töông öùng öùng suaát b < 0.7 R

4.5_Bieán daïng do söï thay ñoåi nhieät ñoä cuûa beâtoâng

o  bto  0.0001 (khi kéo);

Bảng 10 của TCVN 5574-2018

Thường được áp dụng khi tính

2.2_Bieán daïng ñaøn hoài; bieán daïng deûo cuûa theùp

2.4_Söï cöùng nguoäi cuûa coát theùp

2.5_ Ñoä deûo cuûa coát theùp

2.6_ Tính haøn ñöôïc cuûa coát theùp

2.7_ AÛnh höôûng cuûa nhieät ñoä

Thường được áp dụng khi tính

C_ BEÂTOÂNG COÁT THEÙP (phaàn tham khaûo)

vôùi bieåu ñoà nhö hình veõ vôùi giaù trò C     l

1.5_Giaù trò löïc dính theo TCVN 5574-2018 (muïc 10.3.5.4)

0.95 -- khi đường kính cốt thép ds là 36 mm; 40 mm và lớn hơn

2_SÖÏ LAØM VIEÄC CHUNG GIÖÕA BEÂTOÂNG VAØ COÁT THEÙP

You might also like